agendapunt B.01 927470 Aan Verenigde Vergadering JAARREKENING 2010 Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011 1. De jaarrekening 2010 vast te stellen. 2. Het tekort van 18.240.832 van de taak watersysteembeheer als volgt te bestemmen: a. Een storting van 322.644 in de egalisatiereserve gebouwd. b. Een storting van 513.541 in de egalisatiereserve ingezetenen. c. Een storting van 195.134 in de egalisatiereserve ongebouwd. 3. Een storting van 346.412 in de egalisatiereserve renteomslag. 4. Een onttrekking van 19.618.563 uit de algemene reserve weerstandsvermogen Watersystemen. 5. Het tekort van 27.505.512 van de taak zuiveringsbeheer als volgt te bestemmen: a. Een storting van 692.823 in de egalisatiereserve renteomslag. b. Een onttrekking van 28.198.335 uit de algemene reserve weerstandsvermogen zuivering. 6. Ten aanzien van de investeringen en onderhanden werken in te stemmen met: a. De verhoging van investeringsplannen en kredieten met 175.000 voor het project renovatie BWO keringen zoals toegelicht in het programma Stevige dijken. b. Het afvoeren van investeringsplannen en kredieten voor een bedrag van 73.098.492 waarvan beschikbaar gesteld krediet 73.367.656 conform tabel 5.2 Gereedgekomen en geactiveerde werken in hoofdstuk 5 van deze jaarrekening. c. Het overbrengen van onderhanden werk naar gereedgekomen werken voor een bedrag van 69.249.086 eveneens conform tabel 5.2 gereedgekomen en geactiveerde werken. d. Het overbrengen van de restantkredieten naar 2011 conform de staat van restantkredieten tabel 5.3 in hoofdstuk 5 van deze jaarrekening voor een totaalbedrag van 128.981.153. Besluit Verenigde Vergadering 30-6-2011 Voorstel Commissie Bestuur, Organisatie en Bedrijfsvoering 14-6-2011 Advies uit te brengen over de Jaarrekening 2010. Advies Commissie Bestuur, Organisatie en Bedrijfsvoering 14-6-2011 Voorstel Commissie Watersystemen - kwaliteit en kwantiteit 14-6-2011 Advies uit te brengen over de Jaarrekening 2010. Advies Commissie Watersystemen - kwaliteit en kwantiteit 14-6-2011 Voorstel Commissie Waterketen en Waterkeringen 14-6-2011 Advies uit te brengen over de Jaarrekening 2010. Advies Commissie Waterketen en Waterkeringen 14-6-2011
Voorstel Rekeningcommissie 17-5-2011 De bespreking(en) in de verenigde vergadering en de beoordeling door de verenigde vergadering van de jaarrekening voor te bereiden. Advies Rekeningcommissie 17-5-2011 2
Jaarrekening 2010 1. Probleemstelling - context De concept jaarrekening 2010 is conform de vastgestelde richtlijnen en planning samengesteld en vervolgens gecontroleerd door de accountant. Door de accountant is een goedkeurende verklaring voor zowel getrouwheid als rechtmatigheid afgegeven. Het uiteindelijke nadelig saldo van de jaarrekening 2010 bedraagt afgerond 45,7 miljoen nadelig. Het nadelig saldo is als volgt over de twee hoofdtaken verdeeld: Watersysteembeheer -/- 18,2 miljoen nadelig Zuiveringsbeheer -/- 27,5 miljoen nadelig Voor de bestemming van het nadelig saldo van 45,7 miljoen is in de jaarrekening een voorstel opgenomen. 2. Beoogd effect In de jaarrekening wordt de realisatie per programma verantwoord en worden de (financiële) afwijkingen tussen de (bijgestelde) begroting en de realisatie toegelicht. Vaststelling van de jaarrekening 2010 en bestemming van het rekeningresultaat over 2010. 3. Kernboodschap In de jaarrekening 2010 wordt verantwoording afgelegd over de beleidsmatige realisatie van de programma s (met voor zover mogelijk de afwijkingen die zijn opgetreden) en worden het financieel resultaat,de vermogenspositie en de voortgang van investeringen over 2010 gepresenteerd en toegelicht. Door de accountant wordt over de jaarrekening 2010 een goedkeurende verklaring voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid afgegeven. 4. Historie - eerdere besluitvorming De concept jaarrekening 2010 is in het college van Dijkgraaf en Hoogheemraden van 15 maart reeds eerder behandeld en vervolgens voor controle aan de accountant aangeboden. Wel is naar aanleiding van de accountantscontrole in de concept jaarrekening een correctie doorgevoerd voor het onterecht laten vrijvallen van de voorziening bruggen. 5. Regelgeving en Beleid Op grond van het vastgestelde begrotingsprotocol worden op exploitatie niveau alleen de bruto-afwijkingen op het niveau van de programma s (exclusief doorbelasting) groter dan 50.000 toegelicht. Voor de investeringen betreft deze grens afwijkingen groter dan 500.000 of 10% van het investeringsplan. In de verantwoording is tevens rekening gehouden met het Waterbeheersplan en de kadernota 2010. Op deze wijze wordt bereikt dat de rapportage zich richt op de hoofdlijnen van het (financiële) beleid, waarover besluitvorming van de VV wordt gevraagd. 6. Financiën Niet van toepassing.
