Tuinkrant's Tuindokter - Ziekten en Plagen Gids - Plantenziekten Ziekten en plagen van Aesculus hippocastanum gewone paardekastanje, witte paardekastanje De Aesculus of paardekastanje is een geslacht met vnl. bomen en een paar struiken met handvormige, samengestelde bladeren. Herfstverkleuring overwegend geel. Bloemen in prachtige, grote, dichte en eindstandige, opgaande pluimen in wit, geel of rood. Komt voor in de milde, vochtige streken van Europa, Noord-Amerika en Azië (20-25 soorten). De meeste soorten zijn weinig eisende park- en erfbomen. De bloemen verschillen onderling van grootte met 5 tot 8 meeldraden die ver uit de bloem steken. De in 3 delen openspringende, gladde of stekelige vruchten bevatten een tot 3 grote, glanzende donkerbruinen zaden met een grote, witte navel. Grote bomen met machtige kronen, die in het voorjaar opvallen door de als kaarsen opstaande bloemtrossen, die prachtig afsteken tegen het lichtgroene blad. De bebladering geeft een diepe schaduw aan de stamvoet. LEGENDE: dikrandtonderzwammen Ganoderma australe Ernst van de ziekte of plaag: 9 Dikrandtonderzwammen veroorzaken vooral houtrot in de wortelaanloopzone en aan de stam. Uiteindelijk kunnen ze tot enkele meters hoog in de stam vruchtlichamen gaan vormen. De sterkste aantasting vind echter ondergronds plaats. De vruchtlichamen zijn het ganse jaar zichtbaar. Na enige jaren wordt de schade ook in de kroon zichtbaar met afstervende takken. De schimmel komt de boom in via de wortels. De schimmel tast gedurende jaren het cambium aan. Uiteindelijk, na 10-tallen jaren is de boom zo sterk aangetast dat hij kan omvallen. Bomen regelmatig controleren, bij sterke aantasting onmiddellijk rooien. rooien en opruimen van de aangetaste planten Pagina 1 van 15
kastanje mineermotten Cameraria ohridella De larve van deze mineermot vreet gangetjes in de bladeren, waardoor lichte vlekken (mijnen) ontstaan Ernst van de ziekte of plaag: 9 De exotische Cameraria ohridella motten werden reeds in 1985 voor het eerst in Macedonië ontdekt. Sindsdien hebben de motten zich over geheel Europa verspreidt en zijn ze uitgegroeid tot een van de meest voorkomende plagen. Ze zijn zo'n 4-5 cm groot met een opvallende kuif. De voorvleugels zijn bedekt met koperkleurige schubben met 3 wit-zwarte dwarsstrepen. Men heeft ontdekt dat de motten zich mee met het vrachtvervoer in Europa zouden verspreid hebben. De motten ontwikkelen zich beter bij wat hogere temperaturen. Dat is één van de redenen waarom bomen in steden en stadskernen meer getroffen worden. Gevoelig zijn Aesculus hippocastanum, de meeste cultivars zoals Baumannii, Aesculus carnea, Acer platanoides en Acer pseudoplatanus. Oudere bomen zouden meer getroffen worden. De eerste motten vliegen al uit vanaf april-mei, meestal samen met de bloei van de paardekastanje. Na de paring worden 20 tot 30 eitjes door het vrouwtje op de bovenzijde van de bladeren afgezet. De uitgekomen larven van deze mineermotten vreten gangetjes in de bladeren, waardoor na 2-3 weken de eerste lichte plekken (mijnen, gangen) ontstaan, meestal begrensd door 2 zijnerven. In deze mineergangen verpopt het insect. Soms kan een blad tot 200 mijngangen bezitten waardoor ze in elkaar overlopen en waardoor grote delen van het bladoppervlak gaan verbruinen. Deze aangetaste bladeren vallen vroegtijdig af. De poppen van de derde generatie en van een deel van de tweede generatie overwinteren in de