Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen

Transcriptie

1 Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen Voorzitter commissie Zorg, Welzijn en Wonen NVOG/KNVG Vereniging van DSM gepensioneerden s-hertogenbosch, 11 april 2017

2 Vergrijzing in Nederland Bevolkingsopbouw Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 2-

3 Zorgkosten in Nederland per inwoner Het RIVM verrichtte in 2005 een studie waarin zij dit publiceerden. De totale zorgkosten zijn hoger dan de gezondheidszorgkosten. In 2005 bedroegen de kosten 4200 per inwoner of 13,2% van het bbp Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 3-

4 Nominale premie zorgverzekering Wat wordt gemiddeld per volwassene per jaar voor de zorg betaald? In Euro Inkomensafhankelijke premie Premie gepensioneerden 5,40%, over max , werknemers.: werkgever (6,65%)! Premie Wet Langdurige zorg Premie: 9,65% 1e en 2e schijf IB Eigen Betalingen/ Risico E.R. ZKV van 385! Via belastingen Totaal Hierin kinderen en WMO en openbare gezondheidszorg Gemiddelde zorgtoeslag Uit belastingen Totale kosten van de curatieve-en ouderen zorg in 2016 : 73 miljard. Nederland heeft de beste zorg van Europa, echter ook de duurste! Bron: begroting VWS Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 4-

5 Wetten die de zorg regelen 1. Zorg VerzekeringsWet(ZVW) Regelt de curatieve zorg (huisarts, ziekenhuis, geneesmiddelen, thuisverpleging etc.) Uitgevoerd door Zorgverzekeraars. Kosten ongeveer 46 miljard Euro per jaar. 2. Wet Langdurige Zorg (WLZ) Regelt de zorg in verpleeghuizen, verzorgingshuizen, psychiatrische inrichtingen etc. Uitgevoerd door 33 zorgkantoren in Nederland. Kosten ongeveer 18 miljard Euro per jaar. 3. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Regelt de ondersteuning van thuiswonenden die hulp/ondersteuning nodig hebben. Kosten ongeveer 9 miljard Euro per jaar Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 5-

6 Definitie van gezondheid (WHO) Was: Gezondheid is een toestand van welbevinden. Sedert 2014: Gezondheid is het vermogen om zich aan te passen en een eigen regie te voeren in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 6-

7 Zorgverzekering (ZVW) Ingevoerd , marktwerking zowel bij de verkoop van verzekeringen als de inkoop van zorg! Verplichte basisverzekering voor iedere Nederlandse ingezetene, premie bepaalt de zorgverzekeraar. Overheid bepaalt de inhoud na raadpleging van het veld. Premie macro 50% nominaal (incl. eigen bijdrage) en 50 % inkomensafhankelijk. Eigen risico 2015: 375,-, 2016 en ,-per volwassen verzekerde. De zorgverzekeraar koopt op de zorgmarkt zorg in voor zijn verzekerden op basis van kwaliteit, toegankelijkheid en kosten. Gemiddelde betaalde premies voor de normale basisverzekering zijn de afgelopen 8 jaar relatief weinig gestegen, het eigen risico wel! Verwacht wordt flinke premiestijgingen in de toekomst door hogere zorgvraag en het wegvallen van de subsidiëring van de premie (2017: 10 %! ) uit de vermogens van de zorgverzekeraars Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 7-

8 Zorgverzekering 2 Huisarts, wijkverpleegster en bevallingskosten vallen niet onder het eigen risico! Medicijnen: de huisarts schrijft het middel voor, de apotheker zoekt, in overleg met de zorgverzekeraar, het beste en goedkoopste merk medicijn. Preventie: meer bewegen, minder roken, drink matig, zelfmedicatie, voorkom corpulentie. Aanvullende verzekering is vrij en een commercieel product van de zorgverzekeraar! Huisarts is de poortwachter van de zorg. Echter loop niet voor ieder wissewasje naar de huisarts! Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 8-

9 Mogelijke veranderingen in de zorgverzekering/curatieve zorg Eigen risico : Discussie over de hoogte: absoluut of inkomensafhankelijk. Preventie/ Voorzorg, hoort dit thuis in de zorgverzekering? Wat is E-health en digitalisering van de zorg? Moet marktwerking blijven? Zorg is een zaak van de patiënt en zijn behandelaar! Te grote macht van de 4 grote zorgverzekeraars? Dure medicijnen, wat is een goed beleid hierin? Adviezen over Zorg in 2030: regionale zorgclusters, veel meer preventie en zelfzorg! Ziekenhuizen moeten het beleid omarmen om de patiënten uit het ziekenhuis te houden! (Uden en ziekenhuis Bernhoven!) Als de organisatie en financiering van de curatieve zorg niet verandert, wordt de zorg in 2030 minder toegankelijk en onbetaalbaar (Rapporten TNO 2014, adviezen zorg in 2030 uit 2015 en 2016) Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 9-

10 Wet Langdurige Zorg (WLZ) De Wet Langdurige Zorg regelt de zorg en verblijf als een burger 24/7 zorg en toezicht nodig heeft. Het Centrum Indicatie Zorg ( regelt, na een gesprek en onderzoek, de indicatie. Met de indicatie kun je zorg aanvragen bij het regionaal zorgkantoor. De regionale Zorgkantoren (33 in Nederland) zijn verantwoordelijk voor de inkoop van de natura zorg in verpleeghuizen. Deze worden uitgevoerd door zorgverzekeraars, maar zijn onafhankelijk daarvan. Men kan ook kiezen voor verpleging in eigen huis via een Volledig Pakket Thuis (VPT), Modulair Pakket Thuis ( MPT) of een Persoons Gebonden Budget. Men moet wel aantonen dat dit met behulp van familie (partner) en sociale omgeving goed geregeld kan worden Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 10-

