Vergelijking waterontsmettingssystemen

Transcriptie

1 Vergelijking waterontsmettingssystemen Proefuitvoering: Marc Clierinck Coördinator kamerplantenonderzoek: Marc Vissers (gsm: 0496/ )

2 Waterontsmettingsproef op PCS Proef met 6 objecten x 3 herhalingen Vergelijking 5 technieken tov controle ECA-water Newtec Water Systems Di-ox Forte (chloordioxide) Reciclean (waterstofperoxide) Aquahort (koperionen)

3 Proefopzet Proef op 18 tafels met gesloten systeem Dosering ontsmettingsmiddel bij elke watergifte Ontsmetting van het water dat naar de tafels gaat Maart 2012 > Aug 2013: onderbevloeiing September 2013 > 2014: bovenbegieting

4 Schema van 1 circuit

5 Foto van de proefopzet

6 Proefplanten Plantsoorten proeffase 1 = bij onderbevloeiing = voor september 2013 Kamerplanten: Hedera helix, Spathiphyllum, Calathea, Cyclamen Perk/Terrasplanten: Pelargonium, Antirrhinum, Calibrachoa, Surfinia, Gazania Vaste planten: Helleborus Houtige planten: Chamaec. Ellwoodii, Azalea Sla

7 Proefplanten Plantsoorten proeffase 2 = bij bovenbegieting Vanaf september 2013 Kamerplanten: Poinsettia*, Hedera helix*, Spathiphyllum, Cordyline, Dipladenia, Phalaenopsis, Oncidium, Guzmania, Vriesea Perk/Terrasplanten: Pelargonium, Primula Houtige planten: Azalea*, Buxus*, Choisya* * + zieke planten > ILVO: Phytophthora

8 Doel van de proef Waarnemingen Efficiëntie (tot okt 2013) Microorganismen in pas behandeld gietwater (metingen Agrologic) Fusarium & Pythium in pas behandeld gietwater (metingen en kunstmatige infecties door ILVO) Algen & Eendekroos in waterbakjes met stilstaand water Levermos & Algen op potgrond op tafels met bovenbegieting

9 Doel van de proef Waarnemingen Chemische Effecten (tot okt 13) Accumulatie van elementen in gietwater, potgrond en gewas Stabiliteit in water na 2, 8, 60 minuten, 4 dagen Verschil samenstelling voor en na begieten (zie verslag)

10 Doel van de proef Effecten op de planten (tot okt 2013) Beworteling (sla in waterbakjes met stilst water) Bladschade (vooral vanaf fase 2: bovenbegiet.; > iedere teler kan zijn planten laten testen) Bladkleur (Spathiphyllum, Surfinia, Sla) Bloemschade (vanaf fase 2: bovenbegieting) Groeiremming

11 Beschrijving van de 5 technieken A) Werkingsprincipe B) Effect op (volgens de firma) C) Proefopzet PCS D) Opvallendste resultaten PCS E) Kostprijsvoorbeeld F) Firmagegevens

12 Techniek 1: ECA-water A) Werkingsprincipe Productie van vrije chloorradicalen Via elektrolyse in stand alone apparaat: productie van Electro Chemical Activated - water ter plaatse op bedrijf > geen opslag van gevaarlijke stoffen nodig! Hoe? Toestel aansluiten op leidingwater (dus niet op gietwater!) (vooraf onthard tegen aanslag op elektrolysecel, door toevoeging van onthardingszout) Bij ingang toestel: KCl-toevoeging

13 Techniek 1: ECA-water Onder laagspanning gelijkstroom in het leidingwater brengen > elektrolyseproces start Leidingwater + KCl >>>> >>>> ECA-water met vrije chloorradicalen Gebruik van ECA-water (bevat ± 4000 ppm actief chloor) Bus afgetapt ECA-water via doseer- of injectiepomp meedoseren met het gietwater (bv. 2 l ECA/1000 l voedingsopl) Relatief nieuwe techniek (3-tal jaar)

14 Techniek 1: ECA-water B) Effect op (volgens de firma) Druppelaars niet meer verstopt door organisch materiaal PVC-PE-leidingen geen biofilm Geen problemen meer met Phytophthora, Pythium, biofilm, algen Mogelijk gebruik als vershoudmiddel voor snijbloemen

15 Techniek 1: ECA-water C) Proefopzet PCS Geen generator (= elektrolysecel) aanwezig 1 doseerpompje geïnstalleerd / tafel Om de 8 weken aanlevering ECA-water vanop een bedrijf (door Hortiplan) Samenstelling niet steeds idem Startdosering: 2 l ECA-water/m³ gietwater (1 bus aangemaakt ECA-water bevat 4250 ppm vrij chloor (=actief) > bij doseren 2 l ECA-water/m³ geeft men dan een dosering van 8 ppm vrij chloor)

