Sjostakovitsj-opera wordt orkestwerk

Vergelijkbare documenten
Jaaroverzicht activiteiten Stichting Vrienden van het Radio Filharmonisch Orkest

1. Za 21 oktober 2017 A-capella concert; dirigent Klaas Stok Bernstein; Carter; Copland; Barber; Ives; Thompson; Lauridsen 1 student per stemgroep.

Brautigam en De Waart

Sjostakovitsj vs Beethoven

vrijdag 8 januari 2016, uur inleiding: Michel Khalifa in gesprek met orkestmusici, uur Leden van het Radio Filharmonisch Orkest

Lichtvoetigheid. Radio Filharmonisch Orkest. Andrej Borejko dirigent Nikolaj Znaider viool

Pianoconcert voor Clara

sponsorbrochure 14 maart 2017 Concertgebouw Amsterdam

Italiaanse impressies

Evenementen voor Kringleden

NIEUWSBRIEF, December 2015 NIEUWE PROGRAMMA S!!

vrijdag 20 november 2015, uur voorprogramma kamermuziek uur uitloopfoyer inleiding Madeleine Pfundt uur

Blazers in de balzaal

De nieuwe wereld van de muziek

De Romantische van Bruckner

Nieuwe chef-dirigent philharmonie zuidnederland

Noordse werelden. Radio Filharmonisch Orkest. Dmitri Slobodeniouk dirigent. vrijdag 22 april 2016, uur inleiding Philip Ruitenberg, 19.

NIEUWSBRIEF oktober 2004

Aan de slag bij het orkest

Beelden uit de romantiek

Intrada: Allegro maestoso Capriccio notturno e ariso: Vivace Passacaglia, toccata e corale: Andante con moto

Tsjaikovski goes rococo

Seizoen voor Kringleden

Radio Filharmonisch Orkest

MuziekgebouwEindhoven.nl. óók toegankelijk voor niet-leden! SEIZOEN 15// 16. Vereniging Vrienden ALLE ACTIVITEITEN OP EEN RIJ

SEIZOEN 14// 15. vereniging Vrienden. óók toegankelijk voor niet-leden! ALLE ACTIVITEITEN OP EEN RIJ

Bernstein en Brahms op symfonisch avontuur

Drie avonturiers in de bergen

Historie Groot Omroepkoor Deel 16 - Nog meer dirigenten en componisten

Thomas Zehetmair dirigeert en soleert

Flor dirigeert Mozart en Wagner

Op zoek naar muziek Een introductie van de instrumenten van het symfonieorkest Groep 5-6 Docentenhandleiding

Radio Filharmonisch Orkest

Russische meesters. Radio Filharmonisch Orkest. Русские мастера. Arvo Volmer dirigent*

De Russische Ziel. Radio Filharmonisch Orkest. Jun Märkl dirigent. vrijdag 4 december 2015, uur inleiding Kees Wisse 19.

Melancholie en uitbundigheid

Het Symfonie orkest. Lessuggestie bovenbouw: Lesdoelen: Lesopbouw:

De symfonie. Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen.

Nieuwsbrief Stichting Duyschot Concerten April 2019 nr. 86. Golden Circle Ensemble - Johannes Passion

Informatie voor docent: Les 1

C. Classicisme (galante stijl) Terminologie. Tijdlijn 14/03/17

C'est la France qui danse!

De Russische Oorlogssymfonie

MCO_VO_krant_23_ :15 Pagina 1. MCO Educatie Voortgezet Onderwijs. Muziek. moet je maken! Muziekcentrum van de Omroep www.

WARME ROMANTIEK. Roeland Hendrikx, klarinet Anthony Gröger, cello Liebrecht Vanbeckevoort, piano. zondag 21 mei 2017 Oude Brouwerij Keyser Carel

Rechterkolom: Kalender. Vriendenactiviteiten kalender

Schumann en de uitbundige Tsjechen

Alexeev vlamt met Symfonische dansen

Stichting Vrienden Groot Omroepkoor. Financieel verslag 2015

De hand van de meester

Website Repetitiebezoek philharmonie zuidnederland

Graven van bekende musici in De Bilt/Bilthoven

Podium Azijnfabriek Bethaniestraat 4 s-hertogenbosch. Entree 7,- Vrienden gratis. Martijn Willers piano Joris van den Berg cello

