Nieuwsbrief Nr. 31 november 2014 ANV beheert de Koopmanspolder - Resultaten weidevogelbeheer 2014 Weidevogelbeheer in 2016 - Weidevogelbeheer ANV Frisse Wind erbij - Vrijwilliger gezocht - Zes jonge kerkuilen, geslaagd broedsucces - Aanleg natuurvriendelijke oevers in West-Friesland - Wist je dat Een geslaagde zomer Door de voorzitter: Klaas Wim Jonker Het afgelopen voorjaar zijn wij als Agrarische Natuurvereniging West-Friesland behoorlijk in het nieuws geweest. We hebben een twee sporen beleid ingezet. Als eerste: onze naamsbekendheid in het gebied vergroten, en laten zien wat we doen en dat we er zijn. Zo hebben we de slogan: Boeren en weidevogels vrienden voor het leven gebruikt. We hebben een aantal spandoeken geplaatst en zelfs een grote banner aan de A7. Als tweede spoor: de beleidsmakers bestoken met objectieve informatie. Er is een rapport opgesteld over onze inzichten in de weidevogel bescherming in West-Friesland, over de behaalde resultaten van de afgelopen jaren én de toekomst. Dit rapport hebben we overhandigd aan gedeputeerde Jaap Bond van de provincie NoordHolland. Zijn commentaar was: als de cijfers kloppen, dan heeft West-Friesland niets te vrezen voor het nieuwe beleid in 2016. Hierna hebben we het rapport met alle gebiedspartijen als het Hoogheemraadschap, LTO en landschap NoordHolland besproken, zodat ook die op de hoogte waren van onze insteek; dit is nog steeds om een zo groot mogelijk gebied te betrekken voor weidevogelbescherming en de bedrijven hiervoor financieel te compenseren. Voorts wordt er met grote voortvarendheid gewerkt aan de nieuwe situatie vanaf 1 januari 2016. De susbidieregeling SNL komt te vervallen en een nieuwe regeling start dan. Het weidevogelbeheer zal via een collectief geregeld en betaald worden. Een collectief is een vereniging die in 2016 middels een offerte de beheergelden van de provincie incasseert, de zogenaamde voordeur en herverdeeld over de deelnemers aan de achterdeur. Deze zaken staan op de agenda voor deze winter en wij zullen u inlichten als er nieuws te melden is. Ons optreden is tot dusver succesvol, want we zijn nog steeds in gesprek met de provincie Noord Holland. Tevreden zijn we nog niet want de plannen van de provincie zijn nog steeds dat aantrekkelijke gebieden met enthousiaste boeren en tuinders buiten de boot vallen. Foto: kruidenrijk gras, T. Blank
ANV beheert de Koopmanspolder Door: Mirjam Vlugt Klaaswim Jonker, voorzitter van de ANV ontving 15 juli jl. de sleutel van het toegangshek natuurgebied De Koopmanspolder in Andijk. in- of uitgelaten via het IJsselmeer. Het grasland kwam grotendeels onder water te staan; een aantrekkelijke plas-dras gebied voor vele vogels. In 2015 zal het waterpeil tijdelijk zeer verlaagd worden en dan wordt het effect op flora en fauna weer bekeken. Het laatste jaar zal het hoogheemraadschap het peil tot het niveau van het IJsselmeer tijdelijk verhogen. De taak voor de ANV is om het grasland te beheren, evenals de sloten. Om het gras tot een kruidenrijke vegetatie om te vormen zal het verschraald worden door middel van maaien. Zorgboerderij De Steenuil In opdracht van de provincie NH zorgen wij voor het beheer in dit gebied voor de komende drie jaar. Het is 16 ha groot en ingericht in 2013. De polder ligt als achterland buiten de West-Friese Omringdijk en bestaat uit grasland en dijkjes, mooi vormgegeven tot een draaikolk. Er loopt een schelpenpad het gebied in naar een soort uitkijkpunt. Omwonenden en overige recreanten mogen van 15 juli tot 15 oktober op de dijkjes rondlopen. Buiten deze periode is het rust gebied voor de natuur. Vogels weten het gebied te vinden om te foerageren (lepelaar), te nestelen (tureluur en kievit) en te overwinteren (wintertaling). Momenteel zijn RWS en Deltares samen met andere partijen proeven aan het doen met het waterbeheer, alvast inspelend op het waterbeheer van de toekomst. Men verwacht namelijk in Nederland als gevolg van de opwarming van de aarde periodes met droogte, maar ook juist met wateroverschot. De Koopmanspolder is zo ingericht dat dit nagebootst kan worden én de effecten op de natuur wordt bij diverse waterpeilen onderzocht. Welke (oever)vegetatie ontstaat er, hoe is de visstand en de waterkwaliteit etc.? Dit jaar zorgde het hoogheemraadschap voor een natuurlijk peil, d.w.z. er werd geen water extra en zorgboerderij De Schapenstreek hebben ons dit jaar al geholpen met het verwijderen van stenen, zodat we zonder problemen konden maaien. En ook hebben zij kruidenrijke hooibalen op enkele plekken verspreid om meer variatie te krijgen in plantensoorten. Een andere taak van de ANV is de controle op de openstelling van het gebied. Honden zijn namelijk niet welkom, en achtergelaten afval zal opgeruimd moeten worden. Ook gaan we excursies organiseren om het gebied nog meer bekend te maken in West- Friesland. Wat dacht u van een vogelexcursie met ontbijt? Datums zullen in de agenda s van de lokale kranten worden vermeldt. Een folder over de Koopmanspolder kunt u bij ons opvragen. Foto: kuifeend met jongen, M. vd Lee
Resultaten weidevogelbeheer 2014 Het weidevogelseizoen 2014 is voorspoedig verlopen. We zijn heel blij met het op peil houden van met name de gruttopopulatie. Zie de rode lijn in de grafiek. De overige soorten weidevogels zijn ook redelijk constant. Dit in tegenstelling tot de landelijke tendens. Het gaat niet in alle gebieden van West-Friesland even goed. In de Westerveer, Lambertschaag, Broerdijk-Zuid, Enkhuizen, Mijzen en Beetskoog gaat het prima met de nestresultaten. Maar in de Berkmeer, Lage Hoek, Hensbroek-Obdam, Broerdijk-Noord, Vereweg en Venhuizen zijn de aantallen nesten lager dan de afgelopen jaren. Weidevogelbeheer in 2016 Door: Reindert Kuiper Zoals u op de ledenvergadering heeft kunnen horen heeft de provincie Noord-Holland een nieuw beleid uitgewerkt voor de grutto: kerngebiedenbenadering. Hierbij komt wat betreft de budgetverdeling ons gebied er slecht af: 350.000,- t.o.v. 710.000,- in 2014. Het belangrijkste criterium is de oppervlakte zwaar beheer. Hiervan heeft het veenweidegebied er veel meer van wat ook erg voor de hand ligt. Zwaar beheer is wel een belangrijke voorwaarde voor geslaagd weidevogelbeheer voor de grutto en tureluur. Maar in West-Friesland kunnen wij met de diversiteit van het landgebruik én zwaar beheer ( = laat maaien en ruige mest) de populaties goed op peil houden. Dit is ook onze inzet in de gesprekken met de gedeputeerde van het CDA Jaap Bond. De provincie onderscheidt twee soorten gebieden. Eén voor de grutto, tureluur en slobeend en het tweede gebied is die van de scholekster. Voor de scholekster is laat maaien van belang (voedsel voor de pullen) maar ook randenbeheer op bouwland (rust, dekking en voedsel). De beheersmaatregelen in deze gebieden dienen deze winter vastgelegd te worden met een intentieverklaring. Voorbereiding nieuwe stelsel in 2016 De nieuwe beheersmaatregelen behelzen grotere oppervlakte laat maaien, meer (greppel) plas-dras, randenbeheer op bouwland, akkervogelbeheer op bouwland. We zullen u hier in aparte mailings op de hoogte houden en speciale bijeenkomsten beleggen komende wintermaanden. Per 1 mei moet het plan voor 2016 worden ingeleverd als een offerte bij de provincie. 1 september 2015 weten we of de offerte aanvaard wordt. Aan u is het om weidevogelbeheer in de been te houden in de toekomst.
