Campagnegids. FAIRTRADE GEMEENTE FairTradeGemeentegids

Transcriptie

1 Campagnegids FAIRTRADE GEMEENTE FairTradeGemeentegids

2 Inhoud Vooraf p 4 De 6 criteria voor een FairTradeGemeente p 6 Producten uit Noord en Zuid p 7 Voorbereiding p 10 Criterium 1. Lokaal bestuur p 12 Criterium 2. Winkels & horeca p 14 Criterium 3. Scholen, bedrijven & organisaties p 16 Criterium 4. Media p 18 Criterium 5.Trekkersgroep p 20 Criterium 6. Lokale duurzame voeding p 21 Ondersteuning p 23 Het behalen van de titel p 24 Na de titel p 25 Contact p 26 Colofon Redactie: Katharina Beelen, An Bosmans, Lynn Geerinck en Karlien Wouters Verantwoordelijke uitgever: Lily Deforce, Edinburgstraat 26, 1050 Brussel Maart

3 Vooraf Proficiat! Jij wil er in jouw gemeente mee voor zorgen dat producten van eerlijke handel en duurzame landbouw hun weg vinden naar meer klanten? Dat is prachtig, bedankt! Deze brochure vertelt je over het hoe en waarom van de campagne FairTradeGemeente, legt uit welke criteria behaald moeten worden en wat ze inhouden. Daarnaast vind je informatie over Fair Trade en over de ondersteuning waarop je als groep beroep kan doen. Kortom, alles wat je moet weten en kunt doen om ook van jouw gemeente een FairTradeGemeente te maken! Voor meer informatie en documenten, waar in deze brochure naar verwezen wordt, kan je terecht op de website: Waarom FairTradeGemeente? Boeren lijden honger, kan je nog volgen? 1 Miljard mensen in de wereld lijden honger. 70 Procent van hen leeft van landbouw. Honger treft vooral boeren of landarbeiders: mensen die voedsel produceren. Ben je nog mee? FairTradeGemeente wil op een heel concrete manier bijdragen aan een waardig bestaan voor de kleine boer in het Zuiden en de duurzame producent in het Noorden. De 6 criteria voor de titel spelen in op de vraag naar en het aanbod van eerlijke en lokale, duurzame producten. Op die manier maakt de campagne mensen in heel Vlaanderen warm voor het verhaal achter Fair Trade en lokale, duurzame landbouw. Boeren, handelaars, consumenten en politici kunnen allemaal hun rol spelen om producten van eerlijke handel en duurzame landbouw meer kansen te geven. De doelstelling is een bewustere consumptie door overheid en bevolking. De codewoorden: concreet, creatief en internationaal spelen hier een belangrijke rol. Meer dan 60 procent van de Vlaamse gemeenten is al aan de slag met de campagne. Wereldwijd hebben 18 landen een gelijkaardige campagne opgestart. Inmiddels is de 1.000ste titel op komst. Het wordt duidelijk dat deze campagne in Noord, Oost, Zuid en West mensen engageert om hun gemeenten in te zetten voor een eerlijke en duurzame wereldhandel. Onze koffie voldoet aan de Fairtradecriteria, maar we kunnen slechts een deel van onze koffie verkopen aan die Fairtradecriteria. De markt voor Fairtradekoffie is gewoon nog niet groot genoeg. Ik hoop dat dat in de toekomst zal veranderen. Fair Trade verandert zoveel in onze levens. Ik heb nooit kunnen studeren als kind. Nu heb ik dat wel kunnen doen, als volwassene. Vandaag heb ik een diploma in duurzame landbouw. Mijn dochter is zelfs naar de universiteit kunnen gaan. Maar ik wil ook niet dat mensen onze koffie enkel kopen omdat wij arme boertjes zijn en niet omdat ze hem goed vinden. Dankzij de Fairtradepremie hebben we kunnen investeren. We streven naar de beste kwaliteit voor onze koffie. Dat start al bij de keuze van de zaden. Blanca Rosa Molina, koffieboerin en vertegenwoordigster van Cecocafen. Toen mijn broer en ik jaren geleden het melkbedrijf van onze ouders wilden overnemen, hadden we niet genoeg geld om de verplichte melkquota te kopen. Uiteindelijk besloten we om alles zelf te verwerken en aan de man te brengen. Met succes. Vandaag verkopen mijn vrouw en ik zelfgemaakte kazen in onze hoevewinkel. Het bedrijf van mijn broer levert de melk. Het rechtstreekse contact met de klant, de korte-ketenverkoop, de eerlijke prijs die je krijgt voor je werk: al die dingen geven enorm veel voldoening. Daarom sta ik volledig achter Fair Trade. Dankzij Fair Trade hebben de kleine boeren in het Zuiden een reden om in hun zaak te blijven geloven. Peter Boonen, Hamont-Achel. Ik werk voor de cel internationale solidariteit van de stad Brussel. Het promoten van Fair Trade valt onder onze verantwoordelijkheid en we zijn fier dat Brussel als eerste Europese hoofdstad de titel van FairTradeGemeente behaalde. Persoonlijk vind ik Fair Trade een fantastisch concept. Je helpt de mensen om zelf hun eigen situatie te verbeteren. Het is geen liefdadigheidswerk, geen doekje voor het bloeden, maar echte handel. Door Fair Trade bouwen de boeren in het Zuiden zelf en in alle waardigheid aan hun toekomst. Ann-Sophie Deneyer, antropologe en medewerkster Cel Internationale Solidariteit, Stad Brussel. Of ik wilde meewerken aan Herent FairTradeGemeente, vroegen lokale vrijwilligers in april. Waarom niet? Mijn eerste bekommernis is natuurlijk mijn supermarkt doen draaien en elke extra klant is dus welkom. Maar ik was ook blij dat ik zo de eerlijke handel kon steunen. Op een zaterdag, de drukste winkeldag van de week, hebben wij vooraan in de winkel de fairtradeproducten uitgestald, terwijl de vrijwilligers ze hebben gepromoot en shoppers hebben geïnformeerd. Er ligt het hele jaar door Fair Trade in onze rekken, met de Fairtradelijn van Carrefour waarvan wij een franchise zijn. Ik was daar aanvankelijk sceptisch over, het is een multinational die vooral winst wil maken. Maar het label van Max Havelaar garandeert me dat de boeren in het Zuiden een eerlijke prijs krijgen. Hendrik Draye, gerant GB in Herent. Gent wil in 2020 een duurzame stad zijn, op álle vlakken. In ons aankoopbeleid zoeken we als openbaar bestuur voortdurend naar evenwicht tussen economische, ecologische en sociale duurzaamheid. We hanteren het principe van de korte keten, waardoor we enkel voor producten met exotische oorsprong (zoals bananen, katoen, koffie, fruitsap, wijn,...) voor de Fair Trade-criteria kiezen. Zo leggen we ook onze leveranciers op om hun medewerkers en hun omgeving eerlijk en duurzaam te behandelen, zoals de Stad Gent dat ook zélf doet met zijn personeel... én met de stad! Zo willen we helpen om alle onrechtvaardigheid aan te pakken. En: eerlijk duurt ook gewoon het langst! Daniël Termont, burgemeester van Gent In de herfst van 2006 begonnen zeven vrijwilligers waaronder ikzelf campagne te voeren om van Holsbeek een FairTradeGemeente te maken. We deden alles op ons eigen tempo, want de meesten onder ons hadden al een goed gevulde agenda. Uiteindelijk kostte het ons twee jaar, maar Holsbeek draagt sinds 10 oktober 2008 de titel. Als tiener droomde ik er al van om in het Zuiden te werken. Zelf ben ik nooit tot in het Zuiden geraakt, maar het heeft wel een plaatsje in mijn leven gekregen. Als vrijwilliger kan ik ook iets teruggeven van de luxe die wij hier kennen. Ann Spaepen, kinderpsychiater en actieve vrijwilliger in Holsbeek 4 5