Stichting Vrienden Groot Omroepkoor. Financieel verslag 2014

Indeling Bladmuziek Centrale Bibliotheek

Podium Azijnfabriek Bethaniestraat 4 s-hertogenbosch. Entree 7,- Vrienden gratis

donderdag 20 april t/m zondag 23 april en Pianoconcert Nikolai Alexeev dirigent Yevgeny Sudbin piano

Een uitgelaten Sjostakovitsj

STORYTELLING. Aanbod Romantische componistenverhalen in klank, woord én beeld

a m m r a g rstellen p r o o vo

West Side Story. Film met live orkest. Radio Filharmonisch orkest James Gaffigan dirigent

Lustige Streiche van Strauss en Haydn

Dagdromen en extase. Radio Filharmonisch Orkest. Markus Stenz dirigent Imogen Cooper piano

amsterdam chamber orchestra concertserie concertgebouw

DE MARINIERSKAPEL IN DE DOELEN Maandag 9 en maandag 16 maart 2015

Denken met je hart en voelen met je verstand Het evenwicht volgens dirigent Karel Deseure

The Planets. vrijdag 5 mei t/m donderdag 11 mei

Nieuwsbrief Stichting Duyschot Concerten Maart 2019 nr. 84. Orgelconcert Jaap de Wit

Radio Filharmonisch Orkest

Muziekbibliotheek van de Omroep

Colofon. Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij financiële steun van

Radio Filharmonisch Orkest Serge Baudo dirigent. Dezsö Ránki piano. Wu Xing 1998 voor orkest (Nederlandse première) Eau Bois Feu Terre Métal

concertavond dankzij de Business seat-formule

Culturele Stichting Oude Kerk Oosterbeek

Radio Filharmonisch Orkest

KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST

KamerOrkest Driebergen Opgericht 30 november Concert 22 november Programma Feest der herkenning

Artistiek Jaarverslag Amerfortissimo editie 2014

Radio Filharmonisch Orkest

OOST-VLAAMS SYMFONISCH ORKEST SPONSORDOSSIER 18.

31 OKTOBER T/M 9 NOVEMBER 2008

GEISERS, FJORDEN EN DE RUSSISCHE CONNECTIE. Radio Filharmonisch Orkest. 16 maart uur. serie radio filharmonisch orkest & friends ii-4

2de Biënnale & Concours

Dierbaren lezer. den Muzenmeester. Ik, den Muzenmeester, voel mijn einde naderen en schrijf daarom mijn testament.

PROGRAMMAVOORSTELLEN

Lustrumconcert. Camerata RCO. allen leden van het. Koninklijk Concertgebouworkest. zij spelen. Telemann, Vivaldi, Schubert en Haydn

Classicisme is een korte tijdsperiode in de muziek. Ze loopt van 1750 tot 1810.

De symfonie. Welke symfonie hoor je? Schrijf de juiste volgorde in de kaders bij de cd-hoezen.

Net andersom. alsinl874. Verloren schfflfe 3 Gjjen leven voort in muzie SCHILDERIJENTENTOONSTELLI

Woorden schieten tekort

de concertseries van

1. Concert: za 8 september 2018 Modest Moesorgski - Boris Godoenov Dirigent: Pablo Heras-Casado Koordirigent: Martin Wright

25 jaar NMF. In vogelvlucht

10 vrijdag 11 februari 2011, uur inleiding Huib Ramaer uur

ORLANDO QUINTET CCHA.BE

Conservatoria Symfonieorkest

Kiek ins nao bove. Nieuwe geveltekens in Maastricht. Geen echte gevelstenen, maar meer dan alleen maar een ornament: geveltekens met een verhaal.

OVERIGE (VASTE) ACTIVITEITEN

Transcriptie:

Bernstein serie Groot Omroepkoor Radio Filharmonisch Orkest Muzikale Meesterwerken AVROTROS Klassiek AVROTROS Vocaal vrijdag 12 januari 2018 20.15 uur inleiding Sebastiaan van Eck 19.30 uur Sjostakovitsj-opera wordt orkestwerk Radio Filharmonisch Orkest Thomas Sanderling dirigent Paul Meyer klarinet Johan Wagenaar 1862-1941 Saul en David 1906 Wolfgang Amadeus Mozart 1756-1791 Klarinetconcert in A KV 622 1791 Allegro Adagio Rondo: Allegro PAUZE Dmitri Sjostakovitsj / Veniamin Basner 1906-1975 / 1925-1996 Symfonie 'Katerina Ismailova' (Nederlandse première) 1955/1993 Katerina Haar schoonvader Nacht. De geest De arrestatie Het strafkamp

