2 Spelkenmerken 2.1 Doel MVO aan het roer is een informatief spel dat spelers laat ervaren wat maatschappelijk verantwoord ondernemen is en welke de basisbeginselen hieronder vallen. Het spel bestaat uit drie rondes, waarin telkens verschillende aspecten van een MVO-beleid belicht worden. 2.2 Speeldoel De spelers zijn verantwoordelijk voor een cruiseschip en beheren dit schip gedurende drie cruises. Naast de zorg voor het dagelijkse beleid, krijgen ze daarbij ook telkens een aantal uitdagingen voorgeschoteld. Door hun bedrijf goed te runnen en goede en evenwichtige keuzes te maken, behalen de spelers een hoge MVO-score. 2.3 Doelgroep MVO aan het roer is bedoeld voor ondernemers en studenten uit het hoger onderwijs (economische richtingen). Het spel is ook geschikt voor studenten en leerlingen zonder economische voorkennis uit de laatste graad van het secundair onderwijs (ASO, TSO, Handel). 2.4 Duur MVO aan het roer duurt 2 uur, speluitleg en nabespreking inbegrepen. Het spel kan eventueel op 100 minuten gespeeld worden (in het secundair onderwijs), maar de inhoud komt beter tot zijn recht met wat meer tijd (tot 3 uur). 2.5 Timing Het klaarzetten van het lokaal neemt ongeveer een half uur in beslag (zie verder: Klaarzetten van het spelmateriaal voor de opstelling). Het is handig als de spelbegeleider hier een beetje hulp krijgt om tafels en stoelen te schikken en alle materialen op hun juiste plaats te leggen. Voorzie een twintigtal minuten voor de speluitleg. Elke spelronde duurt ongeveer een half uur (cruise inclusief bespreking van de cruise), de eindbespreking kan op tien minuten gebeuren. De spelbegeleider voorziet best daarna nog een half uur om alle materiaal op te ruimen en het lokaal terug op orde te zetten. In onderstaande tabel wordt aangegeven wat de minimale en de maximale tijdsinvestering bedraagt. Naargelang de beschikbare tijd kan de spelduur dus ingekort of verlengd worden. Dit is een richtcijfer dat de spelbegeleider kan helpen de beschikbare tijd zo efficiënt mogelijk in te delen. 14
SPELFASE MINIMUM MAXIMUM Speluitleg 10 minuten 15 minuten Cruise 1 8 minuten 14 minuten Bespreking Cruise 1 15 minuten 20 minuten Cruise 2 8 minuten 14 minuten Bespreking Cruise 2 15 minuten 20 minuten Cruise 3 8 minuten 14 minuten Bespreking Cruise 3 15 minuten 20 minuten Nabespreking 10 minuten 45 minuten TOTAAL 89 minuten 162 minuten Klaarzetten lokaal 15 minuten 30 minuten Opruimen materiaal 20 minuten 30 minuten ALGEMEEN TOTAAL 121 minuten 222 minuten 2.6 Aantal spelbegeleiders Het spel wordt begeleid door 1 spelbegeleider. De spelbegeleider kan MVO aan het roer begeleiden na het volgen van een vorming. De vorming geeft een volledig overzicht van de mogelijkheden, het verloop en de inhoud van het spel. Het is belangrijk dat de spelbegeleider vooraf ook de handleiding voor de scorebord-applicatie doorneemt en vertrouwd raakt met de verschillende uitdagingen ( zie bijlage Uitdagingen en achtergrondinformatie ). 2.7 Aantal spelers MVO aan het roer wordt gespeeld met minimum 9 en maximum 28 spelers. De spelers worden verdeeld in teams van 3 of 4. De spelbegeleider kan zelf kiezen hoeveel teams (van 3 tot 7) hij laat meespelen. De spelervaring en de besprekingen worden over het algemeen boeiender naarmate er meer groepen meespelen. 15
3 Overzicht van het spelmateriaal Het spelmateriaal zit verpakt in één koffer en bestaat uit een set materiaal voor de spelbegeleider en een materiaalset per team. Naast de materialen die in de koffer voorzien zijn, is er een computer en een beamer nodig om MVO aan het roer te kunnen spelen. Op de computer moet de scorebordapplicatie geïnstalleerd zijn (te downloaden via de website). 3.1 Materiaal voor de spelbegeleider (los in de spelkoffer) Bundel met speluitleg Steekkaarten om tijdens het spel te gebruiken Een houten kist met termijnkaarten (dit zijn de gevolgen op lange termijn) Per deelnemend team een houten kist met gevolgkaarten Een map met de vervolg-uitdagingen ( wedstrijd manipuleren en op een hoger niveau, telkens 7 exemplaren) 3.2 Materiaal per team (in een grote katoenen zak verpakt) 3 speelborden (cruise 1, cruise 2 en cruise 3) Een houten statief voor de keuzeborden 3 keuzeborden (cruise 1, cruise 2 en cruise 3) Een katoenen zak met 100 gekleurde ringen (10 per kleur) Een katoenen zak met 20 houten pionnen Een katoenen zak met 15 rode magneten Een rode en een groene kaart Een logboek 4 badges met lanyards (communicatie-adviseur, inspecteur, steward, vliegende brigade). Elke spelbegeleider staat na een spelbegeleiding in voor de controle van het spelmateriaal. De spelbegeleider controleert of er niets ontbreekt en alles in goede staat is. 16
