Activiteitenrapport Benelux & International

Activiteitenrapport Benelux & International

GDF SUEZ 219 300 medewerkers Omzet : 97 miljard ENERGY EUROPE Engineering ENERGY INTERNATIONAL SYSTEMS, INSTALLATIONS & MAINTENANCE FRANCE GLOBAL GAS & LNG ENERGY SERVICES FRANCE ENERGY SERVICES 78 000 medewerkers Omzet : 14,7 miljard BENELUX INTERNATIONAL INFRA- STRUCTURES SUEZ ENVIRONne- MENT DISTRICT ENERGY Inleiding De Benelux Divisie van GDF SUEZ Energy Services bestaat uit Cofely Axima, Cofely Fabricom en Cofely Services (in en Luxemburg), Cofely (in Nederland) en hun dochterondernemingen. Elk van deze ondernemingen is marktleider op haar eigen activiteitengebied. Zij opereren als aparte eenheden, maar maken wel gebruik van commerciële en operationele synergiën. Zo kunnen zij zo efficiënt mogelijk inspelen op de behoeften van hun klanten op het vlak van multitechnische diensten, zowel in de Benelux als daarbuiten. Ze zijn voornamelijk actief in de sectoren infrastructuur, gebouwen, en industrie, en in de energie-, de Oil & Gas- en in luchthavensector. Kortom, overal waar hun expertise, zo nodig in combinatie met de geavanceerde kennis van de andere organisaties van de Divisie, kan bijdragen tot de verbetering van energieprestaties, duurzaamheid en kwaliteit van leven. 18 500 medewerkers Omzet : 2,95 miljard Wist u dat PROXIMITY BELGIUM & LUXEMBOURG INTERNATIONAL PROXIMITY THE NETHERLANDS onze ondernemingen in en Luxemburg sinds 13 november 2012 onder de overkoepelende merknaam Cofely opereren? Fabricom is voortaan dus Cofely Fabricom, Axima is Cofely Axima, Solelec is Cofely Solelec En de naam Cofely Services blijft onveranderd. In 2013 zullen ook de namen van de ondernemingen elders in de wereld worden aangepast. COFELY FABRICOM OIL, GAS & POWER COFELY FABRICOM ALGERIA, BELGIUM, NORWAY, UNITED KINGDOM, THE NETHERLANDS COFELY COFELY AXIMA AIRPORT SOLUTIONS COFELY AIRPORT SERVICES WORLDWIDE COFELY SERVICES FACILITY MANAGEMENT COFELY CANADA, UNITED ARAB EMIRATES, UNITED STATES OF AMERICA 202 Activiteitenrapport 2012 l 03

Voorwoord Een moeilijk, maar succesvol jaar Xavier Sinéchal Executive Vice-President GDF SUEZ Energy Services Benelux Divisie Door de verslechterde economische situatie, wereldwijd en in Europa in het bijzonder, was 2012 een moeilijk jaar. De ondernemingen binnen onze organisatie hebben de uitdagingen echter met succes het hoofd geboden. Ze zijn erin geslaagd hun leiderspositie binnen hun respectievelijke markten te versterken, in een geglobaliseerde omgeving, met een scherpere concurrentie en hogere prijsdruk dan ooit. Daar hebben we hard voor gewerkt. We hebben bewezen dat we in staat zijn op de ontwikkelingen in onze markten te anticiperen en onze competenties en organisatie hier voortdurend aan aan te passen. Onze activiteiten bevinden zich in het hart van de grote veranderingen die zich momenteel voltrekken: de uitdagingen rond duurzame ontwikkeling en verbetering van de kwaliteit van leven. Met veel van onze activiteiten bieden wij oplossingen voor menselijke behoeften die steeds belangrijker worden: energie, energie-efficiëntie en de ontwikkeling van hernieuwbare energie, mobiliteit, gezondheid en veiligheid voor iedereen, en toegang tot informatietechnologieën en intelligente netwerken Dankzij onze concurrentiekracht, onze expertise, en ons vermogen tot innoveren en anticiperen, hebben we in 2012 een groot aantal nieuwe projecten binnengehaald, waaronder enkele waar we bijzonder trots op zijn. In de veelbelovende markt van de datacenters kreeg Cofely de opdracht voor de bouw, de exploitatie en het onderhoud van een van de meest groene datacenters van Europa, dat jaarlijks enkele tienduizenden tonnen CO 2 bespaart: het groene datacenter van het Crealys wetenschapspark (Gembloux, BE). Aan dit project neemt een groot aantal bedrijven van de bedrijfstak Energy Services deel. Daarmee is het een uitstekend voorbeeld van de gebundelde krachten van onze zusterondernemingen. Cofely organiseert ook de hyperbeveiligde verbinding, via een grensoverschrijdende glasvezelring, tussen haar datacenter in Maastricht (NL) en de datacenters Euregiocenter en Euraix in Aken (DE). Dit project, dat de naam euregix kreeg, zal de ondernemingen in de Benelux, Duitsland en Frankrijk met elkaar verbinden. Met onze activiteiten bieden wij oplossingen voor behoeften die tegenwoordig voor mens en maatschappij prioriteiten zijn geworden: energie, energieefficiëntie en de ontwikkeling van hernieuwbare energie, mobiliteit, gezondheid en veiligheid voor iedereen, en toegang tot informatietechnologieën en intelligente netwerken Op het vlak van hernieuwbare energie heeft Cofely Fabricom opdracht gekregen tot de bouw van verschillende offshorewindmolenparken in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Dat de uitvoering van deze projecten aan ons is toevertrouwd, is te danken aan onze erkende expertise en het efficiënte beheer van projecten zoals Belwind en London Array. Ook op het vlak van geïntegreerd facility management hebben we successen geboekt. Door de stad Leuven is ons het technische beheer toevertrouwd van veertig openbare gebouwen. Het gaat om de HVACinstallaties, elektrische systemen, liften, en brandbeveiligings- en energiebeheersystemen. En in Bergen op Zoom (NL) heeft de woningcorporatie Stadlander een beroep gedaan op Cofely voor het ontwerp, de bouw en het onderhoud van de duurzame energievoorziening van het nieuwe woonzorgcomplex Vissershaven. Ons succes is grotendeels te danken aan de kwaliteiten en expertise van onze medewerkers en de bundeling van krachten tussen de verschillende entiteiten. Vorig jaar hebben we besloten de entiteiten van GDF SUEZ Energy Services in samen te brengen onder de overkoepelende merknaam Cofely. Enerzijds om aan te geven dat ze deel uitmaken van de wereldleider voor energiediensten, maar anderzijds ook als bevestiging van onze overtuiging dat het gezamenlijke gebruik van onze kennis en de constante optimalisering van onze synergiën veelbelovende troeven zijn voor de toekomst. In die geest gaan we 2013 in: met sterke ambities, ondanks een uitzonderlijk moeilijke economische omgeving. 404 Activiteitenrapport 2012 l 05

Cofely, uw leverancier van geïntegreerde oplossingen Complexe projecten, geavanceerde technologie, aanzienlijke risico s. In de sectoren energie en infrastructuur mag je niets aan het toeval overlaten, nog minder dan in andere sectoren. Onze enorme ervaring maakt ons tot een krachtige speler in elke fase, van het ontwerp tot de installatie en implementatie van deze grote projecten. Ons unieke projectmanagementmodel garandeert een optimale beheersing van de processen. Onze competenties Als leverancier van multitechnische diensten steunen we de ontwikkeling van onze klanten, door hen te helpen te innoveren met voortdurende aandacht voor duurzame ontwikkeling. Onze specialisten staan ter beschikking voor alle projecten, ongeacht omvang of specifieke kenmerken. Met onze geïntegreerde oplossingen en technische support stellen wij onze klanten in staat hun processen te optimaliseren en zich te focussen op hun kernactiviteiten. Zo zijn wij een gewilde partner in alle stadia: van het ontwerp en het beheer tot de uitvoering van projecten; en van het onderhoud van installaties tot de exploitatie ervan, via het technisch beheer op lange termijn en de gegarandeerde beschikbaarheid. Dankzij de combinatie van systemen, instrumenten en interne procedures die we in de loop der jaren hebben ontwikkeld, kunnen wij diensten van superieure kwaliteit bieden voor de specifieke behoeften van onze klanten, met inachtneming van de afgesproken termijnen, budgetten en milieu-eisen. Ontwerp & installatie Onderhoud & diensten Consultancy en advies Haalbaarheidsstudies Ontwerp en fabricage Installatie en commissioning Projectmanagement Duurzame oplossingen Energie-efficiëntie-audits Multitechnisch beheer en onderhoud Energiebeheer en warmte- en koudenetwerken Facility Management Onze markten Onze klanten zijn ondernemingen en organisaties in de publieke en particuliere sector die een belangrijke invloed hebben op de economie, de maatschappij en onze leefomgeving. In nauw overleg met hun ingenieurs en technici steunen we hen bij hun strategische doelstellingen en werken we aan de realisatie van de meest vooruitstrevende, innovatieve projecten. We helpen overheidsinstellingen en besturen met projecten die resulteren in een meer gestroomlijnde en energie-efficiënte publieke infrastructuur. Voor grote projecten die op de lange termijn ten goede komen aan de samenleving, gaan we regelmatig Publiek-Private Samenwerkingen (PPS) aan. Dankzij onze expertise in de Benelux hebben wij in een aantal specifieke segmenten een brede internationale aanwezigheid weten te bewerkstelligen. Onze klanten in die segmenten zijn voornamelijk petrochemische bedrijven, grote energieproducenten en luchthavens. Infrastructuur Gebouwen Industrie Energie OIL & GAS Luchthavens 06 Activiteitenrapport 2012 l 07

