Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel

Vergelijkbare documenten
PCR VLOERBEKLEDING. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

PCR ACCESSOIRES. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman

Aluminium, LCA en EPD

SBK Nationale Milieudatabase

Life Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum

PROCEDURE GELIJKWAARDIGHEID VASTSTELLEN EN TOETSEN DATA VOOR NMD. Bijlage C: SBK-Toetsingsprotocol Opname data in de Nationale Milieudatabase

Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa

PCR MEUBILAIR. Versie December Contactgegevens DGBC: Zuid Hollandlaan AL Den Haag

Overzicht en samenhang tussen de verschillende projecten rondom de Nationale Milieudatabase SBK februari 2011

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 1

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Commentaartabel Toetsingsprotocol (TP; concept ), inclusief Procedure gelijkwaardigheid

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Methode en data in Europees perspectief

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG

Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving

EN De Europese norm voor duurzaamheid van bouwproducten

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk

Starters Handleiding DuboCalc Project versie juni DuboCalc Project 4.0 StartersHandleiding

Kwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen

SBK-TOETSINGSPROTOCOL OPNAME DATA IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE

2.1 SBK beheert de NMD en verkrijgt daarmee feitelijk toegang tot de vertrouwelijke informatie van de deelnemende Data-leverancier.

SBK Nationale Milieudatabase

NATIONALE BEOORDELINGSRICHTLIJN VOOR NL-EPD CERTIFICAAT VOOR ENVIRONMENTAL PRODUCT DECLARATIONS (EPD) VAN BOUWPRODUCTEN

Circular Economy Lab: Waardering. recycling in de bouw

VERGELIJKING KINGSPAN RW QUADCORE TM MET ANDERE DAKOPBOUWEN

Beheer en onderhoud van de bepalingsmethode Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken en de daarbij aangesloten de Nationale Milieudatabase (NMD)

Training LCA experts

Levenscyclusanalyse van groene wanden

Resultaten en stand van zaken project

WIJZIGINGSBLAD BEPALINGSMETHODE versie 2.0 *

dr. ir. Ralph Hamerlinck en ir. Jan-Pieter den Hollander Inleiding ontwikkelingen duurzaam bouwen en Webtools voor duurzaamheid

SBK Nationale Milieudatabase

Ketenanalyse zandbak reiniging

REFERENTIE BETONMORTELS Aan: Daaf de Kok (De betonketen)

Edwin van Noort Odette Ex Mantijn van Leeuwen

Review CO 2 -studie ZOAB Rasenberg

Duurzame oplossing door houtreparatie!

Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015

Kingspan Geïsoleerde Panelen. Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid

Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet

Resultaat Toetsing TNO Lean and Green Awards

MKI score van wegen aanleg en onderhoud

Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0

Who s afraid of.cpr? Co Molenaar. Senior adviseur water en bodem.

Energiebesparing koffieverpakkingen

Beschrijving van de generieke norm: ISO 27001:2013. Grafimedia en Creatieve Industrie. Versie: augustus 2016

Welk perspectief heeft beton voor de transitie naar een klimaat neutrale en circulaire economie? Mantijn van Leeuwen (NIBE)

Ketenanalyse. Aannemingsbedrijf van der Meer. Datum: 4 december Pagina 1 van 11

MilieuPrestatieGebouwen

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015

Environmental Product Declaration

ONTWIKKELEN VAN EEN PRESTATIEBEPALING OP BASIS VAN DE BEPALINGSMETHODE MILIEUPRESTATIE GEBOUWEN EN GWW-WERKEN

Environmental Product Declaration

LCA Achtergrondrapport granova

BEDRIJFSINFORMATIE. VOOR PLUS groen beton. MRPI-code DATUM AFGIFTE 20 september 2012

Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken

MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE. Suzanne de Vos-Effting

Duurzaam construeren met. Frans van Herwijnen

Onderbouwing van de duurzaamheid van staalconstructies. Ontwerphandleiding

ketenanalyse afvalverwijdering BESIX - OVT Utrecht

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Tabel 1 Basisprofiel standaard geleiderails

Milieujaarverslag (e-mjv)

4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen

Wijzigingen verordening leerlingenvervoer gemeente Nederweert 2014

Rapportage. LCA In-situ Asfaltgranulaatcementstabilisatie (Agrac) Opgesteld door SGS Search Consultancy B.V.

Product Sustainability Indicator

LCA Studie Levens Cyclus Analyse van enkele tropische houtsoorten ten behoeve van damwanden

OVERZICHT VAN WIJZIGINGEN APV HELMOND 2008

Rapportage. CO 2eq vergelijking anti suïcide verlichting Autonoom vs Conventioneel. Rapportage verlichting, project nr

Interpretatiedocument. BREEAM-NL In-Use 2016 v1.0

Levenscyclusanalyse - LCA

WP4: Verbeterde schattingsmethode materiaalhoeveelheden in constructies! 1 april 2015, TKI KIEM!

