DSO - Stedenbouw & Landschap december Checklist veiligheid. ruimtelijk planvormingsproces Almere. Gemeente Almere

Transcriptie

1 DSO - Stedenbouw & Landschap december 2007 Checklist veiligheid ruimtelijk planvormingsproces Almere Gemeente Almere

2

3 INHOUD Voorwoord Inleiding Ruimtelijk planvormingsproces...7 Inleiding...7 Structuurplan...7 Ontwikkelingsplan en bestemmingsplan...7 Verkavelingsplan en inrichtingsplan Checklist Sociale Veiligheid...9 Inleiding...9 Woongebieden...11 Winkelcentra...27 Wijkwinkelcentrum...27 Centrum-stedelijk winkelgebied...31 Grootschalig winkelcentrum met leisurefunctie...33 Winkelcentrum algemeen...35 Bedrijventerreinen...49 Bedrijventerreinen met woonfunctie binnen stedelijk weefsel...49 Bedrijventerreinen zonder woonfunctie binnen stedelijk weefsel...53 Bedrijventerreinen zonder woonfunctie buiten stedelijk weefsel...55 Bedrijventerreinen algemeen...59 Uitgaansgebieden...69 Bronnen Checklist fysieke veiligheid...73 Inleiding...73 Verkeersveiligheid...74 Overige fysieke veiligheid...79 Bronnen Checklist externe veiligheid...85 Inleiding...85 Externe veiligheid...86 Instrumentkeuze...88 Bronnen...88 COLOFON...89

4 4 Checklist Veiligheid

5 Voorwoord Veiligheid is een ruim begrip. Juist daarom is deze overzichtelijke en gebruiksvriendelijke checklist gemaakt. Op eenvoudige wijze kunt u kennis nemen van de laatste richtlijnen op gebied van Politiekeurmerk Veilig Wonen, Keurmerk Veilig Ondernemen, Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen en Kwaliteitsmeter Veilig Uit. Deze checklist maakt het begrip veiligheid concreet en toetsbaar. Het is een belangrijke schakel in het planvormingsproces van structuurplan tot aan het inrichtingsplan. Almere maakt een enorme groei door de komende jaren met de uitbreiding in Poort en Hout en de ontwikkeling van diverse nieuwe bedrijventerreinen. Ook wordt een begin gemaakt met herontwikkeling in delen van de bestaande stad. Deze checklist maakt het in een handomdraai mogelijk, te checken of het plan voldoet aan de laatste eisen op het gebied van veiligheid. Toepassing van de checklist levert, naast de vele andere inspanningen die de gemeente doet op het gebied van sociale en fysieke veiligheid, niet alleen een veiligere samenleving op, maar ook een besparing in de beheerskosten van de stad. De checklist is in samenwerking met de Dienst Stedelijke Ontwikkeling tot stand gekomen, waardoor de toepasbaarheid voor de wereld van plan- en projectontwikkeling belangrijk is verbeterd. Ik wens u veel plezier toe bij het gebruiken van de checklist. Annemarie Jorritsma

6 Haltes openbaar vervoer zijn goed zichtbaar, transparant en verlicht.

7 1 Inleiding Algemeen Dit voorjaar is het programmaplan Veiligheid door de gemeenteraad vastgesteld. Hierin worden de speerpunten op het gebied van veiligheid van de komende vier jaar behandeld. Het programmaplan bevat thema s van sociale en fysieke veiligheid. De volgende thema s zijn te onderscheiden: Minder jeugdoverlast Minder veelplegers Minder risicojongeren Minder geweld Betere toezicht en handhaving Hogere veiligheid bedrijventerreinen Veiligheidsaspecten in gebouwde omgeving en infrastructuur beter geborgd. Uit de evaluatie van het vorige programma Integrale veiligheid blijkt dat ten aanzien van het thema Veiligheidsaspecten in gebouwde omgeving en infrastructuur is beter geborgd vooral extra aandacht in de planfase gewenst is. Daarnaast blijkt uit ervaring van betrokkenen dat de werkprocessen in dit kader (planfase, bouwfase, ingebruikname, sloopfase) verder moeten worden gestroomlijnd. Een veiligheidschecklist voorkomt dat in het ruimtelijk planvormingsproces bepaalde veiligheidsaspecten over het hoofd worden gezien en maakt eenduidige behandeling van het aspect veiligheid mogelijk. De voorliggende rapportage omvat voor de aspecten sociale veiligheid, fysieke veiligheid en externe veiligheid een overzicht van aandachtspunten waarmee in het ruimtelijk planvormingsproces van Almere rekening gehouden moet worden. Bij de aandachtspunten wordt aangegeven op welke planfase het veiligheidspunt van toepassing is. Hierbij is een onderverdeling gemaakt in structuurplan, ontwikkelingsplan/bestemmingsplan, en verkavelingsplan/inrichtingsplan. De op ontwikkelingsplannen en bestemmingsplannen gerichte veiligheidspunten zijn ook van toepassing op vrijstellingen van bestemmingsplannen (inclusief artikel 19, lid 1 WRO) en kunnen ook gehanteerd worden voor herontwikkelingsplannen. De input voor de checklist is geleverd door de verschillende gemeentelijke diensten en Politie Flevoland. Zie voor de gesprekspartners de bijlage. De veiligheidspunten zijn van toepassing op het publieke domein (openbaar en semi-openbaar gebied). Veiligheidspunten die betrekking hebben op het ontwerp van gebouwen vallen buiten de kaders van deze veiligheidschecklist (hiervoor geldt het Bouwbesluit). 2 Ruimtelijk planvormingsproces Inleiding Het ruimtelijk planvormingsproces in Almere voor nieuwe gebieden loopt van de vervaardiging van een structuurplan tot aan vaststelling van een inrichtingsplan. Tussenstappen zijn achtereenvolgens de vervaardiging van ontwikkelingsplannen, de vervaardiging van bestemmingsplannen en de vervaardiging van verkavelingsplannen. In het volgende wordt op de verschillende planvormen nader ingegaan. Structuurplan Met een structuurplan of structuurvisie worden de hoofdlijnen van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van de stad of een stadsdeel weergegeven. Door afweging tussen locaties en functionele doeleinden ontstaat een beeld van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling. Het plan geeft voor (een deel van) de stad een integrale ruimtelijke visie weer en geeft richting aan het verdere planproces. Met een structuurplan of structuurvisie wordt de ruimtelijke hoofdstructuur voor stad of stadsdeel vastgelegd. Ontwikkelingsplan en bestemmingsplan In Almere wordt de stedenbouwkundige structuur van een nieuw te ontwikkelen gebied aan de hand van een proefverkaveling vastgelegd in een ontwikkelingsplan. In het ontwikkelingsplan worden alle ruimtelijke planaspecten behandeld en vindt een belangenafweging plaats voor de inrichting van het nieuwe gebied. In het ontwikkelingsplan is veelal een veiligheidsparagraaf opgenomen waar in algemene bewoordingen wordt ingegaan op het aspect veiligheid. Gekoppeld aan het ontwikkelingsplan worden er voor het nieuwe gebied inrichtingsprincipes, stedenbouwkundige randvoorwaarden en programma s van eisen voor kunstwerken opgesteld. In het bestemmingsplan vindt de juridische vertaling van het ontwikkelingsplan plaats. Het bestemmingsplan is het belangrijkste instrument uit de Wet op de ruimtelijke ordening omdat het plan in juridisch opzicht het enige rechtstreeks bindend ruimtelijk plan is. In het bestemmingsplan worden de bestemmingen (inclusief gebruiks- en bouwvoorschriften) Checklist Veiligheid 7

8 In het woongebied of aan de rand daarvan ligt een groengebied met mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik.

