1
Hoofdstuk 4 Algemene en specifieke gevaarsituaties, maritieme meteorologie Goethals N 2
Communicatie opleiding Raz www.redderaanzee.wobra.be redderaanzee@telenet.be https://twitter.com/redderaanzee 3
Oorzaken van verdrinking? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Niet of onvoldoende kunnen zwemmen (Over) vermoeidheid Zwemmerskramp Onderkoeling Ongevallen: auto, ijsongeval, duiken (apnoe), duiken, scheepsrampen Dronkenschap, drugs Misdrijf Moord Zelfmoord 4
Algemene gevaarsituaties Niet alleen op het strand; Situeren van de drenkeling; Bepalen waar we te water gaan; Benaderen en vastgrijpen; Vervoeren van de drenkeling; Aan wal brengen en nazorg. Eigen veiligheid boven alles!!! 5
Auto in het water Zelf inzittende : Film : http://www.youtube.com/watch?v=cc6zgbgtz6k Zo snel mogelijk wagen trachten te verlaten; Deuren in drijffase zijn bijna niet te openen (druk); Ontsnappen via : ramen, dakvenster, koffer? Deuren openen onder water enkel bij gelijke druk. 6
Auto in het water Niet zelf inzittend : Zo snel mogelijk hulpdiensten verwittigen; Voertuig drijft nog : Inzittenden zo snel mogelijk uit het voertuig; Wagen eventueel verslepen/duwen; Altijd eerst inzittenden, auto later!!! Voertuig gezonken : Zo snel mogelijk naartoe zwemmen en deuren trachten te openen, indien niet => inslaan ruiten! Nooit zelf in voertuig begeven!!!!! 7
Ijsongevallen Ijsvorming Wak Natuurlijk open plek; Door bv. vogels 8
Ijsongevallen Bijt Kunstmatig open plek; Bv. voor watervogels, Gemaakt in voldoende sterk ijs. 9
Ijsongevallen Zelfredding bijt : Plaats rug tegen de rand; Zet uw benen tegen de andere kant; Zelfredding wak : Ijs afbrokkelen tot je stevige dikte bereikt; Principe van zelfredding bijt toepassen; Plat over het ijs weg kruipen 10
Ijsongevallen Redden iemand uit wak of bijt: Verwittig hulpdiensten; Eigen veiligheid boven alles; SO geruststellen; Omstaanders verwijderen, weg van het ijs; Kledij aan elkaar vastknopen (sjaal, riem, jas, ) Ketting van mensen vormen om tot bij SO te komen; Film : http://www.youtube.com/watch?v=8ktniofuxe0 11
Ijsongevallen Geraak je zelf onder het ijs : Zoeken naar afwijkende plek; Ijs met sneeuw => laat weinig licht door dan water Ijs zonder sneeuw => laat beter licht door dan water Redden van personen onder ijs : Verwittig hulpdiensten; Redder beveiligen, helper moet redder na max. 30s uit het water halen; 12
Kinderen en baby s Preventie : Hou actief toezicht; Nooit alleen in water, ook niet in bad of badzitje!! Afsluiten van huiszwembaden en vijvers; Maak kinderen bewust van het gevaar; Bewustmaking en opvoeding : Leer kinderen zwemmen en bovenblijven; Watergewenning vanaf 6 maanden, zwemmen 4 jaar; Breng kinderen respect bij voor water! Leer ze vroeg om de ogen te openen OW, leer ze op de rug te draaien; http://www.youtube.com/watch?v=v0mupr68x2u 13
Waarin verschilt de zee van een zwembad? Getijden Weer Stromingen Te bewaken oppervlakte Helderheid: GEVOLG??? Hulpmiddelen (Boot, Reddingsvest, Pocket Mask,...) Strandhoofden, kunstwerken Organisatievorm Temperatuur van het strandwater: 16-22 C 14
Definitie strandhoofd Strandhoofd : Een strandhoofd is een dwars op de kust staande stenen constructie, meestal gebouwd om het ontzanden van de stranden tegen te gaan. Een strandhoofd wordt in de volksmond meestal een "golfbreker" genoemd, maar strikt genomen is dit onjuist. Golfbrekers staan per definitie parallel met of schuin ten opzichte van het strand. 15
Vb. Mogelijke organisatievorm 16
Vb. Strand van Zeebrugge Organisatievorm 17
Vb. Strand van Zeebrugge Organisatievorm 18
Het Weer Wind (windrichting, windkracht) Zon (preventie) Bliksem Golven, branding Meteogegevens: http://www.kustweerbericht.be/ 19
