infobrochure Beschermende schoenen voor verpleegkundigen en logistiek medewerkers IDPBW, UZ Gent
Veilige, ergonomische en comfortabele schoenen voor verpleegkundigen en logistieke medewerkers Als verpleegkundige of logistiek medewerker vraag je tijdens je werk heel wat van je voeten. Denk maar aan de vele afstanden die je dagelijks moet afleggen: van de verzorgingswagen naar de linnenkamer, van de receptie naar het staflokaal, medicatie bijhalen, patiënten begeleiden, Je moet ook veel rechtstaan: tijdens de verzorging aan bed, om medicatie voor te bereiden, om het medisch dossier te raadplegen, Bovendien moet je bij al deze taken vaak ook materialen meenemen: infuusstaanders, rolstoelen, en moet je bedden en geriatrische zetels verplaatsen. Al deze handelingen maken je voeten erg kwetsbaar. Het is best mogelijk dat je al eens struikelt of uitglijdt, of dat er iets op je tenen valt. De ongevallencijfers bevestigen dit vermoeden. In 2007 en 2008 waren 34 verpleegkundigen slachtoffer van een arbeidsongeval door vallen of uitglijden, goed voor samen 848 dagen werkverlet. 24 verpleegkundigen hadden door een arbeidsongeval een kwetsuur aan de voeten of tenen, goed voor 546 dagen werkverlet. Ook tijdens de evacuatieoefeningen merken we dat struikelen of vallen een reëel risico is. Om dergelijke arbeidsongevallen en alle ongemakken die ermee gepaard gaan zoveel mogelijk te vermijden, is het belangrijk je voeten goed te beschermen. Degelijk en beschermend schoeisel kan hierin een belangrijke bijdrage leveren. Naast de bescherming die degelijke schoenen bieden, kunnen ze ook voor een betere ondersteuning van je voeten en een groter comfort zorgen. Daarom heeft de directie van het UZGent, op advies van de preventiedienst, beslist om veilige, ergonomische en comfortabele schoenen te voorzien. De schoenen worden voorzien voor verpleegkundigen en logistiek medewerkers van alle klinische sectoren die in de zorg staan. De schoenen maken deel uit van de werkkledij en zijn verplicht te dragen.
Keuze uit elf modellen Criteria 1. Bescherming bieden voor de tenen; 2. Voorzien zijn van een hielsteun (ten minste een hielriem); 3. Makkelijk afwasbaar zijn; 4. Flexibel zijn (meer dan 10 plooibaar); 5. Vervaardigd zijn uit ademend materiaal; 6. Voorzien zijn van een antislipzool; 7. Een goed sta- en draagcomfort hebben; 8. Over een uitneembare binnenzool beschikken (zoveel als mogelijk). Zoektocht naar geschikte schoenen Medewerkers van de preventiedienst, van ziekenhuishygiëne en de stafmedewerker logistiek maakten eerst een preselectie van schoenen op basis van de criteria die hierboven werden beschreven. Uit een reeks veilige en ergonomische schoenen werden op die manier een aantal modellen geselecteerd die in aanmerking kwamen voor de testfase. Vervolgens kon elk paar schoenen gedurende twee weken worden getest door verschillende verpleegkundigen verspreid over verschillende afdelingen. Bij het kiezen van de afdelingen die de schoenen zouden testen, werd erop gelet dat de diensten in verschillende gebouwen gelegen waren, dat zowel hospitalisaties, kritieke diensten als het operatiekwartier vertegenwoordigd waren, dat zowel diensten waar grote afstanden moeten worden afgelegd als diensten waar men langdurig moet rechtstaan vertegenwoordigd waren, en dat de testpersonen verpleegkundigen van de werkvloer waren (geen leidinggevenden, manutentisten of administratief personeel). Na een aantal uitgebreide testfases, werden uiteindelijk 11 positief geëvalueerde modellen geselecteerd waaruit elke medewerker zal kunnen kiezen. De modellen worden hieronder voorgesteld.
