CLP na 1 juni. Benelux Technical LubricantsSeminar 9/06/2015



Vergelijkbare documenten
Wijzigingen voor chemische producten

De indeling van gevaarlijke stoffen volgens CLP bekeken vanuit SEVESO

Het nieuwe veiligheidsinformatieblad voor chemische producten

Prebes Studiedag chemische agentia

CLP-gevarenklassen in relatie met SEVESO

REACH en CLP verplichtingen voor de komende jaren

Impact CLP op SEVESO en VLAREM

EU-GHS Verordening in vogelvlucht

EU-GHS. Classification, Labeling and Packaging Regulation (CLP) Verordening 1272/2008 HS

REACh-GHS/CLP in de praktijk

Aftellen tot Brzo 2015

Hoe Harmonized is GHS?

CLP aanmelding aan het antigifcentrum

Risicoanalyse chemische agentia. Wettelijk kader

Basis Veiligheidsinformatieblad Wat? Wanneer? Hoe?

2010 Een cruciaal jaar voor registratie en indeling van chemische stoffen

Reach en GHS. 11 februari 2010 / Utrecht

EU-GHS: Workshop 1: Consequenties voor eigen bedrijfsvoering. Presentator: Maurits van Kolck

Wat betekent EU-GHS voor u?

Wat betekent EU-GHS voor u?

Van indeling naar etiket. Mengseldag. 10 april Workshop Etiketteren

De nieuwe etikettering CLP

Indelen en kenmerken van stoffen en. mengsels in CLP (EU-GHS) mengsels; CLP. Inleiding. Wat betekent dit voor mij? De Veranderingen.

Het Rebo GHS handboek. Hulp bij de etikettering van chemische stoffen (EU-GHS/CLP) (EG) Nr. 1272/2008.

Publicatieblad van de Europese Unie L 16/1

REACH en EU-GHS: nieuwe regels voor chemische stoffen

Wat betekent EU-GHS voor u?

Een kwestie van REACH & CLP. Rene de Graaff. Reach Chemical Control, Lyondell Basell Industries

Wat betekent EU-GHS voor u?

Algemene informatie over CLP

Toepassing CLP-GHS in het onderwijs. Programma

Rijksoverheid EU-GHS. Eén systeem voor indelen, etiketteren en verpakken van chemische stoffen en mengsels

GHS - CLP. Tom Bieseman Product Expert

CLP verordening 1272/2008: de gevolgen. Andy D hollander Local Product Expert Benelux

1. IDENTIFICATIE VAN DE CHEMISCHE STOF OF HET MENGSEL EN DE ONDERNEMING

De nieuwe etikettering van gevaarlijke stoffen volgens CLP (GHS)

Wat betekent EU-GHS voor u?

31 mei Eerstvolgende deadline voor de registratie van geleidelijk geïntegreerde stoffen

EU-GHS: van leverancier tot klant, omgaan met de verplichtingen. Presentator: Maurits van Kolck

ViB2.0 VERANDERINGEN IN DE WERELD VAN HET VEILIGHEIDSINFORMATIEBLAD. Ivo Erens Dangerous Substances Communication advies.

Wat betekent EU-GHS voor u?

REACH, CLP & ViB. Status update

Wat betekent EU-GHS voor u?

CLP op de werkvloer. Prebes West-Vlaanderen 21/05/2012 CLP en integratie van veiligheid in een kwaliteitsysteem

Veiligheidsinformatiebladen Van hazard naar risk

G.H.S. - C.L.P. Globally Harmonised System Classification Labelling Packaging de toepassing van de EG-Verordening 1272/2008

Wat betekent EU-GHS voor u?

Gevaarlijke Stoffen. Een vooruitblik naar Wet-/regelgeving Wat gaat er in 2015 aan komen?

Impact van de REACH verordening op de zorginstellingen Jean-Pierre FEYAERTS 7 juni 2012

EU-GHS: nieuwe regels over etikettering en indelen van gevaarlijke stoffen

Van indeling naar etiket

Indelen van stoffen en mengsels volgens CLP

VLAREM-trein 2013 een toelichting

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Hierbij gaat voor de delegaties document D033652/02 - BIJLAGE.

Nieuwe gevarenindeling van Adhesive Technologies. Implementatie van de CLP in de EU

Chemische producten In 2010 verandert de etikettering! Synthesedossier

(Voor de EER relevante tekst)

(Voor de EER relevante tekst) (1) Bijlage III bij Richtlijn 2008/98/EG bevat een lijst van gevaarlijke eigenschappen van afvalstoffen.

