Groningen bevingen. KIVI, 3 maart 2014

Vergelijkbare documenten
Staatstoezicht op de Mijnen. Veilige. gaswinning. in Groningen. Staatstoezicht op de Mijnen. Avondseminar KIVI Delft 3 maart 2014

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Winningsplan Groningen 2013: advies Staatstoezicht op de Mijnen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Minder gaswinning, versterkingspakket voor Groningen

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof AA 's-gravenhage. Datum 25 januari 2013 Betreft Gaswinning Groningen-veld

Tweede Kamer der Staten-Generaal

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 17 januari 2014 Betreft Gaswinning in Groningen

Nummer : : Besluitvorming rond gaswinning

Hierbij bieden wij u het rapport Recent developments on the Groningen field in 2015 aan (rapportnummer TNO-2015 R10755, dd. 28 mei 2015).

Seismisch risico Groningenveld Beoordeling rapportages & advies

Besluit van de Minister van Economische Zaken:

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

Datum 16 december 2014 Betreft Winningsbesluit Gaswinning Groningenveld en versterkingsmaatregelen

Hieronder licht ik de onderzoeken en adviezen en het daarop gebaseerde besluit van het kabinet meer in detail toe.

OPLEGNOTITIE OVER GEVOLGEN VAN HET ONTWERPBESLUIT VAN HET KABINET OP AARDBEVINGEN

Notitie gebiedsafbakening

L^f groningen. 2 3 APR /17/A.19, BJC Scholtens H.J. (050) Aan Provinciale Staten

Tweede Kamer der Staten-Generaal

ARUP studie Groningen 2013

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

Wat hebben Rijk, provincie en gemeenten afgesproken op 9 februari?

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Ministerie van Economische Zaken Directie Energiemarkt T.a.v. de heer P. Jongerius Postbus EC DEN HAAG 2500EC. Geachte heer Jongerius,

een kilootje meer aandacht voor de veiligheid van de Groningers

ECLI:NL:RVS:2017:6. Uitspraak. Datum uitspraak Datum publicatie Omgevingsrecht. Voorlopige voorziening.

''m.^ ^ F B /5, BJC S.E. Driesens/H.J. Scholtens (050) s.e.driesens(gprovinciegroningen.nl. Aan Provinciale Staten

Technische Begeleidingscommissie Bovengrond. Eindrapport TBB

Nederlandse Aardolie Maatschappij B.V.

Over figuur 14 zegt de NAM dat er nog veel onzekerheid bestaat tussen de verschillende berekeningsmodellen voor de compactie en dat dit een

De bouwkundige uitdaging in het noorden

3 O JUNI /27/A.47, PPM J.OIdeman (050)

Aardbevingsbestendig bouwen

NAM heeft een schriftelijke uiteenzetting gegeven.

Expertise- Taxaties- Advisering

Staatstoezicht op de Mijnen Advies. Bevingsgevoeligheid van de Eemskanaal regio

Aanloop naar het Nationaal Programma Groningen. Gert-Jan Swaving Programmamanager / plv. directeur Nationaal Programma Groningen 5 juni 2019

Datum 26 januari 2017 Betreft Beantwoording vragen over de plannen van NAM om de put Vries-10 in Assen op te starten

AARDBEVINGSBELASTINGEN: Gevolgen voor de constructeur

Wij stellen u voor uw opvattingen te geven over het aanvullend bestuurlijk akkoord en kennis te nemen van de bijlagen.

Datum 10 juni 2016 Betreft Nadere informatie over afspraken uit 2005 met Shell en ExxonMobil in relatie tot de gaswinning in Groningen

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

PvA versterkings- opgave Oldambt

Invloed van Groningse aardbevingen op woongenot

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Uw mening over gaswinning uit het Groningen-gasveld

GASWINNING IN STEENWIJKERLAND

Technische commissie l[jqjgpp (jg^ggjpg

Gaswinning en aardbevingen in Groningen; mijn beleving van de werkelijkheid

Risico s schoolkinderen Bedum onaanvaardbaar hoog?

