Ontsluitingsfiche André Monteyne (1934-heden)

Ontsluitingsfiche André Monteyne (1934-heden) 1 Meta-data van audiobestand GA077 Respondent: André Monteyne Datum: 21 oktober 2012 Locatie: 1090 Jette Interviewer,auteur ontsluitingsfiche: Kathleen De Blauwe Duur: Deel 1 36:43 Deel 2 58:16 Gebruikte documenten aangeleverd door respondent: geen Gebruikte documenten aangeleverd door interviewer: biografische fiche 2 Samenvatting André Monteyne werd geboren in Anderlecht en hij groeide op in een gezin dat niet Vlaamsgezind was. Zijn ouders spraken thuis een Jets dialect en zijn moeder was een Engelse. De officiële taal bij de overheid en de gemeenten was Frans. Tijdens de oorlog waren de meeste Brusselaars halve Fransen die op dat ogenblik een Brussels dialect spraken. Maar na de bevrijding stapten veel van zijn kozijns uit het Nederlandstalig onderwijs en gingen vanaf de vierde graad naar een Franse school. Tijdens de Duitse bezetting ging André naar de Vlaamse gemeenteschool van Jette. Zijn vader werkte als arbeider in de bloemmolen aan het kanaal in Molenbeek en dacht dat zijn zoon arbeider zou worden. Hij stuurde André op aanraden van zijn hoofdleraar naar de Vlaamse afdeling van het Sint- Pieterscollege. Nadat André een periode bij de Franse scouts had gezeten, kwam hij via deze school terecht in de jeugdvereniging van het VVKS. Het Sint-Pieterscollege had een Nederlandstalige en Franstalige afdeling. De leerkrachten waren er zeer Vlaams gezind. Onder invloed van dit gedachtengoed op school heeft André zijn ouders en zijn familie uiteindelijk vervlaamst. Tijdens de oorlogsperiode ging André in zijn vrije tijd naar de cinema Ecran om aldaar naar Franse films en Duitse propaganda te kijken. In het begin gaven de Duitsers een gunstige en ordentelijke indruk. Maar verder in de oorlog werd zijn vader verkeerdelijk opgesloten omdat de Gestapo een Joodse familie in het huis van hun nonkel wou oppakken. Na het Duitse verlies werden er spotliedjes gezongen over diegenen die betrokken waren geweest bij het VNV. Door de Koningskwestie werden er in Brussel twee clans gevormd. André s vader zat bij de Franstalige Koningsgezinde Weerstandsvereniging en hun familie steunde koning Leopold III. De liberalen en socialisten waren tegen de terugkeer van de koning. André deed zijn Legerdienst en begon als vertaler op het Nationaal Ministerie voor Landsverdediging te werken. Doordat hij in een Vlaams milieu werkte, 1

werd hij zelf Vlaams gezind. Tijdens zijn vertalingswerk volgde hij avondschool op het Hoger Instituut voor Handels en Bestuurswetenschappen. Hij werd aangenomen op de Kredietbank en sloot zich aan bij de KSC en de CVPjongeren. In de jaren 1960 kwam hij samen met de Hendrik Conscienceclub op tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van Jette. Het resultaat van deze vrij grote stunt was dat ze een grote meerderheid kregen en officieel geïnstalleerd werden in de raadzaal van Jette. Bij de oprichting van de NCC was hij namens de Volksunie verantwoordelijk voor het beleid van de werkgroep culturele uitstraling. Samen met deze werkgroep animatie en leefmilieu slaagde hij erin om heel wat zaken te verwezenlijken waar hij nu trots op is. 3 Inhoudsopgave van thema s 1 01:11 Vlaamse aanwezigheid in Brussel 2 01:59 Biografisch getinte herinneringen over taalgebruik in gezin 3 03:35 Frans spreken in publieke sfeer en op gemeentebestuur 4 04:19 Ontstaan van zijn Vlaamsgezindheid in college van Jette 5 04:55 Andere leerlingen van zijn school, verwijzing naar boek. Hoe hij algemeen beschaafd Nederlands heeft geleerd? 6 06:51 Leerkrachten van Sint-Pieterscollege in Jette en verwijzing naar jaarboek 7 08:47 Lid van jeugdbewegingen 8 09:18 André heeft zijn familie vervlaamst 9 10:45 Via Sint-Pieterscollege betrokken geraakt in Vlaams verenigingsleven en anekdote over aankoop boeken bij Davidsfonds 10 12:24 Ook Lid van K.S.C Katholiek Studentenkorps 11 15:53 Loopbaanactiviteiten na het verlaten van humaniora, legerdienst en Ministerie van Landsverdediging voor vertaler op Daillyplein 12 14:36 Legerdienst en vertaler op Ministerie voor Landsverdediging versterkt zijn Vlaamsgezindheid 13 17:13 Lesverloop en Franstalige en Nederlandstalige afdeling in Sint-Pieterscollege 14 17:55 Sfeer op Sint-Pieterscollege 15 18:56 Weinig herinneringen aan typische schooldag, schooluitstap of anekdote over school 16 20:04 Leerlingen samen met hem in de klas 17 21:08 Jeugdverenigingen en CVP jongeren 2

