ONYAME. JAARVERSLAG 2013 Stichting Onyame. ANNUAL REPORT 2013 Foundation Onyame. Auteur: E. van Asselt Datum: 22-03-2014

JAARVERSLAG 2013 Stichting Onyame ANNUAL REPORT 2013 Foundation Onyame Auteur: E. van Asselt Datum: 22-03-2014 Stichting Onyame p/a Westveerpolder 3 4414 BA Waarde tel 0113-34 11 82 info@onyame.nl www.onyame.nl Onyame Ghana bankrekening NL62RABO0380546914 RSIN 81.26.94.958

INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 2 VOORWOORD... 3 1 ORGANISATIE... 4 1.1 HISTORIE... 4 1.2 STICHTING ONYAME... 4 1.3 FOUNDATION ONYAME... 5 1.4 COORDINATOR... 5 1.5 ORGANISATIESCHEMA... 6 1.6 INFORMATIE EN COMMUNICATIE... 6 1.7 FONDSENWERVING... 7 1.8 BIJDRAGEN VAN STICHTING ONYAME AAN FOUNDATION ONYAME... 7 2 JAARCIJFERS STICHTING ONYAME... 8 2.1 WOORD VOORAF... 8 2.2 OVERZICHT INKOMSTEN EN UITGAVEN... 8 2.3 BEPALING RESULTAAT... 9 2.4 LIQUIDE MIDDELEN... 9 2.5 BALANS... 9 2.6 TOELICHTING... 9 2.7 VERGOEDINGEN AAN BESTUURSLEDEN... 11 2.8 VERGOEDINGEN AAN EN DECLARATIES VAN MEDEWERKERS... 11 3 JAARCIJFERS FOUNDATION ONYAME... 12 3.1 WOORD VOORAF... 12 3.2 OVERZICHT INKOMSTEN EN UITGAVEN... 12 3.3 BEPALING RESULTAAT... 13 3.4 LIQUIDE MIDDELEN... 13 3.5 BALANS... 13 3.6 TOELICHTING... 14 4 PROJECTEN... 15 4.1 ONDERWIJS... 15 4.1.1 Education program... 15 4.1.2 Dovenschool Obuasi... 15 4.2 MEDISCHE ZORG... 16 4.2.1 Health care Chera... 16 4.2.2 Kliniek Olebu... 16 4.3 MICROKREDIET EN ONDERSTEUNING... 17 4.3.1 Women empowerment... 17 4.3.2 Youth empowerment... 18 4.3.3 Animal rearing project... 18 4.3.4 Family care project... 19 4.4 OVERIGE PROJECTEN... 19 4.5 KOSTEN FOUNDATION ONYAME... 19 5. ONYAME IN 2014... 21 Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 2

VOORWOORD Voor u ligt het jaarverslag 2013 van Onyame. De organisatie omvat een Nederlandse en een Ghanese stichting, van beide stichtingen worden de cijfers in dit verslag gepresenteerd. Onyame heeft meerdere doelstellingen: Enerzijds beoogt Onyame de mensen die onder de armoedegrens leven mondiger en sterker te maken, zodat ze op eigen kracht een beter bestaan kunnen leiden. Anderzijds wil de organisatie de mensen in Europa bewust maken van en betrekken bij ontwikkelingswerk. Het Ghanese woord Onyame betekent God, het symbool dat de organisatie als logo heeft staat voor de alom aanwezigheid van God. De organisatie is opgericht en werkt vanuit de overtuiging dat God overal is en ons aanmoedigt om samen aan een betere wereld te werken. De doelstellingen worden verwezenlijkt door: Het verlenen van hulp aan de mensen in Ghana. Het trainen van lokale medewerkers om de opgestarte projecten zelfstandig voort te kunnen zetten. Het verstrekken van voorlichting en informatie aan mensen in Europa. Het begeleiden van mensen die als vrijwilliger in Ghana aan de slag gaan. Het werven van fondsen om de hulp in Ghana te bekostigen. Naast de cijfers van beide stichtingen wordt in dit verslag ook nadere informatie verstrekt over de organisatie, onze coördinator en de projecten om een duidelijk beeld te geven van wie wij zijn, wat we doen en hoe we werken. Stichting Onyame heeft een website, waar de nodige informatie op te vinden is. Verder heeft Onyame een facebook-account en wordt er drie keer per jaar een nieuwsbrief uitgegeven. Mocht u vragen hebben, dan zijn wij uiteraard graag bereid om die te beantwoorden. Waarde, 22 maart 2014 drs. E. van Reij-Pieterson (mha), voorzitter ing. E. van Asselt, penningmeester Stichting Onyame p/a Westveerpolder 3 4414 BA Waarde tel 0113-34 11 82 info@onyame.nl Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 3

