Reclamebeleid Gemeente Koggenland

Reclamebeleid Gemeente Koggenland *D13.002018* D13.002018

Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Bestaande regelgeving waar rekening mee gehouden moet worden 4 3 Uitgangspunten voor het maken van reclame 5 4 Huidige situatie 6 5 Voorstel nieuw beleid 8 5.1 Nadere regels 8 6 Beheer en onderhoud reclame om lichtmasten 6.1 Uitbesteden of zelf doen 10 6.2 Werkwijze uitbesteding 11 6.3 Voor en nadelen aanvragers 12 6.4 Conclusie 12 7 Handhaving 8 Evaluatie 9 Voorstellen Bijlages 10.1 Bijlage 1 verkiezingsborden 16 10.2 Bijlage 2 vrije aanplakplaatsen 23 10.3 Bijlage 3 reclame gemeentegrond 28 ` PAGINA 2

1 Inleiding De gemeenteraad heeft het college verzocht nadere regels te stellen aan reclame-uitingen in de gemeente. Aanleiding hiervoor zijn klachten, die vooral gaan over: - wildgroei van reclameborden; - verwaarloosde reclameborden; - hinderlijke situaties (belemmerend voor verkeer); - commerciële reclame van niet-lokale bedrijven. De doelstellingen zijn evenwicht te creëren tussen de kwaliteit van de omgeving en openbare ruimte, de openbare orde, de verkeersveiligheid, de belangen van ondernemers en in kaart brengen van de financiële aspecten. Daarvoor zijn criteria opgesteld gericht op het tegengaan van alle reclames in de openbare ruimte die afbreuk doen aan deze doelstelling. Deze nota gaat over: - tijdelijke reclame zoals 2-signs, spandoeken, vrije plakplaatsen en verkiezingsborden binnen de bebouwde kom; - zowel commerciële reclame als niet-commerciële reclame; Reclame is het aanprijzen van of aandacht vestigen op goederen, diensten, activiteiten of namen. Onder buitenreclame vallen alle uitingen met een commercieel karakter in de openbare ruimte en de reclame-uitingen op of aan een gebouw die zichtbaar zijn vanaf de openbare weg. Ook zijn er niet-commerciële organisaties en instellingen die reclame gebruiken om bijvoorbeeld evenementen aan te kondigen. Buitenreclame kan onderscheiden worden in reclame op eigen gronden en bouwwerken met reclame die vanaf de openbare weg te zien zijn. Hiervoor zijn regels gesteld in de gemeentelijke Welstandsnota. Deze categorie reclame valt dan ook buiten deze beleidsnota. Daarnaast zijn er reclame-uitingen op openbare grond. Hiervoor staan in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) regels. Deze zijn nu beperkt en niet-specifiek. Uit onderzoek is naar voren gekomen dat alle aanvragen op basis van de huidige APV worden vergund. Ook is gebleken dat borden er (te) lang staan of er borden zonder vergunning worden geplaatst. Uit de praktijk blijkt dat het lastig is voor handhavers om onderscheid te maken tussen vergunde en niet vergunde borden. Conclusie is dat de huidige regels te beperkt zijn om de doelstellingen van deze nota te halen. ` PAGINA 3