9 vastgelegd. In het bestemmingsplan moeten verder ondermeer veiligheidszones met betrekking tot productie, verwerking, opslag en transport van gevaarlijke stoffen worden aangegeven (risicocontouren). Ook moet er in het bestemmingsplan een veiligheidsparagraaf zijn opgenomen. Verkavelingsplan en inrichtingsplan Als verdere uitwerking van het ontwikkelingsplan wordt in het verkavelingsplan een globale indruk gegeven van de inrichting van het openbaar gebied (bomen, groen, verharding). Ook wordt in het verkavelingsplan het uitgeefbaar en niet-uitgeefbaar gebied nader gedefinieerd (vaststellen van eigendomsgrenzen). Vervolgens vindt er in het inrichtingsplan de nadere detaillering plaats van het openbaar gebied. In deze fase wordt alles in het openbaar gebied nauwkeurig vastgelegd; positie, afmetingen, materiaalsoort en kleur van verharding, groen, verlichting enzovoorts. Als het inrichtingsplan is goedgekeurd wordt het plan besteksgereed gemaakt en uitgevoerd. 3 Checklist Sociale Veiligheid Inleiding Sociale veiligheid omvat de bescherming tegen elke vorm van criminaliteit en fysieke bedreiging/gevoelens van onveiligheid. Wanneer bij de ruimtelijke inrichting aandacht wordt gegeven aan de sociale veiligheid, dan zijn de inspanningen erop gericht om zogenaamde criminogene situaties te voorkomen. Politiekeurmerken vormen een belangrijk instrument om met name de sociale veiligheid op een effectieve manier en op structurele basis te vergroten. Gebieden waar de nationale keurmerken vooral tot hun recht komen zijn: woongebieden, winkelcentra, bedrijventerreinen en uitgaansgebieden. Bij de veiligheidschecklist voor het ruimtelijke planvormingsproces in Almere worden met betrekking tot sociale veiligheid de volgende keurmerken van belang geacht: Politiekeurmerk Veilig Wonen (Nieuwbouw) Keurmerk Veilig Ondernemen Winkelcentra Keurmerk Veilig Ondernemen Bedrijventerreinen Kwaliteitsmeter Veilig Uit (2003) De gemeente Almere heeft in 1998 besloten de nieuw te bouwen wijken onder de vlag van het Politiekeurmerk Veilig Wonen Nieuwbouw uit te voeren. Het keurmerk wordt hierbij alleen afgegeven als alle betrokken woningen, eventueel ook het complex (woongebouw), èn de woonomgeving aan de veiligheidseisen voldoen. Op 29 juni 1999 heeft het college van B&W ingestemd met de toepassing van de eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen op de ontwikkelings- en inrichtingsplannen van nieuwe woongebieden. Hierbij is ook akkoord gegaan met de bijbehorende meerkosten voor beheer en aanleg/exploitatie van verlichting. In de volgende paragraaf worden de aandachtspunten voor sociale veiligheid weergegeven. Per aandachtspunt is hierbij via kleurcode aangegeven op welke planfase het veiligheidspunt van toepassing is. Hierbij is een onderverdeling gemaakt in: structuurplan (SP) ontwikkelingsplan/bestemmingsplan* (OP/) verkavelingsplan/inrichtingsplan () * inclusief vrijstellingen van bestemmingsplannen Checklist Veiligheid 9

10 In het woongebied of aan de rand daarvan ligt een groengebied met mogelijkheden voor multifunctioneel gebruik.

11 woongebieden Checklist Woongebieden SV001 woningdifferentiatie het woongebied is gevarieerd en bewoners kunnen zich met het woongebied identificeren bewoners voelen zich niet verloren temidden van anonieme bouwmassa s SV002 SV003 bouwhoogte en schaal aansluiting op omliggende bebouwing bewoners voelen zich niet verloren temidden van anonieme bouwmassa s het nieuwe woongebied sluit aan bij bestaande wijken in de bebouwde kom er is variatie naar woningen (woningtype, woninggrootte, prijsklasse, eigendom, bouwhoogte en daarmee variatie in doelgroepen in de wijk variatie bestaat uit homogene clusters woningen woongebouwen zijn over het algemeen niet hoger dan vijf bouwlagen; beperkt toegepast zijn hogere woongebouwen als stedenbouwkundige accenten toegestaan de overgang van het bestaande naar het nieuwe woongebied is overzichtelijk en attractief vormgegeven door: herkenbare en aantrekkelijke entrees van het woongebied in het zicht van woningen het bundelen van verkeersstromen zodat informeel toezicht op de toegangsroutes ontstaat het ontbreken van een niemandsland en het ontbreken van ruimtelijke barrières zoals een spoorlijn, autosnelweg of geluidwerende voorzieningen; de maximale afstand tussen het bestaande en nieuwe woongebied is 100 m PKVW S1 PKVW S2 PKVW S3 Checklist Veiligheid 11

12 woongebieden SV004 wijkontsluiting het aantal ontsluitingen van de woonwijk is beperkt een woongebied tot 500 woningen heeft maximaal 1 of 2 hoofdontsluitingen voor gemotoriseerd verkeer of een woongebied met meer dan 500 woningen heeft maximaal 2 tot 4 hoofdontsluitingen voor gemotoriseerd verkeer PKVW S4 SV005 routes langzaam verkeer routes voor fietsers en voetgangers in het woongebied zijn sociaal veilig op ten minste één van de routes vanuit woningen naar essentiële functies en voorzieningen (winkel, school, openbaar vervoer, parkeren, wijkcentrum) is zicht vanuit de omliggende bebouwing PKVW S5 er zijn geen tunnels, viaducten of onderdoorgangen op de lv-routes naar de voorzieningen recreatieve, alternatieve routes: op alternatieve routes door het groen wordt geen schijnveiligheid gewekt door openbare verlichting aan te leggen SV006 hoofdfietsroutes hoofdfietsroutes tussen wijken en stadsdelen zijn sociaal veilig de hoofdroutes zijn van verlichting voorzien de hoofdroutes zijn als stadscorridor begeleid door voorzieningen met dagen avondbezoek (zicht vanuit omliggende bebouwing) bij voorkeur met dienstwoningen (entrees en dienstwoningen zijn dicht bij het fietspad gesitueerd) DSOR DSOV 12 Checklist Veiligheid

