We laten er geen gras over groeien

We laten er geen gras over groeien 1926-2013

Inhoud Voorwoord 5 Inleiding 6 Ver terug in de tijd... 8 Generatie 0 10 Arie de Ridder en korenmolen De Hoop 10 Generatie 1 16 Jan de Ridder, de oprichter van J. de Ridder BV 16 De start van het loonbedrijf De Ridder 20 Ontginning vliegveld Soesterberg 20 Dames in het bedrijf 30 Opkomst tweede generatie 34 Verandering jaren zestig, van loonwerk naar cultuurtechnisch werk 36 Verhuizing 36 Trouwen en kinderen 37 De jaren zeventig, van cultuurtechniek naar groenvoorzieningwerk 41 Generatie 2 42 Arie-Jan en Joop de Ridder 42 Van groenvoorziening naar sportvelden 43 Nieuw kantoor 45 Overlijden Jan 47 Medio jaren zeventig, de uitvinding en ontwikkeling van de vertidrain 48 Van groenvoorziening naar sportvelden en golfbanen 51 De jaren tachtig, van vertidrain naar golfbaan 53 Slechte tijden, 1986-1992 54 Overlijden Arie de Ridder 54 Overlijden Arie-Jan de Ridder 55 Overlijden Geertruida De Ridder-Nap 56 Economische zware tijden 57 De Ridder komt sterk terug! 58 Bedrijfskleur 60 De Ridder vanaf 2000, mooie werken 62 2 Generatie 3 66 Frank, Arie-Jan de Ridder 66 De toekomst 68 Arie-Jan de Ridder 69 Lucas Servaas 71 Frank de Ridder 74 De volgende generatie De Ridder? 76 Joop de Ridder 78 Nawoord 80

Voorwoord Zo n 25 jaar geleden leerde ik mijn echtgenoot Frank kennen en sinds die tijd kom ik bij de De Ridders over de vloer. Het duurde even voordat ik iedereen leerde kennen, want deze gezellige familie is erg groot. Eén van de bindende factoren, is het bedrijf De Ridder BV. Het bedrijf en de familie hebben een mooie, rijke historie. Dit jaar bestaat De Ridder 87 jaar en neemt Joop na 50 jaar afscheid van het bedrijf. Wij vonden dit een mooie gelegenheid, om over de mensen achter het bedrijf te schrijven, alsmede de bedrijfsgeschiedenis en de historie van de familie vast te leggen. Eigenlijk is er nooit iemand geweest die dit heeft gedaan, dus het werd na 87 jaar tijd. Aan mij was deze eervolle taak! Uiteraard gaan we in dit boek niet voorbij aan het afscheid van Joop. Verschillende mensen komen aan het woord, in het bijzonder over Joop en hun relatie met het bedrijf. Tijdens het opsporen, verzamelen en uitzoeken bleek er veel informatie tussen de oren te zitten. Ik heb echt genoten van de prachtige verhalen. Ook was het gezellig om bij mensen thuis te komen, waar ik nooit eerder was geweest. Inmiddels is het bedrijf overgedragen aan Frank en Arie-Jan. Joop zal zeker nog op de achtergrond aanwezig zijn, want betrokken zal hij altijd blijven. Het is een waardevol boek geworden en ik vond het erg leuk om te doen. Ik heb nog meer respect gekregen voor al deze harde werkers in het bedrijf. Hierbij bedank ik iedereen voor de geleverde bijdragen. Veel lees- en kijkplezier! Esther de Ridder-van Herwaarden juni 2013 5

Familiereünie 1984 Inleiding 6 In dit boek beschrijven we enerzijds een stuk geschiedenis van de De Ridder familie, vooruitlopend op het uiteindelijke ontstaan van het bedrijf. Vervolgens omschrijven we de geschiedenis van het bedrijf, de drie generaties van de in het bedrijf werkzaam zijnde De Ridder s en blikken we terug op mooie en gedenkwaardige projecten. Goede relaties van het bedrijf komen ook aan het woord. Er is eerder een stamboom gemaakt van de voorouders en afstammelingen van Arie de Ridder en deze gaat terug tot midden 1600. Deze is gemaakt door Klaas Lantinga en Ad Overeem, (aangetrouwde) neven van Joop en Arie-Jan, naar aanleiding van een familiereünie op 14 april 1984. Er is toen een boekje uitgegeven met als titel De ridderslag van de molen. Deze familiereünie werd gehouden op het terrein van het bedrijf De Ridder te Soesterberg. Naar aanleiding van opnieuw een familiebijeenkomst op 6 september 2008 in het kader van enkele zestigste verjaardagen, is de stamboom bijgewerkt door Peter Arnoldy, Ger van de Most en Henk de Ridder (respectievelijk neef, achterneef en verre neef van Joop en Arie-Jan). Tijdens deze familiebijeenkomst is er een dvd gemaakt. De aanwezigen hebben een vaartocht op de Vecht gemaakt, langs de plekken waar hun wortels liggen. Alle afstammelingen van Jan komen één keer in de twee a drie jaar bij elkaar voor een leuk familiefeest of een gezellig familieweekend. De laatste keer vond deze plaats in september 2011 in Renesse te Zeeland. 7

We gaan terug in de tijd, de tijd van de overgrootvader van de oprichter van het bedrijf De Ridder, Jan de Ridder... Ver terug in de tijd......de familienaam De Ridder lijkt te zijn ontstaan in de omgeving van Culemborg (Redichem, Beusichem, Everdingen en Zijderveld). De overgrootvader van Jan de Ridder, heette ook Jan de Ridder en werd geboren op 23-04-1808 te Zijderveld. Hij bracht de familienaam naar het middelste deel van het land. Hij trok namelijk naar Zuilen en stichtte daar een gezin met zijn vrouw Neeltje de Leeuw, geboren op 01-03-1806 te Schoonrewoerd. Jan de Ridder overleed op 03-12-1855 en Neeltje de Leeuw overleed op 01-09-1859, allebei te Zuilen. Samen met Aaltje kreeg hij zes kinderen, vijf zonen en één dochter: 1. Jan geboren 20-01-1875 te Zuilen overleden 09-02-1948 te Zeist 2. Arie Jan (Arie) geboren 28-02-1876 te Zuilen overleden 18-01-1966 te Utrecht 3. Martinus (Ties) geboren 26-09-1877 te Zuilen overleden 20-02-1926 te Arnhem Tegenwoordig wonen nog steeds veel De Ridders in het midden van het land. Dirk Cornelis de Ridder was de grootvader van Jan de Ridder, de oprichter van het bedrijf. Dirk Cornelis was het tweede kind van Jan de Ridder en Neeltje de Leeuw. Hun eerste kind overleed op zevenjarige leeftijd. Dirk Cornelis werd geboren op 28-12-1845 te Zuilen en had na zich nog één broer en één zus en er werd ook nog een kindje doodgeboren. Op 19-03-1876 treedt Dirk Cornelis de Ridder te Zuilen in het huwelijk met Aaltje Kastelijn, geboren op 16-08-1850 te Zuilen. Dirk Cornelis de Ridder was van beroep landbouwer op boerderij Nieuw Meerwijk aan de Amsterdamsestraatweg te Zuilen. 4. Dirk Cornelis (Dirk) geboren 26-11-1879 te Zuilen overleden 24-2-1965 te Zuilen 5. Nicolaas (Niek) geboren 01-04-1881 te Zuilen overleden 13-02-1964 te Bussum 6. Barbara Nelina (Bertha) geboren 21-02-1883 te Zuilen overleden 1922 te Deventer Dirk Cornelis overleed op 21-06-1885 en Aaltje overleed op 05-07-1916 te Zuilen. Jan de Ridder, de oprichter. 8 9

Generatie 0 Arie de Ridder en korenmolen De Hoop Arie de Ridder met zijn vrouw Mina Arie Jan (Arie) de Ridder werd geboren op 28-02-1876 te Zuilen. Hij trouwde op 14-04-1904 te Vleuten met Willemina Johanna (Mina) van Rossum, geboren op 13-05-1880 te Vleuten. Zij kregen samen twaalf kinderen, vijf zonen en zeven dochters: 1. Aaltje Maria (Alie) geboren 29-07-1904 te Zuilen overleden 29-01-2003 te Utrecht 2 Jan geboren 28-11-1905 te Zuilen overleden 26-12-1977 te Soesterberg 3. Dirk Cornelis (Dick) geboren 24-04-1907 te Zuilen overleden 07-10-1969 te Maarssen 4. Herman geboren 06-07-1908 te Zuilen overleden 14-08-1990 te Zuilen 5. Maria geboren 07-11-1909 te Zuilen overleden 21-02-1910 te Zuilen 6. Barbara Nelina (Bep) geboren 07-11-1909 te Zuilen overleden 18-01-1992 te Amersfoort 7. Maria (Rie) geboren 31-01-1913 te Zuilen overleden 21-07-2003 te Perth, Australië 8. Arie Jan (Arie) geboren 10-12-1914 te Zuilen overleden 13-05-1996 te Maarssen 9. Willemina Johanna (Miep) geboren 13-03-1918 te Zuilen overleden 12-03-1993 te Amsterdam 10. Martine (Tine) geboren 02-04-1921 te Zuilen, overleden 06-10-1991 te Utrecht 11. Martinus (Ties) geboren 13-05-1926 te Zuilen overleden 18-01-1967 te Utrecht 12. Johanna (Jopie, Joke) geboren 24-02-1930 te Zuilen nog in leven 10 Arie was een boerenzoon en was afkomstig van de boerderij Nieuw Meerwijk aan de Amsterdamsestraatweg te Zuilen. Mina was een boerendochter, geboren en getogen op de Ridderhofstad Den Engh, aan de Kantonsweg te Vleuten. Hij was 28, zij bijna 24 jaar oud. Ze gingen wonen bij de korenmolen De Hoop van 1832, aan de Binnenweg te Oud-Zuilen. Het molenaarsbedrijf, annex graan- en fouragehandel zou de basis voor hun bestaan moeten verschaffen. Het verhaal gaat dat Mina 50.000 gulden meebracht toen ze trouwde met Arie, maar dat een groot deel van dat geld verloren is gegaan door speculaties op de graanbeurs. De korenmolen De Hoop werd in 1832 gebouwd en was een zogenaamde buitenkruier stellingmolen met een vlucht van 23 meter. De molen lag aan de Binnenweg te Zuilen. In 1904 kwam deze molen in het bezit van de familie De Ridder. Er was een prachtig huis aan de Vecht bij, met een mooi koetshuis. De familie De Ridder was erg vooruitstrevend en wilde niet afhankelijk zijn van de wind. In 1906 kreeg de familie toestemming van Burgemeester en Wethouders van Zuylen om de molen te verbouwen tot korenmolen gedreven door petroleummotor. Tot 1953 heeft deze molen de landschappelijke aantrekkelijkheid van de Vecht verhoogd. Toen Arie stopte als molenaar, omdat hij met pensioen ging, bleven zijn zonen Arie en Dick op de molen om zijn werk voort te zetten. Zij zijn verder gegaan met een op- en overslagbedrijf. In 1950 verkocht de familie De Ridder de molen aan de naastgelegen Amsterdamse Chinine Fabriek. Ties, de jongste zoon van Arie is daar gaan werken. In 1967 is Ties door een explosie 11

en brand om het leven gekomen tijdens werkzaamheden in de fabriek. Het bovenste deel van de molen werd door de vele jaren trouwe dienst erg bouwvallig en de eigenaresse moest stellen dat er gevaar op instorting ontstond. In 1953 werd dan ook toestemming verleend de kap en de wieken te slopen, waardoor de molen zijn bepalende plek in het landschap verloor. In 1954 werd de rest onttakeld en in 1968 werd al het resterende gesloopt. Dit betekende het einde van korenmolen De Hoop. Op de plek waar de fabriek stond, staat nu een moderne woonwijk. Oude ansichtkaart van korenmolen De Hoop 12 13

