M A G A Z I N E V O O R Z E I L E R S

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "M A G A Z I N E V O O R Z E I L E R S"

Transcriptie

1 Z ilt M A G A Z I N E V O O R Z E I L E R S nummer 18-6 december 2007 foto: Istockphoto --- Bondsvoorzitter Hugo Snoekc: Alles moet transparanter --- Eenhoorn verkent Caledonisch Kanaal --- Rondje Roggeplaat --- Supertri in 6,5 dag bij de evenaar Barcelona World Race --- Plus: video! 1

2 dit is zilt... Belangen behartigen Als je de onlangs verschenen Watervisie van het ministerie van Verkeer en Waterstaat leest, slaat de schrik je als zeiler wel een beetje om het hart. Staatssecretaris Huizinga maakt in deze visie de waterstaatse koers voor de komende jaren duidelijk. De ambities zijn groot. De Afsluitdijk bijvoorbeeld zou beter benut kunnen worden. De aanleg van een zoet/zout-energieinstallatie is een serieuze optie. Hartstikke mooi, maar je vraagt je als zeiler onmiddellijk af: ten koste van hoeveel vaarwater gaat dat? De plannen voor het IJmeer zijn nog verontrustender. Denk aan het voornemen dit water af te koppelen van het Markermeer en als stadsplas uit te leveren aan speedboten en jetskies. En het Markermeer zelf? De politiek zet in op multifunctioneel gebruik en zeilwater staat bij dergelijke plannen nimmer bovenaan. Natuurontwikkeling in de vorm van eilanden en vooroevers kan nog wel boeiend zeilwater opleveren, mits Brusselse natuurwetgeving zulke gebieden voor zeilers niet hermetisch afsluit. Echter, Almere s gretigheid om er buitendijks te gaan bouwen staat natuurlijk haaks op zowel de schepping van nieuwe natuur als op natuurbeleving van zeilers. Z ilt ilt 18/2007 1/2007 Ook zeezeilen zal misschien veranderen. Er zijn allerlei plannen voor een eilandenreeks voor de kust en nog meer windmolenparken. Opnieuw rijzen er vragen. Hoe zal onze beleving van dit vaargebied veranderen? Kunnen we er straks überhaupt wel blijven zeilen? 2

3 Een belangenbehartiger voor de watersport is al sinds jaar en dag het Watersportverbond. Alleen, de bond is de afgelopen jaren vooral bezig geweest met zichzelf; met verhuizen en met megalomane projecten als het bondsblad. Dat heeft niet veel goeds gedaan voor de geloofwaardigheid van de organisatie en wij van Zilt volgen de bond met gepaste afstand. Maar als we de nieuwe bondsvoorzitter mogen geloven (beluister het Zilt-gesprek), ligt de bond weer op koers. Het eerste wapenfeit: de ondertekening van het Wadden-convenant op 3 december jongstleden. In 28 regio s zijn bondsvertegenwoordigers in de weer om op te komen voor watersportbelangen. En daar mogen we wel blij om zijn, want de gevaren voor de vrije zeilvaart zijn groot. de Zilt bemanning Zo lees je Zilt gemakkelijk Download om te beginnen de jongste versie van de Acrobat Reader. Op dit moment is dat versie 8.1 Je vindt een link linksonderaan de website Met enkele knoppen op de pagina's kun je vlot bladeren en filmpjes bekijken. Een overzicht van die knoppen vind je hier. Z ilt 18/2007 3

4 foto: Ruud Kattenberg Hoe houd je de donkere dagen voor kerst een beetje dragelijk? Misschien door deze herinnering aan zonniger tijden, de komende veertien dagen je bureaublad te maken. Ruud Kattenberg legde het middel tegen winterdepressies vast, ergens aan de Middellandse Zee

5 Download deze foto als bureaublad DOWNLOAD

6 in deze zilt... 2 Belangenbehartigen Een overpeinzing van de Zilt-bemanning. 4 Download Je zeilende uitzicht op het scherm voor de komende twee weken. 8 Alles moet transparanter Aldus de nieuwe bondsvoorzitter Hugo Snoekc. 10 Door de Grote Kloof Met zijn Eenhoorn verkent Michiel Scholtes het Caledonisch Kanaal. 20 Verstaging doormeten Het is een manier om de staat van het staand want te controleren. 26 In de Wind Nieuws uit de zeilwereld. Met: supertri IDEC. Barcelona World Race en overbevissing in de ARC. Z ilt 18/ Rondje Roggeplaat Een late najaarstocht om de hoek, door Erna Vader en Olav Cox. 6

7 42 Zoute Noten Over wind- en watergerelateerde muziek. 44 Zilte Spullen Nuttig of leuk, goedkoop of duur: de etalage van Zilt. 46 Zilte Zintuigen Het gevoel van Zilt in twee dimensies. 48 Aangewaaid Jullie eigen zeilnieuws. 54 Zilte Wereld Volg de Zilt-zeilers op de zeven zeeën. 58 Weer & Wind Storm, windstilte of een lekker lopend windje? Henk Huizinga bericht. 60 Bemanningslijst Wie maken Zilt...? Z ilt 18/2007 7

8 'Alles moet transparanter' foto: Laurens van Zijp 8

9 Zilt gesprek: Laurens van Zijp Het Watersportverbond heeft sinds de jaarvergadering van 24 november een nieuwe voorzitter: Hugo Snoekc. Een man met ruime bestuurlijke ervaring en -minstens zo belangrijk- met hart voor de bondszaak. Geruststellend detail voor ons Zilters: hij is zeiler. Een kennismakingsgesprek. Over zeilen... Altijd zeiler geweest, vooral fervent Valken-zeiler; in de 161 uit 1940.' Over het voorgaande jaar... 'Er is erg veel tijd besteed om een compleet nieuwe organisatie op te tuigen. Om alles transparanter en veel effectiever te maken.' Over het bondsblad... 'Het bondsblad was het grote echec vorig jaar. We gaan de communicatie opnieuw opzetten.' Over belangenbehartiging... 'Wij zitten echt overal aan tafel. Als je er niet bij zit, ben je zo wat vaarwegen kwijt.' Over vaarbelasting... Als wij daar niks aan doen, wordt die straks gewoon vastgesteld.' Over de eeuwige controverse tussen toer en wedstrijd... 'Waar gaat het geld naartoe en waar komt het vandaan? Dat willen we zo transparant mogelijk maken.' Over het lek... 'Jazeker, dat is boven water. Klik hier en luister naar het Zilt-gesprek 9

10 Door de Grote Kloof Eenhoorn verkent het Caledonisch Kanaal Sommige kanalen zijn veel meer dan alleen een efficiënte route tussen vaarwaters. Denk maar aan het Panama- of het Suezkanaal. Maar je kunt ook dichter bij huis terecht. Michiel Scholtes zeilde naar de verbinding tussen de Schotse oost- en westkust en verkende het Caledonisch Kanaal. foto: Catherine Dumont de Chassart et welkom in de zeesluis van Clachnaharry is allervriendelijkst. De sluiswachters nodigen je uit in hun sluiskantoor. Ze leggen uit hoe het op het kanaal toegaat en dat je er voor 150 pond een lange week over mag doen. Douane? Geen douane; heerlijk land. Na betaling krijg je een sleutel aan een stukje hout. Die past op alle sanitair langs het hele kanaal, in te leveren aan de Atlantische kant. Ik vroeg of ze de boot nog moesten controleren op kanaalwaardigheid de folders maken daar melding van. De sluiswachter schudde zijn hoofd. Dan tuf je door een spoorbrug en omhoog via Clachnaharry Lock naar 10

11 tekst: Michiel Scholtes Seaport Marina, de enige ware jachthaven aan het kanaal. Even verderop ligt de eerste trap: Muirtown Locks. et Caledonian blijkt een waterloopkundig attractiepark waar je tijd voor moet nemen. Dagelijks een stukje. De ene plek is nog schilderachtiger dan de andere, dus waarom haast? De gegraven delen van het kanaal slingeren langs een zorgvuldig gemeten hoogtelijn door wild begroeide heuvels, langs ommuurde weiden en dichte bossen. Hier en daar stort het water zich over een (overloop) in een lagergelegen rivier die ongeveer dezelfde bochten maakt. Wie zijn benen wil strekken, gaat van boord, loopt langs het jaagpad mee met de boot, plukt onderweg bloemen en 11

12 foto: Catherine Dumont de Chassart bramen en scheept weer in bij de volgende sluis of brug. Je kijkt steeds uit op zompige groene hellingen, doorsneden door duizenden stroompjes die uitkomen op beekjes die weer samenkomen in ruisende rivieren. Neem bergschoenen mee. Ga wandelen. Je voeten zakken er weg in mos en veldbloemen. Vlinders dansen er boven glinsterende stenen en vogels zingen in kromgetrokken bomen. Roofvogels bidden er boven kammen en in de verte steken pieken van de Grampians omhoog. vernachten doe je meestal bij een sluis. Die van het Caledonian zijn onhollands. De kolken zijn van bergstenen moppen, uit de groeven pist 12

13 tekst: Michiel Scholtes het als het water zakt. De houten deuren zijn pikzwart, de ijzeren hekken smetteloos wit. Ze liggen in kleurige tuinen, met liefde onderhouden door behulpzame sluiswachters. Die wonen in stokoude huizen met schoorstenen waaruit ook s zomers rook kringelt, tegen vocht en kou. Vredige plekken waar de wereld langstrekt in jachten van steeds andere nationaliteit. De jonge sluiswachter van Cullochy Lock vertelt: Negen jaar geleden kwam ik hier voor een vakantiebaan, nu krijg je me hier met geen tien paarden meer weg. ij elke sluis liggen drijvende steigers. Er staat altijd een sanitair gebouwtje van hout, leisteen en graniet, 13