Criteria voor duurzaam inkopen van Wegen

Biomassa en zijn afvalstatuut

BIM: impact op duurzame gebouwen

Ketenanalyse Afval in project "Nobelweg te Amsterdam"

Verantwoorde keuze van bestratingsproducten

EPS. milieurelevante productinformatie INVOERDATA VOOR BEREKENING VAN HET MILIEUVOORDEEL LOGISCH PROCES: EEN BETER MILIEU MET EPS.

Environmental Product Declaration

CE & prestatiegegevens asfaltlagen in GWW projecten. Welke informatie waar en voor wie?

Bedrijfsrapport <naam bedrijf>

Environmental Product Declaration

Nationale Milieudatabase onderdeel van Stichting Bouwkwaliteit MILIEUPRESTATIEBEREKENINGEN

Ketenanalyse project Kluyverweg. Oranje BV. Conform de CO 2 -Prestatieladder 3.0. Versie : Versie 1.0 Datum :

Environmental Product Declaration

Wijzigingsvoorstel (RfC) op het Uitwisselmodel Aquo Foutherstel attribuut Chemische Stof

Handleiding aansluitmatrices

Environmental Product Declaration

LCA-resultaten van geleiderails

Starters Handleiding DuboCalc Project versie 2.2 datum 20 november DuboCalc Project 2.2 StartersHandleiding

Gebr. Beentjes GWW B.V. Kwaliteitsmanagementplan voor de inventaris

Transcriptie:

Paragraaf Soort Commentaar Wijzigingsvoorstel geheel-1 algemeen Bepalingsmethode (BM) splitsen in 3 documenten: 1. rekenmethode voor bepaling van gebouwen en GWWwerken die pretendeert En 15978 te vervangen 2. regels en voorwaarden voor opname van milieu-informatie in de NMD 3. afwijkende regels op de norm EN 15804 voor de bepaling van milieuprestaties van bouwproducten geheel-2 tekst Maak duidelijker onderscheid in de methode voor categorie 1 en data en cat 3 data. Is nu onvoldoende geheel-3 inhoud Maak duidelijk dat er generieke afspraken zijn en afspraken specifiek voor GWW en B&U, hanteer dit ook in de subparagraafindeling geheel-4 inhoud Waar staat de samenhang tussen de BM en de databases beschreven? Iets voor in de bijlage of een apart documenten. geheel-5 tekst In de concept BM wordt consequent over EPD gesproken daar waar milieu-informatie zal worden bedoeld. geheel-6 inhoud In het stuk wordt nu vaak aangegeven als in aanvulling op EN 15804, echter het gaat in de meeste gevallen om in afwijking van. geheel-7 inhoud Hoe wordt er in dit kader omgegaan met deze productgroep PCR s op basis van EN 15804, wanneer deze afwijken van de BM? geheel-8 inhoud Er wordt niet gewezen op het bestaan van PCR voor de verschillende producten. Voor hout is dit EN 16485 geheel-9 inhoud Productspecifieke aanvulling op de BM maken. Voor cement de questionnaire uit ENCI LCA opnemen. 1 Niet overnemen. Wel 2 en 3 in de tekst goed uit elkaar houden.. Tekst aanpassen. BM is gericht op cat. 1 en cat. 2 data. Aanpassen van de BM voor zover nu mogelijk. Paragraaf 1.1 aanpassen. BM doorlopen op dit punt en corrigeren BM doorlopen en bij twijfel discussie in TIC, zie ook individuele punten hieronder Worden vooralsnog niet per definitie meegenomen tenzij specifiek informatie wordt ingebracht als wijzigingsvoorstel, dan wordt dit na acceptatie TIC in de BM opgenomen. In 1.1 opnemen. idem Definities biogeen koolstof, biomassa uit EN 16485 worden wel overgenomen in BM. Questionnaire niet als geheel opnemen. Wel kunnen specifieke aanwijzingen (bv ovenmateriaal meenemen) in 2.6.3.6. worden opgenomen na besluit TIC geheel-10 tekst De EN 15804 is gebaseerd op de EN 15978. Niet andersom. geheel-11 inhoud De Europese regelgeving bepaalt, dat daar waar Europese normen Niet overnemen onder verwijzing naar de