2 Groot Meezingconcert Na de succesvolle edities van het Meezingconcert in 2016 en 2017, georganiseerd door het Groot Omroepkoor rondom Ein Deutsches Requiem van Brahms en het Requiem van Fauré, gaat het op zondag 4 februari 2018 voor de derde keer gebeuren: dan kunt u weer meezingen met het Groot Omroepkoor, het grootste professionele symfonische koor van Nederland. Op het programma staat Giuseppe Verdi's beroemde Messa da Requiem. Het Meezingconcert vindt plaats in de Grote Zaal van TivoliVredenburg in Utrecht. Het Groot Omroepkoor, het Radio Filharmonisch Orkest, vier solisten en de deelnemers staan evenals vorig jaar onder leiding van de Amerikaanse dirigent Martin Wright, een van de voormalige chef-dirigenten van het Groot Omroepkoor. Het Groot Meezingconcert staat open voor iedereen die van zingen houdt, van beginnende tot ervaren zangers. Voor vooruitblik of aanmelding kijkt u op WWW.GROOTOMROEPKOOR.NL/GROOT-MEEZINGCONCERT-2018 Opname en uitzending De AVROTROS zendt dit concert rechtstreeks uit op NPO Radio 4. Alle luisteraars kunnen volop genieten van de muziek als mobiele telefoons, horloges en gehoorapparaten geen geluid maken. Presentatie voor Radio 4 vanuit de zaal door Mark Brouwers. WWW.RADIO4.NL Drankje na afloop Na het concert is er gelegenheid om een drankje te nuttigen. Podium Witteman zondag 14 januari In het live televisieprogramma Podium Witteman is zondag 14 januari dirigent Werner Herbers te gast. Veel muziek van tussen de wereldoorlogen is verloren gegaan; een hele generatie componisten werd vermalen door de rechtse en linkse dictaturen in Europa. Al jaren schuimt Herbers, zelf zoon van een gevluchte Duitse pacifist, de bibliotheken af naar prachtig repertoire. Verder ontvangt Paul Witteman o.a. cellisten Gautier Capuçon en Quirine Viersen, violiste Rosanne Philippens en de Portugese zanger/gitarist Fernando Lameirinhas. Iedere zondag vanuit de hallen in Amsterdam, Live op NPO 2 (18.10 uur) PODIUMWITTEMAN.NL

Hommages 3 Muzikale hommages zijn van alle tijden. Al in de middeleeuwen gaven componisten een blijk van waardering voor collega s door hun populaire werken heel subtiel of juist vrij nadrukkelijk in hun eigen muziek te verwerken. Deze vorm van eerbetoon maakte later een plaats voor een meer genuanceerde huldeblijk aan invloedrijke toonkunstenaars die hun sporen in de muziek ruimschoots hebben verdiend. Sommigen kwamen daarbij onvermijdelijk iets meer in beeld dan de anderen, zoals veelvuldig geëerde Bach, Couperin of Sjostakovitsj. Maar ook een musicus met bij zondere prestaties of een instrument met een tot verbeelding sprekend klankpalet blijken voldoende inspiratie voor een hommage. Zelfs een bijbels verhaal maakt bij nader inzien een kans op een muzikale hommage, mits zo indrukwekkend en cultuurbepalend als de spreekwoordelijke David en zijn muziekkunst. Een componist en zijn muziek, een instrument en zijn speler, een verhaal en zijn betekenis, dat zijn slechts drie mogelijkheden die in de muziekgeschiedenis voor drie verrassende hommages hebben gezorgd. Repertoirestuk voor Nederlandse orkesten In zijn boek Een eeuw Nederlandse muziek (1950) rekende Eduard Reeser Johan Wagenaar (1862-1941) samen met Bernard Zweers en Alphons Diepenbrock tot de drie leidende figuren die aan het begin van de vorige eeuw bij de Nederlandse muziek de toon aangaven. Dat deze toon in Wagenaars geval enigszins Duits getint was, sprak in het voordeel van de componist. Volgens zijn tijdgenoten had deze Utrechtse koordirigent, organist en directeur van de Muziekschool van Toonkunst alles in zich om de Nederlandse Richard Strauss te worden. Zijn opera s, orkest- en kamermuziek waren bovendien schitterend georkestreerd, wat meteen de vergelijking met de orkestratiekunst van Hector Berlioz opriep.