Van alle twaalf kinderen van Jan en Mina is Joke, de jongste dochter, nog in leven. Zij is in hetzelfde jaar geboren (1930) als Wil de oudste dochter van Jan. Mina was namelijk al 49 jaar oud toen Joke werd geboren. Het verhaal gaat dat Alie, de oudste dochter van Arie en Mina, zo boos was dat Mina weer zwanger was van inmiddels haar twaalfde kind, dat ze een jaar niet thuis is geweest. De gehele familie de Ridder in 1947 op het terrein van korenmolen De Hoop Foto van de molen uit de familiearchieven Arie, vijf jaar voor zijn dood Mina overleed op 09-02-1944 te Zuilen aan een baarmoederlijke bloeding. Later is Arie met zijn huishoudster Mien in Den Dolder gaan wonen en de laatste jaren van zijn leven heeft hij bij zijn zoon Herman en zijn vrouw Mien in huis gewoond. Daar woonden ze toen met vier generaties bij elkaar, want ook dochter Joke woonde daar met haar gezin. Toen had opa Arie nog maar één tand in zijn mond en zijn achterkleinzoon had er pas één. Arie overleed op 18-01-1966 te Utrecht. Arie wordt op iets oudere leeftijd herinnerd als een grote man met een mooi pak en een kaal hoofd. Een beetje nors, maar dat kwam misschien door zijn grote zwarte bril. Hij speelde regelmatig monopoly met de kleinkinderen. Als hij met oud en nieuw naar Soesterberg kwam, zat hij daar in een grote stoel met zijn stok in zijn hand en kregen de kleinkinderen allemaal een zilveren rijksdaalder. Arie hield ook erg van feestjes! 14 15

Generatie 1 Jan de Ridder, de oprichter van J. de Ridder BV Jan de Ridder, de oprichter van het bedrijf De Ridder, werd geboren op de molen van zijn vader in Zuilen op 28-11-1905. Daar groeide hij ook op. Als jongen zat het ondernemersbloed er al vroeg in. Al vroeg hielp hij zijn vader mee in het molenaarsbedrijf en de granenhandel. Hij was ongeveer een jaar of vijftien, toen hij op een dag op een zak meel ging zitten en zei: Ik doe niets meer, ik ga voor mezelf beginnen. Als oudste zoon werd ook van hem verwacht dat hij als eerste het huis uit zou gaan. Hij begon met de verkoop van zakjes graan voor de kippen langs de huizen aan de Amsterdamsestraatweg. Hij betrok zijn handel uiteraard van de molen en zijn vader heeft hem in het begin geholpen. Jan als jongen ca. 1918 Jan als jongeman ca. 1925 16 17

In 1926 richt hij officieel het bedrijf op, nog steeds in de veevoerhandel. Hij was toen 21 jaar oud. Het ging een tijd heel goed, maar toen braken er in Nederland economisch slechte tijden aan. Reden voor Jan om weg te trekken uit de stad en naar het platteland te gaan. De mensen deden in deze arme tijd hun dieren immers weg en buiten de stad lagen meer boerderijen. Jan ging op zoek naar een plek buiten de stad om zijn bedrijf te vestigen. Dat werd de Postweg (nu Generaal Winkelmanstraat) in Soesterberg. Arie had al het logo bedacht, welke nog steeds wordt gebruikt Daar ging Jan verder met het kippenvoer, maar ook voer voor de varkens en koeien. De verkoop verliep slecht omdat het in Nederland economisch nog steeds niet goed ging. Hij moest meerdere keren bij klanten langs om zijn geld te krijgen, en was hier bijna drukker mee dan met de feitelijke verkoop van het voer. Op 30-05-1929 trouwt Jan de Ridder te Kamerik met Geertruida (Truus) Nap. Jan en Truus krijgen samen acht kinderen: 1. Willemina Johanna (Willy, Wil) de Ridder geboren 13-01-1930 te Soesterberg 2. Adriana (Janny) de Ridder geboren 07-07-1931 te Soesterberg 3. Arie de Ridder geboren 24-02-1937 te Soesterberg overleden op 12-10-1986 te Soesterberg 4. Arie-Jan de Ridder geboren 08-10-1940 te Soest overleden op 18-07-1988 te Soesterberg 5. Geertruida (Truus, Trudy) de Ridder geboren 17-05-1942 te Zeist 6. Jeanette de Ridder geboren 07-09-1944 te Utrecht 7. Johannes Jan (Joop) de Ridder geboren 06-03-1949 te Soesterberg 8. Yolanda de Ridder geboren 08-11-1951 te Soesterberg Truus had een erfenis van 20.000 gulden gekregen van haar grootvader Carel Schinkel, die in 1926 overleden is. Zuinig als ze was, zette ze dit netjes op de bank. Na hun trouwen gebruikt Jan dit geld om naast de handel in veevoer, te starten met een kleinschalig loonbedrijf. Hij koopt van dit geld zijn eerste tractor, een blauwe Fordson. Truus kreeg een gouden horloge. De kruidenierszaak van de ouders van Truus aan de Van Teijlingenweg 48 te Kamerik Ondertussen had Jan Geertruida (Truus) Nap uit Kamerik leren kennen. Truus is geboren op 22 januari 1906 te Kamerik. Truus kwam uit een goed nest, zoals ze dat noemden. Haar ouders Arie Nap en Janna Schinkel hadden een kruidenierszaak. Deze stond aan de Van Teijlingenweg 48 te Kamerik. Truus was de enige dochter en ze had één oudere broer, Gijsbert Nap. Trouwfoto Jan de Ridder en Geertruida Nap Jan en Truus op latere leeftijd 18 19

De start van het loonbedrijf De Ridder Ontginning van vliegveld Soesterberg, maaien en balen Ontginning vliegveld Soesterberg Zijn eerste opdracht was de ontginning van het nabijgelegen vliegveld te Soesterberg. Ploegen en ploeteren, het was hard werken en hij maakte lange dagen, zes dagen in de week. De tractor was open en nog zonder stoeltje, maar met een stalen pan erop. Een mooie bijkomstigheid van de ontginning en aanleg van het vliegveld was, dat het veld ook gemaaid moest worden. Dit mocht het bedrijf ook doen en het vrijkomende 20 hooi mocht verkocht worden. Eerst aan grasdrogerijen, later ook aan boeren uit de omgeving. Op donderdag ging Jan naar de veemarkt te Utrecht om zijn hooi te verkopen aan de boeren. Zo komt De Ridder in het boerenwerk terecht. Hij had twee grote klanten in Maartensdijk, daar verkocht hij veel hooi aan. Daar leende hij ook wel eens geld van, als hij echt omhoog zat. Als zij belden moest echt alles wijken, want deze klanten gingen altijd voor. Later kreeg hij ook het onderhoud van 200 hectare van de vliegbasis. Op 13-01-1930 wordt Willemina Johanna (Willy, Wil) en op 07-07-1931 wordt Adriana (Janny) geboren. 21

Maaien vliegbasis, in 2011 nog steeds onderhouden door De Ridder Ergens midden jaren dertig, verhuisde het bedrijf en het gezin naar de Schoolweg (nu Sterrenbergweg), waar het bedrijf ook een pakhuis tot de beschikking kreeg voor de opslag van onder andere hooi en veevoer. In die tijd was het voorste deel van het huis nog even een winkel, die Truus bediende. Jan huurde dit pand. Er is lang een strijd gaande geweest tussen Jan en een plaatselijke voddenboer, die alle grond om het bedrijf heen opkocht. Op een gegeven moment had hij de schuur achter zijn rug om gekocht. Praktisch was dit erg 22 onhandig met spullen die bij de voddenboer binnenkwamen en tractors die rondreden. Het was haat en nijd in die tijd en er heeft ook jarenlang een juridisch gevecht plaatsgevonden. Op 24-02-1937 wordt Arie en op 08-10-1940 wordt Arie-Jan geboren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt er een hooipers en vervolgens een dorsmachine aangeschaft, waarschijnlijk van het geld dat over was van de mobilisatie. Er was hooi nodig voor de militairen. Dit was een oppepper voor het bedrijf. Geertruida (Truus, Trudy) wordt geboren op 17-05-1942 te Zeist. Het gezin woonde tijdelijk op de Dorpstraat in Zeist, omdat Soesterberg in verband met de bombardementen in de oorlog te gevaarlijk was. Jeanette wordt geboren te Utrecht op 07-09-1944. Halverwege de jaren veertig kwam er helaas ook tegenslag. Het pakhuis dat vol lag met hooi, tarwe en kippenvoer, brandde af. Daarna werd op de oorspronkelijke moestuin een hal gebouwd. In de tijd op de Postweg was er ook al een keer brand geweest. Dochter Janny van vijf had op het klerenkamertje, het kamertje waar de vieze werkkleding werd uitgedaan, lucifers gevonden in haar vaders broekzak. In die tijd sliepen ze op stro, dat was goed tegen bedplassen. Van de strobedden is niets overgebleven. 23

24 25

De knecht is aan het bemesten Jan (rechts) aan het werk met een knecht Het dorsen bleef goed gaan, er waren inmiddels twee knechten aangesteld. Klanten waren boeren aan de Vecht in onder andere Loenen en Baambrugge. Op 06-03-1949 wordt Johannes Jan (Joop) en op 08-11-1951 Yolanda geboren. 26 In 1954 overlijdt Janna Schinkel en in 1955 overlijdt Arie Nap, de moeder en vader van Truus. En weer krijgt zij een erfenis, naar zeggen 30.000 gulden. Deze wordt wederom gebruikt om te investeren in nieuwe machines, onder andere een tweede tractor. Truus kreeg deze keer een nieuwe kast. Rooien van een boom 27

