ONDERWERP, THEMA, CONCEPT, MOODBOARD A/DD Han Sieveking 6 topfotografen over straatfotografie Han Sieveking Whitepapers 2014 Fotoacademie
Straatfotografie 2 straatfotografie MISSION STATEMENT De Fotoacademie leidt op inspirerende wijze een student op tot een bewuste, zelfstandige (beroeps)fotograaf in het hogere segment, met een eigen visie en onderscheidend werk. Auteur: Han Sieveking Copyright: Fotoacademie, 2014. Uitgave: Fotoacademie, Postbus 22, 1000 AA Amsterdam. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur, c.q. de Fotoacademie.
Inhoud 3 inhoud 1 STRAATFOTOGRAFIE 4 1.1 Inleiding 4 1.2 Wat is straatfotografie? 4 1.3 De fotografen 4... 2 INSPIRERENDE VOORBEELDEN 5 2.1 Bart Koetsier 5 2.2 Eddy Bosland 8 2.3 Elmer van der Marel 10 2.4 Marc Driessen 12 2.5 Pepijn Hooimeijer 14 2.6 Serge Maes 16... 3 TIPS 18... Inspiratie door de Fotoacademie 19
Hoofdstuk 1 > Straatfotografie > 1.1 Inleiding 4 1 straatfotografie 1.1 inleiding Om alle ins and outs van straatfotografie te weten te komen laat ik hier zes fotografen aan het woord die zich met hart en ziel met straatfotografie bezighouden. De keuze is gevallen op de vijf leden van het fotografencollectief AMSTERDAM STREETS: Eddy Bosland, Marc Driessen, Pepijn Hooimeijer, Bart Koetsier en Elmer van der Marel, welke een duidelijke focus hebben op Amsterdam en Serge Maes, woonachtig en werkend in Antwerpen. Aan de hand van een aantal vragen leren we hun beweegredenen, werkwijze, stijl, apparatuur en inspiratiebronnen kennen. 1.2 wat is straatfotografie? Hierover zijn de zes het grotendeels eens: straatfotografie is de basis van de fotografie. Je pakt je camera, gaat de straat op en fotografeert. In feite komt alles wat zich op straat bevindt hiervoor in aanmerking, maar bij allen zie je dat ze zich richten op de mensen, wisselwerking tussen mensen onderling of tussen mens en omgeving. Alle zes noemen de vrijheid die je ervaart met straatfotografie, liefst zonder enig concept op jacht naar de ultieme foto. Honderden foto s worden geschoten, waarvan het merendeel niet bruikbaar zal blijken te zijn. Uithoudingsvermogen en doorzettingsvermogen zijn belangrijke eigenschappen van de straatfotograaf; en continu scherp om je heen kijken tot het moment zich voordoet dat alles klopt. En meestal gebeurt dat niet als je er speciaal op uit getrokken bent, maar zomaar opeens als je onderweg bent naar een afspraak. De goede straatfotograaf heeft altijd zijn camera bij zich en observeert zijn omgeving zodat je ook die toevallige momenten niet mist. Vaak zijn dit de beste foto s. 1.3 de fotografen Op de pagina s die volgen maak je nader kennis met de fotografen, zie je hun foto s en krijg je tips om ook zelf met straatfotografie aan de slag te gaan.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.1 Bart Koetsier 5 2 inspirerende voorbeelden 2.1 BART KOETSIER Bart Koetsier is in 2009 cum laude afgestudeerd aan de Fotoacademie. Na jaren in Amsterdam gewerkt te hebben woont en werkt hij sinds 2014 in Parijs. Hij publiceert in diverse kranten en tijdschriften, maar werkt ook aan eigen projecten, zoals Taillights Fade, een persoonlijk document over het nachtelijke leven in de straten van Europa. In 2010 wint Bart met zijn eindexamenwerk een categorieprijs en de 2e prijs overall bij de Photo Academy Award. In 2012 en 2013 wint hij een 2e en een 3e prijs bij de Zilveren Camera. Waarom straatfotografie? Voordat ik aan de Fotoacademie begon heb ik drie studies gedaan. Gedesillusioneerd door de mislukte studies werkte ik s avonds en s nachts in de horeca, waardoor ik s nachts veel wandelingen maakte. Op een dag kreeg ik een simpel cameraatje van m n broer. De camera was een soort excuus: eerst schaduwtjes van bomen, maar allengs steeds meer mensen en steeds dichterbij. De nacht is gebleven. Straatfotografie is niet een bewuste keus