Het Weer Wind (windrichting, windkracht) - Belangrijke invloed op drijvende voorwerpen - Grootste energiebron voor golven - Benaming volgens streken en graden - Meest gebruikte eenheid om windkracht uit te drukken Schaal van Beaufort 20
Het Weer Wind (windrichting, windkracht) 21
Het Weer Wind (windrichting, windkracht) - Benaming volgens streken en graden 22
Het Weer Wind - Onstaat door verschillen in luchtduk - Steeds van hoge druk naar lage druk - Warme lucht stijgt Lagedrukgebied - Koude lucht daalt Hogedrukgebied 23
Het Weer Wind - Zeebries - Ontstaat door temp. verschil tussen zee en land - Hogere temp. op land koele zee 24
Het Weer Wind - Landwind - Temp op land is frisser dan de temp boven zee 25
Het Weer Onweer (Donder en bliksem) - Elektrisch geladen wolken kunnen ontladen onderling of naar aarde - Ontlading Bliksem en donder - Snelheid licht groter dan geluid Eerst bliksem dan donder 26
Het Weer Onweer (Donder en bliksem) - Snelheid licht = 300.000.000 m/s - Snelheid geluid ong. 300 m/s - Afstand = tijdsverschil x 300 m/s 27
Het Weer Onweer (Donder en bliksem) - Open vlaktes zijn onveilige plaatsen, dus ook het strand!! - Ifv de ernst zal hoofdredder bepalen wat moet gebeuren, vb : eventueel baders uit het water halen + overgaan tot rode vlag 28
Het Weer Zon (preventie) - Zorgt voor opwarming en dus temperatuurs- en drukverschillen - Verwachte hoeveelheid UV-straling uitgedrukt volgens UV-index - Zie hoofdstuk 7 voor gedetailleerde uitleg 29
Het Weer Meteogegevens: http://www.kustweerbericht.be/ - Analyse weerbericht - Voorbeeld weerstation 30
Complexe problematiek Zien waarnemen : Hoe sneller het zien, hoe vlugger de reactie; Naast de zee ook andere verantwoordelijkheden; Aandacht- en concentratievermogen Gradaties van aandacht PREVENTIEF ANTICIPEREN VERONDERSTELT VROEGTIJDIG OPMERKEN 31
Complexe problematiek Zien waarnemen??? 32
Complexe problematiek Weinig baders Individuele controle (tellen); Redders kunnen samen staan? Meestal bij rustige omstandigheden, vb. voormiddag, minder gunstig weer; 33
Complexe problematiek Veel baders Tellen moeilijk uit te voeren; Baders groeperen en binnen gevaarsvelden houden; Sociale controle onder de baders; Strategische opstelling van alle redders; Elke redder heeft een eigen deelzone; In de mate van het mogelijke baders individueel in de gaten houden; 34
Complexe problematiek Andere verantwoordelijkheden Gedeelte achter waterlijn; Fietsen/voertuigen; Honden; Surfers/kiters; Diepe putten ; EHBO; => Politiereglement 35
Naamgeving Stroming - Wind Naamgeving in de richting naar waar het water stroomt Naamgeving naar de richting van waaruit de wind waait 36
Windstreken zee noord no nw Nl west oost FR zw zo zuid STRAND 37
Hoe verloopt dan de kustlijn van Fr naar Nl? Van WZW naar ONO 38
Opgave In een bewaakte badzone met strandhoofden en aan weerszijden een onbewaakt gedeelte heerst er een ono-stroming en wzw-wind. Geef een schematische weergave van dit gegeven en geef bovenaan de tekening stroomen windrichting weer (pijlen). Bepaal de drie belangrijkste gevaarsvelden. 39
Schema Opgave Grensboeien ZEE WR STR STRANDHOOFD FR STRANDHOOFD NL 40
Schema Opgave Grensboeien ZEE WR STR STRANDHOOFD FR STRANDHOOFD NL 41
Diverse soorten gevaarssituaties oorsprong bij de mens (bader + redder) oorsprong buiten de mens om Aanwezigheid van strandhoofden Bodemconfiguratie (zwin, mui???) Wind en stroming (landwind??) 42
Diverse soorten gevaarssituaties oorsprong bij de mens (bader) : Onwetendheid; (onvoldoende weten wat mag en niet, onvoldoende de gevaren kennen, ) Overschatting; Drugs/alcohol; Zie tevens oorzaken van verdrinking; 43