Vader en zoon in overleg Willem van Leerdam, oudste kleinzoon van Jan en vakantiewerker 28 Mijn naam is Willem van Leerdam maar als het zo uitkomt zeg ik er graag achteraan dat ik de oudste kleinzoon van Jan de Ridder uit Soesterberg ben. Enerzijds verbaas ik mij daar dan over maar het is ook logisch. Ik ben er best trots op. Bij de familie horen, betekent deel uitmaken van het bedrijf. Van de verantwoordelijkheid, de invloed en de trots van het runnen van een mooi bedrijf. Als kleine jongen met opa op de vliegbasis rijden was spannend. Wim kijk even goed of er geen vliegtuig aankomt, dan kunnen we de startbaan oversteken. En daar gingen we dan met topsnelheid in de Volvo naar de overkant, want ik had gezegd dat het ok was. Mijn interesse voor het werk was gewekt en het was vanzelfsprekend dat ik de vakanties werkend bij De Ridder doorbracht. Mijn vader zat ook in de cultuurtechniek en dat sloot allemaal mooi aan dus. Mijn eerste klus als jongen van een jaar of twaalf was stenen rapen. Een welhaast middeleeuwse klus waarbij stenen van voetbalvelden moesten worden geraapt omdat de grond die er op gestrooid was toch minder schoon bleek dan gewenst. Later als wachter bij de pomp van beregeningsinstallaties, als de pomp droog zou vallen ging ie in de fik en dat wilde je toch zeker niet laten gebeuren. En dan kwam de grote dag dat ik zelf op de tractor mocht rijden. In Maartensdijk bij een boer aanrijden. Zo strak mogelijk langzaam langs de balen rijden die door de sterke mannen op de wagen werden geladen. Maar er kwam meer. Een hele zomer s morgens vroeg naar Linschoten om de hele dag heen en weer te rijden met de Witkar. Een precies werkje want je moest over rijplaten rijden omdat de ondergrond te zacht was. Daar leerde je wel van sturen. Vooruit erop en achteruit eraf. En toen kwam de zandploeg, prikken, strooien, slepen. Als 14 jarige mocht je wel op de tractor maar niet over de weg. Mijn eerste grote klus was in de buurt van Alkmaar. Om vier uur in het donker weg uit Soesterberg op het spatbord van de tractor met een vaartje van 25 km drie uur rijden. En veel later, in colonne van tractoren op weg naar het oosten van Nederland om daar een dag lang zand te scheppen en te verplaatsen. Geen rijbewijs, maar wel meedoen met het werk. Het zijn fijne herinneringen aan hard werken. De dagen waren lang maar dat vond ik nooit erg. En nu, 40 jaar later, maak ik nog wel eens een omweggetje om op zoek te gaan naar een van die plekken waar ik toen werkte. Van Lobith tot Alkmaar, van Veenendaal tot Eck en Wiel. Het is fijn door Nederland rijden en zien waar De Ridder zijn sporen heeft achtergelaten. Waarachtig een prachtig resultaat om trots op te zijn. Ik hoop dat de Ridder BV, op welke manier dan ook, nog heel lang haar sporen zal achterlaten. En ik zal ervan blijven genieten. 29

De dames in het bedrijf Alle dochters moesten hun steentje bijdragen in het huishouden. Het gezin was groot, dus er was altijd veel te doen. En de oudsten zorgden voor de kleintjes! Wil, de oudste dochter van Jan en Truus, deed de administratie. Ze had de mulo gedaan en was een slimme dame. Zelfs toen ze al getrouwd was en een baan had bij het waterleidingsbedrijf, maakte zij nog de rekeningen en deed ze typewerk voor de zaak. Ze kan zich nog herinneren dat ze op een dag heel vroeg werd gewekt. Haar vader moest een inschrijving voor een aanbesteding van Defensie naar het centrale kantoor in Leiden brengen. Hij had s nachts liggen twijfelen en wilde toch het één en ander veranderd hebben. Een hele klus, want er was nog geen computer en alles moest in zesvoud gemaakt worden. Gelukkig werd het werk aan de Ridder gegund. Janny, werd als jong meisje in de oorlog heel ziek en is daarna niet meer naar school gegaan. Ze draaide volop mee in het drukke huishouden. En was voor een groot deel verantwoordelijk voor de opvoeding van de jongste twee kinderen, Joop en Yolanda. Op zaterdag mocht ze de loonzakjes uitdelen, dat vond ze leuk om te doen. Janny werd op een dag op pad gestuurd. Er was een mes van een grasmaaier kapot. Er werd gebeld naar de fabriek en Janny kon een nieuw mes halen in de fabriek in Amsterdam over het IJ. Ze moest met de trein en daarna met de pont. Het mes stond al ingepakt klaar. De jongen van de fabriek die haar hielp, probeerde haar te versieren en er werd een afspraakje gemaakt. Maar eerst moest Janny terug naar Soesterberg met dat grote in karton verpakte mes. In de hal van het station zei de conducteur tot overmaat van ramp dat ze daar mee in 30 de goederenwagon moest. Maar dat was gelukkig een grap. Uiteindelijk is Janny nog met de jongen van de fabriek, die Hein heette, uitgeweest. Ze hadden afgesproken in de Wiekse Taveerne in Utrecht. Janny had heerlijk gegeten, maar Hein wilde graag een zoen. Janny wilde dat niet, dus van een tweede afspraakje is het niet meer gekomen. Truus herinnert zich heel goed dat het s ochtends vroeg altijd enorm druk was naast het huis. Als iedereen zijn tractor op moest riep Jan: Op de kamelen!!! Jan was dan erg zenuwachtig en liep heen en weer met een sigaret in zijn hand. Als er iemand ook maar iets te laat kwam, kon deze direct vertrekken. Dat werd niet getolereerd. Truus is halverwege de mulo van school gegaan, ze was hard nodig in huis om te helpen, omdat Janny ging trouwen en het huis uitging. Truus was toen vijftien jaar. Ze heeft wel haar typediploma gehaald en deed af en toe ook wat administratief werk voor de zaak. Wat haar ook is bijgebleven, is het bakken van veel eieren voor het personeel tussen de middag en s avonds laat nog biefstukken bakken als de mannen naar huis kwamen. Truus was ook degene die met spoed met Joop naar de dokter moest, toen Joop een ploeg op zijn voet had gekregen. Op zaterdag ging Jan s ochtends vaak naar het Haags koffiehuis te Utrecht voor zaken en s middags naar Hoog-Brabant voor een borreltje. Truus kwam dan ook vaak met de oudste dochters. Vaak kregen de meisjes van hun vader wat geld toegestopt en mochten ze een mooie jurk kopen. Jeanette draaide ook mee in het huishouden, maar ging ook naar school. Zij ging al op jonge leeftijd naar Engeland, om als au pair te gaan werken. Daar leerde ze haar echtgenoot George kennen. Voor ze definitief vertrok naar Engeland om te trouwen en een gezin te stichten, heeft ze nog een jaar thuis gewoond en ook op kantoor werkzaamheden verricht. Verder kan ze zich goed herinneren dat ze tijdens autoritjes met het gezin altijd het volgende zongen: Geel staat het koren op het veld, wachten op de maaiers, wachten op de maaiers. Geel staat het koren op het veld, wat de boeren rijken ook voorspelt Yolanda kan zich herinneren dat er altijd heel hard werd gewerkt, van vroeg tot heel laat. Haar vader was altijd heel trots als de wagens met hooi voor het huis geparkeerd stonden. Ook was het heel bijzonder als er nieuwe machines werden aangeschaft, zoals de combine en de maiskneuzer. Yolanda mocht als meisje wel eens mee naar de veemarkt, daar stond ze dan tussen de Zussen en schoonzussenuitje 2012 te Schagen plassende koeien. Soms mocht ze ook mee naar klanten op boerderijen. Trots was ze als ze voor schoolse activiteiten de platte kar mocht gebruiken. Echt een heel actieve rol in het bedrijf heeft ze niet gehad, meer wat dingen in de marge. Wel moest we vroeger wel eens stenen rapen, en ze weet niet eens waarom. En tractor rijden met de hooiwagen. Yolanda is iets heel anders gaan doen. Ze heeft de Sociale Academie gedaan en een mooie carrière opgebouwd in de zorg. Ze is trots op wat haar vader en broers hebben bereikt. Ook de schoondochters van Jan, Joke en Wil, droegen een steentje bij. Het kantoor schoonmaken en regelmatig koffie verzorgen. Joke heeft ook een tijdje op kantoor gewerkt. Ook de echtgenotes van de nieuwe generatie, zijn regelmatig op de zaak te vinden en leveren hun bijdragen. 31

32 Arie-Jan als jonge vent op de balenpers 33

Opkomst tweede generatie Albert Agterberg, directeur Agterberg bedrijven Inmiddels beginnen de kinderen van Jan ook mee te werken in het inmiddels groeiende bedrijf. Iedereen hielp mee en leverde zijn of haar bijdrage. Zo hoorde het gewoon. De zaak zorgde voor het eten op tafel. De tweede generatie begint te dagen. Eind vijftiger jaren komt Arie-Jan in de zaak en in 1963 begint ook Joop in het bedrijf. Joop was veertien jaar, werkte al mee en zou naar een nieuwe school gaan. Maar hij kreeg een ploeg op zijn voet, brak zijn tenen en verloor zelfs zijn kleine teen. Daarna is hij nooit meer naar school gegaan. Arie-Jan heeft eerst nog de Ambachtsschool afgemaakt. Hij zei: De zaak is ons diploma, daarmee laten we zien wat we waard zijn. De heren moesten hard aan het werk! Om vijf uur opstaan en lange dagen maken tot s avonds laat. Iedere zaterdagochtend nog aan het werk om de machines te onderhouden. Jan begon zelf al om vier uur en lag s avonds al vroeg in bed. Op zaterdagmiddag ging Jan vaak met een deel van het gezin naar Hoog-Brabant te Utrecht. Het technische inzicht van Arie-jan Joop ging al jong in het bedrijf werken De eerste contacten dateren van begin jaren 50. Jan de Ridder was één van de eerste klanten van Beb Agterberg die in 1952 voor zichzelf was begonnen met het loonploegen met een tweewielige Grunder. Jan de Ridder had er wel wat moeite mee, dat de tweewielige ploeg duurder was als zijn grote trekkers en hij moest Beb Agterberg nog halen en brengen ook, daar die nog geen transportmogelijkheid had. In de daaropvolgende jaren is er zowel zakelijk als privé een goed contact geweest tussen de bedrijven en de families. Bedrijfsmatig hielpen wij elkaar door gebruik te maken van elkaars machines. Agterberg verhuurde de maaiboot aan de Ridder en tot het moment dat Arie-Jan zei, dat wij zelf maar eens een vertidrain moesten kopen, huurden wij deze bij de Ridder. In de jaren tachtig hebben we op initiatief van Arie-Jan en Joop, samen drie golfbanen aangelegd in Purmerend, Rijswijk en Amsterdam Zuidoost. Het laatste werk dat we samen gedaan hebben is de Golfbaan Loenen. Ook kwamen wij elkaar als families privé nog wel eens tegen. Zo denk ik nog aan de feestjes in Bad Boekelo met bijvoorbeeld het optreden van Aristakes. En de tenniswedstrijden tussen beide families, waarbij we graag shirtjes ruilden. Joop heeft nog steeds een passie voor trekkers en zeer zeker voor een Ford Dexta. Wij hadden een keer geregeld dat er bij Jumping Amsterdam een hindernis in de ring kwam in de kleuren van De Ridder. Dit viel Joop niet eens o, daar hij alleen maar oog had voor het Fordje dat voor de aanhanger met de hindernis stond. Deze hindernis was een compensatie voor het Sinterklaas geschenk dat wij kregen in de vorm van een vierwielige aanhanger in de kleuren van Agterberg. De jongens van de Ridder werden het zat dat wij die aanhanger steeds kwamen lenen voor de Sinterklaasoptocht. Zij wilden de aanhanger wel aan ons verkopen, maar wij zeiden dat wij niet zoveel geld hadden om hem te kopen. Vervolgens kregen wij de aanhanger als Sinterklaascadeau. Wij hopen nog vele jaren, zowel zakelijk als privé, goed met elkaar om te gaan. Namens het bedrijf en de familie, Albert 34 Golfbaan Loenen aan de Vecht, aanleg in 2006 door De Ridder en Agterberg 35