Modellen Afhankelijk van de risico s en de vereisten op de werkvloer kan je kiezen uit modellen van bepaalde categorieën. Alle schoenen zijn voorzien van vervangbare inlegzolen. De veters van de schoenen zijn eveneens vervangbaar. De medewerkers van het OK kunnen kiezen uit de modellen van categorie B en C. De medewerkers van OK logistiek, CSA, mobiele radiologie, radiotherapie en poli urologie kunnen kiezen uit categorie C en D. De medewerkers die tewerkgesteld zijn op de NMR-diensten van radiologie kunnen kiezen uit categorie A en B. Bij uitoefenen buitendienstactiviteiten door ambulanciers en verpleegkundigen spoed is enkel de schoen uit categorie E geschikt. De medewerkers van overige diensten kunnen kiezen uit modellen van de categorieën A, B, C en D. Categorie Dienstnaam Dienst nummer A B C D E NMR 2204 X X Neonato 5101 X X IZ Medische en Hartchirurgie 6208 X X IZ Heelkunde 6206 X X IZ Pediatrie 6676 X X Patiëntenvervoer 6098 X X CSA en OK logistiek 6300 X X OK UZ1 6409 X X OK UZ2 6418 X X Radiotherapie 8225 X X Urologie 8236 X X Nucleaire Geneeskunde 8255 X X Mobiele Radiologie 6621 X X Spoed-buitendienst 6900 X Overige diensten X X X X
D Categorie A Schürr 2201 Model Coburg Schürr 1507 Model Silvia Atlas GX 180 Light Blue Schurr 1296 Model Weiden Atlas Alutec 105 XP Schürr Schürr Traunreut Traunreut (kleurkeuze zwart-wit) Schürr Schürr Bad Aibling Bad Aibling (zwart of wit) Abeba 1133 7
Categorie B Quiva Schurr 1425 Model Passau 5
Categorie C Abeba 2120 Abeba (wit) of 2120 Abeba 2125 (zwart)
Categorie D Schürr Schürr 2201 2201 Model Model Coburg Coburg (zwart of wit) Atlas GX 180 Light Blue Atlas Alutec 105 XP Abeba 1133 7
Categorie E HAIX - Arizona Mid
Praktisch Verkeerde levering op dienst 1. De betrokkene stelt vast dat de verkeerde maat of het verkeerde model werd geleverd. 2. Betrokkende gaat naar het Centraal Magazijn met de schoenen en de overeenkomende zendnota (leverbon). 3. Het Centraal Magazijn vergelijkt de schoenen met de bestelling. Indien een verkeerde levering wordt vastgesteld, worden de schoenen omgeruild op het Centraal Magazijn. Opgelet, schoenen worden enkel omgeruild indien: Ze nog niet gedragen zijn geweest Ze nog in de oorspronkelijke verpakking zitten De zendnota van het magazijn bij de schoenen aanwezig is Indien geen verkeerde levering wordt vastgesteld kunnen de schoenen niet omgeruild worden. De hoofdverpleegkundige kan wel toestemming geven voor een nieuwe bestelling via de groene bon. Jaarlijkse vervanging Elke medewerker heeft recht op 1 paar nieuwe schoenen per jaar. Schoenen en zolen kunnen met een groene bestelbon aangevraagd worden op de Linnendienst. De aanvrager moet met de groene bon naar de Linnendienst gaan om de aanvraag te doen. De bon moet getekend zijn door de leidinggevende van de medewerker en moet het dienstnummer vermelden. De bon moet ook het aantal paar schoenen vermelden. Een correct ingevuld en getekend groen bonnetje is noodzakelijk om de aanvraag te doen. De linnendienst is gelegen op het eerste verdiep van het Bedrijvencomplex (1BC) en is van maandag tot vrijdag doorlopend open van 9u tot 15u15.
Afwijking om medische redenen Betrokken medewerker vindt na een passessie bij de linnendienst geen geschikte schoenen. 1. Betrokkene gaat naar AGD (Arbeidsgeneeskundige Dienst) 2. Betrokkene wordt doorverwezen naar (eigen) specialist voor medisch attest 3. Betrokkene gaat met medisch attest terug naar AGD 4. AGD formuleert besluit op formulier voor de gezondheidsbeoordeling (groen formulier AGD): ofwel orthopedisch schoeisel ofwel een aanpassing op het aangeboden schoeisel 5. Indien orthopedisch schoeisel: a. Betrokkene gaat naar CTO (0K7) en laat orthopedische schoenen maken b. Betrokkene stuurt kopie van het attest specialist + groen formulier AGD + rekening CTO naar de dienst Accounting. c. De dienst Accounting stuurt de ingescande factuur naar de dienst voor verdere goedkeuring van betaling. 6. Indien aanpassing op het aangeboden schoeisel a. Betrokkene gaat met schoenen van keuze naar CTO (0K7) b. Indien aanpassing mogelijk: CTO voert aanpassing uit. Betrokkene stuurt kopies van groen formulier AGD + attest specialist + rekening CTO op naar de dienst Accounting voor betaling c. Indien aanpassing niet mogelijk: betrokkene gaat met groen formulier AGD en attest specialist naar preventiedienst om te evalueren of het persoonlijk schoeisel voldoet aan de vooropgestelde veiligheidsvoorschriften. De preventiedienst brengt hierover schriftelijk advies uit aan de leidinggevende. Inleveren veiligheidsschoenen (einde contract, pensioen, ) 1. De betrokkene levert de schoenen in bij de hoofdverpleegkundige op de laatste werkdag. 2. De hoofdverpleegkundige zorgt ervoor dat de schoenen apart in een rode linnenzak belanden, voorzien van een etiket waarop de naam van het betrokkene wordt geschreven. 3. De veiligheidsschoenen bereiken de interne wasserij en worden gestockeerd voor een goed doel.