14 foto: Catherine Dumont de Chassart 14

15 tekst: Michiel Scholtes Caledonian Pilot Het Caledonisch Kanaal is ongeveer 60 mijl lang, 22 mijl daarvan is gegraven. Het is ruim 4 meter diep en op 35 meter hoogte hangen een paar hoogspanningsleidingen. Het heeft 29 sluizen, 14 ten oosten en 15 ten westen van het hoogste punt halverwege CALEDONIAN CANAL het kanaal. Ze overbruggen een hoogteverschil van zo n 30 meter, ruim 2 meter per kolk. Het sluispersoneel Loch Oich Loch Lochy INVERNESS Loch Ness FORT WILLIAM is vriendelijk, geduldig en doelmatig. Bediening FORT WILLIAM s zomers: tussen en uur, behoudens de middagpauze. Binnen deze kantooruren draaien de zeesluizen +/- 4 uur HW. Hier en daar ligt betonning. Rode boeien langs de noordwestelijke, groene langs de zuidwestelijke oever. De overnachtingsplaatsen bij sluizen hebben drinkwater en soms ook stroom op de drijvende steigers. Scheepsbenodigdheden (zeekaarten) bij Caley Marine, aan de westkant vlak na Muirtown Locks en bij Gael Force in Anderson Street aan de oostoever van de rivier Ness, dicht bij de monding. Bevoorraden doe je in Inverness, Fort Augustus en Corpach. Het internet levert alle denkbare informatie: b.v. 15

16 foto: Hil Boerman opgetrokken uit wat de natuur daar biedt. Brandschoon. Bij Dochgarroch komt twee keer per dag een vrouwtje met een bezem uit het bos. Ze wast en dweilt en verdwijnt weer zwijgend in het groen. p drie plekken zijn de sluizen als vistrap gegroepeerd: van oost naar west bij Muirtown, Fort Augustus en bij Banavie. Als er veel water van de bergen komt, stroomt het in brede gordijnen over de deuren en valt ruisend van kolk naar kolk naar kolk. Het complex bij Banavie,, is het langst; acht kolken. Wij schutten er naar beneden in een uur met welgeteld twee jachten, want deze zomer is zelfs naar Schotse begrippen nat en koud en het aantal buitenlandse jachten ligt laag. Soms schut je mee met huurmotorjachten, een soort plastic 16

17 tekst: Michiel Scholtes boterhamdozen met rubber strips rondom. De meeste hebben een Engelse stadsbemanning, op andere hoor je Frans of Italiaans of Pools. Ze manoeuvreren beroerd. Een Italiaan vaart de stootrand van zijn boot bij het invaren van een kolk. Een Engelse huisvader springt te vroeg van boord en raakt te water, gezin in paniek. Sluiswachters helpen ze zonodig apart de kolken in en uit. ier lochs maken deel uit van het Caledonisch Kanaal: het kleine Loch Dochfour, Loch Ness, Loch Oich en Loch Lochy. Loch Ness is het indrukwekkendst. Hellingen aan weerszijde rijzen tot 500 meter hoog. Het meer is zo lang dat je het eind niet kunt zien en je blik stuit pas op de achterliggende bergen, waaronder de grimmige Ben Nevis (1344 m). 17

18 foto: Catherine Dumont de Chassart Buien smeren af en toe het vergezicht dicht. Soms regent het hard boven de noordwestelijke hellingen, terwijl de zon fel op de zuidoostelijke schijnt. Als wij bij Dochfour Loch Ness opvaren, zetten we zeil. Gereefd, want af en toe raast er van een helling koude lucht die witte kopjes op het water waait. Diezelfde dag nog kruisen we naar Urquhart Bay en overnachten aan de voet van het gelijknamige kasteel. De volgende dag kruisen we naar Fort Augustus, een toeristisch dorpje waar Poolse caissières de grootste attractie zijn. Het grootse landschap lijdt hier aan een mercantiel vetrandje, maar hervindt zijn zuiverheid zodra je het dorp verlaat. et smalle Loch Oich ligt in de bossen, is charmant, intiem en heeft de 18

19 tekst: Michiel Scholtes meeste ankerplekken. Loch Lochy is een kleinere uitvoering van Loch Ness, maar met nog hogere oevers (700 m). Laggan Locks aan de oostkant liggen in een landschap waar je stil van wordt. Toch overvalt me op Loch Lochy een zekere kanaalmoeheid. Het Caledonische prentenboek is prachtig, maar de levendigheid van de zee ontbreekt. Ik mist het getij, de drukke zeevogels en zeezoogdieren, de krabben en makrelen. En het westelijkste stuk kanaal is het mooiste niet. Als de zeesluis bij Corpach zijn deuren opent, Eenhoorn het zoute Loch Linnhe opvaart en roepende scholeksters opvliegen van de slikrand van Eilean na Creiche, heb ik het gevoel zelf weer mijn vleugels uit te slaan. 19

20 Verstaging doormeten Wanneer vervang je oude verstaging? Voor eigenaren van oudere schepen is er onzekerheid en onwetendheid over de vereisten en de risico s. Bovendien hanteren verzekeraars verschillende criteria en regels. En wat is nu eigenlijk een goede manier om je stagen te controleren? Jan Immink vertelt over zijn ervaringen. foto: Istockphoto 20

21 tekst: Jan Immink 21

22 I n het verleden heb ik uiteenlopende jachten gehad. Ik vergeet niet licht het moment dat de mast zich als een duimstok opvouwde en met een zucht naar beneden kwam, keurig aan lij, bij windkracht 2! Oorzaak was waarschijnlijk een weggelopen zaling, gevolg van een partijtje boomschudden in Friesland. Sindsdien ben ik extra alert op verstaging en zalings. Mijn verzekeraar stelt geen leeftijdsgrenzen aan de verstaging, maar wel de voorwaarde dat je de verstaging goed onderhoudt. Een mooi uitgangspunt, maar ook een potentiële bron voor discussie door een arbitrair criterium. Het moment dat de mast zich als een duimstok opvouwde Wat is goed onderhouden, en hoe toon je dat aan? Mijn huidige schip, een Zweeds ontwerp van 21 jaar oud, heb ik drie jaar. Omdat het schip toch de wal op moest voor onderhoud, vroeg ik een grote maritieme dienstverlener aan het IJsselmeer meteen om de verstaging na te zien. Hij nam hiervoor een performance rigger in de arm. De uitkomsten waren verbluffend. De verstaging was visueel gecontroleerd en zag er prima uit. Desondanks kreeg ik het advies de totale verstaging inclusief spanners te vervangen, à raison van een flinke bom duiten. Dat ging me allemaal wat te snel. Onze zoon kwam op de proppen met een brochure van een bedrijf dat de oplossing had voor mijn knagende wantrouwen in combinatie met mijn Hollandse zuinigheid. Zij kunnen verstaging doormeten en de staat ervan aangeven. De meeste masten gaan overboord door breuk bij de terminals, dus het lijkt voor de hand te liggen om hier de aandacht op te richten. Knagend wantrouwen in combinatie met Hollandse zuinigheid De breuk die ontstaat is op de draad ongeveer 5 mm in de terminal. De kabel blijft in de terminal, dus je ziet het niet. Daar is de overgang tussen het massief gewalste gedeelte en de flexibele kabel, daardoor ontstaat er een vermoeiingsbreuk. Deze kan op verschillende manieren ontstaan: 22

23 tekst: Jan Immink G e m e t e n w o r d t d e o v e r g a n g s - w e e r s t a n d t u s s e n d e s t a a l d r a a d e n d e t e r m i n a l s door een te los staande verstaging, door een verkeerde hoek waaronder de terminal trekt en door veelvuldig gebruik (ouderdom). Het opsporen van potentiële breuk is een kwestie van meten. Gemeten wordt de overgangsweerstand tussen de staaldraad en de terminals. Een eventuele breuk in de terminal geeft een hogere weerstand (elektrisch) dan bij een goede overgang tussen draad en terminal. Het bedrijf hanteert per diameter draadsoort een reeks van weerstandswaarden waartussen de meting zich moet bevinden. 23

24 tekst: Jan Immink Het meten van de verstaging kost 8 euro per terminal, dus 16 euro per stag. Het afnemen en weer opzetten van de mast kost een uurtarief, plus een bedrag voor de kraanhuur. Van de meetresultaten wordt een rapport opgemaakt, dat je kunt gebruiken als bewijs van goed onderhoud voor de verzekering. Ga je een drempelwaarde over dan is dat aanleiding voor extra aandacht de komende jaren. Overschrijd je een tweede drempel, dan is het advies om meteen te vervangen. Op die manier weet je met vrij grote zekerheid dat je vervangt wat nodig is en niet met een ondeugdelijke tuigage rondvaart. Opsporing van beschadigingen van de staaldraad buiten de terminal zelf, blijft een zaak van visuele inspectie. De meting van het tuig leverde drie te vervangen stagen op en twee met een eerste aandachtsdrempel. De drie wanten zijn vervangen. Bovendien heb ik het andere hoofdwant preventief vervangen. Al met al was ik nu minder dan een derde kwijt van de kosten die ik anders had gemaakt. Bovendien heb ik objectief inzicht in de staat van mijn staand want. De industrie is teruggekomen van RVS spanners Wat mij opvalt is dat, net als het eerste adres waar ik terecht kwam, ook deze tuiger gelijk met de verstaging ook de wantspanners vervangt. Navraag maakt de reden duidelijk. Ik heb volledig RVS Hasselfords wantspanners. Als daar een nieuwe verstaging aan komt, vreten de spanners zich vast in hun eigen draad. De industrie is teruggekomen van RVS spanners en monteert nu weer verchroomd bronzen spanners met RVS draadeinden/terminals. 24