7. Duurzaamheid Duurzaamheid is in deze jaarrekening nog niet integraal opgenomen (het duurzaamheidsbesluit is eind 2010 vastgesteld). Duurzaamheid wordt expliciet opgenomen in de programmaplannen voor 2012. 8. Organisatorische en personele consequenties Niet van toepassing. 9. OR/GO De ondernemingsraad neemt kennis van de jaarrekening. 10. Risico- en beheersmaatregelen De risico s zijn in de afzonderlijke programma s in de jaarrekening en in de paragraaf weerstandsvermogen opgenomen en toegelicht. 11. Communicatie (in- en extern) Communicatie over de jaarrekening vindt plaats rond de besluitvorming in het college op 24 mei en de verenigde vergadering op 30 juni 2011. Medewerkers worden over het besluit geïnformeerd via intranet, relaties en media (e.a.) via de VV-nieuwsbrief en het publiek via de website. De financiële cijfers maken ook onderdeel uit van het jaarverslag 2010. Het jaarverslag verschijnt mei 2011. 12. Bekendmaking en vervolgprocedure De jaarrekening moet zodra D&H deze aan de VV hebben voorgelegd voor een ieder ter inzage worden gelegd en algemeen verkrijgbaar zijn. Van de terinzage legging en de verkrijgbaarstelling wordt openbaar kennis gegeven. Het algemeen bestuur beraadslaagt over de jaarrekening en het jaarverslag nier eerder dan twee weken na de openbare kennisgeving (artikel 103 lid 3 waterschapswet). 13. Bevoegd orgaan Op grond van artikel 104 lid 1 van de Waterschapswet is de VV het bevoegd orgaan. 14. Toelichting 1 Jaarrekening 2010 Algemeen De jaarrekening 2010 sluit met een nadelig resultaat voor bestemming van 45,7 miljoen. Aanvankelijk had de begroting, zoals die in het najaar van 2009 door de verenigde vergadering (VV )is vastgesteld (de zogenoemde primitieve begroting) een nadelig saldo van 35,8 miljoen. In de loop van het jaar is de begroting een aantal keer door de VV bijgesteld. Het laatste moment waarop de begroting in omvang en saldo is bijgesteld was de 2 e bestuursrapportage (Burap 2). Toen werd in totaal een nadelig resultaat over 2010 van 67,2 miljoen verwacht. Het verschil tussen Burap 2 en het uiteindelijke resultaat over 2010 is 21,5 miljoen. 2
In tabel 1 wordt het verloop van het verwachte resultaat vanaf de primitieve begroting tot de uiteindelijke realisatie over 2010 in totaal weergegeven. Tabel 1 Verloop saldo primitieve begroting realisatie per P&C product Omschrijving (bedragen x 1.000) Lasten Baten Saldo na bijstelling Voordelig/ nadelig Saldo primitieve begroting 2010 237.264 201.499-35.765 nadelig Bijstelling 1 e Burap(incl Kadernota) 20.115-10.966-66.847 nadelig Bijstelling 2 e Burap 1.771 1.443-67.175 nadelig Jaarrekening 2010 317.842 272.096-45.746 nadelig Op grond van de Bepalingen Beleidsvoorbereiding en Verantwoording Waterschappen (BBVW) zijn de begroting en de jaarrekening ingedeeld op basis van programma s. Tabel 2 geeft het verloop per programma weer van de primitieve begroting tot aan de uiteindelijke jaarrekening. In deze tabel betreft de kolom primitieve begroting de cijfers zoals deze waren opgenomen in de oorspronkelijke begroting van 2010. De cijfers in de kolom begroting na wijziging betreffen de cijfers na verwerking van de besluiten tot en met de laatste verenigde vergadering van 16 december 2010. Tabel 2 Overzicht lasten en baten per programma Programma (bedragen * 1.000) Primitieve begroting Begroting na wijziging Jaarrekening 2010 lasten baten saldo lasten baten saldo lasten baten saldo A - Schoon water 2.080 0-2.080 2.899 0-2.899 2.774 85-2.689 B - Voldoende water 32.354 129-32.225 41.837 421-41.416 42.354 471-41.883 C - Stevige dijken 8.650 84-8.566 8.169 28-8.141 9.651 46-9.605 D - Gezuiverd