Huisvesting MOElanders: Haaglanden aan zet Leendert Koning, projectleider MOE-landers, ministerie van BZK
Inhoud van de presentatie - achtergrond en context - Verantwoordelijkheden - Huisvesting en woonoverlast 2
Korte schets van de context - 2009: ca 165.000 MOE-landers (geregistreerd en nietgeregistreerd) - Permanente tijdelijkheid - Nederlandse woningvoorraad niet op tijdelijke huisvesting berekend - Onbalans werken <> wonen 3
2010: stijgende prioriteit Tweede Kamer Januari 2010: Algemeen Overleg met Tweede Kamer Aankondiging actieplan arbeidsmigranten 25 juni 2010: Actieplan verzonden naar Tweede Kamer (gemeentenetwerk, praktijkteam, handreikingen) 9 sept. 2010: Algemeen Overleg met TK 30 nov. 2010: Bestuurlijk Overleg met gemeenten 9 dec. 2010: Praktijkcongres BZK over structurele oplossingen voor tijdelijke werknemers 4
Bestuurlijk Overleg 30-11-2010 Rijk: Ministers Kamp SZW, Donner BZK, Leers I&A Gemeenten: Den Haag, Westland, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven, Medemblik, VNG (Katwijk) Vier werkgroepen 1. Koppeling werk en wonen 2. Terugkeer herkomstland 3. Inburgering en onderwijs 4. Huisvesting en handhaving Vervolg overleg op 24 maart 2011 5
Verantwoordelijkheden De aanwezigheid van grote groepen MOE-landers heeft ontegenzeggelijk ook maatschappelijke gevolgen. Het Rijk is alert op deze gevolgen: we mogen als samenleving niet de fouten uit het verleden herhalen. Binnen gedecentraliseerde eenheidsstaat zijn (samenwerkende) gemeenten verantwoordelijke voor regie op voorzieningen voor huisvesting en bevorderen van integratie. Rijk laat (samenwerkende) gemeenten niet aan hun lot over: - Kennisdeling en ontwikkeling - Ander partners (werkgevers, corporaties, werk -gemeenten en provincies) aanspreken op hun inzet - bevorderen zelfredzaamheid MOE-landers 6
Partijen Provincie/Plusregio (bovenlokaal beleid, RO, economie?) Gemeente (handhaven, beleid maken en faciliteren, actieve regierol Werkgevers (Voldoende huisvesting, info aan gemeente, vergunningen Huisvesters (corpo s,bedrijven, huisjesmelkers) (Wonen/Logies; leveren, beheren) SNCU Arbeidsinspectie, Belastingdienst, CWI/UWV etc. Privaat/publieke handhaving, info met elkaar en gemeenten Rijk kennis en ervaring delen; zo nodig regelgeving aanpassen 7
Huisvesting MOE-landers huisvesting per herkomstgroep verschillend: Bulgaren hebben t.o.v. Polen en Roemenen minder vaak een accommodatie met eigen keuken en badkamer; opvallend zijn de grote verschillen in woonlasten Bijna 2/3 MOE-landers vindt huisvesting via netwerken WWI spreekt werkgevers aan op hun verantwoordelijkheid Ook andere partners zoals corporaties en provincies worden in het aangesproken op hun verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan passende huisvesting. O.a. bij het aanbod van logiesachtige verblijven of kamergewijze verhuur 8
Vertrouwen uitzenders - gemeenten Uitzendbranche heeft normen via CAO, NEN, AVV. Breed overleg uitzendbranche, branches werkgevers (LTO, PVE), gemeenten, rijk: systeemontwikkeling en elkaar leren kennen/vertrouwen 1. Normen: wettelijke regels, gemeentelijke regels, branchenormen. 2. Controlesysteem: onafhankelijke organisatie, controlefrequentie, uitwisseling handhavinginformatie. 3. Communicatie: draagvlak voor zelfregulering én tegen negatieve stigmatisering tegen te gaan. 4. Verwachtingmanagement: wederzijdse verwachtingen van gemeenten, werkgevers, vakcentrales en Rijk. 5. Na herwonnen vertrouwen kunnen gemeenten zich richten op free-riders, malafide uitzendbureau s, huisjesmelkers. 9
Alternatieve woonruimte bieden Met werkgemeenten en provincies afspraken maken over bieden woonruimte bij het werk met gebouwenbeheerders (oa RGD) afspraken maken over tijdelijke bewoning van leegstaande kantoorpanden met gemeenten afspraken over huisvesting op het erf met corporaties afspraken over (tijdelijke) huisvesting en over beheer (sociaal en fysiek) van panden van particulier verhuurders 10
Instrumentarium Voorkomen (beheersen) of faciliteren (stimuleren) Wonen of logies? (relevant om beleid te effectueren) Onderscheid naar buitengebied en bebouwde kom Tijdelijke of structurele voorziening? Bestemmingsplan Bouwkundige regelgeving (Bouwbesluit, gebruiksbesluit) Brandveiligheidsregels Huisvestingswet (Kamerverhuur, splitsen of onttrekken van woonruimte) Leefbaarheid in buurten/wijken (APV, openbare orde) Huurprijzen wet woonruimte Crisis- en herstelwet Milieuwetgeving 11
Informatie-materiaal Info-blad Arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/brochures/2010/06/14/factsheet-arbeidsmigranten.html Mindmap en werkwijzer voor gemeenten over huisvesting, inburgering en rechtspositie van arbeidsmigranten Huisvesting, een zorg voor werkgevers (2006) http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/brochures/2010/12/08/mindmap-en-werkwijzer-voor- gemeenten-over-huisvesting-inburgering-en-rechtspositie-van-arbeidsmigranten.html http://www.vrominspectie.nl/images/6425%20huisvesting%2c%20een%20zorg%20voor%20werkgevers_tcm293-264054.pdf Ruimte voor arbeidsmigranten (2008, geactualiseerd 2010) Http://www.vrominspectie.nl/Images/VI-2010-34%20Ruimte%20voor%20arbeidsmigranten_tcm293-290960.pdf Handreiking aanpak overlast en verloedering (2010) http://www.vrominspectie.nl/images/0179a%20handreiking%2bbijlage%20_tcm293-281359.pdf 12