Aanschaf schoenen vervangcontracten 1. Indien betrokkene langer dan 6 maand in het UZ Gent tewerkgesteld wordt, heeft deze recht op veiligheidsschoenen. De hoofdverpleegkundige neemt hierin het initiatief. De medewerker volgt dezelfde procedure dan andere personeelsleden (passen op linnendienst naar analogie van de werkkledij). 2. Indien het contract minder lang dan 6 maand duurt, worden geen schoenen voorzien. Het wordt wel verwacht dat de medewerker schoenen draagt volgens de omschreven veiligheidsaspecten door dienst preventie (zie onder). Het is de verantwoordelijkheid van de hoofdverpleegkundige hierop toe te zien. Voorwaarden waaraan schoenen dienen te voldoen: Bescherming bieden voor de tenen; Voorzien zijn van een hielsteun (ten minste een hielriem); Makkelijk afwasbaar zijn; Flexibel zijn (meer dan 10 plooibaar); Vervaardigd zijn uit ademend materiaal; Voorzien zijn van een antislipzool; Een goed sta- en draagcomfort hebben; Over een uitneembare binnenzool beschikken (zoveel als mogelijk).
Tips voor een goede voethygiëne We willen ook een goede voethygiëne onder de aandacht brengen. Je voeten gezond en fit houden is immers even belangrijk als het dragen van degelijk schoeisel! - Draag goed passende schoenen, vooral bij de neus. Tussen op elkaar gepropte tenen kan immers voetschimmel ontstaan. - Draag sokken met een hoog percentage katoen of wol (min 80%), zo wordt vocht beter geabsorbeerd. - Gebruik geen wasverzachter bij het wassen van je sokken; wasverzachter legt een vetlaagje op de vezels om ze soepel te houden, wat de opname van vocht vermindert. - Draag losse inlegzolen in je schoenen. Laat je inlegzolen op het einde van de werkdag buiten de schoen drogen. - Vervang de inlegzolen regelmatig door nieuwe. Deze kan je aanvragen in de linnendienst. Steeds aanvragen met een ondertekend groen bonnetje met vermelding van dienstnummer. - Was je voeten dagelijks met bij voorkeur koud water en zonder zeep. Droog ze goed af, ook tussen de tenen! Tips bij het kiezen van een geschikte schoen - Maten verschillen. Ga niet af op de maat alleen, maar pas en probeer uit. - Pas schoenen staande en zorg dat er nog minstens 1,5 cm over is aan de langste teen. - Stap rond bij het passen - Pas beide schoenen. Meestal zijn beide voeten verschillend. Kies in functie van de grootste maten. - De hiel moet perfect passen en mag niet wegglippen in of uit de schoen - Schenk extra aandacht aan de breedte van de voorvoet. - Kies een schoen die de vorm van je voet heeft - Kies nooit voor te strakke schoenen in de veronderstelling dat ze zullen uitzetten.
Onderhoudstips Regelmatig onderhoud zorgt voor een langere levensduur van de schoenen. Minstens maandelijks dient u de schoenen te behandelen. - Er staan professionele schoenpoetsmachines ter beschikking aan de ingangen van de kleedkamers. Iedere poetsmachine is voorzien van een kleurloos schoenpoetsmiddel. - Indien de schoenen op dienst zelf bevuild worden, dan is het aangeraden deze te behandelen met een reinigend en ontsmettend doekje. Massieve plekken worden best onder de kraan met ruim water en een spons verwijderd. - Na aanraking met zuren dient u de schoenen goed af te spoelen onder de kraan met ruim water. Als het leder beschadigd is, gebruikt u best een conditioner om het leder te revitaliseren (schoenpoetsmachine). - Voor het leder verder behandeld kan worden, moet het na reiniging goed drogen, bij voorkeur aan de lucht en niet bij een warmtebron of in de volle zon (idem voor de binnenzool). Om de vorm goed te behouden kunt u er krantenpapier in stoppen. Onderhoudsvoorschriften veiligheidsschoenen Quiva - De schoen kan gereinigd worden met water en zeep, evenals de inlegzool. Indien nodig kan een reinigend en/of ontsmettend doekje worden gebruikt. Algemene regel: Het is aangewezen na elke werkdag de binnenzool uit de schoen te nemen.
Meer weten? Over het schoenenaanbod Filip Buckens, ergonoom, d26325, filip.buckens@uzgent.be Heidi Deconinck, ergonoom, d25867, heidi.deconinck@uzgent.be Greet Verhaeghe, preventieadviseur, d22542, greet.verhaeghe@uzgent.be Over de bestelling en het passen van schoenen: Gerty Janssen, sectieverantwoordelijke linnendienst, d22530, gerty.janssen@uzgent.be Over de levering van schoenen: Leon-Philippe De Ryck, dienstverantwoordelijke Centraal Magazijn, d25159, leon-philippe.deryck@uzgent.be
IDPBW - B2 - tweede verdieping De Pintelaan 185-9000 Gent v.u.: E. Mortier, afgevaardigd bestuurder UZ Gent, De Pintelaan 185, 9000 Gent Deze brochure werd enkel ontwikkeld voor gebruik binnen het UZ Gent. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het UZ Gent. Universitair Ziekenhuis Gent De Pintelaan 185-9000 Gent Tel. +32 (0)9 332 21 11 - Fax +32 (0)9 332 38 00 info@uzgent.be - www.uzgent.be D/IDPBW/1905-05/2009