11 Wet Langdurige Zorg (WLZ) 2 Een jaar verpleeghuis kost op dit moment tussen de en Er moet een inkomens-en vermogensafhankelijke eigen bijdrage worden betaald, dit wordt geïncasseerd door het Centraal Administratiekantoor ( basis van het inkomen van twee jaar geleden. Momenteel ouderen in een verpleeghuis, 3% van de 65-plussers. Project: Waardigheid en trots, liefdevolle zorg voor onze ouderen. Verhoging van het budget met 1,5 miljard Euro? Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 11-

12 Verzorgingshuis oude stijl wordt afgebouwd! Ouderen die nu nog in een verzorgingshuis wonen mogen daarin blijven, echter door inkrimping kan er verhuisd moeten worden. Een aantal verzorgingshuizen wordt omgebouwd tot huurwoningen voor ouderen (of studenten!), een aantal afgebroken. Beleid regering en woningbouwcoöperaties: te weinig woningen voor ouderen! Particulier initiatief: te weinig interesse. Zorg ervoor dat je huis aangepast is, voordat het noodzakelijk is. Degenen die niet oud kunnen of willen worden in hun eigen woning zullen, als men ook het eigen huis onvoldoende kan aanpassen aan de wensen, via een woningbouwvereniging of particulier een aangepaste woning moeten huren of kopen Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 12-

13 Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) Gemeentelijke ondersteuning op het gebied van zelfredzaamheid, participatie, beschermd wonen en (dag-)opvang. Tot eind 2014 voornamelijk landelijk via de AWBZ. De gemeente is beter in staat te beoordelen wat haar burgers nodig hebben (keukentafelgesprek!), invulling per gemeente verschillend. De eerste verantwoordelijkheid ligt bij de burger en zijn sociale omgeving zelf. De samenleving = gemeente springt bij als men het zelf niet kan regelen. Verstrekking in natura, per individu of groep of via een Persoons Gebonden Budget. Er zijn algemene en maatwerkvoorzieningen. Een financiële eigen bijdrage bij maatwerkvoorzieningen naar inkomen en vermogen, per gemeente verschillend. Incasso via het Centraal Administratiekantoor ( Zie rekenmodule. Bij algemene voorzieningen bepaald de gemeente direct de eigen bijdrage en incasseert zelf Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 13-

14 Participatiemaatschappij De Nederlander is eraan gewend geraakt dat de zorg iets van de overheid was en gratis lijkt. Met de mens centraal zal meer gebruik gemaakt moeten worden van hulp uit de sociale omgeving! Eigen regie en eigen verantwoordelijkheid in de zorg wordt uitgangspunt. Wat men zelf kan, als persoon, met de sociale omgeving (mantelzorg! ) of financieel, moet men zelf doen (en zelf betalen!?). Technische hulpmiddelen( E-health ) moeten het langer thuis wonen gemakkelijker maken. Recht op zorg is vervangen door plicht van de overheid (centraal en gemeentelijk) om zorg te leveren als het niet anders kan. Financiering door premies en belastingen, maar ook door eigen investeringen. Preventie zal een belangrijk item worden om uit de zorg en fit te blijven! Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 14-

15 Zorgcoöperaties, Hulpcentrales en Stadsdorpen. In Nederland zijn, door particulier initiatief, soms met medewerking van de gemeente, door vrijwilligers organisaties opgericht om de ouderen en gehandicapten die thuis wonen, te helpen en steun te verlenen. Ook hulp voor eenzame ouderen hoort daar meestal bij. Er zijn nu al meer dan 300 zorgcoöperaties opgericht! Soms helpt de gemeente daarbij met een financiële ondersteuning. Zie b.v. www. zorgcoöperatiehoogeloon.nl en De NVOG wil dat via haar lidorganisaties gaan activeren Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen

16 Tot slot Wij zullen zelf veel meer moeten gaan doen om vitaal te blijven, ons lichaam en onze geest gezond te houden. Preventie activiteiten, die door de burger zelf moeten worden geregeld, zullen daarbij uitgangspunt zijn. De overheid gaat onderzoeken of er een maximum (inkomensafhankelijk) kan worden gesteld aan het totaal van eigen bijdragen. Denk na wat u zelf kunt doen voor uw gezondheid, voordat u een zorgverlener raadpleegt! Denk na wat u in uw huis moet veranderen om daar op een goede wijze oud te kunnen worden en voer dat uit voordat het te laat is! De Nederlandse solidaire verzorgingsstaat zal verder worden verminderd om deze toegankelijk en betaalbaar en kwalitatief goed te houden! Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 16-

17 Nu beginnen met nadenken over je woonsituatie! Denk eens na: kan en wil ik in mijn huidige woning oud worden. Moet ik mijn woning aanpassen? Denk aan bv. tijdelijke aanbouw! Er zijn al gemeentelijke overheden die bij een eigen huis hiervoor een zgn. blijvers-lening verstrekken! Domotica en E-Health, moderne begrippen voor ook reeds bestaande hulpmiddelen. Kan ik hulp krijgen uit mijn sociale omgeving? Informatie: Ontwikkelingen in Zorg, Welzijn en Wonen - 17-