13 woongebieden SV007 verkaveling en achterpaden de stedenbouwkundige opzet draagt bij aan sociaal veilige verkaveling achterpaden ontbreken of achterpaden vormen geen ontsluitingsstructuur van het woongebied, maar maken tuinen en woningen aan de achterzijde bereikbaar voor de betreffende bewoners PKVW S6 achterpaden hebben geen gecombineerde functie met de langzaamverkeersontsluiting in de wijk, zoals fietspaden of wandelroutes de verkaveling is zo opgezet dat achterpaden overzichtelijk zijn en voldoen aan eis K4 achterpaden handboek PKVW Nieuwbouw SV008 recreatie en ontspanning bij wijken groter dan 500 woningen is ruimte om te recreëren en draagt de openbare ruimte bij aan een attractieve en overzichtelijke woonomgeving verspreid in het woongebied zijn kleinere (groene) plekken aanwezig, onder andere om te spelen en te recreëren. in het woongebied of aan de rand ervan, ligt een groen gebied met de mogelijkheid voor multifunctioneel gebruik zoals spelen, wandelen, publieksactiviteiten, vissen, etc. PKVW S7 Checklist Veiligheid 13

14 woongebieden SV009 voorzieningen een gebied met voorzieningen veroorzaakt geen overlast voor omwonenden en functioneert als ontmoetingsplaats in het woongebied voorzieningen veroorzaken geen overlast en voorzieningen liggen bij voorkeur centraal in het woongebied boven minimaal 60% van de winkels liggen woningen die zicht hebben op het voorzieningengebied vanuit omliggende woningen is goed zicht mogelijk op voorzieningen DSBV DMOW DSOSPF PKVW S8 looproutes van en naar voorzieningen liggen in het zicht van woningen het aantal parkeerplaatsen en de stallingmogelijkheden voor fietsen is in overeenstemming met het aantal te verwachten gebruikers of bezoekers vanuit omringende bebouwing is zicht mogelijk op deze parkeerplaatsen en stalling mogelijkheden er is een menging van functies: wonen, winkels, (geen overlast veroorzakende) horeca en voorzieningen zoals een bibliotheek, postkantoor, medische voorzieningen, bank etc., waardoor op verschillende tijden toezicht aanwezig is bij de geclusterde wijkvoorzieningen zijn ook voorzieningen opgenomen die bijdragen aan het versterken van de sociale netwerken van ouderen; zorgzones voor ouderen (zorg, ontmoeting, veiligheidsbeleving) spelen hierbij een belangrijke rol in de wijk zijn voorzieningen voor jongeren opgenomen die bijdragen aan de versterking van sociale netwerken (ontmoetingsruimte, activiteitencentrum); deze voorzieningen zijn niet in de nabijheid van ouderenvoorzieningen gesitueerd in de wijk is voldoende ruimte opgenomen voor voorzieningen; bovendien is rekening gehouden met toekomstige en/of onvoorziene wensen op het gebied van voorzieningen (restcapaciteit bij en voor voorzieningen) functies die na sluitingstijd van de winkels open zijn of worden gebruikt (zoals een apotheek en betaalautomaat) liggen in het zicht van woningen 14 Checklist Veiligheid

15 woongebieden SV010 publiektrekkende voorzieningen (bovenwijkse) voorzieningen in het woongebied die veel publiek trekken zijn zo gesitueerd dat zo weinig mogelijk overlast voor de omgeving ontstaat publiektrekkende voorzieningen liggen aan de rand van het woongebied wijkontsluitingswegen ontsluiten publiekstrekkende voorzieningen direct waardoor sluiproutes en overlast worden voorkomen routes van de voorzieningen naar haltes voor openbaar vervoer zijn kort en overzichtelijk DSOS DSOV PKVW S9 SV011 wijk- of buurtcentrum (welzijns)voorzieningen, zoals wijk- of buurtcentra, zijn zo in het woongebied gesitueerd dat ze geen overlast veroorzaken voor de omwonenden SV012 openbare verlichting het woongebied is bij duisternis helder, niet verblindend en gelijkmatig verlicht; uitgangspunt is dat men personen op een afstand van minimaal 4 m kan herkennen de routes voor langzaam verkeer van en naar de voorzieningen zijn gebundeld met de routes van het overige (gemotoriseerde) verkeer het aantal parkeerplaatsen en stallingmogelijkheden voor fietsen is in overeenstemming met het aantal te verwachten gebruikers of bezoekers het wijk- of buurtcentrum ligt bij voorkeur centraal in het woongebied en vormt ruimtelijk en functioneel het hart van de wijk vanuit de omliggende woningen is een goed zicht aanwezig op het (gehele) wijkcentrum openbare verlichting haalt gedurende de periode waarvoor het politiekeurmerk veilig wonen wordt afgegeven (5 jaar) te allen tijde de volgende waarden: de horizontale gemiddelde verlichtingsterkte is minimaal 3 lux de gelijkmatigheid bedraagt ten minste 0,3 Uh de RA-waarde is minimaal 25 of de horizontale verlichtingsterkte is minimaal 2 lux de gelijkmatigheid is tenminste 0,30 Uh de RA-waarde is minimaal 60 of de horizontale verlichtingsterkte is minimaal 3 lux de gelijkmatigheid is tenminste 0,20 Uh de RA-waarde is minimaal 60 openbare verlichting wordt niet gehinderd door openbaar groen (bomen) om verkeer beter zichtbaar te maken op kruisingen van (hoofd)ontsluitingswegen is het toegestaan een andere kleur licht toe te passen. de RA-waarde moet dan minimaal 25 bedragen DSOS PKVW S10 PKVW O1 Checklist Veiligheid 15

16 woongebieden SV013 parkeren in de open lucht er is parkeergelegenheid voor bewoners en bezoekers in de nabijheid van de woningen en woongebouwen; de parkeergelegenheid is veilig door een goed zicht op de geparkeerde auto s vanuit de woningen bewoners kunnen, met behoud van voortuin, op eigen erf parkeren; parkeerplaatsen voor bezoekers zijn in de nabijheid en in het zicht van ten minste twee woningen of bewoners kunnen hun auto parkeren op korte afstand van de woning; minimaal twee woningen hebben goed zicht op elk parkeervak of er zijn overzichtelijke parkeerterreintjes van maximaal 20 plaatsen; elk terreintje ligt in het zicht van ten minste 2 woningen of PKVW O2 er zijn grotere parkeerterreinen voor bewoners en/of bezoekers bij woningen en woongebouwen. deze terreinen zijn sociaal veilig, overzichtelijk en goed verlicht waarbij: het terrein is gecompartimenteerd in aparte, herkenbare, kleinere eenheden met elk maximaal 20 parkeervakken er vanuit minimaal twee woningenzicht op het parkeerterrein is er zijn geen obstakels of struiken hoger dan 0,5 m die het zicht op het terrein belemmeren de RA-waarde van de toegepaste verlichting is minimaal 60 om de (kleur)herkenbaarheid van personen en auto s te vergroten 16 Checklist Veiligheid