4 Producten uit Noord en Zuid FairTradeGemeente wil zowel de kleinschalige boer in het Zuiden als de duurzame boer in het Noorden een hart onder de riem steken. Dat doen we door fairtradeproducten en lokale, duurzame producten naar voren te schuiven in winkels, bedrijven, scholen, evenementen enzovoort. De 6 criteria voor een FairTradeGemeente Om de titel van FairTradeGemeente in de wacht te slepen, moet jouw gemeente voldoen aan de volgende zes criteria: 1 Lokaal bestuur Het lokale bestuur keurt een resolutie goed die Fair Trade steunt en beslist om koffie en nog minstens één ander fairtradeproduct aan te kopen voor vergaderingen, op kantoor en in de cafetaria s. Verder promoot de gemeente op regelmatige basis het bewustzijn rond Fair Trade via communicatie naar haar personeel en inwoners toe. 2 Winkels & horeca Minstens twee fairtradeproducten zijn duidelijk beschikbaar in de plaatselijke winkels en horecazaken. Daarvoor zijn er doelstellingen vooropgesteld per aantal inwoners. De winkels en horecazaken communiceren over hun aanbod aan fairtradeproducten. 3 Scholen, bedrijven & organisaties Een aantal scholen, bedrijven en organisaties gebruikt fairtradeproducten en communiceert erover. Scholen zetten ook educatieve campagnes op om de kennis over en de betrokkenheid met Fair Trade te vergroten. 4 Media De campagne tracht te zorgen voor zoveel mogelijk media-aandacht op lokaal en regionaal niveau. Daardoor bereikt men een groot deel van de bevolking. En zo voelen lokale deelnemers zoals handelaars en organisaties zich gewaardeerd voor hun engagement. 5 Trekkersgroep Er is een lokale trekkersgroep actief die de nodige initiatieven neemt om de titel te behalen. Nadien zorgt die groep voor de continuïteit van de campagne en is ze verantwoordelijk voor een jaarlijkse beoordeling. Daaruit moet blijken dat de gemeente nog steeds een FairTradeGemeente is. 6 Lokale duurzame voeding Om FairTradeGemeente te worden, lanceert men in de gemeente een nieuw initiatief dat lokale consumptie en productie van duurzame voedingsproducten aanmoedigt. Zowel thuis, als op de werkvloer en op openbare plaatsen. Er wordt over dit initiatief duidelijk gecommuniceerd. Fair Trade Om mensen in jouw gemeente te overtuigen is het belangrijk dat je op een eenvoudige manier meer informatie kan geven over het verhaal achter Fair Trade en lokale, duurzame landbouw. In dit hoofdstuk vind je een korte inleiding die je kan daarvoor kan gebruiken. Fair Trade: hoe zit dat ook alweer? De internationaal meest aanvaarde definitie van eerlijke handel is de zogenaamde FINE-definitie uit 2001: Fair Trade is a trading partnership, based on dialogue, transparency and respect, that seeks greater equity in international trade. It contributes to sustainable development by offering better trading conditions to, and securing the rights of, marginalized producers and workers especially in the South. Fair Trade draagt bij aan een duurzame ontwikkeling voor de kleinschalige producent in het Zuiden. Dit is gebaseerd op het principe trade, not aid. Duurzame ontwikkeling draagt drie pijlers in zich. De drie pijlers die je ook kan terugvinden in Fair Trade: 1. Economische ontwikkeling: een kostendekkende minimumprijs voor de producent, een fairtradepremie voor de organisatie, voorfinanciering van de oogst en contracten op lange termijn. 2. Sociale ontwikkeling: verbod op kinderarbeid en gedwongen arbeid, het recht om zich als arbeiders te organiseren, geen discriminatie en het volle respect voor de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO). 3. Ecologisch verantwoorde ontwikkeling: verbod op ggo s en een honderdtal pesticiden, energiebesparende productiemethodes, respect voor natuurlijke bronnen en de biodiversiteit en maximale ondersteuning voor biolandbouw. Wil je meer in detail weten wat deze drie pijlers inhouden? Neem dan een kijkje in het document over Fair Trade dat je kan downloaden van de website: Tips & Docs > Formulieren & documenten. Meer dan fairtradeproducten in België Fair Trade aankopen is een eenvoudig gebaar geworden. In België dragen momenteel meer dan producten het Max Havelaar label. Het aanbod is zeer divers: koffie, vers fruit, fruitsappen, chocolade, koekjes, thee, rietsuiker, rijs, quinoa, wijn, katoen (kleding en huistextiel), cosmetica, rozen, ijsjes, confituren enz. Meer dan 150 verschillende merken leveren deze producten. Naast de gelabelde producten bieden Oxfam Fairtrade en Fair Trade Original ook producten aan die aan de fairtradecriteria voldoen, maar omwille van verschillende redenen het label van Max Havelaar niet dragen. Dit is bijvoorbeeld zo voor artisanaat. Ook deze producten komen in aanmerking voor FairTradeGemeente. 6 7