Betreft : Aanvraag tot toelating voor het product: Aquaprotect - Tabs

Registratie Evaluatie Autorisatie. CHemische. REACH en arbeidsomstandigheden. van. stoffen VROM / DGM / SAS. 15 de Symposium NVVA, 22-23

GHS komt eraan! Globally Harmonised System of Classification and Labelling of Chemicals

Betreft : Aanvraag tot toelating voor het product: Blue Ocean - Chlor-O-Galet

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING Classificatie volgens CLP-GHS. Gelet op de aanvraag ingediend op 22/04/2016. De Minister van Leefmilieu beslist:

Circulaire ETIKETTERING VAN CHEMISCHE PRODUCTEN

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

De Minister van Leefmilieu beslist:

Wijziging van de kennisgeving aanvaard

ÅM RUBRIEK 1 Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming

Extended SDS. Steven Van de Broeck adviseur essenscia

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

RUBRIEK 1: Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming

Veiligheidsinformatieblad volgens Verordening (EG) nr. 1907/2006 (REACH)

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

De klassieke oranje HSID-symbolen vervallen en worden vervangen door de nieuwe GHS/CLP-pictogrammen.

INHOUD. Woord vooraf... v Ten geleide... vii Lijst van schema s... xv Lijst van verkort geciteerde bronnen en andere afkortingen...

TOELATINGSAKTE. Wederzijdse parallele erkenning - Uniek Biocide. De Minister van Leefmilieu beslist:

PUBLIC LIMITE L. Brussel, 2 maart 2012 (05.03) (OR. en) RAAD VA DE EUROPESE U IE 7180/12 LIMITE COMPET 128 E V 169 CHIMIE 17 MI 144 E T 52

Productbeleid Opleiding CLP voor experten

EUROPEES PARLEMENT. Geconsolideerd wetgevingsdocument EP-PE_TC1-COD(2007)0121(PAR14) ***I STANDPUNT VAN HET EUROPEES PARLEMENT

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

AANVAARDING VAN DE KENNISGEVING. Gelet op de aanvraag ingediend op 29/10/2015. Gelet op het advies van het Comité voor Advies inzake Biociden

Orde in de chaos van genotificeerde classificaties

Update REACH. Jolanda Neeft Branchecoordinator NRK. 11 sept

Indeling van mengsels voor gezondheidsgevaren. volgens EU-GHS/CLP. Kennisdag CLP mengsels. Andre Muller, RIVM 10 April 2015

1.3. Details betreffende de verstrekker van het veiligheidsinformatieblad. Classificatie overeenkomstig de EG-richtlijnen 1999/45/EG en 67/548/EWG

TOELATINGSAKTE Hernieuwing. Gelet op de aanvraag ingediend op: 09/02/2011. De Minister van Leefmilieu beslist:

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

A7-0319/ Voorstel voor een richtlijn (COM(2013)0102 C7-0047/ /0062(COD)) Door de Commissie voorgestelde tekst

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

Veelgestelde vragen Versie 21/04/2015

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

REACH. voor retailers (non food)

FEDERALE OVERHEIDSDIENST VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU

TOELATINGSAKTE Hernieuwing. Gelet op de aanvraag ingediend op: 05/04/2011. De Minister van Leefmilieu beslist:

TOELATINGSAKTE Classificatie volgens CLP-GHS Gelet op de aanvraag ingediend op 28/10/2013. De Minister van Leefmilieu beslist:

Transcriptie:

CLP na 1 juni Benelux Technical LubricantsSeminar 9/06/2015 Tine Cattoor Sr. Adviseur productbeleid tcattoor@essenscia.be Inhoud & doel CLP Meer gevaarlijke chemische producten => nieuwe evaluatie nodig in elk bedrijf: - Milieuwetgeving - Bescherming werknemers Overgangstermijnen Nieuwe criteria leiden tot meer gevaarlijke producten Informatie in de keten Etiket (uitgebreid) Veiligheidsinformatieblad (VIB) Indien gevaarlijk, dan 2 1

Afkortingen ATP Adaptation to technical progress OC Operationele Condities CLP CLH Classification, Labelling & Packaging 1272/2008 Harmonised classification & labelling (CLP annex VI) PBT RBM Persistent bioaccumulerend en toxisch risicobeheersmaatregel CoRAP Community Rolling Action Plan SDS Safety data sheet DPD Gevaarlijke preparaten richtlijn SVHC Substance of very high concern DSD Gevaarlijke stoffen richtlijn vpvb/zpzb Very Persistent very bioaccumulative ES GHS Exposure Scenario Globally Harmonised System 3 Overzicht chemische stoffen wetgeving Stoffenrichtlijn 67/548/EEG Preparatenrichtlijn 1999/45/EG CLP (1272/2008) Van kracht 20 januari 2009 definitief voor: Stoffen 1/12/2010 Mengsels 1/06/2015 Evaluatie bestaande stoffen RL 793/93/EG REACH (1907/2006) Vanaf 1 juni 2007 4 Op markt brengen en gebruik RL 76/769/EEG veiligheidsinformatieblad RL 91/155 93/112-2001/58 REACH (1907/2006) bijlage XVII Vanaf 1 juni 2009 REACH (1907/2006) vanaf 1 juni 2007 REACH annex II (453/2010) Vanaf 1/12/2010 REACH annex II (830/2015) 4 Vanaf 1/06/2015 2