afvalwater 125.689 9.238-116.451 136.415 1.754-134.661 115.713 3.281-112.432 E - Instrumenten 10.516 0-10.516 13.027 2-13.025 13.366 544-12.822 F - Organisatie: 0 0 F1 - Heffing en invordering 7.447 1.968-5.479 7.470 1.968-5.502 6.189 715-5.474 F2 Bestuur en crisisorganisatie 5.796 353-5.443 5.460 353-5.107 6.116 648-5.468 F3 - Bedrijfsvoering 44.154 16.210-27.944 37.405 12.775-24.630 35.365 10.444-24.921 F4 - Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien 578 173.517 172.939 6.468 174.674 168.206 86.314 255.862 169.548 Totaal 237.264 201.499-35.765 259.150 191.975-67.175 317.842 272.096-45.746 Het werkelijke nadelige resultaat over 2010 is 21,5 miljoen minder nadelig dan werd verwacht bij Burap 2. In tabel 3 zijn de grootste componenten opgenomen van het verschil tussen het verwachte rekeningsaldo van Burap 2 en het definitieve resultaat van de jaarrekening. Bij deze posten is ook het programma vermeld waar deze afwijking betrekking op heeft. In de afzonderlijke programmaverantwoording worden de verschillen per programma verder toegelicht. 3
Tabel 3 Verschil Burap 2 en jaarrekening Omschrijving (bedragen x 1 miljoen) Bedrag Voordelig/ Programma ( 1 miljoen) nadelig Kapitaallasten (extra afschrijving / afwaardering activa en renteresultaat) -8,8 nadelig diverse Aanpassing afschrijvingstermijnen PPS 21,3 voordelig Zuivering Directe kosten exploitatie 4,7 voordelig diverse Directe opbrengsten exploitatie 0,9 voordelig diverse Belastingopbrengsten/leges/heffing 0,8 voordelig F4 Bijzondere baten en lasten 1,3 voordelig F4 Restant post onvoorzien en frictie 0,8 voordelig F4 Personeelskosten 0,6 voordelig Diverse Mutaties reserves/voorzieningen -0,1 nadelig F4 Totaal verschil 21,5 De twee hoofdtaken van Delfland zijn het watersysteembeheer en het zuiveringsbeheer. Tabel 4 geeft het verloop van het saldo van de twee hoofdtaken weer vanaf de primitieve begroting tot aan de uiteindelijke jaarrekening 2010. Ook zijn de vergelijkende cijfers over 2009 opgenomen. Tabel 4 Verloop primitieve begroting realisatie per hoofdtaak Omschrijving (bedragen * 1 Primitieve Begroting 2010 Rekening 2010 Rekening 2009 miljoen) begroting 2010 na wijziging Exploitatiekosten Watersysteembeheer 88,3 98,7 99,8 90,6 Zuiveringsbeheer 149,0 167,0 218,0 150,1 Totaal kosten 237,3 265,7 317,8 240,7 Exploitatie-opbrengsten Watersysteembeheer 83,3 81,7 81,6 81,8 Zuiveringsbeheer 118,2 116,9 190,5 101,2 Totaal opbrengsten 201,5 198,6 272,1 183,0 Exploitatiesaldo Watersysteembeheer -5,0-17,1-18,2-8,8 Zuiveringsbeheer -30,8-50,1-27,5-48,9 Totaal saldo -35,8-67,2-45,7-57,7 Belangrijke (financiële) ontwikkelingen De belangrijkste (financiële) ontwikkelingen uit het afgelopen jaar worden in de managementsamenvatting van de jaarrekening toegelicht. Deze ontwikkelingen betreffen: Actualisatie van investeringsprojecten Baggerplan Extra afschrijving activa Aanpassing afschrijvingstermijnen PPS- constructie Afrekening bijdrage regelingen 4
Investeringskredieten Naast de reguliere exploitatie heeft Delfland ook een aanzienlijk investeringsvolume. In tabel 2.5 geven wij een overzicht van het verloop van de jaarschijf 2010 van de investeringsplanning per programma over de diverse p & c producten. Tabel 5 Investeringsramingen per programma Investeringen per programma (bedragen * 1 miljoen) Raming primitieve begroting 2010 Bijgestelde raming 1 e Burap Bijgestelde raming 2 e Burap Realisatie in 2010 A- Schoon water 2,0 3,6 1,0 3,8 B- Voldoende water 55,6 44,3 27,6 10,3 C- Stevige dijken 10,9 6,5 3,6 2,8 D- Gezuiverd afvalwater 21,1 22,6 12,9 10,0 E- Instrumenten 0,1 0,0 1,1 0,5 F Organisatie F2-Bestuur en crisisorganisatie -0,6-0,1 0,1 0,0 F3- Bedrijfsvoering 4,9 5,4 3,8 2,3 Correctie stelsel-wijziging PPS -5,4 Totaal 94,0 82,3 50,1 24,3 In de afzonderlijke programma s worden deze investeringen verder toegelicht. In de realisatiecijfers van 2010 zijn financiële correcties verwerkt van in totaal 22 miljoen in verband met de vastgestelde besluiten over investeringsprojecten. Deze correcties op investeringen betreffen de volgende besluiten: Omschrijving investering Bedrag (in 1 miljoen) Correctie actualisatie Projecten -7,4 Voorstel verbredingen Westland, Poelzone -7,7 Correctie stelselwijziging PPS (kosten projectorganisatie) -5,4 Totaal -20,5 In de afzonderlijke programma s wordt het verloop van de investeringen verder toegelicht. 2 Accountantsverslag jaarrekening 2010 De jaarrekening 2010 is door de accountant gecontroleerd. Op basis van de tussentijdse controle en de jaarrekeningcontrole is door de accountant een goedkeurende verklaring voor zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid afgegeven. De goedkeurings- en rapportage toleranties door de accountant bedragen: Fouten 1% van de lasten voor een bedrag van in totaal 3.178.430 Onzekerheden 3% van de lasten voor een bedrag van in totaal 9.535.290 Rapportering betreft alleen de posten welke groter zijn dan 360.000. Door de accountant wordt één onzekerheid zonder bedragen geconstateerd. Deze onzekerheid betreft het niet berekenen en vormen van een voorziening voor pensioenen van oud bestuurders. 5
Voor het overige zijn er geen fouten en onzekerheden geconstateerd die de rapportagegrens van 360.000 te boven gaan. Naar aanleiding van de controle van de jaarrekening worden door de accountant in het rapport de volgende opmerkingen gemaakt: Opmerkingen met betrekking tot de jaarrekening 2010 De in de jaarrekening 2009 vermelde onzekerheden over de met de PPS financial lease verbonden activaposten en de aanwezigheid van diverse activa zijn door de uitgevoerde onderzoeken en verwerkte gevolgen in 2010 geheel weggenomen. Voor de oud bestuurders moet een voorziening voor pensioenen worden ingesteld. Deze voorziening wordt op basis van actuariële berekeningen in 2011 opgenomen. De onderbouwing van de voorziening baggeren is gebaseerd op het vastgestelde beheerplan baggeren. De uitgavenraming van dit beheerplan is gebaseerd op historische baggeruitgaven. De onderbouwing van de voorziening moet echter aansluiten op een uitgavenraming welke is gebaseerd op de toekomstige uitgaven van een actueel beheerplan. Dit actuele beheerplan moet in 2011 worden opgesteld. Op basis van onderzoeken zijn de financial leaseverplichtingen correct in de jaarrekening zijn opgenomen. Opmerkingen met betrekking tot de administratieve organisatie en interne beheersing Het algemene beeld van de accountant is dat belangrijke stappen zijn gezet voor de verbetering van de interne beheersing. Hierdoor kon de accountant de betrouwbaarheid van de gegevens voor de jaarrekening controleren. Wel blijft de projectplanning en de projectcontrol een blijvend punt van aandacht voor een nog verdere kwaliteitsverbetering. Uit de controle zijn geen onvolkomenheden in de betrouwbaarheid en de continuïteit van de automatisering gebleken. Tijdens de controle zijn geen aanwijzingen voor fraude gebleken. Opmerkingen met betrekking tot de rechtmatigheid In de jaarrekening wordt in de programmaverantwoording op een adequate wijze verantwoording afgelegd over de rechtmatigheid van de lasten Alleen op het programma Stevige dijken is sprake van een begrotingsoverschrijding. Deze overschrijding was het gevolg van hogere afschrijvingslasten op basis van het onderzoek van de aanwezigheid van activa. Dit onderzoek was reeds in de 2 e Burap gemeld waardoor deze overschrijding niet onrechtmatig is. Daarnaast is door de accountant in hoofdstuk 2 van het accountantsverslag een analyse van het resultaat en het vermogen gemaakt. Uit deze analyse blijkt onder andere op basis van de schuldpositie en het verloop van het eigen vermogen de noodzaak van de reeds ingezette financiële ombuigingen. 