AFDELING FINANCIËN documentatie- en kennisbeheer T: (02)79 093 43-44-45 19.04.2011 E: documentatiedienst@g-o.be W: http://www.go.be/sites/portaal_nieuw/subsites/onderwijsinfotheek/infotheekgo/onzedienstverlening/pages/def ault.aspx Attendering van onderwijskundige en pedagogische tijdschriften Attendering Tijdschrift Tribune nr. 66.10 november 2010 Onderhandelingen Vlaams sectoraal akkoord uitgesteld. Berckmans Hilaire (p. 31) Sinds juni 2010 wordt er niet alleen niet meer onderhandeld in sectorcomité 18 of overlegd in het hoog overlegcomité, ook de andere normale werkzaamheden tussen de vakbonden en de administratieve overheid zijn stilgevallen. De formele onderhandelingen over het Vlaams sectoraal akkoord zouden pas in 2011 heropstarten. In hun antwoord aan de Vlaamse regering stellen de vakbonden dat ze de reguliere werkzaamheden van het sectorcomité willen hervatten, dat ze duidelijkheid wensen over het kwantitatieve luik van het sectoraal akkoord (bv. het bedrag van de maaltijdcheques) en dat de inhoud van het kwalitatieve luik van het komende akkoord moet herbekeken worden. Maar vooraf dienen de actuele problemen besproken te worden. Hervormingen onderwijs. Ook de leerkracht staat centraal. Deckers Hugo (p. 36) De auteur vraagt zich af wat de gevolgen voor het personeel zullen zijn bij de hervorming van het secundair onderwijs (SO). Om daar een beeld van te krijgen werd de situatie in Nederland geanalyseerd. Ook in Nederland stelt zich immers een lerarentekort. Dit is te wijten aan de vergrijzing van het onderwijzend personeel, de dalende populariteit van het beroep, de afname van zelfstandigheid en de toename van verantwoordelijkheid. Ook de werkdruk bij de leerkracht is gestegen. Bovendien zijn de leerlingen mondiger geworden, wat kan ontaarden in hinderlijk gedrag. Ook de ouders zijn mondiger geworden, waardoor veel meer gevraagd wordt van de leerkracht. Volgens de auteur moet dit Nederlandse voorbeeld aanzetten tot het investeren in onderwijspersoneel bij de hervorming van het SO. Taalexamencommissies in de centra volwassenenonderwijs. Deweerdt Raf (p. 37) In dit artikel worden de taalvereisten (als één van de aanstellingsvoorwaarden voor personeelsleden in het Vlaamse onderwijs) besproken. De vereiste kennis van het Nederlands is daarenboven afhankelijk van het ambt waarin het personeelslid wordt aangesteld. Leerkrachten kunnen op verschillende manieren hun kennis van de onderwijstaal aantonen: via een Nederlandstalig studiebewijs, via een certificaat van een opleiding NT2 of via een getuigschrift van een examencommissie. 1
Sommige personeelsleden in het basisonderwijs moeten bovendien ook de vereiste kennis van de tweede taal Frans bewijzen. Ook dit kan op verschillende manieren aangetoond worden. De controle op afwezigheid wegens ziekte. Achten Georges (p. 38) Personeelsleden die ziek zijn kunnen controle krijgen door artsen van het controleorganisme Mensura. In deze bijdrage wordt aangegeven wie de controle bij ziekteverlof kan aanvragen, waar en wanneer dit gebeurt en welke beslissingen de controlearts kan nemen. Deze beslissingen kunnen evenwel aangevochten worden door de behandelende arts. In dergelijk geval wordt een andere arts als scheidsrechter aangeduid die dan de eindbeslissing neemt. Attendering Tijdschrift Tribune nr. 66.11 december 2010 Vlaams sectoraal akkoord. Onderhandelen of mobiliseren? Berckmans Hilaire (p. 30-31) Nu de onderhandelingen over het Vlaams sectoraal akkoord verschoven zijn naar 2011, hebben de vakbonden voorwaarden gesteld vooraleer opnieuw kan onderhandeld worden. Een van deze voorwaarden is dat er een debat komt over een aantal hete hangijzers: de resem besparingen ten koste van de personeelsleden en eigen diensten en de nieuwe beheersovereenkomsten die zullen leiden tot personeelsafbouw in de verschillende agentschappen en departementen. Voor de vakbond getuigt de afbouw van tewerkstelling (vooral met betrekking tot het contractueel personeel) en loopbaankansen niet van respect voor de personeelsleden. De Vlaamse overheidsdiensten worden volgens