1 ORGANISATIE 1.1 HISTORIE De hulp die in Ghana wordt verleend aan de lokale bevolking wordt gecoördineerd door Marleen van Asselt. Marleen voelde zich van kinds af aan aangesproken door films en verhalen over zendings- en ontwikkelingswerk en droomde ervan om dit werk zelf ook te gaan doen. Daarom is ze na haar VWO de opleiding HBO Verpleegkunde gaan doen. Na een half jaar vrijwilligerswerk in Ghana in 1992 heeft ze zich in Nederland verder voorbereid op het werken in Ghana. Marleen is vanaf 1994 werkzaam geweest in het noorden van Ghana voor de zending van de toenmalige Nederlandse Hervormde Kerk. In samenwerking met de Presbyteriaanse kerk heeft zij daar twee gezondheidsprojecten opgezet en begeleid. Daarnaast heeft ze ook voedselprojecten en AIDS-voorlichting opgezet en begeleid. Deze projecten zijn overgenomen door lokale verpleegkundigen. Het beleid van de zending is, dat mensen niet langer dan tien jaar naar het buitenland worden uitgezonden. In 2003 liep Marleens tweede project in Noord-Ghana af en was er (dus) geen nieuw project voor haar. Ze had zelf echter het gevoel dat haar werk in Ghana nog lang niet af was. Familieleden en vrienden die haar in Ghana hadden bezocht deelden die mening. Toen Marleen in 2003 besloot om in Ghana te blijven om verder te kunnen gaan met ontwikkelingswerk hebben zij Stichting Onyame opgericht om haar vanuit Nederland te ondersteunen. Later is ook in Ghana een stichting (Foundation Onyame) opgericht om het ontwikkelingswerk te ondersteunen. 1.2 STICHTING ONYAME De Nederlandse tak van de organisatie wordt gevormd door Stichting Onyame. Deze stichting houdt zich bezig met het verstrekken van voorlichting in Europa en met het werven van de benodigde fondsen om de hulp in Ghana te kunnen bekostigen. Ook helpt Stichting Onyame vrijwilligers die zelf in Ghana aan de slag willen in onze projecten met de voorbereidingen op hun reis naar Ghana. Op 31 december 2013 bestond het bestuur van Stichting Onyame uit de volgende personen: Elly van Reij-Pieterson (voorzitter) Evert van Asselt (penningmeester) Rianne Flikkema (algemeen lid) Ronald Wagenaar (algemeen lid) Mieke Noordhoek (algemeen lid) Pim van Iwaarden (algemeen lid) Per begin maart 2014 heeft Rianne Flikkema haar bestuurslidmaatschap beëindigd en heeft Gerda Dousma haar intrede gedaan in het bestuur en het secretariaat van de stichting op zich genomen. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 4

1.3 FOUNDATION ONYAME De Ghanese tak van de organisatie wordt gevormd door Foundation Onyame. Deze stichting houdt zich bezig met het hele scala van activiteiten dat komt kijken bij het verlenen van ontwikkelingshulp: Beoordelen van hulpaanvragen van de lokale bevolking. Het opstellen van projectplannen en begrotingen ten behoeve van de verkrijging van de benodigde financiële middelen. Het werven van fondsen in Ghana. Namens Foundation Onyame draagt de coördinator zorg voor: Het opzetten, begeleiden en superviseren van projecten. Het verlenen van hulp binnen de projecten. Het trainen van lokale medewerkers om de opgestarte projecten zelfstandig voort te zetten. Het ondersteunen van Europese vrijwilligers die mee komen werken in de projecten. Op 31 december 2013 bestond het bestuur van Foundation Onyame uit de volgende personen: Abraham Sam Brenya Abbey (voorzitter) Marleen van Asselt (secretaris) Godfrey Amo Frimpong (algemeen lid) Nana Kofi Acquah (algemeen lid) Eugene Ocansey (algemeen lid) Vida Akanchey (algemeen lid) 1.4 COORDINATOR Al ruim twintig jaar werkt Marleen van Asselt in Ghana, eerst namens de zending van de toenmalig Nederlandse Hervormde Kerk, sinds 2003 als coördinator van Onyame. Door haar langdurige verblijf in Ghana is Marleen zeer vertrouwd met de Ghanese mentaliteit en manier van leven en weet zij als geen ander hoe de samenleving en het bestuurlijk apparaat in Ghana zijn georganiseerd. Met behulp van Marleens inzet is het voor Onyame dan ook mogelijk om op zeer effectieve wijze hulp te verlenen aan de Ghanese bevolking, haar kennis en supervisie staan garant voor een goede (controle op de) besteding van de aan Onyame toevertrouwde financiële middelen. Sinds augustus 2013 woont Marleen met haar gezin in Heinkenszand, maar ze zet haar werkzaamheden in Ghana voort en gaat meerdere keren per jaar naar Ghana om de projecten te bezoeken en begeleiden. De verantwoording voor de dagelijkse gang van zaken is in handen van lokale medewerkers die daartoe in de afgelopen jaren zijn opgeleid door Marleen. Vanuit Nederland coacht Marleen hen, zodat hun zelfstandigheid steeds groter wordt. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 5

1.5 ORGANISATIESCHEMA Het feitelijke ontwikkelingswerk in Ghana wordt uitgevoerd door de Ghanese stichting Foundation Onyame. In het organogram is aangegeven hoe een en ander is georganiseerd: Namens het bestuur worden de projecten begeleid en aangestuurd door onze coördinator Marleen van Asselt. De fondsen voor de projecten verwerft Foundation Onyame voor een deel in Ghana, maar het grootste deel van de benodigde middelen wordt na beoordeling van projectaanvragen met bijbehorende begrotingen verstrekt door de Nederlandse Stichting Onyame. ONYAME Foundation Onyame (Ghana) Stichting Onyame NL bestuur bestuur coordinator marleen van Asselt projecten 1.6 INFORMATIE EN COMMUNICATIE Onyame vindt het belangrijk dat de mensen die het werk van Onyame ondersteunen (of overwegen om het werk te gaan ondersteunen) goed geïnformeerd worden en dat er ruimte is om met elkaar over het werk te spreken. Hiervoor gebruikt Onyame de volgende middelen: Website. Onyame heeft een website waarop veel informatie over de organisatie en de projecten wordt gepresenteerd. Daarnaast is op de site een agenda te vinden van activiteiten die Onyame organiseert of waar Onyame vertegenwoordigd is en zijn er de nodige foto s te vinden. Facebook-account. Hier worden de laatste nieuwtjes op vermeld en worden regelmatig foto s van projecten en activiteiten geplaatst. Nieuwsbrief. Onyame geeft drie keer per jaar een nieuwsbrief uit, waarin het laatste nieuws over de projecten en organisatie wordt vermeld. Deze nieuwsbrief wordt verspreid onder sponsors, donateurs en andere belangstellenden. Presentaties en lezingen. Regelmatig worden door Onyame presentaties en lezingen verzorgd aan groepen of verenigingen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een powerpoint-presentatie en is er altijd ruimschoots de gelegenheid om vragen te stellen en met elkaar in gesprek te gaan. Ook staat Onyame regelmatig op braderieën en jaarmarkten. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 6

