Per heeft Veenendaal 1292 bijstandspartijen (een echtpaar is één bijstandspartij).

Transcriptie

1 Economie en Werk F. Dieleman Telefoonnummer (0318) Afdeling Behandeld door Zaaknummer Uw brief van Bijlage 5 juli 2018 Aan de fractie van ProVeenendaal t.a.v. de heer R. van der Weerd p/a Handjesgras RT VEENENDAAL Datum Onderwerp 31 juli 2018 Beantwoording schriftelijke vragen inzake bijstandsgerechtigden Geachte heer van der Weerd, Hierbij ontvangt u de beantwoording van de vragen die uw fractie bij brief van 5 juli 2018 heeft gesteld. Tevens vindt u in de bijlage een vergelijking van de prestaties van Veenendaal met het landelijk gemiddelde. 1. Hoeveel bijstandsgerechtigden kent Veenendaal per 1 juli 2018? Per heeft Veenendaal 1292 bijstandspartijen (een echtpaar is één bijstandspartij). 2. Hoeveel procent van de bijstandsgerechtigden is voor onbepaalde tijd vrijgesteld van de sollicitatieplicht? Geen, dit is namelijk wettelijk niet toegestaan. Iedere cliënt met een participatiewet-uitkering wordt minimaal éénmaal per jaar gesproken in het kader van re-integratie. We verlenen vrijstellingen van maximaal één jaar. 3. Hoeveel procent van de bijstandsgerechtigden is voor bepaalde tijd vrijgesteld van de sollicitatieplicht? Dit is 34,8% (peildatum : 1 juli 2018). 4. Wat zijn redenen voor Veenendaal om een bijstandsgerechtigde tijdelijk vrij te stellen van de sollicitatieplicht? Dit wordt individueel beoordeeld. Veelal is er sprake van medische of psychische redenen waar een medisch advies aan ten grondslag ligt. Soms is er sprake van dringende redenen (zoals een medische behandeling) waardoor solliciteren richting werk tijdelijk niet mogelijk is. Dit is altijd van tijdelijke aard en mag nooit duurzaam zijn. 5. Wordt met alle bijstandsgerechtigden periodiek een gesprek aangegaan over de situatie? Raadhuisplein GA Veenendaal Postbus BC Veenendaal Tel. (0318) Fax (0318)

2 2018/ Pagina 2 Ja, met iedere persoon vindt minimaal eenmaal per jaar een gesprek plaats in het kader van reïntegratie. Daarbij wordt gekeken naar de beschikbaarheid voor het leveren van een tegenprestatie, het volgen van een re-integratietraject, vrijwilligerswerk, etc. Hierbij nemen we een aantal zaken in acht waaronder psychische en fysieke gesteldheid, schuldenproblematiek, huisvesting, sociale kaart, etc. 6. Hoeveel procent van de bijstandsgerechtigden leveren een tegenprestatie? Dit is 67,4% 7. Wat zijn voor Veenendaal redenen om geen tegenprestatie te hoeven leveren? Alleen dringende redenen waardoor cliënten ontheven zijn van de arbeidsverplichting, te weten medische of psychische redenen. Overigens is in projectenboek Sociaal Domein reeds kort gerapporteerd over de uitvoering van de tegenprestatie. Momenteel ligt een uitgebreider rapport over de uitvoering van de Tegenprestatie ter advies voor bij de Cliëntenraad Werk en Inkomen. Naar verwachting zal dit rapport, inclusief advies van de Cliëntenraad, na de zomer ter kennisname worden aangeboden aan de raad. 8. Wordt er actief gerechercheerd op zwartwerkers? Ja, hiervoor heeft Veenendaal fraudepreventiemedewerkers en sociaal rechercheurs in dienst, die actief ingezet worden door de verschillende disciplines. Ook wordt actief op fraudesignalen gerechercheerd. 9. Zo ja, welke resultaten worden behaald? In 2017 kregen we 33 fraudemeldingen in verband met zwart werk (incl. hennepteelt}. Deze zijn gerechercheerd en hebben geleid tot 12 beëindigen of verlagingen van de uitkering. Ook is een fraudebedrag van opgespoord. 10. Welke ambitie heeft het college met deze groep? In uw vragen komt een drietal groepen langs: personen met ontheffing, personen die een tegenprestatie leveren en zwartwerkers. Onze algemene ambitie is dat iedereen (naar vermogen) actief is en werkt aan (financiële} zelfredzaamheid. Daarnaast wordt gestuurd en gecontroleerd op een rechtmatige verstrekking van de uitkeringen. Sinds 2016 neemt de gemeente Veenendaal deel aan de Divosa Benchmark Werk en inkomen. De benchmark heeft een dekkingspercentage van 85% van het BUIG-budget en meer dan 220 gemeenten doen mee. Op deze manier kunnen we onze prestaties vergelijken met andere gemeenten. De jaarkaart (inclusief een toelichting op de cijfers) is als bijlage bijgevoegd. Met vriendelijke groet, s van Veenendaal, gemeentesecretaris Klift de heer mr. ing. E. Stroobosscher loco-burgemeester Bijlage: jaarkaart Divosa Benchmark Werk en Inkomen 2017, inclusief toelichting Raadhuisplein GA Veenendaal Postbus BC Veenendaal Tel. (0318) Fax (0318) info@veenendaal.nl

