MediQuest B.V. Diabetes Zorgmonitor. Analyserapport: onderzoek naar de kwaliteit van zorg voor mensen met diabetes

Transcriptie

1 MediQuest B.V. Diabetes Zorgmonitor Analyserapport: onderzoek naar de kwaliteit van zorg voor mensen met diabetes Kenmerk: M Datum: 11 oktober 2010

2 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding Aanleiding 3 2 Onderzoeksopzet De Vragenlijst Doelgroep en doelstelling 4 3 De resultaten Profiel en achtrgrondkenmerken De gezondheid van de respondenten De uitgevoerde controles door de zorgverleners De organisatie van de controles Lichamelijke en psychische klachten Medicijngebruik Ervaringen met uw zorgverleners De zelfzorg Zorgplan Persoonlijke doelen van respondenten Kosten en het gebruik van voorzieningen Zorgverzekeraars van de respondenten 37 4 Mogelijk relevante verbanden Verschillen tussen diabetes type 1 en diabetes type Andere verbanden 42 Bijlage 1: De vragenlijst (schriftelijke weergave) 51 Bijlage 2: Lijst met Zorggroepen 68 Bijlage 3: Open antwoorden Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

3 1 INLEIDING 1.1 AANLEIDING Het onderzoek Diabetes zorgmonitor is in 2008 voor de eerste maal uitgevoerd. Destijds betrof het een éénmalig onderzoek onder 5000 leden met diabetes type 2 van de Diabetesvereniging Nederland (DVN). De respondenten werden gevraagd naar hun ervaringen met de door hun ontvangen diabeteszorg. De resultaten werden vervolgens getoetst aan de zorgstandaard diabetes. Het onderzoek Diabetes zorgmonitor 2010 is gebaseerd op de doorontwikkeling van het onderzoek in De diabetes zorgmonitor staat niet op zich zelf maar maakt onderdeel uit van het Kwaliteit in zicht programma. In dit programma werken zes categorale patiëntenorganisaties, Zorgbelang Nederland en de Nederlandse Patiënten en Consumenten Federatie (NPCF) samen om te realiseren dat door een systematische inbreng bij en toetsing van de kwaliteit van zorg er verbetering optreden op verschillende domeinen: De beroepsbeoefenaren en instellingen (1e en 2e lijns) worden geprikkeld om de zorg (en zorgketens) te optimaliseren; De patiënten weten wat zij mogen verwachten van de kwaliteit van zorg in een instelling (inzicht in criteria van goede zorg); De patiënten en verwijzers zijn beter in staat om een weloverwogen keuze te maken voor een ziekenhuis en/of behandeling/begeleiding; zorginkopers van zorgverzekeraars worden beter in staat gesteld en worden geprikkeld om kwalitatief goede zorg in te kopen. Binnen dit programma zijn meerdere deelprojecten gedefinieerd. In deelproject 5, Kwaliteitstoetsing van zorg en zorgstandaarden, is de diabetes zorgmonitor gepositioneerd. Ter voorbereiding op het onderzoek zijn doelstellingen geformuleerd, is een vragenlijst gemaakt en geprogrammeerd voor het online uitvragen (Bijlage 1) en is een plan gemaakt voor Casefinding en kwalitatief onderzoek onder een selectie van respondenten die in belangrijke mate afwijken van de gemiddelde antwoorden op de vragen. Dit analyse rapport vormt een bijlage bij het uiteindelijke eindrapport. In het analyserapport worden de resultaten uit het online onderzoek beschreven. In dit eindrapport worden de resultaten geduid en worden de belangrijkste conclusies en aanbevelingen gepresenteerd Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

4 2 ONDERZOEKSOPZET 2.1 DE VRAGENLIJST De vragenlijst is ontwikkeld op basis van een aantal uitgangspunten en voorbeelden: De ervaringen uit de evaluatie van het onderzoek in 2008; De zorgstandaard voor diabetes Type 2 1 ; Vragen naar de kwaliteit van leven oftewel de ervaren gezondheid (vragen 4 tot en met 8, gebaseerd op de EQ-5D) Vragen naar de mate waarin respondenten in staat zijn tot controle over hun leven en het vermogen om problemen op te lossen oftewel de ervaren vaardigheid (vraag 29 de zogenaamde mastery vragen). Vragen uit de CQ-index diabetes (Diabetes Vragenlijst Volwassenen, versie 3). De vragenlijst bestond uit 54 vragen, waarvan een aantal samengestelde vragen. Naar aanleiding van de antwoorden op sommige vragen ontvingen respondenten meteen een advies over hoe hun zorg te verbeteren. De vragenlijst was primair gericht op de mensen met diabetes type 2, maar ook mensen met type 1 konden deelnemen. De vragenlijst kende een aantal thema s, met vragen over: u en uw diabetes uw gezondheid de controles door uw zorgverlener uw medicijnen ervaringen met uw zorgverlener zelfzorg uw persoonlijke plan (zorgplan) andere aandoeningen en de samenwerking tussen uw zorgverleners kosten en gebruik van voorzieningen uzelf (de achtergrond kenmerken van de respondent) Deze thema s zijn terug te vinden in dit analyserapport echter sommige onderdelen zijn iets anders geordend. Bijvoorbeeld in de vragenlijst staat de vraag over wat respondenten vinden van de afstemming tussen hun zorgverleners in het thema andere aandoeningen en de samenwerking tussen uw zorgverleners. In het analyse rapport zijn de resultaten van de vraag over de afstemming tussen zorgverleners meegenomen in de paragraaf over de ervaringen met de zorgverleners. De vragenlijst stond open voor respondenten van 27 april tot 23 augustus. 2.2 DOELGROEP EN DOELSTELLING De doelgroep bestond uit alle diabetes patiënten. DVN heeft de uitnodigingen voor deelname aan de online vragenlijst georganiseerd. Naast persoonlijke uitnodigingen zijn communicatieactiviteiten ondernomen en zijn Zorggroepen benaderd met het verzoek hun patiënten te verzoeken om de vragenlijst in te vullen. Na de schoning van de compleet ingevulde vragenlijsten resteren 5468 bruikbare vragenlijsten. De schoning van de data bestond o.a. uit het verwijderen van vragenlijsten, waarvan duidelijk is dat ze door anderen dan de doelgroepen waren ingevuld. Het totale aantal deelnemers betrof op de sluitingsdatum 11057, waarvan 3945 alleen de beginpagina openden. 1 De zorgstandaard voor diabetes Type 1 wordt ontwikkeld en komt in grote lijnen overeen met de standaard voor type Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