aanwezig zijn, die door de lidstaten gebruikt moeten worden. zowel voor de prestatiebepaling van gebouwen als producten. Hoe kun je er dan voor kiezen om EN 15978 niet te volgen en vervolgens wel te claimen, dat de BM de Europese normen volgt. geheel-12 inhoud Voor de berekening op gebouwniveau ( de rekenregels ) is een verwijzing naar een ander document opgenomen. Gezien het belang hiervan zien we deze graag integraal terug in de BM gerelateerd aan de EN 15978, zodat ook hier de afwijkingen duidelijk zijn. geheel-13 algemeen Deze BM moet dan ook een duidelijke tussenstap zijn naar een gepland eindstation van volledige harmonisatie. Wij verwachten van SBK hier een duidelijke planning. 2 historie en het ontstaan van de rekeninstrumenten. Afwijkingen van de EN 15978 in beeld brengen valt buiten de scope van dit project. Taak SBK. Apart agenderen geheel-14 algemeen Faciliteren van MKB Apart agenderen geheel-15 algemeen Wanneer dienen alle data op basis van NEN 8006 aangepast te zijn. Geldigheidsduur EPD. Duidelijke voorwaarden opnemen. geheel-16 algemeen Kunnen geïnteresseerden op de hoogte gehouden worden van Taak SBK wijzigingen in documenten geheel-17 inhoud De regels ten aanzien van gebouwen en producten lopen door elkaar. Hoofdstuk 2 gaat over producten, hoofdstuk 3 over bouwwerken. De tekst over milieuclassificatie van producten in gelijkwaardigheidsprocedure aanpassen. Zie aldaar. geheel-18 inhoud Levenscyclus van een bouwproduct hoeft niet gelijk te zijn aan de levenscyclus van een bouwwerk geheel-19 inhoud De fabrikant moet alleen de cradle-to-gate informatie leveren. Bij de scenario-vaststelling van het gebouw moet de gebouw-assessor met behulp van de functionele en technische informatie van het product, de scenario-afhankelijke milieubelasting van het gebouw berekenen en die vervolgens voor alle producten per informatiemodule moet aggregeren. Is geregeld via vervangingen. Opnemen in tekst, dat het eenvoudiger is een EPD te maken voor de levensduur van het product, dan voor de levensduur van het gebouw, inclusief vervangingen. Checken met instrumenten of beide dezelfde uitkomst hebben. De levenscyclusfasen na productie zijn ook onderdeel van EN 15804. Cradle-to-gate with options en cradle-tograve zijn onderdeel van EN 15804.

1.1-1 tekst In aanvulling op de beschreven afwijkingen voor de Nederlandse context stellen wij tevens de volgende relevante afwijkingen vast die in de inleiding beschouwd kunnen worden: - Het toestaan van aggregeren van data uit de modules C3, C4 en D is niet toegestaan in EN 15804 - De indicatoren betreffende humane- en ecotoxiciteit zijn niet overeenkomstig EN 15804 - Volgens EN 15804 is de producent verantwoordelijk voor de gekozen levensduur van het bouwproduct. De BM verwijst naar SBR document levensduur bouwmaterialen. - Uitgaan van een toekomstscenario bij productscenario s (2.3.6.8) is niet overeenkomstig EN 15804 - EN 15804 geeft een basket met indicatoren waaruit gekozen kan worden. Je mag dus een selectie maken (Frankrijk komt hiervoor met een Nationale bijlage bij de Europese norm). Gebruiken we in Nederland alles wat in 3.6 wordt genoemd, of kunnen we aangeven welke we daadwerkelijk moeten gebruiken in Nederland. - De berekening van vervangingen gedurende de levensduur van het gebouw (volgens de breukenmethode) is niet overeenkomstig de Europese methode gegeven in EN 15978. 3 Gedeeltelijk overnemen. - Aanpassen. Niet aggregeren in de EPD. In de NMD wordt (vooralsnog) wel geaggregeerd. Wordt dan door SBK gedaan. - Extra indicatoren zijn aanvulling - De levensduur die de producent opgeeft moet onderbouwd zijn. Dan is afwijking SBR document mogelijk. - Toekomstscenario mogelijk is inderdaad niet in overeenstemming EN 15804, maar wellicht nog steeds wenselijk. Discussiepunt voor de TIC. - Voorstel: EN 15804 stelt alle milieuindicatoren verplicht en dus ook de BM voor de EPD. Niet alles hoeft (al) aangeleverd te worden voor NMD De rekeninstrumenten gebruiken een selectie. - De breuken methode is in afwijking van de EN 15978. 1.1-2 inhoud De BM (voor gebouwen) kan nimmer de PCR zijn voor producten.. Tekst beperken tot hoofdstuk 2 van de BM. Niet de BM als geheel. 1.1-3 inhoud Te ontwikkelen norm voor GWW benoemen 1.2-1 tekst Voor de duidelijkheid graag een voorbeeld geven van een basisprofiel, productkaart en een item. Vervolgens in de paragraaf over eigendom van milieuprofielen duidelijk aangeven om welke van de drie soorten het hier gaat (basisprofiel, productkaart en/of item). 1.2-2 inhoud Definitie item opnemen 1.2-3 tekst In onze visie is er bij categorie 3 milieudata geen sprake van over het hoofd zien van bepaalde milieueffecten, maar zijn in veel gevallen niet alle gegevens beschikbaar voor een volledige analyse 1.2-4 inhoud Beschrijven hoe cat 3 data in NMD komt en kwam Cat.3 nu op 2 manieren: SBK-berekening

