Seksualiteit en diabetes mellitus. Polikliniek diabeteszorg

Vergelijkbare documenten
Informatie voor patiënten. Diabetes en seksualiteit

Wat is een erectiestoornis? Hoe ontstaat een erectie?

Erectiestoornis. Albert Schweitzer ziekenhuis november 2014 pavo 0858

Wat zijn erectiestoornissen Hoe komt een erectie tot stand Oorzaken erectiestoornissen

Inleiding. Wat is een erectiestoornis?

HEB IK EEN ERECTIEPROBLEEM? alles over erectieproblemen.

Erectiestoornis. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Erectiestoornissen. Urologie

Wat is een erectiestoornis?

Erectiestoornissen Radboud universitair medisch centrum

Nierfalen en Seksualiteit

PATIËNTEN INFORMATIE. Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie

zelfinjectie bij erectiestoornissen

Zelf-injectie therapie

e-book SEKSHULP Erectieproblemen Dr. Debby de Haas arts-seksuoloog

Zelfinjectie bij erectiestoornissen. Poli Urologie

Urologie. Impotentie.

Zelf injecteren bij een erectiestoornis (impotentie)

Zelfinjectie-therapie bij impotentie

Zelfinjectie bij impotentie

Zelfinjectie bij impotentie

Zelfinjectietherapie bij een erectiestoornis

Erectiestoornis: zelfinjectietherapie

Diabetes en seksualiteit

Zelfinjectie bij erectiestoornissen

Injectie bij erectiestoornissen

Urologie Seksuologie. Erectieproblemen

Erectiestoornissen: een frequent voorkomende en behandelbare aandoening.

Zelf-injectie therapie bij erectiestoornissen

Zelf-injectie bij impotentie

Erectieproblemen. Urologie Seksuologie. Inleiding

Zelfinjectietherapie bij ED

Voorwoord 11 1 Wat is een seksueel probleem en welke verschillende seksuele problemen zijn er? 13

urologie Zelfinjectietherapie bij erectiestoornissen

Zelf-injectie bij impotentie

Erectiestoornissen: wat vrouwen moeten weten.

Nesbitt operatie Opheffen kromstand van de penis

Urologie. Patiënteninformatie. Zelfinjectie bij erectiestoornissen. Slingeland Ziekenhuis

PATIËNTEN INFORMATIE. Erectiestoornissen na de behandeling bij prostaatkanker m.b.v. de da Vinci robot Erectiele disfunctie

ZELFINJECTIETHERAPIE BIJ ERECTIESTOORNISSEN

Zorgpad chronische diabeteszorg

MANUAL Erection System

I N F O R M A T I E. o v e r zelfinjectietherapie bij impotentie

Overloopincontinentie Overloopincontinentie. Ongewild druppelsgewijs urineverlies dat veroorzaakt wordt door een overvolle blaas.

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE

ACTIVE Erection System

man, vrouw en kind info voor patiënten Erectiele dysfunctie

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek

Urineweginfecties en antibiotica

Zelfinjectie therapie bij impotentie. Urologie

Hypo's en hypers. Schimmelinfectie

Je moet er realistisch mee omgaan

Amputatie van het been

INFECTIE VAGINALE SCHIMMEL- APOTHEEK.NL

Opheffen kromstand penis / Nesbit

Seks bij kinderdiabetes

Patiënten informatiebrochure over de implantatie en het gebruik van een penisprothese

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND

Patiënteninformatie. Seksualiteit en gynaecologische kanker

3000 Leuven Dr. Winnepenninckx. tel. : afspraken : spoed : Erectiestoornissen.

Informatie voor patiënten

Als u pijn heeft bij het vrijen

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland

Vermoeidheid & hartziekten

Samenvatting voor niet-ingewijden

Prednison, prednisolon (corticosteroïden)

Informatie voor patiënten. PCOS (polycysteus ovariumsyndroom)

Transplantatiecentrum. Intimiteit, seksualiteit en veilig vrijen na orgaantransplantatie

Harteraad zorgt voor informatie over intimiteit en seksualiteit na een hartaandoening

Leefregels na prostaatverwijdering. Robot-geassisteerde radicale prostatectomie (RARP)

Effectieve behandeling van erectiestoornissen

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus

Vasculair Preventie Centrum

Caudale injectie. Pijnpoli. mca.nl

49 Vaginale schimmelinfectie.indd 6

Verpleegkundig overgangspreekuur (informatie en advies)

Harteraad zorgt voor info over intimiteit & seksualiteit na hartaandoening of beroerte

Domino-effect. Gevolgen van diabetes

Seks, het moet wel leuk blijven!

Met medicijnen alléén bent u er niet

URETHROTOMIE OPHEFFEN VAN EEN VERNAUWING VAN DE PLASBUIS

Frenulotomie. Operatie aan de voorhuid

Diabetes. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Frenulotomie. Operatie aan de voorhuid

UROLOGIE. Kromstand penis

Penisprothese. Algemene voordelen van een penisprothese. Algemene nadelen van een penisprotheses

Diabetes, sport en voeding

Urologie. Kromstand van de penis

Diabetes en zwangerschap

Inleiding. Een penoplicatie. Pré-operatieve screening

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek.