Technische commissie. Datum 25 APR 2017 Tcbb-advies winningsplan Pieterziji-Oost. Geachte Minister,

Het ontwikkelen van een plan van aanpak voor de preventieve versterking van gebouwen, om veiligheidsrisico s als gevolg van aardbevingen in het

Leden van de vaste commissie voor Economische Zaken 2de Kamer der Staten-Generaal Manuel Sintubin 26 augustus 2016

2014D02338 INBRENG VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Datum Betreft Besluitvormingsproces gaswinning Groningen en meerjarenprogramma NCG

Aardbevingen en gaswinning. Bernard Dost KNMI

Memo Versterking 1467 gebouwen

Welkom Adriaan Hoogendoorn, burgemeester Midden-Groningen. Ontwikkelingen en uitgangspunten Nieuwe Aanpak Versterking Herman Sietsma, waarnemend NCG

Besluit van de Minister van Economische Zaken:

provincie Ijrenûie ., l ll...l l., l..,. l...,lj Aan: de minister van Economische Zaken de heer H.G.J. Kamp Postbus EK 's GRAVENHAGE

Wijziging Instemming Winningsplan. Grijpskerk-Zuid. 24 oktober 2017

Bouwkundig Versterken

[verzoeker], wonend te [woonplaats], en elf anderen,

Risicobeleid communiceren

Risicobeleid communiceren

Uitstel investeringsbesluit stikstofinstallatie

Inzichten uit een regio:

Winningsplannen Opeinde en Opeinde-Zuid/Middelburen

Vermilion Informatieavond aardgasproductie Langezwaag

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Uw mening over gaswinning uit het Groningen-gasveld

Seismisch risico Groningenveld Beoordeling rapportages & advies. Staatstoezicht op de Mijnen

Ministerie van Economische Zaken

Aardbevingen, consequenties voor de gebouweigenaar

Technische bijlage (bijlage 3) behorend bij het Meet- en Regelprotocol seismisch risico voor de gaswinning Groningen

Forum, aardbevingen en bestuur. april 2016

Winningsplan Groningen 2016

Aardbevingsrisico scholieren onaanvaardbaar groot tot onbekend Herman Damveld 28 oktober 2015

De Minister van Economische Zaken De heer H.G.J. kamp Postbus EK 's-gravenhage. Da len, 20 december Geachte heer Kamp,

Ir. A.M. de Roo MBA RO Hoofd Adviesgroep Constructies ARCADIS Nederland BV

M/n/sterie van Economische Zaken

Nederlandse samenvatting

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Verzoek tot wijziging instemmingbesluit t.b.v. voorkomen Vierhuizen-Oost 8 december 2017

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 9 februari 2015 Betreft Gaswinning Groningen

Borgingsprotocol Seismisch Risico Groningen

Staatstoezicht op de Mijnen. Advies. Winningsplan 2013 / Meet- en Monitoringsplan NAM Groningen gasveld

Gaswinning Groningen Meet- en Regelprotocol Aardbevingen

Programma Welkom Ontwikkelingen 2018 en versterkingsprogramma Ontwikkelen dorpsvisie Gelegenheid om vragen te stellen

Veelgestelde vragen en antwoorden over schadeafhandeling na aardbevingen door gaswinning

Het winningsplan van de NAM: omstreden, maar wat staat er in?

Bijlage 1: Effecten aardbevingen op assets waterschap Noorderzijlvest

BEROEP INSTEMMINGSBESLUIT JANUARI 2015

De Minister van Economische Zaken Postbus EK Den Haag. Datum 13 april 2017 Betreft Advies SodM Groningen gasveld.

Aan het Ministerie van Economische Zaken en Klimaatverandering t.a.v. ir. E. D. Wiebes

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA 's-gravenhage

Reactie NAM op OvV-rapport

Datum Uw kenmerk Ons kenmerk Bi]lage(n)... ^ DGETM-EM/ TCBB/ b 2 JUL 2013

Transcriptie:

Groningen bevingen KIVI, 3 maart 2014

Aanleiding Huizinge beving 2012: zwaarste beving tot nu toe M= 3.6 Leidt tot onderzoek Staatstoezicht op de Mijnen (TNO, KNMI en NAM) 2

Aanleiding Advies Staatstoezicht op de Mijnen 22 januari 2013: Aantal bevingen blijft toenemen met doorgaande productie Veronderstelde maximum Mmax = 3.9 niet meer houdbaar 3

Aanleiding Advies Staatstoezicht op de Mijnen 22 januari 2013: Zo veel en zo snel als realistisch mogelijk de gasproductie reduceren Er moet een nieuw winningsplan komen, met daarin: - Maatregelen om meer en sterkere aardbevingen te voorkomen - Maatregelen om schade zoveel mogelijk te beperken Besluit Minister (25 januari 2013): Aankondiging 11 onderzoeken NAM gevraagd nieuw winningsplan in te dienen per 1 december 2013 Tot die tijd wordt beslissing over een mogelijk productiebeperking aangehouden. 4

