Lesbrief voor het basisonderwijs
INFORMATIE VOOR LEERKRACHTEN Deze lesbrief hoort bij de Dorcas Voedselactie. Tijdens de Dorcas Voedselactie zamelt Dorcas in heel Nederland producten in voor de allerarmsten in Oost-Europa, het Midden-Oosten en Afrika. Van rijst tot blikken groenten en van tandenborstels tot kaarsen. Van deze producten worden door Dorcas pakketten samengesteld. Deze gaan naar de allerarmste gezinnen, vaak met kinderen. Het voedselpakket is voor hen niet alleen broodnodig, maar is ook een groet en bemoediging: het laat hen zien dat ze niet vergeten zijn! Met behulp van deze lesbrief kunt u in uw klas op een laagdrempelige manier aandacht geven aan de Dorcas Voedselactie en aan de voedselproblematiek in de wereld. VOOR WIE? De lesbrief is geschikt voor de bovenbouw van het primair onderwijs. LEERDOELEN NEDERLANDS > Schriftelijk taalonderwijs De leerlingen leren naar inhoud en vorm teksten te schrijven met verschillende functies, zoals: informeren, instrueren, overtuigen of plezier verschaffen. NEDERLANDS > Mondeling taalonderwijs De leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in een gesprek dat informatief of opiniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD > Mens en samenleving De leerlingen leren dat het belangrijk is zorg te dragen voor de lichamelijke en psychische gezondheid van henzelf en anderen. BENODIGDHEDEN Voor het maken van de opdrachten is een computer met internet nodig; voor opdracht 3 tijdschriften, kranten, lijm, schaar, A3-papier, stiften en potloden. TIJD Wij schatten in dat het ongeveer twee uur duurt om deze lesbrief te behandelen: - 10 minuten voor de introductie (woordweb). - 70 minuten voor het maken van de opdrachten. - 30 minuten voor de klasikale nabespreking.
DOCENTENHANDLEIDING Om de inhoud van deze lesbrief goed tot zijn recht te laten komen raden wij aan om dertig minuten voor het einde van de les de antwoorden in een klassengesprek te bespreken. Start van de les - 10 min Start de les met het maken van een woordweb. Schrijf het woord HONGER in het midden van het bord met daaromheen een cirkel. Laat de leerlingen woorden benoemen die bij hen opkomen als je aan armoede denkt. Schrijf deze woorden rondom het centrumwoord en verbind de woorden met een lijn naar het centrumwoord. Zorg ervoor dat iedereen aanbod is geweest. Ga al de gevonden woorden langs en ga daarover in gesprek. Je kan de woorden ook clusteren, welke horen bij elkaar, of zijn eigenlijk hetzelfde. Na deze opwarmer kunnen de leerlingen aan de slag met het werkblad. 1. Wat is honger? De leerling mag hier zijn of haar interpretatie van honger geven. In feite bestaat er geen goed of fout antwoord. van Dale: Behoefte aan voedsel. Wikipedia: het biologische signaal van het lichaam dat er behoefte aan eten is. 2. Hoe zou jij mensen die honger hebben willen helpen? Mogelijke antwoorden: - Voedsel uitdelen. - Leren voedsel te verbouwen. - Geld lenen (microkrediet) voor een eigen bedrijf om een inkomen te verdienen en eten te kopen. 3. Maak een poster waarop je jouw manier om mensen met honger te helpen uitbeeld. Laat de leerling hun oplossing op een A3-poster zetten. Geef elke leerling, of leerlingen per groepje, een A3-vel waarop ze de poster kunnen maken. Leg tijdschriften, kranten, enzovoort. klaar die de leerlingen kunnen gebruiken om hun poster te maken. De posters kunnen na afloop opgehangen worden in de klas. 4. Dorcas zamelt tijdens de Dorcas Voedselactie voedsel in waarvan voedselpakketten gemaakt worden voor de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika. Kijk op www.dorcasvoedselactie.nl en zoek op welke producten in een voedselpakket zitten. - Droge soep - Zonnebloemolie - Liga - Brinta - Theebiscuit - Limonadesiroop - Blikken groente - Blikken witte/bruine bonen - Rijst - Macaroni - Jam - Thee - Suiker - Kaarsen - Tandenborstels - Tandpasta 5. Naar welke landen gaan de voedselpakketten die Dorcas inzamelt? Kruis het juiste antwoord aan. Het juiste antwoord vind je op http://dorcasvoedselactie.nl/over-de-actie/ontvangers. X Albanië, Moldavië, Roemenië, Oekraïne, Zuid-Afrika, Lesotho. O Rusland, België, Duitsland, Albanië, Moldavië, Zuid-Afrika, Lesotho. O Tanzania, Moldavië, Zweden, Oekraïne, Zuid-Afrika, Mexico. 6. Maak de onderstaande woordpuzzel en noteer je antwoord in het vakje eronder. Oplossing: Dorcas Voedselactie.