5 Weetjes Weetjes Max Havelaar, Oxfam-Wereldwinkels en Oxfam Fairtrade Vaak bestaat er wat verwarring over de rol die elk van deze drie organisaties speelt met betrekking tot Fair Trade. Hier even een overzicht: Max Havelaar is het keurmerk voor eerlijke handel in België en maakt deel uit van FLO (Fairtrade Labelling Organisations International). Je vindt het keurmerk enkel op producten die aan de internationale criteria voor eerlijke handel voldoen. Deze hebben te maken met de manier waarop geproduceerd wordt en de prijs. Oxfam-Wereldwinkels is een vrijwilligersbeweging die door haar strijd voor een rechtvaardige wereldhandel opkomt voor ieders recht op een menswaardig bestaan. Ze doet dit via sensibilisering, lobbying en het aanbieden van Oxfam fairtradeproducten in de wereldwinkels. In 2003 bracht Oxfam-Wereldwinkels vzw zijn handelsactiviteiten onder in een aparte organisatie Oxfam Fairtrade cvba. Oxfam Fairtrade koopt voedingsproducten aan bij producentengroepen in het Zuiden en zorgt voor de import, de verdeling en de verkoop via verschillende verkoopkanalen. Maar het is Oxfam-Wereldwinkels vzw die beslist met welke producentengroepen Oxfam Fairtrade handelt. En het is Oxfam-Wereldwinkels die deze producentengroepen begeleidt en opvolgt. n 96% Van de Belgen kennen Fair Trade en meer dan 8 op 10 onder hen vinden het beeld van Fair Trade absoluut positief (TNS Dimarso 2009) n 1 Per seconde of per dag: dat is het gemiddeld aantal Fairtradebananen dat de Belgen met zijn allen kopen (GFK 2008) n 42% Van de fairtradeproducten in België dragen ook een biogarantielabel n Rozen uit Nederland zijn vijf tot zes keer meer vervuilend dan Fairtraderozen uit Kenia. De CO2-uitstoot van de vlucht weegt namelijk niet op tegen die door de verlichting en verwarming die de serres in Nederland bijna het hele jaar door nodig hebben Lokale duurzame voeding Wat eten we? Voeding is niet alleen een basisbehoefte, voeding speelt ook een belangrijke culturele en sociale rol. Meermaals per dag zijn we met voeding bezig en toch is er een duidelijke vervreemding tussen consument en voeding. We weten niet altijd wat we eten, we weten vaak niet vanwaar ons voedsel komt, in welke mate het behandeld en bewerkt werd en wat het voor ons doet. Onze huidige manier van voedsel produceren en consumeren is gebaseerd op een massaal gebruik van chemicaliën, water en fossiele energie. Ze veroorzaakt bodemdegradatie en laat onvoldoende loon aan boeren en landarbeiders. Niet goed bezig dus Kiezen voor lokale duurzame voeding is een belangrijke, noodzakelijke stap in de goede richting. Het is goed voor onszelf en maakt de wereld leefbaar voor iedereen, ook in het Zuiden, ook in de toekomst. Lokale duurzame voeding, waar hebben we het over? Lokale duurzame voeding houdt rekening met dezelfde 3 pijlers die je kan terugvinden in Fair Trade: 1. Een economische pijler: een realistische prijs waarin alle productiekosten verrekend worden en een eerlijke vergoeding voor elke schakel in de keten - dus ook voor de producent. Door te kiezen voor lokale, streekgebonden producten ondersteun je ook de economie in eigen regio. 2. Een sociale pijler: kopen in de korte keten geeft rechtstreeks contact met de voedselproducent en leidt tot wederzijds respect. Gezonde voeding is vers, voedzaam, natuurlijk en bevat geen additieven. 3. Een ecologische pijler: biologische producten zijn beter voor het milieu en het dierenwelzijn, seizoensgebonden groenten en fruit vergen minder energie om te produceren en te bewaren, en lokale productie en consumptie betekenen minder voedselkilometers. Lokale producten die biologisch gecertificeerd zijn, passen onder de noemer duurzame voeding. Het aantal voedselkilometers blijft binnen de perken, je respecteert de seizoenen, je weet dat je geen pesticiden op je bord krijgt en dat het milieu minimaal belast werd bij de productie. Maar het biolabel zegt niet alles: biologische druiven die in verwarmde serres worden geteeld vergen veel energie. Producten van kleinschalige bedrijven kunnen beter scoren dan producten uit grootschalige geïndustrialiseerde teelt waar misschien minder aandacht wordt besteed aan sociale factoren. Je kijkt niet alleen naar het lokale aspect en de aard van het product, ook de verpakkingswijze en de aard van vermarkten zijn belangrijk. Hoe meer tussenpersonen tussen boer en consument zitten, hoe kleiner de marges voor de boer. En zeker niet onbelangrijk: een voedingspatroon waarbinnen vlees beperkt wordt, is veel duurzamer dan ons vleesrijke dieet. Kiezen voor duurzame voeding is niet evident Soms ligt de keuze voor de hand: bij aankoop van koffie en bananen kies je voor Fair Trade. Maar wat is meer duurzaam: biologische wijn uit het Hageland of Chileense wijn uit de wereldwinkel? Mag je geen boontjes eten die uit Kenia komen? Of zijn net die te verkiezen boven groenten, gekweekt in verwarmde serres? Duurzame voeding is een subjectief begrip. Dat biedt jou het grote voordeel dat je dit volgens de mogelijkheden van je gemeente kan invullen. Aan jou om binnen je gemeente lokale producten op te snorren die aan zoveel mogelijk duurzaamheidscriteria voldoen. Probeer elementen uit de 3 pijlers te combineren. Misschien zijn er bioboeren in je streek, een biobakker of een sociaal economiebedrijf met wie je kan bekijken hoe je hun natuurlijke producten in de gemeente kan promoten. Misschien kan je de streekproducenten ertoe aanzetten om op een duurzamere manier te produceren of vind je de perfecte manier om duurzame voeding vlotter bij de consumenten te brengen. Weetjes Weetjes n 3 Wereldbollen zijn er nodig als alle mensen op dit ogenblik op dezelfde manier zouden leven als de Westerse consument n Tussen 2005 en 2008 is het Europese biologische areaal toegenomen met 21%, het Belgisch areaal steeg met 57%, maar maakt nog steeds een zeer klein deel uit van het totale landbouwareaal n De mondiale veestapel is verantwoordelijk voor 18% van de broeikasgasuitstoot. Tot 5 keer meer graan is er nodig om net zoveel calorieën uit varkensvlees binnen te krijgen als wanneer je het graan dat gebruikt werd voor diervoeder gewoon zelf zou opeten. n De Belg eet 60% meer vlees dan 50 jaar geleden n Een gemiddeld Belgisch gezin gooit per jaar 175 kg aan voedsel rechtstreeks in de vuilbak n 80% Van de Belgen koopt wel eens een bioproduct, 15,8% koopt regelmatig. 8 9