17 woongebieden SV014 collectieve fietsenstalling als privé-stallingen ontbreken is een inbraakveilige en goed verlichte collectieve (fietsen)stalling met voldoende plaatsen noodzakelijk er is een collectieve (fietsen)stalling als geen andere privé-stallingen aanwezig zijn het aantal stallingsplaatsen is in overeenstemming met het aantal bewoners/ bezoekers een collectieve (fietsen)stalling voldoet aan de volgende eisen: de fietsenstalling is drie minuten inbraakwerend de toegangsdeur is voorzien van een slot met nachtschootuitwerper, is zelfsluitend en kan van binnenuit zonder sleutel worden geopend (vluchtdeur) In de deur of direct naast de deur is inbraakwerend glas aangebracht het verlichtingsniveau voldoet aan eis G5 Verlichting gemeenschappelijke ruimten ramen voldoen aan G9 Berging: inbraakwerendheid gevelelementen: ramen en ventilatieopeningen DSOV PKVW G10 voor fietshangars geldt dat deze moeten voldoen aan NEN 5096 waarbij de maximale doorgansopening niet zo groot mag zijn dat daar doorheen een fiets uit de stalling kan worden gehaald. Het verlichtingsniveau bij een fietshangar moet voldoen aan 01 SV015 tunnels en onderdoorgangen tunnels en onderdoorgangen voor langzaam verkeer zijn sociaal veilig en goed verlicht verschillende soorten verkeer gebruiken de tunnel of onderdoorgang; het fietspad, voetpad en de rijweg liggen op gelijke hoogte en in het zicht van elkaar of als gekozen wordt voor een aparte tunnel of onderdoorgang voor langzaam verkeer dan is de breedte minimaal 5 m en de hoogte minimaal 3 m en PKVW O4 daarnaast voldoen tunnels en onderdoorgangen aan de volgende eisen: aan- en afvoer via een rechtstand met een zichtlijn door de tunnel of onderdoorgang heen er is zicht op (de toegangen van) de tunnel en de onderdoorgang vanuit omringende bebouwing. er zijn bij de in- en uitgang geen zichtbelemmerende obstakels en/of groen de verlichting is gelijkmatig over de gehele lengte en aan beide zijden van de tunnel en onderdoorgang aangebracht, verzonken in de constructie (slagvast, vandalismebestendig) SKG KE 571 vervolg SV015 op blz. 18 Checklist Veiligheid 17

18 woongebieden SV015 (vervolg) tunnels en onderdoorgangen de horizontale verlichtingssterkte bedraagt minimaal 15 lux met een gelijkmatigheid van 0,3 Uh. de RA-waarde is minimaal 60 muren en andere bereikbare constructiedelen zijn voorzien van verfraaiingen, graffiti-werende coating of een eenvoudig te reinigen materiaal de wanden van de tunnel of onderdoorgang zijn vlak; er zijn geen nissen of inspringingen de tunnel of onderdoorgang is vlak, er zijn geen nissen, inspringingen en/of onoverzichtelijke trappen de tunnel of onderdoorgang heeft snelle vluchtwegen voor voetgangers en fietsers onder andere door flauwe hellingen de hellingen volgen minimaal de eisen van het Bouwbesluit in onderdoorgangen en tunnels ontbreken deuren die toegang geven tot de woning (zoals bij poortwoningen), individuele bergingen en/of bergingcomplexen 18 Checklist Veiligheid

19 woongebieden SV016 haltes openbaar vervoer haltes voor openbaar vervoer zijn goed zichtbaar haltes liggen in het zicht van woningen zicht op de halte wordt niet belemmerd door beplanting of andere opstakels PKVW 05 ABRI s zijn transparant en verlicht zodat wachtenden vanuit de omringende bebouwing gezien kunnen worden een verlichte poster aan één zijde en/of een stadsplattegrond zijn in de ABRI toegestaan SV017 binnenterreinen een binnenterein is niet kwetsbaar voor vandalisme en buurtoverlast en maakt evenmin omliggende woningen kwetsbaar voor inbraak zowel op ingangen als op binnenterreinen zelf is zicht vanuit omliggende woningen het binnenterrein heeft een besloten karakter, is afsluitbaar of eenvoudig afsluitbaar en kan, als de situatie daartoe aanleiding geeft, afsluitbaar gemaakt worden als het binnenterrrein is afgesloten met een gemeenschappelijk toegangshek of een deur, dan is hierbij een verlichting aangebracht. deze deur of dit hek: biedt doorzicht naar het achterliggende pad of terrein is zelfsluitend is van de binnenkant zonder sleutel te openen een beschermingsplaat moet ervoor zorgen dat de ontgrendeling van buitenaf wordt tegengegaan. deze: is voorzien van flipperbeveiling is minimaal 1.80 m hoog heeft openingen kleiner dan 15 cm het binnenterrein is door plaatsing van groen en/of speelobjecten ingedeeld in compartimenten zodat geen ruimte wordt gegeven aan sportieve activiteiten zoals voetbal of basketbal paden zijn verlicht conform eis 01 PKVW O6 Checklist Veiligheid 19

20 woongebieden SV018 straatmeubilair het straatmeubilair is afgestemd op verwacht gebruik. plaatsing geeft geen aanleiding tot vandalisme, graffiti of buurtoverlast straatmeubilair is spaarzaam toegepast, dus alleen op plaatsen waar dit kan worden gemotiveerd door verwacht gebruik kleine voorzieningen zoals een brievenbus, een telefooncel, bushokje, zitbank en afvalbak worden zo veel mogelijk gecombineerd DSOV PKVW O7 de (gecombineerde) voorzieningen liggen in het zicht van minimaal twee woningen een zitbank moet altijd worden gecombineerd met een afvalbak ter voorkoming van zwerfvuil een zitbank wordt zodanig geplaatst dat deze niet aantrekkelijk is als hangplek banken zijn het meest op hun plaats op pleinen en in plantsoenen het straatmeubilair is zodanig geplaatst dat de bereikbaarheid van (woon)gebouwen voor voertuigen van brandweer (mede in relatie met de openbare bluswatervoorziening), ambulance, vuilophaaldienst etc. gegarandeerd blijft materialen van straatmeubilair zijn vandalismebestendig en goed te beheren 20 Checklist Veiligheid

21 woongebieden SV019 voorzieningen voor jongeren speelplaatsen en ontmoetingsplaatsen voor de jeugd zijn veilig en afgestemd op de behoefte. ze zijn zo gesitueerd dat toezicht mogelijk is en overlast zoveel mogelijk wordt voorkomen er is speelruimte voor alle leeftijdscategorieën van de jeugd, afgestemd op de te verwachten behoefte in de wijk afhankelijk van de behoefte zijn er afzonderlijk en van elkaar gescheiden speelruimtes voor de diverse leeftijdsgroepen, kinderen tot 6 jaar, jeugd van 6 tot 12 jaar en jongeren van 12 jaar en ouder op de plekken voor jonge kinderen (bijvoorbeeld met speeltoestellen) is zicht vanuit de woonvertrekken van de omliggende woningen DSBV DSOS PKVW O8 plekken voor jonge kinderen zijn niet gesitueerd langs water of fietspaden voor oudere jeugd is er ruimte voor sportieve activiteiten, zoals voetballen, op een plein of grasveld voorzieningen voor oudere jeugd (waaronder ook jongerenontmoetingsplaatsen) zijn wel binnen de invloedssfeer, maar niet perse in het directe zicht van woningen speelvoorzieningen zijn bestand tegen vandalisme en goed te beheren speelvoorzieningen zijn zodanig geplaatst dat de bereikbaarheid van (woon)gebouwen voor voertuigen van brandweer (mede in relatie met de openbare bluswatervoorziening) ambulance, vuilophaaldienst etc. gegarandeerd blijft Checklist Veiligheid 21