5 Doelstelling van het onderzoek: Ter voorbereiding zijn de volgende doelstellingen geformuleerd: Het verder verbeteren van de kwaliteit van diabeteszorg (o.a. door inzicht in verschillen in subgroepen, zorgprocessen en/of behandeling); Mensen met diabetes bewust maken van de zorgstandaard en ondersteunen bij hun gesprekken met zorgverleners; De monitor ontwikkelen en verbeteren; Meer inzicht verkrijgen in de beïnvloedende factoren op de kwaliteit van leven van mensen met diabetes. Het onderzoek is voorbereid en uitgevoerd in opdracht van DVN en in samenwerking met DVN, Strategie Consult en MediQuest. In dit analyserapport worden de resultaten van het onderzoek grafisch gepresenteerd, dus in de vorm van grafieken van de antwoorden op de gestelde vragen. Behalve inzicht in de antwoorden op de individuele vragen wordt aan het eind van de resultaten een aantal grafieken gepresenteerd met mogelijk relevante verbanden tussen de resultaten op verschillende vragen. Er zijn meerdere grafiektypen gebruikt: Taartdiagrammen voor vragen met twee tot vier antwoordcategorieën. In het taartdiagram staat per antwoordcategorie het aantal respondenten die het betreffende antwoord gaven in een percentage vermeld. Staafdiagrammen (horizontaal of verticaal) voor vragen met meerdere antwoordcategorieën. Afhankelijk van de antwoordcategorieën is gekozen voor vermelding van de antwoordencategorieën op de horizontale of verticale as. Op de andere as wordt dan het percentage vermeld van het aantal respondenten die een antwoord gaven op het betreffende antwoord. Tevens is het maximale percentage van de antwoordcategorie in de staaf vermeld. 100%-gestapelde staafdiagrammen zij vooral gebruikt voor samengestelde vragen bijvoorbeeld over de frequentie waarin de verschillende controles zijn uitgevoerd. Negatieve antwoorden zoals nee, nooit of geheel mee oneens zijn in rode kleuren uitgevoerd. Evenals bij de staafdiagrammen zijn de antwoordcategorieën afhankelijk van het aantal en ruimte op de horizontale of verticale as vermeld met dan op de andere as het percentage van het aantal, dat antwoorden op de betreffende vraag. Ongeacht grafiektype staat bij elke vraag vermeld op hoeveel respondenten de grafiek betrekking heeft, dit is het totale aantal respondenten minus het aantal respondenten, dat de betreffende vraag niet hebben ingevuld of met een nee, weet niet of niet van toepassing antwoorden. Indien relevant wordt het aantal respondenten dat met nee, weet niet of niet van toepassing antwoorden wel vermeld. In de bijlagen staan: De gebruikte online vragenlijst, de lijst met zorggroepen waar de respondent een keuze uit kon maken en de antwoorden op de open vragen Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

6 3 DE RESULTATEN 3.1 PROFIEL EN ACHTRGRONDKENMERKEN In deze paragraaf worden de resultaten gegeven over de thema s in de vragenlijst uzelf en u en uw diabetes. Vraag 47: Bent u man of vrouw Q.47. Verdeling man/vrouw (N=5468) 51% 49% Man Vrouw Vraag 48: Wat is momenteel uw leeftijd? Q.48. Leeftijd (N=5468) 80 jaar en ouder 1,9 75 t/m 79 jaar 4,6 65 t/m 74 jaar 23,0 55 t/m 64 jaar 33,3 45 t/m 54 jaar 18,9 35 t/m 44 jaar 8,9 25 t/m 34 jaar 4,6 18 t/m 24 jaar 1,5 0 t/m 18 jaar 3, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

7 Vraag 49: Heeft u hulp gehad bij het invullen van de vragenlijst? Q.44. Hulp bij invullen vragenlijst (N=5468) 5% Ja Nee 95% Vraag 50: Wat is u hoogst voltooide opleiding? Q.50. Hoogste voltooide opleiding (N=5468) Wetenschappelijk onderwijs (universiteit) 7,4 Hoger algemeen en voorbereidend wetenschappelijk onderwijs 11,6 Hoger beroepsonderwijs 24,3 Middelbaar beroepsonderwijs en beroepsbegeleidend onderwijs Middelbaar algemeen voortgezet onderwijs 19,1 18,5 Lager of voorbereidend beroepsonderwijs 11,8 Lager onderwijs 4,2 Geen opleiding 0,8 Anders 2, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

8 Vraag 51: Bent u lid van Diabetesvereniging Nederland? Q.51. Ben u lid van Diabetesvereniging Nederland? (N=5468) 5% Ja Nee 95% Vraag 37: Kent u de Diabetes Zorgwijzer?. Q.37. Kent u de Diabetes Zorgwijzer? (N=5468) 48% Ja 52% Nee Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

9 Vraag 16a: Voor mijn controles ga ik meestal naar: Q.16.a.Voor mijn controles ga ik meestal naar: (N=5468) 9% 35% Mijn huisarts/praktijkondersteuner Het ziekenhuis/diabetesverpleegkun dige Anders, namelijk: 56% Aan de respondenten is daarna gevraagd of zij hun Zorggroep kennen, waar hun zorgverleners onderdeel van uit maken. De vraag bestond uit een keuze van de provincie waar de zorgverleners zijn gelokaliseerd vervolgens konden de respondenten kiezen uit een selectie van Zorggroepen in die provincie. 44,18% van de respondenten denken de naam van hun Zorggroep te kennen. Al naargelang de keuze van de provincie werd een lijst met zorggroepen voorgelegd. Uiteindelijk kiezen 501 respondenten hun zorggroep uit de aangeboden lijst. Bijna 2000 respondenten vinden niet de bij hun bekende naam van de zorggroep in de aangeboden lijst. (zie bijlage 1 de lijst van zorggroepen die door 1 of meerdere respondenten zijn gekozen.) Vraag: 16b: Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

10 Vraag 9: Hoe lang is het geleden dat bij u diabetes is vastgesteld? Q9. Hoe lang is het geleden dat bij u diabetes is vastgesteld? (N=5468) , , ,20 Weet ik niet Tot 6 maanden geleden 3,62 2,89 6 tot 12 maanden geleden 6,07 1 tot 2 jaar geleden 2 tot 10 jaar geleden 10 jaar of langer geleden De vragenlijst was primair bestemd voor mensen met diabetes type 2, maar ook mensen met diabetes type 1 konden meedoen. Vraag 1: Heeft u diabetes? Q.1. Heeft u diabetes? (N=5468) 2% 2% 32% Ja, diabetes type 1 Ja, diabetes type 2 Ja, een ander type (MODY, LADA, Zwangerschapsdiabetes) Ja, maar ik weet niet welk type 64% Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

11 Vraag 2: Wie zijn uw zorgverleners? Q.2.Zorgverlener gebruik (N=5468) Diabetesverpleegkundige Oogarts Huisarts Internist Apotheker Pedicure met diabetes - Dietist Podotherapeut Pracktijkondersteuner Fysiotherapeut Cardioloog 11,5 11,17 19,1 23,0 32,9 44,9 46,9 55,0 62,2 70,3 74,2 Neuroloog Psycholoog Vaatchirurg Uroloog Nefroloog Maatschappelijk werker 5,2 3,5 3,1 2,8 1,4 0,8 Profiel en achtergrondkenmerken samengevat: Manvrouw verdeling: Van de respondenten is 51 % man, 49 % is vrouw; Leeftijden van de respondenten: 37,2 % is jonger dan 55 jaar, 33,3 % is 55 t/m 64 jaar en 29,5 % is ouder dan 65 jaar; 5 % van de respondenten kreeg hulp bij het invullen; Opleiding van de respondenten: 19,1 % Lager, geen onderwijs of anders, 37,6 % Middelbaar onderwijs en 43,3 % Hoger of Wetenschappelijk onderwijs; Lidmaatschap van DVN: 95 % van de respondenten is lid van Diabetes Vereniging Nederland; 48 % van de respondenten kent De Zorgwijzer; Voor hun controles gaat 56 % naar het ziekenhuis/diabetesverpleegkundige, 35 % naar de huisarts/praktijkondersteuner, 9 % gaat daarvoor ergens anders heen; 44,18% van de respondenten denken de naam van hun Zorggroep te kennen. 9,1% van de respondent kiest vervolgens zijn Zorggroep uit de aangeboden lijst van Zorggroepen per provincie; Bij 3,62 % van de respondenten is korter geleden dan 6 maanden diabetes vastgesteld. Bij 49,85 % is dat 10 jaar of langer geleden; 32 % van de respondenten heeft diabetes type 1, 64 % type 2; De respondenten maken het meeste gebruik van de volgende zorgverleners: Diabetesverpleegkundige (74,2 %), de Oogarts (70,3 %), de Huisarts (62.2%) en de Internist (55%) Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