3 Controleverklaring belastingverantwoordingen Regionale belastinggroep Op grond van het prestatiecontract moet de Regionale belastinggroep (RBG) een door de accountant afgegeven controleverklaring over de belastingverantwoording aan te leveren. De accountant van de RBG verklaart dat alle financiële informatie van materieel belang door de RBG is opgesteld in overeenstemming met de verslaggevingsinstructies van Delfland. Door Delfland zijn deze belastingopbrengsten conform de verantwoording van de RBG in de jaarrekening van 2010 verantwoord. 15. Bijlagen 1. Jaarrekening 2010 2. Accountantsverslag jaarrekening 2010 3. Controleverklaring belastingopbrengsten Regionale Belastinggroep 6
Jaarrekening 2010 Kenmerk VV: 927470 Vergaderdatum: 30 juni 2011 Beleidsveld:... Agendapunt: B.01 De Verenigde Vergadering van Delfland, gelezen het voorstel van dijkgraaf en hoogheemraden van 30 juni 2011, kenmerk 21416; gelezen het positieve advies van de commissie Bestuur, organisatie en bedrijfsvoering, de commissie Watersystemen, waterkwaliteit en waterkwantiteit, de commissie Waterketen en waterkeringen en de Rekeningcommissie; overwegende dat - het ontwerp van de jaarrekening 2010 ingevolge artikel 103, derde lid, van de Waterschapswet gedurende de daarvoor gestelde termijn voor een ieder ter inzage heeft gelegen; Gelet op: - artikel 84 van de Waterschapswet (bij D&H-voostellen); - artikel 77 van de Waterschapswet (bij VV-voorstellen); - alle andere wetgeving (zoals KRW, NBW, verordening Zuid-Holland, delegatiebesluit etc.; Besluit: 1. De jaarrekening 2010 vast te stellen 2. Het tekort van 18.240.832 van de taak watersysteembeheer als volgt te bestemmen: a. Een storting van 322.644 in de egalisatiereserve gebouwd b. Een storting van 513.541 in de egalisatiereserve ingezetenen c. Een storting van 195.134 in de egalisatiereserve ongebouwd 3. Een storting van 346.412 in de egalisatiereserve renteomslag 4. Een onttrekking van 19.618.563 uit de algemene reserve weerstandsvermogen Watersystemen 5. Het tekort van 27.505.512 van de taak zuiveringsbeheer als volgt te bestemmen: a. Een storting van 692.823 in de egalisatiereserve renteomslag b. Een onttrekking van 28.198.335 uit de algemene reserve weerstandsvermogen zuivering 6. Ten aanzien van de investeringen en onderhanden werken in te stemmen met: a. De verhoging van investeringsplannen en kredieten met 175.000 voor het project renovatie BWO keringen zoals toegelicht in het programma Stevige dijken. b. Het afvoeren van investeringsplannen en kredieten voor een bedrag van 73.098.492 waarvan beschikbaar gesteld krediet 73.367.656 conform tabel 5.2 Gereedgekomen en geactiveerde werken in hoofdstuk 5 van deze jaarrekening.
c. Het overbrengen van onderhanden werk naar gereedgekomen werken voor een bedrag van 69.249.086 eveneens conform tabel 5.2 gereedgekomen en geactiveerde werken. d. Het overbrengen van de restantkredieten naar 2011 conform de staat van restantkredieten tabel 5.3 in hoofdstuk 5 van deze jaarrekening voor een totaalbedrag van 128.981.153. Aldus besloten in de openbare vergadering van 30 juni 2011 De Verenigde Vergadering voornoemd, de Secretaris, de Voorzitter, mr. drs. P.I.M. van den Wijngaart mr. M.A.P. van Haersma Buma 8