1.7 FONDSENWERVING De voor het ontwikkelingswerk benodigde gelden worden zowel in Nederland als in Ghana verkregen. In Ghana worden handgemaakte artikelen verkocht. Deze zijn gemaakt door mensen die door Onyame met een microkrediet worden ondersteund.verder is Onyame regelmatig vertegenwoordigd op evenementen (bijvoorbeeld bazars) om Onyame onder de aandacht te brengen van de beter gesitueerde mensen in Ghana. In Nederland staat Onyame regelmatig met een kraam op braderieën en jaarmarkten om bekendheid en fondsen te verkrijgen. Ook worden daar waar dat mogelijk is subsidies aangevraagd om het werk van Onyame te financieren. Verder verzorgt Onyame regelmatig presentaties en lezingen voor groepen en verenigingen van velerlei aard en worden regelmatig acties en evenementen (bijvoorbeeld concerten en workshops) georganiseerd. Ook worden bedrijven actief benaderd om het werk van Onyame te steunen. Verder mag Onyame rekenen op een vast bestand donateurs en een groot aantal kerkelijke gemeenten die Onyame regelmatig een bijdrage schenken voor het werk in Ghana. Zo ontving Onyame in 2013 van de Classicale ZWO-commissie Goes de toezegging dat de stichting in de jaren 2014 t/m 2016 gesteund zal worden. Bij deze Classicale ZWO-commissie zijn kerkelijke gemeentes uit Noord- en Zuid-Beveland aangesloten. 1.8 BIJDRAGEN VAN STICHTING ONYAME AAN FOUNDATION ONYAME Ieder jaar maakt de coördinator voor de werkzaamheden in Ghana een kostenraming voor het komende jaar. Daarin komen de volgende zaken aan de orde: Uitgaven per project. Uitgaven ten behoeve van Foundation Onyame. Lokale inkomsten per project. Lokale inkomsten Foundation Onyame. Onder aan de streep blijft een bedrag over dat vanuit Nederland gefinancierd dient te worden. Nadat de raming is beoordeeld en (zo nodig na aanpassing) in orde is bevonden wordt het in de goedgekeurde raming gevraagde bedrag door Stichting Onyame in meerdere deelbedragen overgemaakt naar Foundation Onyame. Met deze bijdrage kan Foundation Onyame de uitvoering van de projecten onder supervisie van de coördinator doorgang laten vinden. In de loop van het betreffende jaar houdt de coördinator de lokale inkomsten en uitgaven nauwkeurig bij, zodat na afloop van het jaar een overzicht gemaakt kan worden van de werkelijk bestede gelden. Dit overzicht biedt een goed inzicht in het (financiële) verloop van de projecten. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 7

2 JAARCIJFERS STICHTING ONYAME 2.1 WOORD VOORAF Zoals eerder in dit verslag reeds is vermeld bestaat Onyame uit twee stichtingen. Het overgrote deel van de inkomsten van Onyame komt binnen via (de Nederlandse) Stichting Onyame, het overgrote deel van de uitgaven loopt via (de Ghanese) Foundation Onyame. Daarom zijn de jaarcijfers van Stichting Onyame zeer beknopt en wordt voor wat betreft het geld dat naar Onyame Foundation wordt overgemaakt volstaan met het vermelden van een totaalbedrag. De besteding van deze gelden wordt verantwoord in hoofdstuk 3 van dit verslag (jaarcijfers Foundation Onyame), waarin per project informatie en bedragen worden gepresenteerd. 2.2 OVERZICHT INKOMSTEN EN UITGAVEN INKOMSTEN Rente 235,70 Vaste donateurs 4.408,50 Giften bedrijven en particulieren 12.702,03 Giften kerken, scholen e.d. 24.783,40 Braderieën/jaarmarkten e.d. 4.205,30 Sponsoracties 10.729,10 Subsidies 0,00 Stichting Flexi-Plan 5.000,00 Acties mbt 10-jarig jubileum 7.753,70 + TOTAAL 69.817,73 UITGAVEN Ondersteuning Foundation Onyame 50.736,00 Overmakingen aan Foundation Onyame 02-05-2013 44.050,00 Onkostenvergoeding coördinator 4.800,00 Tickets coördinator (1 x 2012 + 2 x 2013) 1.886,00 Ondersteuning coördinator voor bijzondere kosten 3.314,58 Ooms Holding (ziektekostenverzekering coördinator) 2.894,58 Onkosten werkvergunning coördinator in Ghana 420,00 Voorlichtingen, presentaties en fondsenwerving NL 4.241,86 Rondzendbrief 841,24 Inkoop tbv braderieën/jaarmarkten etc. 1.362,88 Onkosten acties mbt 10-jarig jubileum 1.031,40 Reiskosten coördinator in Nederland 895,09 Telefoonabonnement coördinator 111,25 Organisatiekosten 777,51 Bankkosten 189,67 Reiskosten bestuursleden 267,33 Representatiekosten (bedankjes vrijwilligers etc.) 67,45 Internetabonnement stichting Onyame 65,30 Diverse kosten 187,76 + TOTAAL 59.069,95 Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 8