25 Verschillende meningen Door zijn eenvoud en het feit dat de meetmethode al ruim tien jaar geleden werd geïntroduceerd, zou je verwachten dat de door Jan Immink beschreven methode inmiddels algemeen geaccepteerd is. Toch is dat niet het geval. Op zoek naar de reden daarvan, constateerden we dat het een onderwerp is waaraan lang niet iedere deskundige zijn handen wil branden. Zilt's technische vraagbaak, ingenieur en rond-de-wereld zeiler Jimmy Lengkeek (foto) vertelt wel hoe hij er over denkt. 'Hoewel het verhaal feitelijk klopt, zijn er wat mitsen en maren,' reageert Jimmy. 'Het probleem is, dat het proces dat leidt tot breuk van een RVS-stag heel wat ingewikkelder is dan hier wordt verondersteld. Op het moment dat je met een elektrische meting een probleem constateert, ben je er nog net op tijd bij. Er zijn dan al tieren gebroken of gescheurd, en het stag staat op breken. Een verborgen breuk constateren of vaststellen hoe lang je verstaging nog mee gaat, zijn echter twee verschillende dingen. Zo'n meting zegt niets over de nog niet gebroken stagen. Het toont immers niet aan hoever het vermoeidheidsproces - de kristalstructuurverandering in het materiaal - is gevorderd. Dat betekent dat het kan gebeuren dat een elektrische meting vandaag geen aanwijzing van problemen geeft, maar dat morgen, op een woelige zee je mast toch overboord gaat. Daarom is het naar mijn mening toch beter om stagen na een bepaalde levensduur of gebruiksgeschiedenis te vervangen.' Als het artikel van Jan Immink en Jimmy Lengkeek's reactie het begin van een openbare discussie zijn, ruimen wij daar graag ruimte voor in. Stuur jouw ervaringen of visie over dit onderwerp naar: tuigage@ziltmagazine.nl Redactie 25

26 foto s Alinghi: Ivo Rovira foto s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron in de wind Alleen rond de wereld Op 23 november opende Francis Joyon het recordseizoen met zijn enorme trimaran Idec. De Fransman doet een aanval op het solo rond de werld record dat nu op naam van Ellen McArthur staat met 71 dagen. Lees verder op de volgende pagina s. In de wind foto: Jean Marie Liot 26

27 tekst: Ruud Kattenberg In de Wind IDEC Bouwjaar : 2007 Lengte over alles : m Lengte rompen : 24.5 m Breedte : 16.5 m Gewicht : 11 tonnes Zeil aan de wind : 350 m2 Zeil voordewind : 520 m2 Mast : 32 m Ontwerpers : Nigel Irens/ Benoît Cabaret 27

28 foto s Alinghi: Ivo Rovira foto s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron in de wind Weer thuis voor eind januari Het tijdschema van zeilende recordpogingen rond de wereld wordt bepaald door de weerscondities op het moeilijkste traject van de route: de Zuidelijke Oceaan. Om daar tijdens de zuidelijke zomer te kunnen zijn, moet je halverwege de winter op het Noordelijk Halfrond vertrekken. De komende maanden staan er drie recordpogingen op het programma. Naar verwachting zal de megatrimaran Groupama zeer binnenkort de Jules Verne trofee - de prijs voor de snelste nonstop wereldomzeiling met bemanning - in de wacht proberen te slepen. Franck Cammas en zijn bemanning vallen het record aan van het team Bruno Peyron die met Orange 2 al na 50 dagen weer thuis waren. Voor het zover is, wil Francis Joyon met IDEC (zie vorige pagina s) de snelste solozeiler worden. Zijn landgenoot Thomas Coville met Sodebo wil dat ook. Beide zeilers willen eerder terug zijn dan de recordtijd van 71 dagen van Ellen McArthur, twee jaar geleden. foto: oneditionz Op 23 november jongstleden was het Joyon die zijn enorme trimaran IDEC als eerste van de aanvallers over de startlijn -tevens finish - voor Brest zeilde. Het blijkt een goed gekozen moment. De eerste dagen na vertrek noteert Joyon constant dagafstanden van meer dan 500 mijl!. Desondanks heeft hij wel wat te klagen. Omdat het snelheidsalarm op zijn splinternieuwe boot luidt begint te protesteren boven 30 knopen, doet hij geen oog dicht. De voorsprong op het bestaande record neemt toe met elk volgend positierapport. De zesenhalve dag (!) die Joyon nodig heeft om de evenaar te bereiken, is zelfs sneller dan het Jules Verne schema van Orange 2. Als we deze Zilt versturen, is Ellen McArthur's virtuele achterstand tot ruim 800 mijl opgelopen en heeft Joyon de koplopers van de veertien dagen eerder gestarte Barcelona World Race in zicht. IDEC zal binnen enkele dagen Kaap de Goede Hoop passeren en aan het lange lastige traject in de Zuidelijke Oceaan beginnen. Als de 51-jarige Fransman zijn boot heel weet te houden, zou er wel eens een heel opmerkelijk record uit kunnen rollen. 28

29 tekst: Ruud Kattenberg In de Wind Of dat voldoende is om lang van te genieten, zal echter vooral afhangen van Thomas Coville die net als Joyon speciaal voor zijn recordpoging een supersnelle trimaran liet bouwen. Coville is helemaal klaar en wacht op een geschikt moment om te vertrekken. Vertrek uit Brest video Over de evenaar video 29

30 foto s Alinghi: Ivo Rovira foto s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron in de wind Stuivertje wisselen in de Barcelona World Race In de vierde week van de Barcelona World Race speelt de strijd zich af op het zuidelijk deel van de Atlantische Oceaan. Ook na zesduizend mijl zijn de onderlinge verschillen nog klein. Aan de kop van de wedstrijd wisselt de leiding voortdurend tussen Virbac-Paprec en PRB. Bij het versturen van dit nummer zijn Vincent Riou en Sebastien Josse in het voordeel en daarom mogen zij op de foto. Bekijk ook de race-update op de volgende pagina s. foto: Benoit Stichelbout 30

31 31 tekst: Ruud Kattenberg In de Wind

32 25 dagen onderweg Pas aan het eind van de 2e week van de Barcelona World Race konden de update negen teams de teugels van hun Open 60 s laten vieren. Na het dagenlange gehak aan de wind kwam de noordoostpassaat als een verlossing. Voor de rangschikking had het echter weinig consequenties. PRB en Paprec-Virbac wisselden voortdurend van koppositie en leidden de vloot naar de eve naar. Ook de lastige condities van de Doldrums konden de beide koplopers niet bedreigen. Eenmaal op het zuidelijk halfrond stormden de boten op topsnelheid naar het verplichte waypoint bij Fernando de Noronha. De achtervolgers worden aangevoerd door Roland Jourdain s Veolia, maar ook Alex Thompson s Hugo Boss weet de aansluiting te behouden. De afgelopen week is de vloot langs de westflank van het weerbepalende hogedrukgebied gezeild, wachtend op de westenwinden. Vele dagen werden gekenmerkt door te weinig wind, maar als we deze update afsluiten, lijkt de situatie te verbeteren. Met hun grote gennakers en windkracht 4 tot 6 lopen de boten op topsnelheid in de richting van Kaap de Goede Hoop. Met het passeren van de 40e breedtegraad zijn de eerste boten al in de Roaring Forties terecht gekomen. In de komende twee weken zullen de kou en wind van de Zuidelijke Oceaan hun eerste stempel op de wedstrijd gaan drukken. 32

33 In de Wind video Kaap de Goed Hoop update 2 33

34 foto s Alinghi: Ivo Rovira foto s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron in de wind Vaargeul naar Monnickendam uitgediept Rijkswaterstaat baggert de toegangsgeul bij Monnickendam verder uit. Afgelopen voorjaar bleek uit metingen dat de geul nog te ondiep was, ondanks eerdere baggerwerkzaamheden. De Hiswa en de vier grootste jachthavens in Monnickendam trokken daarom aan de bel. Volgens een convenant uit 1932 is RWS verplicht de vaargeul op de gekarteerde diepte te houden. De waterbeheerder heeft dit toegezegd en zal rekening houden met het vaarseizoen. Naar verwachting is Monnickendam voorjaar 2008 weer goed bereikbaar. De gemeente telt ruim 2000 ligplaatsen. Van Rietschoten Trofee weer naar 470-team 470-Zeilsters Marcelien de Koning en Lobke Berkhout veroverden dit seizoen voor de derde achtereenvolgende maal de wereldtitel. En eind november kregen ze tijdens een besloten feestje bij De Maas in Rotterdam voor de derde achtereenvolgende maal de Conny van Rietschoten Trofee uitgereikt. Pech voor de overige genomineerden in de verschillende categorieën. Dat waren wedstrijdbaanveteraan Fred Imhoff en ontwerpgrootheid Gerard Dijkstra (categorie bijzondere verdiensten). Margriet Fokkema/Marieke Jongens en Nina Keijzer/Anneloes van Veen (jeugd) en America s foto: G.P. Wisgerhof Cup-winnaar Piet van Nieuwenhuizen en speed doctor Jochem Visser, in de categorie Zeezeilen. Als Marcelien en Lobke hun ambitie op de Spelen in China waarmaken, zijn ze volgend jaar weer torenhoog favoriet voor de Van Rietschoten Trofee. 34

35 tekst: Ruud Kattenberg In de Wind Overbevissing op ARC route De 240 deelnemers aan de ARC leggen momenteel de laatste mijlen van hun Atlantische oversteek af. Dat de boten een kleine drie weken op zee zijn wil niet zeggen dat we niet precies weten hoe het ze aan boord vergaat. De moderne vertrekker mailt, blogt en belt zijn weg over de oceaan. Op de website van de ARC staan dagelijkse updates over het wel en wee van de deelnemende bemanningen. Soms gaat dat over heftige zaken als een redding van bootvluchtelingen of het aan boord nemen van zeilers uit een reddingsvlot. Meestal echter gaan de berichten over de basale zaken van het zeilersbestaan. In de veelvuldig ververste fotogalerie zien we menig happy hour vastgelegd, maar vissen is met afstand het populairste fotoonderwerp. Honderden tonijnen en dorades (mahi mahi) die de pech hebben op de route van de ARC te zwemmen, kunnen de passage van de vloot niet navertellen. De deelnemers aan dit evenement houden zich al aan veel regels van de organisatie. Het lijkt ons tijd worden voor het instellen van vangstquota bij deze groepsoversteek. In de ARC van 2008 nog maar 1 tonijn en 1 dorade per deelnemer lijkt ons een nobel streven. 35

