02 07 15 Hotelrapport Vlaamse Kunststeden 2014 Het 'Hotelrapport Vlaamse Kunststeden 2014' is vandaag in Antwerpen voorgesteld. Deze studie onderzoekt onder andere de graad van bezetting en de toenemende impact van onlineboekingsites en social media op hotels in Antwerpen, Gent, Leuven, Brugge en Mechelen. Christian Holthof, lector aan de opleiding Hotelmanagement van de Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen en Sophie van Tilburg, onderzoeker aan de Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen, hebben het Hotelrapport Vlaamse Kunststeden 2014 samengesteld. De onderzoekers stelden hun rapport voor in aanwezigheid van Antwerps schepen voor toerisme Koen Kennis en de voorzitters van de hotelassociaties van de deelnemende kunststeden. Het jaarlijkse Hotelrapport is een initiatief van Antwerp Hotel Association vzw (AHA), Hotels Regio Brugge vzw, Gent Hotels vzw, Horeca Leuven en Mechelen Hotel Association. Visit Antwerpen, Visit Brugge, Toerisme Gent, Toerisme Leuven, Toerisme Mechelen en Toerisme Vlaanderen verlenen hun steun en medewerking. De Antwerpse hotelsector doet het goed, aldus Koen Kennis, schepen voor toerisme, Uit het hotelrapport blijkt dat zowel de kamerbezettingsgraad als de gemiddelde kamerprijs in stijgende lijn zitten. Vandaag vinden ook nieuwe toonaangevende hotelinvesteerders hun weg naar Antwerpen. Dit getuigt van vertrouwen in het potentieel van Antwerpen als centrum voor handel en toerisme. De hotelsector maakt zich klaar voor het extra MICE-toerisme dat het nieuwe Flanders Meeting & Convention Centre naar Antwerpen zal trekken. Het integrale rapport is te vinden op de website van Toerisme Vlaanderen www.toerismevlaanderen.be/kunststeden. ----------------------------------------------einde persbericht------------------------------------------------- Meer info over dit persbericht: Tom Bosman, tel. 0494 94 34 50, tom.bosman@stad.antwerpen.be Verantwoordelijke schepen: Koen Kennis, schepen voor toerisme Als bijlage vindt de pers de samenvatting van het hotelrapport. Algemeen Besluit Hotelrapport 2014
Het hotelrapport Vlaamse Kunststeden voor het jaar 2014 is een rapport, voor Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen samen, dat een antwoord biedt op de vraag naar objectieve onderzoeksgegevens over de hotelsector. Het rapport werd samengesteld door Christian Holthof, lector aan de opleiding Hotelmanagement van de Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen en Sophie van Tilburg, onderzoeker aan de Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen. Aan de hand van een beperkte vorm van desk- en fieldresearch werd de hotelsector voor de vijf Vlaamse Kunststeden doorgelicht. De voornaamste onderzoeksbronnen waren de hotelenquête en de toerismedatabank van Toerisme Vlaanderen. Antwerpen telde in 2014 56 vergunde hotels, die samen 4.439 kamers hadden. De grootste concentratie van hotels ligt in de stationsbuurt. Dit geldt ook voor het kameraanbod. In het havengebied wordt de kleinste concentratie aan vergunde hotels opgetekend. De Antwerpse hotelmarkt blijft een uitgesproken driesterren- en viersterrenaangelegenheid in functie van het vergunde kameraantal. Bijna 29% van de Antwerpse vergunde hotels kan 4 sterren voorleggen, goed voor bijna de helft van het vergunde Antwerpse kameraanbod. Opmerkelijk is dat bijna 45% van de hotels beschikt over 3 sterren met een aandeel van bijna 37% van het vergunde kameraanbod. De particuliere hotels hebben het grootste marktaandeel op het vlak van hotels, want de helft van de vergunde Antwerpse hotels wordt door deze hotelcategorie uitgebaat. Wat het vergunde kameraanbod betreft, hebben ze ruim 21% van de vergunde Antwerpse hotelkamers in handen. De geïntegreerde ketenhotels hebben het grootste marktaandeel, namelijk bijna 65% van het vergunde Antwerpse kameraanbod. De grote meerderheid van het vergunde Brugse kamerbestand dateert van de laatste 