Perifeer Ingebrachte Centrale Catheter (PICC)
Inleiding In overleg met uw behandelend arts is besloten tot het plaatsen van een Perifeer Ingebrachte Centrale Catheter (PICC). In deze folder vindt u informatie over de ingreep, de catheter en de verzorging hiervan. De PICC De PICC is een centraal veneuze catheter. Dit wil zeggen, dat het uiteinde van de catheter in een centraal in het lichaam gelegen bloedvat ligt. Net boven het hart. De catheter wordt ingebracht in een ader van uw arm. Meestal is dit een ader op de bovenarm, nabij de elleboogsplooi (zie figuur 1). De PICC is een hol slangetje van ongeveer 60 centimeter lang, gemaakt van siliconen (een soort rubber). Na het inbrengen bevindt zich een deel van het slangetje buiten het lichaam en een deel van het slangetje in het lichaam. Aan het deel wat zich buiten het lichaam bevindt, zitten één of meerdere uiteinden, ook wel lumen of lumina (meervoud) genoemd. Aan dit lumen kan bijvoorbeeld een infuus worden aangesloten. Het aantal lumina dat u krijgt hangt af van de behandeling. Figuur 1: Inbreng van de PICC Waarom een PICC De PICC wordt in een groot bloedvat geplaatst. Het voordeel hiervan is dat het bloedvat minder snel geïrriteerd raakt door de vloeistof die wordt toegediend. Een andere reden kan zijn dat de bloedvaten in de arm moeilijk aan te prikken zijn. Een PICC wordt (in principe) eenmalig ingebracht en kan gedurende de totale behandeling worden gebruikt. Hierdoor worden uw bloedvaten gespaard. patiënteninformatie 2
De PICC kan worden gebruikt voor het toedienen van bloedproducten, voeding, contrastvloeistof en medicijnen (bijvoorbeeld antibiotica of cytostatica). Er kan ook bloed via de PICC worden afgenomen. De PICC blijft zitten tot de behandeling is afgelopen. Redenen om de PICC eerder te verwijderen zijn een infectie of een verstopping door een bloedstolsel. Het inbrengen van de PICC Het inbrengen van de PICC kan in beide armen, maar bij voorkeur in de rechter arm. De betreffende arm wordt gedesinfecteerd en steriel afgedekt. Vervolgens wordt de insteekplaats verdoofd, dit kan een onaangenaam gevoel geven. Het bloedvat wordt met een speciale naald aangeprikt. Dit gebeurt onder echogeleide om er zeker van te zijn dat het bloedvat goed wordt aangeprikt. Door de naald wordt een voerdraad (soepel metalen draadje) ingebracht en via deze voerdraad wordt de PICC opgeschoven en uiteindelijk op de goede positie geplaatst. Het opschuiven is niet pijnlijk. De PICC wordt niet vastgehecht, maar op de huid bevestigd met een speciale pleister (Statlock, zie figuur 2). Daarna wordt het geheel afgedekt met een gaasje en een doorzichtige folie (Tegaderm). Aan het einde van de PICC, daar waar het infuus kan worden aangekoppeld, wordt een afsluiter geplaatst. Figuur 2: Bevestigen van de PICC De PICC wordt ingebracht op de afdeling Radiologie (Meldpunt West 12). Dit kan klinisch (als u in het ziekenhuis bent opgenomen) of poliklinisch. Duur van de ingreep De ingreep duurt 30 tot 60 minuten. In het geval de PICC poliklinisch wordt ingebracht is het mogelijk dat u na het inbrengen nog een korte tijd (30 minuten) ter observatie blijft. Complicaties Complicaties op de korte termijn kunnen zijn: Matig bloedverlies bij de insteekplaats patiënteninformatie 3
Bloeduitstorting. Pijn bij de insteekplaats Ontsteking van het bloedvat Complicaties op de lange termijn: Er kan een ontsteking ontstaan bij de insteekplaats van de PICC of een infectie in de bloedbaan omdat er bacteriën via de PICC in de bloedbaan zijn gekomen. U kunt dan koorts en/of koude rillingen krijgen en zich erg ziek voelen. U moet dan onmiddellijk contact opnemen met de verpleegafdeling, polikliniek of bellen met het volgende telefoonnummer: De PICC kan verstopt raken door een bloedpropje (trombose). Het is mogelijk dat de PICC zich op langere termijn spontaan kan verplaatsen. Een aanwijzing hiervoor kan zijn dat u pijn krijgt tijdens infusie in nek, arm of tussen de schouderbladeren. Verzorging (van de insteekplaats) De pleister van de PICC dient minimaal 1x per week vervangen te worden. Indien er vocht onder de pleister zit of er is lekkage opgetreden, moet de pleister vaker worden vervangen. Deze handeling is te complex om zelf aan te leren. De insteekopening van de PICC wordt verzorgd door de verpleegkundige van het ziekenhuis. Ook kan de thuiszorg ingeschakeld worden. Dit wordt dan geregeld door een van onze verpleegkundigen. Aandachtspunten en leefregels U zult nauwelijks hinder ondervinden van de PICC. Douchen is toegestaan, baden en zwemmen wordt afgeraden. Het meten van de bloeddruk mag niet aan de arm waar zich de PICC bevindt, omdat de catheter hierdoor verstopt of beschadigd kan raken. Het afnemen van bloed is aan die arm ook niet toegestaan, omdat de PICC aangeprikt zou kunnen worden. U mag niet onder uw oksels omhoog getild worden, omdat de PICC dan zou kunnen verschuiven Wanneer moet u contact opnemen In het geval dat u thuis bent, dient u in de volgende gevallen contact op te nemen met telefoonnummer: Als de PICC beschadigd is, bijvoorbeeld door een gaatje of een barst. Plaats in dit geval het klemmetje dat op de PICC zit tussen de beschadiging en de insteekopening, en sluit het klemmetje af. Als u koorts (een temperatuur boven de 38,5 graden) en/of koude rillingen krijgt. patiënteninformatie 4
Als er uit of bij de insteekopening vocht/pus vrij komt, als de insteekopening rood ziet of pijnlijk/drukgevoelig is. Als de PICC naar buiten lijkt te schuiven. Probeer in geen geval de katheter terug te schuiven. Fixeer de katheter met een extra stuk pleister op de arm. Heeft u nog vragen? Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft kunt u terecht bij uw behandelend arts of de verpleegkundige. patiënteninformatie 5
Geef uw mening! Deel uw ervaring over Zuyderland Medisch Centrum op www.zorgkaartnederland.nl, een onafhankelijk kwaliteitsplatform voor de zorg. Op basis van uw ervaring kunnen wij onze zorgverlening verder verbeteren. Zuyderland Medisch Centrum Dr. H. van der Hoffplein 1 6162 BG Sittard-Geleen Correspondentieadres Postbus 5500 6130 MB Sittard Adres parkeergarage (navigatie) Demystraat 1 Geleen Tel. 088-459 7777 Fax 088-459 7970 Internet www.zuyderland.nl 949 07-2015