2.3 BEPALING RESULTAAT Inkomsten: 69.817,73 Uitgaven: 59.069,95 -/- RESULTAAT + 10.747,78 2.4 LIQUIDE MIDDELEN Liquide middelen 01-01-2013 27.744,45 Resultaat boekjaar 2013 10.747,78 + Liquide middelen 31-12-2013 38.492,23 Specificatie liquide middelen per 31-12-2013: Saldo rekening courant: 8.492,23 Saldo spaarrekening: 30.000,00 + 38.492,23 2.5 BALANS AKTIVA 01-01-2013 31-12-2013 Liquide middelen (zie 2.4) 27.744,45 38.492,23 Voorraad Ghanese spullen 1.000,00 1.200,00 Uitstaande lening 10.000,00 + 0,00 + TOTAAL 38.744,45 39.692,23 PASSIVA 01-01-2013 31-12-2013 Geld Flexi-Plan tbv Marleen 6.471,49 2.850,91 Eigen vermogen 32.272,96 + 36.841,32 + TOTAAL 38.744,45 39.692,23 De uitstaande lening betreft een bedrag dat in 2012 naar Foundation Onyame is overgemaakt ten behoeve van de huur van een woning in Noord-Ghana. Nadat de huur van de woning niet doorgegaan is is het geld niet teruggestort naar Nederland, maar in Ghana op de bank gezet door Foundation Onyame. In de loop van 2013 is het bedrag omgezet van lening aan Foundation Onyame naar een bijdrage in de projecten. 2.6 TOELICHTING Uit 2.2 blijkt dat in 2013 een totaalbedrag van 44.050,00 is overgemaakt naar Foundation Onyame ter ondersteuning van de projecten en de Ghanese stichting: 34.050,00 tbv de financiering van de lopende projecten en 10.000,00 tbv de aankoop van de nieuwe project-auto in Ghana. Daarnaast is de in 2012 door Stichting Onyame aan Foundation Onyame verstrekte lening aangewend voor de projecten (zie 2.5). Uit de cijfers blijkt, dat in 2013 een positief resultaat werd behaald ( 10.747,78). Dit wordt veroorzaakt door een aantal grote bedragen die in de laatste twee maanden van het jaar éénmalig zijn geschonken aan de stichting: Opbrengst Trekkersdiensten in Staverden ( 12.000,00) Gift Van der Wal stichting ( 5.000,00 tbv project-auto) Gift Kyoto Lease ( 4.000,00 tbv project-auto) Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 9

Zonder deze éénmalige giften zou het jaarresultaat negatief zijn geweest. Wel kan worden opgemerkt dat op 31-12-2013 10.000,00 naar Ghana is overgemaakt als voorschot ten behoeve van de projecten in het eerste halfjaar van 2014. Zonder dit voorschot en de eerder genoemde eenmalige giften zou het jaarresultaat ongeveer nul geweest zijn. Per einde 2013 bedraagt het totaal aan liquide middelen 38.492,23. Dit is niet volledig vrij besteedbaar: Van 2009 t/m 2012 heeft Onyame jaarlijks een bedrag van 5.000 euro mogen ontvangen van Flexi-Plan. Dit geld is door Flexi-Plan geschonken ter ondersteuning van onze coördinator. Van dit bedrag resteert nog 2.850,91. Dit bedrag zal in de komende jaren worden besteed aan (extra) vliegtickets voor Marleen. Volgens de statuten van de stichting Onyame heeft de coördinator recht op één retourticket per jaar. Als gevolg van haar gewijzigde privé-situatie (Marleen is met haar gezin in augustus 2013 naar Nederland verhuisd) zal Marleen meer dan één keer per jaar heen en weer vliegen. Opgemerkt kan worden dat Flexi-Plan de steun aan Onyame niet heeft beëindigd: Van 2013 t/m 2015 mag Onyame rekenen op een jaarlijkse ondersteuning met 5.000,00. Deze ondersteuning mag naar eigen inzicht worden besteed en zal worden gebruikt in de projecten in Ghana, onder andere aan de kosten die gemoeid zijn met de training van lokale mensen en de overdracht van de projecten aan hen vanwege de verhuizing van Marleen en haar gezin naar Nederland. Er is derhalve per eind 2013 aan vrij besteedbare liquide middelen een bedrag van 36.841,32 beschikbaar. Dit is een bevredigende reserve, genoeg om de lopende projecten ca. 6 maanden te kunnen financieren en ruimte te bieden aan een aantal eenmalige uitgaven aan zaken die noodzakelijk en/of gewenst zijn, zoals onder andere: Omheining rond de kavel grond die Foundation Onyame Foundation bezit in Yikene. Deze kavel was oorspronkelijk bedoeld voor de huisvesting van Onyame in het noorden van Ghana, maar onder andere vanwege de financiële onhaalbaarheid zijn de bouwplannen destijds niet doorgegaan. De kavel grond is nog steeds in het bezit van Foundation Onyame. In 2014 zal er iets moeten gebeuren met/op de kavel om te voorkomen dat het eigendomsrecht verloopt. Thans is de gedachte om de kavel te omheinen, zodat deze gebruikt kan worden in het kader van een veeteeltproject. Mogelijk dat er ook een bescheiden huisvesting (hut) voor de verzorger van het vee op de kavel wordt gezet, zodat er toezicht kan zijn op de kavel en het project. Uitbreiding van de microkredieten. In de afgelopen jaren is de ondersteuning met microkredieten zeer effectief gebleken. Daarom bestaat de wens om het programma met microkredieten uit te breiden, zodat nog meer mensen kunnen profiteren van deze hulpvorm. Dat kan in de vorm van leningen, maar ook wordt gedacht aan aankoop van extra vee om het veeteeltproject uit te breiden. Voor dergelijke eenmalige uitgaven wordt door de coördinator een projectvoorstel ingediend bij Foundation Onyame, die het voorstel op haar beurt indient bij Stichting Onyame. Op basis van projectvoorstel en beschikbare middelen zal het bestuur van Stichting Onyame daarna bepalen of (en zo ja in hoeverre) Stichting Onyame een bijdrage zal leveren voor de ingediende plannen. Het blijft van het grootste belang om voldoende baten te genereren teneinde op de langere termijn de continuïteit van het werk in Ghana te kunnen waarborgen en daar waar nodig het werk van de stichting verder uit te bouwen. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 10