22 woongebieden SV020 openbare parkeergarage openbare parkeergarages zijn sociaal veilig de parkeergarage is openbaar toegankelijk een openbare parkeergarage voldoet minimaal aan de volgende verlichtingseisen: in- en uitritten, overdag: 200 lux op één meter hoogte: in- en uitritten, s nachts: 100 lux op één meter hoogte: kassa s, balies en betaalautomaten: 200 lux op één meter hoogte lift, trappenhuis: 100 lux op de vloer parkeervakken en rijstroken: 40 lux op vloer de RA-waarde van de verlichting is 60, gelijkmatigheid 0,50 Uh de RA-waarde van de verlichting voor kassa s, balies en betaalautomaten is 80, gelijkmatigheid 0,80 Uh PKVW 03 daarnaast voldoet een parkeergarage ook aan eisen op het gebied van sociale veiligheid: er is goed doorzicht met weinig kolommen en weinig dode hoeken. de aanwezige dode hoeken worden gecompenseerd door vandalismebestendige spiegels, die voldoen aan SKG KE 572 er is goede identificatie mogelijk van parkeerplaatsen (verdieping, rijen, vakken) binnen en buiten de parkeergarage is goede bewegwijzering er is doorzicht vanuit de lift en het trappenhuis naar de hal en de parkeervloer er is een goede afsluiting na sluitingstijd en een afscherming van alle buitenopeningen er is helder, doorzichtig (spiegeldraad)glas of op andere wijze doorzicht aangebracht in alle deuren van ruimten die voor publiek toegankelijk zijn 22 Checklist Veiligheid

23 woongebieden SV021 verkaveling en situering eengezinswoningen de voorzijde van een eengezinswoning is goed zichtbaar vanaf de openbare ruimte. er is een zone die afstand schept en een scheiding aanbrengt tussen de openbare ruimte en de privéruimte rond de woning de achterzijde van een eengezinswoning is voor inbrekers moeilijk bereikbaar elke woning heeft een voorzijde tussen de 2 en 5 meter diep een hoekwoning heeft ook een zijtuin de voorzijde en de voordeur van de woning liggen goed in het zicht van de openbare ruimte de voorgevel is vlak als de gevel inspringt beperkt dit de zichtlijnen en de sociale veiligheid niet de achterzijde van woningen heeft een duidelijk privé-karakter; de toegankelijkheid van de achterzijde van woningen wordt bemoeilijkt mogelijkheden hiervoor zijn: tuin op tuin (achter)tuinen grenzen niet aan de openbare ruimte er is een volledig gesloten bouwblok (geschakelde woningen met eventueel garages) (doorlopende) achterpaden ontbreken het toepassen van erfafscheidingen (bij entree wijk en langs (wijk) ontsluitingswegen) PKVW K1 en 2 SV022 verkaveling en situering woongebouwen de situering van het woongebouw is overzichtelijk en sociaal veilig. bij woningen op de begane grond is er een zone die afstand schept en een scheiding aanbrengt tussen de openbare ruimte en de privéruimte rondom de woning de entrees van het gebouw, bergingstoegangen en nooduitgangen zijn goed zichtbaar vanaf de openbare weg. woningen op de begane grond in een woongebouw waarvan de voordeur direct uitkomt op de openbare ruimte hebben een voortuin met een diepte van 2 tot 5 meter het zicht op het woongebouw wordt niet weggenomen door bomen, struiken, schuurtjes en andere obstakels die geen doorzicht bieden de toegangsroutes zijn kort en overzichtelijk PKVW K3 parkeerplaatsen in de open lucht worden zo gesitueerd dat ze goed bereikbaar zijn (korte looproutes) vanaf de entree aan de achterzijde hebben woningen op de begane grond een tuin of terras over de gehele breedte van de woning Checklist Veiligheid 23

24 woongebieden SV024 achterpaden achterpaden zijn sociaal veilig. de totale achterpadenstructuur is overzichtelijk en niet-uitnodigend voor onbevoegden het achterpad is kort, recht, goed verlicht en minimaal 1,5 meter breed het achterpad ontsluit maximaal tien woningen per zijde, of als het achterpad: 11 tot maximaal 15 woningen per zijde ontsluit, is het achterpad minimaal 1,8 meter breed of minimaal 1,5 meter breed en afgesloten met een gemeenschappelijk toegangshek 16 tot maximaal 20 woningen per zijde ontsluit, is het achterpad minimaal 2,0 meter breed of minimaal 1,5 meter breed en afgesloten met een gemeenschappelijk toegangshek PKVW K4 achterpaden vormen geen doorlopende ontsluitingsstructuur voor langzaam verkeer in het woongebied, maar maken tuinen en woningen aan de achterzijde bereikbaar voor bewoners: vanaf de toegang(en) heeft het achterpad maximaal één hoek, splitsing of kruising; het achterpad heeft maximaal twee toegangen als het achterpad een hoek, splitsing of kruising heeft, dan is bij een doodlopend achterpad het deel vanaf de openbare weg minimaal twee meter breed. Als dit deel van het acherpad woningen ontsluit, dan mogen dit er maximaal 20 per zijde zijn. Bij een doorlopend achterpad (twee ontsluitingen) moet één van de paden minimaal twee meter breed zijn. Ook hier mogen dan maximaal 20 woningen per zijde worden ontsloten. Hoeken worden onthoekt. De onthoeking bedraagt een halve vierkante meter. Dit betekent dat aan beide zijden een gelijke afstand van één meter van de hoek wordt afgehaald het achterpad is voorzien van (openbare) verlichting met een RA-waarde van minimaal 60 en: een horizontale verlichtingssterkte van minimaal gemiddeld 2 lux met een gelijkmatigheid van tenminste 0,15 Uh; of een lichtpuntafstand van maximaal zes keer de lichtpunthoogte; of verlichting is aangebracht aan bergingen aan de tuinzijde. Lampen moeten dan op elke berging aangebracht zijn, zo hoog mogelijk, met een maximale afstand van 0,3 meter vanaf de grens van het achterpad. Deze verlichting moet door middel van schemerschakeling worden ingeschakeld 24 Checklist Veiligheid

25 woongebieden SV025 erfafscheidingen bij woningen die liggen bij een toegang tot het woongebied of langs (wijk)ontsluitingsroutes werpen erfafscheidingen een drempel op tegen woninginbrekers en andere onbevoegden SV026 complex van bergingen, schuren of privé-garages; situering en verlichting een complex van bergingen, schuren of privégarages is zodanig geplaatst dat een sociaal veilige en overzichtelijke situatie ontstaat de erfafscheiding wordt geplaatst langs zij- en achteruinen van woningen die grenzen aan een toegangsweg tot het woongebied en bij woningen die langs (wijk)ontsluitingsroutes liggen een stevige erfafscheiding met een hoogte van 1.80 m biedt een duidelijke scheiding tussen openbaar en privé-terrein. een erfafcheiding sluit aan op de woning en/of berging, zodat de tuin volledig is afgeschermd privé-garages en bergingen of schuren behorend bij rijen met eengezinswoningen of woongebouwen zijn geplaatst in kleine concentraties (maximaal 10 garages of 20 bergingen) de deuren/toegangen liggen in het zicht van tenminste 2 woningen het gebied is voorzien van (bij voorkeur openbare) verlichting dat voldoet aan de volgende normen: de horizontale verlichtingssterkte is minimaal 2 lux met een gelijkmatigheid van tenminste 0,3 Uh (17K) of is minimaal 3 lux met een gelijkmatigheid van tenminste 0,2 Uh (16L) de RA-waarde is minimaal 60 PKVW K5 PKVW K6 Checklist Veiligheid 25