25 jaar. In 2014 waren er in Brugge (zonder het gebied Zeebrugge) 96 vergunde hotels met een aanbod van 3.314 vergunde kamers. Ruim 45% van het vergunde Brugse kamerbestand situeert zich in de viersterrencategorie, op de tweede plaats staan de driesterrenhotels met bijna 33% van het vergunde kamerbestand. De derde plaats wordt ingenomen door de tweesterrenhotels met bijna 12% van het vergunde kameraanbod in Brugge. De hotels met 1 ster hebben ongeveer 7% van het vergunde kamerbestand. In 2014 was er één vijfsterrenhotel, namelijk het Hotel Dukes Palace. Het lokalisatiepatroon van de Brugse hotels wordt gekenmerkt door vier concentraties. In de binnenstad treft men de grootste kamercapaciteit aan, 69% van het vergunde kamerbestand. De stationslocatie controleert 20% van het vergunde Brugse kamerbestand. Het randgebied vertegenwoordigt ruim 10% van het vergunde kameraanbod en het regiogebied (zonder Zeebrugge) met één hotel in Dudzele heeft een kameraandeel van 0,24%. In Brugge (zonder het gebied Zeebrugge) wordt ruim 9% van de vergunde hotelbedrijven uitgebaat door een geïntegreerde hotelketen en ruim 78% van het Brugse vergunde hotelaanbod is in handen van particulieren. De geïntegreerde en vrije ketenhotels controleren ruim 45% van het vergunde Brugse kameraanbod. In Gent waren er in 2014 36 vergunde hotels met een totaal vergund kameraantal van 1.976. Gent- Centrum telt het hoogste aantal vergunde hotels en vergunde hotelkamers, bijna 56% van alle vergunde Gentse hotels is terug te vinden in het centrum en het gebied is ook goed voor ruim 64% van het vergunde kameraanbod. De stationsbuurt is de tweede belangrijkste hotellocatie in Gent, 25% van de vergunde Gentse hotels zijn ingeplant nabij een spoorwegstation. Opmerkelijk is wel dat de stationshotels relatief klein zijn, ze tellen gemiddeld maar 28 kamers. De randhotels bekleden de
derde plaats op het gebied van hotelaanbod, namelijk 16,67% van het Gentse vergunde hotelaanbod is gelokaliseerd in het randgebied. De driesterrenhotels hebben het grootste marktaandeel op het vlak van vergunde hotels. Bijna 39% van de Gentse hotels behoort tot de driesterrencategorie en bijna 34% van de vergunde Gentse kamers situeert zich in de driesterrenmarkt. De viersterrenhotels hebben het grootste marktaandeel op het vlak van vergunde kamers, bijna 43% van het vergunde kamerbestand. De Gentse particuliere hotels hebben het grootste marktaandeel in functie van het vergunde hotelaanbod. Bijna 53% van het vergunde hotelaanbod in Gent is in handen van particulieren en bijna 42% van de hotels in Gent wordt geëxploiteerd door een geïntegreerde hotelketen. In Leuven waren er in 2014 20 vergunde hotels actief met een totaal kameraanbod van 1.059. Leuven is een duidelijke driesterrenmarkt. Exact de helft van de Leuvense vergunde hotels kan 3 sterren voorleggen, goed voor bijna de helft van de vergunde kamers. Opmerkelijk is dat 30% van de vergunde hotels in het bezit is van 1 ster. De éénsterrenhotels controleren bijna 21% van het vergunde kamerbestand. De viersterrenhotels nemen de tweede plaats in op het vlak van kamervertegenwoordiging, ruim 29% van het vergunde kameraanbod. Ze nemen echter de derde plaats in op het gebied van hotelvertegenwoordiging met 15% van het totale aantal vergunde hotels. Er is slechts één tweesterrenhotel aanwezig in Leuven. In het Leuvense centrumgebied vindt men het grootste aantal hotels terug, 55% van de vergunde hotels met bijna 59% van het vergunde kameraanbod. Exact 30% van de hotels is gelegen aan het station met 1/3 van de vergunde kamers en 15% zijn randhotels met ruim 8% van de kamers. Opmerkelijk is dat 55% van de vergunde hotels wordt geëxploiteerd door een geïntegreerde hotelketen. De geïntegreerde ketenhotels hebben bijna 81% van het vergunde kameraanbod in handen. In 2014 waren er in Mechelen 14 vergunde hotels met een kameraanbod van 548. Mechelen is geen budgetmarkt, er