Total energy metering aardgas, MID (w)aardig?.( ) g



Vergelijkbare documenten
NMi EuroLoop KROHNE Academy Procesverbetering door kennisoptimalisatie

NMi EuroLoop November KROHNE Academy 2015 Procesverbetering door kennisoptimalisatie

Oh Nee, het moet MID gecertificeerd worden.

Race om nauwkeurigheid

Kalibratie van debietmeters, wie is ijkbevoegd, geaccrediteerd, gecertificeerd

- Goed meten: herleidbaarheid

Alles in één hand. Keuringen & kalibraties

Humidity Roadmap. Aansluiting van NMi VSL op de Europese roadmap voor vochtontwikkeling. Rien Bosma. NMi - the Art of Measurement

Basics flowmetingen. De basis informatie over: Thermal Mass / Positive Displacement / Turbine / Verschildruk en VA Flowmeters

Energy Monitoring. De eerste stap naar energie besparing. 03/30/2009 Aldert Schollaardt. Slide 1

Basics flowmetingen. De basis informatie over: Thermal Mass / Positive Displacement / Turbine / Verschildruk en VA Flowmeters

G v THE CALIBRATION COMPANY WAARDE VAN ALL-IN SERVICE

ODS Instrumentatie. Specialist in flow- en analysetechniek Kalibratie - onderhoud - ondersteuning. i n s t r u m e n t a t i e

Service. 6/2013 page : 1

Technical data sheet EX-TEC HS 680

van Ministerie van Defensie, Marinebedrijf Standaarden Laboratorium van de Techniek Groep Defensie Speciale Producten

Raad voor Accreditatie (RvA) Specifiek Accreditatie- Protocol (SAP) voor Accreditatie van Testing (algemeen)

Verslag interne audit Unit Wind

Kalibratiegids. Vertrouwen door herleidbaarheid

THE CALIBRATION COMPANY ERVAAR DE WAARDE VAN SERVICE

Raad voor Accreditatie (RvA) Specifiek Accreditatie- Protocol (SAP) voor Accreditatie van Organisatoren van Ringonderzoeken (algemeen)

Division 2: Physical Measurement of Light and Radiation

Evaluatie volumebepalingssysteem

Specificaties van een Drukmeting Nader bekeken.

MID. Agenda MID. Wat is MID. Doel van de MID. Welke meters staan er in het MID beschreven?

Low voltage electrical installations - Part 6: Verification. Central Secretariat: rue de Stassart 35, B Brussels

Introductie VSL Meten aan verlichting. Dutch Metrology Institute Oktober 2017 Kees-Peter Geluk

Handleiding TSI AIRFLOW PANDA Lektester luchtkanalen

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

De service van KROHNE reikt verder.

Tradinco Academy Cursus Programma

Inhoud. Waarom en Wat

Kalibreren van meetapparatuur

Gasmeting en meetverschillen

Nederlands Meetinstituut. Goedgekeurd. Door NMi Keuringen & Kalibraties. NMi Certin B.V.

MODERNISERING MODELVERORDENING

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

ONGERUBRICEERD -2- Memorandum ASAQ

Metrologiewet (MID, NAWI)

De groene delta van Nijmegen

11/10/2010. Meetonzekerheidsberekening op de gasgeneratie bij ringtesten W. Swaans Werkgroep Lucht 1/10/2010

Flowserve Corporation. Innovatie Event Ki< MPi - 7 december 2016 Nieuw, on-line diagnose systeem voor meertraps pompen Jan Verhoeven

Wat is Instrumentatie? Regeltechnieken.org (Ing.Ph. Van den Eynde, Msc)

Kalibreren van meettoestellen

ExxonMobil. Analyser Wensen. Arno van Adrichem

LABS contactdag 24 november Debietnorm EN-ISO :2013 Handmatige referentiemethode

De selectie van het juiste testgewicht voor uw weegschaal 144. OIML-richtlijn voor gewichtstukken 145. Indelingstabel Voor gewichtennsets 145

Basics flowmetingen. De basis informatie over: Magnetisch Inductieve/ Vortex/ Ultrasone en Coriolis Massa Flowmeters

SOLO. Catalogus Efficiënt verwarmen en tot 40% besparen. Mileuvriendelijk Geschikt voor duurzaamgebruik

Evaluatie Volumebepalingsysteem

LEIDRAAD MEETONZEKERHEDEN (v1.0)

De PROFIBUS, PROFINET & IO-Link dag. Ede, 18 november

$!&! ! " # $%! & % ' ( ) " &$ * ' # + *,% # * - #. (. + # / 0,$# (' + # ,$# &1 # 2 ,$# # 3) % "5 + # ) 6 & & % 7.. # + &% # :

De brug tussen requirement engineer en gebruiker

Metrologie: de basis voor betrouwbare kalibraties

Het Testen van Elektronica nu en in de toekomst

Wearables in de gezondheidszorg. Regelgeving en normen

Kwalificeren van meetcentra. Assessment Meetproces by Carl Zeiss

Onderzoek lokale energieopslag

Hello, are we your marketing analytics partner?