de vakbond duidelijk geviseerd door de Vlaamse regering. De auteur vraagt zich dan ook af of het nog zin heeft om verder te onderhandelen. Cao IX, III en II. Een overzicht van de maatregelen. Deweerdt Raf (p. 34-36) Hoewel de onderhandelingen over de cao s ten gevolge van de besparingen vooral geleid hebben tot kwalitatieve overeenkomsten, zijn er toch ook een aantal kwantitatieve eisen gesteld. Deze cao s werden beperkt tot een termijn van twee jaar, om daarna te kunnen onderhandelen over andere, en vooral loonsgebonden eisen. In dit artikel worden de belangrijkste realisaties van deze drie cao s voorgesteld. Cao IX handelt vooral over de verbetering van de inspraakmogelijkheden op lokaal niveau en over verbeterde arbeidsvoorwaarden voor het personeel; cao III hoger onderwijs gaat over verschillende personeelsmateries (ziekteverlof, vakantie, ouderschapsverlof, praktijkervaring, werkdruk, ) in het hoger onderwijs, terwijl cao II (Basiseducatie en VOCVO) onder meer ingaat op de noden van het personeel, op het inperken van de combinatie van avondwerk en weekendwerk en op het oprichten van een werkgroep die de voorwaarden onderzoekt waaronder de personeelsleden van de basiseducatie kunnen overgaan naar het onderwijsstatuut. http://www.acodonderwijs.be 2
Eindejaarstoelage 2010. Achten Georges (p. 37-38) Artikel over de verschillende aspecten van de eindejaarstoelage die op 21 december 2010 aan het onderwijspersoneel wordt uitbetaald. Er wordt dieper ingegaan op de vaststelling van het bedrag (vast en veranderlijk gedeelte), de referteperiode en de inhoudingen op het brutobedrag. De berekening van de eindejaarstoelage wordt concreet gemaakt aan de hand van twee voorbeelden (i.c. een leraar secundair onderwijs en een vastbenoemde kleuteronderwijzeres). Sociale Dienst GO! Medische kosten en premies 2008. (p. 38) Vanaf 1 januari 2011 zullen de aanvragen voor medische en andere tussenkomsten van het dienstjaar 2008 door de sociale dienst voor de personeelsleden van het GO! niet meer in aanmerking worden genomen voor terugbetaling. De dossiers en aanvragen van 2009 mogen nu reeds verstuurd worden, terwijl voor deze van 2010 gewacht moet worden tot januari 2011. Attendering Tijdschrift Tribune nr. 67.01 januari 2011 Besparingen Vlaamse overheid. Zullen naakte ontslagen volgen? Berckmans Hilaire (p. 29-30) In aanloop naar een nieuw Vlaams sectoraal akkoord werd aan de vakbonden een nota van het College van Ambtenaren-Generaal (CAG) overhandigd, die aanleiding geeft tot heel wat ongerustheid. In deze nota geeft het CAG een raming van de besparingsmaatregelen voor de opeenvolgende jaren. Volgens haar berekening moet er tussen 2006 en 2012 voor alle departementen en IVA s gemiddeld 7,20 procent ingeleverd worden op de personeelskredieten. Dit zou neerkomen op een verlies van 893 tewerkstellingsplaatsen in de Vlaamse overheid. Vermits deze besparingen niet enkel meer kunnen opgevangen worden door de niet-vervanging van uitstroom, zal het risico op naakte ontslagen toenemen. Niet alleen de vakbonden, maar ook het CAG beseft dat door deze maatregelen de werking van de Vlaamse diensten in het gedrang komt. De auteur vraagt zich af of het onder die omstandigheden nog zin heeft om verder te onderhandelen over een sectoraal akkoord. Zijn dit nu de remedies? Berckmans Hilaire (p. 31) Kritische bespreking van de voorgestelde oplossingen die het College van Ambtenaren-Generaal (CAG) heeft geformuleerd met betrekking tot de besparingen bij de Vlaamse overheidsdiensten, zoals opgelegd door de Vlaamse regering. Deze oplossingen zijn: het wegwerken van de tussenschotten tussen de apparaatskredieten (m.a.w. overgaan tot één werkingsenveloppe); de ICT-outsourcing kritisch evalueren en een Vlaams agentschap voor ICT-personeel oprichten (insourcing); de herziening van het Vlaams personeelsstatuut, vooral door de grote variëteit aan betaalde en onbetaalde verloven aan te pakken. 3