geweest, maar is eigenlijk zo gegroeid. Middels de fotografie kan ik proeven van iemands leven. Ik fotografeer meestal het gootje, het afvalputje van de samenleving. Wat is je werkwijze? Heel veel kilometers maken. Meestal 2 à 3 avonden per week zo n 4 à 5 uur lopen. Belangrijk is dat ik m n hoofd leeg heb, zodat ik veel kan opnemen. Welke apparatuur gebruik je? Ik werk met een analoge 2-oog spiegelreflex, een Mamiya C330 met daarop een 80 mm standaardlens. Ik fotografeer selectief, ik maak geen honderden foto s. Het vierkante formaat spreekt me erg aan, het is alsof je een heel dikke punt op het papier zet. Digitaal heeft niet het effect dat ik analoog kan maken. Ik ben heel erg verliefd op het beeld dat de camera me oplevert en ik heb het digitale equivalent nog niet gezien. Ik verdien m n geld met het maken van portretten en ook dan werk ik analoog, alleen dan met een 1-oog middenformaat camera, een Mamiya RB67. Maar op straat altijd met de C330. Bij mij is de foto nooit helemaal scherp. Ik probeer wel een scherpe foto te maken maar met 1/4 of 1/2 seconde uit de hand lukt dat niet helemaal en dat vind ik eigenlijk wel heel lekker, dat geeft net de charme waar ik naar op zoek ben. Wat is je beste foto? Ik heb hier een foto aan de muur hangen. Weet niet of het m n beste foto is. Het is in Parijs: een oude man met een stok strompelend over straat met zijn kleindochter. De foto is niet scherp. In het gezicht van de man zie je een getergde blik. Hij is moe. En het gezicht van het meisje is ook vertrokken, bijna duivels. Mooie schaduw op de muur. Is een foto s die een verhaal heeft. Ik dacht: dit staat me later ook te wachten, een beetje kreupel door Parijs met m n kleindochter. Wat zijn je inspiratiebronnen? Het rauwe van Michael Ackerman of Antoine d Agata spreekt me erg aan. Dit zijn fotografen die ik heel hoog heb zitten. Maar ook Anders Petersen die overigens wel scherpe foto s maakt. Ik ben begonnen met Michael
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.1 Bart Koetsier 6 Ackerman, dat is waanzinnig! Als ik daarbij enigzins in de buurt kom zou ik al heel blij zijn. Je weet niet waar je naar kijkt: is het fictie of non fictie? Ik werk nu documentair, maar ik zou mezelf ook wel die vrijheid willen gunnen. Verder vind ik Vincent van de Wijngaard fantastisch. Ik heb hem leren kennen via een gastcollege dat hij gaf in de klas van Joost vd Broek en ik heb hem een keer geassisteerd. Tegenwoordig is hij een soort mentor voor me: ik bespreek af en toe werk met hem en hij helpt me bij het maken van selecties, heel inspirerend. Wat is kenmerkend voor jouw stijl? Het speelt zich af in de duisternis. De zelfkant van de maatschappij, van het leven. De mensen die zich s nachts op straat begeven zijn toch andere mensen dan die overdag naar kantoor gaan. En het licht is s nachts ook anders: òf er is geen licht, òf het is neplicht. Sinds drie jaar werk ik in kleur. Dat andere licht draagt een soort poëzie in zich waardoor de foto s een soort schilderijtjes worden. Ik ben als fotograaf ook niet onzichtbaar. Ik wil contact maken met de mensen die ik fotografeer. Het zijn ontmoetingen, met interacties. Waarom het collectief Amsterdam Streets? Ik zat in hetzelfde jaar als Eddy Bosland op de Fotoacademie en Marc Driessen kende ik ook van de academie (die zat een jaar voor me). Toen Eddy met het voorstel kwam om een collectief op te zetten was ik meteen enthousiast. Het heeft een duidelijke meerwaarde: je stimuleert elkaar en je helpt elkaar bij het maken van edits. Series samenstellen blijft voor elke fotograaf gewoon moeilijk en dan is het heel prettig als andere fotografen je daarbij helpen. Het vak van fotograaf is ook best eenzaam en met hen kun je je ervaringen delen.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.1 Bart Koetsier 7