2 Bestaande regelgeving waar rekening mee gehouden moet worden De Grondwet Bij het maken van reclamebeleid in de openbare ruimte moet rekening worden gehouden met het grondrecht om gedachten en gevoelens te openbaren op grond van artikel 7 van de Grondwet. Dit artikel gaat over de vrijheid van meningsuiting. In artikel 7, 4e lid van de Grondwet wordt het maken van handelsreclame uitgezonderd van vrijheid van meningsuiting. Met handelsreclame wordt bedoeld: reclame voor commerciële doeleinden. Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Het juridische kader voor het toestaan of weren van reclame wordt gevormd door de Wabo en de APV. De Wabo is van belang voor reclame aan gevels en voor vaste reclame objecten (die gezien worden als bouwwerken, geen gebouw zijnde). Landschapsverordening Voor het buitengebied (buiten de bebouwde kom) is de APV niet van toepassing maar geldt de provinciale landschapsverordening Noord-Holland. Algemeen Plaatselijke Verordening (APV) De grondslag om vergunning te verlenen ligt in de APV. In artikel 2:10 APV staan de voorwaarden om de vergunning te kunnen verlenen of te weigeren. Dit artikel biedt ook de mogelijkheid voor het stellen van nadere regels. Met deze nota worden er nadere regels gesteld voor de APV Welstand Een reclame uiting moet altijd voldoen aan de redelijke eisen van welstand. Vandaar dat deze eis is opgenomen in zowel de Wabo als de APV. Een reclamevergunning kan worden geweigerd wanneer de reclame uiting niet voldoet aan de redelijke eisen van welstand. ` PAGINA 4

3 Uitgangspunten voor het maken van reclame De gemeente vindt het belangrijk dat de manier waarop reclame wordt gemaakt in redelijke regels is vastgelegd. Dit betekent dat de gemeente oog heeft voor de behoefte aan reclame. Wel moet de reclame passen in het straatbeeld en de omgeving niet ernstig verstoren. Hierdoor wordt het straatbeeld als geheel overzichtelijker en rustiger. Belangrijk is dat het toelaten van reclame-uitingen niet ten koste mag gaan van de kwaliteit van de openbare ruimte. Met het oog daarop zijn de onderstaande punten van belang. Commerciële en niet-commerciële bedrijven voldoende mogelijkheden bieden om reclame te maken; Voor bedrijven is het maken van reclame zeer belangrijk. Ondernemers moeten in staat worden gesteld hun naam en producten te adverteren. Hierin mag geen onderscheid gemaakt worden tussen lokale en niet lokale bedrijven. Voor instellingen als sportverenigingen, maatschappelijke instellingen, galeries et cetera is het maken van reclame net zo belangrijk. Om maximaal effect te bereiken moet reclame opvallen. De gemeente kijkt hierbij in hoeverre en in welke vorm reclameuitingen worden toegestaan. Reclame moet passen binnen het straatbeeld; Reclame draagt bij voorkeur bij aan de uitstraling van de gemeente. Het mag echter geen afbreuk doen aan de kwaliteit van de openbare ruimte. Dit heeft te maken met plaatsing, kleurstelling, materiaalgebruik en/of detaillering. Reclame mag niet leiden tot visuele chaos. Knipperende lichtreclame of wisselende reclameteksten zijn om deze reden slechts in zeer uitzonderlijke situaties toelaatbaar. Dit staat uitgewerkt in de welstandsnota. Verkeersveiligheid en hinder; Belangrijk is dat een reclame-uiting geen (fysieke of visuele) overlast of hinder veroorzaakt. Een reclame-uiting mag niet leiden tot verkeersonveilige situaties. Dit betekent dat de straat, trottoirs, kruispunten, de verkeerslichten of borden en andere aanduidingen goed zichtbaar moeten blijven. Daarnaast mogen reclameborden en uitstallingen op de weg of trottoirs geen belemmering vormen voor doorgaand verkeer, voetgangers en hulpverlenende diensten. ` PAGINA 5