6 Voorbereiding Om te starten Een FairTradeGemeente maak je nooit alleen. Een gemotiveerde diverse trekkersgroep vergroot onmiddellijk de kansen op succes. Ga op zoek naar medestanders en enthousiastelingen die samen met jou de groep willen vormen. Voor meer informatie over de trekkersgroep neem je best een kijkje bij criterium 5 in deze brochure of in de handleiding voor criterium 5. en erin te vliegen Is de trekkersgroep gevormd? Surf dan naar en registreer jouw gemeente. Je krijgt een wachtwoord en toegang tot je eigen gemeentepagina op de website. Vanaf dan kan je officieel van start gaan. De manier en het ritme waarop je de titel behaalt, bepaalt elke trekkersgroep voor zich. Het is belangrijk om niet overhaast te werk te gaan. Maak een realistische planning op, bepaal hoe jullie de planning zullen opvolgen en verdeel de verantwoordelijkheden over de hele groep. Ook deze manier van werken is een belangrijke meerwaarde voor het succes van de campagne. De website is het werkinstrument bij uitstek voor alle trekkersgroepen. Je vindt er alle informatie over de campagne en beschikt over een gemeentepagina waar je de campagne in jouw gemeente op de voet kan volgen. Gebruik deze pagina zowel voor de trekkersgroep als om buitenstaanders een goed overzicht te geven van de realisaties in jouw gemeente. Op basis hiervan gebeurt ook de controle voor de titel. 10

7 Criterium 1 Lokaal bestuur Voor de titel Strategie Het lokale bestuur keurt een resolutie goed die Fair Trade steunt en beslist om koffie en nog minstens één ander fairtradeproduct aan te kopen voor vergaderingen, op kantoor en in de cafetaria s. Verder promoot de gemeente op regelmatige basis het bewustzijn rond Fair Trade via communicatie naar haar personeel en inwoners toe. Op deze manier bewijs je criterium 1: n op de gemeentepagina staat beschreven hoe je criterium 1 hebt ingelost met een bijhorende foto; n je stuurt een kopie van de resolutie op die goed gekeurd is door de gemeenteraad en ook ondertekend is (via of post); n je stuurt enkele facturen op die bewijzen dat koffie en minstens één ander product Fair Trade worden aangekocht (via of post); n je stuurt enkele bewijzen van communicatie van het gemeentebestuur naar het personeel en naar de bevolking op (via of post). Heb je het gemeentebestuur overtuigd? Dan is één van de belangrijkste criteria bereikt. Een overtuigd bestuur steekt namelijk graag een helpende hand toe bij de andere criteria. Enkele manieren om hen te overtuigen: n zoek grote publieke steun, dit kan het bestuur niet negeren; n lobby bij enkele sleutelfiguren in het college of de gemeenteraad; n betrek de adviesraad en de bevoegde ambtenaar in het proces; n zorg dat verschillende lokale organisaties achter je staan; n de campagne sluit perfect aan bij een convenant milieu of ontwikkelingssamenwerking; n organiseer een ludiek evenement zodat het bestuur de pers kan inlichten over haar engagement. Het gemeentehuis van Alken maakt zich op voor de uitreiking van de titel. Resolutie Een voorbeeldresolutie kan je downloaden van de website. Pas de resolutie aan de lokale context aan en vermeld duidelijk welke producten de gemeente onder fairtradevoorwaarden zal aankopen. Wanneer de resolutie is goedgekeurd, beschik je over een bewijs waarop je kan terugvallen om de gemeente verdere stappen te laten nemen in het aankoopbeleid. Aankoopbeleid van een gemeente Fair Trade een plaats geven in het gemeentelijke aankoopbeleid is niet vanzelfsprekend. En toch is het absoluut mogelijk! Zoals elke overheid moeten ook gemeentebesturen zich voor aankopen houden aan bepaalde regels. Zo dienen ze de principes van mededinging, gelijkheid van inschrijvers en het verbod op discriminatie te respecteren. Afhankelijk van het bedrag van de aankoop, gelden andere regels voor het opnemen van Fair Trade in de aanbesteding. Hoe dit juist in z n werk gaat, kan je nalezen in het document Fair Trade in publieke aanbestedingen op de website: Tips & Docs > Formulieren en documenten. Vredeseilanden ondersteunt overheidsdiensten bij de integratie van duurzame catering in grootkeukens. Het gaat hier niet om een éénmalige actie, maar om een langetermijnvisie naar meer duurzame producten en processen binnen de grootkeukens van overheidsdiensten. Meer info Meer info n de website voor Fair Trade in publieke aanbesteding n waarom Fairtradekoffie op het gemeentehuis? n meer informatie over de ondersteuning voor grootkeukens n Wanneer je gemeentebestuur de gewoonte heeft om een personeelsdag te organiseren, dan kan je die invullen met het thema FairTradeGemeente. Zo kan de dag beginnen met een (h)eerlijk ontbijt, tijdens de fietstocht verwen je het personeel met een eerlijke versnapering en s avonds trakteer je hen op een eerlijke maaltijd. Als het tussendoor nog iets extra mag zijn, dan kan je nog een interessante quiz rond Fair Trade aanbieden. n Gemeenten geven bij verschillende gelegenheden cadeaus. Als je hen kan aansporen om hier eerlijke cadeaus van te maken, komen meer mensen met Fair Trade in aanraking. In Vorselaar, Essen, Kasterlee, Izegem en Mol krijgen trouwers een eerlijk en vaak heerlijk pakket. In Izegem bestaat het pakket uit drankjes en cadeaucheques, in Kasterlee zitten er niet alleen eerlijke, maar ook biologische producten in de mand en in Heusden-Zolder krijgen jonggehuwden het kookboek heerlijk eerlijk. Ook geboortes of de verwelkoming van nieuwe inwoners is een goede gelegenheid, maar ook secretaressedag of de Dag van de Klant komen in aanmerking. De secretaresses in Oosterzele en Zwijndrecht krijgen een wereldwinkelpakket. Voor meer tips & ideeën: neem een kijkje op Tips & Docs > Tips voor gemeenten