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.2 Eddy Bosland 8 2.2 Eddy Bosland is in 2009 afgestudeerd aan de Fotoacademie in de richting Journalistiek Documentair Portret en werkt sindsdien als zelfstandig fotograaf voor diverse opdrachtgevers, met name kranten en tijdschriften. In 2013 wordt het werk van Eddy geselecteerd voor de NEW Dutch Photography Talent. EDDY BOSLAND Waarom straatfotografie? Al vanaf m n 16e jaar wilde ik iets met fotografie gaan doen. Uiteindelijk heb ik me voor de Fotoacademie aangemeld om het serieus aan te pakken. Tijdens mijn studie bleek al snel dat ik het liefst de werkelijkheid fotografeer en omdat ik heel graag op straat ben, was de combinatie straatfotografie snel gevonden. Wat is je werkwijze? Ik fotografeer het liefst bij mooi weer en wat lager licht, dus s ochtends vroeg of wat later in de middag. Ik ben een echte jager, maak veel kilometers en zoek drukke plekken op. Maar ik kan ook, op interessante plekken, rustig wachten tot er iets speciaals gebeurt. Meestal heeft het met het licht te maken, maar het kan ook iemand zijn die met een opblaasvarken op z n rug loopt; die achtervolg ik dan. Plekken met een goed decor ga ik steeds naar terug, voor de ultieme foto. Welke apparatuur gebruik je? Ik werk met een Nikon D3 (full frame) en een 28 mm. Ik gebruik het display alleen ter controle achteraf: op die manier controleer ik de lichtmeting (ik gebruik nooit de automaat en ik kies diafragma en sluitertijd op het gevoel; ondertussen heb ik daar aardig kijk op) en de compositie. Heel vaak kijk ik ook niet door de zoeker, ondertussen ken ik de beeldhoek van de 28 mm heel goed. Wat zijn je inspiratiebronnen? Muziek (hiphop en rock), kunst, maar ook andere straatfotografen, zoals Matt Stuart uit Londen (www.in-public.com). Hij heeft heel veel humor in zijn foto s. Toen ik zijn werk zag dacht ik Dit wil ik ook. Door de muziek word ik opgezweept en word je heel eager om te gaan fotograferen, maar op straat heb ik geen muziek bij me, daar wil ik voelen en ruiken wat er om me heen gebeurt. Wat is je beste foto? Dat is moeilijk. Misschien wel mijn laatste foto. Maar als ik dan toch moet kiezen dan zijn het er twee. De foto van de bageltent met alle mensen achter glas en iedereen ondersteunt zijn hoofd. Mooie sfeer, mooie poses, dromerig beeld. En eentje met humor, de foto bij het Van Goghmuseum: een strak grafisch beeld met mooi licht. Precies het goede moment: de vrouw wijst en de man kijkt een andere kant op en in de achtergrond wijzen de borden ook elk een kant op. Wat is kenmerkend voor jouw stijl? Ik ben op zoek naar beelden die grafisch correct zijn, met humor en absurdisme.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.2 Eddy Bosland 9 Waarom het collectief Amsterdam Streets? Het leek me fantastisch om elke dag een goede straatfoto op een website te kunnen zetten. In m n eentje lukt dat niet, dus heb ik de hulp ingeroepen van Elmer. Die was meteen enthousiast en al snel volgden Bart en Marc. Kort daarna kwam ook Pepijn bij de club. Het collectief geeft je een uitdaging met een competitief element: als je zelf een tijdje niets gemaakt hebt en de anderen plaatsen hun werk, dan prikkelt dat om ook weer op pad te gaan.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.3 Elmer van der Marel 10 2.3 ELMER VAN DER MAREL Elmer van der Marel is in 2007 afgestudeerd aan de Fotoacademie in de richting Journalistiek Documentair Portret en werkt sindsdien als zelfstandig fotograaf voor diverse opdrachtgevers, zoals Het Parool, het Financieel Dagblad en Ons Amsterdam. Elmer heeft sinds zijn afstuderen al meerdere prijzen gewonnen bij de Zilveren Camera, onder andere een 3e prijs in 2009 en drie 1e prijzen (2011, 2012 en 2013). Waarom straatfotografie? Ik ben ooit op straat begonnen met fotograferen en ik ben het altijd blijven doen. Het is mijn vrije werk