DORCAS VOEDSELACTIE - DOE EEN BOODSCHAPJE EXTRA Voor ons is het eigenlijk vanzelfsprekend dat we voedsel hebben. De supermarkten, bakkerswinkels, slagerijen, viswinkels en groentewinkels in Nederland liggen vol heerlijke etenswaren en bij boerderijen zien we langs de weg bordjes met: Aardappelen en appels te koop! In veel landen is het niet vanzelfsprekend dat er voldoende te eten is. Helaas zijn er veel kinderen die soms maar één kleine, simpele maaltijd op één dag krijgen. Deze kinderen hebben eigenlijk elke dag honger. Niet alleen ver weg, zoals in Afrika, maar ook in Europa. Bijvoorbeeld in Moldavië en Oekraïne. Tijdens de Dorcas Voedselactie worden bij supermarkten, kerken en scholen geld en voedsel ingezameld om deze mensen te helpen. Het voedsel deelt Dorcas in voedselpakketten uit aan mensen die dit zelf niet kunnen kopen doordat ze arm zijn of ziek. Het ingezamelde geld wordt bijvoorbeeld gebruikt om boeren in arme landen te leren hoe zij het beste met de droogte om kunnen gaan, zodat ze een hogere opbrengst krijgen van hun oogst en geen honger hoeven te hebben. 1. Wat is honger? 2. Hoe zou jij mensen die honger hebben willen helpen? 3. Maak een poster waarop je jouw manier om mensen met honger te helpen uitbeeld. Je kunt hiervoor plaatjes en teksten uit kranten en tijdschriften gebruiken, je kunt ook zelf tekenen en schrijven. 4. Dorcas zamelt tijdens de Dorcas Voedselactie voedsel in waarvan voedselpakketten gemaakt worden voor de allerarmsten in Oost-Europa en Afrika. Kijk op www.dorcasvoedselactie.nl en zoek op welke producten in een voedselpakket zitten. Schrijf ze hieronder op. 5. Naar welke landen gaan de voedselpakketten die Dorcas inzamelt? Kruis het juiste antwoord aan. Het juiste antwoord vind je op http://dorcasvoedselactie.nl/over-de-actie/ontvangers/ O Albanië, Moldavië, Roemenië, Oekraïne, Zuid-Afrika, Lesotho. O Rusland, België, Duitsland, Albanië, Moldavië, Zuid-Afrika, Lesotho. O Tanzania, Moldavië, Zweden, Oekraïne, Zuid-Afrika, Mexico.
6. Maak de onderstaande woordpuzzel en schrijf je antwoord in het vakje eronder. D O W R C M E O L B R A I S P A K K E T O G N T S I A M V O N A T H R B O N E N D A E E D E O M R A K M R E D H G E W E O E B I U D T N T S M G G L E S D E O V E E P O IJ S N E E H N L L R A C P T I E Streep de woorden uit het lijstje weg in de puzzel, horizontaal, verticaal of diagonaal. De overgebleven letters vormen de oplossing. ARMOEDE BEMOEDIGEN BLOEM BLIJ BONEN ERWT ETEN HONGER HULP LEGE MAAG MAIS OLIE PAKKET RONDKOMEN RIJST SOEP THEE VOEDSEL WINTER 7. Maak een elfje (gedicht van elf woorden) over het thema Honger. Een elfje is een gedicht dat bestaat uit 11 woorden. Die elf woorden staan op 5 regels. Op regel 1 staat 1 woord. Op regel 2 staan 2 woorden. Op regel 3 staan 3 woorden. Op regel 4 staan 4 woorden. Op regel 5 staat 1 woord. Een elfje kan er bijvoorbeeld zo uitzien: Kijk, de spiegel, wie zie ik, iemand die ik ken, mezelf. Vul nu zelf de onderstaande regels in: (regel 1) (1 woord) (regel 2) (2 woorden) (regel 3) (3 woorden) (regel 4) (4 woorden) (regel 5) (1 woord)