1 ONDERSTEUNING VERTONING VLAAMSE AUTEURSFILM STIMULANSPREMIE 2017 Veruit de meeste filmvertoningen in Vlaanderen vinden plaats in een multiplex waar het accent ligt op films met een commercieel potentieel. Voor multiplexvertoningen kan het publiek terugvallen op een veelheid van locaties, verspreid over heel Vlaanderen. Voor de auteursfilm is de situatie in Vlaanderen heel anders. Het gespecialiseerde vertonerscircuit is uiterst klein: er zijn slechts zes arthousebioscopen die de nieuwe releases programmeren voor heel Vlaanderen. Ook de Vlaamse auteursfilm heeft te kampen met de schaarste aan beschikbare schermen. Vaak zien we dat omwille van de beperkte afzetmarkt distributeurs terughoudend zijn om de Vlaamse auteursfilm aan te kopen. Culturele filmvertoning wordt in de omringende landen al geruime tijd ondersteund door nationale of regionale overheden (zie ook de Franse Gemeenschap). Vaak spelen ook de gemeentelijke overheden een grote rol (Nederland). In Vlaanderen ontbreekt deze beleidstraditie. Om in de toekomst ook vanuit Vlaanderen tegemoet te komen aan de noden in de sector werkt het VAF een pilootproject uit voor ondersteuning van vertoning van auteursfilm. De regeling treedt in werking vanaf april 2017. Hoewel de ondersteuning inzet op diversiteit binnen het filmaanbod in zijn geheel, richt dit pilootproject zich in de eerste plaats op diversiteit binnen het aanbod aan Vlaamse film (i.c. de Vlaamse auteursfilm). De ondersteuning heeft een experimenteel karakter: het VAF wil op deze manier onderzoeken op welke manier en in welke mate ondersteuning een gunstig effect kan uitoefenen op de vertoningspraktijk van auteursfilm in het algemeen, en Vlaamse auteursfilm in het bijzonder. Vlaamse auteursfilm De ondersteuning baseert zich grotendeels op het mechanisme van de bestaande Europese ondersteuning voor de vertoning van arthousefilm, die in eerste instantie (Europese) diversiteit in het bioscoopaanbod wil promoten (Europa Cinemas). De steun heeft betrekking op vertoningen die plaatsvinden (ook: al hebben plaatsgevonden) in het jaar 2017. Het begrip auteursfilm is niet beperkt tot het genre van de langspeelfilm. Ook de animatiefilm, de documentaire en de korte film komen ervoor in aanmerking.
2 Het stimuleren van diversiteit binnen de Vlaamse film heeft tot doel een basiszichtbaarheid voor Vlaamse auteursfilm te creëren. De basiszichtbaarheid wil aan elke auteursfilm een optimale kans bieden om door het publiek ontdekt te worden, rekening houdend met het feit dat voor sommige films het doelpubliek in de praktijk klein kan zijn. Het bestaande arthousecircuit zal hierin een belangrijke rol spelen, ook al is de spreiding ervan beperkt (zes zalen voor het Vlaamse gewest). Om een grotere spreiding te realiseren zal het pilootproject ook andere filmzalen in aanmerking nemen. Twee soorten ondersteuning De steun aan vertoning van auteursfilm bestaat uit twee luiken. Het eerste luik, waar ook het grootste deel van de middelen naartoe gaat, richt zich op het klassieke arthouse circuit. De steun voor vertoning van Vlaamse auteursfilm valoriseert meteen ook de inspanningen die deze vertoningsplekken doen voor diversiteit op een veel bredere schaal. Een tweede luik van de ondersteuning heeft als doel nieuwe plekken voor vertoning van Vlaamse auteursfilm te creëren. Daarbij wordt in eerste instantie gedacht aan een aantal zalen die een zekere verwantschap hebben met de arthousebioscopen. a. zalen die een commerciële programmatie hebben, maar daarnaast ook aandacht besteden aan auteurscinema b. zalen die zich richten op de auteurscinema, maar niet op de programmatie van nieuwe releases c. een aantal cultuurcentra met een professionele vertonerspraktijk, die vanuit het oogpunt van geografische spreiding een belangrijke aanvulling bieden Het spreekt voor zich dat deze zalen (a, b en c) niet hetzelfde volume aan vertoningen kunnen bieden als de klassieke arthousebioscopen, maar wel dat ze in een releaseperiode een impact kunnen hebben op de spreidingsfactor. De bedragen voor ondersteuning van dit tweede luik zijn aanzienlijk lager dan voor het eerste luik. 1. Zalen erkend door Europa Cinemas Het grootste gewicht van het pakket aan maatregelen ter ondersteuning van vertoning van auteursfilm gaat naar de ondersteuning van filmzalen die een lange traditie hebben in het programmeren van kwaliteitsfilms. Deze filmzalen worden in Vlaanderen op dit moment ook ondersteund via het Europa Cinemas netwerk. De ondersteuning van Europa Cinemas staat in het teken van Europese (niet-nationale) diversiteit. De bijkomende ondersteuning van het VAF staat in het teken van diversiteit binnen het aanbod aan Vlaamse film: meer aandacht voor de vertoning van Vlaamse auteursfilm.