4 SAUL EN DAVID DOOR REMBRANDT JOHAN WAGENAAR Ook het symfonische gedicht Saul en David, gecomponeerd ter gelegenheid van Rembrandts driehonderdste verjaardag in 1906, sprak direct tot de verbeelding. Hier volgde de componist het oudtestamentische verhaal van koning Saul die door het harpspel van de jonge David van zijn neerslachtigheid werd genezen. Stap voor stap maakte hij een muzikale reconstructie van Sauls lijdensweg en zijn uiteindelijke genezing: van melancholie en soberheid tot het terugvinden van rust en levensvreugde. Ook het schilderij Saul en David van Rembrandt werd niet vergeten. Wagenaars cadens voor een solo harp past naadloos bij het onderwerp van Rembrandts doek, dat tegenwoordig in het Mauritshuis te zien is: de ontroerde koning, die zijn tranen aan een gordijn droogt, en de knielende David die met zijn wonderbaarlijke harpklanken troost biedt. De muziek van Wagenaar werd door zijn tijdgenoten net zo hoog gewaardeerd als Davids spreekwoordelijke harpspel. Saul en David werd een repertoirestuk, dat, volgens Reeser, een welkome verfrissing in het Nederlandse orkestrepertoire bracht. Hij beweerde dat er voor die tijd nog geen andere vergelijkbare mee slepende en briljant-klinkende orkestmuziek in ons land werd gecomponeerd. Wagenaars energieke en kleurrijke concertstukken, ouvertures en symfonische gedichten zoals Saul en David kwamen precies op het juiste moment, toen orkesten en het publiek na ein delijk uit den ban van Schumann en Brahms te zijn geraakt, nog moeite genoeg had om zich uit dien van Liszt en Wagner te be vrijden. Klarinet of bassetklarinet? Blaasinstrumenten zijn onmisbaar in een orkest, maar ook als solo-instrumenten bieden ze aan componisten voldoende mogelijkheden om hun specifieke klankspectrum en timbre te onderzoeken. Na de baanbrekende orkestraties van Carl Stamitz in de jaren vijftig van de achttiende eeuw was het de beurt aan Joseph Haydn en Wolfgang Amadeus Mozart om de solerende blazers van hun virtuoze kant te laten zien en steeds nieuwe instrumentencombinaties uit te proberen. Bij het schrijven van het Klarinetconcert (1791) had Mozart de eerste uitvoerder al in gedachten: de Weense klarinettist Anton Stadler (1753-1812), beroemd door zowel zijn virtuoze spel als het turbulente liefdesleven dat toentertijd veel stof deed opwaaien. Tijdgenoten roemden zijn technische perfectie, muzikaliteit en een bijzonder donkere klank in lage registers. Deze lage registers

hadden een enigszins prozaïsche reden: Stadler speelde op een speciaal voor hem verwaardigde bassetklarinet die in het lage register een genoteerde C in plaats van de gebruikelijke E kon bereiken. Talloze ritornello s, soli en sequensen die Mozart voor zijn favoriete speler in petto had, maakten het concert, en daarmee ook zijn solerende instrument, immens populair. De kans dat de exclusieve bassetklarinet tot de meest gangbare instrumenten ging behoren, was echter veel te klein. In 1801 besloot de componist en uitgever Johann André een veel breder publiek voor Mozarts concert te bereiken door alle verwijzingen naar Stadlers bassetklarinet eigenhandig te verwijderen. Hij maakte er een eigen versie voor een A-klarinet van, met een octaaf hoger getransponeerde noten. Een paar jaar later leek al niemand zich te herinneren dat Mozarts Klarinetconcert ooit anders had geklonken. En zo werd dit concert bijna honderdvijftig jaar lang uitgevoerd, totdat de eerste reconstructies van de originele (intussen verloren) versie van Mozart geïntroduceerd werden. Een verdwenen autograaf, een postume publicatie en het feit dat het concert één van de laatste voltooide composities van Mozart was, maakten er een legen darisch muziekwerk van. Hommage aan Sjostakovitsj De Sovjet-componist Veniamin Basner maakte nooit een geheim van zijn diepe bewondering voor Dmitri Sjostakovitsj. Zelfs niet toen hij na de try-out van zijn Eerste symfonie door de muziek commissie van de Sovjet-componistenbond misprijzend een kleine Sjostakovitsj werd genoemd. De symfonie kreeg geen groen licht en de 33-jarige Basner werd genoodzaakt om zijn brood met filmmuziek te verdienen. Precies zoals Sjostakovitsj zelf, die door de jaren heen zijn uitvlucht vaak genoeg in de film- en theater muziek moest zoeken. Dankzij de steun van de componist, die de binnenkomende opdrachten naar zijn vroegere leerling begon door te schuiven, kreeg Veniamin voet aan de grond bij filmstudio s. Hij groeide uit tot een van de meest populaire liedjes- en soundtrack-componisten in de Sovjet-filmmuziekgeschiedenis, met meer dan honderd films op zijn naam. Dat hij ook nog twee opera s, vocale- en kamermuziek, het celloconcert Koning David en de Symfonie Katerina Ismailova op zijn oeuvrelijstje had staan, kwam veel minder in de publiciteit. Vandaag de dag wacht Basners serieuze muziek nog steeds op de aandacht van de klassieke muziekliefhebbers. 5 WOLFGANG AMADEUS MOZART DOOR JOSEPH LANGE, 1790