Externe EPD niet conform BM Tekst verduidelijken 1.2-5 inhoud Ophoogfactor onterecht Niet overnemen verwijzen naar gevoerde discussie inhoud Aanleveren basisprofielen met EPD expliciet beschrijven Staat al in apart document? 1.2-6 vraag Wordt hier door SBK het verplichte gebruik vrijgegeven en kunnen ook andere achtergronddata worden gebruikt (bijvoorbeeld Gabi)? 1.2-7 inhoud Ecoinvent 2.2 is verplicht. Handelsbelemmering en niet meer up to date idem 1.2-8 vraag Wanneer en op welke wijze wordt de Ecoinvent 3.0 geïntegreerd in de processendatabase? 4 Gebruik Ecoinvent 2.2 is verplicht tenzij er aantoonbaar specifiekere data beschikbaar zijn. Tekst duidelijker formuleren Apart agenderen. Vermelden in de BM, dat het gebruik van nieuwere versies onderdeel is van de update procedures bij SBK. 1.2-9 inhoud Nieuwe versies (Ecoinvent, SBR) direct volgen Niet overnemen in verband met consistentie TIC beslissing per keer 1.2-10 vraag Toeslagfactor alleen bij gebouwberekening? Ja. Toevoegen aan tekst. 1.2-11 vraag Hoe moet de processendatabase gebruikt worden? Niet in inleiding. Is technisch punt. 1.2-12 tekst Begrippen in figuur hanteren in de rest van de tekst om verwarring tussen EPD en NMD terminologie te voorkomen 2.1-1 inhoud In de definitie van de doelgroep ontbreekt de GWW sector en de MKI (milieukosten index) berekening van werken. 2.1-2 tekst In hele document gebouw en bouwwerk vervangen door gebouw en GWW-werk 2.1-3 inhoud De BM geeft geen generieke data, hooguit richtlijnen hiervoor (3 e bullit). Schrappen. 2.2-1 inhoud NEN-EN 15978 ontbreekt. Bewust?. Reden voor selectie LCA-normen verduidelijken. 2.5.2-1 inhoud Begrippen levenscyclusfase en informatiemodule worden door elkaar Begrip informatiemodule overnemen gehaald. Er zijn 3 levenscyclusfasen en 14 informatiemodules. 2.5.2-2 tekst Operationeel energieverbruik moet waterverbruik zijn 2.5.2-3 tekst De productiefase, transport naar de bouwplaats (toevoegen) en de sloop-en verwerkingsfase, alsmede module D de potentiële (toevoegen) effecten. 2.5.2-4 tekst Eerste zin tweede alinea loopt niet. Tot op heden was verplicht: productie, transport naar bouwplaats, sloopfase, afvalverwerking.. Tekst aanpassen en verduidelijken.

Graag duidelijk maken in de tekst welke modulen verplicht zijn bij welk type profiel (basisprofiel, productkaart of item) 2.5.2-5 tekst Figuur 2: B7 moet zijn Operationeel watergebruik B7, tevens duidelijk maken dat B6 en B7 geen onderdeel van de BM zijn. 5 2.5.2-6 tekst Figuur 2: B7 moet zijn Operationeel watergebruik B7 2.5.2-7 inhoud volgens de EN 15804 kun je een producent niet verplichten de milieuinformatie te kwantificeren voor de informatiemodules buiten de gate. EN 15804 biedt verschillende opties. Voor de NMD is een keuze nodig die ook de andere levenscyclusfasen inhoudt. Wil je de EPD voor de NMD gebruiken, dan moet de fabrikant voor de opties (A1-A3+modules ) gaan. 2.5.3-1 vraag Geldt beperking tot A1-A3 ook voor verduurzamingsmiddel, meranti Geldt ook voor verduurzamingsmiddel 2.5.6-1 inhoud MRPI-certificaten buiten BM laten Tekst aanpassen. MRPI blijft in tekst ter informatie 2.5.6-2 inhoud Buiten de BM regelen dat MRPI certificaten ook gebruikt kunnen idem worden 2.5.6-3 tekst Eerste zin verwijderen, de productkaarten in de NMD zijn geen EPD s in de zin van de EN 15804 2.6.3-1 tekst In de tekst graag de module codering toevoegen. 2.6.3-2 inhoud Eisen en wijze van indiening afwijkende scenario s opnemen Nieuwe standaard scenario s kunnen worden aangekaart bij SBK met onderbouwing 2.6.3-3 inhoud idem idem 2.6.3-4 vraag Wordt sloop- en verwerkingsfase aangeleverd door SBK? Nee. Er kan wel een keuze gedaan worden uit beschikbare afvalverwerkingscenario s en processen. 2.6.3.1 inhoud NOVEM tuinkamerwoning in voorbeeld 1is niet meer actueel, graag aanpassen. 2.6.3.1-1 inhoud Er wordt gesteld dat additionele functies die worden meegenomen in de functionele eenheid moeten worden gedocumenteerd. Wat is de functie hiervan en hoe wordt dit in de NMD verwerkt? Tekst in BM schrappen 2.6.3.1-2 tekst bij opmerking 1: vervang de term CE markering in prestatieverklaring 2.6.3.1.-3 inhoud Bouwelementen vervangen door gebouw- en GWW-werkonderdelen 2.6.3.1-4 inhoud Nieuwe functionele eenheid werkt niet zo in DuboCalc Beperkte tekstuele wijziging

