VGEM-taken: Sanctiemaatregelen en Strategische goederen mr. A.M. Van Lent Inhoud van vandaag Kennismaking Wat is VGEM Sanctiewetgeving Strategische goederen Compliance Kennismaking Customs Knowledge: lawyers in logistics, customs & trade bezwaar- & beroepsprocedures, advies & opleiding in douanezaken, AEO, internationale handel, product- & voedselveiligheid, transportrecht, verbintenissenrecht Sander van Lent: Advocaat Bedrijfsleven Customs Knowledge 1
VGEM als basis voor deze specifieke maatregelen Waarom douanemaatregelen? Primair: Waarom douanemaatregelen? Maar ook: De muur vormde ook de noordelijke grens van het Romeinse Rijk.Vermoedelijk deden de poorten in de muur ook dienst als douaneposten, om zo de handel doorgang te kunnen laten vinden. 2
Waarom douanemaatregelen? En ook: Douanewetgeving in enge zin Douanewetgeving in enge zin: gemeenschappelijk douanetarief (de "klassieke" douanerechten) ook andere rechten zoals rechten in het kader van gemeenschappelijk landbouwbeleid en andere heffingen van gelijke werking (antidumpingheffingen en antisubsidieheffingen) vaststelling ttlli van de daarmee samenhangende bepalingen, zoals de tariefpreferentiële regelingen, de douanewaarde en de douanevrijstellingen stelsel van formaliteiten en toezicht met het oog op de heffing en inning VGEM (voorheen ook NFD) VGEM Veiligheid Gezondheid Economie Milieu Vanwege de VGEM-taken voert de Douane een groot aantal controlerende, signalerende en opsporingstaken uit in opdracht van andere ministeries (niet zijnde MvF) 3
VGEM (voorheen ook NFD) Sanctiewetgeving Recente voorbeelden 4
Wettelijke basis VN-Veiligheidsraad resoluties; UN Resolution 1737 (2006) (Iran-resolutie) Besluiten van de Raad van de Europese Unie uitvoeringsbesluiten van VN-resoluties eigen sanctiemaatregelen aanvullende (op VN-resolutie) maatregelen Wettelijke basis Nationale wetgeving Sanctiewet 1977 Wettelijke basis zelfstandige bevoegdheid van Nederland om sanctiemaatregelen te nemen. Wordt zelden gebruik van gemaakt Wet economische delicten 5
Van VN resolutie naar nationale wet Duur van de maatregelen In beginsel voor bepaalde tijd tussentijds te verlengen/in te trekken Artikel 8 Sanctiebesluit Syrië Dit besluit is van toepassing gedurende een periode van 12 maanden. Het wordt voortdurend geëvalueerd. Het kan zo nodig worden verlengd of gewijzigd indien de Raad van oordeel is dat de doelstellingen ervan niet zijn verwezenlijkt. Type maatregelen Tegen: In beginsel tegen landen (Libië, Syrië, Iran, Irak, Libanon) Maar ook: Maar ook: organisatie (Al Qaida) personen (voormalige leden van het Iraakse regime) rechtspersonen (Islamic Republic of Iran Shipping Lines, Iran Air) etc. 6
Welke maatregelen Goederenverkeer bestemming bepaalde derde landen bestemd voor bepaalde subjecten invoer uit bepaalde landen uitvoer naar bepaalde landen doorvoer over het grondgebied van de Gemeenschap Meer specifiek Iran als bestemming bunker leveranties Iranese schepen Welke maatregelen Verbod op uitvoer naar bepaalde landen (specifiek): bepaalde goederen die voor binnenlandse repressie kunnen worden gebruikt bepaalde goederen en technologie voor massavernietigingswapens g of ballistische rakken aan Noord- Korea luxe goederen aan Noord-Korea goederen en technologie voor nucleaire wapens of ontwikkeling van overbrengsystemen voor nucleaire wapens aan Iran en een vergunningplicht voor het leveren van andere bepaalde goederen en technologie die ook voor deze doeleinden gebruikt kunnen worden Welke maatregelen Verbod op uitvoer naar bepaalde landen (specifiek): essentiële uitrusting en technologie voor bepaalde sleutelsectoren van de aardolie- en gasindustrie in Iran van bepaalde goederen en technologie aan bepaalde ondernemingen en een vergunningplicht voor het leveren van die goederen en technologie aan andere subjecten in Birma/Myanmar militaire goederen en militaire technologie technische bijstand in de vorm van goederen 7
Welke maatregelen Financiële sanctiemaatregelen verstrekken van financiering of financiële bijstand het ter beschikking stellen van tegoeden aan bepaalde subjecten Verordening 194/2008 (voorbeeld) het is verboden: direct of indirect financiering of financiële bijstand in verband met de in bijlage II bedoelde uitrusting (uitrusting die voor binnenlandse repressie zou kunnen worden gebruikt) met inbegrip van subsidies, leningen en exportkredietverzekering te verstrekken aan natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen in of voor gebruik in Birma/Myanmar." Douane: bevoegdheid Douane: aangifte behandeling, toezicht, klantbehandeling CDIU: inhoud en uitleg van de wetgeving, vergunningen en ontheffingen Team Poss: algemeen toezicht, informatie, vraagbaak FIOD: opsporing Gevolgen bij overtreding Overtreding is een economisch delict Wet op de economische delicten 8