2.7 VERGOEDINGEN AAN BESTUURSLEDEN Stichting Onyame heeft een bestuur dat geheel uit vrijwilligers bestaat. De bestuursleden krijgen geen enkele vergoeding voor het werk dat ze voor de stichting verrichten. Ook worden geen presentiegelden uitgekeerd voor het bijwonen van bestuursvergaderingen of andere bijeenkomsten waar de bestuursleden de stichting vertegenwoordigen. Wel hebben de bestuursleden het recht om gemaakte reiskosten te declareren. Bij reizen met het openbaar vervoer mogen de kosten op basis van bonnen/kaartjes worden gedeclareerd, daar waar sprake is van gebruik van de eigen auto ten behoeve van de stichting mogen de afgelegde kilometers worden gedeclareerd tegen een tarief van 0,19 per kilometer. In 2013 hebben de bestuursleden de volgende declaraties ingediend: Stoffel Bij de Vaate: totaal 1.407 km x 0,19 = 267,33. Elly van Reij: totaal 67,45, besteed aan bedank-geschenken aan vrijwilligers. 2.8 VERGOEDINGEN AAN EN DECLARATIES VAN MEDEWERKERS Stichting Onyame heeft geen medewerkers in dienst. Wel heeft de stichting in 2013 een aantal bedragen overgemaakt aan/ten behoeve van Marleen van Asselt in verband met haar werkzaamheden: Onkostenvergoeding januari t/m augustus: 8 maanden x 600,00 = 4.800,00 Betaling ziektekosten januari t/m augustus aan Ooms Holding: 2.894,58 Tickets Ghana-NL v.v. (1 x 2012 + 2 x 2013) 1.886,00 Reiskosten in Nederland (4.711 km x 0,19) 895,09 Telefoonabonnement tbv contacten met Ghana 111,25 Onkosten werkvergunning Ghana 420,00 Aanschaf tweedehands TomTom tbv reizen in Nederland 20,00 Zoals al eerder in dit verslag werd gemeld is Marleen met haar gezin in augustus 2013 in Nederland komen wonen. Dat maakte het voor haar man Huub van Iwaarden mogelijk om als kostwinner voor zijn gezin te gaan functioneren. Daarom verricht Marleen vanaf 1 september 2013 haar werkzaamheden voor Onyame op vrijwillige basis. Ook kon door de verhuizing de ziektekostenverzekering bij Ooms Holding worden stopgezet, Marleen en de kinderen zijn nu bij Huub op de polis meeverzekerd. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 11

3 JAARCIJFERS FOUNDATION ONYAME 3.1 WOORD VOORAF Zoals eerder in dit verslag reeds is vermeld bestaat Onyame uit twee stichtingen. Het overgrote deel van de inkomsten van Onyame komt binnen via (de Nederlandse) Stichting Onyame, het overgrote deel van de uitgaven loopt via (de Ghanese) Foundation Onyame. Daarom zijn de jaarcijfers van Foundation Onyame beknopt wat betreft de inkomsten en worden de uitgaven van Foundation Onyame nader per project toegelicht. Omdat Foundation Onyame in Ghana werkzaam is worden de cijfers van deze stichting gepresenteerd in de Ghanese munteenheid (Ghana Cedis, afgekort GHC). 3.2 OVERZICHT INKOMSTEN EN UITGAVEN INKOMSTEN Bijdrage Stichting Onyame 02-05-2013 10.000,00 GHC 24.900 (GHC/ = 2,4900) Bijdrage Stichting Onyame 09-10-2013 12.700,00 GHC 34.163 (GHC/ = 2,6900) Bijdrage Stichting Onyame 02-12-2013 10.000,00 GHC 28.281 (GHC/ = 2,8281) Bijdrage Stichting Onyame 23-12-2013 1.350,00 GHC 3.958 (GHC/ = 2,9319) Bijdrage Stichting Onyame 31-12-2013 10.000,00 GHC 0 (januari 2014 ontvangen) Terugbetaling leningen GHC 30.835 Inkomsten guesthouse GHC 5.065 Lokale giften GHC 1.921 Rente GHC 4.507 Verkoop Nissan 1 e termijn GHC 5.000 Verkoop nijverheidsproducten GHC 390 + TOTAAL GHC 139.020 UITGAVEN Onderwijs Education Program GHC 38.885 Dovenschool Obuasi GHC 9.035 Medische zorg Health care project Chera GHC 4.363 Kliniek Olebu GHC 2.629 Microkrediet en ondersteuning Women Empowerment GHC 34.152 Youth Empowerment GHC 6.982 Animal rearing project GHC 2.848 Family care project GHC 2.664 Overige projecten Totaal overige projecten GHC 0 Foundation Onyame Aankoop Toyota Land Cruiser GHC 35.000 Aankoop king-bikes (motors met laadbak) GJH 8.000 Kosten Foundation Onyame GHC 32.872 + TOTAAL GHC 177.430 Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 12

3.3 BEPALING RESULTAAT Inkomsten: GHC 139.020 Uitgaven: GHC 177.430 -/- TOTAAL -/- GHC 38.410 3.4 LIQUIDE MIDDELEN Liquide middelen 01-01-2013 GHC 95.625 Resultaat boekjaar 2013 GHC 38.410 -/- Liquide middelen 31-12-2013 GHC 57.215 Specificatie liquide middelen per 31-12-2013: Betaalrekening Olebu: GHC 33.574 Spaarrekening Olebu: GHC 508 Contant geld Olebu: GHC 3.149 Betaalrekening Sandema: GHC 5.893 Spaarrekening Sandema: GHC 13.178 Contant geld Sandema: GHC 913 + TOTAAL GHC 57.215 3.5 BALANS AKTIVA 01-01-2013 31-12-2013 Liquide middelen (zie 3.4) GHC 95.625 GHC 57.215 Uitstaande leningen GHC 46.960 GHC 51.165 Onroerend goed: Kliniek Olebu GHC 156.000 GHC 156.000 Grond Yikene GHC 3.600 GHC 3.600 Compound Doninga GHC 2.040 GHC 2.040 Summer hut Doninga GHC 500 GHC 500 Roerende zaken: Auto Nissan X-trail GHC 9.600 GHC 0 Uitstaande lening Nissan GHC 0 GHC 5.000 Auto Toyota Hilux pickup GHC 1.200 GHC 1.000 Auto Toyota Land Cruiser GHC 0 GHC 35.000 Motorfietsen GHC 2.184 GHC 1.500 King-bikes gekocht 2013 GHC 0 GHC 8.000 Aggregaat Olebu GHC 1.400 GHC 1.000 Voorraad Ghanese spullen GHC 200 GHC 250 Vee GHC 2.693 GHC 2.968 TOTAAL GHC 322.002 GHC 325.238 PASSIVA 01-01-2013 31-12-2012 Eigen vermogen GHC 287.326 GHC 314.162 Geleende gelden GHC 34.676 GHC 11.076 TOTAAL GHC 322.002 GHC 325.238 Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 13