naast mijn opdrachtwerk en het kan altijd, ook onderweg van de ene naar de andere klus. Straatfotografie is ook een van de oudste vormen van fotografie, in de fotogeschiedenis vind je vele voorbeelden, zoals Jacob Olie, Henri Cartier Bresson en William Klein. Wat is je werkwijze? Ik werk totaal op m n gevoel. Soms probeer ik wel eens te werken met een kader vooraf, maar dat werkt minder goed voor mij. Ik ben een jager. Als ik denk dat het een goed beeld oplevert kan ik iemand achtervolgen of zelfs een sprintje trekken om hem dan weer op te wachten. Ik kijk regelmatig mijn beelden terug, ik wil graag weten wat ik gemaakt heb, maar eigenlijk weet ik het wel als ik iets goeds gemaakt heb. Dat voel ik in mijn onderbuik. Ik heb wel eens meerdere goede foto s gemaakt binnen een kwartier. Dat is geweldig! Fotograferen in je eigen stad is lastig: je moet harder werken om je net als een toerist te verwonderen. Welke apparatuur gebruik je? Ik heb een Canon 5D MkIII met een 24 mm soms een 50 mm. Daarnaast heb ik een Yashica T5, een compactcamera, geladen met diafilm voor snapshots. Met de Yashica ben ik onzichtbaar, dat werkt veel prettiger. Ik zou graag met een compacte systeemcamera werken. In het verleden werkte ik ook veel met een Leica M6. Wat zijn je inspiratiebronnen? Garry Winogrand, Alex Webb, Lee Friedlander, Henri Cartier Bresson, Martin Parr, Martijn van de Griendt en Joost van den Broek. En ook Ed van der Elsken, met zijn losse manier van werken. Wat is kenmerkend voor jouw stijl? Los en op zoek naar emotie. Op zoek naar inhoud. Wat is je beste foto? De paastraditie in Ootmarsum met de oude mannen in de regen allemaal in pak. Heb ik nog tijdens de opleiding gemaakt. Of de foto van het jongetje met het pistooltje. Ik zou het al heel mooi vinden als ik aan het eind van mijn leven 25 echt goede beelden heb, dan zou ik al heel blij zijn. Soms zie je negatieven van jaren geleden en dan plotseling zie je een beeld dat je eerder niet opgevallen was en dat je nodig eens moet inscannen.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.3 Elmer van der Marel 11 Waarom het collectief Amsterdam Streets? Op een Parool borrel kwam Eddy Bosland met het idee van een website waar dagelijks een foto geplaatst moest worden. Op dat moment deed ik op de Parool-site de foto van de dag dus ik was het al gewend. Nog diezelfde avond is het collectief gestart met nog twee oudstudenten van de Fotoacademie. Het is heel stimulerend om met elkaar foto s te bespreken, maar zeker ook de expositie die we hebben gehouden was heel plezierig.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.4 Marc Driessen 12 2.4 Marc Driessen is in 2008 cum laude afgestudeerd aan de Fotoacademie in de richting Journalistiek Documentair Portret en werkt sindsdien als zelfstandig fotograaf voor diverse opdrachtgevers, zoals Het Parool, Hollandse Hoogte, Luchtverkeersleiding Nederland, Ministerie van Justitie, Hartstichting, etc. Publicaties onder andere in Volkskrant, Trouw, NRC, FD, El Pais, Le Monde, Vrij Nederland, De Groene Amsterdammer, etc. Met zijn eindexamenproject behaalde Marc de 1e prijs bij de Zilveren Camera 2008. Bij PANL #17, #18 en #20 scoorde hij 1x silver en 2 nominaties. In 2014 was zijn werk shortlisted bij de ISPA (International Street Photography Award). MARC DRIESSEN Waarom straatfotografie? Ik ben begonnen met straatfotografie tijdens mijn tijd bij de Fotoacademie, dat heeft me nooit meer losgelaten. En nu is het mijn uitlaatklep tegenover mijn opdrachtwerk, vrij zonder deadline, zonder opdracht en zonder concept. Wat is je werkwijze? Ik ga echt speciaal op pad. Ik moet veel kilometers maken: het is puur, je voeten, je camera en een lens. Meestal kies ik een gebied (met veel mensen) uit en dan loop ik rond. Ik ben echt op jacht. Iets moet me triggeren, een lichtval, een persoon, een