6 DMITRI SJOSTAKOVITSJ IN DE JAREN 30 Officieel leerde Veniamin Basner ( 1925-1996) Dmitri Sjostakovitsj kennen in 1944, aan het begin van zijn viool- en compositiestudie aan het Nikolaj Rimski-Korsakov Conservatorium van Leningrad. Maar zijn muziek kende hij al veel langer. Als dertienjarige violist raakte hij al gefascineerd door Sjostakovitsj Vijfde symfonie die hij in de concertzaal van zijn geboortestad Jaroslavl hoorde. In Leningrad kwam Basner erachter dat zijn compositieleraar zijn belangstelling voor de Joodse muziekfolklore deelde en bovendien ook van Mahler hield. Tijdens lange vertrouwelijke gesprekken vertelde Sjostakovitsj over zijn eigen werken en hoe erg hij het vond dat hij van zijn opera Lady Macbeth uit het district Mtsensk voorgoed afscheid had moeten nemen. Na de veelbelovende premières in Moskou en Leningrad in januari 1934 werd de opera met veel succes in New York, Praag, Stockholm, Kopenhagen, Zagreb en Zürich uitgevoerd. De publicatie van het beruchte anonieme stuk Chaos in plaats van muziek in de krant Pravda maakte in 1936 een abrupt einde aan alle Sovjet-uitvoeringen. Jarenlang bleef Sjostakovitsj echter op een nieuwe kans hopen en componeerde in 1955 zelfs een nieuwe bewerking van Lady Macbeth. Maar ook deze versie moest tot 1962 wachten, totdat de opera onder de titel Katerina Ismailova in première ging in Moskou. De oorspronkelijke versie bleef in het archief van Sjostakovitsj liggen. De publicatie van het beruchte anonieme stuk "Chaos in plaats van muziek" in de krant Pravda maakte in 1936 een abrupt einde aan alle Sovjet-uitvoeringen Veniamin Basner hoorde vaak hoe Sjostakovitsj over het ongelukkige lot van zijn favoriete werk klaagde. Op een dag begon de componist zelfs met het idee te spelen om er een symfonie van te maken, maar verder dan een hardop uitgesproken gedachte kwam het niet. In 1993 besloot Basner het idee van zijn leraar zelf uit te werken en de symfonie voor en in plaats van Sjostakovitsj alsnog te componeren. Twee jaar later en zestig jaar na de première van Lady Macbeth uit het district Mtsensk werd Basners symfonie Katerina Ismailova een feit. Daarmee eerde hij Dmitri Sjostakovitsj, de dierbare leraar en vriend, en maakte hij een klinkende hommage aan zijn legendarische opera. VENIAMIN BASNER Olga de Kort