Op de markt brengen chemische producten Verplichting tot beoordeling van de gevaren (volgens DPD/ CLP) Voor gevaarlijke stoffen en mengsels (volgens DPD/ CLP) Etikettering volgens (DPD) CLP Veiligheidsinformatieblad opmaken (REACH annex II) Voor niet gevaarlijke mengsels op verzoek Bij op de markt brengen van gevaarlijke mengsels melden aan het antigifcentrum In elke lidstaat waar het product op de markt wordt gebracht BE: 48u op voorhand 5 Overzicht verplichtingen gevaarlijke producten Niet gevaarlijk Min. Info etiket (identificatie product en leverancier, inhoud) Niet gevaarlijk, maar gevaarlijke bestanddelen CLP etiket in bepaalde gevallen VIB op verzoek rubriek 2.1 geen indeling mengsels Rubriek 3 gevaarlijke bestanddelen Gevaarlijk mengsel CLP etiket VIB Rubriek 2.1 indeling mengsel Rubriek 3 gevaarlijke bestanddelen Vrijwillige aangifte antigifcentrum Verplichte aangifte antigifcentrum 6 3

Aangifte antigifcentrum België: www.antigifcentrum.be Ten laatste 48h voor het op de markt brengen Voor alle gevaarlijke mengsels: consumenten, professionele en industriële gebruikers Biocides, PPP, Cosmetics (EU database) Don tforgettopayyourfeestothe Federal Services! 7 Aangifte antigifcentrum = productnotificatie Nederland: www.productnotificatie.nl / www.umcutrecht.nl/nvic Voor alle gevaarlijke mengsels SDS + aanvullende samenstelling Enkel oproepen van medicic en professionele hulpverleners Geen vergoeding 8 4

Nummer antigifcentrum België Op VIB van gemelde producten Nummer verplicht op: Biociden Gewasbeschermingsmiddelen Nummermag op etiket gemelde producten Nederland Op elk VIB (ongeacht of het product moet gemeld worden) Met vermelding uitsluitend voor professionele hulpverleners Nummer NIET op het etiket Aangifte antigifcentra ook in andere lidstaten Export buiten BE? In elke EU lidstaat notificatieverplichtingen! Info verplichtingen en vergoedingen variëren! Overzichtslijst bevoegde instanties per land : http://ec.europa.eu/growth/sectors/chemicals/poisoncentres/index_en.htm Harmonisatie ikvart 45 CLP IN ONTWIKKELING Harmonisatie van info (harmonisatie van systeem, taal, voorwaarden) 10 10 5

CLP Overgangstermijnen Meer gevaarlijke mengsels door nieuwe criteria CLP? Regulation (EC) No 1272/2008 on the Classification, Labelling and Packaging of substances and mixtures regels en criteria voor de gevarenindeling en etikettering van chemische stoffen en mengsels (annex I) lijst met EU geharmoniseerde classificaties (annex VI) verplichting tot notificatie C&L aan ECHA voor de C&L inventory Van kracht sinds 20 januari 2009 Gefaseerde inwerkingtreding Ter vervanging van de Stoffenrichtlijn 67/548/EG en de Preparatenrichtlijn 1999/45/EG sinds 1 juni 2015 Wordt regelmatig aangepast (via zgn. ATPs) Uitbreiding / wijziging annex VI Aanpassing CLP aan periodieke herziening GHS 12 6

overgang - indeling 20 Jan 2009 1 Dec 2010 1 Juni 2015 Stoffen EU verplicht 67/548 CLP optie CLP verplicht* CLP verplicht DSD verplicht DSD verplicht* Mengsels * zowel CLP als DSD op SDS EU verplicht 1999/45 CLP optie DPD verplicht CLP optie DPD verplicht CLP verplicht 13 Overgang - etiket 20 Jan 2009 1 Dec 2010 1 Juni 2015 1 Dec 2012 1 Juni 2017 Stoffen EU verplicht 67/548 Mengsels EU of CLP (indien CLP class.) 1 etiket! CLP verplicht CLP verplicht EU optie* * Indien al op de markt met EU etiket vóór de deadline EU verplicht 1999/45 EU of CLP (indien CLP classified.) 1 etiket! CLP verplicht EU optie* 14 7

Wijzigingen etiketten vanaf 1/06/2015 Nieuwe gevaarspictogrammenmet meer gevarenaanduidingen en veiligheidsaanbevelingen door CLP (1272/2008) Meer gevaarlijke mengsels door strengere criteria in CLP > 1/06/2015 15 15 Nieuwe criteria ontvlambare vloeistoffen CLP GHS gevaar waarschuwing waarschuwing Cat. 1 V p < 23 C & T k < 35 C Cat. 2 V p < 23 C & T k > 35 C Cat. 3 23 C < V p < 60 C 21 23 55 60 F +,,R12 V p <0 & T k < 35 C R10 Cat. 4 60 C < V p < 93 C 93 C vlampunt F,,R11 DSD/DPD 16 8

Nieuwe grenswaarden acute toxiciteit Acute orale toxiciteit Conversietabel annex VII DSD CLP T+; R28 Acute tox 2 H300 T; R25 Acute tox 3 H301 Xn; R22 Acute tox 4 H302 R28 R25 R22 25 200 5 50 300 2000! LC50 mg/kg lichaams gewicht Categorie 1 H300 Categorie 2 H300 Categorie 3 H301 Categorie 4 H302 17 17 Aspiratie H304 DSD/DPD mengsels met KWS in een gezamenlijke concentratie van minstens 10% en kinematische viscositeit < 7mm²/s bij 40 C CLP Gevaarspictogram P-zin nummer P-zin Situatie P301+P310 NA INSLIKKEN: onmiddellijk een Sterk aanbevolen voor alle ANTIGIFCENTRUM of een arts gebruikers (ind, prof, cons) raadplegen. P331 GEEN braken opwekken. Sterk aanbevolen voor alle gebruikers (ind, prof, cons) P405 Achter slot bewaren. Sterk aanbevolen voor consumentenproducten signaalwoord P501 Inhoud/verpakking afvoeren naar (aanvullen) gevaar H304 H304 ( Kan dodelijk zijn als de stof bij inslikken in de luchtwegen terechtkomt kinematische viscositeit verhoogd tot <= 20,5 mm³/s bij 40 C. De Min. 10% concentratie KWS Sterk aanbevolen voor consumentenproducten 9

Mixtures: concentration limits: generic DPD danger class DPD concentrati on limit corresponding CLP hazard class Corrosive C, R34 10% Skin corrosive, cat. 1B &1C 5% Corrosive C, R35 5% Skin corrosive, cat. 1A 3% CLP concent ration limit Irritation Xi, R38 20% Skin irritation, cat. 2 10% Irritation Xi, R36 20% Eye irritation, cat. 2A 10% IrritationXi, R 41 10% Serious eye damage, cat. 1 3% Reprotoxic R60 or R61 0,5% Reprotoxic, cat. 1 0,3% Reprotoxic R62 or R63 5% Reprotoxic, cat. 2 3% example: mixture with Xi, R36 substance in 15% DPD CLP! Mixture not classified SDS on request Mixture classified 19 19 SDS required Algemene principes voor indeling Voor stoffen Voor mengsels DATA Gebruik de beschikbare data DATA Gebruik de beschikbare data van het mengsel Gebruik de data van vergelijkbare mengsels ANNEX VI Controleer op Annex VI tabel 3.1 of er een geharmoniseerde indeling bestaat Componen ten Gebruik de informatie van de stoffen in het mengsel om het mengsel in te delen Gebruik de conversietabel (annex VII) voor elke stof die niet op annex VI staat en waarvoor geen data beschikbaar is Conversietabel Conversietabel U mag de converstietabel (annex VII) gebruiken op de DPD indeling van het mengsel tot 1 juni 2015 Manier van indelen moet in VIB rubriek 16 vermeld worden 20! 10

CLP veranderende wetgeving Wijziging bijlage VI (CLH) ATP 1 (= ATP 30 & 31 DSD) 2009/790 ATP 3 (2012/618) Corrigendum 2013/758 ATP 5 (2013/944) ATP 6 (605/2014) In voorbereiding: ATP 8: CLH 2013 (excl salpeterzuur) ATP 10: CLH 2014 Wijziging criteria (GHS) ATP 2 (2011/286) GHS rev3 ATP 3 (2012/618) GHS rev4 In voorbereiding ATP 9 met GHS rev 5 Wijziging verpakkingscriteria ATP 7 (2014/1279) monodose gelpacks 21 1/06/2018: nieuwe info 20/01/2009 1/12/2010 1/06/2013 1/06/2015 1/06/2018 Start CLP REACH registratie voor stoffen: - > 1000 t/j - CMR > 1 t/j - N, R50-53 > 100 t/j REACH registratie voor stoffen tussen 100 en 1000 t/j REACH registratie voor stoffen > 1 t/j Mengsel volgens CLP Stoffen volgens CLP CLP notificatie: Binnen de maand na het op de markt brengen Nieuw formaat veiligheidsinformatieblad (DSD/CLP) Nieuw formaat veiligheidsinformatieblad (CLP) 22 11

Informatie in de keten Etiket Veiligheidsinformatieblad Nieuwe CLP etiketteringelementen Nieuwe pictogrammen R -> H-zinnen S -> P-zinnen Signaalwoord (gevaar of waarschuwing) Duidt de ernst van het gevaar aan. 24 12

CLP etiket niet gevaarlijke mengsels Met gevaarlijke bestanddelen (EU)H-zin nummer (EU)H-zin Situatie EUH208 Bevat (naam van de sensibiliserende stof). Kan een allergische reactie veroorzaken. EUH210 Veiligheidsinformatieblad op verzoek verkrijgbaar. Voor mengsels waarin sensibiliserende stoffen aanwezig zijn Voor niet gevaarlijke mengsel die gevaarlijke bestanddelen vanaf bepaalde concontraties bevatten 25 Taal van het etiket Taal of talen van het land waar het op de markt wordt gebracht Be : Nl, Fr enduits (KB 14/12/2012) tenzij verkocht aan industriële gebruiker voor zijn eigen gebruik Meerdere talen kan maar opgelet met leesbaarheid! 26 26 13

Vertalingen Hulp via ECHAterm database Voor definities Voor vertalingen alle REACH en CLP terminologie in alle EU talen Downloadbaar opleiding REACH en CLP 27 27 Wanneer veiligheidsinformatieblad? Altijd: Voor stoffen en mengsels ingedeeld als gevaarlijk CLP 1272/2008 + wijzigingen (ATPs) 1999/45/EG (DPD preparaten RL) Voor PBT en vpvbstoffen Voor stoffen op de kandidaatlijst voor autorisatie Aandacht: 2x per jaar aanpassing! http://echa.europa.eu/web/guest/candidate-list-table Voor stoffen met speciale etiketteringsvoorschriftenclp bijlage I 1.3 Gasflessen bedoeld voor propaan, butaan of vloeibaar petroleumgas (LPG) Metalenin massievevorm, legeringen, mengselsdie polymerenbevatten, mengselsdie elastomeren bevatten 28 14

Wanneer veiligheidsinformatieblad? Op verzoek van de afnemer (na 1/06/2015): Voor niet gevaarlijke mengsels volgens CLP Minstens 1 gevaarlijke stof (mens of milieu) 1%(g/g) / 0,2% (v/v) voor gassen Met in 0,1%(g/g) Minstens 1 PBT, vpvb of kandidaatlijst stof Carc. Cat 2, repr. Cat 1A, 1B & 2 Huidallergeen cat 1 inhalatie-allergeen cat 1 Lactatie Stof met blootstellingsgrenswaarden Met 0,1%(g/g) van een allergenestof (zie CLP tabel 3.4.3) Speciale etiketteringsvoorschriften bijlage II 2.8! Aan te geven op etiket: EUH 210 Veiligheidsinformatieblad op verzoek verkrijgbaar» 29 Nieuw formaat VIB 830/2015 Beperkte wijzigingen Geen DSD/DPD info Afstemming GHS Onverminderd artikel 31, lid 9, van Verordening (EG) nr. 1907/2006 mogen veiligheidsinformatiebladen die vóór 1 juni 2015 aan een afnemer zijn verstrekt verder worden gebruikt; zij hoeven tot en met 31 mei 2017 niet aan de bijlage bij deze verordening te voldoen. => bij grote wijzigingen nieuw formaat toepassen NOOT: interpretatie industrie: indien nog DSD/DPD info aanwezig: te beschouwen als extra info 30 15

Voorbeelden rubriek 2 31 Rubriek 16: voorbeelden 32 32 16

Wat na evaluatie overeenstemming SDS/ES? ontvangstext-sds met registratienr. EVALUEER OVEREENSTEMMING MET SDS EN ES gebruik is i.o.m. SDS en ES OK 12 MAANDEN gebruik is NIETi.o.m. SDS en ES MOGELIJKE OPTIES: OVERLEG MET LEVERANCIER (HER)EVALUATIE GEBRUIK IMPLEMENTEER VOORSCHRIFTEN SDS / ES PAS (INDIEN MOGELIJK) SCALING TOE VERANDER VAN LEVERANCIER STOPZETTEN GEBRUIK ZELF CSR OPSTELLEN = DU-CSA check uitzonderingen art.37-4 totaal gebruik < 1T/j en/of enkel gebruik voor PPORD GEBRUIK MELDEN AAN ECHA 6 MAANDEN 33 Indien gevaarlijk dan. 17

Gevolgen voor andere wetgeving etikettering verpakkingen afval Bescherming consument/ restricties voor het op de markt te brengen milieuwetgeving Intrinsieke gevaar EU: > 20 wetgevingen beïnvloed door CLP ecolabels Zware ongevallen (Seveso) Beschermimng werknemers 35 Aanpassen EU wetgeving Doel: toepassingsgebied bewaren Vertalen gevaarlijk in gevaarsklassen van CLP Vervangen term preparaat door mengsel Aanpassen gevarenklassen aan CLP Product Richtlijnen aangepast door Richtlijn 2008/112/EC 76/768/EEC (cosmetic products) -88/378/EEC (toy safety) -96/62/EC (ambient air quality) -1999/13/EC (VOC) -2000/53/EC (ELV) -2002/95/EC (WEEE) -2004/42/EC (VOC due to paints & varnishes) - 75/324/EC (aerosols) Verordeningen aangepast oa REACH, detergentia, Richtlijnen bescherming werknemers 36 18

CLP Aanpassing VLAREM Aanpassing VLAREM aan CLP gepubliceerd in het BS van 24/9/2014 Wijzigingsteksten zijn het gevolg van meer dan 2 jaar studiewerk Aanpassing van VLAREM I rubriek 17 bijlage I vergunningsplicht opslag gevaarlijke producten Diverse andere rubrieken van toepassing op opslag van gevaarlijke producten Aanpassing van VLAREM II hoofdstuk 5.17 exploitatie voorwaarden opslag gevaarlijke producten Andere voorwaarden ook deels gewijzigd 37 Wat nu? Nieuw besluit in voege op 1/6/2015 Wat vergund is, blijft vergund opslag reeds vergund (rubriek 17 of andere) en valt onder 1 of meerdere nieuwe / gewijzigde subrubrieken: Let op: geen vergunningsaanvraag of melding nodig aantonen van vergunde situatie is cruciaal voor 1/12/2015 indien klasse verhoging of opslag wordt voor de 1 ste maal vergunningsplichtig: wel vergunningsaanvraag (vereenvoudigde procedure cfr. art. 38 VLAREM I) stof voorheen niet gevaarlijk ingedeeld, wel gevaarlijk ingedeeld volgens CLP (en bijgevolg gevat door nieuwe rubriek 17): vergunningsaanvraag volgens normale procedure, analoog voor melding 38 19

Aanpassingen VLAREM II - afstandsregels Nederland: milieuvergunning/ activiteitenbesluit & PGS 15 39 Aanpassingen VLAREM II - afstandsregels Nederland: milieuvergunning/ activiteitenbesluit & PGS 15 40 20

Indelingscriteria acute toxiciteit vs SEVESO SEVESO II cat. 1 (LD 5 T HD 20 T) SEVESO II cat. 2 (LD 50 T HD 200 T) DSD SEVESO III cat. H1 (LD 5 T HD 20 T) T+ T Xn SEVESO III cat. H2 (LD 50 T HD 200 T) oral 1 2 3 4 dermal inhal. Vapour 1 2 3 4 1 2 3 4 inhal. 1 2 3 4 Aerosol inhal. Gas 1 2 3 4 41 impact CLP op Seveso http://www.sncia.be/seveso/input.aspx Tool om de impact te schatten 42 21

Aanpassingen welzijnswetgeving omzetting CLP EU wetgeving Veiligheidssignalisatie Moederschapsbescherming Jongeren - Chemische agentia - Carcinogene en mutagene stoffen BE NL KB van 17 juni 1997 betreffende de veiligheids- en gezondheidssig nalering op het werk KB van 2 mei 1995 inzake moederschapsb escherming KB van 3 mei 1999 betreffende de bescherming van de jongeren op het werk KB van 11 maart 2002 betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de werknemers tegen de risico's van chemische agentia op het werk KB van 2 december 1993 betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico's van blootstelling aan kankerverwekk ende en mutagene agentia op het werk Arbo SWZ-lijst 43 veiligheidssignalisatie Nog niet omgezet in BE en NL, afspraken met inspectie: België CLP kan gebruikt worden indien aangetoond kan worden dat werknemers opgeleid zijn Nederland EU-GHS/CLP mag op voorwaarde dat bedrijven kiezen om één systeem voor de interne etikettering toe te passen: geen mix! éénduidig zijn binnen het bedrijf duidelijke voorlichting geven aan iedere werknemer en derden (zoals contractors) 22

Opleiding werknemers: inhoud Bewustwording nieuwe pictogrammen, opslag en omgang met dubbel/clp systeem Campagne overheid vanaf 17/06: www.gevaarsymbolen.be Uitdaging voor zelfde product: Zelfde samenstelling: niet gevaarlijk -> gevaarlijk Gewijzigde samenstelling Gevolgen voor hun werk -> nieuwe werkpostanalyse? -> ontvangst veiligheidsinformatiebladen -> instructieborden en etikettering leidingen/opslag 45 helpdesk CLP België Federale overheidsdienst (FOD) Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu Eurostation II Victor Hortaplein, 40 bus 10 1060 Brussel Contact Center : +32 (0)2 524.97.97 E-mail : info@health.fgov.be http://www.health.belgium.be/eportal/env ironment/chemicalsubstances/index.htm Nederland op werkdagen van 9.00-12.00 uur telefonisch bereikbaar voor vragen op telefoonnummer 088 797 71 02 (keuze 6) Maandelijks spreekuur http://stoffen-info.nl/ 46 23

EU FORUM inspectie project: kindveilige sluitingen 15 Lidstatenvan Julitot December 2015 OaBE, NL focus op consumentenproducten met kindveilige sluiting eglighter fluids, disinfectants, cleaning and laundry products as well as drain openers. Controle van verpakking als geheel: Niet misleidend/verwarrend met voeding, cosmetic Tastbare gevarenaanduiding Rapport verwacht in juni 2016. 47 Besluit 24

Conclusies op de markt brengen Regelmatige aanpassingen aan indeling van het mengsel mogelijk nieuwe data uit REACH registraties van stoffen nieuwe CLH & criteria Meer gevaarlijke mengsels opleiding werknemers beheer van veiligheidsinformatiebladen Inventariseer wijzigingen systematisch impact op milieuwetgeving impact op bescherming van de werknemers 49 Disclaimer Alle gegevens op dit document worden door essenscia vzw/essenscia vlaanderen met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Voor deze informatie worden enkel betrouwbare bronnen aangewend. Ondermeer door de snelle evolutie van de behandelde materie blijft de mogelijkheid bestaan dat de gegevens toch niet volledig accuraat zijn, daarom wijst essenscia vzw/essenscia vlaanderen elke aansprakelijkheid voor fouten of onvolkomenheden af. 25

Overzicht van deadlines ATPs CLP: producer EiF CLP 20/01/2009 EIF ATP1 (25/09/2009) 01/12/2010 EIF ATP2 (19/02/2011) EIF ATP3 (31/07/2012) 01/12/2012 01/12/2013 EiF ATP4 (21/06/2013) EIF corr ATP1 (13/8/2013) EIF ATP5 (23/10/2013) EIF ATP6 (26/06/2014) 01/12/2014 EIF ATP7 (26/12/2014) 01/01/2015 01/04/2015 01/06/2015 01/01/2016 01/12/2016 01/01/2017 classification & labelling legislation for producers/importers & formulators placing the product for the first time on the market Substances DSD DSD in SDS CLP 1272/2008 CLP ATP1 790/2009 annex VI CLP ATP2 286/2011 criteria CLP ATP3 618/2012 annex VI CLP ATP4 487/2013 criteria corrigendum ATP1 758/2013 annex VI CLP ATP5 944/2013 P210 CLP ATP5 944/2013 annex VI* CLT ATP6 605/2014 H/P Croatian CLP ATP6** 605/2014 annex VI CLP ATP7 1297/2014packaging CLP ATP8 DRAFT annex VI CLP ATP9 DRAFT criteria CLP ATP10 DRAFT annex VI Mixtures DPD CLP 1272/2008 if CLP classified & labelled before 1/06/2015: DSD/DPD classification obligatory in SDS CLP ATP1 790/2009 annex VI CLP ATP2 286/2011 criteria CLP ATP3 618/2012 annex VI CLP ATP4 487/2013 criteria corrigendum ATP1 758/2013 annex VI CLP ATP5 944/2013 P210 CLP ATP5 944/2013 annex VI* CLT ATP6 605/2014 H/P Croatian CLP ATP6** 605/2014 annex VI CLP ATP7 1297/2014packaging CLP ATP8 DRAFT annex VI CLP ATP9 DRAFT criteria CLP ATP10 DRAFT annex VI legend eif binding legislation transition period in draft ATP no longer applicable transition period, ATP may be followed entry into force 51 Overzicht van deadlines ATPs CLP: in supply chain classification & labelling legislation for resellers/in stock (products already placed on the market by a previous actor in the supply chain) EiF CLP 20/01/2009 EIF ATP1 790/2009 (25/09/2009) 01/12/2010 EIF ATP2 286/2011 (19/02/2011) Substances DSD DSD in SDS CLP 1272/2008 products already on the market EIF ATP3 618/2012 (31/07/2012) 01/12/2012 CLP ATP1 790/2009 annex VI CLP ATP2 286/2011 criteria products already on the market before 1/12/2012 CLP ATP3 618/2012 annex VI CLP ATP4 487/2013 criteria products already on the market before 1/12/2014 corrigendum 758/2013 annex VI market cfr CLP before 13/08/2013 ATP1 no relabelling if product is arleady placed on the CLP ATP5 944/2013 P210 products already on the market before 1/12/2014 CLP ATP5 944/2013 annex VI* 01/12/2013 EiF ATP4 487/2013 (21/06/2013) CLT ATP6 605/2014 H/P Croatian products already on the market before 1/12/2014 CLP ATP6** 605/2014 annex VI CLP ATP7 1297/2014packaging CLP ATP8 DRAFT annex VI CLP ATP9 DRAFT criteria products already on the market before 1/01/2017 CLP ATP10 DRAFT annex VI EIF corr ATP1 758/2013 (13/8/2013) EIF ATP5 CLP 944/2013 (23/10/2013) EIF ATP6 CLP 605/2014 (26/06/2014) 01/12/2014 01/01/2015 01/04/2015 01/06/2015 01/01/2016 01/12/2016 01/01/2017 01/06/2017 01/06/2017 Mixtures DPD CLP 1272/2008 if CLP classified & labelled before 1/06/2015: DSD/DPD classification obligatory in SDS products already on the market before 1/06/2015 CLP ATP1 790/2009 annex VI CLP ATP2 286/2011 criteria products already on the market before 1/06/2015 CLP ATP3 618/2012 annex VI CLP ATP4 487/2013 criteria products already on the market before 1/06/2015 corrigendum 758/2013 annex VI ATP1 no relabelling if product is arleady placed on the market cfr CLP before 13/08/2013 CLP ATP5 944/2013 P210 products already on the market before 1/06/2015 CLP ATP5 944/2013 annex VI* CLT ATP6 605/2014 H/P Croatian products already on the market before 1/06/2015 CLP ATP6** 605/2014 annex VI CLP ATP7 1297/2014packaging CLP ATP8 DRAFT annex VI CLP ATP9 DRAFT criteria products already on the market before 1/01/2017 CLP ATP10 DRAFT annex VI legend eif binding legislation transition period in draft ATP no longer applicable transition period, ATP may be followed entry into force 52 26