Verandering jaren zestig, van loonwerk naar cultuurtechnisch werk Er komt een verandering. Er is nog steeds boerenwerk, maar het wordt wel minder. Hooi persen blijft het bedrijf nog wel doen, maar voor het dorsen wordt het steeds moeilijker om goed personeel te krijgen. Het bedrijf krijgt meer cultuurtechnisch werk. Voor de Heidemij (nu Arcadis) gaat het bedrijf voor het eerst een sportpark afwerken in de gemeente Baarn. Ook voor de Grontmij en nog steeds voor Defensie, werkt het bedrijf. Toen nog als onderaannemer, maar de wens is er om het zelf te doen. Er wordt begonnen om allerlei technische verbeteringen aan te brengen aan machines, bijvoorbeeld zorgen dat de ijzeren wielen van een tractor zo min mogelijk sporen maken. Het gevoel met cultuurtechniek ontstaat. Het bedrijf groeit! Het huidige bedrijfsterrein aan de Montgomeryweg 61, rechts op de achtergrond het eerste kantoor Verhuizing Verhuisbericht De strijd met de voddenboer was nog steeds aan de gang. Via een vriendin van de buurman, mevrouw Hullebrink, komt het bedrijf midden jaren zestig op de Veldmaarschalk Montgomeryweg terecht. Tot voor zo n zes jaar geleden hebben ze een stuk van het terrein van haar gehuurd. Toen zij overleed heeft De Ridder het gekocht van haar zoon. In het huis op nummer 55 waar Jan met zijn gezin is gaan wonen, was een ijswinkel gevestigd. In de schuur werd het ijs gemaakt en met een kar verkocht in het dorp. Nu nog steeds wordt het huis bewoond door een De Ridder. Arie-Jan jr. en zijn gezin wonen al jaren met veel plezier in dit huis. Trouwen en kinderen Inmiddels hadden Arie-Jan en Joop al lang verkering en volgden er huwelijken en kinderen. Arie-Jan trouwt op 15-12-1966 te Zeist met Johanna Hermina (Joke) Wulterkens, geboren op 07-02-1942 te Zeist. Er worden twee zonen geboren: 1. Frank Johannes op 01-05-1968 te Amersfoort 2. Arie-Jan jr. op 29-11-1969 te Soesterberg Joop trouwt op 21-07-1972 te Barneveld met Willy Adriana (Wil, Willy) Leeuwenkamp, geboren op 21-12-1950 te Ede. Er worden twee dochters geboren: 1. Jolanda op 11-12-1973 te Soesterberg 2. Petra op 03-10-1976 te Soesterberg 36 37

Arie-Jan, Joke, Joop en Wil in hun jonge jaren op vakantie in Oostenrijk met de Cirkeltjes 38 39

Ries van de Akker, oud-opzichter gemeente Zeist De jaren zeventig, van cultuurtechniek naar groenvoorzieningwerk Beste Joop, Er is mij gevraagd een stukje over jou te schrijven. Nu heb je het geluk dat ik geen schrijver ben, anders zou ik een heel boek over jou kunnen schrijven. We hebben je leren kennen begin jaren zestig op een feestje, de verloving Hans de Bree. Hoe kan het anders. Begin jaren zeventig ben je begonnen samen met Arie-Jan met werk in Vollenhove dat heeft 2 jaar geduurd. Vervolgens twaalf jaar de werkzaamheden uitgevoerd in Zeist-West. Iedere ochtend om tien uur begonnen met koffie in de keet. op de Noordweg, waar hele wijze dingen verteld werden... Tijdens een oplevering vertelde je dat je erg goed was in bamzaaien, om te kijken wie de BOB moest zijn. Hebben Arie Jan en ik een afspraak gemaakt hoeveel lucifers we in onze hand zouden nemen. En sindsdien was jij altijd de BOB. Toen je van onze afspraak hoorde, heb je nooit meer gereden. De volgende aanleg was het computercentrum en plan Hoefakker en de Componistenbuurt. En het laatste werk was de aanleg van het park De Brink. Jullie hebben altijd veel lol gehad, en half Zeist op zijn kop gezet. Wat denk je van het Van den Akkerpark aan de Schaerweydelaan? Dat heb ik jaren moeten horen. Ik wens je nog heel veel gezondheid en geluk toe samen met Wil de kinderen en kleinkinderen. Het bedrijf krijgt een belangrijk project, de ontginning van plan West voor een te bouwen nieuwbouwwijk te Zeist. Het maken van parken en paden, bomen planten en composteren. Dit was een werk voor tien tot vijftien jaar. In die tijd werd het steeds moeilijker om personeel te vinden. Nederlanders vonden dit werk te min en de gastarbeider deed zijn intrede. Ook bij de Ridder BV gingen al snel mensen van Marokkaanse en Turkse afkomst aan de slag. Veel gebeurde toen in handkracht. Gazons werden met de hand gevlakt, bemest en ingezaaid. Eenzelfde soort project komt er voor de gemeente Leusden, dat begint met het aanleggen van verschillende nieuwbouwprojecten. Defensie, Zeist en Leusden zijn daarmee de grootste klanten voor de Ridder geworden. Jan vindt dat de risico s meer gespreid moeten worden en er volgen werken in Montfoort, Driebergen en Soest. De Ridder gaat zich meer specialiseren in het aanleggen, renoveren en onderhouden van sportvelden. Het agrarische loonwerk verdwijnt steeds meer naar de achtergrond en begin jaren tachtig wordt de laatste Claas-combine verkocht. Door de explosieve groei van het bedrijf in deze periode werkten er toen al bijna 70 man personeel bij De Ridder. In die tijd wordt binnen het bedrijf een machine ontwikkeld die met grote kracht blad en gras kan opzuigen. Deze machine is nooit gepatenteerd en wordt uiteraard in verbeterde vorm, tot op de dag van vandaag door het bedrijf gebouwd en ingezet. In totaal zes bladzuigers zijn in de nabije gemeentes jaarlijks aan het werk, en dit in de meestal slappere wintertijd. De bladzuiger-campagne Hartelijke groeten, Ries en Sjaan van de Akker 40 41

Piet Hoogendoorn, oud-beleidsmedewerker gemeente Soest Nieuw kantoor Beste Joop, Als beleidsmedewerker Sport van de gemeente Soest heb ik vanaf 1977 samengewerkt met de firma De Ridder uit Soesterberg. De Gemeente Soest was opdrachtgever ten aanzien van het cultuurtechnisch onderhoud sportvelden en tennisparken in Soest en Soesterberg. De dagelijkse gang van zaken met betrekking tot het onderhoud werd besproken met de medewerkers in het veld, maar op gezette tijden zocht Joop zelf het contact met de opdrachtgevers. Dit waren altijd gezellige contacten die bestonden uit snel een rondje over de velden met onderweg vaak een kopje koffie of een lunchje wat qua tijd nog wel eens uitliep. Of een dagje samen met Joop en onze toenmalige voorman onderhoud, Evert van den Hoek, een nieuwe Verti-drain machine bekijken bij een bedrijfje in het uiterste puntje van Zuid Limburg. Hierbij werd altijd gepraat over het werk en vertelde Joop over de nieuwste ontwikkelingen in de cultuurtechniek. Hier heb ik toen als nieuwkomer in de branche heel veel van geleerd. Daarbij werd door Joop ook altijd belangstelling getoond voor het thuisfront. Na verloop van tijd probeerde Joop mij nog iets anders te leren. Als directeur van een bedrijf dat gespecialiseerd is in de aanleg en onderhoud van golfbanen moest hij natuurlijk het GVB halen en zelf een baantje lopen. In die tijd probeerde hij mij over te halen het ook eens te gaan proberen. In eerste instantie vond ik het maar niks, die sport voor oude heren. Op advies van Joop heb ik toen een paar keer de driving range op de Biltse Duinen bezocht en had hij mij overtuigd. Daarna heb ik het GVB gehaald. Bedankt Joop. Toen moest er natuurlijk ook op de grote 44 baan worden gespeeld. Aldus gebeurde. In die periode was De Ridder bv al druk bezig met het onderhoud op onder andere de Rijswijkse Golfbaan. Joop was daar zeer trots op en nodigde mij af en toe uit om daar met hem een rondje te spelen en de fijne kneepjes van de sport bij te brengen. Vol trots gaf hij dan aan hoe mooi de baan werd door het werk van zijn bedrijf. Ik was echter in de veronderstelling dat de grote banen uit 18 holes bestonden. Maar de green van hole 14 is op dit park vlak aan het terras bij het clubhuis gelegen. Op die green aangekomen had Joop altijd last van zijn linker of rechter voet en gaf dan aan niet verder te kunnen. Nou dan offerde ik mij maar op en gingen we voor het biertje op het terras. Ik heb daar later nog lang last van gehad. Op welke 18 holes-baan ik ook speelde, conditioneel was ik bij hole 14 altijd op, kreeg ook last van mijn voeten, en speelde die laatste holes niet meer goed omdat ik niet gewend was 18 holes te spelen. Later is dit alsnog goed gekomen en ben ik hem dankbaar dat hij mij heeft overgehaald tot de golfsport. Beste Joop, graag bedank ik jou voor de goede en gezellige samenwerking al die jaren en de voor wijze lessen die ik van je heb mogen ontvangen in die lange periode. Mede namens Joke wil ik langs deze weg jou en Wil van harte feliciteren met dit 50-jarig jubileum en wens jullie beiden nog heel veel gelukkige en gezonde jaren met de kinderen en kleinkinderen toe. Joke en Piet Hoogendoorn Op de Montgomeryweg wordt door Arie-Jan en Joop besloten om een nieuw en modern kantoorpand met opslagloods en werkplaats neer te zetten. Jan vond het maar onzin en heeft het amper van binnen bekeken. Hij vond het ook erg duur: 100.000 gulden. Later is het kantoor nog uitgebreid. De uitbreiding van dit kantoor ging bijna verkeerd. Het huis op nummer 55 dreigde in te storten door de onderkeldering van het kantoor. Kantoor anno 2013 Montgomeryweg 61A Soesterberg Het nieuwe kantoor op de Montgomeryweg in de jaren 70 45