18 21:48 Overgang van PVV naar CVP en Belgicistische ouders 19 24:52 Ervaringen over de Koningskwestie 20 25:21 Eerste woonst in Jette tijdens oorlog 21 26:29 Tweede woonst in Jette Gustave Gilsonstraat 22 27:41 Koningskwestie en twee clans in Brussel 23 30:00 Scoutsverenigingen Franse scouts, Chiro, VVKS en CVP-jongeren 24 31:03 Weinig herinneringen over activiteiten van scouts 25 32:37 André heeft zijn familie vervlaamst en Vlaamsgezindheid van leerkrachten op gemeenteschool van Jette 26 34:13 Zijn familie waren werkmensen in bloemmolen DEEL TWEE 27 00:25 Geen herinneringen aan leerlingen uit Franstalige klassen naar Nederlandstalige scholen, zijn vader heeft hem naar een Vlaamse school gestuurd 28 02:52 Leven en vrije tijd tijdens oorlogsperiode: Duitse propagandafilms in cinema Ecran 29 05:22 Indrukken over Duitsers tijdens oorlogsperiode 30 09:16 Zijn vader werd opgesloten door de Duitsers 31 12:14 Vlaams Nationaal Zangfeest 32 13:18 Verder studeren in Hoger Instituut voor Handels en Bestuurswetenschappen en daarna werken op Kredietbank 33 14:03 Remi Vermeiren 34 14:36 Vlaamsgezinde professoren aan Hoger Instituut voor Handels en Bestuurswetenschappen en anekdote over examen 35 17:49 Herinneringen over andere professoren van Hoger Instituur voor Handels en Bestuurswetenschappen 36 19:40 Studenten ensceneren een innig deelnemingsmoment voor professor talen van Engels bij dood koning George VI 37 20:33 Lid van Conscienceclub 38 21:46 Oprichten van gemeentenjeugdraad 39 23:18 Conscienceclub deelnemen aan jeugdgemeenteraad 3

40 25:03 Resultaten van deze campagne voor jeugdgemeenteraad van Jette 41 27:08 Verschillende functies voor jeugdgemeentenraad maar gestopt 42 27:48 AMVB bewaart Monteyne s archief 43 28:01 Verschillen tussen Conscienceclub en Reinaertclub 44 29:06 Minister Van Mechelen initiatief bundelt jeugdclubs in ANBJ 45 30:12 Politieke samenstelling van ANBJ 46 31:12 AMVB heeft dossier over ANBJ 47 31:40 Oprichting van NCC met 6 bonafide Vlamingen en vraag van Vic Anciaux om erin te zetelen 48 33:14 Reactie op Vic Anciaux vraag om in NCC te zetelen 49 34:00 belang van NCC en droom dat er een thesis over geschreven wordt 50 34:42 Zes bonafide Vlamingen van NCC groep 51 35:07 NCC heeft veel dingen gedaan in Brussel 52 35:29 Samenstelling van NCC afdeling culturele uitstraling 53 36:35 Structuur van subgroepen en leden binnen werkgroep culturele uitstraling 54 37:05 Ook veel socialisten in zijn werkgroepen want ze waren uitgesloten in NCC en Karel Buls standbeeld op plein 55 37:51 Andere verwezenlijkingen van NCC 56 39:05 Promoten van tweetaligheid in Brusselse handelsverenigingen is één van verwezenlijkingen 57 41:42 Monteyne naar lokaal feest in Watermaal-Bosvoorde met FDF burgemeester 58 42:58 Stichter van DCP, Dienst voor Cultuurpromotie en goede medewerkers aldaar 59 45:25 Stichter van Operettetheater 60 45: 52 Goede medewerker en hulp was Jef Verhelst 61 49:50 Reden voor de oprichting van AMVB 62 51:08 Twee muziekcorpsen in Jette: Filmharmonie en Koninklijke Unie der Fanfare van Jette en archief van Koninklijke Unie der Fanfare van Jette 63 52:50 Archief van Filmharmonie 4