Onderzoek 12 Risico management Onderzoek 14 Onderzoeken 3,4 en 5 Onderzoeken 10 en 11 Barrière Barrière Compactie t.g.v. gasproductie Toename aantal en sterkte bevingen Schade aan gebouwen en infrastructuur aanpassing winning: productiebeperking alternatieve winningsmethoden Preventieve maatregelen Onderzoek 13 Onderzoek 6 Onderzoeken 7, 8 en 9 Onderzoeken 1 en 2 5

Onderzoeken Overzicht onderzoeken 1. Preventief versterken huizen 2. Quickscan vitale infrastructuur 3. Vertaling beving in ondergrond naar grondversnellingen 4. Contouren grondversnellingen 5. Bepaling mogelijke sterkte aardbeving 6. Mogelijkheden alternatieve winningstechnieken 7. Kwaliteitsconversie problematiek 8. Effect van productiebeperking op inkomsten Staat 9. Status contractuele leveringsverplichtingen 10. Kostenontwikkeling huizenprijzen 11. Onafhankelijke audit schadeafhandeling 12. Versterking Leefbaarheid 13. NPR en Eurocode 14. Risico weging 6

Onderzoek 2 Onderzoek 7 Onderzoek 8 Onderzoek 9 Onderzoek 11 Onderzoek 10 Onderzoek 1 Onderzoek 3 Onderzoek 4 Onderzoek 5 Onderzoek 6 Bewaking Bestuurlijk Overleg Minister Kerngroep NAM EZ-projectgroep Technische begeleidingscommissie Bovengrond Technische begeleidingscommissie Ondergrond Stuurgroep 7

Besluit 8

9

Besluit gaswinning Groningen: uitkomsten onderzoeken Voor de korte termijn (3 5 jaar) voldoende duidelijkheid over aardbevingsdreiging en bijbehorend risico. Reden tot zorg voor gebouwen. Versterking noodzakelijk. Primair noodzakelijk om waterkeringen op niveau van geldende normen te brengen en in de komende 3 jaar de door Deltares voorgestelde stappenplannen voor de kritische infrastructuur voortvarend uit te voeren. Nog (steeds) onzekerheid: in welke mate komt het tot aardbevingen en met welke zwaarte? 10

Besluit Gaswinning Groningen: verdere bevindingen Terechte zorgen bij inwoners over veiligheid en welbevinden. Aardbevingen hebben gevolgen voor waarde en verkoopbaarheid van woningen. Daarnaast gevolgen voor vestigingsklimaat in regio in combinatie met zorgen over kwetsbaar economisch perspectief van de regio. Maar ook: gaswinning van essentieel belang voor energievoorziening Nederland en belangrijk bron van inkomsten voor de Staat. Noodzakelijk dat balans wordt gevonden waarbij recht wordt gedaan aan inwoners en perspectief van de regio wordt versterkt. 11

Voor 5 productielocaties Loppersum gaswinning per direct met 80% verminderd Maximum per jaar voor de gasproductie voor de jaren 2014, 2015 en 2016 Onderzoek naar effecten van deze nieuwe productiefilosofie Vervolg op onderzoeken met nadruk op langere termijn gedrag ondergrond Intensivering monitoringsnetwerk en monitoringsprogramma Traject tot norm voor de berekenen en wegen van risico s aardbevingen Vóór 1 juli 2016 nieuw winningsplan Groningenveld 12

13

Besluit gaswinning Groningen: pakket maatregelen Overeenstemming over pakket van maatregelen gericht op grootschalige preventieve versterking gebouwen en infrastructuur en verbeteren leefbaarheid en economisch perspectief: Omvang pakket: 1,18 miljard voor 2014 t/m 2018. Pakket gedragen door provincie, NAM en Staat. Waardedaling onderdeel van pakket; details nog nader invullen. Regio nadrukkelijk aan inzet bij invulling pakket via in te stellen dialoogtafel. 14

15

Besluit gaswinning Groningen: vervolgstappen Procedureel: Ter inzage leggen concept-besluit (medio maart). Periode van zes weken voor instellen zienswijzen. Vervolgens definitieve besluit. Staat open voor beroep bij Raad van State. 16

De komende 3 jaar Inrichten onafhankelijke schadeprocedure Seismisch en geomechanisch onderzoek Vaststellen risicobeleid bevingen Implementatie versterken infra Vaststellen NPR en NEN Implementatie versterking huizen Implementatie leefbaarheids sporen Schrijnende gevallen Waardedaling procedure 17