Diverse soorten gevaarssituaties oorsprong bij de mens (redder) : Vermoeidheid; Aandacht/concentratie; Ervaring (jonge redder samen op post?) Kennisoverdracht!! Praten met vrienden en collega s; Conditie; 44
Soorten gevaarssituaties oorsprong bij de mens oorsprong buiten de mens om Aanwezigheid van strandhoofden Bodemconfiguratie (zwin, mui???) Wind en stroming (landwind??) 45
Vb. Strandhoofd bij laagwater 46
Vb. Zwin 47
Vb. Mui 48
Vb. Uithollingen op het strand 49
Vb. Uithollingen rond strandhoofden 50
Vb. Uithollingen rond strandhoofden 51
Soorten gevaarssituaties oorsprong buiten de mens om Zwinnen gevaar : bij overgang van LW naar HW kleine kinderen verliezen grond bij terugkeer naar strand 52
Soorten gevaarssituaties oorsprong buiten de mens om : ZWIN 53
De Opstelling - DOELSTELLING Verhogen van het visueel comfort! Kan ik het allemaal goed zien Verhogen van de herkenbaarheid! Ben ik voldoende herkenbaar Oordeelkundige opstelling voor ideale uitgangspositie van eventuele redding! 54
De Opstelling - SOORTEN Centrale opstelling Iedereen bewaakt de volledige zone Vooral bij rustige zee en weinig baders Verdeelde opstelling Iedere redder heeft een zone + tevens aandacht voor de andere delen van bewaakte zone 55
Vb. Centrale opstellingsvorm 56
Vb. Centrale opstellingsvorm 57
De Opstelling - SOORTEN Verhoogde opstelling Beter overzicht door gebruik te maken van hulpmiddelen (bv. mirador, ) Verbetert het zicht en verhoogt de herkenbaarheid Mirador centraal opstellen Combinatieopstelling combinatie voorgaande opstellingen + boot boot centraal opstellen en gebruiken als lokmiddel 58
Vb. Centraal verhoogde opstellingsvorm 59
Vb. Centraal verhoogde opstellingsvorm 60
Grensboeien ZEE WR STR STRANDHOOFD FR STRANDHOOFD NL 61
Beachflag 62
Grensboeien ZEE WR STR STRANDHOOFD FR STRANDHOOFD NL 63
Het Optreden Bewaakte zone is hoogste prioriteit!!!! Optreden in onbewaakte zone enkel indien bewaakte zone in orde is. Nooit zone alleen laten!!! Altijd collega s inlichten van je handelingen Een redder werkt in teamverband!! 64
Interventies Onderscheid Redding - Tussenkomst Organisatie van de interventie Nooit andere baders uit het oog verliezen Op voorhand bespreken met je postoverste hoe er dient gehandeld te worden i.g.v. nood. 65
Interventies - Zweminterventie LOOPFASE (tot op lendenhoogte): te water gaan, waar? snelle vordering continue lokalisatie van drenkeling indien weerstand te groot wordt ZWEMFASE 66
Interventies - Zweminterventie ZWEMFASE: Steeds ONDER de golven duiken (in branding)!! Armen gestrekt; Buiten branding, over golven zwemmen; Borstcrawl met opgeheven hoofd! Des te sneller de redding, hoe meer kans op een positieve afloop. 67
Golven drenkeling zien/niet zien NIET ZIEN WEL ZIEN 68
Interventies - Zweminterventie Benadering en vervoer drenkeling: Drenkeling langs achteren benaderen Aanspreken van de drenkeling Bij vervoer drenkeling -->> steeds hoofd BOVEN water!! Kopgreep meest aangewezen vervoergreep; Stevige vervoersgreep toepassen. 69
Transport en nazorg Zo snel mogelijk starten met nazorg (HF7)!! Plaats drenkeling met hoofd naar waterlijn; Plaats drenkeling op een veilige plaats; Drenkeling transporteren met draagberrie of Rautek (1 of 2 redders); Neem geen onnodige risico s en verplaats het slachtoffer niet tenzij echt noodzakelijk!! 70
Hulpmiddelen (zie HF 5) Boot Signalisatie- en informatiemateriaal Reddingsmateriaal (reddingsvest,koorden,boeien,mirador,ver rekijker, vlaggen,..) Reanimatie en EHBO (pocketmask) 71
Vervoergrepen Hoofdgreep Okselgreep Schoudergreep Bovenarmgreep Kin-pols greep Zeemansgreep POLLEKE PER POLLEKE 72
Knopen Mastworp Platte knoop Schootsteek Paalsteek Boeireepsteek met slipsteek Kikker 73