26 Bundeling van wijkfuncties: woningen, wijkwinkelcentrum en station. 26 Checklist Veiligheid

27 wijkwinkelcentrum Checklist Winkelcentra Wijkwinkelcentrum SV101 combinatie met wonen er is sprake van een combinatie met de woonfunctie, waarbij de woonfunctie de kritische massa haalt de oppervlakte van de woonvloer is groter dan twee maal de oppervlakte van de winkelvloer de woningen zijn zodanig gesitueerd dat er directe zichtlijnen vanuit de woningen op de winkels en openbare ruimten zijn KVOW 3.3.1B SV102 afsluiting winkelgedeelte het winkelgedeelte is niet afgesloten KVOW 3.3.1B SV103 afsluiting laad- en losstraten laad- en losstraten zijn afsluitbaar of er zijn inpandige truck-docks KVOW 3.3.1B SV104 combinatie met andere functies er is sprake van een bundeling en menging van wijkfuncties die een levendig wijkwinkelcentrum maken KVOW 3.3.1B Checklist Veiligheid 27

28 wijkwinkelcentrum SV105 vorm het wijkwinkelcentrum heeft een heldere hoofdvorm waardoor de oriëntatiemogelijkheden, herkenbaarheid en overzichtelijkheid groot zijn KVOW 3.3.1B SV106 parkeren parkeerterreinen zijn compact van vorm en liggen dicht bij de hoofdentrees en rondom het (wijk)winkelcentrum, gesitueerd in het zicht van de woningen KVOW 3.3.1B SV107 jongeren elders in de wijk of in het winkelcentrum zijn voorzieningen voor oudere jeugd (bijv. JOP s), waar zij terecht kunnen in hun vrije tijd en waar hanggroepen naar verwezen kunnen worden KVOW 3.3.1B SV108 beheer bij de bundeling van de verschillende wijkfuncties rond een gemeenschappelijke openbare ruimte is het beheer duidelijk geregeld alle exploitanten weten bij wie de verantwoordelijkheid ligt. in de vormgeving is zichtbaar gemaakt wie voor welke ruimte verantwoordelijk is. de centrummanager stemt partijen en activiteiten op elkaar af KVOW 3.3.1B 28 Checklist Veiligheid

29 Het wijkwinkelcentrum heeft een heldere hoofdvorm. Checklist Veiligheid 29

30 In het centrum is het afwerkingsniveau hoog en de uitstraling aantrekkelijk. 30 Checklist Veiligheid

31 centrum -stedelijk winkelgebied Centrum-stedelijk Winkelgebied SV121 uitstraling het afwerkingsniveau is hoog en de uitstraling is aantrekkelijk, waardoor sprake is van een positief effect op de veiligheidsbeleving attractieve omgeving die niet uitnodigd tot het plegen van criminaliteit KVOW 3.3.2B SV122 parkeren het parkeren is zo mogelijk in het winkelgebied zelf opgelost (garages onder gebouw) en er is sprake van korte en prettige looproutes. parkeergarages zijn uitgevoerd volgens de laatste EPQS normering de looproutes lopen langs altijd-levendige straten (niet door steegjes of door smalle straten) bij oplevering zal de opdrachtgever een onafh ankelijke toets laten plaatsvinden volgens de EPQS normering KVOW 3.3.2B SV123 afsluiting indien nodig zijn delen van het winkelgebied die geen doorgaande functie hebben uitgevoerd als afsluitbare passage KVOW 3.3.2B Checklist Veiligheid 31

32 centrum-stedelijk winkelgebied SV124 combinatie met andere functies functiemenging is weloverwogen gekozen, hetgeen in het bijzonder geldt voor de horecafunctie KVOW 3.3.2B SV125 combinatie met wonen er is sprake van een combinatie met de woonfunctie, waarbij de bewoners prettig en veilig kunnen wonen en waarbij woonfunctie de kritische massa haalt de oppervlakte van de woonvloer is groter dan twee maal de oppervlakte van de winkelvloer bewoners hebben eigen compartimenten in (grote) parkeergarages KVOW 3.3.2B SV126 laad- en losstraten de toegangen tot de laaden losstraten zijn niet opvallend en zijn afsluitbaar de toegangen tot de laad- en losstraten zijn welhaast onmerkbaar weggewerkt in de wand op plaatsen waar dit het publiek het minst opvalt KVOW 3.3.2B 32 Checklist Veiligheid

33 grootschalig winkelcentrum Checklist Grootschalig Winkelcentrum met Leisurefunctie SV141 vorm het winkelcentrum heeft een eenvoudige en voor de nieuwe bezoeker direct te begrijpen hoofdvorm, waarin toezicht en onderhoud makkelijk te organiseren zijn KVOW 3.3.3B SV142 uitstraling het afwerkingsniveau is hoog en de uitstraling is aantrekkelijk, waardoor sprake is van een positief effect op de veiligheidsbeleving SV143 aantal toegangen het aantal toegangen is beperkt tot 1 of 2 er zijn alleen meer dan twee entrees indien deze logisch aansluiten op routes vanuit de omgeving KVOW 3.3.3B KVOW 3.3.3B SV144 aansluiting op omgeving er is aandacht besteed aan de stedenbouwkundige aansluiting op de omgeving SV145 parkeren het parkeren is bij voorkeur geheel binnen de grenzen van de bouwkavel opgelost er zijn geen blinde wanden naar de omgeving toegekeerd, zeker niet wanneer daar doorgaande lv-routes gelegen zijn garages zijn naast, op of onder het gebouw gesitueerd van waaruit het publiek direct naar het winkelcentrum kan voor het personeel zijn parkeerplaatsen gereserveerd dicht bij de plaats waar gewerkt wordt KVOW 3.3.3B KVOW 3.3.3B SV146 laden en lossen de distributiegebieden zijn afsluitbaar en het laden en lossen is zo veel mogelijk inpandig opgelost SV147 combinatie met andere functies functiemenging is weloverwogen gekozen, hetgeen in het bijzonder geldt voor de horecafunctie als het onvermijdelijk is dat distributiestraten in de openbare ruimte liggen, dan zijn deze strikt gescheiden van de lv-routes KVOW 3.3.3B KVOW 3.3.3B Checklist Veiligheid 33