Mijlpalen in 2012 De Benelux is onze thuismarkt, maar ook daarbuiten zijn wij actief. Onze expertise omvat een brede waaier aan technische diensten. We nemen deel aan uiteenlopende multitechnische projecten, van ontwerp tot installatie, onderhoud en facility services, en we reiken oplossingen aan die gericht zijn op duurzame ontwikkeling. Een representatieve selectie van succesvolle projecten in samenwerking met onze klanten uit de publieke en particuliere sector levert het bewijs van deze diversiteit. SeptembER Duurzaamste gemeente Januari Investeren in de toekomst Cofely neemt Adelt Mechanical Works over, een van de meest gerenommeerde specialisten voor HVAC-techniek en diensten in Ontario (Canada). Dankzij deze acquisitie kan Cofely, dat al 20 jaar actief is in Québec, haar diensten nu in het hele land aanbieden. In neemt Cofely Quentris de netwerkbeveiligingsspecialist Data Unit over. De tot dan ontbrekende schakel, die Cofely in staat zal stellen om haar klanten totaaloplossingen aan te bieden. Recordgroei Sinds Fabricom Offshore Services zich heeft gevestigd in Tyneside, in het noordoosten van Engeland, breekt het alle wervingsrecords in de regio. De ondertekening van verschillende langetermijncontracten, onder meer met Maersk Oil North Sea en Talisman Energy, stelt de onderneming in staat 150 medewerkers aan te stellen, onder wie veel ingenieurs. Daarmee verwerft het bedrijf een benijdenswaardige plaats in de waardeketen. MaArt Modulaire bouw Cofely Fabricom breidt haar module yard voor de fabricage van on- en offshoremodules in Hoboken (BE) uit. Het doel is haar positie in de sterk groeiende markt van de offshorewindmolenparken te versterken. Dankzij deze uitbreiding kan de productie worden verhoogd van drie naar vijf hoogspanningsonderstations per jaar. In de nieuwe montagehal kunnen ook grotere modules worden geproduceerd voor off- en onshoreprojecten. Juni Hoge toppen Onze medewerker Bart Holsters van Cofely Besix Facility Management ontvangt de Award for Middle East FM Manager of the Year voor het werk dat hij met zijn team heeft verricht aan de Burj Khalifa Tower in Dubai, de hoogste wolkenkrabber ter wereld (828 m). Het is een Award voor de beste prestatie op het gebied van facility management. Onze teams zijn verantwoordelijk voor het volledige onderhoud van de toren, een delicate en complexe opdracht. Innovatieprijs GDF SUEZ De MES Toolbox, een modulaire oplossing die Cofely in Nederland heeft ontwikkeld voor de beheersing en optimalisatie van industriële processen, sleept de Grote prijs voor Innovatie van GDF SUEZ in de wacht, in de categorie Industriële Innovatie. Deze prijs wordt elk jaar uitgereikt voor uitzonderlijke innovaties die in de Groep zijn ontwikkeld. Cofely Services reikt voor het eerst de prijs voor de duurzaamste gemeente van uit, voor technologische, ecologische en sociale duurzaamheidsinitiatieven van gemeenten. Een onafhankelijke jury onder voorzitterschap van Alain Hubert onderzocht 83 dossiers. De stad Namen werd winnaar, met het project Namen, duurzaam en begerenswaardig. De gemeente Merksplas kreeg een speciale vermelding voor haar efficiënte afvalverwerkingsproject. Spoor- en wegtunnels In Utrecht (NL) wordt de Leidsche Rijntunnel in gebruik genomen. Cofely was medeverantwoordelijk voor het ontwerp, de bouw en het onderhoud van deze landtunnel (inclusief voetpaden), en in het bijzonder voor de tunneltechnische installaties. De landtunnel is 1650 m lang en 80 m breed, en maakt deel uit van de A2, tussen Amsterdam en Utrecht. Kort daarvoor is in Brussels Airport de laatste hand gelegd aan het gigantische Diabolo-project dat de HST-lijn Luik-Brussel-Antwerpen met de luchthaven verbindt en waaraan Cofely Fabricom een belangrijke bijdrage heeft geleverd. Februari De UfD-Cofely prijs Voor het derde achtereenvolgende jaar bekronen Cofely en de Technische Universiteit Delft (NL) drie revolutionaire ideeën op het gebied van energie-efficiëntie en duurzaamheid. De eerste prijs gaat naar een project waarin zonnepanelen worden gebruikt voor de aansturing van een waterzuiveringssysteem. Augustus Sportcentra in PPS Sportoase, de joint venture tussen Cofely Services en aannemer Van Roey, bouwt momenteel in Publiek-Privaat Samenwerkingsverband (PPS) twee nieuwe sport- en ontspanningscentra. Het eerste project is een complex met een subtropisch zwembad op de voormalige mijnterreinen in Beringen, Limburg. Het tweede complex is het eerste watersportcentrum van dit type in Wallonië, in s-gravenbrakel. Sportoase heeft al zes complexen met zwembaden, fitness- en wellnessruimten en sportfaciliteiten via PPS ontwikkeld. De laatste twee hebben onlangs hun deuren geopend in Knokke-Heist en Rotselaar. December Permanente verlichting Grote Markt Op 31 december wordt de nieuwe permanente klank- en lichtinstallatie van de hand van Cofely Fabricom op de Brusselse Grote Markt in gebruik genomen. Door de combinatie van energiedistributie, een veldnetwerk in glasvezel en openbare verlichting, was dit project een kolfje naar de hand van onze multidisciplinaire teams. 08 Activiteitenrapport 2012 l 09

Cofely heeft één ambitie: onze klanten helpen de wereld van morgen te bouwen. Daarom moeten we vanaf vandaag investeren in duurzame en verantwoorde groei. Technologie kan daarin een grote rol spelen. Wij leggen ons toe op de ontwikkeling van innovatieve oplossingen, die een optimaal gebruik van de beschikbare energiebronnen mogelijk maken en het energieverbruik helpen verlagen. Dat doen we niet alleen, maar samen met onze klanten en leveranciers, onze zusterbedrijven van de Groep GDF SUEZ en de onderzoekscentra van universiteiten. We inspireren elkaar om samen de duurzaamste oplossingen te ontwikkelen. Maar we willen nog een stap verder gaan en ook onze medewerkers, aandeelhouders en stakeholders hierbij permanent betrekken. Duurzame ontwikkeling en kwaliteit van leven Wij bouwen mee aan de wereld van morgen Daarnaast zien we erop toe dat we de kwaliteit van de werkomgeving en onze impact op het milieu verbeteren, dat we onze ondernemingen transparant beheren en de dialoog aangaan met onze klanten, leveranciers, de sociale partners en de overheid. Dat laatste stelt ons in staat aan hun behoeften te voldoen, nu en in de toekomst. We moeten investeren in duurzame en verantwoorde groei. Daarom leggen wij ons toe op de ontwikkeling van innovatieve oplossingen, die een optimaal gebruik van de beschikbare energiebronnen mogelijk maken en het energieverbruik helpen verlagen. 10 Activiteitenrapport 2012 l 11

Duurzame ontwikkeling en kwaliteit van leven MOBILITEIT Groene mobiliteit stimuleren Groene mobiliteit zal een doorslaggevende rol spelen op de weg naar een duurzamere toekomst. Daarvan zijn we al heel lang overtuigd, en daarom hebben we al in een pril stadium geïnvesteerd in de ontwikkeling van elektrische voertuigen, vastbesloten om onze ecologische voetafdruk te verminderen. In 2011 reden er bij Cofely in Nederland tien elektrische bestelwagens en twaalf elektrische scooters rond. In 2012 waren dat er inmiddels vijfentwintig. om Ook in hebben onze ondernemingen momenteel twaalf elektrische bedrijfsvoertuigen. Daarmee krijgt groene mobiliteit een plaats in het hart van onze business. We geven het goede voorbeeld en maken gebruik van onze ervaring om duurzame oplossingen te ontwikkelen voor onze klanten. We leven in de wetenschap dat er in 2015 wellicht meer dan 60.000 elektrische voertuigen in de Benelux rijden; in 2020 kunnen dat er meer dan 275.000 zijn. We moeten dus de infrastructuur aanleggen die nodig is om de grootschalige ontplooiing van het elektrisch vervoer mogelijk te maken. Cofely en haar zusterbedrijven nemen hierbij het voortouw, als leveranciers van zowel technische diensten als geavanceerde oplossingen voor energiebeheer, bijvoorbeeld via intelligente netwerken, de zogenoemde smart grids. Groene mobiliteit krijgt een plaats in het hart van onze business. We geven het goede voorbeeld en maken gebruik van onze ervaring duurzame oplossingen te ontwikkelen voor onze klanten. E-infrastructuur De stad Rotterdam heeft Cofely opdracht gegeven voor de aanleg, het beheer en de exploitatie van een infrastructuur met 1000 laadpalen voor elektrische voertuigen, die eind 2014 klaar moet zijn. Daarnaast heeft Cofely een overeenkomst getekend met de Toeristenbond ANWB (4 miljoen leden) voor de plaatsing, het beheer en het bedenken van duurzame technische oplossingen voor de laadpalen die de komende jaren in Nederland worden geplaatst. Naar een milieuvriendelijker vervoer We beperken ons niet tot elektrische voertuigen: we investeren ook in de ontwikkeling van LNG op de Nederlandse markt met de oprichting van GDF SUEZ LNG Solutions, een 50-50 joint venture met GDF SUEZ Energie Nederland. Deze nieuwe onderneming heeft zich ten doel gesteld het weg- en watertransport een milieuvriendelijker en zuiniger alternatief voor diesel te bieden. Het eerste mobiele LNGstation is al geïnstalleerd en binnen drie tot vijf jaar zullen er nog zo'n vijftien volgen. In de watertransportsector heeft Cofely Fabricom een ambitieus systeem ontworpen voor de terugwinning van energie via de installatie van gigantische schroefpompen op sluizen in het Albertkanaal. De 6 archimedesschroeven van 22 meter lang, met een diameter van 4,5 meter, werken als pompen om water te besparen in periodes met een laag waterdebiet. Bij normaal waterdebiet draaien ze in omgekeerde richting, om elektriciteit te genereren. Dit project zal worden uitgebreid naar andere sluizen. De pompen houden het kanaal het hele jaar door bevaarbaar en dragen tegelijkertijd hun steentje bij aan duurzame ontwikkeling. Een betere doorstroming van het verkeer Een ander aspect van duurzame mobiliteit is de ontwikkeling van alternatieven voor de auto, om de ecologische voetafdruk van het transport te verkleinen en de doorstroming van het wegverkeer, vooral in de grote steden, te verbeteren. Zo is in Brussels Airport, met het project Diabolo, in 2012 de HST-lijn Luik-Brussel-Antwerpen met de luchthaven verbonden. Dit gigantische project, waarin Cofely Fabricom en Cofely Axima intensief hebben samengewerkt, omvatte spoor- en wegwerken, de vergroting van het ondergrondse station, het boren van tunnels onder de start- en landingsbanen en de installatie van talrijke uitrustingen. Zo werd de verlichting in verschillende Vlaamse tunnels, zoals de Rupeltunnel in Antwerpen, vervangen door efficiëntere systemen. Aangezien het luchtverkeer voortdurend toeneemt, besteden ook de luchthavenbeheerders steeds meer aandacht aan duurzame ontwikkeling. In het Chinese Yunnan heeft Cofely Services een nieuw IT-systeem geïnstalleerd voor het beheer van de bagage op de nieuwe luchthaven van Kunming, de vierde grootste van het land. Een bijzonder kenmerk van dit project, dat in samenwerking met de Chinese partner KSEC werd ontworpen, uitgevoerd en onderhouden, is de energie-efficiëntie. Die maakt van Kunming hét voorbeeld voor ecologische luchthavens in China. 12 Activiteitenrapport 2012 l 13

Duurzame ontwikkeling en kwaliteit van leven OPTIMALISERING VAN HET ENERGIEVERBRUIK groenste Hoe kunnen we het groeiende aantal data blijven beheren en tegelijk de ecologische voetafdruk verminderen van de centra waarin de gegevens zijn ondergebracht? Cofely bouwt in de Benelux de datacenters van Europa. Gebouwen die minder energie verbruiken We willen onze klanten duurzame oplossingen bieden en de eigenaren en bewoners van gebouwen helpen hun energieverbruik te optimaliseren. Of het nu gaat om het installeren en beheersen van de meest efficiënte technieken en apparaten, het meten, controleren en bijsturen van energiestromen of het zekerstellen van het beheer van de facility services, de focus ligt op het besparen van energie en het verlagen van de ecologische voetafdruk. Daarbij gaat het vaak vooral om verwarmings-, verlichtings- en airconditioningsystemen. Cofely staat in voor het onderhoud en facility management van de nieuwe GDF SUEZ toren in Brussel. De energie voor dit gebouw wordt geleverd door 189 onder het pand gegraven geothermische putten, gecombineerd met warmtepompen die in de winter warm en in de zomer koud water leveren, om zo de binnentemperatuur te regelen. Cofely Axima heeft het volledige airconditioningsysteem geïnstalleerd. De specifieke uitdaging van dit project was de doelstelling om gedurende het hele jaar voortdurend energie te produceren met een zo hoog mogelijk rendement. LABORELEC Een ander voorbeeld van uitstekend werk van Cofely Axima is de renovatie van de site van Laborelec, het onderzoekscentrum voor elektriciteit en energietechnologie van GDF SUEZ in Linkebeek (BE). Hier werd 22.000 m 2 aan laboratoria en kantoren uit de jaren 60 gerenoveerd, volgens een innovatief en uiterst energie-efficiënt concept. Het nieuwe systeem zal de jaarlijkse energierekening met 24% en de CO 2 -emissie met 23% verminderen. Groene datacenters en universiteiten Minder CO 2 -uitstoot, minder papier, minder transportkosten. De ICT blijft een sector waarin veel energie kan worden bespaard. Hoe kunnen we het groeiende aantal data blijven beheren en tegelijk de ecologische voetafdruk verminderen van de centra waarin de gegevens zijn ondergebracht? Gewapend met de kennis en ervaring die we de afgelopen jaren hebben opgedaan op het gebied van datacenters, is Cofely begonnen aan de bouw van een van de meest groene datacenters van Europa, in het Crealys wetenschapspark (Gembloux, BE). Dit datacenter wordt uitgerust met de gepatenteerde free-cooling technologie van Cofely Services, waarbij het gebouw wordt gekoeld met buitenlucht. Cofely heeft de ecologische voetafdruk van het gebouw tot het absolute minimum beperkt, met een jaarlijkse vermindering van 10.000 ton CO 2. Meer naar het zuiden, in het Groothertogdom Luxemburg, heeft Cofely Solelec het contract voor het Maison des Sciences Humaines in de wacht gesleept, nadat het in 2010 ook al de opdracht had gekregen voor het Maison du Savoir. Het zijn de eerste twee gebouwen van een groot complex, waarin binnenkort ook de universiteit van Luxemburg wordt ondergebracht. Cofely Solelec is verantwoordelijk voor het ontwerp, de elektrische installaties en de noodstroomvoorziening. In Nederland koos de Universiteit Leiden voor de duurzame technologie van Cofely; hier zal de onderneming de technische installaties plaatsen in alle gebouwen van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, op een oppervlakte van 45.000m². Ondersteuning bij het verkrijgen van het BREEAM-certificaat In Maassluis (NL) speelt Cofely een sleutelrol bij de bouw van een van de meest duurzame industriële gebouwen van Europa. In dit gebouw van 33.000 m 2 worden kantoren ondergebracht en een productiehal voor de montage van melkmachines voor melkveehouders. Bouwheer Lely Group, een wereldspeler op het gebied van landbouwtechnologie, streeft naar BREEAM-certificering. Dat is een kwaliteitslabel voor gebouwen die voldoen aan uitermate strenge duurzaamheidscriteria. In is Cofely Services door de bedrijven Thomas & Piron en Holcim gevraagd een passief kantoorgebouw van 3500 m 2 met BREEAM-certificaat te ontwerpen. De bouwkosten mogen niet meer dan 1000/m 2 bedragen, 10 tot 20% minder dan de huidige markprijs. Het project kreeg de naam Ecoffice en wordt uitgevoerd in het industriepark van Nijvel. Inspelen op de behoeften van onze klanten De Groep IVC, gevestigd in het West-Vlaamse Avelgem (BE), wilde investeren in een nieuwe ecologische productie-installatie voor innovatief modulair vinyl. Op de productielocatie werd een koelinstallatie aangebracht die aan drie eisen moest voldoen: optimale energieprestaties, minimale onderhoudskosten en maximale betrouwbaarheid. Dankzij Cofely Axima Refrigeration kreeg IVC een systeem met een zodanig hoog rendement dat de geleverde energie kan worden teruggewonnen. In Wilrijk (BE) installeerde Cofely Fabricom een just-in-time productieketen om aan de specifieke behoeften van buur Atlas Copco te voldoen. Dit Zweedse bedrijf had al vaker gebruikgemaakt van de diensten van Cofely Fabricom, voor de bouw van specifieke elektriciteitskasten voor haar compressoren. De innovatieve oplossingen bevielen zo goed, dat Atlas Copco er 3000 bestelde. Er werd een nieuwe werkplaats ingericht om deze uitzonderlijke bestelling te produceren (15 kasten per dag gedurende 4 jaar). De bestelling wordt geleidelijk geleverd, naargelang van de behoeften van de klant. Dankzij onder meer gerecycleerde verpakkingen en afvalbeperking, het gebruik van een sociale werkplaats voor bepaalde secundaire taken en ergonomische installaties, voldoen de geïmplementeerde processen ruimschoots aan de eisen van duurzame ontwikkeling. 14 Activiteitenrapport 2012 l 15