36 Rondje Roggeplaat Najaar De meeste boten bereiden zich voor op de winterberging, wij maken ons klaar voor een groots avontuur: we zullen met de Ritme na zoveel jaar eindelijk een rondje Roggeplaat varen. Om dit te kunnen doen moet je gebruik maken van de Oliegeul, een stukje vaarwater ten westen van de Roggeplaat net voor de stormvloedkering in de Oosterschelde langs. De Oliegeul is van maart tot oktober echter niet toegankelijk voor recreatievaart, om verstoring van de zeehonden die daar op de plaat hun jongen werpen te voorkomen. Maar nu, in het late najaar, mag het eindelijk. Onze verwachtingen van het verboden gebied zijn gespannen, zeilend van de Zeelandbrug naar het westen borrelen vragen op. Is het betond? Zou het wel gaan met bijna twee meter diepgang? Ligt het geultje nog wel op de plaats waar onze kaart het aangeeft? 36

37 foto s: Erna Vader tekst: Olav Cox 37

38 38

39 foto s: Erna Vader tekst: Olav Cox ] De route Etappe 1: Zeelandbrug, net onder Zierikzee door, pal langs de westpunt van de Roggeplaat en via het vaarwater ten noorden daarvan naar het haventje van Burghsluis. Etappe 2: vertrek Burghsluis naar het westen, door de gele tonnenlijn, door de Oliegeul in oostelijke richting verder onder de Roggeplaat langs, richting Zierikzee. 39

40 Zintuigen geprikkeld Vertrek uit het haventje van Burghsluis, een uur voor hoog water. Met de waterkaart in tintelende vingers zetten we koers naar de tonnenlijn die aangeeft dat de doorvaart verboden is, en het voelt onwezenlijk om deze vervolgens voorbij te varen. Strakblauwe heldere najaarslucht, laag zonlicht, wolkjes adem, het bruisen van de Oosterschelde, de golfbeweging; onze zintuigen worden geprikkeld. Zoon Robin van vijf kijkt mee, Erna vangt de momenten met haar fototoestel, ik sta wijdbeens in de kuip en voel me op wereldreis. Alles onder controle. In mijn ooghoek zie ik een zeehondensnuit boven water komen, de snorharen ongeordend rond de neusgaten, maar voordat ik er goed naar 40

41 foto s: Erna Vader tekst: Olav Cox kan kijken maakt de kiel contact met het zand. Een moment van weke knieën, maar de Ritme drukt door, zeilt zich los en verder gaat het. Geconcentreerd, zoekend naar een patroon in het wateroppervlak dat de ondiepte verraadt, naar verkleuringen, stroomrafelingen. Nog een paar keer voelen we het altijd bewegende zand onder ons, de helmstok stevig in de hand geklemd. De twee mijl lange Oliegeul schuift onder ons door, tot we de koers meer naar het oosten kunnen verleggen. We laten de onzekerheid achter ons, voor ons ligt vrij water en de overwinning blijft aan boord. Warme erwtensoep met brood, koude wangen, Zierikzee wacht. Het late najaar is geweldig. Zie ook www. ritmevandeoceaan.nl en www. evafotografie.nl 41

42 The Wind Cries Mary De zee inspireert! Dichters, schrijvers en ook muzikanten. Laurens van Zijp speurt naar wind- en watergerelateerde liedjes. Deze aflevering: The Wind Cries Mary Door: Jimi Hendrix LP: Are You Experienced, 1967 Het wordt wel weer eens tijd voor een lekker potje gitaarwerk. En wie kunnen we daar beter voor uit de kast trekken dan de oervader der snarenranselaars: Jimi Hendrix. Onnavolgbaar hoe deze linkshandige gitaargod zijn Stratocaster bewerkte. Gesteund door slechts bas en drums. De eerste bezetting van zijn begeleidingsband Experience was de beste: Noel Redding op bas en Mitch Mitchell op drums. Mooie naam voor een drummer trouwens. Hij klinkt alsof je brushes op bekkens hoort. Maar goed, weinig zilt natuurlijk, die Hendrix, eerder: op tilt. Toch is er een nummer waarin hij het belangrijkste element van het zeilen - wind - bezingt. Althans, met een beetje fantasie. De regel Will the wind ever remember the names it has blown in the past is heel poëtisch en voert je prompt mee naar dromerige oorden waar een zachte passaat je langs de slapen aait. foto: Laurens van Zijp Het is mooi meegenomen dat The Wind Cries Mary want daar hebben we het over - een ingetogen nummer is. Waar Hendrix normaliter van leer trok met distortion, wah-wah, fuzz en de hele andere santenkraam aan effecten, speelt hij dit nummer heerlijk naturel met frisse licks. Zet open die boxen en laat het even aangenaam waaien. Tzum-tzum-tzum, Tzum-tzum-tzum.. 42

43 Zoute Noten After all the jacks are in their boxes, and the clowns have all gone to bed, you can hear happiness staggering on down the street, footprints dress in red. And the wind whispers Mary. The traffic lights they turn blue tomorrow And shine their emptiness down on my bed, The tiny island sags downstream 'Cos the life that they lived is dead. And the wind screams Mary. Will the wind ever remember The names it has blown in the past, And with this crutch, its old age and its wisdom It whispers, "No, this will be the last." And The Wind Cries Mary. Klik hier en luister naar een fragment: 43

44 in de wind Stop het lekker in je Harken! Tassen heb je als zeiler nooit genoeg. De nieuwe serie Harken-tassen komt vast van pas. Is het niet voor jezelf, dan wel als cadeau voor je zeilmaat. De Harkenzeiltassen zijn gemaakt van waterdicht, stevig materiaal dat kleurvast en UV-bestendig is. Natte spullen stop je in een apart vak. De Roll-Top Wet/Dry Bag heeft een ontluchtingsventiel, zodat je de omvang kunt verkleinen. Prijs: 39 euro. De Squall Bag is een waterdichte schouder- en reistas. Met verstelbare draagriemen maak je er een rugzak van. Prijzen: 79 euro (medium) en 109 euro (large). Importeur van Harken is On-Deck: www. on-deck.nl Gekker bij Dekker Onder het motto Het kan gekker bij Dekker houdt Dekker Watersport op 15 en 16 december het jaarlijkse 'open weekend'. In de Zaandamse winkel geven leveranciers uitleg over hun producten. Er zijn onder andere demonstraties van Raymarine, Garmin en Webasto. Interessant is ook de uitgebreide lieren servicedemonstratie. Je hoort van een expert hoe je deze typische winterklus moet aanpakken. Dekker blijft natuurlijk vooral een winkel, dus scherpe aanbiedingen zijn er dit weekend volop. De vroege vogel aanbieding dit jaar is een Leatherman Wave multitool voor 79 euro (normaal 149 euro). Op alle landvasten geldt de aanbieding van twee halen, een betalen. Voor schoten en vallen haal je drie meter en betaal je er twee. www. Dekkerwatersport.nl 44

45 Zilte Spullen Luchtbellen uit de diepte De kans dat je de Belgische wereldzeiler Jean Heylbroeck kent is groot. Van zijn boek gingen ruim exemplaren over de toonbank en ook vond zijn weg naar de Nederlandse en Vlaamse zeilers. Met zijn nieuwe boek toont Jean aan hoe veelzijdig hij is. In is hij niet alleen verantwoordelijk voor de tekst, maar ook voor de vele tekeningen. En ook het onderwerp is een heel ander dan we van hem gewend zijn. Volgens de auteur is het een sprookje voor grote en kleine kinderen. Waar het over gaat omschrijft hij als volgt. Luchtbellen uit de diepte is een gebonden uitgave van 72 pagina s. Het boek ligt niet in de winkel, maar is alleen bij Jean zelf te bestellen. Woon je in België dan kun je 15 euro ( euro porto) storten op rekening Vanuit Nederland maak je 17 euro over op: BIC GEBABEBB/IBAN BE tnv Jean Heylbroeck. Elk verstuurd exemplaar wordt door Jean gesigneerd. 45

46 Zilte Zintuigen in de wind Hoe ruikt de zee? Hoe voelt een storm? Hoe klinkt een windstilte? Zelfs in onze multimediale wereld zijn er nog talloze schijnbaar onmogelijk te beantwoorden vragen. Maar dat weerhoudt ons er niet van naar antwoorden op zoek te gaan. Zintuigen in twee dimensies... 46

47 foto s en tekst: Laurens van Zijp Zilte Zintuigen Winterzeilen Een verlaten IJsselmeer in de laatste week van november. Dit keer is het Michiel Scholtes die het gevoel van zeilen in de winter verbeeldt. foto: Michiel Scholtes 47

48 Vijftig jaar oude Solo nog altijd in trek Wie Jack Holt zegt, zegt stitch and glue. En vice versa. De Engelse jachtontwerper was vermaard om zijn eenvoudige bouwmethode: knikspantrompen die je met draad aan elkaar zette en vervolgens verlijmde. Een van zijn ontwerpen is de Solo. In vijftig jaar tijd zijn van deze eenmansboot circa 5000 exemplaren gebouwd, zowel in hout als in kunststof. Afgelopen jaar werd een nieuw schip aan de Nederlandse vloot toegevoegd. Yme Bosma liet zijn nieuwe boot bouwen bij Jan Arends in Giesbeek. Kenmerkend voor de Solo zijn het doorgelatte zeil, de dubbele knikspant romp, de stompe neus en de afgevlakte gangboorden die voor hangcomfort zorgen. De belangrijkste maten: 3,78 x 1,50 x 0,11/1,10 m. Gewicht 70 kilo. Zeiloppervlak 8,4 m2. Zie ook Kenmerkend voor de Solo zijn het doorgelatte zeil, de dubbele knikspant romp, de stompe neus en de afgevlakte gangboorden. foto jan arends 48

49 Aangewaaid boterletter Grote deelname aan ABN Amro Boterletter De Boterletter is een klassieker, van oorsprong de seizoensafsluiter. De prijzen zijn felbegeerd: boterletters! Tijdens de afgelopen editie op 1 en 2 december -inmiddels gesponsord door dé bank - kwamen volgens de organisatie bijna 300 boten aan de start. Onder ideale omstandigheden kon de organisatie van RZV zaterdag twee wedstrijden laten varen met een stevige zuidelijke wind. De Kralingseplas is berucht om zijn verraderlijke winddraaiingen en vormt daarom een bijzondere uitdaging. Ook dit jaar werd menig zeiler verrast en gingen tientallen boten om. Zondag scheen bijna de hele dag een waterige zonnetje en met iets minder wind werden weer twee wedstrijden afgewerkt. De eerste druppels vielen toen de laatste Optimisten over de finish voeren, en in stromende regen werd het evenement afgesloten. Floris Wijnbergh stuurde ons zijn prachtige fotoreportage. 49