34 De centrale publieksruimte is attractief en overzichtelijk. 34 Checklist Veiligheid

35 winkelcentrum algemeen Checklist Winkelcentrum Algemeen SV161 centrale publieksruimten de centrale publieksruimte is attractief, overzichtelijk, geeft een goede oriëntatie, is niet uitnodigend voor ongewenst gebruik en is ingedeeld in herkenbare zones de centrale publieksruimte is zo veel mogelijk vrij gehouden van objecten omdat die het zicht en de doorloop van het publiek kunnen belemmeren; voor objecten zoals kiosken, balies en objecten voor ambulante handel geldt: objecten beslaan maximaal 20% van het vloeroppervlak de hoogte van het object is maximaal 1/3 van de totale hoogte van de hal objecten kunnen niet direct aansluitend tegen de wand staan (dit zou het zicht en de loopstroom ernstig belemmeren) KVOW 4.2 er vindt daglichttoetreding plaats de verlichting is zeer goed, al dan niet door middel van kunstmatige verlichting; de verlichting is goed als de kleurtemperatuur niet hoger is dan 5.000K en als de horizontale verlichtingssterkte tussen 200 en lux bedraagt het winkelcentrum is goed toegankelijk voor invaliden, maar niet voor skaters; de hellingen voor rolstoelgebruikers lenen zich niet voor skaten, bijvoorbeeld doordat een anti-skate laag is aangebracht als problemen verwacht worden met het ongewenst ophouden van mensen, worden maatregelen genomen zoals: een smalle balustrade in plaats van een muurtje een hellingbaan in plaats van een trap zitbanken die na verloop van tijd niet comfortabel meer aanvoelen de publieksruimte is voorzien van een goede bewegwijzering voor het winkelcentrum terrassen zijn van een markering voorzien; dit kan een plantenbak zijn, maar ook een ijle balustrade Checklist Veiligheid 35

36 winkelcentrum algemeen SV162 nevenruimten de nevenruimten voor het publiek (dat wil zeggen gangen/passages) voldoen zo veel mogelijk aan de zelfde eisen als de centrale ruimten er zijn geen kiosken, balies of objecten van ambulante handel aan te treffen er vindt daglichttoetreding plaats met name bij vertakkingen is de verlichting goed (helder, prettig, gelijkmatig) het niveau van de verlichting bij overgangssituaties is gelijkmatig KVOW 4.2 als problemen verwacht worden met het ongewenst ophouden van mensen, worden maatregelen genomen zoals: een smalle balustrade in plaats van een muurtje een hellingbaan in plaats van een trap zitbanken die na verloop van tijd niet comfortabel meer aanvoelen de klant kan zich goed oriënteren op basis van bewegwijzering, weghiërarchie, verlichting en bestrating bij vertakkingen is een duidelijk onderscheid gemaakt tussen gelijkwaardig (centrale publieksruimte) en ongelijkwaardig (kleine passages) zodat de klant zich goed kan oriënteren alle gangen van het winkelcentrum hebben aan minstens één zijde winkeletalages en winkelingangen blinde muren en wanden (5 m of meer aaneengesloten wand zonder ramen of deuren) zijn volledig bedekt met attractieve en eenvoudig te reinigen materialen, zoals tegels, glas, roestvrijstaal of harde gladde panelen; ook masterpieces (graffiti in opdracht van de eigenaar), reclamepanelen/billboards of een graffiti-werende coating kunnen toegepast worden om graffiti te voorkomen 36 Checklist Veiligheid

37 winkelcentrum algemeen SV163 kiosken en overige los in de ruimte geplaatste objecten kiosken en overige los in de ruimte geplaatste objecten zijn attractief, makkelijk te onderhouden en belemmeren het zicht en de doorloop zo min mogelijk zitbanken, afvalbakken en overige obstakels zijn buiten de looplijn opgesteld vlaggen en banieren zijn zodanig bevestigd dat het winkelend publiek zich er niet aan kan bezeren de objecten zijn zodanig geplaatst dat ze geen verzamelplaats van zwerfvuil zijn en het schoonmaken niet hinderen KVOW 4.2 meubilair is duurzaam en attractief in materiaal en vormgeving SV164 voor diefstal kwetsbare objecten functies en objecten die kwetsbaar zijn voor diefstal en beroving liggen op een centrale en zichtbare plaats juweliers en verkopers van audio/video-apparatuur zijn centraal in het winkelgebied gevestigd; overvallers en winkeldieven hebben daardoor een lange en ongemakkelijke vluchtweg toegangen tot bankkantoren liggen centraal in het winkelgebied KVOW 4.2 objecten die gevoelig zijn voor diefstal en beroving (bijvoorbeeld geldautomaten) liggen op een plek waar de gebruiker, ook buiten de winkeluren, gezien kan worden door het publiek en liggen tenminste 3 m buiten de looproute Checklist Veiligheid 37

38 winkelcentrum algemeen SV165 terrassen de terrassen in de publieke ruimte zijn eenvoudig te beheren en belemmeren de looproutes niet de verhuurbare ruimte is in overleg met partijen (met name de brandweer) op tekening vastgelegd; het verdient aanbeveling deze grenzen in de bestrating aan te geven (bijvoorbeeld met behulp van noppen of speciale tegels in de vloer) en de terrassen te begrenzen (met bijvoorbeeld muurtjes of plantenbakken met een hoogte van 0,80-1,20 m) KVOW 4.2 zitgelegenheid is zo veel mogelijk geconcentreerd op terrassen die onder toezicht van een horeca- exploitant vallen de opslagplaats van stoelen en tafels bij terrassen buiten openingstijden van deze gelegenheid is zodanig gekozen dat deze in generlei opzicht een obstakel vormt; looproutes zijn vrijgehouden conform de brandweereisen SV166 vrije zitgelegenheid ongewenst gebruik van de vrije zitgelegenheid is voorkomen door ontwerp en situering de vrije zitgelegenheid (niet op terrassen) is ingericht op kortstondig gebruik en is gesitueerd op een locatie die niet aantrekkelijk is voor zwervers of hanggroepen KVOW Checklist Veiligheid

39 winkelcentrum algemeen SV167 toiletten in het winkelcentrum zijn voldoende toiletten gezien het verwachte gebruik, ze liggen centraal in het gebied en de weg erheen is gemakkelijk te vinden in het winkelcentrum zijn voldoende toiletten aanwezig het gebruik is gereguleerd ofwel door een automatisch betaalsysteem ofwel door aanstelling van een toezichthouder de toiletten zijn via goede bewegwijzering te vinden KVOW 4.2 de toiletten hebben daglichttoetreding of daaraan gelijkwaardige kunstlichtvoorziening; goede verlichting betekent in dit geval een horizontale verlichtingssterkte tussen de 200 en lux de toiletten hebben slagvaste verlichting en slagvaste spiegels bij de toiletten zijn afvalbakken en asbakken aanwezig bij de entree of bij de wasbakken (asbakken met vlamdovende eigenschappen, bijvoorbeeld zand op de bodem) de toiletten kunnen in de openbare ruimte aanwezig zijn, maar ook in de individuele winkelvestigingen; de voorkeur gaat uit naar de aanwezigheid van voldoende toiletten in de openbare ruimte SV168 surveillance het winkelgebied is eenvoudig surveilleerbaar in het winkelgebied zijn lange, ononderbroken zichtlijnen; nissen in de bebouwingswand ontbreken het winkelcentrum heeft een zodanige structuur van wegen en gangen dat het mogelijk is om in een korte ronde het gehele winkelcentrum te kunnen overzien KVOW 4.2 SV169 post voor toezichthouders in het winkelgebied is een post van toezichthouders die goed in het zicht en in de loop van het publiek ligt de post voor toezichthouders is goed zichtbaar en ligt aan één van de hoofdroutes, maar heeft daarnaast ook een toegang die niet direct in het zicht van het publiek ligt (bijvoorbeeld voor arrestanten) KVOW 4.2 Checklist Veiligheid 39