Duurzame ontwikkeling en kwaliteit van leven MAATSCHAPPELIJKE VERANTWOORDELIJKHEID Wist u dat er in Dubai een nieuw type winkel is geopend met de naam The Change Initiative, gespecialiseerd in de verkoop en demonstratie van duurzame producten? Een van de beheerders is niemand minder dan Robert F. Kennedy Jr., neef van de vroegere Amerikaanse president en vurig pleitbezorger van het milieu. Wij hebben het onderhoudscontract gekregen voor deze groene winkel, die binnenkort navolging zal krijgen: de verantwoordelijken willen de komende vijf jaar nog 20 tot 25 van deze winkels openen. Duurzaamste gemeente Duurzame oplossingen ontwikkelen en meer energie besparen, vormen de kern van onze opdracht bij de klanten. Maar onze verantwoordelijkheid op het gebied van duurzaamheid houdt niet op bij de poorten van onze bedrijven. We trachten onze teams voortdurend meer bewust te maken van duurzame ontwikkeling, en zo nodig ontwikkelen we aangepaste opleidingsmodules. Ook vinden we dat bedrijven een rol moeten spelen in de ontwikkeling van onze maatschappij. Het belang dat we hechten aan onze maatschappelijke verantwoordelijkheid komt tot uiting in tal van initiatieven. Een mooi voorbeeld daarvan is de prijs voor de Duurzaamste Gemeente. Naar het voorbeeld van vergelijkbare campagnes die zusterbedrijven drie jaar geleden in Frankrijk lanceerden, vervolgens in Italië en Nederland, heeft Cofely Services deze prijs in 2012 voor het eerst uitgereikt in. De prijs bekroont technologische, ecologische en sociale duurzaamheidsinitiatieven van de gemeenten. Alle Belgische gemeenten konden deelnemen. Een onafhankelijke jury, onder voorzitterschap van poolreiziger Alain Hubert, onderzocht 83 dossiers en selecteerde eerst een winnaar per provincie, om vervolgens de definitieve Belgische winnaar te kiezen. Dat was de stad Namen, met het project Namen, duurzaam en begerenswaardig. Cofely wil de gemeenten op deze manier aanmoedigen hun ervaringen te delen en hun goede praktijken en resultaten via verschillende platformen uit te wisselen. De actie zal wegens het succes in 2013 een vervolg krijgen. Aandacht voor sociale integratie In Leeuwarden (NL) tekende Cofely een innovatief contract voor het onderhoud van de installaties van het stadhuis en andere overheidsgebouwen. Duurzaamheid en aandacht voor sociale integratie vormen een belangrijk onderdeel van dit contract. De eerste opdracht van Cofely is het energieverbruik van de bestaande installaties met 5% te verminderen en duurzame maatregelen voor te stellen aan de stad Leeuwarden. Daarnaast verbindt Cofely zich er toe om tijdens de uitvoering van de opdracht werkzoekenden een fulltime baan aan te bieden met begeleiding op de werkvloer en scholing. Ook in neemt Cofely Services steeds meer initiatieven om de maatschappelijke integratie van de minderbedeelden te bevorderen. Zo doet Cofely Services bijvoorbeeld een beroep op de organisatie Novela, die ze in 2008 heeft opgericht, voor de gespecialiseerde reiniging van technische apparatuur. Een aantal van de medewerkers die deze diensten verlenen, zijn mensen die moeilijk een baan kunnen vinden op de arbeidsmarkt. Ook met het Koninklijk Instituut voor Doven en Blinden heeft Cofely Services een project voor maatschappelijke integratie opgestart: Cofely Services heeft dove en slechthorende medewerkers aangesteld, die nu volledig geïntegreerd zijn in onze teams. Voor dit initiatief werden we onderscheiden met de CAP48 Award voor duurzaam ondernemen. We delen de visie dat bedrijven een rol moeten spelen in de ontwikkeling van onze maatschappij. Het belang dat we hechten aan maatschappelijke verantwoordelijkheid komt tot uiting in tal van initiatieven. 16 Activiteitenrapport 2012 l 17

Duurzame ontwikkeling en kwaliteit van leven SAMENWERKINGSVERBANDEN We willen onze expertise niet alleen delen met onze klanten, maar met zoveel mogelijk partners, zodat de hele samenleving ervan kan profiteren. Meer doen met minder middelen Ter verbetering van het comfort en de kwaliteit van leven van de burgers, helpen we de gemeenten ook bij de ontwikkeling van verschillende infrastructuren, door middel van Publiek-Private Samenwerking (PPS). Dit is een duurzame formule bij uitstek, die de partners in staat stelt zich op de lange termijn te engageren en meer ambitieuze en milieuvriendelijke investeringen uit te voeren met minder overheidsmiddelen. Sportoase, een joint venture tussen Cofely Services en aannemer Van Roey, ontwikkelde zes hoogwaardige sport- en ontspanningscentra, die gebruik maken van de meest recente, geavanceerde technologie. Deze bieden veel meer mogelijkheden dan wanneer de financiering beperkt zou zijn gebleven tot overheidsfondsen. De centra beschikken over zwembaden, fitness- en wellnessruimten, en diverse sportfaciliteiten. Op dit moment worden er nog twee centra gebouwd, waaronder een complex in s-gravenbrakel, het eerste watersportcentrum van dit type in Wallonië. Overal waar dat mogelijk is, worden duurzame bouwtechnieken toegepast. Er wordt samengewerkt met Cofely Fabricom voor de elektrische installaties en Cofely Axima voor de HVAC-systemen. Zodra de bouw gereed is, is Sportoase gedurende 20 jaar verantwoordelijk voor de exploitatie van het centrum en het onderhoud van de technische installaties. RECRON In Nederland bundelden Cofely, GDF SUEZ Energie Nederland en Sita hun krachten om de 2000 leden van RECRON (de Vereniging van recreatieondernemers Nederland) een volledig aanbod van diensten aan te bieden op het gebied van energie, technologie en facility management. Het doel: de bedrijven helpen schoner, duurzamer en rendabeler te werken. Onze expertise doorgeven In de loop van hun lange geschiedenis hebben onze bedrijven en medewerkers kennis en expertise opgedaan met betrekking tot talrijke onderwerpen die met onze vakgebieden verband houden. Die expertise willen we niet alleen delen met onze klanten, maar met zoveel mogelijk partners, zodat de hele samenleving ervan kan profiteren. We zijn er ook bijzonder trots op dat we tot voorzitter zijn verkozen van Energik, de Vlaamse vereniging voor de bevordering van duurzame en milieuvriendelijke energietechnologie. Als lid van de vereniging Energy Assistance, opgericht door zowel actieve als gepensioneerde medewerkers van de Groep GDF SUEZ, verleent Cofely overigens financiële steun aan medewerkers die een gedeelte van hun vakantie willen besteden ten dienste van gemeenschappen die humanitaire hulp nodig hebben. Hun missie: bevolkingsgroepen via vrijwilligerswerk toegang geven tot energiediensten. Cofely is hoofdaandeelhouder van Goflex, een organisatie die tot doel heeft jongeren van 17 tot 27 jaar op te leiden voor technische beroepen, door middel van een combinatie van werken en leren. Sinds zijn oprichting in 2006 is Goflex uitgegroeid tot een van de belangrijkste opleidingsbedrijven in Nederland. 18 Activiteitenrapport 2012 l 19

Duurzame ontwikkeling en kwaliteit van leven KWALITEITSLABEL Duurzame en gecertificeerde kwaliteit garanderen In het beleid van de onderneming neemt respect voor het milieu een even belangrijke plaats in als veiligheid en kwaliteit. In die context en om aan de vraag van onze klanten te voldoen, stellen we alles in het werk om in al onze organisaties de internationale milieucertificering ISO 14001 te behalen. Driekwart van de Cofely-bedrijven in Nederland heeft dit certificaat al behaald, evenals verschillende afdelingen van Cofely Services en Cofely Fabricom in. Voor de andere zijn de audits nog aan de gang. Een dergelijk kwaliteitslabel vraagt grote inspanningen. Minder afval produceren, onze CO 2 -emissies beperken en onze milieurisico s beheersen, zijn doelstellingen die zowel collectieve als individuele investeringen vragen. We hebben verschillende interne communicatie- en informatieacties opgestart en Cofely Fabricom heeft specifieke e-learningmodules ontwikkeld voor de medewerkers. Daarnaast moeten we ook de onderaannemers informeren en begeleiden, zodat zij dezelfde normen toepassen. Het gaat immers niet om een eenmalige inspanning: ISO 14001 werkt volgens het principe van continue verbetering. Inzet voor veiligheid Uiteraard willen we niet alleen voor burgers, maar ook voor onze medewerkers het comfort en de kwaliteit van leven verbeteren. We zien er streng op toe dat iedereen in optimale veiligheidsomstandigheden werkt. In dat opzicht zal 2012 de geschiedenis ingaan als een van de veiligste jaren voor Cofely Nederland, waarin slechts 17 ongevallen met arbeidsverzuim geregistreerd zijn. Dat is slechts 1,68 ongevallen per miljoen gewerkte uren, twee keer minder dan het voorgaande jaar en veel minder dat de doelstelling van 2,9. Als we de tijdelijke werknemers meetellen, bedraagt dit cijfer slechts 1,93 en ook dat is een record. Het verzuim als gevolg van ongevallen is eveneens met 25% gedaald. Omdat twee van de zware ongevallen werden veroorzaakt door elektriciteit, heeft Cofely besloten om in 2013 een specifiek veiligheidsprogramma op te starten. In Moerdijk heeft Fabricom (NL) een Safety Traject ontwikkeld. Daarbij worden alle situaties die zich op een bouwterrein kunnen voordoen, nagebootst, om de arbeiders te leren gevaarlijke situaties te vermijden. Ook Cofely Fabricom wil het aantal ongevallen in de werkplaatsen en op de bouwterreinen zo laag mogelijk houden en heeft eveneens verschillende initiatieven ontplooid om de veiligheid te verbeteren. COFELY LAB Een dergelijk kwaliteitslabel vraagt grote inspanningen. Minder afval produceren, onze CO 2 -emissies beperken en onze milieurisico s beheersen, zijn doelstellingen die zowel collectieve als individuele investeringen vragen. Door strikte kwaliteitscriteria na te leven, kunnen we ook nieuwe diensten aanbieden. Doordat ons Cofely Lab het BELAC ISO 17025-certificaat heeft behaald als onafhankelijk laboratorium, hoeft het niet meer uitsluitend voor interne klanten te werken, maar mag het ook analyses uitvoeren voor externe opdrachtgevers. Die analyses spelen een belangrijke rol bij het verlengen van de levensduur van de installaties en het verhogen van het comfort van de bewoners en gebruikers. Deze accreditatie is moeilijk te verkrijgen, doordat de eisen bijzonder streng zijn, en vormt voor onze klanten het bewijs dat onze resultaten betrouwbaar zijn en volledig onafhankelijk zijn verkregen. 20 Activiteitenrapport 2012 l 21