2.6.3.1-5 inhoud voorbeeld 2 aanpassen aan eenheid per ton. Voorbeeld 2 schrappen. Producteenheid staat in 2.6.3.2. 2.6.3.2-1 inhoud De tekst is verwarrend, in onze visie is producteenheid informatie (= Tekst verduidelijken. basisprofiel) beschikbaar voor de LCA uitvoerders ten dienste van productkaarten voor bouwwerkberekeningen. In de tekst wordt gesuggereerd om producteenheid informatie, aangevuld waarbij onduidelijk is door wie, beschikbaar te stellen als een productkaart. Dit is in de huidige vorm niet wenselijk. 2.6.3.3-1 vraag Referentielevensduur, hoe betrouwbaar is SBR document en hoe wordt Apart agenderen de kwaliteit bewaakt 2.6.3.3-2 inhoud Aanpassen verwijzing SBR-publicatie levensduur van bouwproducten Literatuurverwijzing klopt 2.6.3.3-3 inhoud Aangeven hoe betrouwbaar SBR document is en hoe die kwaliteit Niet overnemen. Apart agenderen bewaakt wordt 2.6.3.3.-4 inhoud De RSL wordt onderbouwd door de producent gedeclareerd, indien dit. Dit is inderdaad de bedoeling niet voorhanden is kan gebruik worden gemaakt van de SBR defaults 2.6.3.3.-5 inhoud Nieuwe levensduren voorleggen aan TIC Niet overnemen. Is onderdeel van LCA en LCAreview 2.6.3.4-1 inhoud Daar waar in aanvulling staat moet in afwijking staan. Voor alle afwijkingen de vraag waarom de afwijkingen gerechtvaardigd zijn en. Economisch omslagpunt hanteren voor systeemgrens is afwijking. hoe naar harmonisatie wordt getransformeerd en op welke termijn? 2.6.3.4-2 inhoud Systeemgrenzen wijken af van EN 15804. Economisch omslagpunt is idem niet conform EN 15804 2.6.3.4-3 inhoud De verschillen in de rekenregels tussen de berekening van afval in de verschillende modules onder A (1-3, 4 & 5) en de 15804 komen niet expliciet tot uitdrukking, graag verduidelijken. 2.6.3.4-4 inhoud Module B4 is in afwijking van en 15804 en 15978 en doet geen recht aan het vervuiler betaalt principe van de 15804. De afwijkingen moeten expliciet duidelijk zijn in de tekst. 2.6.3.4-5 tekst Blz. 14 5e alinea (onder Voorbeeld 1). Voor de einde levensduur fase wordt de.. Moet dat niet zijn: einde afvalfase? 6. De module-indeling van EN 15804 gevolgd in tegenstelling tot verleden: bijvoorbeeld verpakkingsafval in de productiefase, niet in de afvalfase. In tekst opnemen.. Is afwijking.. 2.6.3.4-6 inhoud Het gecombineerd mogen rapporteren van module C3, C4 en D is in In EPD apart opnemen. In NMD wordt de

afwijking van EN 15804. Het huidige productkaartformat maakt gecombineerd rapporteren volgens ons verplicht in plaats van optioneel? Hoe gaat dit geharmoniseerd worden 7 informatie gecombineerd. Toekomstige harmonisatie: SBK 2.6.3.4-8 tekst Bijlage XXX. Aanpassen. 2.6.3.4-9 inhoud Opmerking voer producten uit buitenland invoegen Is al geregeld in 2.6.3.6. Forfaitaire waarden 2.6.3.5-1 inhoud criteria voor het buiten beschouwing laten van input en output De tekst is in afwijking van de EN 15804 2.6.3.6.-1 inhoud Forfaitaire waarden (afval en transport) verbeteren Apart agenderen 2.6.3.6-2 vraag Bij gebruik van een EPD voor een grondstof hoeft de achterliggende data niet geanalyseerd te worden. is dit een vehikel om buitenlandse EPD (MDF, spaanplaat) in te voeren. 2.6.3.6-3 inhoud Indien bij het opstellen van een EPD voor een grondstof gebruik wordt gemaakt van een bestaande EPD, dan dient de representativiteit van dat EPD voor deze specifieke grondstof te worden aangetoond, Dit si prima voor het invoeren van buitenlandse EPD (MDF, spaanplaat) 2.6.3.6-4 inhoud selectie van data Het betreft ook hier afwijkingen van de EN 15804 in plaats van aanvullingen. 2.6.3.6-5 inhoud Bij het gebruik van een bestaande EPD voor een grondstof moet in de tekst duidelijk worden gemaakt aan welke eisen deze EPD moet voldoen (conform NL BM of generiek volgens EN 15804) en of de EPD extern geverifieerd moet zijn en door wie dan. 2.6.3.6-6 tekst De tekst over de topprocessen uit de NMD is ons onduidelijk, wat wordt hier bedoeld? Is een aanvulling die noodzakelijk voortvloeit uit het gebruik van toxiciteits milieueffecten. Deze kunnen niet door geringe massabijdrage van emissies buiten beschouwing gelaten worden. Nee, toelichten Of EPD getoetst volgens NL toetsingsprotocol. Dan alleen EPD Of niet, dan representativiteit onderzoeken idem, representativiteit voor de toepassing in NL Niet overnemen. Is een operationele invulling van representativiteit. Niet overnemen. De EPD voor een grondstof moet wel kritisch beoordeeld worden conform BM om zicht te krijgen op evt. consequenties van afwijkingen ten opzichte van BM. Toelichting opnemen: alleen de eindprocessen gebruiken uit de processen in de NMD, niet shoppen in de onderliggende gemodificeerde Eco-inventkaarten Is juist. Apart agenderen. 2.6.3.6-7 inhoud Forfaitaire waarden. In de opsomming van processen ontbreken biodiesel en groene stroom 2.6.3.6-8 inhoud Forfaitaire waarden. Jaarlijks energiemix updaten Apart agenderen 2.6.3.6-9 inhoud Forfaitaire waarde 150 km doet geen recht aan verschillen tussen Is geregeld in alinea daaronder over transport