12 3.2 DE GEZONDHEID VAN DE RESPONDENTEN Over de gezondheid van de respondenten is een vraag gesteld naar de algemene gezondheidstoestand van de respondent en daarnaast een vijftal vragen 2 die nagaan hoe de respondent de kwaliteit van zijn gezondheid waardeert. Vraag 3: Hoe zou u over het algemeen uw gezondheid noemen? Q.3.Algemene Gezondheidstoestand (N= 5468) , ,4 23, ,9 Uitstekend Zeer goed Goed Matig Slecht 2,4 Vraag 4 t/m 8 hadden betrekking op problemen of klachten over pijn, mobiliteit, de dagelijkse activiteiten, de stemming en de eigen lichamelijke verzorging. Q.4-Q.8.Gezondheid aspecten (N=5468) ,0 2,0 2,0 5,0 23,0 29,0 32,0 46,0 60 Ik heb veel problemen 50 95,0 Ik heb enige problemen ,0 69,0 68,0 49,0 Ik heb geen problemen 10 0 Eigen lichamelijke verzorging Stemming Dagelijkse activiteiten Mobiliteit Pijn/klachten 2 Deze vijf vragen zijn ook bekend als de EQ-5D Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

13 De gezondheid van de respondenten samengevat: Van de respondenten noemt 74,6 % zijn gezondheidstoestand goed tot uitstekend, 25,4 noemt zijn gezondheid matig tot slecht. Afhankelijk van het gezondheidsaspect hebben 48,6 % tot 94,9 % geen problemen. Enige problemen worden genoemd bij respectievelijk: Pijn (46,5 %), Mobiliteit (23,2 %) Dagelijkse activiteiten (29,3%) en Stemming (23,3 %) 3.3 DE UITGEVOERDE CONTROLES DOOR DE ZORGVERLENERS Bij de vragen over de uitgevoerde controles is onderscheid gemaakt naar hoe lang geleden diabetes is vastgesteld. Als eerste volgen de grafieken van de vragen naar frequenties van uitgevoerde onderzoeken van respondenten bij wie korter dan 6 maanden diabetes is vastgesteld. Het betreft vraag 10 en vraag 11. Vraag 10: Kunt u aangeven welke controles bij u zijn uitgevoerd en zo ja hoe vaak? Q10.Lichamelijk onderzoek (N=198) Onderzoek van uw lichaam 29,8 32,8 37,4 Meting gewicht 19,2 60,1 20,7 Jaarlijks Meting lengte en middelomtrek 19,7 23,7 56,6 Iedere 3 maanden Minder vaak Bepaling BMI 16,7 31,3 52,0 Onderzoek van de voeten 30,3 41,9 41, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

14 Q.10. Laboratorium onderzoek (N=198) Bloedonderzoek: meting cholesterol 33,3 50,5 16,2 Bloedonderzoek: meting glucosewaarden 10,6 82,3 7,1 Jaarlijks Iedere 3 maanden Minder vaak Urineonderzoek en bloedonderzoek: werking van de nieren 39,9 32,3 27,8 Vraag 11: Zijn uw ogen onderzocht met behulp van een foto van het netvlies (een zogenaamde fundusfoto)? Q.11. Ogen onderzocht met behulp van het netvlies foto en fundusfoto (N=198) 39% 43% Binnen drie maanden na de diagnose Langer dan drie maanden na de diagnose Nog niet 18% Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

15 Vraag 12: Hoe vaak gaat u naar uw zorgverlener voor controle? Q.12. Jaarlijkse controle frequentie bij de zorgverlener (N=5270) , , ,4 10,1 0 4 keer per jaar Vaker dan 4 keer per jaar 3 keer per jaar Minder dan 3 keer per jaar Vraag 13: Wanneer zijn onderstaande controles bij u uitgevoerd? Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

16 Vraag 14: Als de controle(s) niet zijn gedaan, heeft uw zorgverlener dan met u besproken waarom deze controles(s) niet zijn gedaan? Q.14. Heeft uw zorgverlener met uw besproken waarom de controles niet zijn gedaan? (N=5468) 24,6 Nooit 44,4 Soms Meestal 9,7 Altijd Niet van toepassing 8,7 12,5 Vraag 15: Wat was de reden om een controle niet uit e voeren? Q.15. Reden om controle niet uit te voeren (N=5468) 3,3 6,2 10,6 Dat gebeurde op mijn verzoek Anders 47,6 Dat paste niet bij mijn persoonlijke situatie Dat weet ik niet Niet van toepassing 32,2 De uitgevoerde controles door de zorgverlener samengevat: De meting van de lengte en de bepaling van de BMI wordt minder vaak uitgevoerd dan de andere controles bij respondenten bij wie korter dan zes maanden geleden diabetes is Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

17 vastgesteld. Meting van het gewicht en het onderzoek van de voeten wordt juist vaker gemeten; Bij de laboratorium onderzoeken bij respondenten bij wie korte dan zes maanden geleden diabetes is vastgesteld wordt de glucosewaarden bij 83,3 % van de respondenten elke drie maanden gemeten; De ogen van respondenten bij wie korte dan zes maanden geleden diabetes is vastgesteld zijn bij 39 % van de respondenten niet onderzocht, bij 43 % binnen drie maanden en bij 18 % langer dan drie maanden na de diagnose; 49,9 % van de respondenten bezoekt vier keer of vaker per jaar zijn zorgverlener, 21,4 % drie keer per jaar of minder; Uit de resultaten over de frequenties van de uitgevoerde controles blijk dat bloedonderzoek en het onderzoek naar de ogen en nieren bijna in alle gevallen in ieder geval jaarlijks of vaker worden onderzocht. De bepaling van de BMI is bij 45,4 % van de respondenten niet onderzocht, meting van lengte en gewicht bij 42,4 % van de respondenten niet en onderzoek naar complicaties bij 25,3% van de respondenten niet; Indien controles niet zijn uitgevoerd dan antwoorden 44,4 % van de respondenten niet van toepassing als de zorgverlener de reden van het niet uitvoeren niet heeft besproken. Bij 24,6 % van de respondenten wordt dit nooit besproken en bij 31 % soms, meestal of altijd ; 47,6 % van de respondenten antwoord niet van toepassing op de vraag wat de reden was om een controle niet uit te voeren. 32,2 % van de respondenten weet dat niet. 3.4 DE ORGANISATIE VAN DE CONTROLES Verspreid over de thema s van de vragenlijst zijn een aantal vragen gesteld over de organsiatie van de controles. Deze vragen zijn hier bij elkaar gebracht. Vraag 16 a: Voor mijn controles ga ik meestal naar: Q.16.a.Voor mijn controles ga ik meestal naar (N=5468) 9% 35% Mijn huisarts/praktijkondersteuner Het ziekenhuis/diabetesverpleegkun dige Anders, namelijk: 56% Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

18 Vraag 17: Krijgt u alle controles van alle zorgverleners op dezelfde dag? Q.17. Controles op dezelfde dag (N=5468) 14% 24% Ja, bij dezelfde organisatie (met meerdere zorgverleners) 2% Ja, maar bij meerdere organisaties Nee, op verschillende dagen Niet van toepassing, ik heb niet te maken met meerdere controles 60% Vraag 18: Wie maakt de afspraak voor de controles? Q.18. Wie maakt de afspraak? (N=5468) 48% Dit wordt gedaan door de organisatie die de controles uitvoert 52% Dat doe ik zelf bij de verschillende zorgaanbieders Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

19 De organisatie van de controles samengevat: 56 % van de respondenten gaan voor hun controles naar de huisarts/praktijkondersteuner, 35 % naar ziekenhuis/diabetesverpleegkundige; Bij 60 % van de respondenten worden controles op verschillende dagen uitgevoerd, bij 24 % worden de controles bij meerdere zorgverleners op dezelfde dag uitgevoerd; 52 % van de respondenten maakt zelf zijn afspraken, bij 48 % van de respondenten wordt de afspraak door de organisatie gemaakt. 3.5 LICHAMELIJKE EN PSYCHISCHE KLACHTEN. In het thema de controles door uw zorgverlener zijn ook vragen gesteld over aard en aantal lichamelijke en psychische klachten. Vraag 19 Heeft u lichamelijke klacthen en zo ja welke? (meerdere antwoorden mogelijk) Q.19.Lichamelijke klachten (N=5468) Bloeddruk Overgewicht Cholesterol 42,6 42,0 35,2 Voeten: pijnlijk,gevoellos,te koud/warm Voeten Ogen Seksuele klachten Huid Zenuwen Hart Handen: pijnlijk,gevoellos, te koud/warm Overmatig zweten 26,8 25,9 24,7 22,4 17,5 17,1 16,9 16,5 16,1 Spijsvertering Anders Nieren 9,5 7,9 7, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

20 Vraag 19b Heeft u klachten van psychische aard en zo ja welke? (meerder antwoorden mogelijk) Q.19b.Psychische klachten (N=1901) Somberheid 18,9 Mijn seksueel functioneren 13,0 Mijn maatschappelijke functioneren 7,5 Mijn psychisch en sociaal functioneren 7,3 Angst 6,9 Anders 2,8 Vraag 38: Heeft u naast diabetes nog andere (chronische aandoeningen)? Q.38. Heeft u andere (chronische) aandoeningen? (N=5468) 45% Ja 55% Nee Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

21 Vraag 39: welke chronische aandoeningen heeft u? Q.39. Welke chronisch aandoeningen heeft u? (N=3022) Andere aandoening 51,6 Overgewicht Hart - en vaataandoeningen 31,0 41,4 Schildklieraandoening Reuma Astma COPD Obesitas Psychische aandoening Oncologische aandoening (kanker) Spierziekte 14,7 12,9 9,3 9,2 9,1 6,8 4,6 2,7 Lichamelijke en psychische klachten samengevat: De meest genoemde lichamelijk klachten zijn bloeddruk (42,6 %), Overgewicht (42 %) en cholesterol (35,2%); De meest genoemde psychische klachten zijn somberheid (18,9%), seksueel functioneren (13%) en maatschappelijk functioneren (7,5%); 55 % van de respondenten heeft behalve diabetes ook andere (chronische) aandoeningen; De meest genoemde chronische aandoeningen zijn Andere aandoeningen dan de genoemde in de vragenlijst (51,6 %), Overgewicht (41,4%) en Hart- en vaataandoeningen (31 %). 3.6 MEDICIJNGEBRUIK Een drietal vragen had betrekking op het thema medicijngebruik Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

22 Vraag: 20 gebruikt u medicijnen? Vraag 21: Bent u tevreden over de uitleg over de werking en het gebruik van medicijnen? Q.21. Tevrendenheid over uitleg medicatie (N=5327) 0,6 4,8 29,8 Zeer ontevreden Ontevreden Zeer tevreden Tevreden 64, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

23 Vraag 22: Weet u op welke mogelijke bijwerkingen van de medicijnen u moet letten? Q.22. Kennis van medicijnen en hun bijwerkingen (N=5327) 13% Ja, bij al mijn medicijnen 22% Ja, bij sommige van mijn medicijnen Nee 65% Medicijngebruik samengevat: Van de respondenten gebruikt 29,5 % tabletten, 28,4 % insuline met injecties en 20,1 % een combinatie van deze twee, 18,8 % gebruikt een insulinepomp. 94,5 % van de respondenten is tevreden of zeer tevreden over de uitleg over gebruik en werking van de medicijnen; 65% van de respondenten heeft kennis over de mogelijke bijwerkingen van de medicijnen, 22 % bij sommige van de gebruikte medicijnen en 13 % heeft die kennis niet. 3.7 ERVARINGEN MET UW ZORGVERLENERS In het thema van de vragenlijst ervaringen met uw zorgverlener zijn respondenten gevraagd naar hun ervaringen met hun zorgverleners. Daarnaast worden de resultaten van vraag 40 over wat respondenten vinden van de afstemming tussen de zorgverleners in deze paragraaf gepresenteerd. Vraag 23: Geef aan in welke mate de volgende uitspraken voor uw gelden? Q.23. Medewerkers zijn vriendelijk (N=5468) 0% 3% 28% Nooit Soms Meestal 69% Altijd Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

24 1,4 2,4 2,8 Q.23.Beschikbaarheid en wachttijd (N=5468) Afspraken worden afgezegd/verzet door mijn zorgverlener(s). * 49,6 45,2 Nooit Soms Meestal Lang wachten voordat ik bij mijn zorgverlener(s) terecht kan* 48,2 40,2 7,8 3,8 Altijd Mijn zorgverleners zijn per e - mail goed bereikbaar. 24,7 10,0 26,0 39,3 Mijn zorgverleners zijn telefonisch goed bereikbaar. 9,9 50,0 38, * Let op! Positief nooit/negatief altijd Q.23. Tevredenheid met en vertrouwen in zorgverleners (N=5468) Ik ben tevreden over de wijze waarop ik informatie ontving 1,4 8,7 37,7 52,2 Ik heb vertrouwen in mijn zorgverleners 1,5 7,1 33,8 57,6 Vragen zijn serieus beantwoord. Ik word gevraagd mee te beslissen over behandelmogelijkheden. 1,2 7,2 8,8 15,5 30,4 32,2 61,2 43,4 Nooit Soms Meestal Altijd Zorgverleners nemen voldoende tijd voor me 2,1 7,0 33,6 57,3 Zorgverleners luisteren goed 2,0 7,2 37,7 53, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

25 Vraag 24: Hoe tevreden bent u met uw zorgverlener? Geef een oordeel over de mate van tevredenheid over uw zorgverlener met een rapportcijfer van 1 tot 10 (1 is slecht en 10 is zeer goed). Q.24. Algemene tevredenheid met zorgverleners* Apotheker (N=2555) 33,3 52,8 13,9 Psycholoog (N=190) Podotherapeut (N=1246) 24,4 21,6 48,8 63,4 19,5 13,8 Zeer goed Pedicure (N=2440) Maatschappelijkwerker (N=41) 21,1 21,1 57,7 61,4 18,2 16,4 Goed Pracktijkondersteuner (N=1026) Diabetesverpleegkundige (N=4028) 19,5 19,1 51,1 60,5 26,8 17,3 Voldoende Nefroloog (N=72) Internist (N=2997) 16,8 16,5 52,7 54,9 24,2 23,6 Slecht Huisarts (N=3364) 15,9 54,0 25,0 Vaatchirurg (N=163) Dietist (N=1751) 15,9 15,9 57,6 58,2 23,1 21,2 Zeer slecht Fysiotherapeut (N=622) Cardioloog (N=626) Neuroloog (N=273) Oogarts (N=3826) 15,4 15,1 14,1 12,3 55,2 60,1 54,6 53,0 24,9 22,4 23,3 28,4 *Klassenverdeling: 1=Zeer slecht 2-5=Slecht 6-7=Voldoende 8-9=Goed 10=Zeer Goed Vraag 40: wat vindt u van de afstemming tussen de verschillende zorgverleners? Q.40.Afsteming tussen verschillende zorgverleners (N=5468) Sluiten de adviezen van verschillende zorgverleners op elkaar aan? 6,3 20,1 54,5 19,1 Wordt u doorverwezen naar andere zorgverleners? 22,9 37,3 23,4 16,4 Nooit Moet u vaak uw verhaal opnieuw vertellen?* 22,8 45,2 21,8 10,1 Soms Zijn uw zorgverleners op de hoogte van de uitslagen van onderzoeken? 9,0 22,3 39,5 29,2 Meestal De zorgverleners met elkaar afstemmen over uw aandoeningen? 17,6 30,4 34,0 18,0 Altijd Uw diabetes in samenhang met uw andere aandoeningen besproken? 20,2 26,1 31,5 22,2 Let op! Positief "Nooit", dus negatief " Altijd" Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

26 Ervaringen met uw zorgverlener samengevat 97 % van de respondenten is het eens met de uitspraak de medewerkers zijn vriendelijk en beleefd; De zorgverleners zijn meestal of altijd telefonisch goed bereikbaar (88,8%); Respondenten moeten niet lang wachten (48,2%) voor ze terecht kunnen bij hun zorgverlener en afspraken worden nooit verzet (49,6 %) soms wel (45,2 %); 43,4 % tot 61,2 % van de respondenten zijn altijd tevreden en hebben vertrouwen in hun zorgverlener; 24,3 % van de respondenten wordt nooit of alleen soms gevraagd om mee te beslissen over de behandeling; Meer dan 90 % van de respondenten scoort een voldoende of hoger met een rapportcijfer van 1 tot 10 voor hun zorgverlener. De apotheker krijgt de hoogste scores; Respondenten zijn van mening dat zorgverleners altijd of meestal (hoog 73,6 % voor sluiten adviezen op elkaar aan, - laag 52 % voor stemmen zorgverleners met elkaar af ) onderling afstemmen op de in de vraag genoemde aspecten. 3.8 DE ZELFZORG In het thema zelfzorg in de vragenlijst zijn vragen gesteld over de mening van respondenten over hun zelfzorg. Vraag 25, 26 en 27: Geef bijonderstaande vragen aan in hoeverre u het met deze uitspraak eens of oneens bent. Q. 25, 26 en 27 Diabetes en zelfzorg (N=5468) Ik ben goed in staat tot zelfzorg, maar ik heb er niet altijd zin in 10,3 12,2 17,4 24,4 35,6 Helemaal niet mee eens Niet eens, niet oneens Ik kan zelf voor mijn diabetes zorgen 37,0 48,0 10,7 4,0 Niet mee eens Helemaal mee eens Mee eens Diabetes belemmert mij niet bij mijn dagelijkse activiteiten 3,0 18,3 18,5 24,0 36,3 0% 20% 40% 60% 80% 100% Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

27 Vraag 28: U hebt aangegeven dat u zelf niet goed voor uw diabetes kunt zorgen, wie helpt u hierbij? Q.28.Hulp met diabetes (N=2615) Mijn diabetesverpleegkundige 53,1 Mijn partner 49,4 Mijn familie 16,3 Mijn huisarts 16,0 Mijn 15,9 Mijn diëtist 8,9 Vraag 29: Wilt u bij iedere onderstaande zin een keuze maken in hoeverre u het met de uitspraak eens of oneens bent in relatie tot uw diabetes. Q.29. Wat betekent diabetes voor uw leven? (N=5468) Ik heb weinig controle over de dingen die me overkomen 3,5 14,0 19,8 45,6 17,1 Sommige van mijn problemen kan ik met geen mogelijkheid oplossen Er is weinig wat ik kan doen om belangrijke dingen in mijn leven te veranderen 5,1 2,3 12,1 20,6 16,9 17,4 49,1 39,6 17,3 19,6 Helemaal mee eens Mee eens Ik voel me vaak hulpeloos bij het omgaan met de problemen van het leven 2,1 8,9 13,8 44,4 30,8 Niet eens, niet oneens Niet mee eens Soms voel ik dat ik een speelbal van het leven ben 2,3 11,0 13,9 39,0 33,8 Helemaal niet mee eens Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

28 Vraag 30: Geef aan in welke mate onderstaande uitspraken voor u gelden Vraag 31a. Uw persoonlijke streefwaarden, weet u: Q.31a..Algemene kennis over personlijke streefwaarden (N=5468) Streefwaarden van bloedglucose 96,4 2,9 Streefwaarden van gewicht 90,5 6,3 3,2 Ja Streefwaarden van de bloeddruk 86,2 9,7 4,1 Nee Niet van toepassing Streefwaarden van cholesterol 77,2 18,4 4, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

29 Q.31a.Algemene kennis (N=5468) Hoe vaak u wordt gecontroleerd en door wie? Met welke zorgverleners u te maken heeft (of krijgt)? Hoe u zelf uw glucosewaarden kunt meten? 94,8 94,0 92,8 3,1 3,72,4 2,8 4,4 Welke medicijnen u gebruikt en effecten? 90,6 6,5 2,9 Ja Op welke manier u uw kennis over diabetes kunt vergroten? 89,6 5,2 5,3 Nee Aanpassingen :meer bewegen 77,1 9,5 13,3 Niet van toepassing Aanpassingen: anders eten 71,3 11,5 17,2 Aanpassingen: stoppen met roken 33,5 6,6 59,9 Vraag 31b. Weet u bij wie u terecht kunt met: Q.31b.Kennis over bij wie u terecht kunt... (N=5468) Vragen over werk 53,7 10,4 35,8 Vragen over school of opleiding 51,9 11,4 36,7 Vragen over seksueel functioneren 40,8 24,1 35,1 Somberheid of andere vragen op psychisch en sociaal gebied Geldproblemen in verband met uw diabetes Juridische problemen in verband met uw diabetes 22,8 21,6 34,5 6,4 23,9 9,6 72,0 55,9 53,3 Ja Nee Niet van toepassing Klachten over uw zorgverlener 19,6 21,3 59, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

30 Zelfzorg samengevat 14,7 % van de respondenten is het niet eens of helemaal niet mee eens met de uitspraak ik kan zelf voor mijn diabetes zorgen ; 53,1 % van de respondenten die aangaven hulp nodig te hebben bij hun zelfzorg geven aan dat de diabetesverpleegkundige hen daarbij helpt; 49,4 % van de respondenten noemt de partner als de persoon die hulp geeft bij zelfzorg als de respondent dit niet goed zelf kan; Met vraag 29 zijn respondenten gevraagd naar hun ervaren vaardigheid in omgaan met diabetes in hun leven. De meeste respondenten (56,9 % - 75,2%) zijn het niet eens of helemaal niet eens met de uitspraken over moeite om problemen op te lossen of hulploosheid bij het omgaan met problemen in het leven. 90 % of meer van de respondenten kiest voor meestal of altijd voor de uitspraken over de mate waarin zij zich houden aan leefregels en de voorgeschreven medicijnen; 67,8 % van de respondenten voelt zich ondersteunt bij het nemen van regie en controle over het eigen zorgproces, 32,2 % soms of nooit; 96 % van de respondenten kent de streefwaarden voor bloedglucose; Meer dan 90 % van de respondenten weet hoe vaak en door wie ze gecontroleerd worden, met welke zorgverleners ze te maken krijgen, hoe ze zelf de bloedglucose kunnen meten en wat de effecten van de medicijnen zijn; De meeste respondenten weten bij wie ze terecht kunnen bij vragen om meer kennis indien van toepassing. Bij vragen over seksueel functioneren en vragen over geldproblemen weten 24,1 % respectievelijk 23,9 % van de respondenten niet waar ze terecht kunnen. 3.9 ZORGPLAN Een zorgplan is het persoonlijke plan voor de behandeling en is gericht op de persoonlijke doelen voor de behandeling. Het is de afspraak tussen de respondent en de zorgverlener waarin staat wat er over en weer van elkaar verwacht mag worden. Vraag 32: Heeft u een zorgplan? Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

31 Vraag 33: Heeft u uw zorgplan samen met uw zorgverleners besproken? Q.33. Heeft u uw zorgplan samen met uw zorgverleners besproken? (N=2856) 13% 23% Ja Nee Weet ik niet 64% Vraag 34: Wat vindt u van het overleg over uw zorgplan met uw zorgverlener? Q.34. Overleeg met uw zorgverlener (N=5468) Formuleert u samen met uw zorgverlener doelen die u wilt realiseren? 28,9 17,7 27,8 25,5 Heeft u in uw zorgplan een duidelijk beeld van hoe de behandeling eruit ziet? 28,8 8,6 34,6 28,0 Nooit Maakt de zorgverlener met u goede afspraken? 23,2 10,4 30,1 36,3 Soms Meestal Altijd Houdt de zorgverlener rekening met uw persoonlijke situatie? 20,8 10,9 31,3 37,0 Weet u wat u zelf moet doen om voor uw diabetes te zorgen? 5,5 2,4 41,4 50,7 Zorgplan samengevat: 8, 3 % van de respondenten heeft een zorgplan op schrift; 31,3 heeft een zorgplan maar niet op schrift, (mondeling); 64 % van de respondenten heeft zijn zorgplan samen met de zorgverlener besproken, 23 % heeft dit niet besproken; 92,1 % van de respondenten weet altijd of meestal wat zij zelf kunnen doen om voor hun diabetes te zorgen; Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

32 3.10 PERSOONLIJKE DOELEN VAN RESPONDENTEN In het zorgplan zijn de persoonlijke doelen opgenomen. Vraag 35: heeft u persoonlijke doelen? Q.35. Heeft u persoonlijke doelen voor de diabeteszorg opgesteld? (N=5468) 48% Ja 52% Nee Vraag 36: Welke doelen heeft u? (de vraag werd alleen gesteld aan de respondenten die vraag 35 met ja beantwoorden.) Q.36. Welke doelen heeft u? (N=2821) Een nuchtere glucosewaarde van minder dan 7 mmol/l Een normale bloeddruk Een HbA1c van minder dan 53 mmol/mol Meer bewegen Aanpassen van mijn eetgewoonten 87,3 80,0 79,1 69,3 60,8 BMI verlagen 58,4 Middelomtrek verkleinen Beter omgaan met mijn familie en relaties Andere doelen dan hierboven genoemd Beter functioneren op mijn werk Stoppen met roken 26,1 16,6 13,5 8,2 55,8 Persoonlijke doelen samengevat: 52 % van de respondenten heeft persoonlijke doelen; De meest genoemde persoonlijke doelen zijn: een nuchtere glucosewaarde van minder dan 7mmol/l (87,3%), een normale bloeddruk (80 %) en een HbA1c van minder dan 53 mmol/mol (79,1%) Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

33 3.11 KOSTEN EN HET GEBRUIK VAN VOORZIENINGEN In Nederland worden uitgaven voor een chronische aandoening niet altijd vergoed door de basisverzekering van uw zorgverzekeraar. Vraag 41: Maakt u wel eens kosten door uw diabetes die niet worden vergoed? Q.41. Kosten die niet worden vergoed (N=5468) 12% 27% 11% Nooit Soms Meestal Altijd 50% Vraag 42: Om wat voor kosten gaat dat? (meerdere antwoorden mogelijk). De vraag is alleen gesteld aan de respondenten die op de vorige vraag soms, meestal of altijd antwoorden Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

34 Vraag 43: Hoe hoog schat u uw jaarlijkse kosten die niet vergoed worden? Q.43. Jaarlijkse kosten die niet vergoed worden (N=4008) Meer dan 1000 euro 3, euro 10, euro 25, euro 37, euro 23, Vraag 44: Maakt u gebruik van mogelijkheden om kosten te verlagen? Q.44.Maakt u gebruik van mogelijkheden om kosten te verlagen (N=4008) 50% 50% Ja Nee Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

35 Vraag 45: Zo ja, van welke mogelijkheden maakt u gebruik? (meerdere antwoorden mogelijk) Q.45. Van welke vergoedingsmogelijkheden maakt u gebruik? (N=2017) Aanvullende verzekering 68,2 Ik trek kosten af in mijn belastingaangifte 64,4 Ik vraag zorgtoeslag aan 34,2 Ik maak gebruik van overige regelingen 13,7 Ik maak gebruik van een gemeentelijke vergoedingsregeling 4,8 Vraag 46: Zo nee, waarom maakt u daar geen gebruik van? Q.46. Reden voor niet gebruiken van mogelijkheden om kosten te verlagen (N=1991) 3,6 7,1 8,9 Ik vind het teveel tijd kosten Ik vind het te lastig Ik vind het niet belangrijk 50,1 Ik weet niet hoe het moet Ik kom daar niet voor in aanmerking 30,3 Kosten en het gebruik van voorzieningen samengevat: 12 % van de respondenten maakt altijd kosten die niet worden vergoed. 27 % maakt nooit kosten; Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

36 Indien kosten worden gemaakt is dat meestal voor Sporten en bewegen (42,1%) en voor bloedglucose teststrips (32,6%); 37 % schat de hoogte van de jaarlijkse kosten op euro; 50 % van de respondenten die kosten maken, maakt gebruik van mogelijkheden om kosten vergoed te krijgen; De meest genoemde mogelijkheden om kosten te vergoeden zijn: de aanvullende verzekering (68,2%) en aftrek van kosten in de belastingaangifte (64,4%); 50,1% van de respondenten geeft aan niet in aanmerking te komen voor vergoeding van kosten; 30,3% van de respondenten geeft aan niet te weten hoe gebruik gemaakt kan worden van de mogelijkheden om kosten te vergoeden Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

37 3.12 ZORGVERZEKERAARS VAN DE RESPONDENTEN Verdeling van respondenten over de verzekeraars. Vraag: 52 wie is uw zorgverzekeraar? Q.52.Zorgverzekeraars (N=5468) CZ Menzis Zilveren Kruis Achmea VGZ Agis IZA OHRA Univé IZZ Avéro Achmea De Friesland Groene Land Achmea ONVZ Anders Zorg & Zekerheid Trias DSW Aegon Delta Lloyd FBTO De Amersfoortse Interpolis OZF Salland Zorgverzekeraar UMC PWZ Achmea AnderZorg Azivo SIZ ASR Verzekeringen PNO Stad Holland ProLife VVAA De Goudse DVZ TakeCareNow! Confior CZdirect ZEKUR 3,3 3,0 2,8 2,6 2,0 1,9 1,7 1,7 1,6 1,6 1,1 1,0 1,0 0,7 0,5 0,4 0,4 0,3 0,3 0,3 0,3 0,2 0,2 0,2 0,1 0,1 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 4,7 5,2 5,0 7,0 9,1 10,1 11,8 17, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

38 4 MOGELIJK RELEVANTE VERBANDEN 4.1 VERSCHILLEN TUSSEN DI AB E TES TYPE 1 EN DI AB ETES TYPE 2 Anders dan in 2008 konden mensen met diabetes Type 1 ook meedoen aan het onderzoek. In de nu volgende grafieken worden de belangrijkste verschillen getoond tussen mensen met diabetes type 1 en type 2. Vraag 1: Heeft u diabetes? Mensen met diabetes type 1 32,1 % Mensen met diabetes type 2 64,4 % Mensen met een ander type 1,7 % Mensen, die hun type niet kennen 1,8 % Diabetes Type 1 (32,1 %) en Type 2 (64,4%) 32,1 64, Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

39 Vraag 2: Wie zijn uw zorgverleners? Zorgverlener Gebruik voor Diabetes type I (N=1756) , ,2 Praktijkondersteuner Huisarts Internist Diabetesverpleegkundige Zorgverlener Gebruik voor Diabetes type II (N=3523) , , , , Praktijkondersteuner Internist Diabetesverpleegkundige Huisarts Er zijn verschillen tussen mensen met diabetes type 1 en type 2 naar wie zij meestal gaan voor hun controles. 90 % van de mensen met diabetes type 1 bezoekt meestal de, 91 % de diabetes verpleegkundige, (bij type 2 is die 36,1 % en 65,1 %) 73,7 % van de mensen met diabetes type 2 bezoekt meestal de huisarts, (bij type 1 is die 40,6 %) Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

40 Dezelfde verschillen zien bij vraag 16a. Voor mijn controles ga ik meestal naar: Voor controles ga ik meestal naar % 90% 11% 8% 80% 70% 40% 60% 50% 40% 86% Anders, namelijk: Het ziekenhuis/diabetesverpleegkundige Mijn huisarts/praktijkondersteuner 30% 53% 20% 10% 0% 3% Ja, diabetes type 1( N=1756) Ja, diabetes type 2 (N=3523) 86 % van de mensen met diabetes type 1 bezoekt meestal het ziekenhuis; 53 % van de mensen met diabetes type 2 bezoekt meestal de huisarts, 40 % meestal het ziekenhuis. Vraag 29: Wilt u bij iedere ondertaande zin een keuze maken in hoeverre u het met de uitspraak eens of oneens bent in relatie tot uw diabetes. Hiermee is gevraagd naar een aantal aspecten, dat iets zegt over de ervaren gezondheid van de respondenten in relatie tot hun diabetes. Ervaren gezondheid voor Diabetes type I (N=1756) 100% 3,1 1,1 3,9 1,8 90% 19,7 25,4 23,7 80% 37,1 70% 60% 50% 96,7 Grote probleem in het dagelijkse leven Matige problemen 40% 80 73,5 74,5 Geen Problemen 30% 59,1 20% 10% 0% Mobiliteit Lichamelijkse verzorging Dagelijkse activiteiten Pijn/klachten Stemming Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

41 Ervaren gezondheid voor Diabetes type II (N=3523) 100% 5,5 2 5,8 1,3 90% 22,2 80% 38,6 30,4 70% 50,1 60% 50% 93,9 Grote problemen in het dagelijkse leven Matige problemen 40% 30% 61,3 67,6 76,5 Geen Problemen 20% 44,1 10% 0% Mobiliteit Lichamelijkse verzorging Dagelijkse activiteiten Pijn/klachten Stemming Respondenten met diabetes type 2 hebben bij sommige aspecten meer klachten over hun gezondheid, bijvoorbeeld pijnklachten: 50,1 % van de mensen met diabetes type 2, 24,4 % van de mensen met diabetes type 1. Vraag 37: Kent u de Diabetes Zorgwijzer? Kennis van het Diabetes Zorgwijzer (N=5278) ,4 48, Nee 40 Ja 30 51, , Diabetes type I Diabetes type II 51,2 % van de respondenten met diabetes type 2 kent de Diabetes Zorgwijzer. Van de respondenten met diabetes type 1 kent 41,6 % de Diabetes Zorgwijzer Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

42 Vraag 48: Wat is momenteel uw leeftijd? Leeftijd (N=5279) 45% 40% 39% 35% 30% 30% 25% 20% 18% 21% 18% 22% Diabetes type I Diabetes type II 15% 12% 10% 10% 9% 5% 0% 5% 0% 0% 1% 4% 0 t/m 18 jaar 18 t/m 24 jaar 25 t/m 34 jaar 35 t/m 44 jaar 45 t/m 54 jaar 55 t/m 64 jaar 65 t/m 74 jaar 75 t/m 79 jaar 80 jaar en ouder 2% 6% 1% 3% 95,4 % van de respondenten met diabetes type 2 zijn 45 jaar of ouder, 4,6% jonger dan 45 jaar. Bij respondenten met diabetes type 1 is 54,8 % ouder dan 45 jaar en 45,2 % is jonger dan 45 jaar. 4.2 AN DE RE VERB AN DE N Verantwoording Hieronder volgt een toelichting op de inter-item analyses van de andere verbanden zoals die zijn onderzocht. Zelfmanagement: Hiervoor zijn alleen de antwoorden (frequentieverdeling) op vraag 26 gebruikt. De kwaliteit van zorg volgens de zorgstandaard in relatie tot zorgplan: De klassenindeling is als volgt: Of er een zorgplan is (1 punt als er een zorgplan is) Alle items van vraag 13, behalve onderzoek naar spuitplaatsen. Als een onderzoek jaarlijks of vaker plaatsvindt: 1 punt (per onderdeel). Bij HbA1c krijgt het item alleen een punt als er driemaandelijks of vaker gemeten wordt. In de grafieken wordt Kwaliteit van zorg genoemd). Bij elkaar 12 punten. Schaal loopt dus van 1 tot 12. Voor de klassenindeling is de volgende indeling aangehouden: 0-8=laag, 9-10=midden, 11-12=hoog. Ervaren gezondheid: Vraag 4 t/m 8 zijn volgens een voor Nederland gevalideerd algoritme omgezet in een schaal van 0 (laag) tot 1. Klassenindeling was als volgt: 0-0,78=1 (laag 0,79-0,90=2 (midden) 0,91-1=Hoog Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

43 Vaardigheid in omgaan met diabetes: Dit zijn de antwoorden op vraag 29. Alle items (5 items met score 1 t/m 5) bij elkaar opgeteld krijgt elke respondent een score van Om tot klassen te komen is de volgende indeling aangehouden: 5-10 = 1 (laag) 11-14= = = =5 (hoog Voor de vier segmenten gebaseerd op de combinatie Vaardigheid in omgaan met diabetes en Ervaren gezondheid zijn elk onderverdeeld in twee klassen: Voor Vaardigheid in omgaan met diabetes was de indeling als volgt: 1-19=laag 20-25=hoog Voor de indeling Ervaren gezondheid in 2 klassen is de volgende indeling aangehouden: t/m 0,81 laag 0,81 hoog Tevredenheid over de zorg is gebaseerd op vraag 23. Deze vraag is opgebouwd uit 11 items waarop de respondent nooit, soms, meestal of altijd konden scoren. Items vier en vijf zijn omgedraaid omdat het antwoord nooit een positief antwoord is. De items bij elkaar opgeteld leveren een schaal op van 16 (ontevreden) tot 44 (tevreden). De antwoorden werden in laag, hoog en midden gegroepeerd als volgt: Laag= 16-35; Midden= 36-40; Hoog Wordt de zorg meer volgens de zorgstandaard gegeven als de respondent een zorgplan heeft? (Vraag 13: wanneer zijn de genoemde controles bij u uitgevoerd in combinatie met vraag 32: heeft u een zorgplan?) Zorg volgens standaard naar wel/geen zorgplan 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% nee ja Zorg volgens standaard Hoog Zorg volgens standaard Midden Zorg volgens standaard Laag Zorgplan Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

44 45 % van de respondenten die antwoorden geen zorgplan te hebben krijgen minder vaak de controles uitgevoerd conform de zorgstandaard (zorg volgens standaard laag ). Omgekeerd ontvangen bijna 85 % van de respondenten die wel een zorgplan hebben de zorg volgens de standaard. Vertonen de antwoorden op vraag 3: Hoe zou u over het algemeen uw gezondheidstoestand noemen samenhang met de antwoorden naar de ervaren gezondheid, (de vragen 4 tot en met 8). Ervaren gezondheid naar Algemene gezondheidstoestand 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Ervaren gezondheid Hoog Ervaren gezondheid Midden Ervaren gezondheid Laag Uitstekend Zeer goed Goed Matig Slecht Algemene gezondheidstoestand Bijna 100 % van de respondenten die hun algemene gezondheidstoestand slecht noemen geven daarnaast ook aan dat hun ervaren gezondheid slecht is. Omgekeerd meer dan 80% van de respondenten die hun ervaren gezondheid als hoog ervaren, vindt zijn algemene gezondheidstoestand uitstekend Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

45 Is er verschil in het uitvoeren van de controles conform de zorgstandaard (vraag 13, de kwaliteit van zorg) met door wie deze meestal worden uitgevoerd (vraag 16a) Kwaliteit van Zorg naar Controle door % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Zorg volgens standaard Hoog Zorg volgens standaard Midden Zorg volgens standaard Laag huisarts/praktijkondersteuner ziekenhuis/diabetesverpleegkun dige Anders Controle door Uit de antwoorden blijkt dat iets meer respondenten de zorg volgens standaard ontvangt bij de huisarts dan bij het ziekenhuis is Is er een samenhang tussen zelfmanagement, vraag 26: Ik kan zelf voor mijn diabetes zorgen en de antwoorden op vraag 4 tot en met 8: de ervaren gezondheid? Ervaren gezondheid * Zelfmanagement Ervaren gezondheid 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% laag hoog Zelfmanagement hoog 3 2 laag Uit de grafiek blijkt dat naar mate respondenten zich zelf minder in staat achten tot zelfmanagement zij ook hun ervaren gezondheid als minder goed ervaren Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

46 Is er samenhang in de ervaren gezondheid (de vragen 4 tot en met 8) en het hebben van één of meer chronische aandoeningen (vraag 39)? Chronische aandoeningen naar Ervaren gezondheid Ervaren gezondheid hoog 3 2 laag Oncologisch Spierziekte Schildklier Astma COPD Obesitas Psychisch Reuma Hart/vaat Overgewicht 0% 20% 40% 60% 80% % met aandoening Naarmate respondenten op vraag 39 antwoorden dat zij één of meer chronische aandoeningen hebben naast diabetes, antwoorden zij ook vaker dat hun ervaren gezondheid lager is. Is er samenhang tussen de zorg volgens de standaard (vraag 13. kwaliteit van zorg) en de tevredenheid (vraag 23)? Kwaliteit versus tevredenheid 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% Kwaliteit van Zorg Hoog Kwaliteit van Zorg Midden Kwaliteit van Zorg Laag 30% 20% 10% 0% Laag Midden Hoog Tevredenheid Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

47 Uit de antwoorden van de respondenten blijkt dat respondenten die laag scoren op tevredenheid daarnaast de kwaliteit van zorg lager ervaren. Is er samenhang tussen de respondenten met een hogere vaardigheid in het omgaan met hun diabetes (vraag 29) en hun tevredenheid over de zorgverlening (vraag 23) 100% 90% 80% 70% Vaardigheid omgaan met diabetes versus tevredenheid 60% 50% 40% Tevredenheid Hoog Tevredenheid Midden Tevredenheid Laag 30% 20% 10% 0% Laag 2,00 3,00 4,00 Hoog Vaardigheidklassen Naar mate respondenten vaardiger zijn in het omgaan met diabetes geven ze vaker aan dat hun tevredenheid over de zorgverlening hoog is Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

48 Is er samenhang tussen de respondenten met een hogere ervaren gezondheid (de vragen 4 tot en met 8) en een hogere tevredenheid over de zorgverlening (vraag 13)? Tevredenheid versus Ervaren gezondheid 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% Tevredenheid Hoog Tevredenheid Midden Tevredenheid Laag 20% 10% 0% Laag Midden Hoog Ervaren gezondheid 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% Respondenten die antwoorden dat hun ervaren gezondheid hoog is geven vaker aan dat hun tevredenheid eveneens hoog is. Is er samenhang tussen de respondenten die hun ervaren gezondheid hoog ervaren (de vragen 4 tot en met 8) en respondenten die aangeven vaardig te zijn om voor hun diabetes te zorgen (vraag 29). 0% Ervaren gezondheid versus Vaardigheid in omgaan met diabetes Laag Hoog Vaardigheidklassen Ervaren gezondheid Hoog Ervaren gezondheid Midden Ervaren gezondheid Laag Respondenten die hun ervaren gezondheid als hoog ervaren scoren daarnaast hoger op de vragen die hun vaardigheid beoordelen Analyserapport Diabetes Zorgmonitor

49 Is er samenhang tussen de respondenten met vragen over of zij zelf voor hun diabetes kunnen zorgen (vraag 26 over zelfmanagement) en de mate waarin zij tevreden zijn over de zorgverlening (vraag 13). Zelfmanagement versus Tevredenheid 100% 90% 80% 70% 60% Tevredenheid Hoog 50% Tevredenheid Midden 40% Tevredenheid Laag 30% 20% 10% 0% Helemaal mee eens Mee eens Niet mee eens, niet mee oneens Niet mee eens Helemaal niet mee eens Ik kan zelf voor mijn diabetes zorgen 50 % van de respondenten die het helemaal eens is met de uitspraak ik kan zelf voor mijn diabetes zorgen geef aan een hoge tevredenheid te hebben over de zorgverlening. Van de respondenten die het helemaal niet eens zijn met deze uitspraak is 30 %. Is er samenhang tussen de respondenten met vragen over of zij zelf voor hun diabetes kunnen zorgen (vraag 26 over zelfmanagement) en de vaardigheid om met hun diabetes om te gaan (vraag 29). Zelfmanagement en Vaardigheid in omgaan met diabetes 100% 90% 80% 70% 60% Vaardigheidklassen Hoog Vaardigheidklassen 4 50% Vaardigheidklassen 3 40% Vaardigheidklassen 2 30% Vaardigheidklassen Laag 20% 10% 0% Helemaal mee eens Mee eens Niet mee eens, niet mee oneens Niet mee eens Helemaal niet mee eens Ik kan zelf voor mijn diabetes zorgen Analyserapport Diabetes Zorgmonitor