infrastructuur gebouwen industrie Onze markten Samen met onze klanten bouwen aan de toekomst Wij streven ernaar onze klanten innovatieve oplossingen aan te bieden, gebaseerd op onze competenties op het vlak van engineering, fabricage, installatie, energie- en technisch beheer op de lange termijn, en facility management. Om aan te sluiten bij wat onze klanten beweegt en om op hun behoeften te kunnen anticiperen, hebben we onze activiteiten georganiseerd per markt: Infrastructuur, Gebouwen en Industrie. Dankzij onze multitechnische kennis kunnen we onze klanten totaaloplossingen bieden, ook op het gebied van onderhoud. We hebben slechts één ambitie: onze klanten de meest geavanceerde oplossing bieden voor elke opdracht. 22 Het is onze missie onze klanten innovatieve oplossingen aan te bieden op het gebied van veiligheid, prestaties en duurzaamheid. Om dat doel te bereiken, hebben we maximale aandacht voor hun specifieke behoeften. We willen de uitdagingen die zij in hun bedrijf en hun sector tegenkomen, begrijpen en delen. Activiteitenrapport 2012 l 23

infrastructuur Een voorsprong op de toekomst Wist u dat bijna duizend medewerkers van Cofely Fabricom elke dag de weg op gaan om in heel openbare infrastructuur aan te leggen, aan te passen, te onderhouden en te herstellen? Daarvoor beschikken ze over de nieuwste machines, die horizontale boringen kunnen uitvoeren voor het doorvoeren van ondergrondse kabels. Met het oog op de ontwikkeling van de economie en de maatschappij Als we de mobiliteit willen verbeteren, moeten we ook het openbaar vervoer aanpakken. Onze ondernemingen leveren al jarenlang belangrijke bijdragen aan deze sector. Die bijdragen nemen de meest uiteenlopende vormen aan. In Vlaanderen helpt Cofely Fabricom De Lijn bij de deelname aan het project MOBIB, dat op termijn al het openbaar vervoer in toegankelijk moet maken via één enkele chipkaart. In Brussel gaat Cofely Fabricom zich toeleggen op de metro. Er is namelijk een raamovereenkomst ondertekend voor de inrichting van verschillende stations, waar ook een toegangscontrolesysteem moet worden geïnstalleerd. Maar het meest ambitieuze project waaraan Cofely Fabricom intensief meewerkt, is ongetwijfeld het PIDAAS-systeem, een strategische investering voor Infrabel, de infrastructuurbeheerder van het Belgische spoorwegennet. Dit technologische hoogstandje moet de realtime informatie aan de reizigers verbeteren via automatische aansturing van de aankondigingsborden en omroepinstallaties. Dat gebeurt met een uiterst complex softwareprogramma dat vaste en variabele gegevens combineert (vertragingen, spoorwijzigingen, enz. ) en ze realtime ter beschikking stelt. Een innovatief waterzuiveringsstation Een tram in het land van het zwarte goud Toen Dubai als eerste stad in de Golfstaten een tramnetwerk wilde hebben, besloot het hiervoor een beroep te doen op het consortium Alstom-Cofely Besix Facility Management. Het netwerk zal eind 2014 operationeel zijn en 13 stations verbinden, die gemiddeld 20 uur per dag actief zullen zijn. Om het stedenbouwkundige kader en het historische erfgoed van het stadscentrum niet aan te tasten, werd gekozen voor de APS-technologie, waarbij de trams elektrische stroom krijgen via een derde rail op de grond. Het contract heeft een looptijd van 13 jaar en in die periode verzorgt Cofely Besix Facility Management het onderhoud van het systeem. Ook telecommunicatie is ons terrein Het comfort van gebruikers is voor Cofely eveneens een prioriteit. De medewerkers van Cofely Services klimmen elke dag op hoogspanningsmasten, daken, kerktorens, watertorens enz. om gsm-antennes te inspecteren. Op het programma : 20 inspecties per maand voor operator Base en in totaal 550 inspecties voor netwerkinstallateur Alcatel Lucent. Cofely Services controleert of het netwerk optimaal functioneert om het comfort van de gebruikers en de omwonenden te waarborgen. Zo kunnen ze er zeker van zijn dat het vermogen van de antennes aan de gezondheidsnormen voldoet en dat er geen onderdelen van de antennes kunnen loskomen. 550 inspecties uitgevoerd door Cofely Services voor gsmnetwerkinstallateur Alcatel Lucent. De mobiliteit verbeteren, de veiligheid op de weg, het spoor, het water en de luchthavens verhogen, de betrouwbaarheid van de hoogspannings- en communicatienetwerken versterken We helpen de overheid en lokale besturen bij de ontwikkeling van de leefomgeving, het comfort en de veiligheid van de burgers. Om hen te helpen de uitdagingen van de toekomst aan te gaan, installeren we op hun verzoek systemen voor het dynamische beheer van informatie, toezicht en automatisering. Stuk voor stuk projecten die van vitaal belang zijn voor de ontwikkeling van economie en maatschappij. Cofely en KlokBouw sleepten de aanbesteding in de wacht van Waterschap de Dommel voor de nieuwbouw en renovatie van het waterzuiveringsstation Biest- Houtakker (NL), gebouwd in 1976. Voor dit contract werden verschillende innovatieve oplossingen geïnstalleerd. Tijdens een testfase werd het zuiveringsproces verder verbeterd, zodat een optimale effluentkwaliteit kon worden behaald bij zo laag mogelijke energiekosten. Daarmee werd ruimschoots bewezen dat het nieuwe station perfect aan de eisen van het Waterschap voldoet. 24 Activiteitenrapport 2012 l 25

gebouwen Zeer efficiënte datacenters Investeren in gezondheidszorg Wist u dat de klanten in het wellnesscentrum Thermae 2000 in Valkenburg zich alleen maar bezig hoeven te houden met hun eigen energie? Cofely is verantwoordelijk voor de energieopwekking en -voorziening van het centrum en heeft zich verbonden aan een energiebesparing van 23%, met behoud van de veiligheid en de continuïteit van de energievoorziening. Zuinige en duurzame oplossingen voor gebouwen Wie tegenwoordig een nieuw gebouw neerzet of een bestaand gebouw renoveert, moet rekening houden met de energieen functionele efficiëntie, de kwaliteit van de verlichting, de optimalisering van de veiligheid, de prestaties van de technische en communicatieapparatuur en de bescherming van de natuurlijke omgeving. Aan die nieuwe eisen beantwoorden, is de kern van onze opdracht. Onze ingenieurs en specialisten zijn vertrouwd met de nieuwste technologieën op dit terrein. En dankzij onze geavanceerde kennis van installaties en technische diensten kunnen we onze klanten zuinige en duurzame oplossingen bieden om hun gebouwen optimaal te onderhouden. Datacenters zijn strategisch erg belangrijk voor bedrijven en verbruiken veel energie. Ze vormen dus een belangrijke uitdaging. Een green datacenter is een datacenter waarvan de elektrische en HVAC-systemen, de verlichting en de IT-systemen zijn ontworpen met het oog op een maximale energie-efficiëntie. De afgelopen jaren heeft Cofely veel nuttige ervaring opgedaan met de ontwikkeling en de verbetering van de werking van datacenters. Zo n honderd collega s wenden hun competenties aan voor de optimalisatie van installaties van grote ondernemingen zoals Euroclear, IBM, Interxion en BNP Paribas Fortis. In Luxemburg heeft Energolux, in samenwerking met onze zusteronderneming Cofely Solelec, de Compagnie luxembourgeoise des Postes & Télécommunications geholpen bij de bouw van een van de milieuvriendelijkste datacenters van Europa in Betzdorf. En dan is er uiteraard ons groene datacenter Crealys, dat in Gembloux (BE) wordt gebouwd, en het datacenter van Cofely in Maastricht (NL), dat in het kader van het euregix-project via een grensoverschrijdende glasvezelring werd verbonden met twee Duitse datacenters. In Médiacité loopt alles gesmeerd Ook in de sector vrijetijdsbesteding is duurzame ontwikkeling een belangrijk aandachtspunt. Cofely Axima Refrigeration werkt al 30 jaar samen met de ijsbaan van Coronmeuse in Luik. Het gebouw dateert uit de tijd van de World Water Technology Exhibition in 1939 en voldeed al lang niet meer aan de eisen van de schaatsers. Daarom besloot de stad Luik om een splinternieuwe, Olympische schaatsbaan aan te leggen in Médiacité, een groot stadsvernieuwingscomplex met een winkelcentrum aan de oever van de Maas. De offerte van Cofely Axima Refrigeration bleek de beste keuze bij de aanbesteding, zowel vanwege de competitieve prijs als vanwege de uitstekende jarenlange dienstverlening en de kennis van het gebruik van 100% natuurlijke koelmiddelen. Cofely Services is tevens verantwoordelijk voor het facility management van het nieuwe gebouw. 45 000 m 2 universiteitsgebouwen in Leiden. Technologische evolutie, vergrijzing, verbetering van het comfort van patiënten... Onze zorginstellingen staan voor belangrijke uitdagingen. Het doel is de kwaliteit van de zorg garanderen voor een steeds groter aantal patiënten dat steeds hogere eisen stelt. Cofely Fabricom zet zich volop in om dat te bereiken. Na de Europa Ziekenhuizen in Brussel, het UZ Gasthuisberg in Leuven, het AZ Damiaan in Oostende en talrijke rusthuizen heeft Cofely Fabricom nu ook de opdracht gekregen voor de elektrische installatie van de nieuwe vleugel van het CHU Ambroise Paré in Bergen. Ook Cofely Axima is zeer actief in deze sector, met diverse projecten. CO 2 -neutrale gebouwen in Leuven Een stad met ambitieuze plannen op het vlak van duurzame ontwikkeling, weet tot wie ze zich moet wenden om die concreet vorm te geven. Zo heeft de stad Leuven het technische beheer van een veertigtal openbare gebouwen toevertrouwd aan Cofely. Het gaat om de HVAC-installaties, elektrische systemen, liften, en brandbeveiligings- en energiebeheersystemen. Dat alles past in de doelstelling van de stad om in 2030 CO 2 -neutraal te zijn. Cofely Services meet de energieprestaties van de bestaande systemen met behulp van telemetrie en moderniseert de installaties om ze nog energiezuiniger te maken. Cofely Fabricom en Cofely Axima dragen eveneens hun steentje bij aan deze werken. Terug naar de universiteit Binnen de overheid staan ook de universiteiten stil bij de energie-efficiëntie van hun gebouwen. Zo koos de Universiteit Leiden (NL) onlangs voor de duurzame technologie van Cofely, dat alle technische installaties in de nieuwe gebouwen van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen zal bouwen. Het gaat om een oppervlakte van 45.000 m 2 met laboratoria, collegezalen, kantoren en een ondergrondse parkeerkelder. Opmerkelijk is dat de universiteit het BREEAM-certificaat heeft verkregen, met de score Very Good. Onze collega's van Cofely Solelec hebben het contract in de wacht gesleept voor het Maison des Sciences Humaines, nadat ze ook de opdracht voor het Maison du Savoir hadden gekregen. De eerste twee gebouwen van het enorme complex waar binnenkort ook de universiteit van Luxemburg in wordt ondergebracht. Cofely Solelec is verantwoordelijk voor het ontwerp, de elektrische installaties en de noodstroomvoorziening. 26 Activiteitenrapport 2012 l 27

