Voortgangsrapportage, status mid 2014



Vergelijkbare documenten
Voortgangsrapportage, status mid-2013

Voortgangsrapportage, status eind 2013

VOORTGANGSRAPPORTAGE Voortgang van CO2-management; over geheel 2012

TOTAALOVERZICHT CO2-FOOTPRINT OVER DE EERSTE HELFT 2015

Voortgangsrapportage, status geheel 2014

CO2 Emissies & voortgang van doelstellingen Nieuwsbrief 2 van 2017

Voortgangsrapportage, status eind 2015

CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e+2e helft 2014

W & M de Kuiper Holding

Derde voortgangsrapportage CO2-emissiereductie.

CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e helft 2014

Periodieke rapportage 2016 H1

Energiemanagement actieplan. 24 september 2015

Doelstelling scope 2: IDDS wil in 2020 ten opzichte van %

Halfjaarlijkse rapportage footprint, doelstellingen en maatregelen

kwh 28,2 ton CO2 15,0 personenwagen in km km 0,22 kg CO2 / km 28,3 ton CO2 15,1 Subtotaal 56,5 ton CO2 30,1

Factsheet CO2-Prestatieladder

Periodieke rapportage 2 e helft 2016

KETENANALYSE DIESELVERBRUIK SCOPE 3 EMISSIE

Voortgangsrapportage

Energie beoordelingsverslag 2016

Voortgangsrapportage 5 CO 2 -Prestatieladder

CO2-reductieplan 2015

Strategisch plan. Opdrachtgever. Auteur. NBB-groep D. Doornenbal. C. Everaars, Dé CO 2 Adviseurs

Energie Management Actieplan

Handboek CO2 prestatieladder Management review Versie 1.5 Versiedatum Pagina 1 van 8. Management review

Meijerink Wegenbouw bv, Gezichtslaan 276, 3723 MA Bilthoven Versie: juni Energiemanagement actieplan Datum:...

Energie Beoordeling Co2 reductie

Periodieke rapportage 2016 H1

Energie Management Actieplan 2014 tot Extern

Voortgangsrapportage CO2-emissiereductie.

Periodieke rapportage 2 de half jaar 2017

Periodieke rapportage 1 e helft 2016

Energie Management Actieplan 2015

CO2-reductieplan. Samen zorgen voor minder CO2. Rapportage M

Document: Energiemanagementplan

Energie beoordelingsverslag februari 2017

Scope 1 en 2 doelstellingen KZ Aanneming en Groenvoorziening

Energiemanagement actieplan 2017

CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e helft 2015

Voortgangsrapportage 3 CO 2 -Prestatieladder

38,6. CO 2 (ton/jr) 2014

CO2-reductieplan Kuurman

CO2- VOORTGANGSRAPPORTAGE STATUS: MID-2016

Voortgangsrapportage 1 CO 2 -Prestatieladder

Carbon Footprint 2014

Periodieke rapportage 2 e helft September 2016

CO₂-nieuwsbrief. De directe emissie van CO₂ - vanuit scope 1 is gemeten en berekend als ton CO₂ -, 95% van de totale footprint.

Meerjarig onderhoud vaargeulen Noordzee Eindrapportage

Periodieke rapportage 2015 H1 + H2

1. INLEIDING 2. CARBON FOOTPRINT

ENERGIE MANAGEMENT ACTIEPLAN

Periodieke rapportage 2016 H2

De CO2-footprint is weer bekend!

Periodieke rapportage 2018 H1

Periodieke rapportage 2014

Energie Audit verslag 2014 Energie Management Actieplan 2015

Zandkreekdam 2014 Eindrapportage 2.A B B B C C C.3. CO 2 -Presatieladder. Combinatie KWS / Van Oord

Energiemanagement actieplan 2016

Energie Audit verslag 2017 Energie Management Actieplan 2016 t/m 2021

3.C.1 Voortgangrapportage CO (1) Ter Riele

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang

Inventarisatie emissies en evaluatie doelstellingen

14 april 2013 (JF) Energie Management Actieplan

Periodieke rapportage eerste helft 2018

Energiemanagement actieplan 2016

1. INLEIDING 2. CARBON FOOTPRINT

Verheij Infra b.v. Halfjaarlijks maakt Verheij Infra een Periodieke voortgangsrapportage. In deze rapportage wordt melding gedaan van:

JAARPLAN CO Verkley te Drachten Versie: april Jaarplan CO April 2018

CO2-reductiedoelstellingen + voortgang

Evaluatie en Voortgangsrapportage BRANDWIJK PROMO

CO 2 Nieuwsbrief Eerste voortgangsrapportage scope 3 doelstellingen

Periodieke rapportage 2 de half jaar 2016 Juni 2017

Carbon footprint 2013

VolkerRail Holding CO2 Voortgangsrapportage H1 2017

1. INLEIDING Rapportage

Rapportage Jade Beheer 2012 versie

Footprint Totaal scope 1 en 2. Scope 1 en 2 emissies Pilkes 2016 (totaal = 518,44 ton CO 2 )

Scope 1 doelstelling Scope 2 doelstelling Scope 1 en 2 gecombineerd 5% CO 2- reductie. 30% CO 2- reductie in % CO 2 -reductie in 2016 ten

referentiejaar Emissies aantal FTE 29,5125

Energiemanagement actieplan. 20 januari 2016

1. Inleiding. 4.B.2 Voortgangsrapportage 1 januari 2017/ 31 december CO2 prestatieladder versie 1. Inhoud. 1.

Energie Audit verslag 2019 Energie Management Actieplan 2016 t/m 2021

CO2-prestatieladder Periodieke voortgangsrapportage 1e+2e helft 2015

Energie Management Actieplan

CO 2 -update H versie 2, 16 maart 2015

Document: Energiemanagementplan

Energiemanagement actieplan

Energiemanagementplan Certificering op CO 2 -prestatieladder

Energie meetplan CO2 reductiesysteem

Halfjaarlijkse CO 2 rapportage 2015

Inhoud. Pagina 2 van 7

Voortgangsrapportage 4 CO 2 -Prestatieladder

CO2 reductie Scope 1 & 2 (%)

Periodieke rapportage 2015 H2. 20 januari 2016

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016

CO2 prestatieladder. Het CO2-verbruik reduceren binnen de gehele organisatie. Inzicht. Doelstelling CO2-reductie

Voortgang doelstellingen 2015/2016 CO2-prestatieladder 18 november 2016

Periodieke rapportage tweede helft 2017

Voortgangsrapportage CO2 Prestatieladder Q1-Q2-Q GKB Groep B.V.

Transcriptie:

Pagina 1 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 Voortgangsrapportage, status mid 2014 Inleiding Boskalis Nederland B.V. blijft werken aan haar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) met daarin onder andere CO2-reductie als concrete doelstelling; In dit kader heeft Boskalis Nederland een systeem opgetuigd waarin per kwartaal de CO2-footprint in kaart wordt gebracht, conform de CO2-Prestatieladder van de SKAO. De rapportage van de CO 2 - footprint gebeurt sinds 2011 wat het mogelijk maakt om ook periodes onderling en met dezelfde periode vorig jaar te vergelijken. Afhankelijk van de gehanteerde administratie, met name op de projecten (die veelal in combinaties worden uitgevoerd), is het niet in alle gevallen altijd mogelijk de kwartaalgegevens op tijd beschikbaar te hebben. Gegevens die eventueel ontbreken of onvolledig zijn in een kwartaal, worden in het daarop volgende kwartaal zo mogelijk gecorrigeerd, waarna eveneens een correctie over de voorgaande periode plaatsvindt. Samenvatting: doelstellingen en resultaten over de eerste helft van 2014 In 2009 zijn diverse meerjaren reductiedoelstellingen bepaald; van een deel van deze doelstellingen is de periode 5 jaar, andere lopen door tot 2020. De huidige reductiedoelen van Boskalis worden hieronder vermeld. Deze reductiedoelstellingen dragen bij aan de overall ambitie van Boskalis Nederland om in totaal 5% CO2- reductie te behalen in 2020 ten opzichte van 2009, uitgedrukt ten opzichte van de jaaromzet. De scope voor de doelstellingen betreft de juridische boundary van Boskalis bv, dit is inclusief het deel van de centrale vloot dat gebruikt wordt voor de uitvoering van de projecten van Boskalis Nederland. De overkoepelende bedrijfsdoelstelling van Boskalis over 2013 is gerealiseerd. A. Droog materieel (scope 1) Het terugbrengen van het percentage droog materieel CO2-uitstoot met 5% de komende 5 jaar. B. Nat materieel (scope 1) Het elk jaar onderzoek doen en formuleren van energie reducerende maatregelen en de uitvoering daarvan op 3 units, voor de komende 5 jaar. C. Bedrijfspanden (scope 1 en 2 en alternatieve energie) Een gemiddelde besparing van 2% per jaar op het elektriciteitsverbruik van onze gebouwen, tot 2020. 100% groene stroom gebruik in bedrijfspanden in eigen beheer in de komende 2 jaar. C.1 Asfaltcentrales (scope 1 en 2) Gas 10% reductie in 2014 t.o.v. 2009. Electra 10% reductie in 2014 t.o.v. 2009. D. Projecten (scope 1 en 2) Het introduceren van CO2 als een nieuw item op het project kick-off formulier voor nieuw uit te voeren projecten. Hiervoor worden 5 projecten per jaar geselecteerd voor CO2 reducerende maatregelen. Projecten die met gunningvoordeel zijn verkregen, worden hier in ieder geval in meegenomen. E. Personenvervoer (conform de CO2-Prestatieladder is dit opgenomen in scope 2) Gemiddeld 2% CO2-reductie in het personenvervoer per kilometer per jaar, tot 2020. Scope 3 Voor 2 geselecteerde waardeketens in scope 3 zijn CO 2 -reductiedoelstellingen opgesteld. Het betreft de waardeketens met betrekking tot het verwerken van AEC-bodemas en de stabilisatie van tijdelijke rijbanen. In beide analyserapporten wordt ingegaan op de doelstelling en het plan van aanpak om de gestelde doelen te bereiken. Over de voortgang op deze doelen zal apart worden gerapporteerd. Eind 2014 zullen de meerjarendoelstellingen opnieuw worden geformuleerd.

gram CO 2 / euro omzet Pagina 2 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 TOELICHTENDE RAPPORTAGE Voortgang op de CO 2 -reductiedoelstellingen over Q1+2 2014 Onderstaand wordt voor elk van de onderdelen de voortgang (tot en met het tweede kwartaal 2014) op de reductiedoelstellingen toegelicht; de toelichting is gebaseerd op de berekeningen in het footprint-document. Overall ambitie 5% CO2-reductie in 2020 ten opzichte van 2009, uitgedrukt ten opzichte van de jaaromzet. Behaald resultaat De overkoepelende CO 2 -reductiedoelstelling van Boskalis Nederland is een reductie van 5% CO 2 per omgezette euro in 2020 ten opzichte van het referentiejaar 2009. In 2009 bedroeg deze index 245.1 gram CO 2 per euro. Op basis van de gegevens van de eerste helft van 2014 is een gemiddelde CO 2 - uitstoot van 192.3 gram CO 2 per euro omzet berekend. Dit betekent dat aan het eind van 2014 een ingeschatte reductie van 21.5% ten opzichte van het basisjaar 2009 wordt verwacht, ofwel een daadwerkelijk behaalde daling in CO 2 - emissie van ruimt 4% per jaar. Hiermee is, net als over 2011, 2012, 2013 ook over de eerste helft 2014 de overkoepelende CO 2 -reductiedoelstelling bereikt. In onderstaande tabel zijn de jaartotalen van CO 2 -emissie en omzet van Boskalis vergeleken met het referentiejaar 2009. jaar gr CO2 / euro ontwikkeling tov. 2009 (*) 2009 245.1 (n/a) 2010 251.3 2.5% 2011 207.5-15.4% 2012 195.0-20.4% 2013 138.6-43,4% Fictief 2014 192.3-21.5% (*) negatief = reductie gemiddelde reductie per jaar sinds 2009-4.3% Jaarlijkse emissie (gram CO 2 ) per omzet OVER-ALL doel: 5% reductie in emissie/ in 2020 t.o.v. 2009 300.0 250.0 200.0 150.0 100.0 50.0 0.0 2009 2010 2011 2012 2013 Fictief 2014 Ontwikkeling tov 2009 Volgens doelstelling 5% reductie in 2020 Trendlijn volgens doelstelling 2020

ton CO2 Pagina 3 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 A. Droog materieel Doelstelling Het terugbrengen van het percentage droog materieel CO2-uitstoot met 5% de komende 5 jaar. Behaald resultaat Onderstaand diagram geeft de ontwikkeling in CO 2 -emissie weer van het droog materieel. 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0 Jaarlijkse emissie Droog materieel (ton CO 2 ) doel: 5% reductie in emissie in 2020 t.o.v. 2009 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Materieel Droog Doelstelling Materieel Droog Trendlijn volgens doelstelling 2020 De doelstelling voor het droge materieel is geformuleerd in absolute termen, waardoor deze geen relatie heeft met een andere variabele (dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld ton CO 2 per euro omzet ). Als gevolg hiervan is praktische bruikbaarheid van de doelstelling zeer beperkt. Op zich kan de voortgang op deze doelstelling wel worden vastgesteld: ten opzichte van de CO 2 -emissie in 2009 bedraagt de emissie van het droog materieel halverwege 2014 31%. Al het nieuwe droge materieel is sinds 2012 standaard uitgerust met stoelschakelaar/ -standkachel. Hierdoor is het op dit materieel niet mogelijk de machine langer dan enkele minuten te laten draaien als de machinist niet in de cabine aanwezig is. Daarnaast zijn alle machines op de natte stort altijd voorzien van stoelschakelaar/- standkachel en hebben alle nieuwe machines standaard een Tier 4. Tevens wordt actief gewerkt aan het registreren en monitoren van het brandstofverbruik van het materieel op de projecten zodat dit kan worden teruggekoppeld met de machinisten, met als doel een gedragsverandering op gang te brengen en te houden. Begin 2014 is hier invulling aan gegeven middels een onderzoek naar brandstofefficiëntie op droog materieel. De lessen die hieruit worden getrokken zijn intern beschikbaar en worden in de werkgroep Duurzaamheid Gedragsverandering besproken. Op een aantal projecten zijn goede ervaringen opgedaan met het gebruik van een kettingbak voor een hydraulische graafmachine, in plaats van een standaard graafbak. Bij een kettingbak bestaat de achterwand van de bak uit een aantal kettingen met als belangrijkste voordelen dat het uitlossen van de bak zonder extra energie gebeurt, de bak is daarna dan ook altijd leeg: er blijft geen restmateriaal achter; en de machine verbruikt minder energie om de bak te vullen.

Pagina 4 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 B. Nat materieel Doelstelling Het elk jaar onderzoek doen en formuleren van energie reducerende maatregelen en de uitvoering daarvan op 3 units, voor de komende 5 jaar. Behaald resultaat De doelstelling voor nat materieel zoals hierboven vermeld, is in de loop van 2012 geformuleerd. Sinds november 2013 worden periodiek alle verbeteringen en nieuwe aanschaf vastgelegd die energiebesparing tot gevolg hebben. Op diverse units zijn gedurende de eerste helft van 2012 technische aanpassingen gedaan. Dit varieert van het simpelweg verminderen van de verlichting in diverse ruimtes tot het vervangen van dieselmotoren door een nieuwe generator motor en het plaatsen van een elektrisch boordnet voor diverse verbruikers die voorheen op diesel draaiden. Daarnaast blijkt het effect van brandstofverbruiksmeters op diverse units duidelijk merkbaar. Het leidt tot meer alertheid bij de bemanning die hier vervolgens rekening mee houden met hun vaarsnelheid. Er zijn verschillende nieuwe onderzoeken geagendeerd, onder meer naar de mogelijkheden voor het gebruik van walstroom. Gedetailleerde informatie over de uitgevoerde maatregelen (technisch, organisatorisch en gedragsgericht) is intern beschikbaar. Hoewel dit niet direct onder de doelstelling valt, is de ontwikkeling van de CO 2 -emissie van nat materieel per euro omzet wel vastgesteld. Wanneer fictief 2014 wordt vergeleken met het basisjaar 2009, dan is er sprake van een afname van bijna 4%.

Pagina 5 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 C. Bedrijfspanden Doelstelling Een gemiddelde besparing van 2% per jaar op het elektriciteitsverbruik van onze gebouwen, tot 2020; 100% groene stroom gebruik in bedrijfspanden in eigen beheer in de komende 2 jaar. NB: de geformuleerde doelstelling is gericht op het bereiken van een gedragsverandering: er wordt ingezet op bewustwording bij het personeel ten behoeve van het verminderen van elektriciteitsverbruik zoals het aan laten staan van ICT-apparatuur en gebruik van airconditioning in de kantoorruimtes. Hiermee is deze doelstelling indirect sturend op de CO 2 -emissie. Behaald resultaat Eind april 2013 is de Rotterdamse vestiging van Boskalis verhuisd van de s-gravenweg naar het pand van SMIT aan de Waalhaven. Deze nieuwe locatie is een modern kantoorpand, gebouwd in 2002. Deze verandering in de huisvesting en vooral ook het geheel andere karakter van deze nieuwe locatie vergeleken met de voormalige locatie, zijn voor de hand liggende redenen om de CO 2 -reductiedoelstellingen voor de huisvesting aan te passen. De voormalige locatie aan de s-gravenweg is nog in eigendom van Boskalis Nederland, en wordt momenteel anti-kraak bewoond. Het energieverbruik (gas en elektra) van de tijdelijke bewoners komt voor rekening van Boskalis Nederland en wordt meegenomen in de CO 2 -footprint. Onderstaand overzicht geeft de CO 2 emissie van het elektriciteitsverbruik (kwh) van de kantoorpanden weer. NB: hoewel in de panden van Boskalis gebruik wordt gemaakt van groene stroom, wordt voor het berekenen van de CO2-emissie van het elektriciteitsverbruik vooralsnog gerekend met de conversiefactor van grijze stroom (455 gram CO 2 /kwh). Wanneer gebruik wordt gemaakt van de conversiefactor voor groene stroom (15 gram CO 2 /kwh) zal de daling in CO 2 emissie meer dan 80% bedragen. (*) negatief = reductie CO 2 (ton) % reductie t.o.v. 2009 (*) 2009 718 (n/a) 2010 721 0.4% 2011 500-30.4% 2012 370-48.5% 2013 570-20.6% Half 2014 359-50.0% gemiddelde jaarlijkse ontwikkeling 2013 tov 2009-5.2% Halverwege 2014 is het verbruik van elektra in de bedrijfspanden exact 50% van het verbruik van het referentiejaar 2009. Alternatieve energie Doelstelling 100% groene stroom in bedrijfspanden in eigen beheer in de komende 2 jaar. Behaald resultaat Per 1 januari 2013 zijn de vestigingen van Boskalis Nederland overgegaan op groene stroom met een contractlooptijd van 2 jaar. In het door Boskalis Nederland nieuw in gebruik genomen pand aan de Waalhaven is eveneens groene stroom in gebruik. Door het afnemen van groene stroom ontstaat er (bovenop het reduceren van het verbruik) een gereduceerde emissie per verbruikte eenheid. In combinatie met het reduceren van het verbruik, zoals onder C ten doel is gesteld, betekent dit een dubbele reductie van CO 2 -emissie.

Pagina 6 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 C.1 Asfaltcentrales Doelstelling Gas 10% reductie in 2014 t.o.v. 2009. Electra 10% reductie in 2014 t.o.v. 2009. Behaald resultaat Het gestelde doel voor de asfaltcentrales van 2009-2014 is geformuleerd in absolute termen, waardoor deze geen relatie heeft met een andere variabele (bijvoorbeeld CO2-emissie per ton geproduceerd asfalt). Als gevolg hiervan is praktische bruikbaarheid van de doelstelling zeer beperkt. Gedurende de tweede helft van 2014 zullen in overleg met de asfaltcentrales nieuwe doelstellingen worden geformuleerd. Onderstaande grafieken geven de CO 2 emissie weer van gas en elektriciteit weer van de asfaltcentrales over de jaren 2009-2014. Conform de doelstelling zijn deze emissies niet uitgezet tegen een andere variabele. ton CO 2 Asfaltcentrales (Electra) ton CO 2 Asfaltcentrales (Gas) 1,000 800 600 400 200 0 2009 2010 2011 2012 2013 Half 2014 7,000 6,000 5,000 4,000 3,000 2,000 1,000 0 2009 2010 2011 2012 2013 Half 2014

Pagina 7 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 D. Projecten Doelstelling Het introduceren van CO2 als een nieuw item op het project kick-off formulier voor nieuw uit te voeren projecten. Hiervoor worden 5 projecten per jaar geselecteerd voor CO2 reducerende maatregelen. Projecten die met CO2-gunningvoordeel zijn aangenomen, worden hier in ieder geval in meegenomen. Behaald resultaat De gedachte achter deze doelstelling is dat op de projecten zelf de mogelijkheden worden verkend voor het reduceren van energie- en brandstofverbruik. Concrete maatregelen en acties die op een project worden geformuleerd, kunnen variëren per project, en betreffen bijvoorbeeld de keuze voor het soort projectaccommodatie en het introduceren van besparingstechnieken. Ook kan worden gedacht aan innovatieve / creatieve werkmethodes en andere acties met als doel het reduceren van de CO 2 -emissie op het project. De resultaten op de projecten die te maken hebben met de inzet van het materieel zijn beschreven onder punten A en B. E. Personenvervoer Doelstelling Gemiddeld 2% CO2-reductie in het personenvervoer per kilometer per jaar, tot 2020. Behaald resultaat Om de doelstelling te behalen, zet Boskalis in op gedragsbeïnvloeding van de medewerkers, waardoor zij gestimuleerd worden tot bewuster gedrag met betrekking tot energie- en brandstofverbruik. Dit vanuit de gedachte dat de medewerkers dan andere, bewuste keuzes gaan maken. In het aanbod van leasewagens zijn de mogelijkheden om een leasewagen op benzine te kiezen, uitgebreid. Ook is het lease-aanbod verbreed wat betreft elektrische/ hybride voertuigen. Ontwikkelingen in deze kenmerken zullen worden gemonitord. De huidige administratie sluit niet aan op de gestelde doelstelling; om deze reden is het niet mogelijk de gestelde doelstelling te monitoren. De doelstelling mbt zakelijk personenvervoer wordt in 2014 herzien. Boskalis voert momenteel onderzoek uit naar de mogelijkheden voor het plaatsen van oplaadpunten voor elektrisch rijden; zo mogelijk worden deze laadpunten voorzien van groene stroom. De resultaten hiervan zullen in een volgende voortgangsrapportage worden vermeld.

Pagina 8 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 Voortgang op de uitgevoerde ketenanalyses (scope 3) Uit de analyse van de meest materiële emissies van scope 3 van Boskalis blijkt dat de categorieën ingekochte goederen en diensten en transport en distributie downstream de meest materiele scope 3 emissie veroorzaken. Per categorie is een ketenstudie uitgevoerd; het betreft: 1. Verbeteringen in transport (tijdelijke verharding van de ondergrond van bouwterreinen; gebruik van alternatieve transportmethoden); 2. Het verwerken en toepassen van gereinigde bodemassen van afvalverbrandingsinstallaties. De beide ketenstudies zijn specifiek voor Boskalis en geven een duidelijke bijdrage aan verbetering van het inzicht in de reductiemogelijkheden van de CO 2 -emissie van grootschalige grond verplaatsende projecten. Voor beide onderwerpen worden de activiteiten en de voortgang gemonitord en gerapporteerd. Tenminste 2x per jaar is een korte rapportage over deze voortgang te vinden op de website van Boskalis Nederland. Op deze manier leveren wij een bijdrage aan verbetering van het inzicht in de status en de reductiemogelijkheden van deze onderwerpen. Hieronder volgt voor beide onderwerpen een korte toelichting op de voortgang over de eerste helft van 2014. Ketenstudie 1: Verbeteringen in het transport van grond De ketenanalyse naar tijdelijke verharding van werkwegen is gerapporteerd in Q3-2012; de rapportage is beschikbaar op de website. In de loop van 2013 heeft een verbreding plaatsgevonden van het onderwerp van deze ketenanalyse waarbij naast de verharding van tijdelijke rijbanen wordt gekeken naar alternatieve mogelijkheden in methoden en materieel in het grondtransport. In dit kader is een vergelijking uitgevoerd van verschillende typen (droog) materieel. De resultaten hiervan zijn verwerkt in een rapportage die via het Bedrijfsbureau intern beschikbaar is. In aanvulling op deze eerste vergelijking, heeft in de eerste helft van 2014 (in samenwerking met opleidingsinstituut VanHall-Larenstein) een onderzoek plaatsgevonden naar brandstofefficiëntie op het droog materieel. Over de bevindingen van dit onderzoek is in een (vertrouwelijk) document gerapporteerd. De bevindingen zijn tevens intern gepresenteerd in diverse overlegorganen, onder meer in het Projectleidersoverleg en in het overleg van de Werkgroep Duurzaamheid Gedragsverandering. Een vervolgonderzoek wordt naar verwachting binnenkort geagendeerd. Medio 2014 wordt tevens een ketenanalyse uitgevoerd en gerapporteerd met als thema het inzetten van een mobiele grondpers. Inzet van deze grondpers zorgt ervoor dat het transport van grond over de weg wordt vermeden. Het doel van deze ketenstudie is te achterhalen welke CO 2 -reductie mogelijk is door inzet van de mobiele grondpers. In deze studie worden meerdere varianten vergeleken op brandstofverbruik en CO2- emissie. Het eerste project waar de mobiele grondpers wordt ingezet is het project Olst, een Ruimte voor de Rivieren project waar grond vergraven wordt en vertransporteerd moet worden. De grondpers wordt daar ingezet als alternatief voor transport met dumpers en vrachtwagens. De monitoringsgegevens worden momenteel verzameld en verwerkt in de rapportage. Een eerste inschatting is dat met de inzet van de mobiele grondpers een besparing van 11% op brandstofverbruik en daarmee op CO2-uitstoot van het grondtransport haalbaar is. Tevens wordt hiermee overlast en verstoring van de omgeving voorkomen: een belangrijk criterium dat door opdrachtgevers bij aanbesteding wordt gehanteerd.

Pagina 9 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 Ketenstudie 2: Verwerking en toepassing van bodemas In samenwerking met HVC en Boskalis Dolman is ervoor gekozen om de keten van verwerken en toepassen van AEC (Afval Energie Centrale)-bodemas verder te optimaliseren, zowel wat betreft de CO 2 -emissie als de economische kant ervan. Het onderzoek maakt deel uit van de initiatieven van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (I&M) voor de Green Deal AEC-bodemas bewerking. De doelstelling van de Green Deal is het verduurzamen van de toepassing van AEC-bodemas, met als einddoelstelling van het initiatief het duurzaam toepassen van alle bodemassen per 2020. Onderstaand een update van de werkzaamheden en vorderingen op het gebied van de toepassing van AEC bodemas voor de periode Q1 + Q2 2014. Vergunningen Geen aanvullingen op het gebied van vergunningen. Al de benodigde vergunning zijn nu gepubliceerd en verleend. Installatie In het eerste kwartaal 2014 heeft de installatie niet gedraaid voor de AEC-proef. De installatie is gestart in week 16, vanaf dat moment heeft de installatie volledig gedraaid.. In de periode voorafgaand aan de proef is er een aantal aanpassingen gedaan, met name in het kader van de verwijdering van de zouten. De aanpassingen zijn vooral procestechnisch van aard geweest. Er zijn geen nieuwe onderdelen geplaatst of grote aanpassingen verder bij de installatie geweest. De installatie wordt volledig voorzien van stroom die wordt opgewekt bij de AEC van HVC, medio 2014 zal een deel van de stroom rechtstreeks van de windmolens van het terrein van GPGroot/Sortiva gaan komen. Hiermee wordt nog een kleine aanvullende CO 2 -reductie bereikt. De aanvullende waterzuivering functioneert prima en het lozingswater voldoet aan de eisen van de vergunning. Dit jaar wordt een deel van het gereinigde water hergebruikt in de installatie, dit heeft als voordeel dat er minder water wordt opgepompt (besparing E), en minder water wordt geloosd. Wet- en regelgeving Per 1 juli 2013 is de verruiming voor Antimoon officieel opgenomen in de wet- en regelgeving. Vanaf die datum is dit voor de niet-vormgegeven producten uit AEC-bodemassen de nieuwe uitloognorm. Toepassing; Door Boskalis Nederland, (Servicepunt grondstoffen) wordt in samenwerking een grondbank opgericht die de toepassing van de gereinigde bodemasprodukten gaat begeleiden. Op dit moment vindt er overleg plaats met de combinatie Badhoeverbogen, voor het toepassen van de bodemas is de A9. Dit is een werk van Rijkswaterstaat waarbij Boskalis een van de combinanten is voor de uitvoering. De besprekingen met A9 gaan gestaag door. Doordat het een nieuw product is worden veel partijen betrokken bij de toepassing, van alle partijen moet een goedkeuring komen. Derhalve is het voortraject langer dan voorzien, de ontwikkelingen zijn echter positief. Productie In de eerste helft van 2014 is totaal ± 30.000 ton AEC-bodemas aangevoerd en verwerkt. De aangevoerde bodemas is verse bodemas, zoals vastgelegd in het plan van aanpak van het Onderzoeks en Ontwikkeltraject. Ook bij de verse bodemas is de doelstelling de procesparameters vast te stellen en eventuele knelpunten / optimalisaties met betrekking tot stabiliteit en duurzaamheid goed te kunnen bepalen. De proefreiniging gaat volgens plan, de beperkingen worden op dit moment veroorzaakt door geluidsproblemen. De non-ferro terugwinning uit verse bodemas is overeenkomstig met de verouderde bodemas. Een voordeel van het verwerken van verse bodemas is dat de non-ferrometalen minder zijn geoxideerd. Zoals aangegeven is de terugwinning van non-ferro metalen een bijdrage aan de reductie op het gebied van CO2 door het mogelijk maken van hergebruik van deze metalen. Met name voor aluminium (ongeveer 60% van de teruggewonnen non-ferro) is de CO2 besparing aanzienlijk.

Pagina 10 van 10 Invalshoek B Reductie status mid 2014 Planning Een aangepaste planning op hoofdlijnen is hieronder weergegeven. Door het proefkarakter van het onderzoek kan er door onvoorziene zaken behoorlijk worden afgeweken van de planning. Voor 2014 is een hoeveelheid van 43.000 ton afgesproken, op basis van het onderzoeksplan. De geplande vroege start is aangepast vanwege wijzigingen in de belastingwetgeving voor grond, daardoor is de aanvang voor de AEC-bodemas proefreiniging vertraagd. Verder is in de eerste afvoerperiode wat vertraging opgelopen door de geluidsproblematiek. De totale hoeveelheid zal zonder problemen dit jaar kunnen worden verwerkt Productie planning 2014 - Aanvoer onbewerkte (inclusief alle NF) bodemas HVC naar Sortiva Weeknr Prognose aanvoer [ton] Werkelijke aanvoer [ton] Oude of verse bodemas 9 10 4300 Verse bodemas 11 4300 Verse bodemas 12 0 0-13 4300 0 Verse bodemas 14 4300 0 Verse bodemas 15 0 0-16 4300 4300 Verse bodemas 17 4300 4300 Verse bodemas 18 4300 4300 Verse bodemas 19 0 0-20 4300 4300 Verse bodemas 21 4300 4300 Verse bodemas 22 4300 0 Verse bodemas 23 0 0-24 4300 4300 Verse bodemas 25 4300 4300 Verse bodemas 26 4300 4300 Verse bodemas 27 4300 0 Verse bodemas 28 0 0-29 0 0-30 31 32 33 34 uitloop Bouwvak 2014 regio Noord uitloop 35 36 37 0 4300 38 0 4300 39

BIJLAGE Rapportage mbt de projecten met CO 2 -gunningsvoordeel Boskalis heeft momenteel 8 projecten die (al dan niet in combinatie met partners) met CO2-gerelateerd gunningvoordeel zijn aangenomen: 1. Variabel Onderhoudscontract 2. Omlegging A9 Badhoevedorp (uitgevoerd door Combinatie Badhoeverbogen ) 3. Ombouw N381 4. Zwakke Schakels Noord-Holland (uitgevoerd door ZSNH Combinatie Van Oord / Boskalis ) 5. Wrakberging Baltic Ace 6. Zandlevering Loswal Opijnenstraat en Nesserdijk 7. Isala Delta 8. Meerjarig Onderhoud

Naam Project Variabel Onderhoudscontract (VOC) Omschrijving Het variabel onderhoud aan (weg)verhardingen, kunstwerken en geleiderail is niet vastgelegd in voorgeschreven maatregelen en werkzaamheden, maar wordt jaarlijks door de ON bepaald obv door OG aangeleverde scope. Opdrachtgever Rijkswaterstaat Datum gunning mid 2012 (Geplande) einddatum eind 2015 Locatie Perceel 3 Noord Holland Zuid en Perceel 5 Noord Brabant Zuid Status Het project loopt INZICHT Tabel 1: CO2 uitstoot van het 1 ste half jaar van 2014 Project VOC Totale 1.1: CO2uitstoot project VOC 2014:Q1+Q2

REDUCTIE Onderscheid kan worden gemaakt in maatregelen van organisatorische en van technische aard, en maatregelen die betrekking hebben op beïnvloeden van gedrag. A. Organisatorische maatregelen waar mogelijk wordt gekozen voor een lokale asfaltmolen voor de productie van asfalt en het afvoeren van het freesasfalt; waar mogelijk wordt gekozen voor onderaannemers/leveranciers uit de regio; gecombineerd uitvoeren van uitvoeringspakketen (in één nacht twee werkpakketen uitvoeren met dezelfde asfaltset en personeel). B. Technische maatregelen waar mogelijk worden trekkende eenheden ingezet voor het aan- en afvoeren van materialen (freesasfalt en asfalt); hierdoor hoeven er minder vrachtwagens naar het werkvak te komen. C. Gedragsbeïnvloeding: Carpoolen; bijvoorbeeld door medewerkers van het projectteam die gezamenlijk ergens een overleg hebben, maar ook door de medewerkers van de asfaltset; medewerkers worden gestimuleerd om verlichting, airco en computer uit te schakelen als ze de ruimte verlaten.

Naam Project Omlegging A9-Badhoevedorp Omschrijving Het project bestaat in hoofdzaak uit de aanleg van de omgelegde A9, sloopwerkzaamheden (oa de bestaande A9) en bijkomende werkzaamheden. Opdrachtgever Rijkswaterstaat Datum gunning december 2012 (Geplande) einddatum december 2019 Locatie Badhoevedorp Combinatie waarmee het project wordt uitgevoerd Combinatie Badhoeverbogen (naast Boskalis bestaande uit: KWS Infra, Mourik, Van Hattum en Blankevoort en Vialis) Status Het project loopt INZICHT Gegevens zijn nog niet vrijgegeven door de combinatie. REDUCTIE Gegevens zijn nog niet vrijgegeven door de combinatie.

Naam Project Ombouw N381 Omschrijving Eerste realisatiecontract mbt nieuwe N381 Drachten Drentse Grens: traject tussen Drachten en Oosterwolde. Opdrachtgever Provincie Friesland Datum gunning september 2013 (Geplande) einddatum eind 2015 Locatie Drachten en Oosterwolde Noord Status Het project loopt INZICHT Tabel 2: CO2 uitstoot van het 1 ste half jaar van 2014 Project N381 Totale 2.1: CO2uitstoot project N381 2014:Q1+Q2

REDUCTIE Onderscheid kan worden gemaakt in maatregelen van organisatorische en van technische aard, en maatregelen die betrekking hebben op beïnvloeden van gedrag. A. Organisatorische Maatregelen 90% van het materieel (busjes / vrachtwagens) voldoet ten minste aan de EURO-5 norm en 75% van de mobiele werktuigen voldoet aan Stage 3B norm; waar mogelijk worden mobiele werktuigen bij lokale (Friese) bedrijven gehuurd; waar mogelijk wordt de vrijkomende grond herschikt. B. Technische maatregelen: bermgebied (onder en direct nabij de geleiderail) wordt ingezaaid met trage groeier; hierdoor minder maai- en afvoerbewegingen dan bij reguliere grassoorten NB: bijkomend voordeel is minder vaak inbreuk in het (berm) flora leefgebied; de vijf voorzetwanden van Kunstwerk 700 zijn uitgevoerd in 'Next Generation Concrete' (NGC), waarmee een reductie van 50% in het cementgebruik en een besparing van 270kg CO2 uitstoot per ton cement is gerealiseerd. C. Gedragsbeïnvloeding: campagne bewustwording medewerkers.

Naam Project Zwakke Schakels Noord Holland (Hondsbossche en Pettemer Zeewering) Omschrijving Langs de Noord-Hollandse kust liggen enkele locaties waar de waterkering niet meer voldoet aan de wettelijke veiligheidseisen tegen overstroming, genoemd Zwakke Schakels Noord-Holland. Dit project behelst de Pettemerduinen en de Hondsbossche en Pettemer Zeewering incl de aansluiting op de duinen ten zuiden hiervan. gekozen is voor een zeewaarts gerichte versterking met aandacht voor de mogelijkheid van recreatie, flora & fauna en natuur. Opdrachtgever Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en provincie Noord-Holland Datum gunning eind 2013 (Geplande) einddatum voorjaar 2015 Locatie De Hondsbossche en Pettemer Zeewering en de kust voor Callantsoog Combinatie waarmee het project Van Oord en Boskalis Nederland wordt uitgevoerd Status Het project loopt INZICHT & REDUCTIE Zie rapportage op website van de combinant: http://cdn.vanoord.com/sites/default/files/sawp-3351101-v5-154347_voortgangsrapport_co2- prestatieladder_zwakke_schakels_2014_week_1_tm_26.pdf

Naam Project Wrakberging Baltic Ace Omschrijving Uitvoeren van alle werkzaamheden ten behoeve van het verwijderen en slopen van de Baltic Ace. Opdrachtgever Rijkswaterstaat Datum gunning voorjaar 2014 (Geplande) einddatum najaar 2015 Locatie Noordzee, midden in de internationale vaarroute naar de Rotterdamse haven Status Het project loopt (resultaten CO2 uitstoot volgt begin 2015) INZICHT Tabel 3: CO2 uitstoot van het 1 ste half jaar van 2014 Project Wrakberging Baltic Ace Totale 3.1: CO2uitstoot project Wrakberging Baltic Ace 2014:Q1+Q2

REDUCTIE Onderscheid kan worden gemaakt in maatregelen van organisatorische en van technische aard, en maatregelen die betrekking hebben op beïnvloeden van gedrag. A. Organisatorische Maatregelen keuze voor de onderaannemers mede op basis van de betrouwbaarheid van zijn in te zetten materieel; het materieel is van recente datum en van goede kwaliteit en voldoet aan de laatste eisen voor wat betreft verbruik en uitstoot; de crewtender wordt niet dagelijks ingezet: deze vaart twee keer per week (dinsdag en donderdag); hiermee behaalt de crewtender een reductie van 60%. B. Technische maatregelen: verlichting op de bakken door middel van dag- en nachtschakelaar; meer gebruik maken van Speed controle (vergelijkbaar met cruise control in een personenauto) op de sleepboten/multicat om economisch varen te introduceren / bevorderen op alle vaartuigen; mobilisatie van materieel voor het olie verwijderen, zagen en hijsen vindt allemaal plaats vanaf onze kades in Rotterdam (verkorte vaarafstand); alle materieelstukken gaan in één keer naar de projectlocatie, tijdens het project vindt bevoorrading van mensen en materialen 2x per week plaats met een kleiner schip. C. Gedragsbeïnvloeding: mensen aanspreken op onnodig verbruik van elektriciteit (dit is een item tijdens de start-up meeting van het project).

Naam Project Zandlevering Loswal Opijnenstraat & Nesserdijk Omschrijving Zandleveringen aan de gemeente Rotterdam Opdrachtgever Gemeente Rotterdam Datum gunning mid 2014 (Geplande) einddatum 2018 Locatie Loswal Opijnenstraat & Nesserdijk Status Het project loopt INZICHT (nog niet beschikbaar; eerste resultaten komen begin 2015) REDUCTIE Onderscheid kan worden gemaakt in maatregelen van organisatorische en van technische aard, en maatregelen die betrekking hebben op beïnvloeden van gedrag. A. Organisatorische Maatregelen duurzaamheidscriteria bij de aanschaf van producten, installaties, materieel en diensten; bijvoorbeeld inkoop apparatuur met hoog energielabel. B. Technische maatregelen: efficiëntere indeling van het terrein zorgt voor minder en kortere transportafstanden. C. Gedragsbeïnvloeding: campagne bewustwording medewerkers.

Naam Project Isala Delta Omschrijving Het project maakt deel uit van het ruim dertig maatregelen tellende landelijke programma Ruimte voor de Rivier, dat tot doel heeft om het Nederlandse rivierengebied beter te beschermen tegen overstromingen. Het project omvat de zomerbedverlaging Beneden-IJssel over een lengte van 7,5 kilometer ter hoogte van Kampen. Opdrachtgever Rijkswatersaat en de Provincie Overijssel Datum gunning najaar 2014 (Geplande) einddatum 2019 Locatie Kampen Combinatie waarmee het project Boskalis Nederland en Van Hattum en Blankevoort wordt uitgevoerd Status Het project is momenteel in opstartfase INZICHT (nog niet beschikbaar) REDUCTIE (nog niet beschikbaar)

Naam Project Meerjarig Onderhoud Omschrijving Onderhoud Maasmond (vak E & F), Calandkanaal tot havennummer 6309 en Beerkanaal tot havennummer 6429. Opdrachtgever Rijkswaterstaat Noordzee Datum gunning januari 2015 (Geplande) einddatum december 2017 Locatie Groot - Rijnmond Status Het project is nog niet gestart INZICHT (nog niet beschikbaar) REDUCTIE (nog niet beschikbaar)