8 Criterium 2 Winkels & horeca Minstens twee fairtradeproducten zijn duidelijk beschikbaar in de plaatselijke winkels en horecazaken. Daarvoor zijn er doelstellingen vooropgesteld per aantal inwoners. De winkels en horecazaken communiceren over hun aanbod aan fairtradeproducten. Doelstellingen Voor de titel Op deze manier bewijs je criterium 2: n op de gemeentepagina staat beschreven hoe je criterium 2 hebt ingelost met een bijhorende foto; n je vult op de gemeentepagina de gegevens in van de winkels en horecazaken en voegt ze toe aan het lijstje; n je stuurt voor elke winkel en horecazaak een verklaring op eer op (via of post). Strategie De rol van de trekkersgroep bestaat erin de uitbater van de winkel of horecazaak te overtuigen om fairtradeproducten op te nemen in het assortiment. Je overhandigt de uitbater informatie waar hij/zij mee aan de slag kan om de juiste leverancier te vinden. Het overtuigingsproces: Stap 1: Heeft de uitbater reeds fairtradeproducten in zijn/haar assortiment? n Ja: Dan verdient dit een mooie erkenning op de website en kan je bekijken of het assortiment nog verder kan worden uitgebreid of de verkoop van de producten extra gestimuleerd kan worden. Je vraagt de uitbater om te communiceren over het aanbod. n Nee: Welke zouden dan mogelijke bestaande producten kunnen zijn waar een fairtradevariant van bestaat? Stap 2: De uitbater heeft enkele mogelijke producten naar voren geschoven. Kan de huidige leverancier van deze producten een fairtradevariant aanbieden? (Bv een Fairtradekoffie in de plaats van een conventionele koffie bij dezelfde leverancier) n Ja: Dan hoeft de uitbater niet te veranderen van leverancier en kan hij in de toekomst gewoon de fairtradevariant bestellen. n Nee: Dan kan de uitbater voor een bepaald product een andere leverancier nemen of kan hij er een extra product bijnemen waarvoor hij ook op zoek gaat naar een nieuwe leverancier. Een handleiding en materiaal Omdat het overtuigen van winkels en horeca geen eenvoudige opdracht is, bestaat er speciaal voor dit criterium een handleiding. De handleiding neemt je mee doorheen de verschillende fasen van het overtuigingsproces en geeft je tips voor argumenten, materialen en opvolging. Je kan hem downloaden van de website. Tips & Docs > Formulieren en documenten. Om winkels en horecazaken te begeleiden in hun aankoop van fairtradeproducten, kan je gebruik maken van de folder Bent u aankoper? en van de productendatabank op de website. Tips & Docs > Promomateriaal en fairtradeproducten. Verder kunnen winkels en horeca ook communiceren met affiches, folders, stickers enzovoort. Deze materialen kan je bestellen op de website. Tips & Docs > Promomateriaal. Meer info Weetjes n Op 1 juni 2009 namen winkels deel aan FairTradeGemeente. 39% Van deze winkels waren supermarkten, 16% wereldwinkels en 43% kleinhandel zoals bakkers, kruideniers en drankenhandels (bron: n Een derde van de Belgische gezinnen koopt fairtradeproducten: 16% doet dat regelmatig, 5% is zelfs erg trouw. (GFK 2009) 14 Horeca nemen vaak af van een lokale of regionale drankenhandel. Het kan dus zeer de moeite zijn om eerst de drankenhandel te overtuigen. Publiciteit voor deelnemende zaken is van groot belang. Zo houd je hen gemotiveerd en heb je een goede reden om het assortiment en de verkoop goed op te volgen. Vraag hen zeker mee te werken tijdens de Week van de Fair Trade. Ze kunnen door middel van een tombola, spaaractie of sponsoring hun engagement in de verf zetten. Maak van middenstanders ook medestanders. Betrek de schepen van middenstand en de lokale middenstandsorganisaties bij het uitwerken van je actieplan en misschien zelfs bij de trekkersgroep. Tips & idee n Het is normaal dat handelaars geen producten zullen verkopen als ze niet overtuigd zijn van de kwaliteit ervan of als ze geen kennis hebben over het begrip eerlijke handel. Een proef- en informatiemoment organiseren is dus heel belangrijk! In Izegem, Oostkamp en Herne was er zo een proefavond voor wijn. Maak er wel werk van om voldoende geïnteresseerden hiervoor te strikken. Dit kan je doen met een persoonlijk gerichte oproep, eventueel ondersteund door de burgemeester. Een grote groep zorgt voor meer sfeer en laat de aanwezigen zien dat er veel geïnteresseerden zijn. n Voor de lokale handelaars is het heel belangrijk dat veel mensen komen winkelen of iets drinken in hun zaak. Je kan hen dan ook overtuigen mee te doen door hen vaak te vermelden. In het gemeentelijke infoblad van Erpe-Mere worden de deelnemende handelaars maandelijks vermeld. Als je een actie organiseert, zorg dan dat de handelaars vermeld worden in persberichten en op de gemeentewebsite. In Tongeren werd na het behalen van de titel een winkelgids opgesteld met daarin alle handelaars waar je fairtradeproducten kan kopen of consumeren. Voor meer tips & ideeën: neem een kijkje op Tips & Docs > Tips voor gemeenten. 15

9 Criterium 3 Scholen, bedrijven & organisaties Voor de titel Strategie Een aantal scholen, bedrijven en organisaties gebruikt fairtradeproducten en communiceert erover. Scholen zetten ook educatieve campagnes op om de kennis over en de betrokkenheid met Fair Trade te vergroten. Op deze manier bewijs je criterium 3: n op de gemeentepagina staat beschreven hoe je criterium 3 hebt ingelost met een bijhorende foto; n je vult op de gemeentepagina de gegevens in van de scholen, bedrijven en organisaties en voegt ze toe aan het lijstje; n je stuurt voor minstens één school, één bedrijf en één organisatie een verklaring op eer op (via of post). Scholen Vele scholen geven duurzaamheid een plaats in hun werking. Fair Trade kan daar een concrete invulling aan geven en betrekt armoedebestrijding in het Zuiden bij de lessen. Ook het verhaal van lokale, duurzame landbouw draagt bij aan duurzaamheid op school. Er bestaat een brede waaier aan mogelijkheden om met de leerlingen te werken aan Fair Trade en lokale, duurzame voeding op school. Zowel voor lagere als voor middelbare scholen kan je terugvallen op educatieve materialen van verschillende organisaties. Het overzicht van dit aanbod vind je terug op de website. Doe mee! > Kom in actie. Voor de uitleen van bepaalde materialen kan je beroep doen op Kleur Bekennen. Zij lenen materialen uit en geven subsidies om wereldburgertrajecten te organiseren. Meer informatie n Oxfam-Wereldwinkels: n Vredeseilanden: n Miel Maya Honing: De stedelijke basisschool van n Kleur Bekennen: Roeselare lanceert haar webshop met fairtradeproducten. Bedrijven Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een modewoord geworden in vele bedrijven. Maar de vraag is: hoe vul je dit begrip in?. Het gebruik van fairtradeproducten binnen een bedrijf kan één van de manieren zijn om verantwoord te ondernemen en bij te dragen aan duurzame ontwikkeling in het Zuiden. Max Havelaar organiseert de campagne Fairtrade@Work. Je kan als bedrijf meedingen naar een Award voor een ludieke actie op één dag en je kan verschillende sterren behalen voor structureel gebruik doorheen het jaar. Meer informatie n Fairtrade@Work: Organisaties Organisaties kunnen activiteiten organiseren over Fair Trade en duurzame, lokale landbouw. Ze kunnen de producten consumeren op hun activiteiten en intern en extern communiceren. Het ledenblad, de website en de lokalen zijn ideale plaatsen om hun engagement bekend te maken naar het brede publiek. Tips & idee n Wereldwinkel op school: Op scholen heb je tijdens de middag vaak verkoop van snoep of drankjes. Dit is een hele goede manier om kinderen en jongeren te laten kennismaken met Fair Trade. Zeker als de leerkrachten ook in de lessen aandacht besteden aan eerlijke handel. n Change the Food: Dit project wil jongeren op een creatieve manier vormen tot de bewuste consumenten van de toekomst. Leerlingen worden aangezet om na te denken over wat duurzame voeding betekent voor hen en voor de wereld. Change the Food stimuleert leerlingen ook om mee te werken aan acties die het koopgedrag van hun omgeving beïnvloeden. n Foodhunt: Jeugdbewegingen worden uitgedaagd om een initiatief te nemen in het voorjaar. Elk jaar draait het rond een ander thema. Aan de hand van een wedstrijd kunnen de jeugdbewegingen duurzame voeding voor op kamp winnen. Voor meer tips & ideeën: neem een kijkje op be, Tips & Docs > Tips voor gemeenten