16 Techniek 1: ECA-water D) Opvallendste resultaten PCS Goede werking tegen schimmels, volledige afdoding Fusarium- en Pythium-sporen in ontsmet water (ILVO-controles) Lichte werking tegen algen in stilstaand water en algen+levermos (?) op potgrond (via bovenbegieting) Geen werking tegen: eendekroos Accumulatie van Cl, K, Na

17 Techniek 1: ECA-water E) Kostprijsvoorbeeld ECA toestel WAFER 80 produceert 176 l ECAwater/dag Gebruiksdosis: 2 l ECA water / m³ gietwater 88 m³ gietwater kan dagelijks behandeld w Kosten materiaal: toestel + mengbak + pomp + voorraadtank + flowmeter + diverse = Verbruikskosten: KCl-zout + onthardingszout + leidingwater + electr + vervangkost cel 2-3j = 0,15 /m²/jaar

18 Techniek 1: ECA-water G) Firmagegevens Producent: UT- Technologies Verdeler: Hortiplan Contactpersoon: Eric Scheers, 015/

19 Techniek 2: Newtec Water Systems A) Werkingsprincipe Productie van O 2 - en Cl-radicalen Via elektrolyse in stand alone apparaat ter plaatse, op bedrijf > meerdere types! geen opslag gevaarlijke stoffen nodig! Hoe? Toestel aansluiten op waterleiding (Meestal) geen toevoeging van zouten: basis zijn de van nature in water aanwezige opgeloste zouten Onder laagspanning gelijkstroom in het leidingwater brengen (voor elektrolyseproces)

20 Techniek 2: Newtec Water Systems Onder laagspanning gelijkstroom in het leidingwater brengen > elektrolyseproces start Leidingwater >>>> onderchlorig zuur (HOCl) en hypochloriet (OCl-) of vrije chloor Gebruik van Newtec-water Bus afgetapt elektrolyse-water via doseer- of injectiepomp meedoseren met het gietwater Relatief nieuwe techniek

21 Techniek 2: Newtec Water Systems B) Effect op (volgens de firma) Afdoding vrijlevende micro-organismen in water = sterke kiemdodende werking Afdoding micro-organismen in biofilm Fysieke afbraak van biofilm

22 Techniek 2: Newtec Water Systems C) Proefopzet PCS Geen generator aanwezig 1 doseerpompje geïnstalleerd / tafel Om de 2 à 3 weken aanlevering vaten met New Tec water, geproduceerd bij de firma Samenstelling niet steeds idem Startdosering: aan vergelijkbaar vrije Cl-niveau als ECA-water

23 Techniek 2: Newtec Water Systems D) Opvallendste resultaten PCS Goede werking tegen Fusarium- en Pythiumsporen in ontsmet water (ILVO-controles) Lichte werking tegen algen in stilstaand water en algen op potgrond (via bovenbegieting) Geen werking tegen: eendekroos (?), levermos Accumulatie van Cl

24 Techniek 2: systeem New Tec E) Kostprijs Volgt later

25 Techniek 2: Newtec Water Systems G) Firmagegevens Producent: Newtec Umwelttechnik Verdeler: Newtec Water systems Contactpersoon: Staf Van Hoogten 03/

26 Techniek 3: Di-Ox Forte (chloordioxide) A) Werkingsprincipe Dosering van chloordioxide Geen mengvat nodig: 2 bussen A & B worden geleverd > bus B wordt in bus A gekapt Di-Ox Forte A + Di-Ox Forte B >>>> chloordioxide zuiver chloordioxide ontstaat (= opgelost gas, zuiver = geen chloriet, dagen stabiel indien geen licht!, niet corrosief of ontplofbaar, geen toxische bijproducten na reactie, kan voor kleine debieten) Doseerpomp op bus A inpassen in het gietwatercircuit: bijdoseren bij elke watergift

27 Techniek 3: Di-Ox Forte (chloordioxide) B) Effect (volgens de firma) Snel bactericide (Legionella, Salmonella, Staphylococcus), viruscide, tegen schimmels en gisten Beste middel om biofilm weg te nemen en water te ontsmetten

28 Techniek 3: Di-Ox Forte (chloordioxide) C) Proefopzet PCS 1 doseerpompje geïnstalleerd / tafel Om de maand nieuw vatje Di-Ox Forte A+B geplaatst onder elk pompje (voor component A werd de 0,75 % chloordioxide gebruikt) Instelling aanvankelijk aan 1 ppm chloordioxide, later 0,5 ppm

29 Techniek 3: Di-Ox Forte D) Opvallendste resultaten PCS Goede werking tegen micro-organismen in algemeen (laag kiemgetal) Goede werking tegen Fusarium- en Pythiumsporen in ontsmet water (ILVO-controles) Goede werking tegen algen in stilstaand water Geen werking tegen: eendekroos, levermos Accumulatie van Na (en SO 4 )