50 Jan Luyendijk overleden Op 28 november is Jan Luyendijk op 66-jarige leeftijd overleden. Jan was niet alleen een gepassioneerd zeiler, maar sinds 1996 ook de initiator en organisator van de 200 Myls race. Onder zijn leiding groeide de wedstrijd voor solozeilers uit tot een van de meest succesvolle evenementen op de zeilkalender. Niet zelden meldde zich een veelvoud aan van de ongeveer 80 zeilers die de organisatie aankon. In de afgelopen tien jaar maakten ook wij kennis met Jan s nooit aflatende inzet. Geregeld meldde hij zich bij de redacties van de zeilbladen met nieuwe ideeën om zijn evenement onder de aandacht te brengen. Dikwijls vergezeld van een technologische vondst die de race ook voor toeschouwers thuis aantrekkelijk maakte. We zullen het voortaan zonder zijn creativiteit en enthousiasme moeten doen. Maar nog meer dan dat, zullen we ons Jan herinneren als een ontzettend aardige man. Door Jan s ziekte moest de 200 Myls race dit jaar worden afgelast. Inmiddels zijn de activiteiten van de 200 Myls, nog onder auspiciën van Jan, ondergebracht in een stichting. Daarmee is het voortbestaan van de race gewaarborgd. Precies zoals Jan dat wilde. 50

51 Aangewaaid Goofies Race profiteert van pauze in stormweer Regen, zon en wind zijn bij zeilers voor tijdens en na de wedstrijden een dankbaar onderwerp van gesprek. Bij de Goofies zeilwedstrijden op 1 december was dat nog extra het geval. Zaterdagmorgen vroeg stond er nog een stormachtige wind. En ook voor zondag werden er buien, regen en zelfs storm met windkracht 9 voorspeld. Daar tussenin, precies in de periode van de wedstrijd, hadden de 88 deelnemers prachtig zeilweer. Droog, zonnig en met een windkracht 5 uit het zuidwesten. Zodra de laatste boten gefinisht waren, kwamen de eerste buien weer met wind en regen. foto: frans hinfelaar Pure mazzel dus voor de organisatoren en de deelnemers. Door de windrichting kon er ook een prachtige baan worden gezeild met een tweetal rakken. Daarin moesten de zeilers kruisen en het tactische spel spelen met stroom en tegenstander. Daarnaast waren er voor- en ruimewindse rakken waarop de deelnemers hun vaardigheden met de spinnaker konden laten zien. Een prachtige zeildag op de Oosterschelde. Zie ook www. wsvnb.nl 51

52 Winterzeilen met voorgift Het is weer tijd voor het winterzeilen. Op allerlei stekken in Nederland varen doorzetters de winterse varianten van de zomeravondwedstrijden. In Hoorn bijvoorbeeld kwamen half november maar liefst 44 boten aan de start. Dat is toch een serieus veld. Leuk detail, de wedstrijdorganisatie laat het veld volgens het aloude 'voorgift-systeem' starten. Dat wil zeggen: de langzaamste boten het eerst, daarna volgen de snellere types. Joop ten Bokkel wees Zilt enthousiast op deze serie. Joop: 'Wij zeilen op de Vuurflits, een Archambault Grand Surprise. Door onze handicap starten wij laat en moeten zoveel mogelijk boten inhalen. Er wordt technisch goed gevaren. Het leuke aan de wedstrijd is dat je heel anders zeilt, omdat je veel meer bij andere boten komt, die je normaal niet veel ziet. Nu is het een grote inhaalrace en kom je dus veel meer boten tegen. Bij de boeien kan het aardig druk worden! Je komt bijna allemaal tegelijk in de haven, dus daar is het een gezellige drukte. Het wedstrijdcomité heeft snel de uitslag klaar, zodat een grote groep nog op de prijsuitreiking wacht.' Bikkels aan boord van de Vuurflits. Rechts Jolanda Korbee, met zonnebril Mike van den Brom, met baard Robert Zomerdijk en aan het roer Joop ten Bokkel. foto: Gerry van der Bruggen 52

53 Aangewaaid Vijf mille bij elkaar gezeild voor WNF Kees de Walle heeft met zijn Fandango Sailing Team 5000 euro bij elkaar gezeild voor WNF campagne Kies voor een levende zee. In totaal zamelde De Walle tien mille in. De helft schenkt hij aan het Wereld Natuur Fonds, de rest gebruikt hij voor onderhoud en bevoorrading. Kees de Walle : De afgelopen 25 jaar heb ik veel veranderingen in en op het water zien plaatsvinden. Veranderend klimaat, vervuiling, terugloop van de visstand. Ik vind het belangrijk dat ook de generaties na mij kunnen zeilen op oceanen en zeeën die niet vervuild zijn en kunnen genieten van dolfijnen. Daarom heb ik het Fandango Sailing Team opgericht. Onder de naam sailing4nature zeilt Kees de Walle belangeloos met het Fandango Sailing Team wedstrijden om geld in te zamelen voor het Wereld Natuur Fonds. De WNF-campagne Kies voor een levende zee richt zich op de ondersteuning van het MSC viskeurmerk, het terugdringen van overbevissing en bijvangstvermindering. Zie ook www. sailing4nature.com 53

54 Halverwege Twintigers Ilse en Joost zijn onderweg met hun stalen 9,60 meter lange Jan Haring Hafskip. De meeste jonge vertrekkers zeilen een rondje Atlantic in een jaar, maar de Hafkip bemanning stuurde ons deze foto van hun huidige ankerplaats, Opua, op het noordereiland van Nieuw-Zeeland. Joost en Isle zijn nu halverwege hun wereldomzeiling. 54

55 Zilte Wereld foto: bemanning Hadskip 55

56 Vijf jaar sparen Zo jong en dan al vertrekken voor een lange wereldreis? Het kan volgens de eenvoudige formule die Ilse en Joost vijf jaar lang consequent hanteerden: beiden full-time werken en bestedingen aan materiële zaken minimaliseren. Ilse: Hoe gelukkig word je van een bank van tweeduizend euro? Eventjes heel erg, maar ja, dan ben je eraan gewend en weg is het geld. Hetzelfde geld voor de auto. Een oud barrel brengt je ook waar je wilt. Op 'ervaringen' zoals vakanties, restaurant- en cafébezoek hebben Ilse en Joost nooit bezuinigd, dat gaf hun meer waard voor hun geld. Alles wat er na deze formule overbleef ging op een spaarrekening en na vijf jaar was er genoeg voor de boot en de reis. Geen geheime potjes, geen slimme aandelendeals. Nu liggen ze met hun Hafskip voor anker in Opua, in de groene Bay of Islands. Deze Nieuw-Zeelandse haven is deze maand een verzamelplaats voor zeilers die de tropische eilanden in de Pacific verlaten voordat het orkaanseizoen daar begint. De Hafskip is de kleinste, maar niet de enige Nederlandse boot in Opua. Op de nieuwe Zilte Wereldkaart hebben Ilse en Joost gezelschap van de bemanningen van de Pim, Angelique, Sea Beryl, Noorderzon en Happy Monster. Daarom verbaast het ons niet dat de bemanning van de Happy Monster hun aankomst in Opua 'een soort thuiskomen' noemt. 56

57 Zilte Wereld Zoom in op een desolate ankerplek in Patagonië of een tropische baai in de Pacific en zie welke boten daar in een droomdecor liggen. Of tik de naam in van de boot die vorig jaar nog naast je in de marina lag en nu onderweg is naar de zon. Met een muisklik ga je door naar de website van de wereldzeiler om de laatste logboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende foto s te zien. Google Earth In Zilte Wereld is slechts ruimte voor een deel van de wereldkaart. Door op de punaise in de kaart te klikken open je alle posities in Google Earth. Staat Google Earth nog niet op je computer, dan kun je het gratis downloaden. Geef je positie door Alle zeilers die Nederland voor een jaar of langer achter zich laten kunnen een plek krijgen op de Zilte Wereldkaart. Mail daarvoor je positie naar ziltewereld@ziltmagazine.com. In de pop-up bij de positie is ook plaats voor een of twee korte zinnen over jezelf, je boot of de plek waar je bent. Een link naar je eigen website past daar ook in. De positie en begeleidende tekst veranderen elke twee weken. Nieuw Zeeland 57

58 in de wind Wekelijks vertelt Zilt huismeteoroloog Henk Huizinga hoe het zeilweer voor het komende weekend wordt. Kijk en luister naar zijn verhaal en klik daarna op je eigen vaarwater in de kaart hieronder. Waddenzee Noordzee kust IJsselmeer Zeeuwse Delta Klik op een zeilgebied voor een gedetailleerde 3-daagse prognose... Gebeurt er niets? Download dan hier Acrobat Reader versie 8.1 Vrijdag Zaterdag Zondag 58

59 Weer & Wind Weerbericht voor 7, 8 en 9 december 2007 video Het ene laag na het andere Hoewel de meteorologische winter alweer een week oud is, blijft najaarsweer het weerbeeld bepalen. Vrijdagmiddag +36: een complex lagedrukgebied is boven Scandinavië aangekomen. Het bijbehorende koufront is ons in de vroege ochtend gepasseerd en ligt nu al ver naar het oosten opgeschoven. Onstabiele lucht met buien komt met knopen uit het west-noordwesten. Ver op de oceaan komt de volgende storing aan. Zaterdagmiddag +60: deze depressie ligt al ten westen van Ierland met de fronten ervan over Engeland en Frankrijk. De wind zal bij ons geleidelijk krimpen naar het zuidwesten en in de namiddag en avond weer opnieuw aantrekken van naar knopen. Zondagmiddag +84: het laag ligt nu in Het Kanaal met een tweede kern op de Noordzee. Wij zitten daar tussenin met een zuidelijke wind van rond de 15 knopen, terwijl langs de Franse kust een stevige storm staat. Na het weekend verandert er weinig en blijft het tamelijk zacht. Het Zilt weerbericht wordt verzorgd door NIMOS Meteotraining www. nimosmeteo.nl 59