64 54:17 Archief van professor Pourvoyeur 65 56: 00 Verdwijnen van archieven stimuleerde hem om initiatieven in werkgroep culturele uitstraling te ondernemen 66 56:29 Doelen oprichting Karel Bulsfonds 4 Index van persoonsnamen 1 Vader 01:59/15:53/21:48/32:37/34:13/ deel 2 00:25/ 09:16 2 Moeder 01:59/09:18/32:37/ deel 2 17:49 3 Lahé, Dirk 04:55/ 06:51 4 Demeulemeester, Jari 06:51 5 schepen Stabel 10:45 6 Chabert, [Jos] 12:24 7 Weckx, Hugo 12:24 /deel 2 45: 52 8 Pollefeys 14:36 9 Calpaert 14:36 10 Plasschaert 17:55 11 Fauconnier, Guido 20:04 12 Stiers, Willy 20:04 13 Hugo 20:04 14 Koning Boudewijn 21:48/27:41 15 Prinses Astrid 21:48 16 Prins Filip 21:48 17 Prins Laurent 21:48 18 Koning Leopold [ III ] 24:52/27:41 19 Gilson, [Gustave] 26:29 20 Verhofstadt, [Guy] 21:48/ 30:00 5

21 Van Rompuy, Herman 30:00 22 Meneer Matthijs 32:37 23 Kozijns deel2 00:25 24 Hitler, [Adolf] deel 2 05:22 25 Legrelle [Leon Degrelle ] deel 2 05:22 26 Oom deel 2 09:16 27 Vermeiren, Remi deel 2 13:18 / 14:03 28 Van Haegendoorn, [Van Haegendoren, Maurits ] deel2 14:36 29 Bismarck, [Otto von] deel 2 14:36 30 Professor Van Boogaert deel 2 17:49 31 professor Van Meerhaeghen deel 2 17:49 32 Engelse koning George VI deel 2 19:40 33 Van Mechelen, [Frans ] deel 2 29:06/30:12/ 31:12 34 Wauters, Leopold deel 2 30:12 35 Anciaux, Vic Deel 2 31:40 36 Béghin, Jan deel 2 35:07/35:29/ 37:51 37 De Pauw, Lydia deel 2 36:35/37:05/ 45: 52 38 Buls, Karel deel 2 37:05/ 56:29 39 Bützler, [Yvette] deel 2 36:35 40 Van Keirsbilck, [Willy ] deel 2 37:51 41 Payfa [Martine ] deel 2 41:42 42 Heylbroeck, Philip deel 2 42:58 43 Moens, Walter deel 2 42:58 44 Verhelst, Jef deel 2 45: 52 6

45 Steyaert, Rika deel 2 45: 52 46 De Backer, Rika deel 2 45: 52 47 Peeters, Ivo [J.D. ] deel 2 49:50/56:29 48 Burgemeester Van der Schrik deel 2 51:08 49 Meneer de Coninck deel 2 51:08/ 52:50 50 Meneer Vignette deel 2 52:50 51 professor Pourvoyeur deel 2 54:17 52 Delathouwer, [Robert] deel2 55:25 53 Van der Elst, Wim deel 2 56: 00/ 56:29 5 Index van verenigingen, instellingen en plaatsen 1 Sint-Pieterscollege 06:51/ 10:45/ 17:13/17:55/21:08/32:37 2 VVKS 08:47/21:08 3 Franse Scouts 08:47/ 21:08 4 Chiro 08:47 5 Lyceum van Laken 09:18 6 Davidsfonds 10:45 7 CVP 10:45/21:48/ 27:41/deel 2 23:18/ 25:03/ 28:01/deel 2 31:40/ 35:07 /45: 52 8 De Reeks 10:45 9 K.S.C. Katholiek Studentenkorps 12:24/ deel 2 12:14/ 13:18 10 Ministerie voor Landsverdediging 15:53/ 14:36/deel 2 13:18 11 CVP jongeren 21:08/ 30:00/ deel2 23:18/25:03 12 PVV 21:48 13 Franstalige koningsgezinde weerstandsvereniging 21:48 14 NVA 21:48 15 Dupréstraat Jette 25:21 7

16 Rue de la Bravoure Jette 26:29 17 CD&V 30:00/deel 2 35:29 18 KSA 31:03 19 Vlaamse gemeenteschool van Jette 32:37 20 gebroeders Farcies 34:13 21 cinema Ecran deel2 02:52 22 VNV deel2 06:27 23 Gestapo deel 2 09:16 24 Hoger Instituut voor Handels en Bestuurswetenschappen deel 2 13:18/ 14:36 25 Kredietbank deel 2 13:18 /14:03/ [33:14] 26 Atheneum van Dendermonde deel 2 14:03 27 De Standaard deel 2 14:36 28 Conscienceclub deel 2 20:33/ 23:18/ 25:03/28:01 29 Vaticanum 21:46 30 Jeunes libéraux deel 2 23:18 31 [AMVB] deel 2 27:48/ 31:12/ 49:50 32 Reinaertclub deel 2 28:01 33 Vlaams Blok deel 2 28:01 34 ANBJ, Agglomeratieraad van Nederlandstalige Brusselse Jeugd, deel 2 29:06/ 31:12 35 Volksunie deel 2 30:12/ 31:40/56: 00/56:29 36 Jong Socialisten deel 2 30:12 37 NCC deel 2 31:40/34:00/37:05 38 FDF deel 2 31:40/ 41:42 39 Rassemblement Bruxellois deel 2 31:40 40 Communist deel2 35:29 41 Kinderboerderij in Dilbeek deel 2 37:51 8

42 Derde Leeftijd deel 2 37:51 43 Confederatie van de derde leeftijd deel2 37:51 44 Agalev deel 2 38:19 45 OCMW deel 2 41:42 46 DCP, Dienst voor Cultuurpromotie deel 2 42:58 47 Brussels Operettetheater deel 2 45:25/ 45: 52 48 Muntschouwburg deel 2 45:25 49 Filmharmonie deel 2 51:08/ 52:50 50 Koninklijke Unie der Fanfare van Jette deel 2 51:08/ 52:50 51 Karel Bulsfonds deel 2 56:29 6 Extra randinformatie Informatie verteld na de opname 7 Inhoudelijke bijsturingen De juiste benaming voor Confederatie van Derde Leeftijd is Confederatie van Nederlandstalige Brusselse Seniorenclubs.( CNBS) 1 8 Bibliografie MONTEYNE (André), Zestig jaar Vlaamse politiek in Brussel,. In: BUYLE (Daniël), WITTE (Els),e.a. Brussel, Vlaamse en kosmopolitische hoofdstad, Vlaamse Gemeenschapscommissie, Jette, 2006,p. 71-79 COPPENS (Edward), COPPENS (Peter), MONTEYNE, André, Wie is wie in Vlaanderen 2003-2005 : biografische encyclopedie, Tielt, 2002, p.787. WOUTERS (Nico), GUNST (Petra), MONTEYNE, André, Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, 2, Tielt, 1998: p.3779-3780. 1 PARMENTIER (Sabine), Vereniging en identiteit. De opbouw van een sociaal-cultureel netwerk te Brussel(1960-1986).Taal en Sociale integratie 10, Brussel,1988, p.114. 9

MONTEYNE (André), Le monde flamand de Bruxelles, Courrier hebdomadaire du CRISP, 776-777, Brussel, 1977. BE AMVB 072 BE AMVB 076 BE AMVB 130 BE AMVB 080 i i 10