LUCHT IS GRATIS PERSLUCHT NIET

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

QU-FIX; onze organisatie voor vragen en advies inzake implementatie van de MDR regelgeving, ISO normen en kwaliteitsvraagstukken

Smart Power Networks. Energie Management. Bas de Koningh - HARTING B.V.

Evaluatie volumebepalingssysteem

Van buiten meten, wat van binnen stroomt. Clamp-on flow meten Zonder het proces te beïnvloeden voor gassen en vloeistoffen

Voortgangsrapportage. Inhoud

BELEID EN LEIDRADEN BETREFFENDE HERLEIDBAARHEID VAN MEETRESULTATEN

Energieprijzen in vergelijk

Temperatuur meten in LED applicaties. Norbert Engelberts Optimal Thermal Solutions BV Ad Musters - Universal Science BV

NVB Strategie-implementatie en verandering

NOx-emissiemeting conform SCIOS protocol

TENTAMEN CHEMISCHE THERMODYNAMICA. Dinsdag 25 oktober

De olie uit opgave 1 komt terecht in een tank met een inhoud van liter. Hoe lang duurt het voordat de tank volledig met olie is gevuld?

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

ph ORP Temperatuur Geleidbaarheid TDS Opgeloste Zuurstof Salinity Weerstand

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

COMMUNICATIELIJST GW200 GW300 GW400 Omschrijving CODE COMMUNICATIE Adres Modbus register

BALGZAND BACTON LEIDING Ontwerp- en Vergunningsaspecten

Evaluatie Volumebepalingsysteem

Mijn verweer in een zaak en punt conformiteitsbeoordeling

Bepaling van het stofgehalte in een gaskanaal

Deze bijlage is geldig van: tot Vervangt bijlage d.d.:

In het internationale eenhedenstelsel, ook wel SI, staan er negen basisgrootheden met bijbehorende grondeenheden. Dit is BINAS tabel 3A.

TCGM Praktijkrichtlijn

Berekening van het rookgasdebiet in NEN-EN-ISO 16911

Requirements Lifecycle Management

Stichting NIOC en de NIOC kennisbank

Workshop 6 Technische betrouwbaarheid

Agile : Business & IT act as one

Ralph Kwaaitaal. T M F E Auteur: Ralph Kwaaitaal

Kalibratiecertificaat

Energiebesparing en onderhoud horen bij elkaar. Beurs Industrie & Milieu. 19 Mei Martin Kamp Siemens Nederland N.V.

Bepaling van het stofgehalte in een gaskanaal

KPMG PROVADA University 5 juni 2018

Service catalogus. Serviceafdeling en geaccrediteerde kalibratie dienst

Hoe maak ik mijn datacenterinfrastructuur cloud ready? Door: Bart Nieuwenhuis

Bepaling van onzekerheid bij de kalibratie van drukmeters

Voorbeeld kalibratie procedure voor drukmeters

Transcriptie:

Total energy metering aardgas, MID (w)aardig?.( ) g Botlek studie groep, 7 april 2011 Mijndert P. van der Beek Senior Scientist Fluid Flow VSL department VSL-Flow Mvdbeek@vsl.nl

Inhoud Custody Transfer / Wettelijke metrologie Total energy metering, hoe werkt dat? Hoe kalibreer je enorme gasmeters? Hoe werkt de primaire standaard voor aardgas volume? Conclusie

Voor 2006: Traditioneel wettelijk regime voor custody transfer Test Complexiteit Type Keur Individuele Keuring Fabrikage+ controle Grote aantallen Onderhoud, reparatie, herkalibratie/-keuring Markt / in gebruik 2-5-2011 Inspectie op in gebruik zijnde gasmeters/ aanhoudings bevoegdheid 3

Veranderingen na 2006: -> Measurement Instrument Directive Scope MID (=Top van de piramide) Markt vrijgave Eerste keuring Basis van de piramide: nog steeds nationale wetgeving g 2-5-2011 4

Inspection and inspection Test Complexiteit MID Markt vrijgave No. of tests Maintenance, repair, re- calibration / verification Markt /in gebruik 2-5-2011 Market Surveillance / Enforcement 5

MID Key Features: De MID is technologie onafhankelijk -> Details in Geharmoniseerde Normen (OIML) -> Nationale implementatie: op basis van de Metrologie Wet 2-5-2011 6

Gasmeters (1) Device Normative Document Harmonised Standard EU Diaphragm Meters R137 EN 1359 Turbine Meters R137 EN 12261 Rotary Meters R137 EN 12480 US Gas Meters R137 EN 14236 (domestic) Software - Welmec 7.2 General Provisions R6 - EVCD's - EN 12405-1 P- and T- - EN 12405-11 transmitters Gas Chromatographs 2-5-2011 7 loads: ww ww.oiml.o org down Free R140 ISO 10723

Gasmeters (2) MID: huishoud- en kleine industriële meters Nationaal: regelgeving industriële gasmeters Hierdoor binnen EU veel verschillen: Definitie klein-industrieel? (NL:170000m 3 /j) Industrieel opties: Geen regelgeving MID Puur nationale wetgeving 2-5-2011 8