60 bemanning Bemanning De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit: Ruud Kattenberg, Sjors van der Woerd, Laurens van Zijp, Michiel Scholtes, Henk Huizinga, Jimmy Lengkeek, Pieter Nijdeken en vele opstappers. Advertentie-verkoop: Robert van der Weerdt Aan de kajuittafel Onze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelf. Verwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor. We zijn het liefst aan boord, op het water of onderweg naar een goed verhaal. De redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- en keukentafels en verder zijn we uitgerust met , chat en Skype. De beste manier om ons te bereiken, is een te sturen aan: Z ilt 18/2007 De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de makers. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie. 60

61 Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis: -elke week het zeilersweerbericht -elke veertien dagen Zilt Magazine foto: Catherine Dumont de Chassart Surf naar en vul je adres in Of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen 61

tekst: Jan Immink Verstaging doormeten 21

tekst: Jan Immink Verstaging doormeten 21 Verstaging doormeten Wanneer vervang je oude verstaging? Voor eigenaren van oudere schepen is er onzekerheid en onwetendheid over de vereisten en de risico s. Bovendien hanteren verzekeraars verschillende

Nadere informatie

Door de Grote Kloof Eenhoorn verkent het Caledonisch Kanaal

Door de Grote Kloof Eenhoorn verkent het Caledonisch Kanaal Door de Grote Kloof Eenhoorn verkent het Caledonisch Kanaal Sommige kanalen zijn veel meer dan alleen een efficiënte route tussen vaarwaters. Denk maar aan het Panama- of het Suezkanaal. Maar je kunt ook

Nadere informatie

M E T E O E D I T I. de wind. Weerbericht voor 13, 14 en 15 juli Zondag. Zaterdag. Vrijdag

M E T E O E D I T I. de wind. Weerbericht voor 13, 14 en 15 juli Zondag. Zaterdag. Vrijdag M E T E O E D I T I in E de wind Weerbericht voor 13, 14 en 15 juli 2012 Wekelijks vertelt Zilt huismeteoroloog Henk Huizinga hoe het zeilweer voor het komende weekend wordt. Kijk en luister naar zijn

Nadere informatie

3 januari foto: Mark van de Weg

3 januari foto: Mark van de Weg 81 3 januari 2013 foto: Mark van de Weg IJzig werkterrein op 78 N - Verwaaid zonder wind - Het Grote Ontdekken in de Pacific - Instappen op latere leeftijd - Over Sunk Sand naar Ramsgate - Boot Düsseldorf

Nadere informatie

Meer dan anderhalve maand wachtten Franck Cammas en zijn bemanning op het ideale scenario om als snelste de Atlantische Oceaan over te zeilen.

Meer dan anderhalve maand wachtten Franck Cammas en zijn bemanning op het ideale scenario om als snelste de Atlantische Oceaan over te zeilen. Transatlantisc Meer dan anderhalve maand wachtten Franck Cammas en zijn bemanning op het ideale scenario om als snelste de Atlantische Oceaan over te zeilen. Half juli zijn de weerkaarten nog altijd niet

Nadere informatie

Uitstellen of doorgaan? Het dilemma van de Fastnet

Uitstellen of doorgaan? Het dilemma van de Fastnet Uitstellen of doorgaan? Het dilemma van de Fastnet foto: Carlo Borlenghi/Rolex 32 tekst: Henk Huizinga Zaterdagmorgen 11 augustus bekijkt Zilt meteorloog Henk Huizinga op mijn gemak de laatste weerkaarten.

Nadere informatie

Knipoog van een orkaan y e p s A ve te : S to fo 20

Knipoog van een orkaan y e p s A ve te : S to fo 20 Knipoog van ee foto: Steve Aspey 20 n orkaan In Zilte Wereld nummer 11 schreven we over de prachtige zeiltrips die de Stargazer in de zuidelijke Carieb maakt, met een schuin oog op de radarbeelden van

Nadere informatie

Het rondje Noord Holland is van start. Maar liefst 26 boten dit jaar gaan ermee.

Het rondje Noord Holland is van start. Maar liefst 26 boten dit jaar gaan ermee. Het rondje Noord Holland is van start. Maar liefst 26 boten dit jaar gaan ermee. Donderdagochtend tussen 9:00 uur en 9:30 uur vertrekken de Pietermannen vanuit Volendam en de Kuylkarpers vanuit Hoorn,

Nadere informatie

Transat 650. Foto: Pierre Garenne

Transat 650. Foto: Pierre Garenne Transat 650 Foto: Pierre Garenne 38 tekst: Ruud Kattenberg Op 18 september vertrokken de 84 deelnemers aan de 16e Transat 650 uit Fort Boyard, nabij het Franse La Rochelle. Vijfenhalve dag later bereikte

Nadere informatie

Genieten na een oversteek

Genieten na een oversteek Genieten na een Klaas Wiersma maakte een oversteek. Nee, niet op de Noordzee of de Atlantic. Het ging van Ameland naar Terschelling. Met de Cornish Crabber Urmiena. Geen sinecure met een dikke noordwester.

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto.

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. Schaapje Schaap en de Wolkjes Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. De schaapjes hebben een mooie stal, met zacht stro om in te slapen. Kom, zegt Nina, we gaan slapen, ik ben moe. Maar

Nadere informatie

Reisverslag 2008 Caledonian Canal tot en met Tobermory

Reisverslag 2008 Caledonian Canal tot en met Tobermory Reisverslag 2008 Caledonian Canal tot en met Tobermory Dinsdag 5-08 windje 3 uit het noorden, dus voor het lapje op weg. Zonnig. Inverness - Dochgarroch In de ochtend lekker getutteld en s middag na vier

Nadere informatie

Rondje Eierlandse Gat

Rondje Eierlandse Gat Rondje Eierlandse Gat Het Eierlandse Gat stond al zo lang als ik op het Wad vaar op mijn verlanglijstje. Waarom eigenlijk? Misschien wel de belangrijkste reden is de waarschuwing op kaart 1811.7: Op mij

Nadere informatie

Waarom deze boot? Joop de Jong (47) Klasse IOM of 1-meterklasse Lengte 100 cm Nieuwprijs complete set vanaf 700 Website www.iomzeilen.nl.

Waarom deze boot? Joop de Jong (47) Klasse IOM of 1-meterklasse Lengte 100 cm Nieuwprijs complete set vanaf 700 Website www.iomzeilen.nl. Waterlanders Hoe klein de bootjes ook zijn, het fanatisme van modelzeilers is er niet minder om. En noem hen geen knutselaars, dit zijn stuk voor stuk echte wedstrijdzeilers, ieder in hun eigen klasse.

Nadere informatie

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af.

Heleen slaat het boek dicht. Vanavond komt er niets van lezen, haar gedachten dwalen steeds af. 1 Heleen van Rijnsburg zet de wekker op halfacht. Als ze nu nog een halfuurtje leest in bed, dan krijgt ze zeven uur slaap. Dat is precies genoeg. Zes uur is te kort en acht uur is te lang. Op het nachtkastje

Nadere informatie

Eigenlijk best dicht. op-en-neer naar Londen in het najaar

Eigenlijk best dicht. op-en-neer naar Londen in het najaar Eigenlijk best dicht op-en-neer naar Londen in het najaar We hebben plotseling tijd over en willen we nog wat gaan zeilen. Er komt een lange stabiele periode aan; oostelijke winden aan het begin van de

Nadere informatie

Yvonne van Daal 67, opgegroeid in Sint Anthonis en getrouwd met Koen Geurts 62, geboren en getogen in Cuijk.

Yvonne van Daal 67, opgegroeid in Sint Anthonis en getrouwd met Koen Geurts 62, geboren en getogen in Cuijk. Hoe het begon. Even voorstellen. Wij zijn Yvonne en Koen. Yvonne van Daal 67, opgegroeid in Sint Anthonis en getrouwd met Koen Geurts 62, geboren en getogen in Cuijk. Ik (Koen) zeil al sinds mijn 12 e

Nadere informatie

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons

Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Tuigages voor zeiljachten. art.nr. 6.51.0245. Amsterdamse vaargids. art.nr. 6.51.2132. Dieselmotoren voor jachten. Zelf wind voorspellen

Tuigages voor zeiljachten. art.nr. 6.51.0245. Amsterdamse vaargids. art.nr. 6.51.2132. Dieselmotoren voor jachten. Zelf wind voorspellen De overtocht naar Zuid-Engeland EHBO Tuigages voor zeiljachten Boeier Friso Noord van de Zee art.nr. 6.51.0160 art.nr. 6.51.0165 art.nr. 6.51.0245 art.nr. 6.51.0690 art.nr. 6.51.0745 Het weerboekje De

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Herfst

Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten

Nadere informatie

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga

Heer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga Hieronder staan de teksten van nieuwe liedjes, zodat jullie ze thuis ook kunnen oefenen: 'k Heb Jezus nodig heel mijn leven 'k Heb Jezus nodig, heel mijn leven. 'k Heb Jezus nodig, dag aan dag, in m'n

Nadere informatie

WELKOM BIJ DE JEUGDZEILOPLEIDING VAN DE WSV HOORN (WSV

WELKOM BIJ DE JEUGDZEILOPLEIDING VAN DE WSV HOORN (WSV WELKOM BIJ DE JEUGDZEILOPLEIDING VAN DE WSV HOORN (WSV =Watersport Vereniging) Een beginnende zeiler of iemand die voor het eerst gaat varen heeft meestal geen idee wat hem of haar te wachten staat. Welke

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. 1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.

Nadere informatie

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?"

Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer. Introductiefase: 2. Vraag: Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent? Les 1 Voorspellen Leestekst: De nieuwe computer "Welkom:..." Introductiefase: 1. "We gaan vandaag proberen te voorspellen." 2. Vraag: "Kan iemand mij vertellen wat voorspellen betekent?" 3. Discussie:...