gebeurtenis, soms wacht ik een half uur op een plek als ik denk dat er een foto in zit, en dan weer door. Meestal zie ik thuis pas wat ik gemaakt heb, ik gebruik het display totaal niet. Lichtmeting doe ik eenmaal vooraf en dan stel ik alles handmatig in: een vast diafragma, vaste sluiterijd en ook de scherpstelling doe ik handmatig. Meestal stel ik de afstand van tevoren in, dan kun je nog sneller werken. Welke apparatuur gebruik je? Ik heb een Canon 5D MkII en MkIII. Ik gebruik vaste brandpunt lenzen van Zeiss zonder autofocus. Meestal 35 mm en 50 mm. Ik heb voor de Zeiss lenzen gekozen omdat de kleur en het contrast beter zijn. Eigenlijk zou ik een Leica willen; een compactere camera dan een spiegelreflex is voor straatfotografie meer geschikt. Voor mij is belangrijk om een goede manual focus te hebben, dat werkt veel sneller op straat. Autofocus is te traag, dan is het moment alweer voorbij. Wat zijn je inspiratiebronnen? Joel Meyerowitz, Garry Winogrand, Alex Webb. Toen ik voor het eerst het werk van Webb zag was ik erg onder de indruk. Later ontdekte ik ook Ray Metzker, Harry Gruyaert, Sergio Larrain en Robert Frank. Wat is je beste foto? Die moet ik nog maken. Maar als ik uit mijn bestaande werk moet kiezen ga ik voor de foto van het moslim meisje op het Centraal Station. Een goede combinatie van mooi licht en sterke compositie. De mensen waaieren uit en het meisje zit op het bankje. Deze heb ik al lang geleden gemaakt en hij blijft overeind. Maar de foto van de mannen in supermarktpakjes onder het spoor is ook mooi: schaduwen werken goed mee, een mini verhaaltje. En met de foto van de jogger in de Sint Antonie Breestraat ben ik ook blij. Een man trekt een lichtbak van de gevel terwijl de jogger precies uit de schaduw komt. Een moment waarop dingen samenvallen.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.4 Marc Driessen 13 Wat is kenmerkend voor jouw stijl? Compositie, licht, contrast en kleur zijn zeer belangrijk, niet als doel op zich, maar om de emotie en energie van het moment zo goed mogelijk in beeld te brengen. Waarom het collectief Amsterdam Streets? Het houd me scherp. Om een foto op de website te mogen zetten moet je de goedkeuring krijgen van de meerderheid van de andere leden van het collectief. Kwaliteit is belangrijk en als fotograaf moet je het meestal alleen uitzoeken. Binnen het collectief heb ik een klankbord, zoals je dat vroeger op de academie ook had.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.5 Pepijn Hooimeijer 14 2.5 PEPIJN HOOIMEIJER Pepijn Hooimeijer is de enige van de hier geïnterviewde fotografen die niet beroepsmatig fotografeert. Waarom straatfotografie? Ik heb altijd geschilderd. Ik heb 3 jaar kunstacademie gedaan en ik gebruikte foto s van anderen in mijn schilderijen. Toen ben ik zelf gaan fotograferen omdat ik dan mijn eigen beelden in mijn schilderijen kon verwerken. Toen vond ik fotograferen zo leuk dat het schilderen achterwege is gebleven. En dan dus vooral op straat. Straatfotografie, split second, het moment pakken. Wat is je werkwijze? Ik werk nooit met een plan o.i.d. Ik start altijd blanco. Ik heb ooit wel geprobeerd om vanuit een bepaalde thematiek te werken, maar dat zat me behoorlijk in de weg. Ik had het gevoel dat ik andere beelden ging missen. Later zoek ik alsnog de thema s bij elkaar. In het begin zocht ik vooral de drukte op, maar nu werk ik ook wel op rustiger plekken. Als ik op pad ga fotografeer ik zo n 6 uur achtereen, meestal veel rondlopen, maar soms blijf ik wat langer op een plek, bijvoorbeeld als ik wat wrijving voel tussen de mensen. Nadeel van langer op dezelfde plek blijven is dat je de kans loopt dat de politie of bewakingspersoneel allemaal lastige vragen gaan stellen. Welke apparatuur gebruik je? Ik gebruik een Nikon spiegelreflexcamera met een 40 mm of 50 mm en een