Volgens de vakbonden heeft het CAG de besparingsbeslissingen van de Vlaamse ministers te onderdanig gevolgd door voorstellen te doen die de departementen en agentschappen ernstig in moeilijkheden zullen brengen. Dossier hervormingen secundair onderwijs. Visie ACOD op de oriëntatienota. Deweerdt Raf (p. 34-38) In dit artikel worden de verschillende opmerkingen van de ACOD op de oriëntatienota over de hervorming van het secundair onderwijs (SO) weergegeven. Voor deze hervormingen stelt de ACOD een stappenplan met een duidelijke tijdslijn voor. Na elke fase moeten evaluatiemomenten ingebouwd worden, zodat bijsturing mogelijk is. Deze hervorming zal door ACOD pas aanvaard worden als er voldaan wordt aan een aantal noodzakelijke randvoorwaarden (bv. geen besparing op het totale budget van het secundair onderwijs). Verder worden volgende specifieke opmerkingen gemaakt: de competenties en de competentieontwikkeling moeten evenwichtig aangevuld worden door een kenniscomponent; wat de overgang van het basis- naar het secundair onderwijs betreft merkt de vakbond op dat veel problemen in het secundair onderwijs kunnen ondervangen worden door de omkadering in het basisonderwijs te versterken; de studiekeuze moet zo lang mogelijk uitgesteld worden; met betrekking tot het geïndividualiseerd onderwijs stelt de ACOD dat er grenzen zijn aan de differentiatie door de leerkracht; in de nieuwe structuur moet de gemeenschappelijke vorming zo lang mogelijk (d.i. in eerste en tweede graad) aangehouden worden; ten slotte pleit het ACOD voor het behoud van het vak als referentiepunt van het personeelsstatuut. http://www.acodonderwijs.be Attendering Tijdschrift Tribune nr. 67.02 februari 2011 Administratief, meesters-, vak- en dienstpersoneel. Wat voorziet cao IX onderwijs voor AMVDpersoneel? Berckmans Hilaire (p. 28-29) Overzicht van de bepalingen met betrekking tot het administratief, meesters-, vak- en dienstpersoneel (AMVD-personeel) die in cao IX gemaakt werden. Voor het vastbenoemd AMVDpersoneel wordt de verlofregeling gelijkgeschakeld met die van het onderwijzend personeel. Bij ouderschapsverlof in het kader van loopbaanonderbreking wordt de leeftijd van het kind opgetrokken tot twaalf jaar. Ook met betrekking tot het contractueel meesters-, vak- en dienstpersoneel (MVD-personeel) werden verschillende maatregelen genomen: logistieke taken worden pas uitbesteed wanneer het eigen personeel dit niet kan uitvoeren; het recht op ouderschapsverlof en het verlof medische bijstand voor het contractuele arbeiderspersoneel van het GO! zouden mogelijk worden; er komt een werkgroep die een vergelijking van de statuten van het arbeiderspersoneel tussen de verschillende netten zal maken, dit met het oog op gelijkschakeling; deze werkgroep zal ook een evaluatie maken van de verbetering van de arbeidsvoorwaarden voor het MVD-personeel en het onderhoudspersoneel, zoals voorzien in cao VIII. Ten slotte komt er ook een werkgroep die de mogelijkheid tot het veralgemenen van de lerarenkaart zal onderzoeken. 4
Een jaar met heel wat uitdagingen. Deckers Hugo (p. 36) Volgens de auteur wordt 2011 een belangrijk jaar omdat er grote veranderingen op til zijn. Vooreerst zullen de drie cao s uit 2010 dit jaar omgezet worden in nieuwe wetgeving. Daarnaast staan ook grote niveauhervormingen voor de deur: het secundair onderwijs, het deeltijds kunstonderwijs, het hoger onderwijs, de rol van het volwassenenonderwijs in relatie tot HBO5, Daarnaast staat ook de toekomst van het Provinciaal onderwijs op de agenda. Ten slotte wordt ook het loopbaandebat onderwijs verder ontwikkeld. Dit dossier is voor de vakbond erg belangrijk omdat dit handelt over de rechtspositie van het personeel. De vakbond zal er over waken dat deze hervorming niet nadelig wordt voor het personeel. De terbeschikkingstelling wegens ziekte. Wat zijn de gevolgen? Achten Georges (p. 37) Wanneer een personeelslid zijn recht op bezoldigd ziekteverlof heeft uitgeput, wordt hij ter beschikking gesteld wegens ziekte. Het salaris wordt dan vervangen door een wachtgeld. In deze bijdrage wordt uitgelegd hoe dit wachtgeld berekend wordt, hoe het wachtgeld aangepast wordt bij ernstige of langdurige ziekte en wat de wederaanpassingsperiode met halve dagtaak inhoudt. Tevens wordt aangegeven wanneer het personeelslid voor de pensioencommissie van Medex moet verschijnen en welke beslissingen daaruit kunnen voortvloeien. Het personeelslid kan tegen die beslissing binnen een termijn van 30 dagen beroep aantekenen. Wordt het personeelslid definitief ongeschikt verklaard, dan wordt hij ontslagen de maand na de bekendmaking van de beslissing en dient hij zelf zijn pensioen aan te vragen. Bijkomende omkadering en ondersteuning noodzakelijk. Deweerdt Raf (p. 38) Volgens de auteur is zowel de leerlinggebonden als de administratieve omkadering van het schoolgebeuren ontoereikend geworden. De ACOD eist dan ook dat er een duidelijke scheiding komt tussen de uren-leraar die gebruikt worden voor het lesgeven aan de klas en de uren-leraar die gebruikt worden om dit lesgeven te faciliteren. Ook de taakomschrijving van de leraar moet gezuiverd worden van taken die niet tot de kerntaken van de leraar behoren. Daarnaast moeten er ook bijkomende middelen vrijgemaakt worden voor administratieve ondersteuning in het basisonderwijs. Om de nood aan omkadering in te schatten zal de ACOD een werkgroep ad hoc, waaraan personeelsleden van het beleids- en ondersteunend personeel, opstarten. 5
Attendering Tijdschrift Tribune nr. 67.03 maart 2011 Vaste benoeming tijdig melden! Achten Georges (p. 33) De auteur wijst er op dat elke vaste benoeming - om aanvaard te worden door de overheid - binnen de drie maanden moet gemeld worden aan het Ministerie van Onderwijs en Vorming. Voor scholen die over EDISON beschikken, volstaat een zending van de opdracht via een RL-1; scholen die niet elektronisch communiceren met het ministerie van Onderwijs en Vorming, dienen gebruik te maken van de documenten PERS 13 of PERS 14. Er wordt aan de betrokken personeelsleden aangeraden om op het schoolsecretariaat een kopie van de zending en van de bevestiging van de zending door het Ministerie op te vragen. Minidecreet scholengemeenschappen. Regelingen inzetbaarheid personeelsleden. Deweerdt Raf (p. 34) De overheid wil via het minidecreet de scholengemeenschappen in de toekomst versterken. Ook zijn er plannen om de inzetbaarheid van de personeelsleden die de scholengemeenschap ondersteunen, decretaal uit te werken. Dit zou onder meer inhouden dat het bestuurspersoneel zou ingezet kunnen worden voor opdrachten die de totaliteit van de scholengemeenschap omvatten, dat de leden van het onderwijzend personeel van het basisonderwijs ingezet kunnen worden in andere scholen van de scholengemeenschap en dat de leden van het beleids- en ondersteunend personeel basisonderwijs ingezet kunnen worden voor opdrachten voor de totaliteit van de scholengemeenschap of voor opdrachten voor en in andere scholen van de scholengemeenschap. Ook de leden van het ondersteunend personeel secundair onderwijs zouden (mits hun toestemming) ingezet kunnen worden voor opdrachten die de totaliteit van de scholengemeenschap beslaan of voor opdrachten voor en in andere instellingen van de scholengemeenschap. De inzetbaarheid van deze personeelsleden zou echter afhankelijk gemaakt worden van welbepaalde voorwaarden. Concentratiescholen: wat nu? Deckers Hugo (p. 35) De laatste maanden is er heel wat te doen over het zogenaamd falend beleid rond de concentratiescholen. Ondanks het gelijkekansenbeleid zouden witte scholen witter worden en zwarte scholen zwarter. Terwijl Raymonda Verdyck (GO!) op zoek wil gaan naar nieuwe manieren om de segregatie tegen te gaan, vindt Mieke Van Hecke (VSKO) dat we ons moeten afvragen of het nog wel zin heeft om in de scholen een mix tussen allochtone en autochtone kinderen te creëren. Daarbij zou volgens recent onderzoek de impact van de sociaaleconomische achtergrond van kinderen veel groter zijn dan de etnische achtergrond. Ook in Nederland is het bestrijden van segregatie geen prioriteit meer. De ACOD stelt dat, ondanks deze discussies, het onderwijs een hefboom van emancipatie voor iedereen moet blijven, gericht op gelijke behandeling van en eerlijke kansen voor iedereen. 6