Deel 8. Bijwerkingen van de bestraling van prostaatkanker

ORGAANTRANSPLANTATIE SEKSUALITEIT, VEILIG VRIJEN EN KINDERWENS

Informatie. Plasproblemen bij mannen

diabetes en zwangerschap

TVT operatie bij Stressincontinentie. Urologie

GEÏNFORMEERDE TOESTEMMING erectieprothese

Diabetes. Inhoud. In Nederland hebben ongeveer mensen diabetes. Van die weten personen niet dat ze de ziekte hebben.

COMPLICATIES Lange termijn complicaties Complicaties van de ogen (retinopathie) Complicaties van de nieren (nefropathie)

Transcriptie:

Seksualiteit en diabetes mellitus Polikliniek diabeteszorg mca.nl

seksualiteit en diabetes mellitus Problemen met de seksualiteit is een onderwerp waar niet zo gemakkelijk over wordt gesproken. De beladenheid over dit onderwerp zorgt er nogal eens voor dat er onduidelijkheden of misverstanden zijn waardoor er onbegrip kan ontstaan tussen de partners. Als het een keer niet lukt, dan wordt er snel gedacht dat het door de diabetes mellitus komt. Troost u! Geen zin komt bij iedereen voor en heeft meer te maken met vermoeidheid, angst of afleiding dan met diabetes mellitus. Als er problemen zijn met de seksualiteit, is het belangrijk dat u dit bespreekbaar maakt. Om u hierbij te ondersteunen vindt u in deze folder informatie over seksuele problemen bij mannen en vrouwen met diabetes mellitus (= suikerziekte). Seksuele problemen bij mannen en in een verminderde bloedvoorziening. Ook kan psychische problemen hierbij een rol spelen. Wat zijn erectiestoornissen? Erectiestoornissen worden ingedeeld in milde, matige en complete stoornissen. Bij een milde stoornis treedt nog wel een erectie op, maar deze is niet voldoende of blijft niet lang genoeg aanwezig voor het hebben van een bevredigende geslachtsgemeenschap. Bij een matige stoornis is de erectie minder stevig en houdt korter aan. Bij een complete stoornis blijft een erectie volledig uit. Het onvermogen om een erectie te krijgen en/of te behouden wil niet zeggen dat er sprake is van een erectiestoornis of erectiele disfunctie. Er zijn ook situaties waarin de man eenmalig of tijdelijk niet in staat is een erectie te krijgen of te behouden, bijvoorbeeld als gevolg van vermoeidheid en stress. Tot 50% van de mannen met diabetes mellitus heeft op enig moment problemen met het krijgen van een erectie. De oorzaak van de erectiestoornis staat niet vast, maar moet waarschijnlijk gezocht worden in de schade van het zenuwstelsel wat zijn de oorzaken? Er zijn verschillende oorzaken voor het ontstaan van een erectiestoornis: lichamelijke en psychische factoren, medicijngebruik en leefstijl. Vaak is een

combinatie van deze factoren de oorzaak van de erectieproblemen. Bovendien kan als gevolg van een erectiestoornis langzamerhand psychische problemen bijkomen. Er kan een negatieve spiraal ontstaan waarbij het zelfvertrouwen steeds meer vermindert en de problemen verergeren. Lichamelijke oorzaken De erectiestoornis kan gelegen zijn in een lichamelijke oorzaak. De problemen beginnen dan geleidelijk. De penis wordt bij masturbatie (= zelfbevrediging) niet of niet voldoende stijf en er zijn geen spontane nachtelijke en ochtenderecties meer. Lichamelijke oorzaken zijn diabetes mellitus, hart- en vaatziekten (= verhoogd cholesterol, hoge bloeddruk), overgewicht, depressie, bestraling en/of operatie. Erectiestoornissen ten gevolge van diabetes mellitus is dus een langzaam verlopend proces, dat door een goede bloedglucosegehalte zo lang mogelijk wordt uitgesteld. Zij treden pas op als er ook tekenen zijn van orgaanschade. Over het algemeen is dat na jarenlange, niet goed gereguleerde diabetes. Bij diabetes mellitus verstijven na verloop van tijd de bloedvatwanden en werken de zenuwvezels, die de bloedvaten aansturen, minder (= diabetische neuropathie). Bent u echter goed ingesteld en zijn er geen tekenen van orgaanschade, dan is de kans klein dat de diabetes de oorzaak is van impotentie. Psychische oorzaken De oorzaak voor erectiestoornissen kan ook psychisch zijn. De problemen beginnen dan meestal plotseling. Er ontstaat dan nog wel een erectie bij masturbatie (=zelfbevrediging) en er treden ook spontane en nachtelijke erecties op. Het probleem is er de ene keer wel en de andere keer niet. Psychische oorzaken kunnen zijn spanning of stress. Bovendien kan als gevolg van een erectiestoornis langzamerhand psychische problemen bijkomen. Er kan een negatieve spiraal ontstaan waarbij het zelfvertrouwen steeds meer vermindert en de problemen verergeren. Andere oorzaken Andere oorzaken voor erectiestoornissen zijn leefstijlfactoren zoals drugs en overmatig alcoholgebruik. Daarnaast kunnen sommige bloeddrukverlagende medicijnen ook erectiestoornissen geven.