Sony compactcamera. Vroeger had ik een Leica M8. Die heb ik verkocht, maar ik zou toch wel graag weer een Leica terug willen. Is veel sneller met scherpstellen; werkt überhaupt veel sneller. Ik kijk altijd door de zoeker, voor mij is de compositie belangrijk, hoewel de inhoud wel belangrijker is dan de vorm. Wat zijn je inspiratiebronnen? Bruce Gilden (vooral om zijn houding: schijt aan iedereen en ervoor gaan), Alex Webb (vanwege zijn foto s), Garry Winogrand en Ed van der Elsken. Wat is kenmerkend voor jouw stijl? Ik ben op zoek naar beelden die iets te vertellen hebben. Wat is je beste foto? Dat durf ik niet zo te zeggen. Waarschijnlijk moet die nog komen. Favorieten verdwijnen weer snel: als ik een foto net gemaakt heb kan ik er heel tevreden over zijn, maar na een tijdje gaat dat weer over. Bij de selectie voor de expositie heb ik ook niet lang nagedacht, intuïtief werkt voor mij het best. Ik heb ook nog steeds het gevoel dat mijn foto s halffabrikaten zijn en geen eindproducten. Ik wil ze later zeker nog gaan verwerken tot schilderijen op grote doeken.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.5 Pepijn Hooimeijer 15 Waarom het collectief Amsterdam Streets? Ik maakte veel straatfoto s in Amsterdam. Via Facebook heeft Marc Driessen mijn werk gezien en me uitgenodigd toe te treden. Ik voelde me vereerd. Tot dat moment was ik eigenlijk alleen maar bezig beelden te verzamelen en nu werd het beeld zelf ook belangrijk. Een groot voordeel is dat we elkaars foto s beoordelen. Ik leer van het commentaar van de anderen en dat motiveert. Erg leerzaam, het zijn toch allemaal gerenommeerde fotografen.
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.6 Serge Maes 16 2.6 Serge Maes is in 2012 cum laude afgestudeerd aan de Fotoacademie met een project in boekvorm over straatfotografie in Antwerpen, de stad waar hij ook woont en werkt. Hij heeft ervoor gekozen om de fotografie niet professioneel te beoefenen maar zich te richten op projecten welke hij publiceert als boek. Op dit moment werkt hij aan Antwerpen, België en gezi n. In 2012 won Serge met zijn eindproject Ambiguous City twee prijzen bij de Photo Academy Award. SERGE MAES Waarom straatfotografie? Ik heb in mijn fotografie altijd iets nodig dat het toeval toelaat. Werken vanuit een concept vind ik niet boeiend. Straatfotografie heeft een heel groot element van verrassing, dat is voor mij essentieel. Wat ik ook belangrijk vind is dat wat je fotografeert er ook echt was op dat moment: het bestaat ècht. Wat is je werkwijze? Soms ga ik er echt op uit, maar veel foto s ontstaan gewoon tussendoor. Ik heb altijd mijn camera bij me. Soms gebeurt er iets en dan maak ik een foto. Je moet constant open staan voor je omgeving. Als ik echt op pad ga om te fotograferen dan is dat meestal voor een paar uur. In het buitenland zijn dat vaak wel hele dagen. Op een dag maak ik meer dan 500 foto s. Als het mee zit heb ik dan aan het eind van een week fotograferen een uitzonderlijke foto. Welke apparatuur gebruik je? Ik werk met een Leica M met een 35 mm en heel soms met een spiegelreflexcamera. Ik heb voor de Leica gekozen omdat hij klein is en een meetzoeker. Dat geeft je veel meer controle. Autofocus is eigenlijk een ramp, handmatig scherpstellen is veel sneller. Een spiegelreflex met autofocus stelt steeds weer opnieuw scherp en is daardoor trager. De zoeker van een meetzoeker geeft een veel directer contact met de werkelijkheid en als je afdrukt verdwijnt je beeld ook niet zoals dat bij een spiegelreflex wel het geval is. Wat zijn je inspiratiebronnen? De klassieke straatfotografen zoals Garry Winogrand, Alex Webb, André Kertész en Bruce Gilden, maar ook Harry Callahan, Philip Llorca-Dicorcia, Josef Koudelka en Lee Friedlander. En ook Helmut Newton, bijvoorbeeld het boek met de Polaroids. Eigenlijk alle goede