De tijdelijke woonruimte en de Renault 4 van Joop Overlijden Jan Jan de Ridder wordt ziek en overlijdt in 1977 op 72-jarige leeftijd aan de gevolgen van longkanker. Volgens zijn omgeving was hij een nette man met veel discipline. Een goede zakenman en harde werker. Voor zijn kinderen in de zaak was hij soms bikkelhard. Hij was goed voor zijn personeel, waardoor zijn werknemers ook lang bij het bedrijf bleven. In zijn oude kantoortje deed hij zelf het weekloon in de bekende bruine loonzakjes. Soms deed hij er wat extra s in, als iemand die week erg goed gepresteerd had voor het bedrijf. Wel was hij vaak heel nerveus en rookte daardoor veel. Verder stond hij bekend om zijn levendigheid en jovialiteit. Hij was altijd vrolijk en hield van feestjes. Iedere zondag was het in huize De Ridder een gaan en komen. Vooral in de tijd dat de kleinkinderen van Jan hun intrede deden. Jan hield ook van een feestje... Legendarisch is het eerste huis van zowel Arie-Jan en later Joop: een grote stacaravan met vaste aanbouw op het bedrijfsterrein. Eerst sparen en dan pas kopen was toen het credo. De woonwagen heeft meer dan tien jaar op het terrein gestaan. De kinderen van Arie-Jan zijn hier geboren en tot aan de lagere school getogen. 46 47

Medio jaren zeventig, de uitvinding en ontwikkeling van de vertidrain Halverwege de jaren zeventig ontstaat het idee van de vertidrain. Er zijn twee versies over hoe het idee is geboren. Op een te renoveren sportveld in Zeist lagen de graszoden langs de kant toen het begon te regenen. Het veld stond blank. De zoden moesten zo snel mogelijk terug op het sportveld, dus formeerde het bedrijf een groep van vijftien man die met de riek de grond openbrak, waardoor het water wegliep. Het andere verhaal is dat Arie-Jan naar een voetbalwedstrijd zat te kijken (WK finale 1974?). ontwikkeling van de vertidrain 48 49

Van groenvoorziening naar sportvelden en golfbanen Indirect zorgt de machine ervoor dat De Ridder overal in Nederland aan het werk komt. Van Limburg tot Alkmaar, via het prikwerk ontstaan de contacten en volgt er extra werk. Groot onderhoud sportvelden, totaal onderhoud sportvelden, renovaties en aanleg van velden. Het bedrijf transformeert vanuit het loonwerk, naar onderaannemer naar volwaardig zelfstandig opererend aannemersbedrijf. Arie-Jan, demonstreerde zelf vaak de vertidrain op golfbanen In de rust werd hetzelfde riekwerk uitgevoerd, in de na een fikse regenbui blankstaande doelgebieden. Is hier dan helemaal geen machine voor? De vaktechnische noodzaak voor een machine die dit kan uitvoeren is geboren. De volgende stap is het idee van deze bewerking in een machine te gieten. Arie- Jan gaat aan de slag met de chef werkplaats Dirk Reinke en zo ontstaat het eerste prototype, het tweede...een derde etc. Nadat het gazon op de Montgomeryweg in de achtertuin van Arie-Jan diverse keren is omgespit, ontstaat een versie die werkt. Een succes, met name de wrikbeweging zonder schade aan de grasmat, maakt de machine uniek. De naam voor de machine volgt al snel, de machine zorgt ervoor dat er door prikken en wrikken verticaal gedraineerd wordt, oftewel de Vertidrain. Na een aantal succesvolle demonstraties in de regio en vermelding in enkele vakbladen en kranten, ontstaat er veel vraag en worden er twee machines bijgebouwd. Huisvriend Cees de Bree wordt gevraagd de machine te patenteren. Na een aantal jaren het alleenrecht te hebben gehad, 50 wordt de machine in productie genomen bij buurman Van Geest (staalbewerkingbedrijf op de Montgomeryweg). De binnenlandse verkoop wordt in eerste instantie verzorgd door De Gebroeders Bonenkamp uit de Meern. Als ook het internationale patent rond is, worden de eerste demonstraties in het buitenland verzorgd. Engeland, Frankrijk en Amerika. Voor de internationale verkoop wordt het bedrijf Redexim opgericht, waarin naast Arie-Jan en Joop, Cees de Bree aandeelhouder worden. Inmiddels behoort de bewerking met de machine tot het vaste onderhoud van alle typen sportvelden over de gehele wereld. Er zijn vele varianten gemaakt en de machine is inmiddels doorontwikkeld. Klein, groot, diep en ondiep, maar de oorspronkelijke machine is nog steeds de basis. De vertidrains van De Ridder aan het werk op Golfbaan de Lage Vuursche 51

Alan Rijks, golfbaanarchitect De jaren tachtig, van vertidrain naar golfbaan Joop of De Lange, Ja, toen ik bij De Ridder kwam werken, direct na mijn studie, had ik geen idee dat de werkelijke wereld anders was. Je moest heel vroeg op en laat thuiskomen volgens Joop, een echte directeur met zijn broer Arie-Jan. Gedurende 1,5 jaar heb ik bij J. de Ridder BV gewerkt, en je leerde van het oude personeel hoe Joop met name om de tuin te leiden was wanneer hij op werkbezoek kwam. In die tijd waren er geen mobiele telefoons maar wel een soort geheimtaal om iedereen te waarschuwen, iedereen stond tijdens het zaaien of schoffelen op de uitkijk. Mijn mooiste verhaal is dat tijdens het onkruid spuiten op de vliegbasis, de auto met tank niet geheel met dezelfde snelheid reed als dat de spuiters konden lopen. Je moest telkens de koppeling inhouden en na 1,5 uur in een te warme auto viel je al snel in slaap. Uiteindelijk belanden we met de tankauto en achter de wagen de slingerende lansen, in de struiken. Daar was de wagen goed verstopt en we hebben daar een prettige pauze gehouden. Joop was ons kwijt op de vliegbasis. We hebben hem vier keer voorbij zien komen en hij heeft ons niet gezien. Geweldig resultaat. Op de zaak snapte hij niet dat wij zo snel klaar waren, waarop deftig werd geantwoord: Met goede mensen snel resultaat.... Verder kun je met Joop in gezelschap van alles zien en beleven, als je in een andere stad of op een beurs bent. Ook het gehalte aan vrouwelijk schoon heeft hij snel naast zich staan om samen op de foto te doen schitteren. Vervelen doe je je nooit. Het enige nadeel is wel dat je in gezelschap van Joop vaak het licht uit doet en dat je als laatste naar je bed gaat, althans een paar uurtjes, want veel slapen is er vaak niet bij. Joop, geweldig hoe je de zaak hebt behouden ondanks het verlies van je broer. De jongens Frank en Arie-Jan hebben een geweldige zaak overgenomen en gaan deze ook weer voortzetten. Ik blijf nog vele jaren met J. de Ridder BV samenwerken. Groet, Alan Rijks. Door de vertidrain heeft De Ridder een zeer goede naam in Nederland gekregen. Ook de speciaal voor de golfbaan ontwikkelde vertispecial, de kleine variant vertidrain, draagt ertoe bij dat De Ridder de golfbranche intreedt. In die tijd was er nog heel weinig, maar het bedrijf is altijd vooruitstrevend geweest. De Ridder werkte bijvoorbeeld als eerste met een bruikbare Vredo doorzaaimachine. Op de Keppelse Golfclub wordt voor het eerst met de vertidrain gewerkt. De eerste golfbaan die De Ridder heeft aangelegd was de Edese, een 9-holes baan te Papendal/Arnhem. Op dit werk schreven alle grote bedrijven mee, maar De Ridder, een relatief klein familiebedrijf, kreeg het werk. Er volgden zo n vijftien banen, want golf begon populairder te worden in Nederland. Almeerderhout, Best, Rijswijk, Purmerend, Kerkdriel etc. Zelfs een golfbaan in Belgie: Louvain La Neuve. 52 Rijks, 2013, op golfbaan Texel De eilandgreen van Rijks op golfbaan Harderwold 53

Slechte tijden, 1986-1992 Arie aan het werk Overlijden Arie de Ridder Arie-Jan, overleden in 1988 In oktober 1986 verongelukt Arie, de oudste broer van Arie-Jan en Joop na een feestavond op de zaak. Hij werd aangereden op de Amersfoortsestraatweg, vlakbij het bedrijf en overleefde dit niet. Arie werd slechts 49 jaar. Arie heeft aan het begin gedurende een korte tijd in het bedrijf gewerkt, maar besloot in overleg zijn eigen weg te gaan. Overlijden Arie-Jan de Ridder 54 Arie-Jan was ongeveer 43 jaar oud en had de smaak van het uitvinden goed te pakken. Hij wilde zich meer toeleggen op het ontwikkelen van nieuwe machines en was toen al op zoek naar een extra directielid. Arie-Jan werd echter ernstig ziek. Het zoeken naar een nieuwe directeur werd versneld. Na drie maanden ziekte overleed Arie-Jan op 18 juli 1988, slechts 47 jaar jong. 55

Overlijden Geertruida De Ridder-Nap In deze periode kwam er nog een grote tegenslag. Op 22 januari 1992 overlijdt Truus op 86-jarige leeftijd, nadat ze door een val in het ziekenhuis terecht was gekomen. Truus als jonge vrouw Truus op oudere leeftijd Economische zware tijden De nieuwe directeur kwam bij de Heidemij vandaan en kreeg de opdracht om zich te gaan richten op winterwerk, bestratingswerk en op dit vlak meer werk bij gemeentes binnen te halen. Dat kwam helaas niet van de grond. Wel nam hij veel grote projecten aan in de sport en de golf, met als resultaat een forse omzetstijging. Het bedrijf was hier niet klaar voor. Door de harde groei waren er op een bepaald moment 100 man personeel aan het werk, terwijl er in de winter bijna geen werk was. Het bedrijf kon deze enorme pieken en dalen niet aan en er werden werken tegen slechte prijzen aangenomen. Het bedrijf is bijna failliet gegaan. De externe directeur heeft het zes jaar volgehouden, zijn opvolger één jaar. Het bleef een moeilijke tijd. Ook vertrokken er in die periode een aantal goede personeelsleden. 56 57

De Ridder komt sterk terug! Onder aansturing van no-nonsense commissaris Cees Bonenkamp komt de bezinning en valt het bedrijf terug op waar het goed in is: de sport- en groensector. Joop wordt de algemeen directeur en Lucas Servaas de adjunct-directeur. In die tijd werkte Lucas Servaas al bij het bedrijf. Cees weet in 1992 de zonen van Arie-Jan, Frank en Arie-Jan jr. te overtuigen het bedrijf in te gaan, en gaandeweg de jaren negentig nemen de resultaten en het plezier weer toe. Helaas is Cees Bonenkamp vier jaar geleden overleden, maar de dank is nog steeds groot. Joop aan het werk We laten er geen gras over groeien Voor het onderhoud in Almere werd het tevens in Almere gevestigde bedrijf Sportgroen opgericht. Door het aannemen van de uitbreiding van Golfbaan Edda Huzid hervond De Ridder haar binding met de golfbanensector. Het personeel en materieel, begin jaren negentig 58 59