30 Techniek 3: Di-Ox Forte (chloordioxide) E) Kostprijs Verpakking: bus 5 liter tot vat 1000 liter Aanvangskost: pompje + flowmeter, naargelang type Verbruikskost: 0,1 tot 0,2 /m³

31 Techniek 3: Di-Ox Forte (chloordioxide) G) Firmagegevens Producent: AGRO-logic Verdeler: AGRO-logic Contactpersoon: Trees Loncke 015/

32 Techniek 4: Aquahort A) Werkingsprincipe Productie van koperionen Via elektrolyse van de koperstaven in de AH > geen opslag van gevaarlijke stoffen nodig! Hoe? AH = mobiel apparaat met frame van PVC-buizen met koperen staven, een elektromagneet, flowmeter De AH wordt in het watercircuit geplaatst achter de meststofunit (water moet EC hebben!) Het gietwater zelf (dus niet leidingwater) wordt door de AH gestuurd

33 Techniek 4: Aquahort Elektrolyse: door stroom op de staven te zetten, laat men koperionen (Cu ++ = ionvorm is actief tegen schimmels) vrijkomen in het gietwater dat langs de staven passeert Koperstaven >>>> koperionen Cu ++ Dosatron: naargelang de ingestelde stroomsterkte kan men regelen hoeveel ppm koperionen in de waterstroom wordt gebracht = gecontroleerd bijdoseren van koperionen.

34 Techniek 4: Aquahort B) Effect op (volgens de firma) Vrije koperionen doden sporen van Phytophthora en Pythium af, dankzij hun dunne celwand De elektromagneet trekt schimmels en bact. uit elkaar, waardoor de Cu++ meer efficiënt Onafh. onderzoek zou ook werking hebben getoond op diverse bacteriën: Xanthomonas, Pseudomonas, Erwinia, Agrobacterium, Clavibacter,

35 Techniek 4: Aquahort C) Proefopzet PCS 1 mobiel Aquahort-toestel aanwezig dat achtereenvolgens aan de 3 circuits werd gekoppeld Startinstelling op 1,5 ppm koperionen 0,6 ppm bij controle werking op Pythium > te laag > momenteel instelling 1,2 ppm (aanp in boekje!!) en om accumulatie te vermijden enkel doseren als vooraf gemeten vrije Cu in tank < 3,0 ppm weinig risico op accumulatie in planten met organische substraten, wel oppassen bij grondloze teelten.

36 Techniek 4: Aquahort D) Opvallendste resultaten PCS Beste techniek tegen algen in stilstaand water Bij lage dosering (0,6 ppm Cu ++ ) matig goed tegen Pythium in ontsmet gietwater (ILVOmeting) > in eerdere proeven prima resultaten tegen wortelrot bij Hedera s (Phytophthora) Geen werking tegen: Fusarium, eendekroos, levermos, algen op potgrond Accumulatie van Cu, (Zn) (opgelet bij grondloze teelt)

37 Techniek 4: Aquahort E) Kostprijs Aankoop en Gebruik Type Capaciteit m³/uur LxHxB (m) Investeringskosten * bij waterverbruik van 7200 m³/jaar > variabele kosten = vervanging koperstaven, elektriciteit, overhead Detailberekening verkrijgbaar (ook per m²) Variabele kosten* AH 75 Mini ,2 x 1,5 x 0, AH 90 Standard ,7 x 1,4 x 0, AH 75 Tank 3-75 variatie

38 Techniek 4: Aquahort G) Firmagegevens Producent: Aqua Hort Aksel De Lasson Verdeler: Aqua Hort Contactpersoon: Dennis Seriese 0031/615/060880

39 Techniek 5: Reciclean A) Werkingsprincipe Dosering van permierenzuur (en perox) 2 bussen W1 & W2 in mengvat kappen = Reciclean-mengvat Waterstofperoxide + mierenzuur >>>> permierenzuur permierenzuur ontstaat: veel krachtiger dan peroxide (= maar 7 dagen stabiel > dan nieuw mengvat maken, kan voor kleine debieten) Reciclean-doseerpomp in het gietwatercircuit: bijdoseren bij elke watergift

40

41 Techniek 5: Reciclean B) Effect (volgens de firma) Bij continu bijdoseren: preventie biofilm of bij vervuilde systemen: oplossen van org. en anorganische vervuilingen in leidingen > druppelaars verstoppen niet meer Naargelang instelling: 25 ppm peroxide: preventie biofilm, afdoding bacteriën (bv. Agrobacterium rhizogenes) 50 ppm: Pythium 100 ppm: Fusarium ppm: virus