7uitvoerenden Thomas Sanderling, dirigent Thomas Sanderling groeide op in Sint- Petersburg, waar zijn vader, de gevierde dirigent Kurt Sanderling, vaste dirigent was van het Filharmonisch Orkest van Sint-Petersburg. Hij studeerde af aan de muziekschool van het Conservatorium van Leningrad en studeerde daarna orkestdirectie aan de Hochschule für Musik in Oost-Berlijn, waarna hij op 24-jarige leeftijd muziekdirecteur werd van de Opera van Halle. Als mid-twintiger dirigeerde hij alle belangrijke orkesten en operahuizen in Oost-Duitsland, waaronder de Staatskapelle Dresden en het Gewandhausorchester in Leipzig en won hij de Berlijnse kritiekprijs voor zijn operavoorstellingen in de Komische Oper Berlijn. Zijn cd-opname van Sjostakovitsj Michelangelo-suite (première-opname) leidde ertoe dat hij assistent werd van zowel Herbert von Karajan als Leonard Bernstein. Begin jaren tachtig werd hij vaste gastdirigent van de Deutsche Staatsoper Unter Den Linden, wat leidde tot zijn succesvolle debuut bij de Wiener THOMAS SANDERLING Staatsoper met Die Zauberflöte. Onmiddellijk daarna nodigde de Wiener Staatsoper hem uit om Le nozze di Figaro te leiden - de eerste uitvoering na de dood van Karl Böhm. Hij heeft vele prijzen en wedstrijden gewonnen en is vooral bekend om het Duitse, Russische en Franse orkestrepertoire. Thomas Sanderling heeft jarenlang nauwe banden gehad met Sjostakovitsj en zijn familie en werkt nog steeds in nauwe samenwerking met Irina Sjostakovitsj. Aanvankelijk ontmoette hij Dmitri Sjostakovitsj tijdens zijn debuut in Moskou en leidde hij het Staatsorkest van Rusland, op uitnodiging van Jevgeni Svetlanov, na het winnen van een directiecompetitie in Oost-Duitsland. Zeer onder de indruk vertrouwde Sjostakovitsj hem de vertaling toe in het Duits van de teksten van de Dertiende en Veertiende symfonie en dirigeerde hij de Duitse premières van beide werken. Paul Meyer, klarinet Klarinettist Paul Meyer (1965) trad al op zijn dertiende op met het Orchestre Symphonique du Rhin. Hij studeerde klarinet en orkestdirectie aan het Parijse conservatorium en de Musikhochschule in Bazel. Na het winnen van het Franse Concours voor Jonge Musici in 1982 en de prestigieuze USA Young Concert Artists Auditions in 1984, raakte zijn dirigeerambitie tijdelijk op de achtergrond. Hij trad op als solist met orkesten als het Koninklijk Concertgebouw Orkest, het BBC Philharmonic Orchestra, de Ber liner Symphoniker, de Dresden Philharmoniker, het Orchestre National

8 de France, het Orchestre de Paris, het Orchestre de la Suisse Romande, de Radio Kamer Filharmonie en met dirigenten als Myung-Whun Chung, Esa-Pekka Salonen, Sir Yehudi Menuhin, Marek Janowski, Kent Nagano, Emmanuel Krivine, Sylvain Cambreling, Luciano Berio, Ulf Schirmer, Heinrich Schiff, Michael Schønwandt en David Zinman. Componisten die speciaal voor Paul Meyer werken schreven waren Michael Jarrell, Thierry Escaich, Jean- Louis Agobet, Hans Werner Henze, Gerd Kuhr, Krysztof Penderecki en Luciano Berio. Als dirigent had Paul Meyer tussen 2007 en 2009 een verbintenis met het Filharmonisch Orkest van Seoul. Sinds 2010 is hij chef-dirigent van het Kosei Blaas Orkest in Japan. Dit jaar verzorgt Paul Meyer de première van het Klarinetconcert dat Peter Eötvös in opdracht schreef voor het 100-jarig jubileum van het Orchestre de la Suisse Romande. Op 17 februari 2012 was Paul Meyer in het Vrijdagconcert solist in Mozarts Klarinetconcert en Debussy s Rapsodie voor klarinet en orkest. PAUL MEYER Radio Filharmonisch Orkest Het Radio Filharmonisch Orkest, opgericht in 1945, is een onmisbare schakel in het Nederlandse muziekleven. Het orkest speelt bijzonder geprogrammeerde symfonische concerten en concertante opera-uitvoeringen. Nederlandse en wereldpremières vormen een belangrijk onderdeel van het repertoire. De meeste concerten vinden plaats in het kader van de concertseries AVROTROS Vrijdagconcert (TivoliVredenburg Utrecht) en NTR ZaterdagMatinee en Het Zondagochtend Concert (Koninklijk Concertgebouw Amsterdam) en worden live worden uitgezonden op NPO Radio 4. Met de concertreeksen Pieces of Tomorrow en Out of the Blue in Tivoli- Vredenburg en met lunchconcerten in het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum weet het orkest nieuwe muziekliefhebbers van alle leeftijden te bereiken. Markus Stenz is sinds 2012 chef-dirigent. Zijn voorgangers zijn Albert van Raalte, Paul van Kempen, Bernard Haitink, Jean Fournet, Willem van Otterloo, Hans Vonk, Sergiu Comissiona, Edo de Waart en Jaap van Zweden. Het orkest werkte bovendien samen met gastdirigenten als Leopold Stokowski, Kirill Kondrashin, Antal Doráti, Charles Dutoit, Mariss Jansons, Michael Tilson Thomas, Gennady Rozhdestvensky, Christoph Eschenbach, Pablo Heras- Casado, Vasily Petrenko, Vladimir Jurowski en Valery Gergiev. De Amerikaan James Gaffigan is vaste gastdirigent sinds het seizoen 2011-2012; Bernard Haitink heeft als beschermheer zijn naam aan het orkest verbonden.