was geen enkel vergund hotel te bespeuren met 1 ster en slechts één hotel was in het bezit van 2 sterren. De driesterrenhotels zijn dominant aanwezig. Ruim 64% van de vergunde Mechelse hotels heeft 3 sterren op zak met een marktaandeel van bijna 46% van de vergunde kamers. Op het vlak van kameraantal zijn de viersterrenhotels dominant, ruim 53% van de vergunde kamers wordt gerund door viersterrenhotels. Net als centrumstad Leuven zijn geïntegreerde hotelketens goed ingeburgerd, 36% van de vergunde Mechelse hotels zijn geïntegreerde ketenhotels met ruim 67% van het vergunde kamerbestand. Op basis van de enquêteresultaten in Antwerpen, Brugge, Gent, Leuven en Mechelen hebben we de bruto kamerbezettingsgraad, voor de categorieën van de één- tot viersterrenhotels, berekend per stad en voor de vijf steden samen. In 2014 bedroeg de totale bruto kamerbezettingsgraad voor de vijf Vlaamse Kunststeden samen 73,62% in de categorieën van één- tot viersterrenhotels. In Antwerpen werd voor deze hotelcategorieën een bruto kamerbezettingsgraad van 71,82% opgetekend in 2014, voor Brugge was dit 75,27%, in Gent kwam men op 78,35%. In Leuven haalde men een bruto kamerbezettingsgraad van 70,31% en in Mechelen 67,72%. Het recreatieve toerisme en het individuele zakentoerisme zijn ongeveer evenwaardig in Antwerpen. Beide segmenten hebben een marktaandeel tussen de 43% en 49% van het aantal gerealiseerde kamerovernachtingen. De MICE-markt is goed voor ruim 8% van de gerealiseerde kamerovernachtingen in 2014. Het recreatieve toeristische cliënteel vormt de belangrijkste markt in Brugge-Stad zonder het regiogebied. In 2014 controleerde het recreatieve toeristische segment bijna 88% van het aantal
gerealiseerde kamerovernachtingen in Brugge-Stad. Het individuele recreatieve toerisme is belangrijker dan het recreatieve groepstoerisme. Bijna 72% van het aantal gerealiseerde kamerovernachtingen in Brugge-Stad kwam op rekening van het segment van het individuele recreatieve toerisme en ongeveer 16% werd opgetekend in het segment van het recreatieve groepstoerisme. Op de tweede plaats kwam het individuele zakentoerisme met een marktaandeel van ruim 7% van het aantal gerealiseerde kamerovernachtingen in Brugge-Stad. De derde plaats in Brugge-Stad werd bekleed door het MICE-segment, met een aandeel van 5%. De Gentse hotelsector is gericht op het recreatieve toerisme. Meer dan de helft van de gerealiseerde kamerovernachtingen in 2014 kwam op rekening van het recreatieve toerisme (het individuele recreatieve toerisme 46,61% en het recreatieve groepstoerisme 7,41%). Op de tweede plaats staat het individuele zakentoerisme met een marktaandeel van ruim 32%. De MICE-sector vlagde af op ruim 13% van het aantal gerealiseerde kamerovernachtingen. De Leuvense hotelsector leeft hoofdzakelijk van het individuele zakentoerisme, goed voor bijna 60% van de gerealiseerde kamerovernachtingen. De MICE-sector had een aandeel van 7,54%, de markt van het individuele recreatieve toerisme nam 27,37% in, het recreatieve groepstoerisme vormde 5,36% van het aantal gerealiseerde kamerovernachtingen. In Mechelen zijn de hotels gefocust op het individuele zakentoerisme. De helft van de gerealiseerde kamerovernachtingen in 2014 deed zich voor in het segment van het individuele zakentoerisme. Het recreatieve toerisme nam ruim 40% van de kamerovernachtingen in en de MICE-markt realiseerde een aandeel van 9,78%. De gemiddelde kamerprijs (excl. ontbijt, BTW en eventuele overnachtingstaks) voor de één- tot viersterrenhotels in de vijf Vlaamse Kunststeden bedroeg in 2014 84,20. In Antwerpen haalden de één- tot viersterrenhotels in 2014 een gemiddelde kamerprijs van 79,39. In Brugge kwam men voor dezelfde hotelcategorieën op een gemiddelde kamerprijs van 86,49 en in Gent werd een gemiddelde kamerprijs van 91,18 gehaald. Leuven noteerde een gemiddelde kamerprijs van 79,75 en Mechelen had een gemiddelde kamerprijs