4 Huidige situatie Verkiezingsborden De verkiezingsborden worden ongeveer 6 weken voor de verkiezingen geplaatst op de bekende locaties in de gemeente. De plaatsing van de houten frames wordt gedaan door de buitendienst. De buitendienst zal de frames na de verkiezingen weer verwijderen. De politieke partijen plakken zelf hun posters. Deze werkwijze is niet geregeld in de APV. Vrije plakplaatsen In de gemeente zijn er 3 vrije plakplaatsen. Deze plakplaatsen zijn bedoeld voor het aanbrengen van ideële reclame en vrije meningsuiting. In de meeste gevallen worden de plakplaatsen gebruikt voor het aankondigen van plaatselijk of regionale activiteiten. De gemeente en winkeliersvereniging hebben de afspraak dat de gemeente 1 x per kwartaal de borden schoonmaakt. De locaties staan beschreven in bijlage 2. Hiervoor is geen toestemming of vergunning vereist. Spandoeken Aanvragen voor spandoeken komen zelden in onze gemeente. Volgens artikel 2:10 APV moet hiervoor een vergunning worden verleend. Het plaatsen en verwijderen van de spandoeken wordt gedaan door de vergunninghouder of zijn/haar gemachtigde. Reclame aan lichtmasten Reclamedisplays worden geplaatst in de vorm van 2-signs om lichtmasten. Op grond van artikel 2:10 APV moet hiervoor een vergunning worden verleend. Er worden geen voorwaarden gesteld aan uiterlijk en locatie in de vergunning. Dit heeft tot gevolg dat er verwaarloosde borden en hinderlijke situaties ontstaan. Het beheer en onderhoud laat te wensen over. ` PAGINA 6

Reclame gemeentegrond Door verenigingen worden borden aan paaltjes op gemeentegrond geplaatst. Op deze borden staan aankondigingen van voetbalwedstrijden of toneelvoorstellingen. Op dit moment worden deze borden zonder vergunning geplaatst, terwijl deze wel vergunningsplichtig zijn. Dit heeft tot gevolg dat er wildgroei ontstaat en het straatbeeld wordt aangetast. Daardoor ontstaan er klachten uit de omgeving. Handhaving In de huidige situatie is het handhaven van reclameborden niet geprioriteerd in de handhavingsnota. Daarom vindt er geen structurele handhaving plaats maar alleen op verzoek van derden. Uit een gesprek met medewerkers van handhaving is ook gebleken dat het onduidelijk is welke borden wel of niet zijn vergund. ` PAGINA 7

5 Voorstel nieuw beleid Openbare ruimte is de ruimte die voor iedereen toegankelijk is. De eisen aan reclames in de gemeente zijn bedoeld om de kwaliteit van de omgeving te behouden. De gemeente geeft als eigenaar en beheerder van de openbare buitenruimte binnen de bebouwde kom de gelegenheid om reclame te maken. Nadere regels worden gesteld voor kwaliteit, eenvormigheid en verkeersveiligheid. Ook kan door het stellen van nadere regels vergunning aanvragen concreter worden getoetst. In deze nota worden de volgende nadere regels gesteld: 5.1 Nadere regels Verkiezingsborden Criteria verkiezingsborden: De borden mogen geplaatst worden op de vaste locaties zoals aangewezen in bijlage 1; De borden mogen maximaal 6 weken van te voren worden geplaatst; De borden worden uiterlijk 1 week na de verkiezingen verwijderd; Voor het plakken van de poster is geen toestemming of vergunning vereist. Vrije aanplakplaatsen Criteria vrije aanplakplaatsen: Uitbreiding van de vrije plakplaatsen met 7 locaties. De borden staan geplaatst op de vaste locaties zoals aangewezen in bijlage 2; Voor het plakken van de posters is geen toestemming of vergunning vereist; Vrije plakplaatsen zijn bestemd voor het aanbrengen van ideële reclame en vrije meningsuiting; De vrije plakplaatsen worden 1x per kwartaal ontdaan van posters en lijmresten. ` PAGINA 8

Spandoeken Criteria spandoeken: Spandoeken mogen voor een maximale tijdsduur van twee weken worden geplaatst; Spandoeken mogen niet zodanig zijn aangebracht dat zij, met name op kruispunten, het verkeer hinderen of in gevaar brengen; Spandoeken mogen niet aanstootgevend zijn; De constructie en bevestiging moet zodanig zijn dat geen schade wordt toegebracht aan gemeentelijke eigendommen; Als de spandoeken over de weg worden gehangen, dient de ophanghoogte minimaal vier meter te zijn. Reclame aan lichtmasten Criteria borden: De omvang van de reclameborden mag maximaal 130 x 95 cm bedragen; Het maximaal aan te brengen tweezijdige borden wordt gesteld op 30 stuks voor de gehele gemeente; De gemeente bepaalt op welke locatie deze borden worden aangebracht. De reclameborden mogen niet zodanig zijn aangebracht dat zij het verkeer hinderen of in gevaar brengen; Reclameborden mogen niet binnen een afstand van tien meter van kruispunten worden geplaatst; Op het trottoir dient een doorgang van minimaal 90 cm vrij te worden gehouden voor voetgangers, boosters, kinderwagens, rollators en rolstoelgebruikers; Het aanplakken van reclame op straatmeubilair is niet toegestaan; Reclameborden mogen niet lijken op verkeersborden en verkeerstekens; Een reclamebord mag niet aanstootgevend zijn. Reclame gemeentegrond Dit betreft borden die op paaltjes in gemeentegrond worden geplaatst. De omvang van de reclameborden mag maximaal 130 x 95 cm bedragen; Het maximaal aan te brengen borden wordt gesteld op 9 voor de gehele gemeente; De gemeente bepaalt op welke locatie deze borden worden aangebracht zie bijlage. Reclameborden mogen niet lijken op verkeersborden en verkeerstekens; Een reclamebord mag niet aanstootgevend zijn: De achterzijde van het bord moet donker gekleurd zijn; Deze borden zijn bedoeld voor niet commerciële instellingen. ` PAGINA 9

6 Beheer en onderhoud reclame om lichtmasten Steeds meer gemeentes kiezen ervoor om de reclame om lichtmasten uit te besteden aan een reclamebureau. De reden hiervoor is dat het de werkdruk bij de gemeente verlaagd en handhaving wordt gewaarborgd. Om er achter te komen of het uitbesteden ook geschikt is voor onze gemeente zijn de twee onderstaande rekenmodellen gemaakt. 6.1 Uitbesteden of zelf doen Om een compleet beeld te creëren zijn er twee rekenmodellen gemaakt. Wat zijn de kosten als de gemeente het zelf exploiteert en wat zijn de kosten als dit wordt uitbesteed. Zelf in de hand houden Een eerste optie is om de 2-signs volledig in eigen beheer uit te voeren. Er dienen 30 borden te worden aangeschaft, waar reclameposters in geplaatst kunnen worden. De aanschaf voor 1 bord bedraagt 500,- 30 borden bedraagt 15.000,- Als er een bord kapot is, zal deze vervangen of gemaakt moeten worden. Deze kosten, maar ook de constatering en uitvoering hiervan komen volledig voor de gemeente. Als er gekeken wordt naar de tijdinvestering voor het wisselen van de posters komen we tot de volgende berekening: Tijd wisselen poster incl. reistijd:15 minuten (0,25 uur) Aantal borden: 30 Duur reclamecampagne: 14 dagen 30x0,25= 7,5 uur per 2 weken. Dat betekent 15 uur arbeidsbelasting per 4 weken. De vergunningaanvraag van de borden worden in behandeling genomen door de gemeente. Het afhandelen van een aanvraag kost gemiddeld 30 minuten. De globale kosten zullen ongeveer 10.000 per jaar zijn. ` PAGINA 10

Uitbesteden Een tweede optie is om het plaatsen van borden en reclameposters uit te besteden aan een reclamebureau. De gemeente hoeft bij deze optie geen borden aan te schaffen. Dit wordt verzorgd door het reclamebureau. Het reclamebureau neemt het beheer en onderhoud van de borden voor zijn rekening. Het reclamebureau wisselt de posters. De tijdsbesteding voor het wisselen van de posters komt hiermee voor de gemeente te vervallen. In praktijk betekent dit dat het reclamebureau minimaal 1x per twee weken een ronde doet door de gemeente. De vergunningaanvragen voor de lichtmastreclame (2-signs) worden afgehandeld door het reclamebureau. Voor handhaving kan uitbesteden een voordeel zijn. Het reclamebureau heeft een signaalfunctie. Tijdens hun plaatsingsronde kunnen zij niet vergunde borden signaleren en doorgeven aan de gemeente. Dit bespaart de handhavers tijd. 6.2 Werkwijze uitbesteding De gemeente sluit een contract af met een reclamebureau. Eventueel dient de APV nog te worden aangepast zodat er 1 vergunning/overeenkomst aan 1 exploitant wordt toegewezen (het reclamebureau). Het minimaal aantal borden hangt af van de grootte van de gemeente. Een globale vuistregel in de grote steden is 1 per 1.000 inwoners. Minimale afname is 30 borden. De voorkeur van het reclamebureau gaat uit naar 2-signs borden. Dit vanwege de duurzaamheid, efficiency en zichtbaarheid van alle vlakken. De hardware frames worden aangeschaft, beheerd en onderhouden door het reclamebureau. Het minimale aantal borden dat een adverteerder moet vullen zijn 10 borden. De gemeente kan zelf eventueel nog beperkingen stellen aan het soort reclame. Dit komt in de regel weinig tot niet voor. Het reclamebureau handelt naar advies van de reclamecodecommissie. In het tariefstructuur wordt een onderscheid gemaakt in cultuur en commercieel. Vaak gaat het om bruto tarieven en kan er korting gegeven worden aan culturele adverteerders, veelboekers of mediabureaus. ` PAGINA 11

6.3 Voor en nadelen aanvragers Commerciële bedrijven Op dit moment worden er geen leges geheven voor vergunningen die op grond van artikel 2:10 APV worden vergund. De kosten voor de aanvrager zijn hierdoor minimaal. Bij uitbesteding van de reclameborden zal het kostenplaatje voor de aanvrager veranderen. De hoogte van de kosten is afhankelijk van de afspraken met het reclamebureau. De verwachting is dat voor commerciële partijen en landelijke reclamecampagnes de stijging van de kosten weinig problemen zal opleveren. Deze inschatting is gemaakt op basis van informatie van omliggende gemeentes die al op deze manier hun reclame uitbesteden. Niet commerciële instellingen De financiële gevolgen voor de niet commerciële instellingen kunnen beperkingen opleveren voor het maken van reclame. Het budget van deze instellingen voor het maken van reclame zou niet toereikend kunnen zijn. Om hen tegemoet te komen kan het aantal vrije plakzuilen uitgebreid worden. Deze kunnen kosteloos worden gebruikt. Ook is het mogelijk om borden op paaltjes op gemeentegrond te plaatsen (zie hoofdstuk 5). 6.4 Conclusie De conclusie, gebaseerd op alle gegevens, is dat uitbesteden veel voordelen met zich meebrengt. Het verlaagt de werkdruk van zowel de vergunningverlener als de handhaver. Wij stellen u dan ook voor om voor deze optie te kiezen. ` PAGINA 12

7 Handhaving Het functioneren van deze nota valt of staat met de handhaving ervan. Wanneer er onvoldoende draagvlak is om te handhaven, kan een reclamebeleid geen stand houden. Om de doelstellingen van deze nota te behalen moet er effectief gehandhaafd worden. Als er borden zonder vergunning geplaatst worden, dient het college de overtreder aan te schrijven om de borden binnen een door hen te bepalen termijn te legaliseren of te verwijderen. Als er wel een vergunning aanwezig is, maar de voorschriften van de vergunning niet worden nageleefd, kan bestuursdwang of een last onder dwangsom worden toegepast. Bestuursdwang houdt in dat de betreffende reclame-uiting wordt verwijderd op kosten van de overtreder. In het geval er een dwangsom wordt opgelegd wordt een bepaald bedrag, met een bepaald maximum, verbeurd verklaard voor ineens, iedere keer of voor elk tijdvak, dat het voorschrift wordt overtreden. Deze vorm van handhaving werkt zeer efficiënt bij dit soort zaken. Reclame op gemeentelijk eigendom kunnen op privaatrechtelijke gronden direct worden verwijderd. Voorstel uitvoering handhaving: Na overleg met de medewerkers handhaving is het volgende werkproces tot stand gekomen. Als er geconstateerd wordt dat er borden niet vergund of buiten de aangewezen locaties staan, wordt hier een foto van gemaakt. Deze foto wordt gemaild naar de afdeling Bouwen en Milieu. Een medewerker neemt contact op met de betreffende adverteerder en verzoekt het bord te legaliseren of te verwijderen. Mocht de adverteerder niet reageren op het verzoek, kan bestuursdwang of een last onder dwangsom worden toegepast. ` PAGINA 13

8 Evaluatie De resultaten en de gevolgen van de nota reclamebeleid zal 1 jaar na vaststelling worden geëvalueerd en worden voorgelegd aan de commissie Grondgebied. Deze zal kijken of de nota voldoet aan de praktijk. ` PAGINA 14

9 Voorstellen 1. Gebruik te maken van de mogelijkheid om aanvullende regels te stellen op grond van artikel 2:10 van de APV; 2. de aanvullende regels zie hoofdstuk 5.1 vast te stellen; 3. om akkoord te gaan met uitbesteding van de 2-signs borden; 4. 7 nieuwe vrije aanplak plaatsen te realiseren; 5. de aangewezen locaties in bijlage voor de verkiezingsborden, vrije aanplakplaatsen en plekken borden gemeentegrond vast te stellen; 6. een jaar na vaststelling evaluatie laten plaatsvinden en voorleggen aan commissie grondgebied. 7. een communicatieplan opstellen na vaststelling ` PAGINA 15

Bijlages 10.1 Bijlage 1 verkiezingsborden locatie verkiezingsborden Obdam: Dorpsstraat/Overweg Obdam: Dorpsstraat/Dokter Lohmanstraat ` PAGINA 16

Obdam: Weerestraat Spierdijk: Spierdijkerweg/Theresiahof ` PAGINA 17

Zuidermeer: Baarsdorpermeer/Zuidermeerweg Berkhout: Oosteinde/Slagterslaan ` PAGINA 18

Scharwoude: T. van der Meerstraat Ursem: Noorddijkerweg/De Leet ` PAGINA 19

Ursem: Ruijterstraat/Walingsdijk Hensbroek: Dorpsweg/Burgemeester Kooimanweg ` PAGINA 20

Oudendijk: Dorpsweg De Goorn: Buitenroede ` PAGINA 21

De Goorn: Dwingel Avenhorn: West/Koningsspil ` PAGINA 22

10.2 Bijlage 2 vrije aanplakplaatsen Huidige vrije plakplaatsen Nieuwe vrije plakplaatsen Obdam: Dorpsstraat/Overweg Obdam: Dorpsstraat/Dokter Lohmanstraat ` PAGINA 23

Spierdijk: Wezenweid/Spierdijkerweg Berkhout: Kerkebuurt ` PAGINA 24

Berkhout: Oosteinde Ursem: Noorddijkerweg ` PAGINA 25

Hensbroek: Dorpsweg nabij glasbak De Goorn: Buitenroede ` PAGINA 26

Avenhorn: West bij bushokje ` PAGINA 27

10.3 Bijlage 3 reclame gemeentegrond locatie borden Oudendijk: Dorpsweg Zuidermeer: tegenover Zuidermeerweg 61 ` PAGINA 28

Hensbroek: Kerkweg / t Ouwe Hof Spierdijk: Spierdijkerweg ` PAGINA 29

Ursem: Walingsdijk/Ruijterstraat Ursem: De Leet/Gabrielstraat ` PAGINA 30

De Goorn: ter hoogte van carpoolplaats Berkhout: Slagterslaan/Reindert Visserstraat ` PAGINA 31

Obdam: Weerestraat ` PAGINA 32