Introductie RainTools Harry van Luijtelaar, Stichting RIONED DowntheDrain, 21 april 2015 Oefenen Vraag 0 Hoeveel m3 water is 1 mm neerslag op 10 ha afvoerend oppervlak? Antwoorden 0 1
Ontwikkeling RainTools Aanleiding Voorbeelden/vragen Demo software Aanleiding 2
RainTools software Download legenda: www.raintools.nl/raintools_l.pdf RainTools structuur Projecten Simulaties Extreme buien kiezen Neerslagreeks kiezen periode Rekenmodel aansturen Schematisering invoeren raadplegen Resultaten raadplegen 3
RainTools interface Projecten Simulaties Extreme buien kiezen Neerslagreeks kiezen periode Rekenmodel aansturen Schematisering invoeren raadplegen Resultaten raadplegen Groen dak 4
Groen dak neerslag verdamping statische berging substraatlaag verdamping berging drainagelaag afvoer (geknepen) Dakafvoer afvoervertraging afvoerbegrenzing afvoersturing 5
Rol verdamping groen dak Vraag 1 Hoeveel regenwater (%) verdampt er vanaf een groen dak met een effectieve substraat berging van 20 mm, beschouwd over een periode van 25 jaar? Antwoorden 1 Afkoppelen regenwater 6
Reservoirmodel neerslag verdamping oppervlakteberging afstroming infiltratie inloop overloop berging lediging Effect afkoppelen op overstorten Vraag 2 Bij een rioolstelsel met een berging van 9 mm en een ledigingscapaciteit van 0,7 mm/h loopt gemiddeld ruim 5% van het rioolwater over, beschouwd over een periode van 25 jaar. Met hoeveel % wordt het overloopvolume gereduceerd als 30% van het afvoerend oppervlak is afgekoppeld? Antwoorden 2 7
Riolering, capaciteit Regulier functioneren, droog weer Lediging naar zuivering: aanbod afvalwater 8
Regulier functioneren, neerslag Lediging naar zuivering: 0,5 1,0 mm/h Rioolstelsel vult zich volledig Overloop via overstorten: 20 40 mm/h Lediging naar zuivering: 0,5 1,0 mm/h 9
Extreem functioneren Berging water op straat : 10 30 mm! Afvoercapaciteit rioolstelsel begrensd Waterbalans onderdelen 150 125 100 Waterbalans (tijd) Wateroverlast Berging op straat Overloop Berging voorziening Lediging voorziening Overlast 75 Berging bovengronds 50 Berging voorziening Overloopcapaciteit 25 Ledigingscapaciteit 0 0 60 120 180 Tijd (min) 10
Effect overloopcapaciteit op WOS Vraag 3 De overloopcapaciteit van een rioolstelsel kan variëren tussen de 40 en 120 l/s/ha. Bij een kleinere overloopcapaciteit is water op straat omvangrijker en duurt het langer. Een rioolstelsel wordt belast door de zeer extreme bui Herwijnen, 94 mm in 70 min. Hoe groot % schat je het verschil in de duur van water op straat tussen 40 l/s/ha en 120 l/s/ha bij bui Herwijnen? Antwoorden 3 Perceel, waterbalans 11
Meervoudig reservoir model perceel straat (groen) dak terras gras Het regent overal, dus ook op het gras rioolstelsel gemengd infiltratie element WOS Koppeling bovengronds uitwisseling) terras (bak) gras, verdiept (bak) 12
Infiltratie-voorziening infiltratie-element grondverbetering (cunet) Op riool, tuin gesloten verhard straat (100 m 2 ) traditioneel dak (100 m 2 ) tuin verhard (200 m 2 ) Rioolstelsel: Berging 9 mm Lediging 0,7 mm/h Wos berging 35 mm Overloop 21.6 mm/h Doorlatendheid verharding 0 of 5.2 mm/h Doorlatendheid gras 20.8 mm/h tuin00 www.raintools.nl/raintools_l.pdf 13
Tuin ontsteend, gras/terras 3:1 tuin01c Normale situatie, flinke bijdrage tuin aan overlast bij rioolstelsel Maatregel: dak afgekoppeld naar krat straat (100 m 2 ) traditioneel dak (100 m 2 ) tuin (200 m 2 ) gras/terras 3:1 Infiltratievoorziening: 4 of 8 m 3 Laagteberging 0, 50 of 100 mm tuin04 Overloop krat naar gras 14
Dak naar krat 8 m 3, laagte 100 mm tuin04e Geen afvoer meer via nooduitlaat tuin Geen wateroverlast bij bui kopenhagen Samengevat Verdampen Afkoppelen Riolering Perceel 15
Antwoorden Volume water Verdampen Afkoppelen Riolering Antwoorden 0 Antwoorden 1 Antwoorden 2 Antwoorden 3 Vragen en opmerkingen info@rioned.org 16