seksualiteit en diabetes mellitus seksuele problemen bij vrouwen Ook vrouwen kunnen problemen ervaren met de seksualiteit, waarbij diabetes mellitus een rol kan spelen. Het handhaven van een goede bloedglucosegehalte verminderen deze problemen. Daarnaast kunnen er ook psychische en andere lichamelijke oorzaken zijn. Zo kan het voorkomen dat de vagina niet vochtig genoeg is bij het vrijen. Als de bloedsuikerspiegel lang te hoog is, bevat de urine (veel) glucose. Bacteriën en schimmels voelen zich prima thuis in deze zoete omgeving. De schimmel candida albicans kan dan een infectie in de vagina veroorzaken. Dit kan problemen geven tijdens het vrijen. Daarnaast hebben vrouwen met diabetes mellitus kans op menstruatiestoornissen. Met name dat de cyclus onregelmatig wordt, veroorzaakt door een slecht gereguleerde bloedsuikerspiegel. Tijdens de menstruatie hebben de meeste vrouwen meer insuline nodig. bespreekbaar maken van de problemen Er is de laatste jaren gelukkig veel verbeterd op het gebied van de behandelingen bij seksuele problemen. Reacties zoals angst, schaamte, machteloosheid, onzekerheid, schuldgevoel en boosheid komen veel voor. Hoe menselijk deze reacties ook zijn, de kans is groot dat u door het verzwijgen van het probleem juist in die vicieuze cirkel van prestatiedruk en faalangst terechtkomt. Daarom is het belangrijk dat u uw probleem bespreekbaar maakt, ten eerste met uw partner maar ook met uw huisarts of internist. Door dit onderwerp aan te kaarten bij uw huisarts of internist kan hij/ zij u helpen naar een passende oplossing. Naast een goede instelling van de bloedglucosegehalte zijn er voor mannen met erectiestoornissen verschillende behandelmogelijkheden: Erectiepillen (zoals Viagra, Uprima en Cialis). Deze pillen maken het mogelijk om erectiestoornissen op een makkelijke manier te behandelen. De tabletten zorgen ervoor dat er meer bloed naar de penis stroomt en een erectie makkelijker tot stand komt of blijft. Een belangrijke voorwaarde is wel dat u zin hebt in seks. Erectiepillen zijn namelijk geen wonderpillen waarmee op commando een erectie tevoorschijn komt. Seksuele opwinding blijft een voorwaarde voor een erectie.

Injectie in de penis. Injecteren lijkt pijnlijk maar valt in de praktijk mee. De injectie wordt gegeven in een zwellichaam aan de zijkant van de penis. Nadat de vloeistof is ingespoten, moet de penis voorzichtig worden gemasseerd om de vloeistof goed te verdelen. Na enkele minuten ontstaat de erectie, die ook weer verdwijnt op het moment dat de vloeistof is uitgewerkt. Dit medicijn is niet afhankelijk van seksuele opwinding. Tablet in de plasbuis. Dit is een minipil die je direct in de plasbuis plaatst. De eerste keren kan het middel wat pijn in de plasbuis veroorzaken, maar dit verdwijnt na regelmatig gebruik. Dit tablet bevat een stof waarbij zonder seksuele stimulatie een erectie ontstaat. Erectieprothese. Als het op geen enkele manier lukt om een erectie op te wekken, kan een erectieprothese worden geïmplanteerd. Dit is een ingreep die de uroloog uitvoert. Deze brengt operatief een kunststof zwellichaam in. Deze ingreep wordt uitsluitend toegepast wanneer er helemaal geen erectie meer mogelijk is. Naast een goede instelling van de bloedglucosegehalte zijn er voor vrouwen met seksuele problemen verschillende behandelmogelijkheden. Zo kan er gebruik worden gemaakt van een glijmiddel als de vagina niet vochtig genoeg wordt tijdens het vrijen. Dit is te koop bij de drogist. Als de schimmel candida albicans is geconstateerd, schrijft de huisarts of internist hiervoor een recept uit. hypo s en seks Door de lichamelijke inspanning van het vrijen wordt meer energie verbruikt en is de kans aanwezig dat er een hypo ontstaat. Merkt u dat dit bij u voorkomt tijdens het vrijen, dan kunt u dit voorkomen door voor het vrijen iets extra s te eten. uw vragen Voor meer informatie over erectie kunt u ook kijken op de website: www.erectieplein.nl. Heeft u na het lezen van deze folder of de website nog vragen hebben dan kunt u altijd terecht bij uw huisarts, internist of diabetesverpleegkundige. Zij helpen u graag verder.

Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar mca.nl/diabetes mca.nl