10 Criterium 4 Media Voor de titel Strategie De campagne tracht te zorgen voor zoveel mogelijk media-aandacht op lokaal en regionaal niveau. Daardoor bereikt men een groot deel van de bevolking. En zo voelen lokale deelnemers zoals handelaars en organisaties zich gewaardeerd voor hun engagement. Op deze manier bewijs je criterium 4: n op de gemeentepagina staat beschreven hoe je criterium 4 hebt ingelost met een bijhorende foto; n je verzamelt verschillende krantenartikels, radio- en nieuwsuitzendingen over FairTradeGemeente in jouw gemeente en probeert ze zoveel mogelijk digitaal door te sturen. Het is niet zo moeilijk om in de media aandacht te krijgen voor goed nieuws zoals evenementen van FairTradeGemeente. Zeker lokale media en lokale contactpersonen zijn happig op kant-en-klare berichten. Wanneer je hen gesneden brood serveert, is de kans op publicatie behoorlijk groot. Gesneden brood houdt in dat je persbericht direct publiceerbaar is en dat je enkele foto s voorziet die toepasselijk zijn. Denk na over een originele invalshoek die de aandacht trekt van de media. Markante figuren, (wereld)records, een optreden, geschenken De media op lokaal niveau kan je op verschillende tijdstippen benaderen: n ruim vooraf (enkele weken) om de activiteit aan te kondigen; n op het moment van de activiteit zelf om er verslag over uit te brengen; n achteraf om hen een verslag van de activiteit aan te bieden, of iets later om de resultaten van de activiteit bekend te maken. n Een fiets- of wandeltocht spreekt gemakkelijk mensen aan. Je kan de wandeling laten passeren langs de winkels of horeca waar men fairtradeproducten verkoopt of je kan onderweg een eerlijke maaltijd aanbieden. Het is leuk als je kan samenwerken met buurgemeenten zodat de inwoners een hele omgeving te zien krijgen tijdens het wandelen of fietsen. n In Middelkerke, Wetteren en Deerlijk zorgde de trekkersgroep voor mobiele infozuilen en een mobiel informatiestandje. (zie foto links) Dit kan dan op verschillende plaatsen in de gemeente een dag of een week blijven staan en dan weer verhuizen naar andere drukbezochte plekjes, zoals de bibliotheek, het jeugdhuis, de sporthal, het gemeentehuis enzovoort. n Als er in je gemeente een bekende Vlaming woont, is het een goed idee om hem/ haar aan te spreken en steun te vragen voor je campagne. Een BV trekt altijd de aandacht van de pers, maar kan ook invloed uitoefenen op het gemeentebestuur en op winkels, horeca, bedrijven en organisaties. In Beerse voerde Peter Evrard mee actie, in Mechelen Roos Van Acker. In Kortrijk hingen overal affiches van bekende Kortrijkzanen met een fairtradeproduct. In Evergem was Eddy Wally het gezicht van de eerlijke vlaaiencampagne. Voor meer tips & ideeën: neem een kijkje op Tips & Docs > Tips voor gemeenten. Voorbeeld persbericht Naam afzender Contactgegevens ( , telefoon en gsm) Website (eigen website, nationale website en gemeentepagina op nationale website) [PERSBERICHT / Datum] [HOOFDTITEL] Formuleer in 1 zin uw boodschap (slechts 1 boodschap). Deze titel moet aanzetten om verder te lezen, je bericht samenvatten en eventueel een indringende vraag stellen. [Ondertitel] Kort extra informatie toevoegen [Koptekst: wie, wat, waar, wanneer, waarom, hoe? Centrale boodschap] [Broodtekst]: In verschillende paragrafen het verhaal ontwikkelen: van meest naar minst belangrijke informatie. Vermijd jargon en houd je aan 1 gedachte per paragraaf. [Statement] Motivatie van burgemeester, CEO of ander bekend persoon om zich in te zetten in de campagne. Bijvoorbeeld motieven waarom het bedrijf voor Fairtradekoffie kiest... [Tussentitel] aandachttrekker [Standaarduitleg over FairTradeGemeente] FairTradeGemeente wil op een heel concrete manier bijdragen aan een waardig bestaan voor de kleine boer in het Zuiden en de duurzame producent in het Noorden. Door middel van zes criteria gaan lokale trekkersgroepen aan de slag om het bestuur, winkels, horeca, scholen, bedrijven, organisaties en landbouwers te engageren voor Fair Trade en lokale, duurzame landbouw. De campagne is een gezamenlijk initiatief van , Max Havelaar, Oxfam- Wereldwinkels en Vredeseilanden. Meer dan 200 Vlaamse gemeenten en de vijf Vlaamse provincies hebben zich hiervoor reeds opgegeven. [Einde persbericht] [Meer informatie voor redactie / illustratiemateriaal:] [Meer informatie voor redactie / illustratiemateriaal] Geef hier aan welk illustratiemateriaal er bestaat en waar het te vinden is. Eventueel kan je dit laten downloaden van een website