3 2018/ Pagina 3 De belangrijkste bijstandscijfers 2017 Dt111 lnfogr1phlc 911t over de uitvoering vin de P1rtlcl111tlewet In 2017 en bevit 919even1 uit de DlvoH ltnchm1rk Werk a Inkomen. De lnfogrephlc vergelijkt lolc1le 9egev1111 met het llndtlljk tot111bttld 1 Wtl Veenendaal: daalt 7,0% Veenendaal: 29,8% Veenendaal: 35, 9% Veenendaal: 48,7% Veenendaal: 5, 5% Vffntndaal: 8,4% Veenendaal: l 2, 3% Veenendaal : 6,2% Veenendaal: 2,4% Hw informa11e over de manier waarop de ~ndehjke cijfers tot stand Zijn gekomen vindt u in de 12u:J1:U.ilme!lmll1...!il.ilJW!!DaJW..ïitlll.lll!!.mnl:!l wz, Raadhuisplein GA Veenendaal Postbus BC Veenendaal Tel. (0318) Fax (0318) info@veenendaal.nl

4 2018/ Pagina 4 Conclusies Benchmark Deelname aan de benchmark biedt de mogelijkheid om onze resultaten te vergelijken met andere gemeenten en hiervan te leren. Ontwikkeling bestand, uitstroom naar werk en scholing We mogen trots zijn op de resultaten van positieve uitstroom (richting werk en scholing). Op basis van de benchmark scoort de gemeente zeer goed voor wat betreft de ontwikkeling van het bijstandsvolume: Bestand Uitstroom werk Uitstroom scholing Landelijk 1,4% 38% 5% Veenendaal 7% 48,7% 5,5% Hierbij moet worden opgemerkt dat dit een reëel beeld is en niet wordt veroorzaakt door slecht presteren in de voorgaande jaren of tijdelijke trucs. Zo scoorde Veenendaal in 2016 ook beduidend beter, zijn geen verloningstrajecten ingezet en is de uitstroom duurzaam gebleken. Het is het resultaat van de gezamenlijke inzet van klantmanagers, inkomensmedewerkers, accountmanagers, jobmatcher, HetWerktNu en handhaving. Dit begint met het kennen van al onze klanten (zowel werkzoekende en werkgevers). Veenendaal wordt door Divosa naar voren gehaald als een van de best practices: zie ook bijgevoegd interview. Actiepunt: We zullen deze mooie resultaten proberen vast te houden. Wel realiseren we ons dat het bestand nu grotendeels is afgeroomd. Het zittend bestand zal minder makkelijk uitstromen. We investeren extra in een aanbod op maat voor (kansrijke) statushouders en zoeken daarbij aansluiting bij FoodValley en het WerkgeversServicePunt (WSP). Instroom 1 Landelijk Veenendaal 29% 29,8% We zien dat de instroom in Veenendaal licht hoger is dan het landelijke instroompercentage. We denken dat dit in Veenendaal komt door verhuizingen. Tegen de trend in zijn in meer dan in personen van elders in Veenendaal komen wonen die vervolgens een beroep deden op een bijstandsuitkering. Oorzaak hiervan is volgens ons deels te verklaren door te komst van 'Welkom' (lokaal) en de (landelijke) toestroom van statushouders. Welkom is een particulier initiatief dat kwetsbare personen huisvest. Welkom wordt niet aangemerkt als zorginstelling en bewoners kunnen een beroep doen op een bijstandsuitkering. Inmiddels wonen bij Welkom 31 klanten met een bijstandsuitkering (bijna 3% van ons bestand). Hiervan ontvingen 17 personen voorheen geen uitkering van de gemeente Veenendaal. 16 hiervan komen van andere gemeenten. We zien dus dat Welkom een aanzuigende werking heeft. 14 personen daarvan zijn in 2017 ingestroomd. Zonder de komst van Welkom zou de instroom lager zijn dan het landelijk gemiddelde. Actiepunt: De gemeente Veenendaal gaat niet over het huisvestingsbeleid van particuliere verhuurders. Wel heeft Welkom onze bijzondere aandacht. De gemeente is in gesprek met Welkom over de Raadhuisplein GA Veenendaal Postbus BC Veenendaal Tel. (0318) Fax (0318) info@veenendaal.nl