Noorse en Duitse breuksteen uit het buitenland 2.6.3.6-10 inhoud In Dubocalc transport naar projectlocatie Dit opnemen in hoofdstuk 3. Hier gaat het om productinformatie, los van gebouw- of GWWwerk 2.6.3.6-11 tekst Afvoer grond als van slooplocatie naar depot 2.6.3.6-12 inhoud Afvoer afstand naar AEC is erg ver. Apart agenderen 2.6.3.6-13 tekst Verlies in de vorm van bouwafval. Wat wordt bedoeld met eenduidig. Tekst aanpassen onderbouwd (in relatie tot afwijking van de forfaitaire waarden) en wat wordt bedoeld met ijking. Tekst graag expliciet maken. 2.6.3.6-14 tekst Verlies in de vorm van bouwafval. Onduidelijk.. Tekst aanpassen 2.6.3.6-15 inhoud Verlies van bouwafval. Er zijn betere en onderbouwde data. Afwijking mits onderbouwd is al toegestaan 2.6.3.6-16 inhoud Verlies van bouwafval. Aparte subparagraaf Buiten scope dit project 2.6.3.6-17 vraag Gaat geaggregeerde data in de database over categorie 3 data? Tekstgedeelte schrappen, gaat over algemene LCA-aanpak. 2.6.3.6-18 inhoud Procedure omschrijven en toelating buitenlandse EPD s? Niet overnemen. De gelijkwaardigheidsprocedure behandelt buitenlandse EPD s 2.6.3.6-19 inhoud Definitie achtergronddata en voorgronddata ontbreekt? Checken of het elders voorkomt 2.6.3.6-20 inhoud Gebruik generieke gegevens afhankelijk van percentage milieu-impact? Nee. Hangt af van specifieke situatie. 2.6.3.6-21 inhoud Alleen SBK database, niet andere databases? Ja. 2.6.3.6-22 tekst AEC eerste keer uitschrijven 2.6.3.6-23 inhoud Verbranding in een AEC. Allocatiemethode komt niet overeen met allocatiemethode 2.6.4.3 Wat sparen we uit? Apart agenderen. Voldoen van AEC aan rendementseis EU hier noemen 2.6.3.6-24 inhoud Transportafstanden zijn arbitair. Niet wordt aangegeven dat bij onderbouwing kan worden afgeweken. 2.6.3.7-1 inhoud Eisen aan de datakwaliteit Wat is de toepassing hiervan in de praktijk, op welke wijze wordt het oordeel gebruikt in de NMD? Module D hier noemen. Bij aanwezigheid eigen data van producent kan onderbouwd worden afgeweken. Apart agenderen 2.6.3.8-1 inhoud Geen toekomstscenario s toelaten Niet overnemen 2.6.3.8-2 inhoud Productscenario s. Controle op hardheidsclausule verbeteren. Apart agenderen 8