11 Criterium 5 Criterium 6 Trekkersgroep Voor de titel Strategie Een handleiding Er is een lokale trekkersgroep actief die de nodige initiatieven neemt om de titel te behalen. Nadien zorgt die groep voor de continuïteit van de campagne en is ze verantwoordelijk voor een jaarlijkse beoordeling. Daaruit moet blijken dat de gemeente nog steeds een FairTradeGemeente is. Op deze manier bewijs je criterium 5: n op de gemeentepagina staat beschreven hoe je criterium 5 hebt ingelost met een bijhorende foto; n je geeft de leden van de trekkersgroep in op de gemeentepagina van de website. Zo krijgen ook zij de nieuwsbrieven en mailings direct toegestuurd. Om de campagne te voeren in jouw gemeente, heb je een groep van trekkers nodig. Deze groep groeit met de tijd, maar uiteraard moeten enkele mensen ermee beginnen. Je kan hiervoor contact opnemen met de leden van de GROS, vrijwilligers van Oxfam-Wereldwinkels, en Vredeseilanden. Zij kennen doorgaans de materie en hebben rechtstreeks contact met de coördinerende organisaties. Naast deze geëngageerde mensen is het van zeer groot belang om de groep te verbreden. Voor elk criterium heb je een bepaalde expertise nodig die je kan terugvinden bij ambtenaren, leerkrachten, supermarktdirecteurs, horeca-uitbaters, landbouwers en anderen. Bekijk de criteria, stel vast welke expertise je daarvoor zoekt en spreek op die manier mensen heel persoonlijk aan. Wat is mijn taak en wat is jouw taak? Niets zo belangrijk als het verdelen van taken en het afbakenen van verantwoordelijkheden. Op basis van een gezamenlijk actieplan, kan je een timing afspreken en de taken verdelen. Niet iedereen hoeft overal en altijd aanwezig te zijn, maar engagementen moeten wel nagekomen worden. Om jouw trekkersgroep goed op weg te helpen, kan je beroep doen op een handleiding voor criterium 5. Je kan ze downloaden of bestellen op de website. Tips en Docs > Formulieren en documenten of Promomateriaal. De trekkersgroep van Turnhout vraagt op de markt aandacht voor Fairtradebananen. Lokale duurzame voeding Voor de titel Strategie Duurzaam witloof uit Bierbeek, een l okale delicatesse. Om FairTradeGemeente te worden, lanceert men in de gemeente een nieuw initiatief dat lokale consumptie en productie van duurzame voedingsproducten aanmoedigt. Zowel thuis, als op de werkvloer en op openbare plaatsen. Er wordt over dit initiatief duidelijk gecommuniceerd. Op deze manier bewijs je criterium 6: n je start ofwel een meerjareninitiatief op, ofwel een kortlopend project. In het tweede geval vragen we wel garanties dat je jaarlijks een nieuw initiatief neemt ter bevordering van het lokaal en duurzaam consumeren en produceren; n op de gemeentepagina staat beschreven hoe je criterium 6 hebt ingelost met een bijhorende foto; n je stuurt enkele bewijsstukken op zoals een folder, uitnodiging, foto s van de activiteit (via of Criterium 6 doet je vooral stilstaan bij onze voedingsgewoonten voor producten die we eigenlijk ook in onze eigen streek kunnen kopen. Je verdiept je dus best eerst even in de handleiding voor criterium 6 zodat je kennis kan verwerven over het verhaal achter duurzame lokale landbouw. Ook vooraan deze gids vind je meer informatie over duurzame lokale landbouw. Op basis van het verhaal ga je dan op zoek naar duurzame boeren in je buurt. Je kan vertrekken van een lijst van bio en duurzame boeren die je vindt op en Of je kan ook zelf elke boer in je gemeente een bezoekje brengen en hun duurzaamheid bekijken. Het eerste lijkt ons net iets minder tijdrovend. Samen met de aanwezige boeren bekijk je waar hun noden liggen. Willen ze hun thuisverkoop beter doen draaien? Willen ze samenwerken voor acties en evenementen om bekendheid te vergaren? Of willen ze instappen in Voedselteams? Afhankelijk van hun voorkeur ga je dan samen met de trekkersgroep een initiatief opzetten dat de lokale duurzame landbouw promoot

12 Een handleiding Op de website van de campagne kan je een handleiding downloaden of bestellen die zich specifiek richt op criterium 6. De handleiding geeft je meer achtergrond bij de keuze voor lokale en duurzame voeding. Ze bespreekt stap voor stap hoe je een initiatief kiest en met welke aspecten je daarbij rekening kan houden. Ook enkele voorbeelden worden meer in detail besproken. n Heel veel trekkersgroepen zorgen voor een infoavond over voedselteams, sommigen verwezenlijkten een uitbreiding van een bestaand voedselteam of zelfs het oprichten van een nieuw team. Een voedselteam is een groep mensen uit dezelfde gemeente die samen groenten, fruit, zuivel, vlees en eventueel andere producten aankopen. Er wordt gekozen voor duurzame boeren en seizoensgebonden producten. Meer informatie over voedselteams vind je op: n Folders en gidsen zijn bruikbare zaken die de gemeente kan samenstellen en uitgeven. Verschillende gemeenten hebben dit al gedaan, elk met hun eigen lokale accenten. In de folder Holsbeek, lekker en fair heeft de trekkersgroep in samenwerking met de landbouwraad alle lokale producenten en alle verkoopspunten van streek- en fairtradeproducten opgenomen. In Balen bestaat een biofolder met vermelding van de lokale streekproducten en hun verkooppunten. n Een fiets- of wandeltocht heeft het voordeel dat mensen letterlijk kunnen zien waar de lokale producten vandaan komen. Er kunnen verschillende stopplaatsen zijn waar informatie wordt gegeven en waar geproefd kan worden. Deelnemers komen zo in direct contact met de producten en de producenten en zullen meer zin hebben om de lokale producten te gebruiken in hun dagelijkse leven. Voor meer tips & ideeën: neem een kijkje op Tips & Docs > Tips voor gemeenten. Ondersteuning 1. De website De website is het centrale punt van de campagne. Je vindt er alle informatie die je nodig hebt om de titel te behalen en te behouden. Als gemeente krijg je een gemeentepagina toegewezen waarop je de stand van zaken in jouw gemeente kan bijhouden en de basis legt voor de controle van de titel. Naast informatie over de criteria en de deelnemers, kan je ook foto s, nieuws en events een plaats geven op deze pagina. Een correct bijgehouden gemeentepagina is op deze manier ook een tegemoetkoming aan deelnemende handelaars, organisaties, scholen enz. die hierdoor extra publiciteit in de wacht slepen. Verder vind je op de website ook het volgende: n algemene uitleg over de campagne en haar 6 criteria; n overzicht van de campagnes in de meer dan 200 actieve gemeenten; n nieuwsberichten en aankondigingen van events; n actietools voor bedrijven, scholen, organisaties en gemeentebesturen; n tips & Ideeën voor alle criteria; n een productendatabank met alle Max Havelaar gecertificeerde producten; n ondersteunende formulieren, documenten, gidsen, handleidingen, onderzoeksrapporten, powerpoints, filmpjes, logo s en web banners; n informatie over de internationale campagne Fair Trade Towns; n te bestellen promotiemateriaal zoals folders, posters, ballonnen. 2. Materiaal De campagne beschikt over verschillende materialen om de trekkersgroepen zo goed mogelijk te ondersteunen. Zo bestaat er zowel informatief als promotiemateriaal. Een goed overzicht vind je op de website: Tips en Docs > Formulieren en documenten of Promomateriaal. Daar kan je het materiaal downloaden of bestellen. 3. Regionale begeleiding FairTradeGemeente beschikt over enkele zeer geëngageerde begeleiders die de gemeenten zo goed mogelijk willen ondersteunen in deze campagne. Bij hen kan je terecht met al je vragen en opmerkingen. Ze begeleiden jou graag via , telefoon of een bezoekje. Hun contactgegevens vind je achteraan deze gids. 4. Vorming Jaarlijks organiseren we enkele trekkersdagen waarop iedereen die actief aan de slag is met de campagne, welkom is. De trekkersdagen bespreken de laatste nieuwtjes, bieden enkele workshops aan en laten de mogelijkheid om van de goede ervaringen van andere gemeenten te leren. De uitnodiging komt terecht bij de contactpersonen, die op hun beurt de hele trekkersgroep mogen uitnodigen om aanwezig te zijn. Je kan dan zelf kiezen op welke trekkersdag je aanwezig wil zijn