Wanneer veiligheidsinformatieblad? Op verzoek van de afnemer (tot 1/06/2015): Voor niet gevaarlijke mengsels volgens RL 1999/45/EC Minstens 1 gevaarlijke stof (mens of milieu) 1%(g/g) / 0,2% (v/v) voor gassen Minstens 1 PBT, vpvb of kandidaatlijst stof 0,1%(g/g) Stof met blootstellingsgrenswaarden Met 0,1%(g/g) van een allergenestof (zie CLP tabel 3.4.3) Speciale etiketteringsvoorschriften bijlage II 2.8 (EUH 208)! Aan te geven op etiket: Veiligheidsinformatieblad is voor de professionele gebruiker op aanvraag verkrijgbaar. 53 Rubriek 3 Samenstelling en informatie over de bestanddelen ingedeelde mengsels: Stoffen die bijdragen tot de indeling van het mengsel vanaf relevante drempel (gezondheid en milieu) Stoffen met communautaire blootstellingsgrenswaarden PBT en zpzb stoffen indien 0,1% Stoffen van de kandidaatlijst 0,1% 3.1 Stoffen 3.2 Mengsel niet-ingedeelde mengsels: Ingedeelde stoffen indien 1% (niet gasvormige mengsels) en 0,2% (gasvormige mengsels) Stoffen met communautaire blootstellingsgrenswaarden indien 1% (niet gasvormige mengsels) en 0,2% (gasvormige mengsels) PBT en zpzbstoffen indien 0,1% Stoffen van de kandidaatlijst 0,1% Niet-ingedeelde stoffen mogen vermeld worden. 54 27

Rubriek 3 : samenstelling CLP gevaarsklasse Concentratie limiet (%) om stoffen op te nemen in SDS rubriek 3.2 Acute tox cat 1,2,3 >= 0,1 Acute tox cat 4 >= 1 Skin corr cat 1A,1B, 1C of 2 >= 1 Eye dam cat 1 en 2 >= 1 Resp/ skin sens >= 0,1 Muta cat 1A en 1B >= 0,1 Muta cat 2 >= 1 Carc cat 1A, 1B en 2 >=0,1 Reprotox cat 1A, 1B,2 en via lactatie >=0,1 STOT SE en RE cat 1 en 2 >= 1 Asp tox >=10 Aq tox acuut en chronisch cat 1 >= 0,1 Aq tox chronic cat 2,3 en 4 >=1 Hazardous for the ozone layer 55 >= 0,1 55 56 28