industrie Een zwaargewicht in facility management Een onderhoudscentrum voor diverse gebruikers Bij een Europese aanbesteding werd aan Cofely Services een omvangrijke opdracht van vrachtwagenfabrikant Volvo Trucks gegund: het volledige facility management van de Gentse fabriek en de Brusselse kantoren gedurende de komende 5 jaar. Het werk omvat zowel de hard services zoals HVAC, waterzuivering en onderhoud van de gebouwen, als de soft services, zoals het beheer van de receptie, de schoonmaak, het onderhoud van de wegen enz. Een mooi voorbeeld van geïntegreerd beheer van facility services. Zo kan Volvo Trucks zich optimaal op zijn kerntaken focussen. Dow Benelux heeft het beheer van vier onderhoudswerkplaatsen in Terneuzen (NL) uitbesteed aan Cofely. Daarmee is Cofely verantwoordelijk voor het laswerk en de reparaties aan warmtewisselaars, drukvaten en tanks, en voor het onderhoud en testen van de kleppen. Dankzij deze overeenkomst kan Dow gedurende lange tijd rekenen op kwalitatief hoogwaardig onderhoudswerk. Tegelijk zetten zij hiermee een belangrijke stap in de transformatie van de locatie naar een industriepark, waarin ook derde partijen hun fabrieken kunnen huisvesten en van de onderhoudsdiensten kunnen profiteren. Een distributiecentrum op wereldschaal Preferred supplier Wist u dat Procter & Gamble zijn producten test in 10 verschillende stabiliteitskamers, die allemaal verschillende klimaatomstandigheden nabootsen? Zo kunnen zij nagaan hoe de producten reageren op temperatuur en vochtigheidsgraad. Cofely Axima Refrigeration heeft de indeling en klimaatregeling van hun nieuwe laboratorium in Strombeek-Bever (BE) ontworpen. Versterking van operationele efficiëntie en betrouwbaarheid De competenties en expertise die onze medewerkers in de loop der jaren hebben verworven, vormen ook nu nog de basis voor de multitechnische diensten die we onze industriële klanten bieden. Elektriciteit, HVAC, instrumentatie, piping, mechanical engineering, procescontrole, automatisering Dankzij onze ervaring en inspanningen op het vlak van efficiënte, duurzame en rendabele oplossingen zijn wij in staat al onze opdrachten met maximale garanties uit te voeren. Bovendien zorgen onze onderhoudsdiensten en het technisch beheer ervoor dat de installaties van onze klanten efficiënt en betrouwbaar blijven werken, met een aanzienlijk lager energieverbruik. Janssen Pharmaceutica werd in 1953 in opgericht en maakt tegenwoordig deel uit van de Amerikaanse gigant Johnson & Johnson. Het is een van de meest innovatieve farmaceutische bedrijven ter wereld. Het bedrijf ontwikkelt niet alleen nieuwe geneesmiddelen, maar beheert ook de productie en de verkoop ervan. Daarom heeft Janssen Pharma een nieuw distributiecentrum gebouwd in La Louvière, van waaruit door J&J geproduceerde geneesmiddelen over de hele wereld worden gedistribueerd. En Cofely Axima werd gekozen als leverancier van alle multitechnische diensten. Leider in industriële automatisering Dankzij haar MES Toolbox, een modulaire oplossing voor industriële procesbeheersing en -optimalisering, heeft Cofely haar positie kunnen uitbreiden op de belangrijke internationale markt voor automatische veevoedersystemen. Cofely is namelijk met de groep Van Aarsen een samenwerkingsovereenkomst van drie jaar aangegaan. Een eerste grootschalig project is uitgevoerd in Saoedi-Arabië en er staan al nieuwe projecten op stapel in Zweden en Rusland. Dankzij dit partnerschap kan Cofely haar leiderspositie in de markt van de industriële automatisering verder versterken. Beheer van een productielijn In nog geen zes maanden tijd heeft Cofely Solelec het ontwerp, de lay-out van de geautomatiseerde systemen, de opzet van diagrammen etc. voor een nieuwe plasturgieproductielijn van Ampacet verricht. Bovendien hebben we in dat tijdsbestek alle besturings- en bedieningskasten van dit chemische bedrijf in Dudelange (LU) bekabeld. Cofely Solelec was verantwoordelijk voor het volledige project, van de voedingskast tot de elektriciteitsruimte met de schakelkasten en de volledige bekabeling tussen de productielijn en de controlekamer. Het Britse farmaceutische bedrijf GlaxoSmith- Kline (GSK) heeft nauwe banden met. De divisie Biologicals in Rixensart, die zich bezighoudt met vaccinaties, telt 7000 werknemers. GSK Biologicals distribueert elk jaar 1,2 miljard dosissen vaccins, heeft zo n twintig vaccins in klinische ontwikkeling en zo n dertig verschillende vaccins op de markt. Sinds de jaren 90 is Cofely een trouwe leverancier van GSK Biologicals, wat ons de titel Preferred Supplier heeft opgeleverd. Onlangs kregen we een nieuw contract voor de HVAC en alle industriële leidingen (black piping) en steriele leidingen (clean piping) van een nieuw gebouw voor de productie van vaccins. Cofely is tevens verantwoordelijk voor de elektrische uitrusting en de integratie van de verschillende technieken. 28 Activiteitenrapport 2012 l 29

energie International oil & gas luchthavens Focus op specifieke expertise Het exporteren van onze knowhow over de hele wereld De specifieke expertise die we in de loop der jaren in onze thuismarkten hebben opgebouwd, wenden we ook aan op internationaal niveau. Daar breiden we onze activiteiten voortdurend uit. De competenties en gespecialiseerde medewerkers van Cofely sluiten perfect aan op de vele behoeften van de internationale olie- en gassector. Dankzij de vele projecten die we voor luchthavens in de Benelux hebben uitgevoerd, hebben we onze knowhow kunnen uitbreiden naar luchthavens elders in de wereld. En ook onze kennis en kunde op het vlak van engineering exporteren we volop naar de internationale energiesector. Ons succes op de markt van Oil & Gas is te danken aan onze ongeëvenaarde veiligheidsnormen en ons brede portfolio aan producten en diensten: van front-end-engineering tot de prefabricatie van grote, complexe modules en het beheer en onderhoud van on- en offshoreinstallaties. Onze knowhow in dit domein strekt zich uit tot talrijke regio s in de wereld.