Bedrijfskleur Op een vrijdagavond, vlak voor de aanleg van golfbaan de Edese, werd al het personeel opgetrommeld en werden de machines naar binnen gereden om alles te schilderen, zodat er nog maar één kleur op deze golfbaan te zien was: rood/groen. Of de bedrijfskleur van toen gebaseerd was op het eerste briefpapier van Jan of op de vele Fend tractoren (ook groen met rode velgen) is de vraag. Inmiddels is al jaren de bedrijfkleur oranje/grijs! Deze kleur is in ieder geval ontstaan door de circa zes Renault tractoren, die werden aangeschaft op de landbouwbeurs in de Rai, halverwege de jaren tachtig. Vooral Joop was gecharmeerd van de opvallende en veilige kleur van geel/oranje Renault, met haar witte dak en witte velgen en hij heeft Arie- Jan hierin weten te overtuigen. De grijze band is het bedrijfsonderscheidende element geworden. 60 61

De Ridder vanaf 2000, de mooie werken Golfbaan onderhoud, Anderstein, De hoge Kleij, Rijswijkse, Kagerzoom, Dorpswaard, Laag Graven, Loenen, Scharweijde etc. etc. Aanleg buitenterrein Baarns Lyceum, werk gereed en opening door Koningin Aankleding en onderhoud rotondes, ringweg en entree van Vathorst Kaipark, voor-, tijdens en na aanleg Golfbanen, Texel in aanleg, renovatiewerk in Rijswijk en het eindresultaat op Anderstein 62 63

Soms gaat er iets niet goed. Dan hebben wij wel een manier gevonden, die niet werkt. Planten van kunst-zitobject de Tulpi in het Blokzijlpark Aanleg van gravel- en kunstgrastennisbanen in Soesterberg en Amersfoort Aanleg en renovatie van voetbalvelden, natuurgrasmaar ook die nieuwste typen kunstgras Diverse instellingen, aanleg kinderboerderij, binnentuin Woningbouwvereniging en onderhoud bij officierscasino Thermionpark in Nijmegen, Bronpark in aanleg inclusief grootschalige boomverplantingen 64 65

Generatie 3 Frank en Arie-Jan de Ridder De huidige directie van De Ridder: Lucas, Frank en Arie-Jan 66 Frank en Arie-Jan komen beiden in 1994 in het bedrijf. In 2011 hebben Arie-Jan en Frank de laatste aandelen van Joop overgenomen, en vormen zij samen met Lucas Servaas de directie. Het bedrijf bestaat inmiddels uit diverse BV s. De werkmaatschappijen J. de Ridder BV (Civiel- en cultuurtechniek) en Poseidon Beregeningssystemen, zijn hierbinnen het meest prominent aanwezig. Het bedrijf kent vier disciplines: groen, golf, sport en beregening. In het bedrijf werken op dit moment circa 65 mensen, in het groeiseizoen uitgebreid met 10 tot 15 mensen, ieder met zijn/haar eigen kwaliteiten. Er is weinig verloop en een gevarieerde leeftijdsopbouw. Bewust is er gekozen voor een driehoofdige directie, opdat er, ook bij onenigheid, altijd besluiten genomen kunnen worden. De Ridder is de laatste jaren gegroeid naar een omzet van gemiddeld 7 miljoen euro per jaar, met een piek in 2011. Het machinepark is voor 99% in eigen beheer. Nog steeds wordt gezocht naar innovatieve verbeteringen van het machinepark. Alle in de huidige tijd vereiste kwaliteitscertificaten (ISO, VCA, Groenkeur, ISA-sport etc.) zijn in het bezit, en er wordt continue geïnvesteerd in het opleiden van personeel (Flora/Fauna, Treeworker, Greenkeeping, Veilig werken langs de weg, Gewasbescherming). In het samenwerkingsverband Eikenprocessierups Totaalzorg is sinds 2011 een nieuw onderdeel aan het bedrijf toegevoegd. Ook verzorgt het bedrijf op inmiddels twee bedrijventerreinen het Parkmanagement. De organisatie is plat te noemen. Drie projectleiders/uitvoerders, ieder specialist in zijn eigen discipline, geven rechtstreeks leiding aan de medewerkers onder hun, maar ook de afzonderlijke directieleden begeleiden desgewenst de werken. Het familiebedrijf werd en is weer een bedrijf om trots op te zijn. Dit door de mensen die er werken, de kwaliteit van het geleverde werk en het plezier waarmee het werk tot stand komt. Vakkennis is dermate breed aanwezig, dat het bedrijf zeker weet dat het inmiddels tot één van de toonaangevende bedrijven binnen het vakgebied in Nederland behoren. Het groenvak is niet een vak waar het grote geld in te verdienen valt. Het is hard werken en lange termijn zekerheden zijn op één hand te tellen. Wat maakt het dat de heren de Ridder ooit gekozen hebben voor het vak en het familiebedrijf? Frank: Als bedrijf maken wij dingen, zijn met een wezenlijk product bezig, laten een footprint na en maken Nederland mooier. 67

Arie-Jan de Ridder, directeur aandeelhouder Ik ben de jongste zoon van Arie-Jan en Joke de Ridder. 68 Eens in de zoveel tijd komen er prachtige projecten op ons pad. Projecten als Vathorst, waarin wij de kans kregen en nog steeds krijgen om mee te denken aan het groene inrichten van de wijk. De diverse parken, rotondes en entree, geven kwaliteit aan de wijk. De aanleg van het Baarns Lyceum en het Thermionpark in Nijmegen als recente waardevolle projecten. Op dit moment zijn wij in combinatie begonnen met de aanleg van de tweede negen holes op Texel. De enige openbare linkscourse in Nederland. Schitterend hoe het vlakke agrarische gebied in een duinlandschap aan het veranderen is. Ook hier dragen wij weer bij aan het mooier maken van Nederland. Op golfbaan Anderstein werden technische hoogstandjes geleverd bij de aanleg van een hypermodern beregeningssysteem. Ook iets waar we erg trots op zijn! Het schrijven en implementeren van een kwaliteitsplan onderhoud golfbanen samen met greenkeepers van De Ridder, heeft er de afgelopen jaren toe geleid dat het bedrijf meerdere golfbanen in onderhoud kreeg. Inmiddels werkt 50% van het personeel op de golfbanen. Het betreffen meerjarige contracten die inmiddels een belangrijke basis vormen voor de continuïteit van het bedrijf. De toekomst? Frank: De lat ligt hoog, en zal de komende jaren alleen maar hoger komen te liggen. Op dit moment is de recessie nog in volle gang. Ook ons bedrijf ondervindt hiervan de nodige last. Het dwingt tot creativiteit, inventiviteit en ouderwets Hollandse zuinigheid. Feit is wel, dat wij er heilig van overtuigd zijn, dat het leveren en blijven leveren van kwaliteit de sleutel naar de toekomst is. Goede en betrouwbare medewerkers, goed materieel en goed werk in vertrouwen en harmonie met onze klanten zijn de basis. In 2012 en 2013 is hiertoe reeds een stap gezet door de 6-jarige verlenging van het onderhoud op golfbaan Anderstein, de nieuwe contracten op golfbaan De Hoge Kleij, Nieuwegein en Scharweijde en het integraal groen/ grijs onderhoud van de wijk Vathorst in Amersfoort. Met de gemeente Soest zijn gesprekken gestart over een eventuele verplaatsing van het bedrijf. Volop ontwikkelingen dus. We zien de toekomst met vertrouwen tegemoet en hopen nog vele mooie werken te mogen maken. Op naar de 100!! Vanaf jongs af aan ben ik al geïnteresseerd in het wel en wee rondom het familiebedrijf. In de leeftijd van 10-15 jaar was ik al menig zaterdag op de zaak te vinden alwaar ik auto s en tractors ging wassen, het terrein ging opruimen en vooral als afsluiting van de dag genoot van het mogen rijden op een machine waar je meestal hydraulisch op voor- en achteruit kon rijden. Natuurlijk wel onder het toezicht van mijn vader of oom Joop. In alle vakanties werd er al vanaf jonge leeftijd meegewerkt in het bedrijf. Ik weet nog wel dat mijn vader altijd erg bezig was met veiligheid. Zoals, afstand houden met rijden, niet te hard gaan, uit de buurt blijven van obstakels op het terrein etc. Ik betrap me er nu zelf ook op, dat ik dit net zo doe bij mijn eigen kinderen. Buiten het machinepark, dat mij erg interesseerde, was ik ook een pietje precies in het onderhouden van onze eigen tuin. Als ik een border had schoongemaakt was er ook geen onkruidje meer te vinden, de kantjes van het gras werden elke twee weken kaarsrecht gestoken en de golfgreen die we achter in de tuin hadden werd om de dag gemaaid (natuurlijk moesten ook de maaibanen weer recht). Het hebben van oog voor details zit in de familie de Ridder, Joop heeft dit ook zeker meegekregen. Hij is gek op gepoetste auto s en een opgeruimd terrein. Na de Mavo heb ik bewust gekozen voor een beroepsopleiding, de Middelbare Tuinbouwschool in Houten. Een combinatie van landbouw- en tuinbouw school was er niet echt. Daar had eigenlijk wel mijn voorkeur gelegen. In deze periode, 1988, is mijn vader en tevens mijn grote voorbeeld komen te overlijden. Voor ons als gezin, maar zeker ook voor Joop was dat een zeer groot gemis. Het waren broers, vrienden en zakenpartners. Samen hebben zij mooie tijden beleefd. Mijn vader was tevens de uitvinder van de vertidrain die hij samen met de toenmalige chef-monteur ontwikkelde. Deze machine wordt nog steeds binnen ons bedrijf, en tevens wereldwijd, gebruikt en verkocht. Na de tuinbouwschool ben ik naar Engeland gegaan waar ik een landscaping opleiding ben gaan doen op Hadlow College. Mijn stage jaar heb ik in Duitsland genoten. Na deze opleiding te hebben afgerond, moest ik nog mijn dienstplicht vervullen bij de genie in Ermelo. In 1994 ben ik begonnen in het familie bedrijf, eerst naar buiten om praktijk ervaring op te doen. Ik heb in deze periode verschillende facetten van het bedrijf leren kennen. 69