van 89,53. CRS, GDS, OTA s en hotelwebsites zijn distributiekanalen die belangrijk zijn geworden voor de hotelsector. Het distributiekanaal van de OTA s is het belangrijkste boekingskanaal voor de Brugse hotelsector. Bijna 45% van alle kamerovernachtingen in 2014 werd in Brugge gerealiseerd dankzij de OTA s. In Antwerpen zijn de OTA s goed voor bijna 35% van alle kamerovernachtingen in 2014. In Gent, Leuven en Mechelen scoren de OTA s tussen de 28% en 31% van de kamerovernachtingen. De directe reservaties zonder tussenschakels (telefoon, fax, e-mail, eigen hotelwebsite, enz.) zijn in Antwerpen, Gent, Leuven en Mechelen nog altijd het belangrijkste distributiekanaal met aandelen tussen de 32% en 41% van de gerealiseerde kamerovernachtingen. In Brugge daarentegen zijn de directe reservaties zonder tussenschakels teruggedrongen naar de tweede plaats (1/4 van alle gerealiseerde kamerovernachtingen in 2014). De twee belangrijkste OTA s in de vijf Vlaamse Kunststeden zijn Booking.com en Expedia (inclusief Hotels.com), met toch een duidelijk verschil tussen Booking.com en Expedia (inclusief Hotels.com) inzake marktaandeel. In de vijf Vlaamse Kunststeden samen realiseerde Booking.com 20% van het totaal aantal kamerovernachtingen, voor Expedia (inclusief Hotels.com) was dit 6%. De gebruiksdoeleinden voor de hoteliers voor deze twee OTA s in de vijf Vlaamse Kunststeden zijn de volgende: naamsbekendheid van het hotel vergroten, meer kamerovernachtingen genereren, een hogere kameromzet realiseren en de zichtbaarheid van het hotel op het internet verbeteren.
Reputatiemanagementsystemen worden in de vijf Vlaamse Kunststeden niet in grote mate toegepast. Slechts 1/3 van de hotels in de vijf Vlaamse Kunststeden beschikt over specifieke tracksoftware voor OTA s. Ook managementrapporten, verkregen via de OTA s, worden in de vijf Vlaamse Kunststeden slechts door de helft van de hotels geconsulteerd. Sociale media zijn sinds het begin van de 21 e eeuw aan hun opmars bezig. De dag van vandaag zijn platformen zoals Facebook en Twitter niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven. 83% van de hotels in de vijf Vlaamse Kunststeden gaf aan op een of andere manier met sociale media bezig te zijn. Vooral de sociale mediakanalen TripAdvisor en Facebook werden actief gebruikt in 2014. Volgens onze enquêteresultaten beweert meer dan de helft van de hotels in de vijf Vlaamse Kunststeden dat ze niet goed geïnformeerd zijn op het vlak van sociale media. De opvolging van de sociale mediakanalen in 2014 werd in de meeste gevallen intern in de hotelvestiging uitgevoerd. Wat die opvolging betreft, blijkt echter dat er weinig gebruik werd gemaakt van content distribution tools en social media metrics. Enkel voor de reisplatformen TripAdvisor en Zoover en voor Facebook werd er in beperkte mate gebruik gemaakt van social media metrics om de verschillende kanalen te beoordelen. Bovendien had slechts ¼ van de hotels in de vijf Vlaamse Kunststeden die actief waren op sociale media, een digitaal marketingplan. Facebook en TripAdvisor werden in de vijf Vlaamse Kunststeden gebruikt met het oog op het vergroten van naamsbekendheid en het creëren van een hogere zichtbaarheid op het internet. Daarnaast waren het ontdekken van de wensen van gasten en het verbeteren van de klantenservice belangrijke doeleinden voor TripAdvisor. Voor Facebook hechtten de hoteliers belang aan andere doeleinden, zoals het bekendmaken van promoties en events en het opbouwen van een klantenbinding. Tot slot leverde ons onderzoek, per Kunststad, volgende cijfers op in verband met het aantal voltijdse tewerkgestelde equivalenten (werknemers en zelfstandigen/familieleden) per beschikbare kamer in 2014: Antwerpen: 0,29 VTE per beschikbare kamer; Brugge: 0,31 VTE per beschikbare kamer; Gent: 0,34 VTE per beschikbare kamer; Leuven: 0,20 VTE per beschikbare kamer; Mechelen: 0,27 VTE per beschikbare kamer.