42 Techniek 5: Reciclean C) Proefopzet PCS 1 doseerpompje geïnstalleerd / tafel Om de week maatcylinder W1 + W2 gemaakt Instelling aanvankelijk aan 25 ppm, later 100 ppm om ook schimmelafdoding te kunnen bekomen; recent ppm om levermos af te doden

43 Techniek 5: Reciclean D) Opvallendste resultaten PCS Goede werking tegen algen en eendekroos in stilstaand water (en goede preventie levermos op potgrond bij +200 ppm) Matige werking tegen Pythium-sporen in ontsmet water (ILVO-controles) Geen werking tegen: Fusarium, algen op potgrond (?) Accumulatie van O 2 tijdelijke ph-val na toediening

44 MAAR.info uit eerdere PCS-proef ER ZIJN VEEL SOORTEN PEROXIDE PRODUCTEN met verschillende werkzame stoffen Peroxiden met Handelsnaam = pure peroxiden Brenntag,. Sorbitol = niet actief Zilver (= stabilisator) Mierenzuur (= actief!) Azijnzuur (= actief!) Ecoclearprox (en variant + Cl) Hydroclean, Delgo-San, Horticare,. Reciclean Jet 5, Antibloc organic (+ ander a.i.), Horticlean

45 Info uit eerdere PCS-proef Algen in stilstaand water Hydroclean, Reciclean goede resultaten bij propere start Reciclean was beste bij groene start (goede nawerking) Eendekroos in stilstaand water Reciclean snel en beste resultaat (goede nawerking) RECICLEAN DE STERKSTE Bacterieproblemen Reciclean was het enige efficiënte product (bij vgl met zuivere peroxiden en peroxiden met zilver) Opmerking ook de peroxiden met azijnzuur (Jet 5, Antibloc organic) zouden zeer waarschijnlijk werking gegeven hebben op bacteriën en eendekroos

46 Techniek 5: Reciclean E) Kostprijs Lage installatiekosten (mengvat + doseerpomp) 17,5 /100m³ te desinfecteren water aan 25 ppm

47 Techniek 5: Reciclean G) Firmagegevens Producent: Kemira Verdeler: Prayon-Hortipray Contactpersoon: Kurt Verhelst 0497/

48 Samenvatting resultaten PCS 5 technieken Efficiëntie Chemische effecten Effect op planten in voorbereidende testjes

49 Efficiëntie tegen Staat omgekeerd in studiedagboekje! Effect op: ECA Newtec Di-Ox Forte Reciclean Aquahort Micro-org: kiemgetal Micro-org: schim. alg Fusarium in water Pythium in water Algen in water Eendekroos in water Levermos op grond Algen op grond matig matig-goed goed zwak 0 perfect matig goed matig 0 perfect goed goed 0 0 perfect perfect bijna perfect matig Matig bij lage dosis matig matig goed goed best goed 0?? 0 goed 0 matig-goed matig 0? 0

50 Chemische effecten Effect op: ECA Newtec Di-Ox Forte Reciclean Aquahort Accumulatie in water Accumulatie in grond Accumulatie in gewas EC, Cl, K, Na EC, Cl, K, Na Cl Na, SO 4 Tijdelijk phval Cu, (Zn), ph-val Cl Na, (SO 4 ) (Zn) Cu Cl, (K) (Cl) (SO 4 ) --- (Cu), (Zn) Test stabiliteit: hoe lang wordt vrije chloor/koper/peroxide teruggevonden > metingen na 2 min, 8 min, 1uur, 4 dagen Nog OK na 1u 8 min 8 min 4 dagen 4 dagen Niet meer OK na Zuurstof in water 4 dagen 1 uur 1 uur x3, ook na meerdere dagen ---

51 Effect op planten (voorber. testjes) Effect op: ECA Newtec Di-Ox Forte Reciclean Aquahort Beworteling sla hydro Bladschade Verbleking bladkleur Bloemschade Latere bloei Geen plantprobleem Groeiremming 8/12 gewassen 8/12 gewassen 10/12 gewassen 11/12 gewassen 10/12 gewassen matig matig matig slecht zwak Ellwoodii, Azalea Sla Spathi ((Antirrhin.)) (Ellwoodii) (Sla) (Spathi) Hedera, (Antirrhinum, Calibrachoa) Pelargonium Surfinia (Spathiphyllu m, maar meer groei) Surfinia Sla Spathi Pelargonium (Sla) Spathi (Hedera, Calibrachoa)

52 Verdere plannen Bovenbegieting: gewasveiligheid testen voor 100 plantsoorten Zieke planten van telers bijplaatsen: bv Buxus met Cylindrocladium, Poinsettia met Chalara, Azalea met Phytophthora, Effect op verstopping van druppelaars Inventarisatie praktijkervaringen (sierpl, groenten, BE, NL) ALLE TELERS MOGEN HUN PLANTEN LATEN TESTEN