40 winkelcentrum algemeen SV170 fietsstalgelegenheid in het winkelcentrum of in de directe omgeving is een aanbod van fietsstalgelegenheid dat aansluit op de behoefte tijdens drukke winkeltijden en dat een hoog veiligheidsniveau kent de fietsstalgelegenheid is transparant (van buiten zijn de fietsen en gebruikers te zien) en van binnen overzichtelijk (de hele ruimte is te overzien) en goed verlicht de verlichting is goed als de kleurtemperatuur niet hoger is dan 5.000K en als de horizontale verlichtingssterkte tussen de 200 en lux bedraagt de fietsstalgelegenheid is zodanig gepositioneerd dat op de stalling en op de route van de stalling naar het winkelgebied zicht vanuit aangrenzende functies mogelijk is DSOV KVOW 4.3 eventuele hoogteverschillen zijn vloeiend en geleidelijk opgevangen (hellingbanen zijn maximaal 1:30) het is mogelijk om fietsen aan fietsenrekken vast te ketenen het winkelgebied kent zowel bewaakte als onbewaakte fietsstalgelegenheid; de fietsstalgelegenheid voldoet aan de eisen van Fietsparkeur 40 Checklist Veiligheid

41 winkelcentrum algemeen SV171 parkeren in het winkelcentrum of in de directe omgeving is een aanbod van parkeervoorzieningen dat aansluit op de behoefte tijdens drukke winkeltijden en dat een hoog veiligheidsniveau kent de parkeerterreinen zijn overzichtelijk, goed verlicht (RA-waarde > 60) en ingedeeld in compartimenten van maximaal 100 plaatsen voetgangers hebben duidelijk gemarkeerde eigen routes om van en naar hun auto te gaan; doorgaande voetgangers- en fietsroutes lopen aan de rand van (en niet dwars over) parkeerterreinen parkeergarages voldoen aan de veiligheidsrichtlijnen van de NEN 2443:2000; bij oplevering zal een onafhankelijke toets moeten aantonen dat deze richtlijnen ook gehaald worden hierbij zijn op het gebied van sociale veiligheid bijzondere aandachtspunten: goede oriëntatiemogelijkheden bij binnenkomst van de parkeergarage goede oriëntatiemogelijkheden in de hele parkeergarage (door lange zichtlijnen en goede bewegwijzering) goede verlichting op routes voor voetgangers, ook bij de in- en uitgang (alleen verlichting op autoroutes is vaak niet voldoende) korte looproutes vanaf de geparkeerde auto s naar buiten (bijvoorbeeld door een centrale ligging van voetgangers in- en uitgangen) de betaalautomaat is goed zichtbaar vanuit de omgeving en vanuit de beheerdersloge op een voor het publiek goed zichtbare plaats is een ruimte voor de beheerder en/of voor toezichthouders KVOW 4.3 Checklist Veiligheid 41

42 winkelcentrum algemeen SV172 laden en lossen de laad- en loszone hindert het publiek zo min mogelijk, is veilig voor het eigen personeel en beveiligd tegen betreding door onbevoegden indien er afzonderlijke routes zijn voor het personeel, dan zijn deze overzichtelijk en goed verlicht indien de zone voor het laden en lossen in de openbare ruimte ligt, dan is deze zone verlicht en zichtbaar vanuit de openbare ruimte; schrikverlichting is alleen toegepast als het winkelend publiek en omwonenden er geen last van ondervinden KVOW 4.4 berging van afval en fust vindt buiten bereik en buiten het zicht van het publiek plaats, dit in verband met brandstichting en de attractiviteit voor de diverse laad- en loszones bestaat een goede bewegwijzering zodat het personeel altijd de juiste bestemming weet te vinden de toegangsweg voor het laden en lossen is zo mogelijk beveiligd en alleen voor geautoriseerd personeel toegankelijk de laad- en loszones zijn bij voorkeur inpandig; indien dit niet mogelijk is dan zijn deze strikt gescheiden van de routes voor het langzaam verkeer in verband met de attractiviteit is de afstand tussen de routes voor het langzaam verkeer en de laad- en loszones minimaal 4 m de capaciteit van de laad- en loszones is voldoende zodat er geen sprake is van overlast door wachtend vrachtverkeer de laad- en loszone is duidelijk afgebakend en duidelijk herkenbaar de routes voor het publiek lopen in geen geval over of door de laad- en loszone indien mogelijk heeft alleen het geautoriseerde personeel toegang tot de laad- en loszone SV173 geldtransport ruimtelijke voorwaarden voor veilig geldtransport zijn geschapen de geldtransportauto kan met de achterkant tot vlak tegen de gevelkluis worden gereden; de gevelkluis bevindt zich vlakbij de uitvalsroute en is niet achteraf gelegen KVOW Checklist Veiligheid

43 winkelcentrum algemeen SV174 entrees de entrees zijn attractief, herkenbaar, overzichtelijk en (indien afsluitbaar) goed tegen inbraak beveiligd de entree is al op een afstand te herkennen en vormt een duidelijk herkenningspunt de entreezone is door middel van extra verlichting benadrukt en is een duidelijk onderscheid tussen de hoofdentree en de nevenentrees KVOW 4.5 er is vrij zicht op de entree vanuit de omgeving en bij voorkeur ook vanuit de woningen; groen, luifels of obstakels belemmeren het zicht op de entree niet als de entree afsluitbaar is dan zijn de deuren transparant, bijvoorbeeld door middel van transparante rolluiken of transparante schuifdeuren er is duidelijk sprake van een afsluitbaar winkelgebied of van een openbaar, straatachtig winkelgebied; een mengvorm kan, maar dat vraagt om een zeer zorgvuldige voorbereiding van de beslissing welk deel openbaar moet zijn en welk deel afsluitbaar; daarbij speelt tevens het type winkels een rol: winkels die in de avonduren open moeten kunnen zijn, dienen aan de openbare kant van het winkelcentrum te komen de toestroom van het publiek is zo veel mogelijk gebundeld; het aantal entrees is maximaal 2 of slechts zo veel meer als strikt noodzakelijk is vanwege de situatie ter plekke de looproutes zijn vrij van fietsenrekken, uitstalling etc. duurzame materialen zijn gebruikt (bij voorkeur tegels, glas, hout en roestvrijstaal); hout kan alleen op een minimale hoogte van 3,5 m vanaf de vloer worden toegepast voor de klant is duidelijk herkenbaar waar het winkelcentrum begint in het winkelcentrum gelden huisregels; indien er camera s gebruikt worden dan wordt dit aan de klant kenbaar gemaakt Checklist Veiligheid 43