Cd s met werken van hedendaagse componisten als Harvey, Torstensson en MacMillan, of de registratie van Wagners Parsifal live in de NTR ZaterdagMatinee onder leiding van Jaap van Zweden werden met prijzen als de Edison Klassiek onderscheiden. Meer recent verschenen Bruckners symfonieën onder leiding van Jaap van Zweden op cd, en bovendien Willem Jeths Blokfluitconcert (met Markus Stenz en Erik Bosgraaf) en Eerste symfonie (met Edo de Waart), Eine Lebensmesse van Van Gilse (met Groot Omroepkoor, solisten en Markus Stenz) en vioolconcerten van Sjostakovitsj en Goebaidoelina (met Simone Lamsma en respectievelijk James Gaffigan en Reinbert de Leeuw). Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan de uitgave van de zeven Prokofjev-symfonieën (James Gaffigan). In 2014 kreeg het Radio Filharmonisch Orkest een Edison Klassiek Oeuvreprijs toegekend voor zijn verdiensten voor het Nederlandse muziekleven. Als belangrijk bespeler van het Concertgebouw ontving het orkest samen met het Groot Omroepkoor in september 2017 de Concertgebouw Prijs, na eerdere prijswinnaars als Sir John Eliot Gardiner, Yo-Yo Ma, Janine Jansen en Thomas Hampson. Het Radio Filharmonisch Orkest maakt deel uit van de Stichting Omroep Muziek, samen met het Groot Omroepkoor en de productieafdeling van de concertseries van Radio 4 (NTR en AVROTROS). WWW.RADIOFILHARMONISCHORKEST.NL volg het orkest via twitter (@radiofilhorkest) en facebook 9

10 Radio Filharmonisch Orkest BESCHERMHEER Bernard Haitink CHEF DIRIGENT Markus Stenz HONORARY CHIEF CONDUCTOR Jaap van Zweden ERE DIRIGENT Edo de Waart VASTE GASTDIRIGENT James Gaffigan ASSISTENT DIRIGENT Frans-Aert Burghgraef EERSTE VIOOL Joris van Rijn Dimiter Tchernookov Fred Gaasterland Roswitha Devrient Maria Escarabajal Alberto Facanha Johnson Mariska Godwaldt Josje ter Haar Masha Iakovleva Kerstin Kendler Pamela Kubik Theo Ploeger Gerrie Rodenhuis Ruud Wagemakers Miyuki Konoe TWEEDE VIOOL Eveline Trap Andrea van Harmelen Ian van den Berk Esther de Bruijn Michiel Eekhof Wouter Groesz Yvonne Hamelink Annemarie van Helderen Esther Kövy Dana Mihailescu Alexander van den Tol Nina de Waal Frits Wagenvoorde Marie Chiarizia ALTVIOOL Francien Schatborn Frank Brakkee Huub Beckers Arjan Wildschut Igor Bobylev Sabine Duch Marije de Jong - Helder Erik Krosenbrink Annemijn den Herder Annemarie Konijnenburg Robert Meulendijk Ewa Wagner CELLO Michael Stirling Anton Istomin Harm Bakker Winnyfred Beldman Mirjam Bosma Crit Coenegracht Sebastiaan van Eck Anneke Janssen Ansfried Plat Arjen Uittenbogaard CONTRABAS Rien Wisse Walter van Egeraat Annika Pigorsch Edward Mebius Jim Schultz Sjeng Schupp Stephan Wienjus Eduard Zlatkin FLUIT Barbara Deleu Ellen Alberts Maike Grobbenhaar HOBO Hans Wolters Marjolein Koning Yvonne Wolters KLARINET Harmen de Boer Diede Brantjes Esther Misbeek Sergio Hamerslag SAXOFOON Femke IJlstra FAGOT Jos Lammerse Freek Sluijs Desirée van Vliet HOORN Petra Botma-Zijlstra Fréderick Franssen Rebecca Grannetia Martijn Appelo TROMPET Hessel Buma Hans van Loenen Raymond Rook Hans Verheij TROMBONE Jaume Gavilan Agullo Victor Belmonte Albert Brandt Attema TUBA Bernard Beniers PAUKEN Mark Haeldermans SLAGWERK Hans Zonderop Vincent Cox Esther Doornink Paula Brouwer Jennifer Heins René Oussoren HARP Marianne Smit Kerstin Scholten

11 vrijdag 19 januari 2018 20.15 uur TivoliVredenburg, Utrecht inleiding Huib Ramaer, 19.30 uur SERIES GROOT OMROEPKOOR, AVROTROS VOCAAL Marcus Creed dirigeert Mahler en Bruckner Groot Omroepkoor RFO Koperensemble Marcus Creed dirigent Bruckner Zwei Aequale Bruckner Ave Maria Bruckner Christus factus est Bruckner Virga Jesse T. de Leeuw Transparence Tsjaikovski Cherubijnse hymne uit de Liturgie van de heilige Johannes Crysostomos Penderecki Cherubijns lied Mahler / Gottwald Die zwei blauen Augen uit Lieder eines fahrenden Gesellen Mahler / Gottwald Im Abendrot (Adagietto uit de vijfde symfonie) vrijdag 26 januari 2018, 20.15 uur TivoliVredenburg, Utrecht inleiding Sebastiaan van Eck 19.30 uur SERIES BERNSTEIN / RADIO FILHARMONISCH ORKEST / AVROTROS KLASSIEK Bernstein en Brahms op symfonisch avontuur Radio Filharmonisch Orkest Edo de Waart dirigent Sasha Cooke mezzosopraan Gerard van Andel althobo Hessel Buma trompet Copland Quiet city Bernstein Eerste symfonie 'Jeremiah' Brahms Eerste symfonie volgende concerten

12 zaterdag 20 januari 2018, 14.15 uur Concertgebouw, Amsterdam WWW.ZATERDAGMATINEE.NL Componeren met open oren Radio Filharmonisch Orkest Edward Gardner dirigent Jean-Efflam Bavouzet piano Janáček Taras Bulba Bartók Eerste pianoconcert Lutosławski Derde symfonie zaterdag 27 januari 2018, 14.15 uur Concertgebouw, Amsterdam WWW.ZATERDAGMATINEE.NL Een staaltje 'ouderwetse' meerstemmigheid: Vivaldi en Pergolesi Ghislieri Choir & Consort Giulio Prandi dirigent Pergolesi Mis in D Jommelli Miserere Vivaldi Dixit Dominus RV 594 colofon PROGRAMMERING Astrid in t Veld PRODUCTIE Manon Tuynman MARKETING & COMMUNICATIE Marco van Es, Mary Fan Zandkamp ADMINISTRATIE & FINANCIËN Stichting Omroep Muziek MANAGER RADIO FILHARMONISCH ORKEST & GROOT OMROEPKOOR Wouter den Hond PRESENTATIE AVROTROS NPO RADIO 4 Mark Brouwers EINDREDACTIE AVROTROS NPO RADIO 4 Tim Moen ARTISTIEK LEIDER Kees Vlaardingerbroek DIRECTEUR STICHTING OMROEP MUZIEK Roland Kieft PROGRAMMATOELICHTING Olga de Kort REDACTIE PROGRAMMABOEK Clemens Romijn VORMGEVING Dorine Verharen EINDREDACTIE Onno Schoonderwoerd