4 Klaarzetten van het spelmateriaal 4.1 Vormingsruimte klaarzetten De schikking van het lokaal is belangrijk voor het verloop van het spel. Vooraan in het lokaal komt de begeleiderstafel, met materialen die door alle teams of door de spelbegeleider gebruikt moeten worden. Aan deze kant van het lokaal is er een witte muur of projectiescherm nodig voor de weergave van de speluitleg en het scorebord. Voor elk deelnemend team wordt er in het lokaal een tafel gezet, zodat alle team-tafels een halve cirkel vormen. Op de team-tafels staat alle materiaal dat in de grote katoenen zak van dat team verpakt zit. begeleiderstafel met 7 kisten met de gevolgkaarten laptop en beamer kist met de termijnkaarten voor elk team een tafel met alle materiaal voor dat team Bovenstaand schema geeft de lokaal- en materiaalschikking voor zeven teams weer. Zijn er minder dan zeven teams, dan vallen de teams rechts op het schema weg. Het eerste team is dus steeds Star Queen en zit ook steeds aan de rechterkant (vanuit het standpunt van de spelbegeleider). De volgorde van de teams zoals weergegeven op het schema is belangrijk, omdat deze volgorde ook weergegeven wordt op het scorebord. 17
4.2 Materiaal voor de spelbegeleider klaarzetten Op de begeleiderstafel vooraan komen de materialen voor de spelbegeleider en de materialen die nodig zijn voor alle teams. Dit is de kist met termijnkaarten (voor de begeleider) en per team een kist met gevolgkaarten. Daarnaast heeft de spelbegeleider ook de map met vervolg-uitdagingen ( wedstrijd manipuleren en op een hoger niveau, telkens 7 exemplaren) nodig tijdens de derde cruise. Indien het vormingslokaal niet over een vaste PC met beamer beschikt, is er vooraan ook plaats nodig voor een laptop en beamer. 4.3 Materiaal voor de teams klaarzetten 4.3.1 Speelborden Centraal op elke teamtafel komen de drie speelborden te liggen. Per cruise is er een apart speelbord, waarop telkens verwijzingen naar de uitdagingen van die cruise staan. Het speelbord voor de eerste cruise ligt bovenaan, daaronder het tweede en onderaan ligt het speelbord van de laatste cruise. De speelborden dienen om de pionnen en de ringen op te plaatsen tijdens een cruise. 4.3.2 Keuzeborden Voor elk team is er een houten statief voorzien waarin drie keuzeborden passen. De keuzeborden worden zo geplaatst dat ze leesbaar zijn voor de spelbegeleider en de andere teams. Het keuzebord van de eerste cruise komt daarbij vooraan te staan, dat van de laatste cruise achteraan. Op de keuzeborden kunnen spelers aanduiden welke oplossing ze kiezen voor de uitdagingen die ze tijdens een cruise moeten oplossen. 4.3.3 Logboeken Elk team heeft zijn eigen logboek, met daarin per cruise vijf (of voor de laatste cruise vier) uitdagingen. Het logboek ligt bij het begin van het spel naast de speelborden. 4.3.4 Ringen, pionnen en magneten Per team zijn er drie katoenen zakken voorzien met daarin houten ringen (10 ringen per kleur, 10 verschillende kleuren), houten pionnen (20 stuks) en magneten (15 stuks). De spelers hebben de ringen en pionnen nodig om, tijdens een cruise, hun basisactiviteit correct uit te voeren. De magneten dienen om de keuzes die ze maken met betrekking tot de uitdagingen, aan te geven op het keuzebord. 4.3.5 Rode en groene kaart De rode en groene kaart liggen bij het begin van het spel best naast de keuzeborden, vooraan op de teamtafel. Ze zijn nodig voor de inspecteur die controleert of de basisactiviteit van het team correct is uitgevoerd. 4.3.6 Badges Elke speler heeft binnen het team een eigen rol te vervullen. Om duidelijk aan te geven wie welke rol op zich neemt, is er voor elke rol een badge voorzien. De badges worden bij het begin van het spel samen op de tafel gelegd. Pas na de eerste cruise worden deze verdeeld. Ook als er maar drie spelers per team zijn, moeten er vier badges klaargelegd worden. 18