afgevallen bladeren of het strooisel. Het schadebeeld wordt vaak verward met de bladvlekkenziekte veroorzaakt door de schimmel Guignardia aesculi waarbij gele tot roodbruin gekleurde ronde ringen voorkomen. Het blad tegen het licht houden is een eenvoudig middel om de 2 plagen te onderscheiden. Bij een aantasting door de kastanjemineermot zijn de larven, hun uitwerpselen of de poppen duidelijk zichtbaar in het blad. De schade is nooit van die aard dat bomen verloren volledig verloren zullen gaan al zijn er op langere termijn nog niet voldoende inzichten daarover opgedaan. Wel is te verwachten dat als de bomen gedurende vele jaren grote delen van hun bladoppervlak verliezen, o.a. ook door de vroegtijdige bladval, dit gevolgen zal hebben op de algemene conditie van de bomen. Bomen die uit conditie zijn zijn dan gevoeligere voor andere ziekten en plagen. Bomen die jaren na elkaar worden aangetast verliezen soms al in juni hun blad. Daardoor kan de boom onvoldoende ontwikkelde knoppen vormen en wordt het transport van reservestoffen naar de wortels afgeremd. Men kan veronderstellen dit op langere termijn voor de bomen niet zonder gevolgen kan blijven. Biologische bestrijding 1. Bladeren opruimen: op plaatsen met een aantasting de afgevallen bladeren (met de overwinterende poppen) verzamelen en vernietigen. Dit zorgt voor een reductie van de eerste generatie motjes in het daarop volgende voorjaar, maar is op zich niet afdoende om de aantasting volledig te kunnen stoppen. 2. Lijmbanden aanbrengen voor vrouwelijke motten: breng rondom de stam vanaf april lijmbanden aan rondom de stam van de paardekastanje. Hiermee zijn de vrouwelijk motten te vangen die vanuit de afgevallen bladeren langs de stam omhoogklimmen. 3. Lokvallen plaatsen voor mannelijke motten (het verhinderen van paring en dus eiafzetting): voor de paardekastanjemineermot bestaan nu 2 typen feromoonvallen waar reeds vanaf 2001 in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland voldoende ervaringen mee zijn opgedaan. De lokstof trekt uitsluitende de mannelijke motten aan. Met deze vallen kan de aantasting van de bladeren tot 8 weken wordt vertraagd en vermindert het aantal aangetaste bladeren. De vallen worden vanaf april in de boom opgehangen. Het aantal varieert afhankelijk van de omvang van de paardekastanjeboom. Ze bezitten een lijmstrook die 7-8 weken werkt en daarna moet vervangen worden of wanneer de lijmstrook vol motten zit. In volle seizoen is het mogelijk dat de lijmstrook reeds na 3 dagen dient vervangen te worden. Zie ook http://www.foreestgroenconsult.nl. Deltaval Set Camlock: Deze val bestaat uit 3 donkergroene kunststof delen die tezamen een 3-hoekige val vormen van 21 cm lang. Beide zijden van de val zijn deels open. In de val wordt een losse lijmstrook gelegd met daarop een lokstof capsule. De strook wordt vervangen als deze volledig bedekt is met motten. Zie meer details en tekening op http://www.proximedia.com/local/netherlands/0/40001633/deltaval_camlock.pdf. Trechterval Camlock: Deze val bestaat uit een witte, transparante container met daarop een groene trechter met een groen dak en kan tot 1000 mannelijke motten vangen. De val is gevuld met een vangvloeistof waarin de motten na verloop van tijd door uitputting verdrinken. Afhankelijk van de weersomstandigheden is de vloeistof 7-8 weken werkzaam. Zie meer details en tekening op http://www.proximedia.com/local/netherlands/0/40001633/trechterval_camlock.pdf. 4. Mezen kunnen 5 tot 10% van de larven verorberen. Aan te raden is dus een (paar) mezennestkastjes op te hangen, hang ook vetbollen met zonnebloempitten om ze te lokken. Mezen verorberen massa's schadelijke insecten en laten zich makkelijk gadeslaan. De geschikte kastjes zijn relatief klein en dus redelijk gemakkelijk te Pagina 2 van 15