fotografie, maar ook film. Wat is je beste foto? Degene die ik nog moet maken. Ik heb verschillende foto s die boven de rest uitsteken. Er is een foto in Madrid. Dat is bijna een abstract beeld met veel kleuren en elementen die samen komen. Het had een abstract schilderij kunnen zijn. Samenloop van omstandigheden, geluk en toeval. Het is als de lotto winnen. Niet per se de beste foto, wel de meest interessante om naar te kijken. Eigenlijk klopt het niet om te zeggen ik heb die foto gemaakt. Foto s laten zich niet maken, als fotograaf ben je een doorgeefluik. Wat is kenmerkend voor jouw stijl? Het gebruik van kleur en licht in een visuele complexiteit. Meestal gebeuren er meer-
Hoofdstuk 2 > Inspirerende voorbeelden > 2.6 Serge Maes 17 dere dingen tegelijk. Mijn beelden zijn complex qua opbouw waardoor ik vaak ergens wat langer sta om alle elementen goed in elkaar te laten passen. Soms maak ik wel 3000 foto s voor een enkel beeld. Dat geldt bijvoorbeeld voor de foto in het station van Antwerpen (hieronder linksboven). Daar stonden reclamepanelen en ik ben regelmatig teruggekeerd om vanaf dezelfde plek foto s te maken. Uiteindelijk is de foto gelukt, hoewel ik ondertussen niet meer helemaal tevreden ben met de foto. Veel straatfotografen brengen hun foto s te snel naar buiten. Een foto moet rijpen. Na verloop van tijd blijft slechts een klein deel overeind.
Hoofdstuk 3 > Tips 18 3 tips 3 TIPS Hieronder enige tips die de zes fotografen je graag meegeven. - GEDULD en volharding, zorg voor een lange adem. - Blijf altijd kalm en vriendelijk (ook als mensen boos worden). - Blijven oefenen: het kost jaren om eindelijk kwaliteit te maken. - Fotografeer eens vanuit de heup, dan val je minder op. - Zorg dat je niet te veel bezig bent met techniek of camera s, dat leidt alleen maar af. - Het gaat om de inhoud. - Wees niet bang: ga voor je gevoel (als je denkt ik durf niet zijn dat juist de momenten waarop je op het punt staat een goede foto te maken). - Realiseer je dat straatfotografie heel lastig is. Je zult vaak thuis komen zonder goede foto s. Je zult moeten doorzetten, het is hard werken: veel kilometers en veel uren maken. Geluk moet je afdwingen. - Hoe beter je bent als fotograaf (en hoe meer je een bent met je apparatuur), hoe meer je opgaat in het geheel en hoe makkelijker je op straat kunt werken. - Ga helemaal blanco de straat op, zonder thema. Zorg er ook voor dat je hoofd helemaal leeg is: sta open voor je omgeving. - Laat de foto s puur; ga geen beeldbewerkingstrucs toepassen bij straatfotografie. - Bereid je voor op een magere oogst: straatfotografie geeft 99,9% mislukte foto s en dat zul je moeten accepteren. - Zorg dat je ontspannen bent; als je gespannen bent krijg je ook gespannen reacties. - Werk niet stiekem, dat maakt de mensen achterdochtig. - Kijk ook eens op de websites www.in-public.com en www.amsterdamstreets.com De honger voor het beeld moet groter zijn dan de angst om het te maken
19 inspiratie door de fotoacademie We hopen dat deze whitepaper van de Fotoacademie je helpt om een nóg betere fotograaf te worden. Want dat is wat wij doen: ambitieuze fotografen opleiden tot Prijswinnende Topfotografen. Ben je klaar voor de volgende stap in je ontwikkeling? De Fotoacademie biedt een breed scala aan creatieve vakopleidingen op topniveau. Of je nu verder wilt in autonoom werk, portretten, reportages, mode, sport of journalistiek. Op onze academie kies je zélf de route die jij wilt bewandelen. Maar let op: onze toonaangevende opleidingen zijn niet voor iedereen weggelegd. Alleen de mensen die de beste in hun vakgebied willen worden zijn op hun plek bij de Fotoacademie. Meer weten over onze programma s? Ga nu naar www.fotoacademie.nl en download de brochure! the influence of photographers
ONDERWERP, THEMA, CONCEPT, MOODBOARD A/DD Han Sieveking karakter en visie