energie Wist u dat Cofely Fabricom de grootste schroeven van Europa heeft geïnstalleerd? Zes archimedesschroeven van 22 bij 4,5 m in de sluizen van het Albertkanaal. Bij een normaal debiet produceren ze elektriciteit en in perioden van droogte werken ze als pompen om water te besparen. Zo blijft het kanaal het hele jaar door bevaarbaar en draagt het bij aan de duurzame ontwikkeling. Het stimuleren van duurzaamheid in productie en verbruik Dankzij onze jarenlange aanwezigheid en ervaring in de energiesector, kunnen we onze knowhow toepassen op alle aspecten van de waardeketen: productie, distributie, levering en verbruik. Met innovatie als gemeenschappelijk uitgangspunt. Ons doel is onze klanten te helpen het aandeel hernieuwbare energie in hun totale verbruik te verhogen, de CO 2 -uitstoot van bestaande energiecentrales te verlagen en hun energie-efficiëntie te verhogen door verbetering van de processen en de achterliggende techniek. We introduceren nieuwe technieken om het verbruik te meten en om installaties, vooral in allerlei soorten energiecentrales, optimaal te beheren. Een multi-fuel centrale in Nederland In Europa wordt steeds meer geïnvesteerd in elektriciteitscentrales op basis van schone steenkool, hernieuwbare energie en milieuvriendelijke technologieën. Bij tal van dergelijke projecten is Cofely Fabricom nauw betrokken. Als leider van een consortium met de Italiaanse onderneming IREM en het Franse bedrijf Ponticelli, kreeg Cofely Fabricom het algehele beheer toegewezen van de bouw van een multi-fuel centrale van 1300 MW voor Nuon in het Nederlandse Eemshaven en de uitvoering van het multitechnische installatiewerk dat vereist is voor de 'Balance of Plant' en 'Power Island' van de gascentrale. Een bijzonder ambitieus project: deze ultramoderne centrale zal elektriciteit produceren op basis van gas, biomassa en schone steenkool. Hiermee kunnen ruim 2 miljoen gezinnen van elektriciteit worden voorzien, met een hoger rendement dan de traditionele centrales en een lagere CO 2 -uitstoot. 170 miljoen m 3 gas bespaard dankzij duurzaam afvalbeheer en terugwinning van grondstoffen. Een centrale in de Sahara In het hartje van de Algerijnse Sahara, in El Golea, op 250 km van Ghardaïa, werkt Cofely Fabricom mee aan de bouw van een nieuwe elektriciteitscentrale. De reis naar de bouwplaats neemt twee dagen in beslag en de temperatuur kan er overdag oplopen tot wel 50 C. Het werk wordt uitgevoerd door een gemengd team van Turbomach - Cofely Fabricom, met onder meer acht Belgische expats. Turbomach (groep Caterpillar) levert de 5 gasturbines en Cofely Fabricom staat in voor de follow-up van het project en de bouw van het volledige BOP-gedeelte (Balance Of Plant): van de bouwkundige werken tot de mechanicawerken, de pijpleidingen, de elektriciteits- en instrumentatiewerken en de indienststelling. De nieuwe centrale zal eind 2013 operationeel zijn. Offshorewindmolenparken in goede handen Offshorewindmolenparken zijn in Europa van groot belang geworden voor de energieproductie. Voor de markt van offshorewindmolenparken kan Cofely Fabricom alle mogelijke oplossingen ontwikkelen, dankzij de perfecte combinatie van multidisciplinaire knowhow, expertise in offshorediensten en -onderhoud voor de Oil & Gas-markt, en competenties op het vlak van elektrische energie. De recentste projecten zijn West of Duddon Sands voor de kust van Schotland (Dong Energy - Scottish Power, 108 turbines), en Butendiek en Amrumbank voor de Duitse kust (WPD en E.On, elk 80 turbines). Cofely Fabricom is daar verantwoordelijk voor de bouw van het offshore-onderstation. Cofely Axima neemt eveneens deel aan de eerste twee projecten. In de Britse windmolenparken van Lynne en Inner Dowsing (Centrica, 54 turbines) past Cofely Fabricom de turbines zelf aan. De offshore maintenance teams in Oostende (BE) en Den Helder (NL) staan klaar om overal op de Noordzee in actie te komen. Een nieuwe bron van duurzame energie Cofely is verantwoordelijk voor het ontwerp en de bouw van een systeem voor warmtekoude-opslag, en het ontwerp en de realisatie van een smart grid in het innovatieve project De Wijk van Morgen in Heerlen (NL). Daarnaast is Cofely ook medefinancier voor een van de twee prototypes van de Raywaver, die op de locatie zijn gebouwd. Het gaat om een baanbrekend concept, waarin verschillende technieken voor het produceren van duurzame energie worden gecombineerd. Het concept is gebaseerd op een buitengewoon stille turbine, die weinig ruimte in beslag neemt en zowel wind- als zonne-energie opwekt. Het zijn de eerste modellen van dit type die in Nederland in gebruik zijn genomen. Gas besparen dankzij warmte Cofely heeft voor Twence, een Nederlandse producent van grondstoffen en energie, een systeem ontwikkeld voor warmtelevering tussen de locaties Twence Hengelo en Essent Enschede. Het project werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met zusterbedrijf Cofely Fabricom voor alle technische installaties. Cofely werd eveneens belast met de bouw van een duurzame installatie voor de levering van industrieel stoom aan het nabijgelegen AkzoNobel. Daarmee realiseert AkzoNobel een jaarlijkse besparing op het aardgasverbruik van ruim 40 miljoen m³ en een vermindering van de CO 2 -uitstoot met 72.000 ton per jaar. Twence bespaart met de combinatie van duurzame afvalverwerking, terugwinning van grondstoffen en opwekking van energie jaarlijks 130 miljoen m 3 aardgas en stoot 270.000 ton minder CO 2 uit. 32 Activiteitenrapport 2012 l 33

oil & gas Facelift voor een ultramodern platform Wist u dat er binnenkort in Stublach, in het noordwesten van Engeland, 400 miljoen m 3 aardgas ondergronds wordt opgeslagen in zoutgrotten? Omdat deze grotten ondoordringbaar en nietporeus zijn, kan het aardgas er onder hoge druk worden opgeslagen. Fabricom (UK) is verantwoordelijk voor de modulaire bouw en de installatie van 3600 m ondergrondse gaspijpleidingen voor dit project. In het kader van een belangrijk vijfjarencontract zal Fabricom (NO) aanpassingswerken uitvoeren aan Gjøa, het ultramoderne olie- en gasplatform in de Noordzee. Het is het eerste productieplatform op zee ter wereld dat niet zelf zijn elektriciteit hoeft te produceren, want het wordt vanaf het vasteland bevoorraad met een onderzeese kabel van 100 km lang, de langste in zijn soort. Door dit systeem worden de CO 2 -emissies vanaf het platform met 250.000 ton gereduceerd. GDF SUEZ E&P Noorwegen is als enige operationeel verantwoordelijk voor Gjøa. Fabricom is belast met de EPCIC (Engineering, Procurement, Construction, Installation & Commissioning) van het project. 79 meter doorsnee en 21 meter hoog: dat zijn de afmetingen van de tanks in Rotterdam. Twee olietanks in Rotterdam Betere prestaties, een hogere rentabiliteit en optimale veiligheid Om aan de behoeften van onze klanten te voldoen en hun operationele efficiëntie te verbeteren, zijn we ook actief op olie- en gasplatformen, in raffinaderijen, gasterminals en petrochemische bedrijven. Onze multitechnische expertise stelt ons in staat om in actie te komen in elke fase, van ontwerp en productie tot installatie en onderhoud. De constructie van grote, complexe modules schrikt ons niet af: de voorfabricage van dergelijke modules in onze grote assemblagehallen is zelfs een van onze specialiteiten geworden. Alle projecten die we op de markt van Oil & Gas uitvoeren, hebben één ding gemeen: optimale veiligheid. We zijn ervan overtuigd dat elk ongeval vermeden kan worden en daarom is zero tolerance ons motto als het gaat om veiligheid. Een eerste modulaire offshore-ervaring GDF SUEZ E&P Nederland, operator van meerdere olievelden in het Nederlandse deel van de Noordzee, investeert in de bouw van een nieuw Well protector -platform en de bouw en installatie van een Low-Low compressiemodule om de productie van een bestaand platform te verbeteren. Aan Cofely Fabricom werd de productie, het laden en de verankering van het bovenste deel van het nieuwe platform (1 850 ton) en van de compressiemodule (250 ton) toevertrouwd, plus de installatie van alle bijbehorende uitrustingen. De jarenlange ervaring met onshore modulaire bouwwerken, gecombineerd met de ervaring met offshorewindmolenparken, hebben ongetwijfeld een doorslaggevende rol gespeeld bij de toekenning van deze contracten. Voor Cofely Fabricom zijn ze een eerste referentie in modulaire offshoreconstructie voor de Oil & Gas-markt. LNG voor duurzaam vervoer in Nederland De oprichting van LNG Solutions betekent de introductie van een totaaloplossing voor LNG (Liquefied Natural Gas) op de Nederlandse markt. LNG Solutions maakt het voor het weg- en watertransport mogelijk om over te stappen van (marine) diesel naar het milieuvriendelijkere en voordeligere LNG. Deze 50-50 joint venture tussen Cofely en GDF SUEZ Energie Nederland investeert in LNG-tankstations en -bunkerfaciliteiten, draagt technische oplossingen aan en levert zelf het LNG. Op die wijze levert de joint venture een bijdrage aan de duurzame ontwikkeling van de transportwereld. De inbreng van Cofely is haar expertise op het vlak van duurzame technologische oplossingen. Er is al een eerste mobiel LNG station gebouwd en binnen drie tot vijf jaar zullen er nog zo'n vijftien volgen. Fabricom (NL) heeft onlangs een overeenkomst getekend voor de bouw van twee opslagtanks voor ruwe olie in Rotterdam voor M.E.T. (Maatschap Europoort Terminal). Het gaat om twee turnkeyprojecten die onder meer het ontwerp, de civiele bouw, de plaatsing en de aansluiting van de pijpleidingen omvatten. De tanks worden uitgerust met een vlottend deksel dat zich aanpast aan het niveau van de olie in de tank. De tanks hebben een diameter van 79 m, zijn 21 m hoog en hebben een inhoud van 105.000 m 3. Ze zullen worden gebruikt door BP en Total. Eendracht maakt macht Cofely, Tebodin en A.Hak Leidingbouw werken al ruim tien jaar gezamenlijk voor de NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij), de grootste gasproducent van Nederland met een productie van 61 miljard m 3 in 2011. Ze hebben gezamenlijk een nieuwe, vijfjarige overeenkomst gesloten voor de bouw, inkoop en uitvoering (EPCIC) van alle landelijke onshore-projecten van de NAM. Deze overeenkomst vertegenwoordigt een waarde van honderden miljoenen euro s en werkgelegenheid voor duizenden mensen, voornamelijk in Noord-Nederland. 34 Activiteitenrapport 2012 l 35