Weidevogelbeheer ANV Frisse Wind erbij In september 2014 kreeg de ANV Westfriesland de vraag voorgelegd of wij de werkzaamheden voor het weidevogelbeheer voor het werkgebied van de ANV Frisse Wind erbij wilden doen. Dit is de hele Noordkop behalve Wieringen. Er zijn circa 50 deelnemers met ca. 900 ha in 12 mozaïeken. Na overleg is besloten dat vooruitlopend op de nieuwe regeling per 1 januari 2016 dit een versterking kan betekenen voor het werk voor de weidevogels. Voor 2015 gaan we in het gebied van de Frisse Wind geen noemenswaardige veranderingen aanbrengen. De veldmedewerker blijft Herman Vos en de vrijwillige weidevogelgroep Tringa blijft met zijn vrijwilligers de nesten zoeken, markeren en invoeren op de website weidevogelbescherming. nl. Totaal telt men 563 broedparen in 2014 ( ter vergelijking ANV West-Friesland ruim 2000 paren op 4500 ha). Vrijwilliger gezocht Vernatting in bepaalde delen van ons gebied geeft weidevogels de kans om voldoende voedsel te vinden als het droger wordt. Water maakt de grond zachter en trekt insecten aan. Daarom willen we in het komende voorjaar terreinen vernatten. Landschap Noord-Holland beschikt over een mobiele waterpomp en we willen volgend voorjaar samen met het Landschap deze pomp gaan inzetten bij terreinen van het Landschap en bij boeren die plas-dras maatregelen nemen. We zoeken een vrijwilliger die komend voorjaar met de mobiele pomp wil rondrijden om de terreinen nat te maken. Aanmelden kunt u bij Reindert Kuiper (zie contactgegevens ANV West-Friesland) of Roelf Hovinga (r.hovinga@landschapnoordholland.nl). Zes jonge kerkuilen, geslaagd broedsucces Op 9 juni jl was er bij Jaap en Monique Visser-Elshof in Schellinkhout een Campina boerderijdag. Ruim 1500 mensen hebben deze dag een bezoek gebracht aan de boerderij Hoeve de Meeuw. Net geboren kalfjes, een speurtocht voor de jonge kinderen en natuurlijk verse melk. Jaap en Monique hebben ook een uilenkast hangen, hoog in één van hun schuren. En dit jaar zeer succesvol met 6 jonge kerkuilen als resultaat. Tijdens deze Campina boerderijdag werden ze gewogen en geringd. Bijzonder om te zien! Onder grote belangstelling is het ringen en registreren gebeurd door Reinder Dokter, medewerker van de Kerkuilenwerkgroep. Er was alle tijd voor informatie en uitleg. Mocht u meer willen weten, kijkt u eens op de website van de Kerkuilenwerkgroep Nederland, of neem contact op met Reinder Dokter, e-mail reinderdokter@hetnet.nl. Ook werden die dag de nieuwe hooiberghutten op het bedrijf getoond. Dat zijn 5-persoons luxe trekkershutten met een prachtig uitzicht op het weiland. Gasten kunnen echt zien en beleven hoe het op de boerderij er aan toe gaat. Info: www.hoevedemeeuw.nl of www.hooiberghutten.nl