Net als Joop in zijn begin jaren ben ik in 1999 de planning gaan doen. Aangezien dit geen dagtaak is combineerde ik dit met het zijn van projectleider (aanspreekpunt), voor projecten die te maken hadden met het onderhouden van sportvelden en golfbanen. Het was een mooie tijd, we waren weer aan het bouwen! Dit heb ik tot 2010 gedaan, het was tijd om me verder te gaan ontwikkelen binnen het bedrijf. Mijn broer Frank en ik hebben in 2011 de aandelen van het beheer en de werkmaatschappij overgenomen van onze oom Joop. Vanaf dit moment zijn wij ook toegetreden tot de directie van J. de Ridder B.V. Vanaf 2010 ben ik me volledig gaan storten op personeelszaken binnen ons bedrijf, acquisitie, materieelbeheer, de inkoop van machines en het maken van prijsafspraken. Dit heeft me weer een enorme boost gegeven. Ik heb iets meer afstand kunnen nemen van het dagelijkse, waardoor ik me meer kan focussen op toekomstplannen met ons bedrijf. Alles staat of valt bij het blijven motiveren van ons personeel, hun extra bijdrage is de motor van je bedrijf, dit stimuleren vind ik leuk om te doen. De kunst is nu om het bedrijf voor de toekomst klaar te stomen met het vergaren van een nieuwe enthousiaste lichting. Hier ligt een belangrijke taak voor mij. Acquisitie plegen, nieuwe bronnen aanboren, dus ook nieuwe klanten benaderen. Zorgen dat het familiebedrijf op een nog hoger level komt. Ik zie dit als een belangrijke taak. We staan overal bekend als een betrouwbaar kwaliteitsbedrijf die zijn 70 verplichtingen nakomt ten opzichte van gemaakte afspraken. Hier moeten we intern op blijven hameren. In deze tijd van multimedia blijft het belangrijk om persoonlijke kontakten te onderhouden. Hier is De Ridder groot mee geworden! Joop is hierin voor ons een voorbeeld. Zijn lijfspreuk is dan ook Wie Joop niet kent, is niets gewend!. Qua inkoop van machines ben ik vooral bezig om dit duurzaam te doen. Dit is de toekomst. Kortom, ik als derde generatie ga nog lekker minimaal 20 jaar knallen!! Joop, bij deze nog bedankt voor alles en ik hoop dan je nu lekker extra zult gaan genieten, van je vrouw Wil, de kinderen en kleinkinderen. Arie-Jan de Ridder Arie-Jan in zijn element Lucas Servaas, directeur Bijna 25 jaar J. de Ridder BV Als klein broekie, in 1957 geboren, was ik altijd te vinden bij mijn opa in de tuin. Hoe smeriger mijn handen waren, hoe meer lol ik beleefde. Het liefst maakte ik een kuil in de grond zo diep als ik kon of klom ik tot in het topje van de Douglas spar in onze tuin. Zeker 30 meter hoog was deze boom en ik kon over heel Driebergen-Rijsenburg heen kijken en ging langzaam heen en weer gaan in de boomtop door het zachte briesje. Als ik dan bij mijn opa kwam ging ik als eerste de broeikas in om de komkommerlengte en de ronding van de tomaten te meten die ik samen met hem had geplant. Uiteindelijk zijn we verhuisd naar het huis van mijn opa en oma en was ik dus dagelijks na school in de tuin en broeikas te vinden. Vakantiewerk werd natuurlijk altijd op diverse kwekerijen (rozen- en azaleakwekerij de Bruin en tuincentrum Veldzicht) verricht. De MAVO werd soepel doorlopen en natuurlijk was de keuze daarna niet moeilijk. De Middelbare Tuinbouwschool, studierichting Aanleg en Onderhoud van tuinen, op het Zwanenvechtplein in Utrecht Overvecht, was de volgende stap en werd in 1976 afgerond. Stage werden doorlopen op Heidekwekerij Haalboom en Darthuizen kwekerijen. Na te zijn uitgeloot in Wageningen en Boskoop voor de hogere opleidingen in het groen heb ik voor die tijd de toch uitzonderlijke stap genomen om in Belgie te gaan studeren aan het Hoger Rijksinstituut voor Tuinbouw, om daar uiteindelijk als Gegradueerde in de Landschap- en tuinarchitectuur in juni 1980 af te studeren. Op 3 oktober 1980 ben ik getrouwd met Désirée Kiebêrt. Een baan vinden was niet moeilijk want ik kon na mijn stageperiode bij de Heidemij in Amersfoort blijven. Met veel plezier heb ik bij diverse Heidemij vestigingen in den lande alle disciplines binnen de organisatie doorlopen, met als hoogtepunt de uitvoering van de ruilverkaveling Heiligenbergerbeek en de voorbereiding van Goeree Overflakkee. In 1982 werd ik ingezet bij het bosbouwkundig onderhoud op de Vliegbasis Soesterberg, dat door de Heidemij werd uitgevoerd. Voor het eerst kwam ik daar in aanraking met J. de Ridder BV. Arie- Jan sr. was druk bezig met de ontwikkeling van de Compomix samen met Dirk Reincke. J. de Ridder BV verrichtte ook op de vliegbasis het cultuurtechnisch onderhoud van de terreinen en het maaien van de grasterreinen langs start- en rolbanen. 1983 was het jaar dat Tijme van Kooy van het Ministerie van Defensie vroeg om Hans van de Berg te komen ondersteunen bij het in kaart brengen van alle groenelementen op defensieterreinen in de provincie Utrecht en Noord-Holland. Daarnaast moest er ook toezicht gehouden worden op de aannemers bij het uitvoeren van hun werkzaamheden op diverse kazernes (oa J. de Ridder BV). Als ambtenaar zes jaar een kijkje gehad in de keuken van militaire objecten en met veel plezier alle militaire kampen, forten en oefenterreinen op groenkaarten gezet. Het werken met de 71

militairen van de Verenigde Staten op de Vliegbasis Soesterberg was hierbij een hele uitdaging en ervaring. In het voorjaar van 1989 belde de toenmalig nieuw aangetrokken directeur namens Arie- Jan sr. en Joop of ik geïnteresseerd was om bij J. de Ridder BV te komen werken. Mijn antwoord was, dat me dat een uitdaging leek. Tijdens mijn zomervakantie in Frankrijk kreeg ik een telefoontje dat Arie-Jan sr. was overleden. Vrij snel daarna had ik een sollicitatiegesprek met Joop en de andere directeur om op 1 augustus 1989 mijn dienstverband op te starten als calculator en planner. In deze periode hebben Désirée en ik dochter Carola (1986) en zoon Ramón (1989) gekregen. De periode vanaf 1 augustus 1989 bij J. de Ridder BV startte met het overnemen van de planning van Dirk Reincke en het calculeren op één van de eerste computers binnen het bedrijf. Het waren lange dagen want Dirk nam alle tijd voor de planning, kon en wilde het eigenlijk niet overdragen. Vaak kwam ik tussen 22 en 23 uur thuis met als gevolg dat de aardappels waren vastgekookt aan het bord dat op een pannetje met water werd warm gehouden. Uiteindelijk kreeg ik het vertrouwen en liet Dirk zijn planning los. Samen met de enige uitvoerder, Jacques van de Lely, hebben we de uitvoeringskar van J. de Ridder BV voortgetrokken. Naast het vele vertrouwde gemeentewerk vlogen in die tijd de golfbanen uit de grond en was J. de Ridder BV met vele banen bezig of in afronding zoals in Best, Amstelborch, Rijswijk en Purmerend. Ik herinner me nog dat ik met Joop en onze boekhouder Theo van Wandelen meemoest naar de Golfbaan Louvain la Neuve voor de oplevering. Joop zei: jij spreekt de Franse taal met je Belgische opleiding en luister wat de opdrachtgever zegt, maar laat niet direct merken dat je ze kan verstaan. In gebrekkig Nederlands 72 werd er door de Belgen gecommuniceerd, waarna ze regelmatig inderdaad in het Frans overgingen. Daar hoorde ik dat ze de aannemer zoveel mogelijk de bewuste poot zouden uittrekken en voorlopig niets zouden betalen. Na Joop te hebben geïnformeerd ben ik in het Frans met ze gaan praten en werd de toon van het gesprek een stuk plezieriger. Uiteindelijk is alles opgelost en betaald. Eind 1993 begin 1994 was geen fijne periode, de acties van de toenmalige directeur, zijn vertrek, het meenemen van vele al voorbereide en in uitvoering zijnde werken, de komst van een interim-directeur, zijn denkbeelden en het vertrek van vele fijne collega s. Eigenlijk wil ik hier liever niet meer op terugkijken, alhoewel dit wel voor mij het begin was van een nieuwe periode bij J. de Ridder BV. Thuis hadden we er ondertussen nog een dochter Zoë bij gekregen. Na een bezoekje bij Joop de Ridder en Cees de Bree, samen met Theo van Wandelen en Bert Berends werden er snel maatregelen getroffen. De interim-directeur verdween als sneeuw voor de zon en mij werd gevraagd om als adjunct directeur Joop te ondersteunen en J. de Ridder BV klaar te stomen voor de jonge generatie, Frank en Arie-Jan de Ridder, zodanig dat het familiebedrijf kon worden voortgezet. Dat was best even schrikken om van de ene op de andere dag leiding aan een bedrijf te moeten geven en je vertrouwde taken voor een gedeelte over te dragen. Samen met de voor ondersteuning aangestelde Cees Bonenkamp is de eerste aanzet gegeven voor deze aanpassingen binnen het bedrijf en na enige praktijkjaren buiten, zijn Frank en Arie-Jan langzaam zoals dat zo mooi heet ingestroomd in de organisatie. Vanaf 1994 zijn we er toch nog in geslaagd om vele relaties en opdrachtgevers te behouden en zelfs terug te winnen en ondanks de moeilijke situatie waarin we ons bevonden ook nog eens het werkpakket flink uit te breiden waardoor J. de Ridder BV in rustiger vaarwater werd gebracht. Innovatie bleef bij J. de Ridder BV hoog in het vaandel staan en nieuwe ideeën worden uitgewerkt en vaak ook gerealiseerd. Uiteindelijk is het gelukt om na een zorgvuldige periode van voorbereiding J. de Ridder BV over te dragen aan Frank en Arie-Jan de Ridder. Twee toch verschillende persoonlijkheden, welke elkaar goed kunnen aanvullen maar ook elkaar kunnen corrigeren en waarderen. Als ik de groei zie die Frank en Arie-Jan met name de laatste jaren hebben doorgemaakt, heb ik daar in elk geval alle vertrouwen in voor de toekomst. Een toekomst voor J. de Ridder BV die mijns inziens nog vele potenties en mogelijkheden heeft. Opdrachtgevers blijven vertrouwen houden in familiebedrijven omdat deze toch vaak werken op basis van eigen kracht, inzet en motivatie. De directie staat zelf dicht bij de werkvloer, is dus bij de uitvoering betrokken en kent alle werknemers persoonlijk. Een breed georiënteerd familiebedrijf met vele disciplines en vakbekwame personeelsleden geeft de continuïteit voor de toekomst. Personeel is altijd een zorg maar ook een kapitaal bezit. Ik hoop nog op een langdurige en constructieve samenwerking waarbij ik kan ondersteunen op de door hun ingeslagen richting voor J. de Ridder BV. Mijn samenwerking met Joop de Ridder was en is nog steeds één met een grote diversiteit. Het is Joop het gezelligheidsmens, een gevoelsmens, feestnummer maar ook een vertrouwenspersoon. Machines zijn duidelijk zijn passie, daar heb ik me nooit in hoeven verdiepen want Joop lichte me volledig in. Vaste klanten en routes door de provincie en het land kon je hem niet afnemen. Dat Joop tegenwoordig via secretaresses en deurbellen bij ambtenaren eindelijk een afspraak kan maken irriteerde hem mateloos. Vroeger kon je overal zo binnen lopen voor een gesprek mopperde hij dan altijd. Joop aansturen is niet makkelijk, maar als je hem nodig hebt is hij er en staat hij voor je klaar. Leuk is te zien dat spreken in het openbaar hem de laatste jaren steeds beter afgaat. Daarnaast waardeert het personeel het dat er steeds vaker een complimentje/schouderklopje van Joop te horen is. Op stap gaan met Joop, en af en toe ook met Wil erbij, is fantastisch maar ook zwaar. s Avonds een man, s morgens een man, hoe laat hij ook naar bed ging, hij was de volgende ochtend weer fris en fruitig. Ik heb vele collega aannemers zien omvallen en de vraag gekregen hoe hij dat in hemelsnaam volhield. Voor mij persoonlijk moest ik echt wel eens neen zeggen en de rem erop gooien, want tot diep de nacht doorgaan en om 7 uur weer op werd wel eens te veel. Zeker als dit dagen achter elkaar doorging. De maandagmorgen was vaste prik en bijpraten over het weekend wat hij had meegemaakt. Kortom met Joop werken is een uitdaging en heeft mij in elk geval elke dag weer geïnspireerd om door te gaan. Voor mij mag de kreet Wie Joop niet kent is niets gewend vervangen worden door: Wie Joop kent is verwend 73

Frank de Ridder, directeur aandeelhouder In 1994 ben ik officieel begonnen bij ons bedrijf. Na een 5-jarige studie aan de Hogeschool voor Tuin- en Landschapsinrichting in Boskoop, en een jaartje dienstplicht, begon het serieuzere leven. Het bedrijf was mij uiteraard niet onbekend. Als kleine jongen was het in de vakanties werken, want alle hulp was welkom. De 10-jarige jongen verdiende toen een rijksdaalder in de week met het schilderen van kruiwagens (toen nog rood) en het wassen van auto s. Al snel mee met de onderhoudsploeg naar Leusden, net als veel andere scholieren uit Soesterberg en omstreken. In die tijd waren er veel Turkse mannen bij ons aan t werk. Ik kan me herinneren dat ik, toen circa 15 jaar, als een soort voorman een Turkse ploeg bij me had, simpelweg vanwege het feit dat ik de enige was die de opzichter (Dick Leunis) te woord kon staan. Ik had er toen al heel wat vakanties schoffelwerk opzitten. Op m n 74 16e mocht ik voor het eerst machinewerk uitvoeren. Op pad met de sportveldenploeg, tijdens de groot onderhoudperiode met de bezandingskar (epoke) en de slitter. We werkten 6 dagen van minimaal 12 uur, waarbij je het snel afleerde om te veel zand aan de kopeinden van n voetbalveld te strooien. Je kon het dan zelf met de hand opscheppen. Ik heb in die tijd geleerd wat met de machines kan, hoe het De Ridder waardige eindresultaat eruit dient te zien en hoe snel iets gereed kon zijn. Een echt goede chauffeur ben ik echter nooit geweest. Mijn vader Arie-Jan was de aanjager van het bedrijf in de jaren 60/70. Hij kwam vaak kijken op de werken. Door het kenmerkende geluid van de turbo van zijn Saab, hoorde je hem op ruime afstand aankomen. Samen met hem naar open dagen in Velp en Boskoop voor de juiste schoolkeuze. Over de keuze voor Boskoop waren wij het beide eens, ik als twijfelende puber omdat de breedheid van de opleiding mij aansprak, hij omdat het terrein er een stuk netter bijlag dan in Velp en wij, onder t genot van een drankje een goed gesprek hadden met een andere aannemerstelg. Ik moet zeggen dat ik het zelfs vandaag nog betreur, dat hij zo vroeg en jong overleden is. Ik mis hem als vader, maar ook als potentiële leermeester en klankbord. Ondanks zijn drukke leven, stond hij er voor ons. Hij was een innovatieve geest, een gezelligheidsdier, duidelijk, kort door de bocht, s ochtends een tikkie chagrijnig, en voor ons vooral een goede vader. Waardering en respect zijn de woorden die mij te binnen schieten. Dit wordt bevestigd door de gesprekken die ik met vele bekenden van hem heb gehad. Joop, Lucas en in het begin Cees Bonekamp hebben de opleidende rol van hem overgenomen, en met verve vervuld. Dank hiervoor. Joop en ik zijn met name de laatste jaren enorm naar elkaar toegegroeid en voelen elkaar feilloos aan. Eén blik of één woord is genoeg. Plezier en mooie momenten zijn er te over. Er zijn er veel die ons gevraagd hebben of wij broers zijn. Weet niet zeker of dat een compliment naar mij is (gezien het leeftijdsverschil) maar zo gedragen wij ons wel. Vaktechnisch zijn Peet Hendriks (golfbanen aanleg/renovatie), Jan Gijzen sr (golfbanen onderhoud) en Ad van Rhenen (sportvelden) belangrijk geweest. Nog steeds leer ik iedere dag bij. Eén van mijn eerste klussen in 1994/1995 was de aanleg van een parkeerterrein bij De Zwarte Schapen in Almere. Ik had het werk zelf uitgerekend en aangenomen. In de praktijk was het een tegenvaller dat ik begroot had met, 1 uur arbeid per put, terwijl ik in het veld in de vrieskou bijna 3 uur met die betonnen put aan het worstelen was. Vanaf 1996 ben ik de volledige calculatie binnen het bedrijf gaan doen. Er gingen in die tijd meer dan 300 offerten per jaar de deur uit, waarbij bijna 80% opdracht werd. Arie-Jan jr en ik traden al snel toe tot het door Cees Bonekamp in het leven geroepen managementteam. Stilaan kwam het besef, dat het bedrijf in de voorgaande jaren een zware periode had doorgemaakt. Er ontbraken structuren en het bedrijf draaide organisatorisch en financieel slecht. Het was op dat moment zeker geen gespreid bedje. Hoewel wij bleven vasthouden aan het gemoedelijke binnen ons bedrijf, was professionalisering een must. Het behalen van de diverse kwaliteits- en veiligheidscertificaten (ISO, VCA, Groenkeur etc.), maar ook het updaten van het verouderde machinepark, behoorden tot mijn neventaken. Mijn broer Arie-Jan ontfermde zich over de planning, waardoor ook de uitvoering buiten goed begon te lopen. Twee jaar geleden hebben Arie-Jan jr en ik de laatste aandelen van onze oom Joop overgenomen en zijn wij als begin veertigers volledig eigenaar van het bedrijf. Dit is, zoals het in een goed familiebedrijf hoort, met dank aan Jacques van Ek, in goede harmonie gebeurd. Frank als peuter met zijn trotse vader 75

De volgende generatie De Ridder? Van links naar rechts: Naud Arie-Jan (Naud) geboren 07-11-2007 te Soesterberg (zoon van Arie-Jan en Leontien) Ruben Jandrik (Ruben) geboren 24-02-2000 te Soesterberg (zoon van Frank en Esther) Rens Frank (Rens) geboren 22-12-2001 te Utrecht (zoon van Frank en Esther) Julia Maria (Julia) geboren 23-05-2004 te Amersfoort (dochter van Arie-Jan en Leontien) Werner Justus Dean (Werner) geboren 15-07-2005 te Utrecht (zoon van Frank en Esther) 76 77

Joop de Ridder, oud directeur aandeelhouder Na 50 jaar gewerkt te hebben voor het familiebedrijf J. de Ridder BV werd het tijd de onderneming in handen te geven van mijn neven Frank en Arie-Jan de Ridder met ondersteuning van Lucas Servaas als mededirecteur. Op 11 april 2013 heb ik een mooi afscheidsfeest gekregen. Mij werd toen de vraag gesteld, wat ik de mooiste ervaring vond in de afgelopen 50 jaar. Op dat moment kon ik daar geen antwoord op geven. En nu kan ik dat nog niet, want het was iedere dag een uitdaging voor het bedrijf te mogen werken. bij de overname door mijn neven. Ik dank hen beiden hiervoor. Maar mijn grootste dank gaat uit naar mijn steun en toeverlaat gedurende 41 werkzame jaren, mijn grote liefde Willie. Wij hopen te gaan genieten van onze kinderen en kleinkinderen. En tot slot vergeet niet: Wie Joop niet kent, is niets gewend en Ga altijd als laatste weg, dan kunnen ze niet over je praten! De eerste 25 jaar samen met mijn broer Arie-Jan herinner ik mij als zeer bijzonder. Ik mis hem nog elke dag. Voordat mijn neven Frank en Arie-Jan in de zaak kwamen heb ik veel steun gekregen van Lucas Servaas. Daar ben ik hem erg dankbaar voor. Dochter Jolanda de Ridder, Fortis Michalakis en zoon Manolis Johannes (Manos) Michalakis (geboren 18-12-2009 te Amersfoort) In 1994 kwamen mijn bovengenoemde neven in de zaak werken. En nu gaan zij het familiebedrijf voortzetten, waar ik niet alleen heel blij mee ben, maar wat ik zelfs als een kroon op mijn werk zie. Ik hoop dat wij over 13 jaar het glas mogen heffen op het 100 jarig bestaan van J. de Ridder BV. 78 Dat ik het bedrijf op deze wijze kan verlaten komt mede door de jarenlange steun die ik heb gekregen van Cees de Bree en de hulp van Jacques van Ek Dochter Petra Nugteren-de Ridder, Jan Willem Nugteren, zoon Mike (geboren 13-10-2003 te Baarn) en hun dochter Nikkie (geboren 23-01-2007 te Baarn) 79

Nawoord Het bedrijf De Ridder is klaar voor de toekomst. Ook de vierde generatie is onderweg. Een toekomst waarvan opa Jan, Arie-Jan sr en Joop de grondleggers zijn. Dit boek is tot stand gekomen, door het vieren van het 50-jarig jubileum en afscheid van Joop de Ridder. Daarom nog persoonlijk, aan hem gericht, een nawoord. Joop, ik wil je via deze weg bedanken, voor de gezellige en intense jaren die wij vanaf 1994 samen hebben gehad. Respect voor de 50 jaren noeste arbeid, met de vele ups maar ook downs. Zijnde onze grote broer, ga ik ervan uit dat de kleine, de grijze en de lange samen nog vele jaren de diverse festiviteiten, die bij De Ridder s altijd op hun pad komen, zullen blijven bezoeken. Ik hoop dat wij zo nu en dan nog een beroep op je kunnen doen. De deur staat in ieder geval altijd open. Over 13 jaar bestaan wij 100 jaar. Wij zijn erg benieuwd waar we dan staan als bedrijf en als familie. Een mooie gelegenheid dus om het boek te updaten. Voor nu willen wij Esther, de tantes en alle mensen die een bijdrage hebben geleverd aan de totstandkoming van dit boek, bedanken voor hun inbreng en inzet. Ook bedanken wij onze relaties voor het vertrouwen en onze medewerkers voor de door hun geleverde noeste arbeid. Op naar de 100. Wij hebben er met z n allen geen gras over laten groeien! Frank 80