Boete kan oplopen tot: Gevangenisstraf van 6 jaar Boete van 760.000 euro Gevolgen bij overtreding Strategische goederen / inleiding 9
Strategische goederen Strategische goederen Strategische goederen Welke goederen: gebruik voor militaire doeleinden gebruik voor zowel burgerlijke als militaire doeleinden nodig voor productie van massavernietigingswapens en/of overbrengingsmiddelen g voor dergelijke wapens Welke landen: uit-, in- of doorvoer naar bepaalde landen niet, of alleen onder bepaalde voorwaarden, is toegestaan. Welke maatregelen: vergunningplicht of anders minimaal meldplicht 10
Wetgeving Breed pallet aan Verdragen, Regimes en lokale wetgeving Het Verdrag chemische wapens Biological and Toxin Weapons Convention Non Proliferation Treaty Wassenaar arrangement Nucleair Suppliers Group Verordening (EG) nr. 428/2009 Algemene douanewet Besluit strategische goederen Uitvoeringsregeling strategische goederen (Usg) Militaire goederen Strategische goederen Goederen voor tweeërlei gebruik Strategische goederen / militaire goederen 11
Militaire goederen Wat zijn militaire goederen? goederen zoals opgenomen in de Gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen (artikel 2 Usg) en ook lijst 1 stoffen ex. (Artikel 3 Ucw) Eisen De uit- en doorvoer van militaire goederen is verboden, tenzij: vergunning vrijstelling of ontheffing van de vergunningsplicht Indien geen vergunningplicht: altijd een meldplicht. Uitvoer zonder vergunning: strafbaar feit in de zin van de WED Vrijstellingen en ontheffingen Uitvoer van goederen lijst 1 stoffen (Ucw) Uitvoer naar België en Luxemburg Doorvoer zonder aanlanding Doorvoer van/voor bondgenoten Bondgenoten vrijstelling NL strijdkrachten, NAVO, AFCENT etc 12
Gevolgen niet voldoen Niet voldoen aan de eisen is een delict in de zin van de Wed: serieuze consequenties! verdachten zijn altijd: vergunningplicht eigenaar/exporteur/importeur; de op zijn naam handelende aangever. meldplicht beschikkingsbevoegde de aangever degene die douaneformaliteiten verricht (doorvoer) Strategische goederen / dual use goederen Dual use goederen Wetgeving gecentraliseerd rond Verordening 428/2009: verordening 428/2009 tot instelling van een communautaire regeling voor controle op de uitvoer, de overbrenging, de tussenhandel en de doorvoer van producten en technologie voor tweeërlei gebruik N.B. Ook op tussenhandel van toepassing! 13
Bijlage 1 Dual use goederen: goederen aangewezen in bijlage 1 bij de Verordening (vergunningplicht) systemen, apparatuur en onderdelen (sectie A) test-, inspectie- en productieapparatuur (sectie B) materialen (sectie C) programmatuur (sectie D) technologie (sectie E) Vergunning / Verbod Uitvoer Intracommunautaire overbrenging Catch-allbeschikking bij uitvoer: - indien niet op de lijst opgenomen maar toch mogelijk bestemd zijn voor massavernietigingswapens; - bestaand wapenembargo - mogelijk onderdelen voor militair gebruik Vergunning Individuele vergunning Globale vergunning Communautaire algemene vergunning (CAV) Nationale algemene vergunning (NAV) Versnelde procedure telefonische vrijgave 14
Sanctie Niet voldoen aan de vergunningplicht of verbodsbepaling levert wederom een delict op in de zin van de Wet economische delicten Sondage Bij twijfel niet inhalen: maak gebruik van mogelijkheid tot Sondage idi indicatie van de Nd Nederlandse d exportcontrole-autoriteiten t t of onder de huidige omstandigheden een aanvraag voor een uitvoervergunning van de in de sondage opgegeven goederen aan de opgegeven eindgebruiker positief of negatief zou worden beoordeeld. Sondage Let op: momentopname Geen rechten aan te ontlenen als omstandigheden ook maar minimaal anders zijn. 15
Compliance Gebruikstarief Natuurlijk: professional kijkt in gebruikstarief Echter: welke goederencode? Hoe wordt die vastgesteld? Zelfstandig onderzoek of klant geeft het aan ons door. Lijsten bij besluiten, uitvoeringsregeling en Verordening zijn leidend, maar ook hier weer: indeling Handboek strategische goederen Meten is weten 16
Meten is weten Screening van klanten is niet alles! Interne controle is wellicht belangrijker Organisaties vaak niet goed op de hoogte van vereisten it en risico s ii Probeer in zo vroeg mogelijk stadium inzicht te krijgen in transacties Houd de grip hierop Maak gebruik van Sondage mogelijkheid Hoe? Maak een compliance-plan training Instructie (herhaal regelmatig) gebruik van algemene voorwaarden management rapportage facturatie compliance manager laat tekenen voor kennis omtrent compliance Hoe? Gebruik AEO / HVP bij voorbereiden aanvraag: gebruik het moment kan ook bij jaarlijkse audit 17
Vragen? Einde Dank voor uw aandacht www.douaneadvies.nl info@douaneadvies.nl 18