5 2018/ Pagina 5 dienstverlening aan de inwoners en de diensten die de gemeente of eventueel aan Welkom gelieerde partijen daarbij kan bieden. Handhaving 1 Landelijk Veenendaal 10% 8,4% Op het gebied van uitstroom uit de bijstand door handhaving scoort Veenendaal iets lager dan gemiddeld. Dit zijn veelal beëindigen als gevolg van het niet nakomen van de inlichtingenplicht (zwart werk, vermogen, woonfraude). Als iemand zijn re-integratieverplichting onvoldoende nakomt, dan leidt dit tot een maatregel (verlaging uitkering) en niet tot een beëindiging van de uitkering. De gemeente Veenendaal heeft de afgelopen periode veel geïnvesteerd in het handhaven van de arbeidsverplichting. Wij geloven dat dit mede bijdraagt aan de uitstroom naar werk. Actiepunt In 2019 stelt de gemeente een nieuwe meerjarennota Handhaving vast. Hierin wordt ingegaan op het voorkomen van misbruik en het voldoen aan de eisen van rechtmatigheid. Het college geeft haar visie op handhaving en schetst de aanpak van fraudepreventie en - repressie binnen de gemeente. Arbeidsontheffing 1 Landelijk Veenendaal 10% 32,3% De gemeente scoort op dit onderdeel fors hoger dan de landelijke 10%. In de Divosa Benchmark wordt opgemerkt dat gemeenten verschillend omgaan met het verlenen van een ontheffing. Uit onderzoek van de Inspectie SZW bleek dat er bij gemeenten sprake kan zijn van informele ontheffingen. Personen die geen geregistreerde ontheffing hebben, krijgen dan niet per definitie te maken met een sollicitatie- en arbeidsplicht. Recenter onderzoek onder bijstandsgerechtigden lijkt dat te bevestigen: 62% van de respondenten gaf aan dat zij (in hun beleving) waren vrijgesteld van de sollicitatie- en re-integratieplicht (Inspectie SZW, 2017). In Veenendaal hebben we met het gebruik van de diagnosetool Competensys en het jaarlijks spreken van de klant goed zicht op de klant. Ook handhaven we actief op de re-integratieverplichtingen. Informele ontheffingen horen daar in onze visie niet bij. Het cijfer van 32,3% geeft ons inziens een reëlere weergave van het aantal ontheffingen omdat hier op individueel niveau (bijvoorbeeld door inschakeling van de arbeidsdeskundige) voor bepaalde tijd een formele ontheffing wordt verleend. Tenslotte De benchmark van Divosa geeft een mooi beeld over de prestatie van de gemeenten. Toch is dit niet het gehele verhaal. Het laat namelijk onvoldoende zien wat er met klanten gebeurt die niet uitstromen naar werk of scholing. Ook in deze groep investeren we. Onlangs zijn 2 onderzoeksrapporten vastgesteld die hier een beeld van geven. rapport 'Dynamiek in de bijstand' Via Competensys is de gemeente in staat om de ontwikkeling van de klant te meten en inzichtelijk te maken. Zo kunnen vervolgens gericht instrumenten worden ingezet. Dit mede vanuit de wens van het college om de ontwikkelingen en behaalde resultaten in kaart te brengen en deze niet te beperken tot uitsluitend in-en uitstroomcijfers. Zo meten we of de kansen op participatie in de maatschappij zijn vergroot of de afstand tot de arbeidsmarktis verkleind. In 2017 kregen 622 personen een hogere Raadhuisplein GA Veenendaal Postbus BC Veenendaal Tel. (0318) Fax (0318) info@veenendaal.nl

6 2018/ Pagina 6 conclusie of stroomden uit de bijstand ( 509 personen). Bij 118 personen is sprake van een lagere diagnoseconclusie. Dit is een opwaartse beweging van 30%. Rapport 'Evaluatie Tegenprestatie' In 2015 heeft de gemeenteraad de 'Verordening Tegenprestatie naar Vermogen' vastgesteld. Jaarlijks vindt een evaluatie plaats van de uitvoering van de Tegenprestatie. In de evaluatie 2017 is weergegeven op welke wijze in 2017 invulling is gegeven aan de tegenprestatie en worden de behaalde resultaten uiteengezet. Uit de evaluatie blijkt met name dat de grootste winst in de uitvoering van de tegenprestatie zit in de forse toename van aantal mensen dat als vrijwilliger en/of mantelzorger actief is. Het vergroten van deze maatschappelijke activiteit heeft veel positieve effecten. Zowel voor de mensen zelf, door mee te doen in de maatschappij, als voor degenen die zij helpen met hun werkzaam heden. Raadhuisplein GA Veenendaal Postbus BC Veenendaal Tel. (0318) Fax (0318) info@veenendaal.nl