Nadere informatie

Wéér een rondje Schiermonnikoog,

Wéér een rondje Schiermonnikoog, Wéér een rondje Schiermonnikoog, Op zondag 25 sept. jl., het vaarseizoen was bijna voorbij, de jachthaven van Schiermonnikoog lag nog in diepe rust, maakten we in alle vroegte onze boten klaar om te vertrekken

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat

GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Naam GROOT-BRITTANNIË en zeeklimaat Groot Brittannië Groot-Brittannië is Schotland, Engeland en Wales samen. Engeland is het grootst van Groot-Brittannië en Wales het kleinst. Engeland heeft meer dan 46

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

ANTARCTICA een wereld apart!

ANTARCTICA een wereld apart! ANTARCTICA een wereld apart! KRAS-reis van Emilie, Wigger en Paul met de MS Delphin in februari 2010. Wat overheerst na terugkomst in Nederland van onze geslaagde reis naar Antarctica is dankbaarheid.

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen 1 Gedichten, geïnspireerd door bomen Geheimen In het donker huizen bomen die overdag gewoner zijn. Wij slaan de bochten van een pad mee om en gaan, ontkomen aan het licht af op geheimen.kleine geluiden

Nadere informatie

IMPRESSIE HEMELVAARTTOCHT 2015 (VOYAGER)

IMPRESSIE HEMELVAARTTOCHT 2015 (VOYAGER) IMPRESSIE HEMELVAARTTOCHT 2015 (VOYAGER) Voor de Voyager begon de Hemelvaarttocht 2015 met de afvaart om 13:30 vanuit Lelystad haven met zon, 15 knopen wind en een snelheid over de grond van 6 knopen.

Nadere informatie

RS-Feva. Handleiding. RACING MANUAL (Part 2)

RS-Feva. Handleiding. RACING MANUAL (Part 2) RS-Feva Handleiding RACING MANUAL (Part 2) Datum: 8 oktober 2009 Alle foto s (behalve foto s 4-8 en A en B) en tekst zijn auteursrechtelijk beschermd en mogen NIET gebruikt of gepubliceerd worden zonder

Nadere informatie

RS-Feva. Handleiding. RACING MANUAL (Part I)

RS-Feva. Handleiding. RACING MANUAL (Part I) RS-Feva Handleiding RACING MANUAL (Part I) Datum: 8 oktober 2009 Alle foto s (behalve foto s 4-8 en A en B) en tekst zijn auteursrechtelijk beschermd en mogen NIET gebruikt of gepubliceerd worden zonder

Nadere informatie

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee De zee Inhoud. 1. De zee is groot 3 2. Zonder zee geen leven 4 3. Golven 5 4. De zee is zout 6 5. De zee en rivieren 7 6. De kleur van de zee 8 7. De kust en de branding 9 8. Sporten op zee 10 9. Werken

Nadere informatie

'De een spaart postzegels, ik zeil wedstrijden...'

'De een spaart postzegels, ik zeil wedstrijden...' foto team happy Tekst Laurens van Zijp 'De een spaart postzegels, ik zeil wedstrijden...' Hij zit dit jaar op de kop af 50 jaar in 'het vak'. Fred Imhoff zeilde in 1957 voor het eerst wedstrijd. In de

Nadere informatie

VAN BRUG TOT BRUG. Deventer vanaf de IJssel

VAN BRUG TOT BRUG. Deventer vanaf de IJssel VAN BRUG TOT BRUG Deventer vanaf de IJssel Beide zijn lokaal ondernemer en beide zijn in de zomer veelvuldig te vinden op de IJssel. De reden: het sloeproeien. Ron Straver (Qboat) en Wouter Versteeg (IJssel

Nadere informatie

Waarheen, waarvoor? foto Ben Hoekendijk

Waarheen, waarvoor? foto Ben Hoekendijk Waarheen, waarvoor? Deze zomer staan drie grote zeeraces of rally s op stapel. De Driehoek Noordzee, Cork 2007 en de 1000 Mijl. Waar gaan ze naartoe, voor wie zijn ze bedoeld, en waarin onderscheiden ze

Nadere informatie

Bart van Hussen - Schipper/Eigenaar Merellaan 14 5613 AL Eindhoven (M) +31 (06) 50 278 774 (E) info@windindezeilen.com (W) www.windindezeilen.

Bart van Hussen - Schipper/Eigenaar Merellaan 14 5613 AL Eindhoven (M) +31 (06) 50 278 774 (E) info@windindezeilen.com (W) www.windindezeilen. Bart van Hussen - Schipper/Eigenaar Merellaan 14 5613 AL Eindhoven (M) +31 (06) 50 278 774 (E) info@windindezeilen.com (W) www.windindezeilen.com #windindezeilen1 Wind in de Zeilen organiseert zeiltochten

Nadere informatie

Outback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen.

Outback Australië. Je kunt een auto huren of kopen. Dat kan op veel plaatsen. Outback Australië Voor mij is Australië een heel bijzondere plek. Waarom? Dat zal ik uitleggen. Het begon al toen ik voor het eerst in Australië kwam. Ik stapte uit het vliegtuig. Meteen merkte ik dat

Nadere informatie

Jouw avontuur met de Bijbel

Jouw avontuur met de Bijbel Nieske Selles-ten Brinke Jouw avontuur met de Bijbel Dagboek voor kinderen Uitgeverij Jes! Zoetermeer Uitgeverij Jes! is een samenwerking tussen Uitgeverij Boekencentrum en de HGJB. Kijk voor meer informatie

Nadere informatie

Vervolg van het Reisverslag 2009 deel II Scandinavië. Göteborg naar Mem. Mem (begin van de scheren aan de oostkust.)

Vervolg van het Reisverslag 2009 deel II Scandinavië. Göteborg naar Mem. Mem (begin van de scheren aan de oostkust.) Vervolg van het Reisverslag 2009 deel II Scandinavië. Göteborg naar Mem Mem (begin van de scheren aan de oostkust.) Tweede helft: van Motala tot Mem Dinsdag 20 juli mooi weer westen wind 3-4-In de ochtend

Nadere informatie

Le tour du Mont Ventoux 2014

Le tour du Mont Ventoux 2014 Le tour du Mont Ventoux 2014 Geen berg zo hoog of... deel 2 waar gaan we heen? 16 december 2013 Fietstocht Mont Ventoux, Pagina 1 Waar ben ik aan begonnen...? Nou, om eerlijk te zijn weet ik dat wel. Maar

Nadere informatie

VKZ Voor en Door 2013

VKZ Voor en Door 2013 VKZ Voor en Door 2013 Er is niets zo de moeite waard als rondklooien in een Kolibri Eemnes 23 februari 2013 Ruim 10 jaar ervaring met Torretje, Kolibri 560 Sinds 2007 ervaringen met TOR, Kolibri 660 Doel

Nadere informatie

molenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar?

molenaarsles Opdracht 1 Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Naam: Klas: Datum: Welkom in één van de Schatkamers van de wereld. In deze lessen leer je meer over de molens van Kinderdijk. Wat gebeurt daar? Rik is 16 jaar en woont in een van de molens van Kinderdijk.

Nadere informatie

Rivka voelt tranen in haar ogen. Vader aait over haar wang. Hij zegt: Veel plezier, prinsesje. Vergeet je nooit wie je bent? Dan draait vader zich

Rivka voelt tranen in haar ogen. Vader aait over haar wang. Hij zegt: Veel plezier, prinsesje. Vergeet je nooit wie je bent? Dan draait vader zich 1942-1943 1 Rivka! Het is tijd om te gaan!, roept vader. Rivka is blij. Ze gaat logeren. Ze weet niet bij wie. En ze weet ook niet hoe lang. Maar ze heeft er wel zin in. Vader heeft gezegd: Je gaat in

Nadere informatie

Kijkwijzer VMBO (Foto s details: Piet Vos tenzij anders vermeld)

Kijkwijzer VMBO (Foto s details: Piet Vos tenzij anders vermeld) (Foto s details: Piet Vos tenzij anders vermeld) Deze kijkwijzer is in de vorm van een speurtocht: Vorm groepjes van drie en ga verschillende wegen uit op het beeldenpark. Zoek de beelden waarvan de details

Nadere informatie

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk

Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk Informatie over de versterking van de Noord-Hollandse kust Voor je spreekbeurt of werkstuk De kust is (niet) veilig! De dijk aan de kust van Petten ziet er zo sterk en krachtig uit, maar toch is hij niet

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Noach bouwt een ark Genesis 6-8

Noach bouwt een ark Genesis 6-8 2 Noach bouwt een ark Genesis 6-8 Het is niet fijn meer op de aarde. De mensen maken ruzie, ze vechten en ze zijn God vergeten. Maar er is één man die anders is. Dat is Noach. Op een dag praat God met

Nadere informatie

Mariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT. Muitgeverij. marmer

Mariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT. Muitgeverij. marmer redders langs de kust Mariëtte Middelbeek REDDERS LANGS DE KUST VERHALEN UIT DE REDDINGBOOT Muitgeverij marmer Schoolreis Ed Koopman / KNRM Enkhuizen / Donderdagmiddag 15:34 uur DE DRIEËNDERTIG KINDEREN

Nadere informatie

Het weer van 28 september 2013

Het weer van 28 september 2013 Het weer van Zonnig, maar niet echt mooi muldersweer met (geen) wind uit het oosten. Een heel pandemonium met hogedrukgebieden en boven de Atlantische Oceaan nog een laag. Maar dat is vrijwel opgelost

Nadere informatie

7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011. We spreken inmiddels al effe Zweeds.

7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011. We spreken inmiddels al effe Zweeds. 7 e bericht van zeevarenden Vrijdag 2-6-2011 We spreken inmiddels al effe Zweeds. We zitten inmiddels boven de 55 e breedte graad. Donker wordt het niet meer en de langste dag moet nog komen. Het is een

Nadere informatie

SCHEVENINGEN ZEILRACE & RALLY: START 15 JULI 2017, BESTEMMING PLYMOUTH (UK)

SCHEVENINGEN ZEILRACE & RALLY: START 15 JULI 2017, BESTEMMING PLYMOUTH (UK) Artikel: Website (Rotterdamsche Zeilvereeniging) Auteur: Wytse Bouma/Peter de Weerdt SCHEVENINGEN ZEILRACE & RALLY: START 15 JULI 2017, BESTEMMING PLYMOUTH (UK) Op 15 juli 2017 om 17.00 uur in de middag

Nadere informatie

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet.