3.6 TOELICHTING De uitstaande lening Nissan betreft het bedrag dat de koper van de Nissan X-trail nog aan Onyame moet voldoen, er is een betaling in termijnen afgesproken met de koper. Het geleende geld betreft een bedrag dat in 2012 door ELPG a) is overgemaakt (GHC 11.076). Dit bedrag is bestemd voor het project dat ELPG in Chera heeft en bij Onyame gestald totdat het geld nodig is in het project van ELPG. De uitgaven worden in hoofdstuk 4 (projecten-overzicht) per post nader toegelicht. a) : ELPG = Ecologische Landbouw Projecten Ghana Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 14

4 PROJECTEN 4.1 ONDERWIJS 4.1.1 Education program Het Education Program draagt zorg voor de opleiding van jongeren die verspreid over Ghana wonen. Voor een aantal van hen wordt ook (een deel van) het levensonderhoud verzorgd vanuit het Education Program. In het zuiden van Ghana (Olebu en omstreken) helpt het Education Program van Onyame Foundation vijf jongeren. Zij wonen in een huis in Olebu. Dit huis is privé-eigendom van Marleen en wordt vanaf augustus 2013 door Foundation Onyame van Marleen gehuurd. Behalve de jongeren die een opleiding volgen wonen in Olebu ook nog enkele baby s en peuters die op Marleens pad zijn gekomen en door de stichting worden geholpen. In 2013 is voor hen in totaal GHC 13.607 uitgegeven aan schoolgeld, levensonderhoud en transport. In het noorden van Ghana zijn tien verspreid over het gebied wonende jongeren in de gelegenheid gesteld onderwijs te volgen, hier is in totaal GHC 2.706 aan uitgegeven. Verder beheert Foundation Onyame in het kader van het Education Program een Foster Home in Sandema. Hierin verblijven 14 jongeren. In totaal is aan het huis en de daarin verblijvende jongeren in 2013 GHC 22.572 uitgegeven. Dit bedrag is inclusief personeels- en gebouwkosten. 4.1.2 Dovenschool Obuasi In Obuasi is een aantal jaren geleden een school voor dove kinderen gesticht door een leerkracht die zelf ook doof is. Het grootste deel van de kinderen komt uit verder gelegen plaatsen en is voor dag en nacht in de kost op de school. Eén van de kinderen die door het Education Program wordt ondersteund en bij Marleen in Olebu woont is doof en bezoekt deze school. Onyame ondersteunt het door de leerkracht genomen initiatief en helpt mee de school op te bouwen en draaiende te houden. Momenteel genieten 28 kinderen onderwijs op deze school. In 2013 is hiervoor door Foundation Onyame een bedrag van GHC 9.035 uitgegeven. Dit is besteed aan salarissen voor de leerkrachten, administratieve ondersteuning, levensonderhoud voor de leerlingen, onderhoudswerkzaamheden en schoolmeubilair. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 15

4.2 MEDISCHE ZORG 4.2.1 Health care Chera In Chera runt de (Nederlandse) organisatie ELPG onder leiding van een lokale manager een ecologisch landbouwproject. Naast de landbouwkundige aspecten besteedt dit project ook aandacht aan sociale zaken als onderwijs, voorlichting en gezondheidszorg. Voor de gezondheidszorg werkt ELPG samen met Onyame: Marleen superviseert het netwerk voor gezondheidszorg in de dorpen rondom Chera. In elk dorp zijn een EHBOer, een vroedvrouw en een voedingsassistente actief om de lokale bevolking te helpen. Zij worden ondersteund door een centrale medische post met apotheek, die wordt bemensd door twee EHBO-ers. Periodiek gaat Marleen naar de kliniek om een en ander aan te sturen en ondersteunen. Dan maakt ze ook een ronde langs alle betrokken dorpen om de plaatselijke medewerkers te bezoeken. Bij deze bezoeken worden problemen besproken en wordt geïnspecteerd of de plaatselijke mensen hun voorraden en voorzieningen op peil hebben gehouden. Ook is er bij dergelijke dorpsbezoeken de mogelijkheid voor Marleen om huisbezoeken af te leggen bij ernstig zieken waarvoor de kennis van de EHBO-ers niet toereikend is. Naast de ondersteuning aan de gezondheidszorg van het ELPG-project heeft Onyame in deze regio een project lopen dat epilepsie-patiënten helpt en volgt. Door middel van de juiste medicatie wordt getracht om de hinder die deze mensen van hun ziekte hebben te minimaliseren door het onderdrukken van epileptische aanvallen. Bij elk bezoek aan de regio spreekt Marleen de patiënten persoonlijk om te bezien hoe het met ze gaat en daar waar nodig/mogelijk de medicatie aan te passen. Aan dit project is in 2013 GHC 4.363 uitgegeven. Het grootste deel van dit bedrag is aangewend voor de reparatie van het dak (GHC 4.150), de resterende GHC 213 zijn gebruikt voor de aanschaf van een glucosemeter en medicamenten. 4.2.2 Kliniek Olebu Olebu is een voorstad van de Ghanese hoofdstad Accra. Deze plaats is nog in ontwikkeling en breidt gestaag uit. Nadat Marleen haar werk voor de zending had beëindigd is ze, ook in verband met de opleiding van haar kinderen, hier komen wonen. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 16

