De impact van de kosten van Zorg en Welzijn op de inkomenspositie van gepensioneerden ALV Vereniging Deelnemers NEDLLOYD Pensioenfonds Utrecht, 20 maart 2013.
Joop Blom Voorzitter commissie Zorg en Welzijn en Wonen NVOG. De NVOG werkt voor de landelijke belangenbehartiging in de CSO samen met de ouderenorganisaties : KBO, NOOM en PCOB. Zij hebben tezamen meer dan 500.000 leden. Nedlloyd, 20 maart 2013 2
Uitspraken. Oud zijn is geen ziekte, maar een levensfase. Wat waren wij verwend vroeger! (ACTIZ). Afbraak van de verzorgingsstaat doet pijn (Wijffels). Praten over rijke ouderen is pas echt populistisch. ( Diederik Samson). Zieke ouderen zwaar de klos ( Elsevier). Alleen actieve mantelzorgers erven (Brabants dagblad). Afrekening tussen de generaties ( Paul Schnabel,NRC) CSO : Hou de zorg betaalbaar en solidair. Nedlloyd, 20 maart 2013 3
Uitkomsten Nijfer onderzoek De ouderenorganisaties hebben het bureau NIJFER gevraagd een onderzoek te doen naar de koopkracht vermindering van ouderen met zorg in de komende jaren. Dat is zeer moeilijk te berekenen omdat het steeds om individuele omstandigheden gaat. Het is wel duidelijk dat de wijzigingen in de zorgkosten en eigen betalingen een belangrijke invloed zal hebben op het besteedbaar inkomen voor andere zaken. Dit naast de invloeden vanuit de pensioenontwikkeling ( geen indexering, kortingen etc.). Nedlloyd, 20 maart 2013 4
Wetten. Wet op de Zorgverzekering (WTZ), uitgevoerd door zorgverzekeraars voor de curatieve zorg. (2006) Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ), uitgevoerd door regionale Zorgkantoren (33), na indicatie door het Centraal Indicatieorgaan Zorg (CIZ), bestemd voor langdurende zorg.(1964) Wet Maatschappelijke Ondersteuning. (WMO), uitgevoerd door gemeenten, bestemd voor het langer kunnen thuiswonen van ouderen en gehandicapten en vrijwilligerswerk.( 2008) Nedlloyd, 20 maart 2013 5
Kostenverdeling. Totale zorgkosten 90 Miljard Euro, 14 % van het BNP. Nederland heeft de meest solidair gefinancierde zorg ter wereld (83 % is solidair gefinancierd!). Solidariteit tussen inkomens. Solidariteit tussen gezonden en zieken. Solidariteit tussen de generaties. Nedlloyd, 20 maart 2013 6
Solidariteit tussen de generaties. 17 % van de inwoners van Nederland is 65 jaar of ouder. Zij gebruiken 40 % van de kosten van de curatieve zorg. Zij gebruiken 65 % van de kosten van de langdurende zorg, zowel thuis als in instellingen. De zorgpremie voor kinderen 18 jaar wordt betaald uit de belastingopbrengsten. Discussie tussen jongeren en ouderen over verdeling van de solidaire verdeling van de zorgkosten loopt op. Nedlloyd, 20 maart 2013 7
Wat is er zoal gaande Fiscaal? Netto Inkomensverandering 2012 2013 door Wet Uniformering Loonbegrip. Verschil ( op basis van berekeningen van het NIBUD) Bruto inkomen Echtpaar Alleenstaande per jaar werkend gepensioneerd werkend gepensioneerd 20.000 +240 +612 +396 +48 30.000 +168 180 +480 408 40.000 +252 624 +984 528 50.000 +948 624 +1104 636 Op 14 maart zijn aan staatssecretaris Weekers 21.000 handtekeningen van ouderen overhandigd met een brief dat dit niet kan en een voorstel voor correctie. Nedlloyd, 20 maart 2013 8
Wat is er zoal gaande in de Curatieve zorg? Druk op de kostenstijgingen ( 4 tot 5 % per jaar)door reorganisatie van de zorg. Hogere inkomensafhankelijke premie (1 1 2013 :+0,65%), gelijke nominale premie. Mogelijk krimpen van het basispakket. Hoger eigen risico 1 1 2013 ( 220 350 per jaar) Concentratie van bijzondere ingrepen in een aantal ziekenhuizen. Verschuiving van ziekenhuiszorg naar huisartsenzorg. De minister heeft aan de bevolking gevraagd om voorstellen voor kostenreductie in de curatieve zorg! Nedlloyd, 20 maart 2013 9