luchthavens Wist u dat Delta Airlines kiest Maximo voor Newark de luchthaven van Montréal (CA) als eerste het U-Dropsysteem voor de automatische registratie van bagage heeft ingevoerd, dat door Cofely is ontwikkeld? De passagier print zelf bij de automaat zijn instapkaart en bagagelabel en hoeft dus alleen nog maar zijn bagage af te geven in de daarvoor bestemde zone, zonder in de rij te hoeven staan. Een gemakkelijke en veilige check-in in enkele seconden tijd. Kwaliteit ten behoeve van de operationele efficiëntie en de passagiers Bagage die sneller reist dan de passagiers Wie ooit het vliegtuig heeft genomen naar Brussels Airport, weet hoe lang de terminals daar zijn. Het vervoer van de bagage, die handmatig op karren van de hoofdterminal naar terminal A wordt gebracht, nam daardoor heel wat tijd in beslag. Een logistieke nachtmerrie waaraan Cofely Services efficiënt een einde heeft gemaakt, dankzij ondertekening van een vijf jaar durende overeenkomst met de luchthaven voor de exploitatie en het onderhoud. De overeenkomst omvat de exploitatie van een nieuw bagagesorteersysteem. Dat houdt in dat de bagage voortaan wordt vervoerd met een volledig automatisch transportsysteem zowel bij vertrek en aankomst als voor transitpassagiers. Het grote voordeel van deze innovatie is de aanzienlijke tijdwinst voor de passagiers en de luchthaven. In de toekomst is het dus mogelijk dat de bagage nog vóór de passagiers bij de juiste gate aankomt Vliegtuigen tot in de puntjes verzorgd Cofely heeft zich gepositioneerd als een onmisbare partner voor luchthavens in de hele wereld, op het gebied van bagagebeheer tot naderingssystemen voor de vliegtuigen. Zo heeft de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Delta Airlines voor Cofely gekozen voor de exploitatie en het onderhoud van de installaties en systemen van haar belangrijkste hub in de luchthaven van Newark, in New Jersey. Om het beheer van passagiers en bagage te verbeteren en tegelijk de kosten onder controle te houden, heeft de maatschappij Maximo geïnstalleerd, het automatische systeem voor onderhoudsbeheer van Cofely Services. Delta wil het eerst in Newark installeren en het daarna in al haar faciliteiten toepassen. Dankzij de systematische invoer en exploitatie van gegevens kan Delta Airlines de exploitatiekosten verlagen en tegelijkertijd de betrouwbaarheid van onder meer het bagageen het loopbrugbeheersysteem verbeteren. Loopbruggen en energiegeneratoren Cofely is al jarenlang partner van Aéroports de Paris in Roissy-Charles de Gaulle. In 1998 werd het eerste contract afgesloten, voor het onderhoud van het bagagebeheerssysteem in terminal 2. Nu, vijftien jaar later, is Cofely verantwoordelijk voor het preventieve en correctieve onderhoud van ruim 110 loopbruggen en alle GPU 400 Hz generatoren voor het opstijgen van de vliegtuigen op de luchthaven. 110 loopbruggen worden door Cofely onderhouden op de luchthaven Roissy-Charles de Gaulle. We bieden operationele diensten, onderhoud en langetermijnbeheer van tal van luchthavenspecifieke systemen aan, op grond van gegarandeerde prestatiecontracten en service level agreements. Tot onze gespecialiseerde diensten behoren bagageafhandelingssystemen, bagagebeveiligingsinspectie, passagiersloopbruggen, naderingssystemen voor vliegtuigen, verlichting, facility management en energiebeheer en -optimalisering. Op al deze terreinen zijn we ons bewust van het primaire belang van de passagiersveiligheid en van kwalitatieve dienstverlening. Touroperator TUI, eigenaar van de luchtvaartmaatschappij Jetair, heeft in Brussels Airport een nieuw gebouw opgetrokken voor het onderhoud van de vliegtuigen, waarin ook werkplaatsen en kantoren zijn ondergebracht. De installatie van het HVAC- en het sanitaire systeem werd aan Cofely Axima toevertrouwd. Het HVAC-gedeelte omvat een chiller van 525 kw en een koeltoren van 630 kw en heeft een debiet van 48.000 m 3 lucht per uur. Het sanitaire systeem omvat de recuperatie van regenwater, afvalwaterbeheer en de leidingen voor koud en warm water. 36 Activiteitenrapport 2012 l 37

Nuttige adressen Kerncijfers Cofely Axima nv/sa 1190 Brussel Tel : +32 2 533 23 11 www.cofelyaxima-gdfsuez.be Cofely Axima Refrigeration nv/sa 2060 Antwerpen Tel : +32 3 235 11 44 www.cofelyaxima-gdfsuez.be Cofely Besix Facility Management LLC Abu Dhabi Office P.O.Box 43139 Abu Dhabi Verenigde Arabische Emiraten Tel : +971 2 679 69 39 www.cofely-besix.com Dubai Office P.O.Box 391055 Dubai Verenigde Arabische Emiraten Tel : + 971 4 509 24 40 www.cofely-besix.com Cofely Fabricom sa/nv 1180 Brussel Tel : +32 2 370 31 11 www.cofelyfabricom-gdfsuez.com Cofely Nederland nv P.O. Box 210 3980 CE Bunnik Nederland Tel : +31 30 656 94 00 www.cofely-gdfsuez.nl Cofely Quentris sa/nv 1130 Brussel Tel : +32 2 727 14 11 www.cofelyquentris-gdfsuez.be Cofely Services sa/nv 1000 Brussel Tel : +32 2 206 02 11 www.cofelyservices-gdfsuez.be Cofely Services sa 4384 Ehlerange Luxemburg Tel : +352 26 55 33 1 www.cofelyservices-gdfsuez.lu Cofely Services Inc. Montréal (Québec) H3A 1B9 Canada Tel : +1 514 876 8780 www.cofelyservices-gdfsuez.net Cofely Services Inc. Louisville, Kentucky 40209-1595 VS Tel : +1 502 361 5390 www.cofely-airports-gdfsuez.net Cofely Airport & Logistics Services sa 95 700 Roissy En France Frankrijk Tel : +33 1 48 17 05 70 www.cofelyairports-gdfsuez.com Cofely Solar Technics 8800 Roeselare Tel : +32 51 25 92 11 www.cofelysolartechnics-gdfsuez.be ATV-Technics nv 8800 Roeselare Tel : +32 51 25 92 11 www.atv-automat.com Cofely Solelec sa 4024 Esch-sur-Alzette Luxemburg Tel : +352 31 48 10 www.cofelysolelec-gdfsuez.lu Ecom Services nv 2610 Wilrijk Tel : +32 3 820 72 20 www.ecom-services.be European Control Services cvba 2900 Schoten Tel : +32 3 360 29 11 www.e-c-s.be Energolux sa 1273 Hamm Luxemburg Tel : +352 43 42 43-1 www.energolux-gdfsuez.lu Fabricom bv 4782 SB Moerdijk Nederland Tel : +31 168 38 41 00 www.fabricom-gdfsuez.nl Fabricom AS 4029 Stavanger Noorwegen Tel : +47 51 87 90 00 www.fabricom-gdfsuez.no Fabricom Engineering Design Services Ltd. DN20 8HA North Lincolnshire Verenigd Koninkrijk Tel : +44 165 260 15 55 www.gsa.co.uk Fabricom Oil, Gas & Power 31 000 Oran Algerije Tel : + 213 28 36 77 www.fabricom-gdfsuez.com Fabricom Oil & Gas bv 1786 PP Den Helder Nederland Tel : +31 223 67 01 00 www.fabricom-gdfsuez.nl Fabricom Oil, Gas & Power Ltd. Immingham - N.E. Lincolnshire DN40 1FN Verenigd Koninkrijk Tel : +44 146 957 64 11 www.fabricom-gdfsuez.co.uk Fabricom Offshore Services Ltd. Tyne & Wear NE 12 8 BX Verenigd Koninkrijk Tel : +44 845 313 21 33 www.fabricom-gdfsuez.co.uk ISB Ventilation sa/nv 1190 Brussel Tel : +32 2 533 26 11 www.isbventilation.be Senec sa/nv 1190 Brussel Tel : +32 2 533 27 99 www.senec.be Sportoase nv/sa 2310 Rijkevorsel Tel : +32 3 340 17 11 www.sportoase.be Swift Drilling bv 1786 RA Den Helder Nederland Tel : +31 223 63 00 77 www.swiftdrilling.com TEM-Technilift sa/nv 1190 Brussel Tel : +32 2 542 02 80 www.tem-nv.be Thermoco nv 2030 Antwerpen Tel : +32 3 561 06 70 www.thermoco.be Tecnubel nv/sa 2480 Dessel Tel : +32 14 34 69 11 www.tecnubel.be This Activity Report also exists in English, you can download it on www.cofely-gdfsuez.com Ce rapport d activités existe également en français, vous pouvez le télécharger sur www.cofely-gdfsuez.com Veiligheid in frequentiegraad Benelux 2.55 2010 2.76 2011 2.95 255= 276= 295= 2012 Aantal MEDEWERKERS Benelux 5.59 2010 6.79 559= 679= 469= 18,000 2011 4.69 2012 Omzet voor Benelux in miljard euro 18,200 2011 2010 18,100 2012 18,500 38 Activiteitenrapport 2012 l 39