aangekruist = middelen geschikt voor particulier gebruik niet aangekruiste = middelen geschikt voor vaklui, kwekers maken. Hang de kastjes vooral hoog genoeg en zorg ervoor dat katten ze niet kunnen bereiken. Let er ook op dat de mezen niet gestoord willen worden tijdens de broedperiode. Meer info over een nestkastje bouwen kan je vinden op http://home.wanadoo.nl/madelen.essens/nestkast.html. 5. Sluipwespen. (natuurlijk) sluipwespen lijken de motten te parasiteren (5%) maar hierover is vooralsnog meer onderzoek nodig. Vallen Ecostyle lijmbanden opruimen (regelmatig) van de afgevallen bladeren (met sporen) Deltaval Set Camlock Biologisch doos http:/www.foree feromoonval voor paardekastanjemineermot (lokstof) Trechterval Camlock Biologisch doos http:/www.foree feromoonval voor paardekastanjemineermot (lokstof) koningsdopluizen -en larven Pulvinaria regalis Ernst van de ziekte of plaag: 8 Deze sterk sapzuigende wolluizen komen aan het begin van de zomer uit hun eitjes en eten dan aan de onderzijde van de bladeren. Vooraleer het blad gaat afvallen verhuizen ze naar de schors waar ze overwinteren en verder ontwikkelen tot volwassen wolluizen. De luizen zijn donkerbruin en tot 6 mm lang. Bij een aantasting komt ontwikkelen zich roetdauwschimmels. Er treed een algemene groeiremming op. Het verschil tussen hydrangeadopluizen en koningsdopluizen: Koningsdopluizen zetten hun eieren vooral af op dikke takken en stammen. Hydrangeadopluizen kiezen meer bladeren en dunnen twijgen Lastig te bestrijden. Met d einzet van lieveheersbeestjes is de plaag wel in te tperken. Afwrijven met een vochtig doek, eventueel met spiritus. Tijdens het groeiseizoen bestrijden met middelen op basis van parafine of minerale oliën. afwrijven met vochtig doek Biologisch vloeibaar weke zeep + spiritus Promanal Biologisch Ecostyle paraffine olie Sun Spray 7 E Insecticide emulgeerbaar concentr Protex paraffine olie 850 g/l N 6556/B Pagina 3 van 15
Adalia bipunctata Biologisch larven biobest lieveheersbeestjes Asepta VBC Pura Oliën emulgeerbaar concentr Asepta actieve olie 763 g/l (vruchtboomcarbolineum) B 5738/B Exochomus lieveheersbeestjes Biologisch larven Mitac Acaricide emulgeerbaar concentr Agro-Plus amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04) B 226/P Phosdrin Insecticide emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 Pagina 4 van 15
verticillium (verwelkingsziekte) (algemeen) Verticillium albo-atrum - Verticillium dahliae Ernst van de ziekte of plaag: 8 Bodemschimmels die vooral optreden bij een slechte bodemstructuur of een te natte standplaats. Zij tasten de wortels aan vanuit de grond. De schimmel blokkeert de vaatbundels waardoor watertoevoer naar bladeren en stengels geblokkeerd wordt. Het verticillum mycelium groeit binnen in de vaatbundels, vaak tot hoog in de stengels of de kruinen. De aangetaste planten gaan tijdens het groeiseizoen verwelken. Bij een vochtige lucht worden ze precies weer beter. De bladeren, stengels en bloemen worden slap. Bladeren gaan vergelen, worden bruin en sterven tenslotte af. Bij het doorsnijden van de stengels is een bruin-achtige tot grijsgroene verkleuring van de houtvaten waar te nemen. Het wortelstelsel lijkt uiterlijk meestal gezond. Soms in erge gevallen sterft ook de stambasis. Planten zijn duidelijk verschillend voor de verwelkingsziekte. Weinig gevoelig zijn o.a. eik, els, berk, haagbeuk en populier. Meer vatbaar zijn o.a. Acer, Linde, Olm, Paardekastanje, Catalpa, Forsythia, Sering, Roos, bessenstruiken, een ganse reeks vaste kruidachtige planten zoals Lupine, Phlox, Chrysant, Dahlia, Viola, aardbei, tomaat, komkommer, aubergine en zelfs wilde planten als brandnetel. - Een eerste bestrijding bestaat uit het wegsnoeien van het zieke hout tot op het gezonde hout. Opgelet: de schimmel kan overgebracht worden door besmet snoeimateriaal. Ontsmet je materiaal met Topsin-M en smeer de wonden in met Topsin-M pasta. Het snoeihout vernietigen (niet composteren of verhakselen). Soms is wegsnoeien voldoende en herstelt de boom zich spontaan. - Verbeter de standplaats door grondbewerkingen en waterafvoer te verbeteren, zoals drainage. Vast bereden en belopen gronden verlucht en desgevallend geëxpandeer de kleikorrels (Argex) inwerken. Rond bomen op parkings en terrassen voldoende open ruimte laten rond de stam voor de wortels. Breng humus aan ronsom de planten en vermeng met de bodem. Humus is een belangrijke factor die de verticillum-schimmels onderdrukken. - Via besmette planten wordt de schimmel in stand gehouden. -> dode planten rooien en verwijderen, ook de wortelresten. De schimmel kan meerdere jaren overleven in de grond. Vooral als plantenresten aanwezig blijven - > de grond eventueel uitspitten en verversen. Voor het herinplanten de plek ontsmetten met formadehyde of via biologische wijze (zie verder). - In serres en kassen zorgen voor een perfecte reinheid. - De ziekte kan overgebracht worden via zaad-> strenge selectie toepassen van gezond materiaal voor de vermeerdering (zaden, enten en stekken). - Strenge vruchtafwisseling toepassen - Biologische bestrijding (bron www.gewasbescherming.nl): Een biologische grondontsmetting reduceert het aantal microsclerotiën in de grond. In grotere praktijkproeven blijkt dit een effect te hebben van 85 tot 95 %. De biologische ontsmetting wordt als volgt uitgevoerd: Een grote massa vers gras wordt ondergewerkt en flink nat gemaakt. Dan met een luchtdichte folie afgedekt in een warme periode in de zomer. De bedekking blijft gedurende minimaal 6 weken liggen. Doordat een zuurstofloze omstandigheid wordt gecreëerd worden diverse schimmels en aaltjes afgedood. Het is een kostbare methode. Het middel Protus met Talaromyces flavus biedt mogelijk perspectief, maar moet nog verder onderzocht worden. - Bij waardevolle bomen kan je injectie laten toepassen door een boomchirurg: bij aanvang van de ziekte kan een baxter onder de schors worden aangebracht waarin druppelsgewijs een in het sap oplosbaar fungicide wordt gebracht. Deze fungiciden worden enk el in de opwaartse sapstroom vervoerd. Ze bereiken dus niet de zieke wortels het de uitwerking ervan beperkt. Nog moeilijk er wordt het bij een reeds verspreide aantasting van meerdere takken. Sporgon Fungicide spuitpoeder Agrevo Belgium prochloraz 46 % N 7444/B, 594/B Pagina 5 van 15
Agrichim Carbendazim SC Fungicide vloeibaar Agrichem carbendazim 500 g/l A 8268/B Bavistin WG Fungicide water dispengeerbaar g Basf carbendazim 50% A 9045/B Binab-T Trichoderma viride Biologisch Campa Chem Fungicide vloeibaar Thetford formaldehyde Verboden sinds 22 december 2000 Carbendazim 500 SC carbendazim 500 g/l A Fungicide 524/P + 454/P vloeibaar Dupont-Benlate Fungicide stuifpoeder Dupont benomyl 50 % (*verboden BE + NL) A 5910/B (Verboden) (Verboden) Flox Fungicide emulgeerbaar concentr Protex tridemorf 750g/l B 8522/B Goldazim Fungicide suspensie concentraat Chimac-Agriphar carbendazim 500 g/l A 9229/B Hermoo Carben SC Fungicide suspensie concentraat Hermoo carbendazim 500 g/l A 7293/B Hermoo-Benomyl Fungicide stuifpoeder Hermoo benomyl (*verboden BE + NL) Luxan Carbendazim 50O SC Fungicide vloeibaar Luxan carbendazim 500 g/l (*verboden BE) A 8031/B (Verboden BE) Luxan Carbendazim 750 WG Fungicide water dispergeerbaar g Luxan carbendazim 50% A 8403/B Optimagro Carbendazim Fungicide suspensie concentraat Aventis Cropscie carbendazim 500 g/l A 8942/B Sportak Fungicide emulgeerbaar concentr Agrevo Belgium prochloraz 450 g/l B 7322/B Topsin Glob 70 WG thiofanaat-methyl 70 % Fungicide 577/P vloeibaar Pagina 6 van 15
Virolex SC Fungicide suspensie concentraat Protex carbendazim 500 g/l A 7994/B paardekastanje bladvlekkenziekte Guignardia aesculi Ernst van de ziekte of plaag: 7 De schimmel Guignardia aesculi zorgt voor bladverkleuring en vervroegde bladval. Dit verschijnsel wordt vaak verward met de schade teweeg gebracht door de kastanje mineermot.typisch zijn bij deze bladvlekkenziekte de roodbruine, onregelmatige vlekken, meestal met gele omranding. De bladranden krullen op en het verbruinde blad valt vaak vroegtijdig af. Het belangrijkste gevolg voor volwassen bomen is een esthetische waardevermindering. Deze schimmelaantasting komt reeds sinds 1950 bij ons voor. Ruim altijd afgevallen blad goed op. Bij het begin van de aantasting de bomen om de paar weken behandelen met mengcarbamaten. netheid, ziek plantendelen (bladeren) opruimen of verwijderen Polygram zink-metiram Fungicide paardekastanje bladvlekkenziekte Mycosphaerella hippocastani Ernst van de ziekte of plaag: 5 Schimmelziekte waardoor bladeren bezet zijn met kleine, roodbruine vlekken met een donkere rand Een bestrijding is niet noodzakelijk en komt enkel ter sprake bij de opkweek van jonge bomen in kwekerijen. Daar kunnen bij het begin van de aantasting de bomen om de paar weken behandeld worden met mengcarbamaten. bestrijding nodig Pagina 7 van 15
schildluizen (algemeen) Ernst van de ziekte of plaag: 5 Deze luizen leven onder een wasachtig schild dat los zit van de luis en waaronder de eitjes worden gelegd Biologisch werkt zeer goed de combinatie van zeep + sojaolie en metanol, dit om de 5 dagen herhalen. De chemische bestrijding is afhankelijk van het tijdstip en de ontwikkeling van de larven. Die bestrijding kan in de winter of in de vroeg lente gebeuren. Na mei is de bestrijding bijna hopeloos. Biologisch vloeibaar weke zeep + spiritus Duoflor Insecticide met water mengbaar c Bayer kaliumzouten van vetzuren (*verboden BE) N 8876/B (verboden BE - 01/02/05) Plantschoon voor rozen Biologisch vloeistof voor toepassin Ecostyle organische vetzuren N - Pokon Bio-Insecticide Insecticide vloeistof voor toepassin Pokon & Chrysal kaliumzouten van vetzuren 3,5 g/l + oleinezuur 3,5 g/l (onder de vorm dan K-zout) N 8457/B Promanal Biologisch Ecostyle paraffine olie Sun Spray 7 E Insecticide emulgeerbaar concentr Protex paraffine olie 850 g/l N 6556/B Asepta VBC Pura Oliën emulgeerbaar concentr Asepta actieve olie 763 g/l (vruchtboomcarbolineum) B 5738/B Mitac Acaricide emulgeerbaar concentr Agro-Plus amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04) B 226/P Phosdrin Insecticide emulsie, olie in water Cynanmid Benel mevinfos 145 g/l A 6924 Pagina 8 van 15
zwavelzwammen Laetiporus sulphureus Ernst van de ziekte of plaag: 5 Zwavelzwammen zijn dakpansgewijs eenjarige groeiende zwavelgele tot oranjerode houtzwammen van 10 tot 10 cm groot. Ze ontstaan aan de stam of dikke takken en zijn gedurende gans de zomer waar te nemen. Verschillende bomen kunnen er door worden aangetast zoals eik, tamme kastanje, sierkersen, beuk, taxus, larix en dennen. Het aangetaste hout verkleurt. Het wordt eerst oranjegeel en gaat daarna in bruine, hoekige stukjes uit elkaar vallen. Tussen de stukken rottend hout is een grauwwit tot geel mycelium te zien. In eerste instantie treedt veel takbreuk op, uiteindelijk kan ook de stam afbreken. De zwam kan zich zowel beneden als hoog in de boom op stammen ontwikkelen en breekt de cellulose structuur van het hout af. Daardoor wordt het hout zwak en korrelig, bijna poederachtig. Aangetaste bomen kunnen een gevaar opleveren omdat het aangetast hout zwak wordt. Bomen kunnen omwaaien. De ernst en aard van de aantasting kan door een gespecialisserde boomsnoeier met een boor worden nagegaan. Bij ernstige aantasting de boom rooien. rooien en opruimen van de aangetaste planten korsthoutskoolzwam Ustulina deusta Ernst van de ziekte of plaag: 10 De korsthoutskoolzwam is een witrot zwam die ook bruinrot kan veroorzaken. Het is een zwarte zakjeszwam die vaak over het hoofd wordt gezien omdat men deze schimmel als houtskool aanziet: je treft hem dus zowel witachtig als zwartkleurig aan en dit vooral in de lente en de zomer. Het zijn in het begin grijze platen die later zwart en erg bros worden. Het is onregelmatig, gebobbeld en als een korst aan de stamvoet. Het is een erg gevaarlijke zwam, hij kan zich verspreiden tot 4 meter hoog in de stam, hierdoor is de boom gevoelig voor stambreuk. Hij kan ook als saprofiet op dode boomstammen en takken zitten. Vooral beuken en linde zijn erg gevoelig. Op langere termijn dringt de zwam door tot in het cambium. De sterkste aantasting is te vinden in de stamvoet en aan de wortelomloop Volgt de bomen goed op...uiteindelijk zal moeten gerooid worden. Wanneer vruchtlichamen op de stammen verschijnen is de boom reeds aangetast rooien en opruimen van de aangetaste planten Pagina 9 van 15
bladcicaden (algemeen) Typhlocyba - Jassidae Ernst van de ziekte of plaag: 1 De glazige vleugelloze larven van deze kleine, lichtgroene insecten (5-6 mm) zuigen aan de onderzijde van de bladeren. Daardoor ontstaan misvormde bladeren, takken en bloemen. In de particuliere tuin is de schade niet echt belangrijk. Kwekers passen de middelen toe waaronder contactfosforesters. Asepthion 25% Insecticide vloeibaar Asepta parathion (ethyl) (*verboden NL) Verboden sinds 7 december 2001 Basudine diazinon Insecticide Beperkt gebruik toegelaten (1x/jaar) Endofan 35 EC Insecticide emulgeerbaar concentr Makhteshim-Aga endosulfan 350 g/l (verboden BE) A 8626/B (* Verboden BE) Parathion 25 vlb Insecticide vloeibaar Pro Agro parathion A Perfect Plant Insecticide pyrethrinen 0.12% + piperonylbutoxide 0.6% Insecticide 9336/B vloeibaar Sanac Plantspray Insecticide spuitbus Sanac malathion + pyrethrine Undeen Insecticide stuifpoeder propoxur Pagina 10 van 15
rode puistjesziekte - vuur - vuurmeniezwam Nectria cinnabarina Ernst van de ziekte of plaag: 1 De meniezwam, vuur of rode puistjesziekte ontleent zijn naam aan de oranjerode sporehoopjes die op afgestorven houtvoorkomen. De saprofytschimmel komt zowel op dood materiaal als levend materiaal voor (wondparasiet). In het laatste geval wordt vanuit een invalspoort, bijvoorbeeld een snoeiwond, bastweefsel van een tak of de stam gedood. Vooral bij verzwakte bomen komt dit vlugger voor. Op de dode (bruin/lichtbruin) schors kan je grote aantallen van helrode puntjes zien. Dit zijn de sporen van deze meniezwam. De jonge stammen of takken sterven af, ze lijken ook in te drogen? De infectie heeft plaats langs schorswonden. Een beginnende aantasting is herkenbaar aan ingezonken plekken op de stamen dikkere takken. De ingezonken plekken zijn vaak ovaal van vormen in het midden zit vaak een snoeiwond of tak. De kleur van de ingezonken bast is bruin verkleurd en het onderliggende hout vertoont ook een bruine verkleuring. Indien de tak dun is kan de aantasting tot afsnoering leiden. Hierdoor sterft de tak af en verwelkt het blad. Dit blad valt na enige tijd af. Op de reeds afgestorven bast zijn in een later stadium tot 2 millimeter brede sporehoopjes zichtbaar. Dit zijn de conidiëndragers van de schimmel. Bij droog weer zijn deze sporehoopjes zalmkleurig, bij vochtig weer verkleuren deze sporehoopjes weer meer naar oranjerood. Het afsterven van de takken en de stamgevolgd door de vorming van de sporehoopjes, wordt in de praktijk ook wel invuren genoemd. Hoe erg een boom wordt aangetast hangt sterk af van de conditie waarin deze boom zich bevindt. Is deze minder bijvoorbeeld na verplanten, dan kan de aantasting ernstig zijn. 1. zorg voor het planten voor een goede humusrijke bodem structuur. Een actief biologische bodem leven houdt bodem parasieten in bedwang. 2. tijdens de winterperiode de ziekte en dode takken wegzagen/wegsnoeien. Het zieke hout niet composteren, mulchen maar verbranden. 3. snoeiwonden afdekken met kankerverf 4. schorsletsels ontstaan door bijvoorbeeld transport, vooraleer uit te pakken of aan te raken begieten of bespuiten met aangepaste middelen. 5. Bij esdoorn, olmen, linde loopt de ziekte ook verder naar het levendige hout. Fysiologisch bodem- en/of groeiomstandigheden verbeteren Kankersept Fungicide pasta op waterbasis Asepta koperoxychloride 2 % (verboden BE) N 5730/B (*verboden BE) Topsin M PASTA Fungicide paste op waterbasis Certis Europe thiofanaat-methyl 3% B 7096/B Pagina 11 van 15
rozen spintmijten Tetranychus Ernst van de ziekte of plaag: 1 Kleine mijten zuigen veelvuldig grijze stippen in het blad. De middelen om spint te bestrijden wensen we zo veel mogelijk te beperken, het spaart kosten en het milieu. Kwekers kunnen gebruik maken van een biologische bestrijding met Stethorus punctillum kevers bij teelt onder glas. De combinatie Torque+Nissorun laat het soms afweten. Biologisch te bestrijden met roofmijten - Stethorus punctillum, natuurlijke spintpredator (kevers) die in BE en NL voorkomt, kan vanaf mei spontaan in kassen voorkomen - Ambyseius californicus (natuurlijke vijand) in de kas - Phytoseiulus persimilis : roofmijten (vaklui) zowel in te zetten buiten, onder plastic als in de kas - Feltiella acarisuga, een galmug die snel spinthaarden opruimt in tomaat,komkommer,roos,paprika - Macrolophus caliginosus, ruimt ook witte vlieg op bestrijding nodig soortgevoeligheid Apollo Acaricide suspensie concentraat Makhteshim-Aga clofentezin 500 g/l N 7477/B (beperkt) KB Bladluizen en Insecten Insecticide emulsie, olie in water Scotts bifenthrin 2 g/l N 8301/B KB Tuininsecten Gebruiksklaar Insecticide vloeistof voor toepassin Rhône-Poulenc A bifenthrin 0,02 g/l N 8414/B Neoron 500 EC Acaricide emulgeerbaar concentr Novartis broompropylaat 500 g/l (*BE tot 31/12/2007 in teelt van stamslabonen) B 6514/B Nissorun Acaricide spuitpoeder Basf hexythiazox 10 % N 7652/B Polysect 3P Insecticide emulsie, olie in water FMC Chemical bifenthrin 3 g/l N 8258/B Polysect Gebruiksklaar Insecticide vloeistof voor toepassin FMC Chemical bifenthrin 0,03 g/l N 8259/B Pagina 12 van 15
Promanal Biologisch Ecostyle paraffine olie Anthocoris Biologisch per 200 stuks Biobest Anthocorus nemoralis Kelthane 35 Spuitpoeder Acaricide spuitpoeder Rohm and Haas dicofol 35 % (*verboden BE) B 5901/B Verboden vanaf 24 juni 2002 Luxan Endosulfan 500 WP Insecticide vloeibaar Luxan endosufan (* verboden in BE vanaf 15 april 2003) 8634/B (Verboden) Macrolophus Biologisch plastic koker met adult Biobest Macrolophus caliginosus Masai 25 WG Acaricide water dispergeerbaar g Basf tebufenpyrad 25 % B 8908/B Mirical Biologisch nimfen en adulten Macrolophus caliginosus Mitac Acaricide emulgeerbaar concentr Agrevo amitraz 200g/l (verboden BE 12/08/04) B 7389/B Spical Amblyseius californicus Biologisch roofmijten Spidend Biologisch gallarven Feltiella acarisuga Spidex Phytoseiulus persimilis Biologisch roofmijt Stethorus Biologisch lieveheersbeestje Biobest Stethorus punctillum Torque Acaricide spuitpoeder Basf fenbutatin oxide 50% B 6680/B Torque SC Acaricide suspensie concentraat Basf fenbutatin oxide 550 g/l A 8213/B Vertimec Biologisch emulgeerbaar concentr Novartis abamectine 18 g/l B 8511/B,506/P, 545/P Pagina 13 van 15
paardekastanje bladkevers Phyllobius Ernst van de ziekte of plaag: Pistal Insecticide spuitbus Oystershell pyrethrinen 0,25 % (verboden BE) N 8802/B (Verboden) Pyrethro Pur Spruzit RTU pyrethrinen 0.045 g/l + koolzaadolie (AC) 8.25 g/l Insecticide 9391/B vloeibaar Bio-Pyretrex pyrethrinen 20 g/l + piperonylbutoxide 225 g/l Insecticide 9267/B Pyrethro Bio Spurzut pyrethrinen 36 g/l + piperonylbutoxide 144g/l Insecticide 8837/B Zerox Insecticide spuitbus Edialux pyrethrinen 0.3 % + piperonylbutoxide 2.4% B 7229/B Pagina 14 van 15
Giftigheidsklassen: N: A of B: Middelen die vaak vrij kunnen gebruikt en verkocht worden voor particulier gebruik. Verkrijgbaar in tuincentra edm. Middelen die enkel kunnen gebruikt worden door erkende gebruikers of vakmensen uit de beroepssector en enkel kunnen verkocht worden door erkende verkopers. In deze lijst zijn middelen opgenomen met toelating in BE tot: zaterdag 18 november 2006 Deze tuindokter lijst is exclusief voorbehouden voor TK-Plus abonnees, download regelmatig de bijgewerkte ziekten en plagen brochures met courante lijst van toegelaten middelen Niks van deze lijst kan gereproduceerd of gepubliceerd worden zonder de uitdrukkelijke toestemming van de eigenaar, Rudi Van Overloop, ruda@skynet.be, http://www.tuinkrant.com, alle rechten voorbehouden. Bronnen, literatuur. Zie op http://www.tuinkrant.com/tuindokter/bronnen.htm http://www.tuindokter.com/ Vanaf eind 2005 - Tuindokter verkrijgbaar op CD-ROM!!! Pagina 15 van 15