Aan huis heeft ze een kleine drug store, een apotheek waar de mensen uit de wijk terecht kunnen voor basale medische hulp en medicamenten. Uit de aanloop die ze hier vanaf het begin heeft gehad bleek duidelijk dat er behoefte was aan een betere/grotere voorziening voor gezondheidszorg. Daarom heeft Onyame in de afgelopen jaren een kliniek gebouwd. Deze is bedoeld voor zorg die hier in Nederland door huisarts en apotheek wordt verleend. Ook zal er een verloskundige actief zijn in de kliniek en zijn er twee kamers waar mensen kunnen worden verpleegd als dat nodig is. De kliniek is gereed om te gaan draaien, maar helaas is Foundation Onyame buiten haar schuld verzeild geraakt in beslommeringen van administratieve aard. De kliniek is gebouwd op grond die door de chief (plaatselijke autoriteit) is geschonken. Nadat de bouw van de kliniek gereed was bleek echter, ondanks de aanwezige documenten, dat de grond eigendom is van iemand anders en dat de chief deze dus niet had kunnen en mogen schenken. Op dit moment wordt er hard gewerkt om alle daarmee samenhangende formaliteiten af te ronden, zodat de vergunning voor het exploïteren van een kliniek kan worden aangevraagd en afgegeven en de kliniek operationeel kan worden. In 2012 is de grond nogmaals aangekocht, dit keer van de rechtmatige eigenaar. Eind 2013 waren de procedures om de transactie formeel af te ronden nog in volle gang. Ook wordt gewerkt aan het verkrijgen van een vergunning voor het operationeel hebben van een kliniek. Ook dit traject was eind 2013 nog niet afgerond. De hoop is dat de kliniek in de tweede helft van 2014, al of niet door samenwerking met andere lokale klinieken, alle benodigde papieren en vergunningen zal hebben om officieel geopend te kunnen worden. Op dit moment wordt de medische hulp deels vanuit Marleens huis in Olebu en deels vanuit de officieel nog niet operationele kliniek verleend. In 2013 is aan de kliniek een bedrag van GHC 2.629 uitgegeven. GHC 2.131 daarvan is besteed aan een systeem voor opvang en opslag van regenwater, verder is er geld besteed aan bewaking en onderhoud van het gebouw. 4.3 MICROKREDIET EN ONDERSTEUNING 4.3.1 Women empowerment In het noorden van Ghana stelt Foundation Onyame groepen vrouwen middels leningen en voorlichting in staat om het bestaan van hun gezinnen te verbeteren. De leningen worden gegeven voor het opzetten van landbouw-activiteiten. In totaal worden er, verspreid over de noordelijke regio s van Ghana, enkele tientallen vrouwen ondersteund vanuit dit project. In 2013 is aan dit project GHC 34.152 uitgegeven. Daarvan is GHC 33.980 besteed aan leningen die zijn verstrekt aan de deelnemende vrouwen. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 17

Het is de bedoeling dat de vrouwengroepen deze leningen op termijn terugbetalen. De overige GHC 172 is uitgegeven aan vergaderingen en voorlichtingsbijeenkomsten met de vrouwengroepen. Opgemerkt kan worden dat dit project ook aan de inkomstenkant van de jaarcijfers van Foundation Onyame is te vinden: Bij de post terugbetaling leningen is GHC 26.410 afkomstig van de terugbetaling van leningen die eerder in het kader van Women empowerment zijn verstrekt. Dit is ruim 90% van het in 2012 verstrekte bedrag aan leningen in het kader van dit project. 4.3.2 Youth empowerment Ook voor de jeugd in Noord-Ghana heeft Foundation Onyame een project waar jongeren een lening af kunnen sluiten voor het opstarten van activiteiten om een bestaan op te bouwen. Dit kunnen landbouw-activiteiten zijn, maar is ook een jongere die geholpen is om een eigen winkel te starten. In 2013 is aan dit project GHC 6.982 uitgegeven, waarvan GHC 6.810 aan leningen is besteed en GHC 172 aan besprekingen/voorlichting. Ook dit project maakt onderdeel uit van de inkomstenkant van de jaarcijfers: In 2013 werd een bedrag van GHC 2.775 ontvangen aan terugbetaling van eerder verstrekte leningen. Dit is ruim de helft van het in 2012 verstrekte bedrag aan leningen. Dit percentage is lager dan bij Women empowerment doordat een aantal leningen is verstrekt voor zaken met een langere looptijd (anders dan landbouw) en door enkele tegenslagen die de jongeren die het geld hebben geleend hebben ondervonden. 4.3.3 Animal rearing project Dit project stelt groepen in staat om een eigen veeteeltbedrijf op te zetten. Foundation Onyame verschaft de groepen dieren waarmee gefokt kan worden. Het is de bedoeling dat de deelnemers na verloop van tijd weer dieren aan Foundation Onyame teruggeven (afkomstig uit het nageslacht van het door Foundation Onyame ter beschikking gestelde vee), zodat daar weer andere mensen mee geholpen kunnen worden. Met de overige nakomelingen van de ter beschikking gestelde dieren kunnen de deelnemers hun veestapel verder uitbreiden. In 2013 is aan dit project in totaal GHC 2.848 uitgegeven. Dit is onder andere besteed aan de aanschaf van vee (GHC 275), stallen (GHC 1.391), veevoer (GHC 545) en veearts/vaccinaties (GHC 200). Ook is GHC 380 uitgegeven aan een verzorger voor het vee in Doninga en zijn er touwen gekocht om het vee vast te kunnen zetten. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 18