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Kerstviering groep 4 Welkom Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Als de kerstklokken luiden Dan horen wij steeds weer Dat Jezus is geboren.

Nadere informatie

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij?

Naam: Waar woon jij? Vraag 1b. Waarom wonen veel mensen in Kenia in een hut? Vraag 1a. In wat voor soort huis woon jij? Naam: Waar woon jij? Wonen over de hele wereld Heb jij wel eens in een tent gewoond? Waarschijnlijk niet. In de vakantie is het leuk. Maar voor altijd? Toch zijn er mensen op de wereld die altijd in een

Nadere informatie

Storm op komst. We vinden het belangrijk dat onze kinderen rekening leert te houden met

Storm op komst. We vinden het belangrijk dat onze kinderen rekening leert te houden met Storm op komst Vandaag liep ik met mijn hond voorbij een schoolplein waar de pauze in volle gang was. Overal spelende en blije kinderen, maar bij het hek stonden een beteuterde kleuter en zijn juffrouw.

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Bloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014. Verwondering maakt het leven mooier

Bloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014. Verwondering maakt het leven mooier Bloemlezing van gedichten van de Dichters Kring 2013 2014 Verwondering maakt het leven mooier Voorwoord Vorig jaar februari kwam de eerste gezamenlijke dichtbundel van de Dichters Kring Nederland tot stand.

Nadere informatie

FIJN BUITENSPELEN LEKKER AFZIEN,

FIJN BUITENSPELEN LEKKER AFZIEN, LEKKER AFZIEN, FIJN BUITENSPELEN Hoezo winterberging? Her en der in het land zeilen zeilers s winters door. In Scheveningen wordt traditiegetrouw om de IJspegel Trophy gestreden. Elke twee weken op zondag,

Nadere informatie

De meeuwen van de Afsluitdijk

De meeuwen van de Afsluitdijk De meeuwen van de Afsluitdijk Eerste druk, oktober 2011 2011 Ellen D. IJzendoorn Kleuringbewerking cover: Kasper Smoolenaars ISBN: 978-90-484-9016-5 NUR: 277 Uitgever: Literoza, Zoetermeer www.literoza.nl

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

Na het BEGE-weekend door Noord-Holland

Na het BEGE-weekend door Noord-Holland Na het BEGE-weekend door Noord-Holland Jan Veuger - Navigo Als je na afloop van het BEGE-weekend Noord-Holland vanaf het water verder wilt verkennen, zijn hier een paar suggesties. Als je vanaf Amsterdam,

Nadere informatie

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren'

Vragen bij het prentenboek 'De tovenaar die vergat te toveren' De tovenaar tovert De verhalenvertelster vertelt Wat zou een tovenaar allemaal kunnen toveren? Hoe zouden de kinderen zich voelen? Waar zie je dat aan? Is de tovenaar blij/ boos/ verdrietig of bang? Hoe

Nadere informatie

(Naar Antoine de Saint- Exupéry)

(Naar Antoine de Saint- Exupéry) (Naar Antoine de Saint- Exupéry) Tekst: Yvon Haan Toegevoegde teksten verteller: Pieter Kromhout Personages 1. Kleine prins 2. Piloot (de volgende personages kunnen dubbelrollen spelen) 3 Bloem 4. Koning

Nadere informatie

ALGEMEEN EN BEPERKT STUURBREVET 19 november 2011

ALGEMEEN EN BEPERKT STUURBREVET 19 november 2011 ALGEMEEN EN BEPERKT STUURBREVET 19 november 2011 Hieronder staan de vragen van het Stuurbrevet-examen van 19 november 2011. Het gedeelte Beperkt en het gedeelte Algemeen bestaan ieder uit 20 vragen (60

Nadere informatie

Spelen met zand. Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar

Spelen met zand. Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar Spelen met zand Zoals je hebt kunnen zien is zand heel interessant, maar zand is ook heel erg leuk. Je kunt er namelijk onwijs goed mee spelen! Zandpaspoort voor kinderen van 7 tot en met 12 jaar Schrijf

Nadere informatie

Duits Waddeneiland 1. We bereiken Borkum zonder problemen, zonder zeeziekte en met goeie zin. We meren af aan. We gaan verder -deel 2-

Duits Waddeneiland 1. We bereiken Borkum zonder problemen, zonder zeeziekte en met goeie zin. We meren af aan. We gaan verder -deel 2- We verlaten Texel aan het eind van de middag. Zon staat nog hoog aan de hemel. We moeten een stukje opkruisen naar het Molengat, de strook zee aan de westkant van Texel. Op de marifoon horen we de Visarend

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

VOLVO OCEAN RACE - De route

VOLVO OCEAN RACE - De route WIJSHEIDS WERKBLAD 1.1 / HOOFDSTUK 1 / LEEFTIJD 6-8 NAAM: DATUM: Hallo, ik ben een beetje verdwaald! Kun jij me helpen door de namen van de verschillende landen en oceanen op de kaart te schrijven? VOLVO

Nadere informatie

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de

Nadere informatie

Liturgie voor de viering op 24 april 2016 om 10.00 uur in de Lichtkring met de Catechesegroep Gehandicapten Hoofddorp

Liturgie voor de viering op 24 april 2016 om 10.00 uur in de Lichtkring met de Catechesegroep Gehandicapten Hoofddorp Liturgie voor de viering op 24 april 2016 om 10.00 uur in de Lichtkring met de Catechesegroep Gehandicapten Hoofddorp Ouderling van dienst is Burg Anker Diaken is Alma van Hengel De piano wordt bespeeld

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

SPLASH SNEL EN SPECTACULAIR. www.splashboats.com

SPLASH SNEL EN SPECTACULAIR. www.splashboats.com SPLASH SNEL EN SPECTACULAIR www.splashboats.com SPLASH GREEN SPLASH BLUE SPLASH RED SNEL EN SPECTACULAIR De Splash is speciaal ontworpen voor jonge zeilers van 13 t/m 19 jaar. De Splash is niet alleen

Nadere informatie

Veiligheidsreader 27 e studenteneditie van de Race of the Classics

Veiligheidsreader 27 e studenteneditie van de Race of the Classics Veiligheidsreader 27 e studenteneditie van de Race of the Classics Zondag 29 maart tot en met zondag 5 april 2014 Inhoud Inleiding Veiligheid aan boord en in de havens s Avonds en s nachts Tips voor veiligheid

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Nieuwsbrief 7. Kooijman Racing. ONK Supersport 600. Inhoud:

Nieuwsbrief 7. Kooijman Racing. ONK Supersport 600. Inhoud: Kooijman Racing ONK Supersport 600 Nieuwsbrief 7 Inhoud: - Verslag GAMMA Racing Days - Kooijman Racing start niet in Spa-Francorchamps - ALS-dag in Assen 22 september - Caravan Verhuur Karsten helpt mee

Nadere informatie

Boventallig? Pech. Of toch niet?

Boventallig? Pech. Of toch niet? Boventallig? Pech. Of toch niet? Op pad met onze Wandelcoach Tineke Franssen Harriët (37, foto) werkt drie jaar bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Eerst als projectleider ICT. Maar de verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Nieuwsbrief PhoeniX Sailing 30 april 2007 4 e jaargang no. 1

Nieuwsbrief PhoeniX Sailing 30 april 2007 4 e jaargang no. 1 Nieuwsbrief PhoeniX Sailing 30 april 2007 4 e jaargang no. 1 Winter 2006-2007 Naast de wintertrainingen op het Haringvliet is er aan de IMX-40 PhoeniX in de maanden februari en maart onderhoud gepleegd

Nadere informatie

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen Geloven, wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen pagina 10 Hoe is de wereld ontstaan? pagina 26 Waarom bestaat de mens? pagina 42 Wat is geloven? pagina 58 Wie is God? pagina 74 Waarom heeft

Nadere informatie

Gedeelde passie voor zeezeilen

Gedeelde passie voor zeezeilen Word lid van de vereniging De NVvK verwelkomt zeezeilers graag als nieuw lid. De NVvK is een vereniging van en voor zeezeilers. Om dit uitgangspunt te handhaven, verwachten we van een nieuw lid ook enige

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

Sindbad. De Vier Windstreken

Sindbad. De Vier Windstreken Nieuwsgierig naar de wereld achter de horizon, vertrekt Sindbad op een schip naar Oost-Indië. Hij bevaart alle zeeën en oceanen waar de zon op schijnt en beleeft de meest fantastische avonturen. Hongerige

Nadere informatie

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN WAAROM??? DAAROM!!! Soms sta je met je mond vol tanden, wanneer je kind je met een vraag overvalt. "Waarom zijn de bomen groen?", "Waarom regent het vandaag?" Waarom... waarom..., steeds weer waarom. De

Nadere informatie

Hallo wereld! Schrijf een reisverhaal

Hallo wereld! Schrijf een reisverhaal Deze les sluit aan bij het kinderboekenweekthema 2012: Hallo wereld. Doel: Deze les is een oefening in creatief schrijven. De kinderen schrijven een reisverhaal. Doelgroep: Basisonderwijs groep 4 en hoger.

Nadere informatie

Verslag solo tocht naar het Schwarztonnen Sand in de Elbe op maandag 29 februari 2016

Verslag solo tocht naar het Schwarztonnen Sand in de Elbe op maandag 29 februari 2016 Verslag solo tocht naar het Schwarztonnen Sand in de Elbe op maandag 29 februari 2016 Van Eelde via Westerstede-Jaderberg-Wesertunnel-Wischhaven naar Barnkrug-Haven: 260 km Ruim gerekend: 3 uur rustig

Nadere informatie

Ik vind zelf dat ik best veel geleerd heb vooral over het touwwerk, had de week alleen iets anders willen beginnen.

Ik vind zelf dat ik best veel geleerd heb vooral over het touwwerk, had de week alleen iets anders willen beginnen. De week op de morgenster, Maurits cleijne. Ik begon de week met een heel goed gevoel over deze tocht naar engeland, had er zeer veel zin in, en ging er voor. Toen ik de eerste dag op de morgenster kwam

Nadere informatie