Het gymnasium Als je van plan bent om na de basisschool naar het gymnasium te gaan, dan ben je op het Baudartius College aan het juiste adres. Deze folder geeft je informatie over het gymnasium op het Baudartius College. Inhoudsopgave: 1. Wat is dat eigenlijk, het gymnasium? p. 2 2. Waarom zou je voor het gymnasium kiezen? p. 2 2.1 Inzicht in taal p. 2 2.2 Cultuur p. 2 2.3 Analytisch vermogen p. 3 3. Waarom zou je niet voor het gymnasium kiezen? p. 5 4. Hoe zit het gymnasium op onze school in elkaar? p. 5 4.1 De onderbouw p. 5 4.2 De bovenbouw p. 6 4.3 Gymnasiumavonden p. 7 4.4 Cambridge Engels p. 7 4.5 Roosters en tabellen p. 8 5. Vragen en contact p. 8 6. Aan de slag p. 9 2
1. Wat is dat eigenlijk, het gymnasium? Als je naar de middelbare school gaat, kun je kiezen tussen mavo, havo en vwo. Binnen het vwo zijn er twee afdelingen: het atheneum en het gymnasium. Op het gymnasium volg je naast de gewone vwo-vakken ook lessen Klassieke Culturele Vorming (KCV). Dit is een combinatie van de talen Grieks en Latijn en van de Griekse en Romeinse cultuur. Een volledige gymnasiumopleiding duurt zes jaar en wordt bekroond met een gymnasiumdiploma. 2. Waarom zou je voor het gymnasium kiezen? Ben je nieuwsgierig en leer je graag? Houd je van verhalen en geschiedenis? Vind je het leuk om een puzzel op te lossen en wil je altijd weten hoe de dingen precies in elkaar zitten? Dan is het gymnasium misschien wel een goede opleiding voor jou. Praktisch nut Latijn en Grieks worden niet meer gesproken. Het zijn dode talen. Waarom zou je die talen dan toch willen leren? 2.1 Inzicht in taal Als je Grieks en Latijn leert op het Baudartius, bouw je een grote woordkennis op: niet alleen van de klassieke talen, maar ook van moderne vreemde talen, zoals Frans, Engels, Duits en zelfs Nederlands, omdat er veel overeenkomsten zijn. Naarmate je meer leert over de talen, krijg je een goed inzicht in de grammatica. Waarom is dat belangrijk? Het is fijn als je je goed kunt uitdrukken. De manier waarop je taal gebruikt, laat zien wie je bent. Leerlingen die klassieke talen hebben gevolgd, kunnen vaak beter lezen, spreken en schrijven dan leerlingen die dat niet hebben gedaan. Omgaan met teksten en taal is in je hele leven belangrijk. Niet alleen voor de werkstukken en sollicitatiebrieven die je moet gaan schrijven, maar ook bij het bestuderen van teksten tijdens de je studie of baan zal je taalinzicht van pas komen. In de kennismaatschappij van vandaag komt deze kennis goed van pas. 2.2 Cultuur Kennis van Grieks en Latijn is dus vaak van direct nut bij verdere studie, maar daarnaast word je ook in contact gebracht met een andere gedachtewereld en met de samenlevingen van het oude Griekenland en het Romeinse Rijk. Hierdoor snap je de wereld van nu beter. Een heel groot deel van onze eigen cultuur (bijvoorbeeld kunst, literatuur, politiek, wetenschap en ga zo maar door) stamt namelijk af van de antieke culturen. 3
2.3 Analytisch vermogen Een gymnasiumopleiding is zeker niet alleen van belang voor leerlingen die belangstelling hebben voor taal en cultuur. Ook als je meer op exacte vakken gericht bent is het gymnasium waardevol, omdat het een brede opleiding is. Het bevat van alles wat: filosofie, kunstgeschiedenis, taal, geschiedenis, archeologie, literatuur en meer. Bovendien zijn Grieks en Latijn sterk gestructureerde talen: iedere zin is een soort puzzel die je kunt oplossen door logisch na te denken en te analyseren. Daarom passen bèta-leerlingen goed op het gymnasium. Dat het gymnasium een brede vorming biedt, zie je onder andere aan de