Wat is er zoal gaande in de langdurende zorg thuis? Langer thuis wonen is het credo. De verantwoording voor de zorg thuis ligt bij de oudere zelf. De gemeente heeft via de WMO een compensatieplicht als de oudere dit niet kan regelen op een andere wijze. Huishoudelijke hulp wordt per 1 1 2014 nagenoeg geschrapt, begeleiding zal komen te liggen bij de mantelzorg en het vrijwilligerswerk. Hulpmiddelen zelf betalen. Echte zorg via thuiszorg/buurtzorg. Nedlloyd, 20 maart 2013 10
Wat gaat er veranderen in de intramurale zorg? Mensen met een zorgzwaartepakket 1,2,3 en 4 (uit 10) kunnen niet meer worden opgenomen in een verzorgings verpleegtehuis. Scheiden van wonen en zorg. Opkomst van particuliere zorgcomplexen. Afbouw van verzorgingshuizen en ombouw naar verpleeghuizen. Er zal meer een beroep worden gedaan op familie in de intramurale zorg. Nedlloyd, 20 maart 2013 11
Eigen regie in de zorg. Er zal meer eigen regie in de zorg moeten komen Dit betekent dat de bevolking duidelijk moeten worden gemaakt dat niet de arts maar zij zelf, met advies van de arts, moeten beslissen of en zo ja welke behandeling men wil ondergaan. Daartoe moet men ook weten welke kosten en verbetering van de kwaliteit van leven een behandeling met zich meebrengt. De Coalitie Eigen Regie ( patiënten ouderen en zorgorganisaties zijn hiermee bezig. Nedlloyd, 20 maart 2013 12
Preventie. Preventie moet een steeds grotere plaats krijgen in de gezondheid zorg. Nationaal Preventie Debat gestart. Vraag : Moeten mensen die niet aan preventie voor hun gezondheid doen (roken, te veel eten, bewegen etc.) meer gaan betalen in premie en eigen bijdragen dan degenen die dit wel doen? Nedlloyd, 20 maart 2013 13
Financiële consequenties Curatieve zorg. De premiestructuur voor de basisverzekering is vooralsnog gehandhaafd ( macro 50% nominaal en 50 % inkomensafhankelijk. De zorgtoeslag is blijven bestaan, echter tot een lager maximuminkomen. Als de regering en de zorgverzekeraars en burgers door hun zorgconsumptie niet in staat zijn tot een efficiencyverhoging in de zorg te komen, dan zal de premie blijven stijgen. Het vergoedingensysteem zal worden gewijzigd zodat specialisten ook een financieel onafhankelijk advies kunnen geven. Aan de inhoud van het basispakket wordt geknabbeld. Er zullen meer eigen betalingen en mogelijk een hoger eigen risico worden ingevoerd. Aanvullende zorgverzekeringen zullen een commercieel product blijven. Nedlloyd, 20 maart 2013 14
Financiële consequenties intramurale langdurende zorg. Voor opname in een verpleeghuis of verzorgingshuis zal een hogere eigen bijdrage moeten worden betaald voor de zorg. Het wonen zal apart bij de cliënt in rekening worden gebracht ( vanaf 2015?).Daarvoor kan huursubsidie worden aangevraagd. Verzorging in particulier zorgcomplexen zal beschouwd worden als in eigen huis wonen. Nedlloyd, 20 maart 2013 15
Berekening eigen bijdrage AWBZ en WMO. De is afhankelijk van het inkomen en de situatie thuis. Sinds 1 1 2013 wordt ook 8% van het eigen vermogen in box 3 boven 20.000 als inkomen beschouwd. Een nog niet verkocht ( en leegstaand!) eigen huis blijft in box 1 t/m 4 jaar na de opname. Voorbeeldberekening : www.hetcak.nl Nedlloyd, 20 maart 2013 16
Mogelijke wijzigingen. Het persoonsgebonden budget /persoonsvolgend budget is weer in. Men kan dan zelf bepalen hoe men dit voor de zorg gaat besteden. In februari heeft de regering een plan bij de Tweede Kamer neergelegd over de inrichting van de zorg : Van Systemen naar Mensen! Nedlloyd, 20 maart 2013 17
Hoe verder? De gezamenlijke ouderenorganisaties overleggen met de politieke partijen en voeren acties om duidelijk te maken dat de stapeling van negatieve maatregelen voor de ouderen onaanvaardbaar is. De ouderen begrijpen dat bezuinigingen nodig zijn, maar willen daar in gelijke mate aan bijdragen als de werkenden. Actie website : www.oudereninactie.nl Nedlloyd, 20 maart 2013 18
Vragen? Stel ze mij! Bedankt voor uw aandacht. Nedlloyd, 20 maart 2013 19