13 Het behalen van de titel Na de titel Toekenning Het controleformulier dat je kan downloaden van de website (Tips & Docs > Formulieren) bespreekt tot in detail wat je in orde moet brengen om de titel in de wacht te slepen. De aanvullingen op de gemeentepagina van de website spelen daarbij een grote rol. Wanneer je als trekkersgroep denkt aan alle criteria te voldoen, vul je de gemeentepagina helemaal aan en stuur je de gevraagde documenten op per of post. Je laat ook aan je regionale begeleider weten dat jullie graag de toekenning van de titel willen ontvangen. Vervolgens voert de nationale stuurgroep van FairTradeGemeente de officiële controle uit voor de titel. De stuurgroep bestaat uit medewerkers van , Max Havelaar, Oxfam-Wereldwinkels en Vredeseilanden. Ze doet dit op een strenge, maar rechtvaardige manier waarbij voor alle gemeenten dezelfde regels gelden. Van zodra de titel is toegekend door de stuurgroep, mag de lokale trekkersgroep communiceren over de geplande uitreiking. De uitreiking zelf kan pas doorgaan vanaf de eerste dag van de volgende maand. Zolang de titel niet is toegekend, communiceer je dus best niet over de uitreiking om foute communicatie te vermijden. Uitreiking De titel is toegekend door de nationale stuurgroep? Dan krijg je het nieuws de dag erop te horen en kan je starten met de voorbereidingen van de uitreiking. De lokale trekkersgroep is zelf verantwoordelijk voor de organisatie van de uitreiking. Voor de uitreiking heb je tal van mogelijkheden. Een receptie, een moment op een bestaand festival, een debat, een fietstocht, een proevertjestocht langs de horecazaken Alles is mogelijk. Vanuit FairTradeGemeente is er altijd iemand aanwezig om het bord van FairTradeGemeente te overhandigen. Het bord vermeldt de titel en is bedoeld om aan een ingangsweg van de gemeente te plaatsen. Opgelet, enkel gemeentewegen en pleinen zijn hiervoor toegestaan door het Vlaamse Gewest. Het behalen van de titel FairTradeGemeente is een belangrijk moment van aanmoediging. Het is zeker geen eindpunt. Na een aanmoediging komt immers nog een vervolg. De titel is dan ook een startpunt om enkele nieuwe uitdagingen aan te gaan. In het jaar van de titeluitreiking De trekkersgroep formuleert na de titeluitreiking enkele doelstellingen voor het komende jaar. Dit doet ze in het planningsdocument dat je kan downloaden van de website (Tips & Docs > Formulieren en documenten). Ze stuurt het document naar haar regionale begeleider voor 15 november en ontvangt op die manier de titel voor dat jaar. Tijdens de jaren nadien Na het eerste jaar moet de trekkersgroep elk jaar opnieuw bewijzen dat FairTradeGemeente nog leeft in haar gemeente. Dit doe je aan de hand van het bevestigingsformulier (Tips & Docs > Formulieren en documenten) dat je indient voor 15 november. Alle leden van de trekkersgroep plaatsen hun handtekening onder dit document om ervoor te zorgen dat het document geldig wordt. De bevestiging toont aan dat de groep tijdens het afgelopen jaar verschillende initiatieven ondernomen heeft en dat ze plannen heeft voor het komende jaar. Wanneer de bevestiging wordt goedgekeurd, krijgt de gemeente de titel voor dat jaar, bijvoorbeeld titel FairTradeGemeente De stuurgroep van FairTradeGemeente tracht op die manier de gemeenten zo goed mogelijk op te volgen en te ondersteunen in hun engagement. De regionale begeleiders staan ook klaar om gemeenten hierbij te helpen. Wanneer een gemeente twee jaar na elkaar de titel voor die jaren niet behaald heeft, zal de stuurgroep eerst trachten om samen met de trekkersgroep een oplossing te vinden. Indien die niet wordt gevonden en de trekkersgroep duidelijk aangeeft dat FairTradeGemeente niet meer leeft in de gemeente, wordt de titel officieel geschrapt. Verder kan je gebruik maken van een standaard oorkonde die je kan verpersoonlijken en grote stickers van FairTradeGemeente voor alle deelnemers. Elk jaar kan je op de Dag van de Fair Trade in Evergem een heerlijke vlaai kopen bij verschillende bakkers

14 Contact FairTradeGemeente nationaal Edinburgstraat Brussel T: 02/ F: 02/ Regionale begeleiding - Provincies Antwerpen, Limburg en Vlaams Brabant (arr. Leuven) An Kindermans an@fairtradegemeenten.be 0492/ Provincies West- en Oost-Vlaanderen en Vlaams Brabant (arr. Halle-Vilvoorde) Lynn Geerinck lynn@fairtradegemeenten.be 0492/ Vlasfabriekstraat Brussel 02/ info@11.be gedrukt op 100% kringlooppapier oww-ed verantw. uitgever: Lily Deforce, Edinburgstraat 26, 1050 Brussel. Max Havelaar Edinburgstraat Brussel 02/ info@maxhavelaar.be Oxfam-Wereldwinkels Ververijstraat Gent 09/ info@oww.be Vredeseilanden Blijde Inkomststraat Leuven 016/ info@vredeseilanden.be