Eisen afwijking Gasmeters voor Custody Transfer 2-5-2011 9

Hoe gaan Gas (transport) bedrijven met die eisen om? General policy: Aantoonbare herleidbaarheid h naar Internationale referentie standaarden Jagen naar meetfout t (bias)=0.0% 0% Jagen naar de laagst mogelijke meetonzekerheid DUS VEEL STRENGERE EISEN DAN MID!! risico premie Integrated Metering Solutions

Sterker nog.. Totale meetsysteem rond energie hoeveelheidsmeting wordt zodanig afgesteld dat: fout in aanwijzing MJ = zo goed als nul Integrated Metering Solutions

Hoe werkt het Total Energy Metering Concept? Integrated Metering Solutions

Total Energy Metering

Total Energy Measurement met sterke redundantie

Populaire configuratie: Componenten: Turbine meter. Gas chromatograph Supervisory computer. Flow computer P&T transmitters US Flowmeter.

ofwel: Hoe kalibreer je enorme flowmeters?

EuroLoop GasCal, specs Flow rate 5 30.000 m3/h (1.8 10 6 Nm 3 /h) Uncertainty t < 0.20% (target t 0.10%) Meter sizes 50 750 mm (diameter) Pressure 1-65 Bara temperature 5 40 ºC Meter runs 5 Master meters 16 NG and other gases YEAR- ROUND!

EuroLoop HyCal TM, specs Flow rate 10 5.000 m 3 /h ( 10.000) Meter sizes 100 600 mm ( 1000) Design uncertainty < 0.05% (target 0.02%) #Vi Viscositiesiti 1, 10, 100 cst (1200 cst) # Metering runs 6 (2 per circuit)

Schematic Diagram GasCal

Kalibratie...eeneen vergelijkings proces Reference Meter Meter-under- Test Stelling: kg "in" = kg UIT ) e mut = p out T in Z in Vol out t in * * * * *(1 + e p T Z Vol t in out out in out ref ) 1 % afwijking ten opzichte van de werkelijkheid p = pressure [Pa] Z = compr. factor [1] Vol = Indicated volume [m3] t = time [s] T = absolute temp.[k] dev iation % Deviation of meter11 0.3 NMi Bg 50b 02/07 0.2 NMi Bg 20b 02/07 NMi Bg 8b 02/07 0.1 PTB Do 50b 03/07 0.0 PTB Do 20b 03/07-0.1 8b: N/A 50b: N/A -0.2 LNE Alf 20b 02/06-0.3 LNE Alf 8b 02/06 HRV 50b -0.4 HRV 20b -0.5 HRV 8b -0.6-0.7-0.8-0.9 1.E+04 1.E+05 1.E+06 1.E+07 Reynolds pipe [1]

Hoe breng je herleidbare referentie waarden naar gas meet-installaties of kalibratie faciliteiten zoals EuroLoop?

Herleidbaarheid volgens de metroloog Het gedocumenteerde kalibratie-spoor naar SI- eenheden Kalibratie: Het aantonen van herleidbaarheid bij de aanwijzing van een meetinstrument naar een primaire meetstandaard EN de verantwoording van de onzekerheid van dat proces

Principe van VSL s primaire standaard voor hoge druk aardgas: Gas Oil Piston Prover 24

Hoe realiseer je de standaard m 3 gas? (1) Determination ti of cylinder Diameter Actual. Flow = π D 4 2 τ L 25

Hoe realiseer je de standaard m 3 gas? (2) Actual. Flow = π 4 2 D L Bepaling van de zuiger uge τ verplaatsing L 26

Nadeel Gas Olie Piston Prover Beperkt flow bereik: tot 230 m3/h Hoe kom je dan tot hogere flows?? bv b.v. Euroloop GasCal flow rate: 30000 m3/h Gebruik de bootstrap t methode

Hoe kom je tot t hogere flows? Bootstrapper of vermenigvuldiger van referentie waarden Range 5-2000 m 3 /h 1-65 bara 2nd stage information TRM TRM TRM TRM TRM TRM 500 m3/h TRM H-E TRM 100 m3/h TRM TRM 1st stage information TRM=Travelling Reference Meter

Calibration mode

Conclusie: Total energy metering aardgas, MID (w)aardig? Ja klopt aardig, bovendien: Moderne industriële gasflow metering valt zeer ruim binnen de eisen ese ( m3, (n)m3, ) kg) Total Energy metering: wordt niet als zodanig behandeld in MID, jammer want het gaat in Custody Transfer uiteindelijk om total MJ!! Neem elk element in de energie-meetloop serieus voordat je overweegt die te verwaarlozen.

Vragen!! geen vragen? gaan we door 31

Thank you all! VSL Thijsseweg 11 2629 JA Delft Postbus 654 2600 AR Delft Mijndert P. van der Beek Mvdbeek@vsl.nl l T 015 269 15 00 F 015 261 29 71 E info@vsl.nl I www.vsl.nl