2.6.4.1-1 inhoud Grens kort-cyclisch CO2 naar 150 of 200 jaar Kort-cyclisch CO2 vervalt. Definities opnemen. Kopje wordt biomassa biogeen: uit biomassa biomassa: biological origin ex fossil huidige werkwijze(0 CO2) praktisch toepassen als kan 2.6.4.1-2 inhoud Grens kort-cyclisch CO2 naar 150 jaar idem 2.6.4.1-3 inhoud Grens kort-cyclisch CO2 naar 150 of 200 jaar of idem vragen naar gemiddelde omloopsnelheid van het duurzame bosbeheer inhoud De bepaling voor Biogeen CO2 wijkt af van de reeds vastgestelde idem product PCR voor hout. Hiermee ontstaat verdere verwijdering van de EN 15804 in plaats van harmonisatie. Waarom is hier voor gekozen? Hoe gaat men om met toekomstige product PCR s? 2.6.4.1-4 inhoud Massabalans op basis daadwerkelijke cijfers Ja. Verduidelijken in tekst, dat het gaat om daadwerkelijke massabalans op basis van verbruik, niet op basis van materiaal recept. 2.6.4.1-5 inhoud Massabalans op materiaal? Verwijzing naar 2.6.3.5 hier opnemen. Ja.. 2.6.4.1-6 inhoud Gebruik generieke gegevens afhankelijk van percentage milieu-impact? Nee. Hangt af van specifieke situatie. 2.6.4.3-1 inhoud Allocatie in het geval dat geen economisch omslagpunt wordt bereikt wijkt sterk af van module D in de EN 15804 en heeft mogelijk gevolgen voor het level playing field van materialen. 9 Afwijking betreft alleen de eis dat niet meer primair materiaal afgetrokken kan worden, dan bij de productie toegepast. Eis overeind houden. 2.6.4.3-2 vraag Wanneer proces in achtergronddata staat dan die anders economische Punt opgelost systeemafbakening? 2.6.4.3-3 vraag Worst case scenario? Zie toetsingstabel Als aantoonbaar een worst case scenario is toegepast, is er geen gevoeligheidsanalyse meer nodig 2.6.4.3-4 inhoud Voorbeeld kunststof recycling controleren en aanpassen. Niet dezelfde technische prestaties 2.6.5-1 inhoud Levenscycluseffectbeoordeling Het gaat hier niet om aanvullingen maar om afwijkingen ten opzichte van de EN 15804. Niet overnemen. De technische prestaties in de toepassing al dan niet als kern zijn hetzelfde. Extra milieueffecten kunnen aanvulling of afwijking genoemd worden. 2.6.6-1 inhoud Levenscyclusinterpretatie Is aanvulling op EN 15804 om duidelijk criterium

Blz. 28 De verschillen mogen niet meer dan 20% bedragen op één van de milieueffecten.,cen TC 350 is daar niet zo stellig over. Dit is vaak ook niet voor alle milieueffecten haalbaar, zeker waar de getallen heel klein zijn. Relatie mogelijk met zwaartepunt analyse? 2.6.6-2 tekst < 20% toevoegen bij elke analyse 2.7-1 inhoud Inhoud van de EPD Het gaat om milieudata voor opname in de NMD, niet om een EPD in de zin van de EN 15804. Merendeel van deze paragraaf is in afwijking van de EN 15804 en heeft geen relatie met de productkaarten in de NMD. te hebben. Suggestie voor koppeling kan overgenomen worden. Discussiepunt voor TIC Is conform tekst in overeenstemming met EN 15804. EPD (MRPI) sluit zoveel mogelijk aan bij EN 15804. De productkaarten en basisprofielen voor de NMD gebruiken de EPD. Specifieke aanvullingen voor de NMD moeten herkenbaar geformuleerd worden. 2.7-2 tekst Figuur 3 is niet gerelateerd aan de tekst Figuur 2 en 3 komen niet voor. Hernummeren 2.7.2.4-1 inhoud Energie in hout niet meerekenen Niet overnemen, in overeenstemming met EN 14685 2.7.2.4-2 inhoud Berekenen van afval opnemen in BM Idem voor watergebruik 2.7.2.4-3 inhoud Energie in hout niet meerekenen Niet overnemen, ook EN 14685 2.7.2.4-4 inhoud Energie in bio-based producten niet meerekenen. idem 2.7.4.4-5 inhoud Duidelijke scheiding tussen hernieuwbare en niet-hernieuwbare energie, Vindt al plaats. Zie ook 3.6 zodat geen interpretatiefouten kunnen optreden. 2.7.2.5-1 inhoud Aggregatie van informatie modules Het samennemen van de modules C3, C4 en module D is in afwijking van EN 15804, waarom wordt dit toegestaan. Berekenen afval, water en energie is verplicht voor EPD. Geen wijziging. Aanpassen. Onderscheid tussen EPD en de basisprofielen maken. Zie 1.1 2.7.2.5-2 tekst Laatste zin niet afgemaakt aanvullen. 2.8.2.2-1 tekst Voorbeeld aanleveren productkaarten ontbreekt in bijlage waarnaar wordt verwezen Niet overnemen. Wordt verwezen naar document op website 2.8.2.2-2 tekst Toevoegen voorbeeld aanleveren productkaarten idem 2.8.2.2-3 tekst Ingaan op schaling productkaarten? Verwijzen naar bijlage? Niet overnemen. Verwijzen naar document op website 2.8.2.2-4 inhoud Basisprofielen en productkaarten Er wordt gesteld dat een cradle to gate EPD voor de overige levenscyclusfase aangevuld moet worden uit de NMD. Onduidelijk is Tekst verduidelijken 10