4.4 OVERIGE PROJECTEN 4.3.4 Family care project Vanuit het Family Care project ondersteunt Foundation Onyame een aantal gezinnen die, bijvoorbeeld door ziekte of overlijden van de kostwinner, problemen hebben om rond te komen. Voor een deel betreft het gezinnen die langdurig worden gesteund, voor een deel zijn het mensen die eenmalig een duwtje in de rug nodig hebben. In 2013 is aan dit project in totaal GHC 2.664 uitgegeven, waarmee zeven gezinnen zijn ondersteund met voedselhulp, huisvesting en schoolgeld. Soms komt Marleen op haar reizen door Ghana zaken tegen die incidenteel en acuut om hulp en ondersteuning vragen. Als deze zaken niet onder één van de andere projecten te vatten zijn, dan wordt deze hulp verleend in het kader van overige projecten. In 2013 is hier geen sprake van geweest. 4.5 KOSTEN FOUNDATION ONYAME Om de projecten te kunnen uitvoeren en begeleiden zijn een organisatie en middelen nodig. Deze worden vanuit Foundation Onyame verzorgd. In 2013 was hiermee een bedrag van GHC 32.872 gemoeid. Daarvan zijn de volgende zaken betaald: Kosten tbv begeleiding en bezoeken van de projecten: GHC 25.992, te weten: Transportkosten (onderhoud/brandstof etc.) GHC 14.025 Vergoedingen aan medewerkers GHC 11.967 Organisatiekosten: GHC 5.023, te weten: Energie/communicatie GHC 1.691 Kantoorartikelen en apparatuur GHC 1.860 Bankkosten GHC 186 Vergaderkosten GHC 346 Belastingen en heffingen GHC 940 Voorts is GHC 1.857 uitgegeven aan de inkoop van Ghanese artikelen die verkocht worden om inkomsten te genereren. Opmerkingen: Omdat de uren die de medewerkers aan de projecten besteden en de reiskosten door combinatiereizen moeilijk toe te delen zijn aan de diverse projecten is er voor gekozen om deze ten behoeve van de projecten gemaakte kosten boekhoudkundig onder te brengen onder de post Foundation Onyame. Zou men deze kosten toebedelen aan de projecten (bijvoorbeeld door een opslag op de projectkosten naar rato van de wel op de projecten geboekte kosten) en ook de inkoop van Ghanese artikelen apart boeken, dan resteert een bedrag van GHC 5.023 aan organisatiekosten tbv Foundation Onyame. Dit is minder dan 3% van het totaalbedrag dat in 2013 is uitgegeven door Foundation Onyame. De transportkosten zijn hoog doordat er meerdere keren per jaar van Zuid- naar Noord-Ghana en terug wordt gereisd. Dit betekent dat er veel kilometers afgelegd moeten worden. Verder voeren deze reizen over slechte wegen, waardoor er relatief hoge onderhoudskosten zijn. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 19

Naast de bovenomschreven zaken is er in 2013 geïnvesteerd in transportmiddelen: Andere auto tbv het bezoeken van de projecten. Ter vervanging van de Nissan X-Trail is een gebruikte Toyota Land Cruiser aangeschaft. Hiermee was een bedrag gemoeid van GHC 35.000. Deze investering was mogelijk door de opbrengst van de activiteiten in het kader van het 10-jarig jubileum van Stichting Onyame en door substantiële bijdragen van de Van der Wal Stichting ( 5.000,00) en Kyoto Lease ( 4.000,00). King-bikes. Ten behoeve van transportdoeleinden en het vervoer van personen zijn twee king-bikes aangekocht. Dit zijn motoren met een laadbak. Met deze aankoop is een totaalbedrag van GHC 8.000 gemoeid. Deze aanschaf werd mogelijk gemaakt door het enorme bedrag dat Onyame mocht ontvangen van Stichting Trekkersdiensten Staverden ( 12.000,00). Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 20

5. ONYAME IN 2014 Het maken van een jaarbegroting voor Stichting Onyame is heel lastig vanwege de schommelingen aan de inkomstenkant. De verschillen tussen de jaren zijn enorm en ook het verloop van de inkomsten over het jaar verdeeld is sterk wisselend. Zo is in 2013 in de laatste twee maanden ruim 55% van de totale jaar-inkomsten binnengekomen. Daarom wordt volstaan met een inschatting van het bedrag dat gedurende 2014 overgemaakt kan worden naar Ghana. In 2013 was het totaal aan inkomsten 69.817,73. Hierin zaten een aantal substantiële eenmalige inkomsten: Opbrengst Trekkersdiensten Staverden ( 12.000,00) Gift Van der Wal stichting ( 5.000,00) Gift Kyoto Lease ( 4.000,00) Hogere opbrengst jaarlijkse actie in Kapelle ivm jubileum ( 3.000,00) Brengt men deze bedragen in mindering, dan komt men uit op een bedrag van ca. 46.000,00 aan jaarinkomsten. Voor 2014 gaat Stichting Onyame uit van 50.000,00 aan inkomsten. Dit bedrag is gebaseerd op: De verwachting dat de economische omstandigheden geen vermindering zullen veroorzaken van de bereidheid van de mensen om aan goede doelen te geven. De toezegging van ZWO Classis Goes dat Onyame de komende drie jaar door de classis zal worden gesteund. De hoop dat het feit dat Marleen een groter deel van het jaar in Nederland zal verblijven en werken zal leiden tot extra inkomsten. De onkosten van Stichting Onyame worden (op basis van de uitgaven in 2013 als volgt ingeschat: Kosten ten behoeve van voorlichting, presentaties en fondsenwerving NL en bezoeken Ghana Nieuwsbrief ca. 750,00 (postzegels, printwerk) Inkoop Ghanese goederen ca. 1.800,00 (tbv verkoop op braderieën en jaarmarkten) Declaraties Marleen in NL ca. 3.000,00 Reiskosten Marleen NL-Ghana ca. 1.500,00 (2 tickets tbv bezoek/begeleiding projecten Ghana) ca. 7.050,00 Organisatiekosten Bankkosten ca. 300,00 (kosten zakelijke rekening, transactiekosten) Bestuur en representatie ca. 500,00 Divers/onvoorzien ca. 150,00 ca. 950,00 Totaal derhalve ca. 8.000,00. Dit betekent dat er in 2014 naar schatting in totaal ruim 40.000,00 beschikbaar zal zijn voor de ondersteuning van Foundation Onyame in Ghana. Dit is naar verwachting voldoende voor de continuïteit van de projecten die in 2013 zijn ondersteund. Daarnaast beschikt Stichting Onyame per 31-12-2013 over een voorraad liquide middelen van 38.492,23. Naar de mening van het bestuur is het wenselijk om een reserve te houden van ca. 17.500,00 om te voorkomen dat er onmiddellijk gevaar voor de continuïteit van de lopende projecten bij tegenvallende inkomsten en/of uitgaven. Dit betekent dat er ca. 20.000,00 beschikbaar is voor eenmalige uitgaven en ondersteuning. Zie 2.6 voor de plannen en wensen dienaangaande. Voor de plannen en doelen die Onyame voor 2014 en de daarop volgende jaren heeft wordt in thans voorliggend verslag kortheidshalve verwezen naar het beleidsplan dat op de site kan worden gedownload. Stichting Onyame jaarverslag 2013 pagina 21