3 Voorwaarden voor ondersteuning De zaal is erkend binnen het Europa Cinemas netwerk en beantwoordt dus aan de diversiteitscriteria van Europa Cinemas. De zaal biedt daarnaast ook een antwoord op de nood aan diversiteit binnen de Vlaamse filmproductie. De zaal is bereid een gegarandeerde minimale schermruimte te voorzien voor recente Vlaamse auteurscinema. Criteria a. Vlaamse auteurscinema? Majoritair Vlaams. In eerste instantie de meest kwetsbare film. Speciale aandacht voor de debuutfilm. De auteursfilm in alle genres: zowel de langspeelfilm als de documentaire als de animatiefilm. Korte films komen enkel in aanmerking wanneer ze in de vorm van een kortfilmprogramma worden gepresenteerd (van minimum een uur). b. Minimum aantal recente majoritair Vlaamse titels: 10 per jaar. c. Minimaal 100 vertoningen: maw. minimaal 10 vertoningen van 10 titels. i. Voor de langspeelfilm: minimum 10 vertoningen per titel, enkel bij uitzondering minimum 5 vertoningen. In dit geval dienen de ontbrekende vertoningen te worden aangevuld met minimum 5 vertoningen van een bijkomende titel. ii. Voor de documentaire: 10 vertoningen per titel. Indien 10 vertoningen niet haalbaar zijn, kunnen de ontbrekende vertoningen worden aangevuld met een of meer bijkomende titels. iii. Voor het kortfilmprogramma: 10 vertoningen per kortfilmprogramma. Indien 10 vertoningen niet haalbaar zijn, kunnen de ontbrekende vertoningen worden aangevuld met 1 of meer bijkomende kortfilmprogramma s. d. Minimale periode dat een titel in de zaal te zien is: 4 weken. Minimum 5 van de 10 vertoningen tussen 18u en 21u; minimum drie van de 10 vertoningen in de openingsweek; in de daaropvolgende drie weken minimum telkens 2 vertoningen per week. e. In specifieke gevallen kunnen - in overleg met het VAF - ook recente hernemingen worden meegeteld in het totale aantal. f. Het VAF verwacht niet alleen van de distributeur, maar ook van de vertoner een inspanning om de diverse titels actief onder de aandacht te brengen van het publiek. Het VAF wijst ook de filmmakers op hun rol in dit proces. Steunbedragen Maximale ondersteuning: 15.000 EUR / jaar Voor zalen die reeds worden ondersteund door de Vlaamse of Franse Gemeenschap is het maximumbedrag 5.000 EUR / jaar
4 2. Overige filmzalen en cultuurcentra De tweede vorm van ondersteuning beoogt vooral geografische spreiding en staat hoofdzakelijk in het teken van zichtbaarheid op het moment van de release van de film. Via een veelheid van occasionele vertoningen op vele verschillende plekken vergroot het de aanwezigheid van een film. Voorwaarden voor de steun De zaal in kwestie vertoont nieuwe Vlaamse auteursfilms in de eerste releaseweek. In sommige gevallen kan - in overleg met het VAF - deze periode worden uitgebreid tot de eerste maanden van de release. Specifieke voorwaarde voor de niet-reguliere bioscoop (o.m. de cultuurcentra): een professionele vertonerspraktijk, een correcte ticketpolitiek, een professionele infrastructuur en een kwalitatieve programmatie. Er zijn drie steunregimes al naargelang de frequentie van vertoning: - Eenmalige vertoningen van 10 films (tussen 18u en 21 u): 1.500 EUR - 2 vertoningen van 10 films: 2.000 EUR - 3 vertoningen van 10 films: 2.500 EUR Aanvraagformulieren, uitbetaling, rapportering Aanvragen voor steun aan vertoning van auteursfilm moeten worden ingediend vóór 15 juni 2017. De aanvraagformulieren zijn beschikbaar op de website vanaf 14 april 2017. Na aftoetsing van de criteria door het team publiekswerking worden de dossiers ter goedkeuring voorgelegd aan de raad van bestuur van het VAF. In specifieke omstandigheden kan het VAF aanpassingen van de criteria toestaan. Deze aanpassingen kunnen te maken hebben met specifieke lokale omstandigheden of met programmatie-deadlines. Wie komt in aanmerking voor de ondersteuning? Profit en non-profit arthousebioscopen, bioscopen met een belangrijk aandeel van auteurscinema in de programmatie, filmorganisaties, filmclubs, cultuurcentra met een professionele vertonerspraktijk. Ook indien de aanvrager reeds via andere kanalen steun ontvangt van de Vlaamse Gemeenschap, kan de aanvrager een beroep doen op de regeling voor steun aan vertoning van Vlaamse auteursfilm.
5 Welke titels komen in aanmerking? Vier maal per jaar bezorgt het VAF aan alle betrokken vertoners een overzicht van de beschikbare producties, zowel op het domein van de langspeelfilm, de documentaire, de animatiefilm als filmlab. Inhoudelijke criteria Vertoningsplekken die zich profileren met de vertoning van auteursfilm (we hanteren een brede interpretatie van het begrip). Uitbetaling en rapportering 70% van de steun aan vertoning van auteursfilm wordt uitbetaald de eerste week van juli 2017. Het saldo wordt uitbetaald na indiening van het verslag dat een precies beeld geeft van de vertoningen 2017 (datum, titels, vertoningen, toeschouwers per film). Het verslag moet ingediend worden uiterlijk op 31 januari 2018. Filmzalen die aangesloten zijn bij Europa Cinemas bezorgen de afrekening die ze ook voor Europa Cinemas aanleveren. Indien de vertoningsrealiteit niet beantwoordt aan de criteria van de ondersteuning wordt de subsidie geheel of gedeeltelijk teruggevorderd. Indien blijkt dat de toegekende steun niet volgens de geest van de maatregel werd aangewend, kan dit gevolgen hebben voor de nieuwe toekenning voor 2018. Beschikbaar budget Voor het pilootproject van 2017 wordt een totaalbudget van 100.000 EUR vrijgemaakt.