eindexamenresultaten. Die zijn duidelijk beter dan de examenresultaten van atheneumleerlingen. Interview met Victor, Maarten en Aron uit gymnasium 2 Waarom hebben jullie voor het gymnasium gekozen? Victor: Mijn opa houdt veel van klassieke talen en dingen, hij heeft me daarin meegenomen. Hij zei, toen ik in groep 8 zat: Als je gymnasium kan, moet je het ook doen! Bovendien vond hij het leuk en dat vind ik ook, nog steeds. Maarten: Mijn broer heeft ook gymnasium gedaan, dus zo wist ik dat het bestond. Verder is mijn oma gefascineerd door de klassieke Oudheid en zij gaf ons boeken over de mythologie. Aron: Ik zat in de plusklas van mijn basisschool, daar leerden we mooie verhalen over de mythologie en een beetje het Griekse alfabet. Het leek me leuk om een oude taal te leren. Voor wie is het gymnasium een goede keuze? Maarten: Op de basisschool had ik op maandag mijn weektaak altijd al af, daarna verveelde ik me. Het gymnasium is iets voor slimme kinderen die niet alleen goed zijn in rekenen, maar ook in taal. Je moet niet alleen kijken naar je CITO-score, maar ook naar het gemak waarmee je alles maakt op de basisschool. Als je daar de slimste was, is dat op de middelbare school anders, want je zit met kinderen van je eigen niveau in de klas. Verder helpt het als je geschiedenis interessant vindt. Aron: Op de middelbare school kun je niet meer alleen maar naar een tekst kijken en daarna een acht halen. Je redt het niet met leren alleen, je moet het begrijpen en kunnen toepassen. 4
Waarom heb je voor het gymnasium op het BC gekozen? Aron: Ik vond het relaxed dat je niet meteen op het hoofdgebouw met al die oudere kinderen zit. Je kan eerst wennen aan de Berkenlaan. Victor: Mijn oudere buurkinderen zaten op het BC, die zeiden dat het een leuke school was en het is hier ook leuk! Verder vind ik het fijn dat er Cambridge English is in plaats van Tweetalig onderwijs, want ik vind bijvoorbeeld wiskunde in het Nederlands al moeilijk genoeg. Wat vind je leuk aan het gymnasium? Maarten: Vooral de verhalen, de cultuur en het leger natuurlijk. Aron: Ik heb de namen van mijn familie in het Grieks geschreven. Victor: Heel veel mensen denken dat het gymnasium alleen naar leren en stampen is, maar het is leuk! De verhalen zijn leuk en we kunnen Happy Birthday zingen in het Latijn. Je leert veel verschillende dingen. 5
3. Waarom zou je niet voor het gymnasium kiezen? Het kan natuurlijk ook zijn dat het gymnasium als opleiding niks voor jou is. Misschien omdat de atheneumopleiding al genoeg uitdaging biedt. Of je vindt een schooltype waarbij je wat minder zelfstandig moet werken prettiger. Het kan ook zijn dat je geen interesse hebt in de talen en culturen van de Grieken en Romeinen. In zo n geval is het beter om niet voor het gymnasium te kiezen. 4. Hoe zit het gymnasium op onze school in elkaar? 4.1 De onderbouw In de eerste klas volg je 4 uur per week KCV. Je leert de basis van de Latijnse taal en kunt aan het einde van het jaar al behoorlijke teksten lezen. Bij KCV leer je ook over de cultuur van de Romeinen. Je leert over hoe het dagelijks leven bij de Romeinen was en je leest een hoop (helden)- verhalen waarbij je afbeeldingen bestudeert. Aan het einde van het jaar ga je op excursie naar het archeologische park in Xanten, waar vroeger een Romeinse nederzetting was. In de tweede klas wordt KCV gesplitst. Je volgt dan 2 uur Latijnse taal en cultuur en 3 uur Griekse taal en cultuur per week. Je leert bij Grieks een nieuw alfabet en leert de Griekse goden kennen en een aantal Griekse helden. Bij Latijn breid je je kennis uit zodat je steeds ingewikkeldere teksten kunt begrijpen. Ook dit jaar ga je op excursie, nu naar Elst en Nijmegen. In de derde klas is volg je beide talen 3 uur per week. Je kent de basis en breidt die uit, zodat je aan het einde van het jaar bijna alle Griekse of Latijnse teksten kunt lezen. In de derde klas ga je ook op reisweek naar de Provence, een deel van Frankrijk waar overal overblijfselen van de Romeinen te zien zijn. Prestatieweken Net als de andere onderbouwklassen op het Baudartius College heb je ook op het gymnasium drie prestatieweken per jaar. Daarin krijg je niet volgens het gewone rooster les, maar werken verschillende vakken samen voor één themaproject. De prestatieweken van het gymnasium staan vaak in het teken van KCV. In een van de prestatieweken is bijvoorbeeld het thema De twaalf werken van Herakles, waarbij je net zoals de Griekse held Herakles twaalf moeilijke opdrachten moet volbrengen. 6
4.2 De bovenbouw Na de derde klas kun je kiezen tussen beide talen, maar je kunt ze ook allebei blijven volgen. In alle gevallen volgt een leerling in de vierde klas 2 en in de vijfde klas 1 uur Klassieke Culturele Vorming, naast de drie uur per taal. Bij KCV ga je dieper in op de geschiedenis en de cultuur van de Grieken en Romeinen. In de vijfde klas ga je met je klas een week naar Rome. Je kunt dan met eigen ogen zien waar je al die jaren over geleerd hebt! In de zesde klas word je voorbereid op je examen en als je je diploma hebt, ben je goed voorbereid om aan een universiteit verder te studeren. Interview met Marike Verbeek, eindexamenleerling Grieks en Latijn. Zij gaat volgend jaar Klassieke Talen studeren aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Waarom doe je Grieks én Latijn, ga je het zelfs studeren? Grieks en Latijn vind ik beide erg leuke talen, waardoor ik simpelweg niet kon kiezen tussen de twee. Ik ga Grieks en Latijn studeren, omdat ik nog veel meer Latijn en Grieks wil lezen en ook veel meer over de geschiedenis, de godsdienst en de filosofie wil weten. Het zijn misschien dode talen, maar je hebt er tegenwoordig nog heel veel aan. De Griekse en Romeinse cultuur zijn de bakermat van onze cultuur, ook komen veel woorden uit het Grieks of Latijn. 7
Aan welke aspecten van Grieks en Latijn beleef jij het meeste plezier? Ik vind het vertalen erg leuk, omdat het een soort puzzel is, die soms erg ingewikkeld kan zijn en dan is het leuk om hem uiteindelijk te hebben opgelost en een mooie vertaling te hebben gemaakt. Ook de geschiedenis van de oudheid vind ik erg interessant. Voor wie zijn de Klassieke Talen geschikt en voor wie niet? Ik denk dat Klassieke Talen (het gymnasium) voor iedereen geschikt is, die naast het gewone vwo tot iets extra's, misschien moeilijkers, in staat is. Het gymnasium is zeker niet alleen voor mensen die erg van talen houden, ook voor bèta's is het leuk en nuttig. Zoals ik al aangaf, is het vertalen van Grieks en Latijn een soort puzzel, waarbij je logisch moet nadenken, net als bij wiskunde eigenlijk. Het gymnasium is niet geschikt voor mensen die er niets voor willen doen. Het is af en toe best veel werk, maar het helpt je ook bij de andere talen zoals Frans, Engels en Nederlands. 4.3 Gymnasiumavonden Eén keer per jaar worden er twee avonden op school georganiseerd waarin alle gymnasiasten samenkomen. Je voert dan samen met je klas of met een groepje vrienden een eigen presentatie op. Dat kan van alles zijn, als het maar met de klassieke Oudheid te maken heeft. Bijvoorbeeld: een kookworkshop, een quiz, stillevens met acteurs, reclamefilmpjes, Voice of Oudheid, Latijnse meezingers, opera, stop-motionfilms, pantomime, speeches, voordracht van een gedicht... Alles kan op deze creatieve avond waarbij je je echt gymnasiast voelt. 4.4 Cambridge Engels Zowel de atheneumleerlingen als de gymnasiumleerlingen kunnen in de eerste klas kiezen voor Cambridge Engels. Je volgt dan twee uur extra Engels bij speciaal daarvoor opgeleide docenten. Tijdens die lessen wordt vanzelfsprekend Engels gesproken. Aan het eind van het tweede jaar doe je examen voor het First Certificate. In de hogere leerjaren is het mogelijk om meer certificaten te halen. Met de behaalde certificaten en een gymnasiumdiploma kun je onder andere worden toegelaten tot de Engelstalige universiteiten in Nederland, maar ook tot buitenlandse universiteiten. Onze school biedt deze opleiding aan in samenwerking met The British Council in Amsterdam die contact heeft met de Universiteit van Cambridge. Als je Cambridge Engels volgt ga je aan het eind van de eerste klas op excursie naar Engeland en daar logeer je in een Engels gastgezin. 8
4.5 Roosters en tabellen Op het gymnasium krijg je vakken die je op het atheneum niet krijgt: KCV en Latijn vanaf de eerste klas, Grieks vanaf de tweede klas. Daardoor ziet je schoolweek er natuurlijk een beetje anders uit dan die van atheneumleerlingen. Maar dat betekent niet dat je veel langer op school zit! Je hebt namelijk evenveel uren als vwoleerlingen die de BE-lijn volgen. Alleen als je ook Cambridge Engels volgt heb je twee uur meer les per week. In de tweede klas krijg je drie uur per week Grieks en twee uur per week Latijn. De vwoleerlingen van de Bèta Excellent-lijn krijgen vier uur wetenschap en techniekles en een uur extra Nederlands. De meeste gymnasiumleerlingen kunnen die vwo-stof prima in minder tijd behandelen. In de derde heb je zes uur Latijn en Grieks en krijg je een uur minder Engels en een uur minder handvaardigheid/tekenen ten opzichte van de vwo-leerlingen van de BE-lijn. Je kunt dan ook nog Cambridge Engels blijven volgen. De precieze lessentabellen staan in de schoolgids. 5. Vragen en contact Mocht je nog een vraag hebben, dan zijn wij via school altijd te bereiken. De sectie Klassieke Talen: Mw. M. van Gelder Mw. B. Heldring Mw L. Hofstede m.vangelder@baudartius.nl b.heldring@baudartius.nl l.hofstede@baudartius.nl Afdelingsleider van het gymnasium: Dhr. E. Harmsen e.harmsen@baudartius.nl 9
Aan de slag Oefening 1 Hieronder zie je een overzicht van het Griekse alfabet en de uitspraak van de Griekse letters. Kun je daarmee de volgende Griekse woorden ontcijferen? Misschien herken je ook wel de Nederlandse woorden die van deze Griekse woorden zijn afgeleid. κομμα βασις διπλωμα βακτηριον αυτοματος κροκοδιλος λαβυρινθος ακροβατης naam letter uitspraak alfa α a bèta β b gamma γ g als in Engels good delta δ d epsilon ε e dzèta ζ dz èta η è thèta θ th iota ι i of j kappa κ k labda λ l mu μ m nu ν n ksi ξ ks omikron ο korte o 10
pi π p rho ρ r sigma σ of ς s tau τ t upsilon υ u phi φ ph (f) chi χ ch psi ψ ps omega ω lange o Oefening 2 Hieronder vind je een aantal spreekwoorden of uitdrukkingen in het Latijn met hun Nederlandse vertaling. Lukt het je om de uitdrukkingen te koppelen aan de juiste vertaling? stante pede dictum factum veni vidi vici cum grano salis carpe diem amor vincit omnia deo volente cum laude linea recta liefde overwint alles met onderscheiding in een rechte lijn als god het wil op staande voet zo gezegd zo gedaan met een korreltje zout ik kwam, ik zag, ik overwon pluk de dag 11
Zien we jou volgend jaar ook op het gymnasium? 12