onder welke voorwaarden en door wie dit wordt gedaan. 2.8.2.2-5 inhoud Aparte subparagraaf voor GWW Buiten scope van dit project 2.8.4-1 inhoud Projectdossier. Aansluiten bij productkaarten Niet overnemen. Gaat dan verder dan informatie op de productkaarten. 2.8.4-2 tekst Hoeveelheid toevoegen aan processen en scenario s Toevoegen 3.1-1 inhoud Algemeen Is juist. Berekening vervangingen wijkt af van EN 15978 3.2-1 inhoud Gebruik van productinformatie Voorstel overnemen. Besluit TIC Categorie 1 of 2 data die hun geldigheid verliezen moeten standaard vervallen tot categorie 3 data zonder verdere tussenkomst van SBK 3.3-1 inhoud Nieuwe inzichten referentielevensduur woningen (125 jr) Apart agenderen 3.3.1-1 tekst Levensduur gebouwen en GWW werken Voor de levensduur van een gebouw kan typeafhankelijke referentielevensduur of volledig instelbare levensduur worden gehanteerd met de volgende referentielevensduren voor. 3.3.1-2 inhoud Paragraaf over afwijken van levensduur schrappen Apart agenderen 3.3.1-3 inhoud paragraaf over afwijken van levensduur verwijderen idem 3.3.1-4 vraag Moet Richtsnoer Specifieke Gebouwlevensduur nu al gebruikt worden? SBK. In ieder geval vanaf geldig worden nieuwe versie BM. 3.3.1-5 vraag idem idem 3.3.1-6 inhoud Toevoegen voor GWW: de standaard levensduur is 100 jaar 3.3.2-1 inhoud Initiële productie en vervanging Waarom is deze bepaling in afwijking van de EN 15978? Op welke termijn wordt harmonisatie nagestreefd? De werkwijze van de instrumenten wordt nu niet aangepast. SBK. 3.3.2-2 vraag Voorbeeld 3 in B format EN 15804? De vervanging van het asfalt hoort in fase B (Gebruiksfase) 3.3.2-3 tekst Bestaande gebouwen beperken tot gebouwen 3.4-1 algemeen Berekeningen categorie 3 openbaar en ophoogfactor laten vallen Discussie over categorie-indeling en ophoogfactor apart agenderen. Categorie 3 profielen zijn wel openbaar in combinatie met basisprocessendatabase. 3.4-2 algemeen Ophoogfactor heroverwegen idem 3.4-3 inhoud Ophoogfactor op categorie 3 data 11

De tekst is onvoldoende duidelijk, graag een rekenvoorbeeld toevoegen. 3.5-1 inhoud Weging van milieueffectscores Ter toelichting op tabel 5 voor de duidelijkheid aangeven dat de milieueffectcategorie Uitputting fossiele energiedragers afwijkt van de EN 15804, namelijk in kg Sb ipv MJ. 3.5-2 inhoud Weging van milieueffectscores. Er zijn recentere rapporten. Toelichting verbeteren en bron controleren. 3.6-1 vraag Milieukengetallen Worden alle milieukengetallen berekend? Hoe verhoudt zich dit tot het artikel in het Bouwbesluit? 3.6-2 vraag Alleen voor gebouwen Wat is verplicht in de berekening. Wat is vrijblijvend? Bijlage A-1 inhoud In de definities ontbreekt een beschrijving van de term milieuingreep. Deze komt zowel in de BM als in het toetsingsprotocol regelmatig voor. Bijlage A-2 tekst Onderscheid tussen alle soorten bouwproducten, processen, basisprofielen, is niet meer te volgen. Illustreren met schema. Bijlage A-3 tekst NMD en productkaarten. Onderscheid B&U-deel, GWW-deel en gezamenlijk deel Voetnoot bij tabel 1 ook bij tabel 5 opnemen Apart agenderen Bijlage A-4 tekst Afkortingen. Terminologie tabel 5 hanteren Bijlage A - tekst Toevoegen hoe een basisprofiel moet worden gemaakt en hoe deze 5(H?) moet worden ingediend. Hier staat met een EPD. Expliciet beschrijven. Bijlage B-1 inhoud De fractieverdeling van tabelb1 komt niet overeen met de Checken. fractieverdeling van de productkaarten. Hoe wordt dit aangesloten? Bijlage B-2 inhoud idem idem Bijlage B-3 tekst Slechts één type beton Alle milieukengetallen worden berekend voor de EPD. De verhouding tot het Bouwbesluit is apart onderwerp Alle worden berekend.. Definitie uit NEN 8006 overnemen Schema is figuur 1. Terminologie consequent doorvoeren. EPD en basisprofiel beter scheiden in tekst. overigens verwijzen naar aparte procedure voor aanleveren data, 12