Aanleg natuurvriendelijke oevers in West-Friesland Door: Marco van de Lee Momenteel nu ik dit schrijf, 17 oktober, zijn we bezig met de aanleg van natuurvriendelijke oevers in de omgeving van Westwoud, bij de bedrijven gebroeders Kok en Willem Koster. Het gaat om de aanleg van 1800 meter oever langs de doorgaande afvoersloot, dus aardig de moeite. Het project wordt betaald door het Hoogheemraadschap, met als doel het verbeteren van de waterkwaliteit en extra waterberging te creëren. Voor de betreffende bedrijven is het interessant om mee te doen, omdat hun oevers afgekalfd waren en nog verder dreigden af te kalven. Zoals mijnheer Kok treffend opmerkte: ons land ligt nu in het IJsselmeer! Het procedé is als volgt: ongeveer 1 meter 40 uit de oever worden er twee rijen palen geslagen, daartussen worden wiepen (wilgentakken) gestapeld, die aan de bovenkant worden vast gezet met ijzerdraad. Dan wordt vanaf de wiepen het talud vergraven over een breedte van 4 meter. In dit geval van gemiddeld +60 cm op het perceel naar -60 cm in de sloot. Zo ontstaat een langzaam aflopend talud van 120 cm over 400 cm. Effecten Voor het waterschap is de natte zone achter de wiepen van belang omdat hier waterplanten gaan groeien die vervuilende stoffen opnemen, waardoor de waterkwaliteit verbetert. Het langzaam aflopend talud is van belang als extra waterberging. En voor de bedrijven betekent dit geen grondverlies meer! Voor de natuur is van belang dat er ondiep water wordt gecreëerd met een interessante vegetatie voor allerlei soorten. Afhankelijk van de ontwikkeling en het beheer zullen onder andere steltlopers, eenden, rallen en zangvogels hiervan profiteren. Iedereen blij en tevreden dus. Mocht u ook interesse hebben in de aanleg van natuurvriendelijke oevers op uw bedrijf, dan kunt u zich melden bij ons kantoor. Mogelijk dat er nieuwe projecten starten in 2015 of later.
Wist je dat André Schilder, veehouder te Spierdijk sinds de ledenvergadering nieuw bestuurslid is geworden Foto: oeverzwaluw nesten W.Klaver..onze website een update heeft gekregen, met speciale informatie voor de deelnemers aan de SNL...u het kantoor in Obdam op maandag, dinsdag en donderdag telefonisch kan bereiken u ook de voicemail kan inspreken en dat u dan niet direct, maar wel altijd teruggebeld wordt de oeverzwaluwen ook gebruik maken van een tijdelijk gronddepot, zie de nesten in deze grondhoop bij W. Klaver in De Weere 22 november er door Landschap Noord-Holland een Natuurdag in Amsterdam-Sloterdijk wordt georganiseerd Er dan 2 verspreidingsatlassen van zoogdieren en van de flora in Noord-Holland uitkomen, zie ook de website van Landschap Noord Holland Bestuur ANV West-Friesland Voorzitter Klaas Wim Jonker 0229-561680 Penningmeester Jan Dirk Rooker 06-18117703 Bestuurslid Jan Vriend 06-24955926 Bestuurslid Jaap Visser 06-36275945 Bestuurslid Wim Reus 0228-592772 Bestuurslid Andre Schilder 06-51602730 ANV West-Friesland Gebiedscoördinator Reindert Kuiper 06-30210678 Administratief medewerker Mirjam Vlugt 06-53420864 Adviseur/Veldmedewerker Marco van der Lee 0228-597190 Veldmedewerker Cor Smit 0229-561700 Spreekuur Adres Telefoonnummer E-mail Website Maandag, dinsdag en donderdag op afspraak ANV West-Friesland Dorpsstraat 106 1713 HL Obdam 06-53420864 info@anvwestfriesland.nl www.anvwestfriesland.nl Mede mogelijk gemaakt door: