Rapportage Bezwarencommissie 2011 Kenmerk: 528191
Inhoudsopgave bladzijde 1. Inleiding 3 2. Overzicht behandelde zaken 3 3. Meerjarenoverzicht 8 4. Rechterlijke uitspraken 9 5. Bevindingen 10 5.1. Aantal zaken 10 5.2. Constateringen 11 6. Slotopmerking 12 Bijlage I Tijdpad bezwaarschriften 13 Bijlage II Samenstelling en werkwijze commissie 14 2
1. Inleiding Voor u ligt de rapportage van de Bezwarencommissie Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden zoals bedoeld in artikel 16 van de Verordening behandeling bezwaren Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (hierna te noemen: de verordening). Deze rapportage bevat een verslag van de werkzaamheden en de bevindingen van de commissie in 2011. Opzet rapportage De opzet van deze rapportage is als volgt. Paragraaf 2 geeft het overzicht weer van de zaken die de commissie heeft behandeld. Het meerjarenoverzicht vindt u in paragraaf 3 en de rechterlijke uitspraken in paragraaf 4. De rapportage wordt afgerond met de bevindingen (paragraaf 5) en een slotopmerking (paragraaf 6). 2. Overzicht behandelde zaken In de verslagperiode heeft de commissie 17 bezwaarschriften ontvangen tegen: 1. een watervergunning voor de aanleg van een waterleiding onder de Leidsche Rijn en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend; 2. een watervergunning voor het aanbrengen van stalen damwanden, het dempen en graven van watergangen, het aanbrengen van steigers en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend; 3. een lastgeving onder bestuursdwang voor het niet goed onderhouden van een watergang; 4. het besluit inzake een verzoek op grond van de Wet openbaarheid van bestuur om toezending van informatie inzake aantallen bezwaarschriften verontreinigingsheffing en het gemiddelde bedrag van vermindering van het aanslagbedrag; 5. een watervergunning voor het plaatsen van een brug en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend; 6. een watervergunning voor het dempen en graven van oppervlaktewater, het maken van een beschoeiing en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend, een Waterwet gedoogbeschikking voor het lozen van bemalingwater op oppervlaktewater en een reactie op de melding om grondwater te mogen onttrekken ten behoeve van bronbemaling inzake een VINEX-locatie; 7. een watervergunning voor het dempen en graven van oppervlaktewater, het aanleggen van een brug, een dam met duiker en beschoeiing, het aanbrengen van beplanting, het leggen van kabels en leidingen, het verleggen van de uitstroomvoorziening en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend; 8. idem; 3
9. idem; 10. idem; 11. idem; 12. een watervergunning voor het herstellen van een brug en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend; 13. een gedoogbeschikking voor het varen met een boot op de benedenloop van de Kromme Rijn tussen de A27 en de stuw bij Werkhoven en het afmeren van deze boot aan het eigen erf en voor het uitvoeren van de activiteiten, waarvoor deze gedoogbeschikking is verleend tot 1 januari 2012, of totdat de gedoogbeschikking wordt ingetrokken vanwege strijdigheid met nieuw vaarwegbeleid; 14. een watervergunning voor het uitvoeren van diverse werkzaamheden ten behoeve van de aanleg van een begraafplaats en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend; 15. een watervergunning voor diverse werkzaamheden voor de realisatie van een tankstation met wasplaats, waaronder het aanleggen van een opslagtank voor LPG in de beschermingszone van een waterkering en van een moerasvegetatie, het aanbrengen van beplanting en van 3.400 m² extra verhard oppervlak, en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend; 16. een last onder dwangsom voor het zonder vergunning bouwen c.q. hebben van een bouwwerk binnen de zonering van een waterkering, te weten een vlonder / (boten)- schuurtje; 17. een watervergunning voor het uitvoeren van diverse werkzaamheden voor de realisatie van een fietspontje, het aanleggen van en varen met een fietspont op de Grecht, het baggeren van watergangen en ontgraven van een gedeelte van de waterbodem van de Grecht en het voor onbepaalde tijd behouden van de werken, waarvoor deze vergunning is verleend. In zaken 7 t/m 11 ging het om verschillende reclamanten die tegen hetzelfde besluit bezwaar hadden aangetekend. In zaak 6 is het bezwaarschrift namens twee verschillende reclamanten ingediend. Reclamant 3 heeft het bezwaarschrift de dag voor de hoorzitting ingetrokken, nadat het waterschap de bestreden beschikking had ingetrokken. Reclamant 13 heeft zijn bezwaarschrift ingetrokken na ambtelijke mediation. Bezwaar 14 is op verzoek van partijen aangehouden zodat ze de ruimte kregen om tot een oplossing te komen. Uiteindelijk heeft het waterschap de watervergunning ingetrokken en de door reclamant gewenste vergunning verleend. De commissie behoefde geen advies meer uit te brengen. De commissie heeft de overige veertien bezwaarschriften van een advies voorzien, waarbij in een geval (nr. 4) is afgezien van het houden van een hoorzitting (artikel 7:3 van de 4
Algemene wet bestuursrecht). Het dagelijks bestuur heeft alle adviezen volledig overgenomen. In bijlage I staat het tijdpad weergegeven van de bezwaarschriften die het dagelijks bestuur in de verslagperiode aan de commissie om advies heeft voorgelegd. In het verslagjaar zijn de bezwaarschriften gemiddeld 6 weken onder de commissie geweest. De doorlooptijd tussen de ontvangst van de bezwaarschriften en het besluit van het dagelijks bestuur is gemiddeld 12,6 weken geweest. In het volgende overzicht leest u wat voornoemde doorlooptijden in voorgaande jaren zijn geweest: Jaar doorlooptijden in weken in behandeling bij de commissie tijd benodigd voor behandeling door totale doorlooptijd bestuur 2000 9 4 13 2001 10 9 19 2002 14,4 5,1 19,5 2003 11 4,5 15,5 2004 bijna 12 6 18 2005 8,9 7,8 16,7 2006 11,7 9,1 20,8 2007 9,5 13,3 22,8 2008 9,7 17,7 27,4 2009 7 12 19 2010 5,2 5,8 11 2011 6 6,6 12,6 5
In grafische vorm weergegeven ziet dit er als volgt uit: Tijdspad bezwaarschriften 30 25 Doorlooptijd in weken 20 15 10 5 0 2000 2002 2004 2006 2008 2010 tijd benodigd voor behandeling door bestuur doorlooptijd commissie Jaartal De hogere vergaderfrequentie en de prioriteit die het commissiewerk heeft, hebben in positieve zin bijgedragen aan de korte doorlooptijd bij de commissie. Wat de kortere doorlooptijd tussen de ontvangst van het bezwaarschrift en het besluit van het dagelijks bestuur betreft, vindt dit met name zijn oorzaak in het feit, dat het dagelijks bestuur in de gevallen waarin het advies van de commissie wordt overgenomen, de beslissing op bezwaar heeft gemandateerd aan het afdelingshoofd in afstemming met de portefeuillehouder juridische aangelegenheden. Wordt er afgeweken van het advies van de commissie, dan beslist het dagelijks bestuur zelf in zijn vergadering op het bezwaar. De laatste procedure neemt meer tijd in beslag. Op grond van artikel 7:10 van de Algemene wet bestuursrecht dient het dagelijks bestuur binnen twaalf weken te beslissen op een bezwaar. De eerste dag van deze twaalf weken is de eerste dag na de bezwarentermijn. Mocht de beslistermijn van twaalf weken niet worden gehaald, dan kan het bestuursorgaan de beslissing voor ten hoogste zes weken verdagen. Verder uitstel is mogelijk voor zover a. alle belanghebbenden daarmee instemmen, b. de indiener van het bezwaarschrift daarmee instemt en andere belanghebbenden daardoor niet in hun belangen kunnen worden geschaad, of c. dit nodig is in verband met de naleving van wettelijke procedurevoorschriften. Ook dit bepaalt de Algemene wet bestuursrecht. De gemiddelde, totale doorlooptijd bedroeg in het verslagjaar 12,6 weken. Dit ligt ruim binnen de wettelijke beslistermijn van 16 weken (inclusief verdaging). 6
Bij slechts één zaak (nr. 12) is beroep bij de rechtbank Utrecht ingesteld en bij één zaak (nr. 17) is een verzoek gedaan om een voorlopige voorziening. Hieruit concludeert de commissie dat over het algemeen de zeeffunctie van de bezwarencommissie weer goed heeft gewerkt, waarmee voor de burger/bezwaarde een gang naar de bestuursrechter achterwege kan blijven. 7
3. Meerjarenoverzicht Tabel 1 geeft het aantal bezwaarschriften aan dat het dagelijks bestuur aan de commissie heeft voorgelegd, het aantal dat is ingetrokken, het aantal waarbij een compromis is gevonden en het aantal waarvan de commissie heeft geadviseerd om het bezwaarschrift gegrond, ongegrond dan wel niet-ontvankelijk te verklaren. Tabel 1 jaar aantal bezwaarschriften g o g/o n-o ingetrokken bezwaarschrift 1995 6 2 3 1 1996 17 14 3 1997 7 2 3 2 1998 3 2 1 1999 12 1 5 2 3 1 compromis bijzondere omstandigheden 2000 6 1 2 1 1 1 2001 5 1 1 1 2 * 2002 7 2 3 2 2003 11 1 3 2 3 2 2004 5 2 3 2005 15 1 7 3 2 2 2006 14 2 9 1 1 1 2007 8 2 4 2 2008 10 4 3 3 2009 21 1 5 4 6 5 2010 19 1 8 2 5 3 2011 17 1 10 3 1 2 TOTAAL 183 17 81 23 28 28 4 2 Legenda: g = gegrond o = ongegrond g/o = deels gegrond, deels ongegrond n-o = niet-ontvankelijk * = in beide zaken heeft de commissie geadviseerd het besluit in te trekken zonder te komen tot een inhoudelijk oordeel over het bezwaar, omdat bij nader inzien geen vergunning benodigd was. 8
In grafische vorm weergegeven zien de totale aantallen bezwaarschriften er als volgt uit: Aantal bezwaarschriften 25 20 15 10 5 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 4. Rechterlijke uitspraken In 2011 zijn twee uitspraken ontvangen van de rechtbank Utrecht en twee van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State die zaken betroffen die door de commissie van een advies waren voorzien. In de eerste zaak had een reclamant bezwaar gemaakt tegen de brief van het dagelijks bestuur van 21 december 2009, waarmee dit bestuur de Keur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2009 en het Besluit algemene regels op grond van de Keur had bekendgemaakt. Dit bezwaar had het dagelijks bestuur niet-ontvankelijk verklaard bij besluit van 20 april 2010. Vervolgens heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Utrecht bij uitspraak van 15 juli 2010, het door reclamant daartegen ingestelde beroep ongegrond verklaard en het verzoek om een voorlopige voorziening afgewezen. Tegen deze uitspraak heeft reclamant beroep aangetekend. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft dit hoger beroep ongegrond verklaard en de aangevallen uitspraak bevestigd bij uitspraak van 20 april 2011. Het besluit van het dagelijks bestuur is dus in stand gebleven. Op 14 september 2010 had het dagelijks bestuur een bezwaarschrift ongegrond verklaard, dat was ingediend tegen een last onder dwangsom in verband met de aanwezigheid van een bouwwerk en fundering binnen de zonering van een waterkering. Hiertegen had reclamant beroep ingesteld bij de rechtbank Utrecht. Ook had hij een verzoek gedaan om een voorlopige voorziening. De rechtbank Utrecht heeft op 8 juni 2011 het beroep ongegrond verklaard 9
en het verzoek om een voorlopige voorziening afgewezen. Daarmee is het besluit van het dagelijks bestuur in stand gebleven. Op 4 maart 2009 had het dagelijks bestuur een bezwaarschrift gedeeltelijk gegrond en voor het overige ongegrond verklaard, dat was ingediend tegen een vergunning voor het uitvoeren van kadeverbeteringswerkzaamheden ter plaatse van de Mastwijkerdijk. Bij uitspraak van 11 oktober 2010 heeft de rechtbank Utrecht het door reclamant ingestelde beroep daartegen ongegrond verklaard. Vervolgens heeft reclamant hoger beroep ingesteld. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State achtte dit hoger beroep ongegrond en heeft de aangevallen uitspraak bevestigd op 17 augustus 2011. Daarmee is het besluit van het dagelijks bestuur in stand gebleven. In zaak nr.17 had reclamant een verzoek om een voorlopige voorziening gedaan bij de voorzieningenrechter van de rechtbank Utrecht. In het verkort proces-verbaal van het verhandelde ter zitting op 23 november 2011 zijn de volgende afspraken weergegeven: totdat de beslissing op bezwaar is genomen, zal vergunninghouder geen werkzaamheden verrichten; de voorlopige voorzieningenprocedure blijft aanhangig bij de rechtbank; zodra het dagelijks bestuur zijn besluit op bezwaar heeft genomen en dat besluit voor reclamant aanleiding geeft om daartegen in beroep te komen, dient reclamant een beroepschrift in onder gelijktijdige verwijzing naar de voorlopige voorzieningenprocedure; op dat moment klapt bij de rechtbank de voorlopige voorzieningenprocedure hangende bezwaar om naar de voorlopige voorzieningenprocedure hangende beroep; indien reclamant zich kan vinden in de beslissing op bezwaar en besluit om daartegen geen beroep in te stellen, stelt reclamant de rechtbank daarvan op de hoogte zodat de rechtbank de voorlopige voorzieningenprocedure kan sluiten. Uiteindelijk heeft reclamant tegen de beslissing op zijn bezwaar geen beroep meer ingesteld. Daarmee is het besluit van het dagelijks bestuur in stand gebleven. 5. Bevindingen 5.1. Aantal zaken Het aantal bezwaarschriften varieerde in de voorafgaande jaren van drie in 1998 tot 21 in 2009. In het verslagjaar kwam het aantal uit op 17. Uit deze variatie zijn echter nauwelijks conclusies te trekken. 10
Op 22 december 2009 zijn de Keur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2009 en het Besluit Algemene regels Keur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2009 in werking getreden onder intrekking van de oude keur. De komst van de algemene regels betekent, dat er voor een aantal handelingen geen vergunning meer benodigd is. Dit heeft nog geen weerslag gehad op het aantal bezwaarschriften. In het verslagjaar was geen sprake van een opmerkelijke daling van het aantal bezwaarschriften. Sinds het aantreden van de commissie (in 1995) heeft zij in totaal 183 bezwaarschriften voorgelegd gekregen, derhalve gemiddeld ruim tien bezwaarschriften per jaar. Gelet op de vele besluiten, die door of namens het dagelijks bestuur jaarlijks worden genomen, blijft dit een gering aantal. Ter illustratie: in 2011 heeft het dagelijks bestuur 760 vergunningen verleend op grond van de Keur van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden 2009 en 557 meldingen geaccepteerd (in 2010 waren dat 642 vergunningen en 63 meldingen). Met de komst van de algemene regels werd een stijging van het aantal meldingen voorzien. Maar daarnaast is het opmerkelijk dat ook het aantal vergunningen is toegenomen. De komst van de algemene regels heeft tot nu toe geen daling van het aantal vergunningen tot gevolg gehad. Daarnaast constateert de commissie dat, sinds 1995, het jaar waarin de commissie met zijn werkzaamheden is gestart, het gemiddeld aantal bezwaarschriften stijgt. Zo staat het gemiddeld aantal bezwaarschriften gedurende de eerste 10 jaar (1995 t/m 2004) op 7,9 terwijl de afgelopen 7 jaar (2005 t/m 2011) het gemiddeld aantal bezwaarschriften uitkomt op 14,9. Een stijging van 88,6%. 5.2. Constateringen Ook in het verslagjaar was het beslissen op een bezwaarschrift binnen de wettelijke termijn een eerste prioriteit. De doorlooptijd, dat wil zeggen de gemiddelde duur dat een bezwaarschrift onder de commissie is, bedroeg in het verslagjaar 6 weken (tegen 5,8 weken in 2010). Voorts constateert de commissie dat in 7 van de 17 ingediende bezwaarschriften een verzoek om herstel van verzuim (op grond artikel 6:6 van de Algemene wet bestuursrecht) bij reclamanten moest worden gedaan, omdat uit de ingediende bezwaarschriften niet direct duidelijk was in welke mate reclamant als belanghebbende kon worden aangemerkt, dan wel dat de motivatie voor het bezwaar ontbrak. Dit verzoek om herstel van verzuim doet de voorzitter van de commissie namens het college van dijkgraaf en hoogheemraden, op grond van artikel 6 van de Verordening behandeling bezwaren Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. 11
Voor het overige zijn de commissie in het verslagjaar geen bijzonderheden opgevallen, die tot vermelding in deze rapportage moeten leiden. 6. Slotopmerking Ook voor de verrichte werkzaamheden dit verslagjaar gaat de dank van de commissie uit naar de medewerkers van het secretariaat. Mede door hun inzet en deskundigheid bij het bewaken van de procedures, de organisatie van de bezoeken ter plaatse en de hoorzittingen, de verslaglegging en het concipiëren van de adviezen, heeft de commissie efficiënt kunnen werken. De Bezwarencommissie Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, J.C. de Jong voorzitter mr. C.J. Vos secretaris 12
Bijlage I Tijdpad bezwaarschriften (de nummers corresponderen met de opsomming aan het begin van paragraaf 2) datum ontvangst laatste dag bezwarentermijn aangeboden aan de commissie op datum hoorzitting datum advies datum besluit dagelijks bestuur 1. 17-1-2011 18-1-2011 25-1-2011 15-2-2011 4-3-2011 23-3-2011 2. 9-2-2011 1-3-2011 18-2-2011 29-3-2011 7-4-2011 17-5-2011 3. 22-2-2011 28-2-2011 24-2-2011 -- -- -- 4. 9-3-2011 8-3-2011 21-3-2011 geen* 19-4-2011 17-5-2011 5. 2-5-2011 8-6-2011 24-5-2011 21-6-2011 15-7-2011 19-7-2011 6. 4-5-2011 6-5-2011 24-5-2011 21-6-2011 29-7-2011 2-8-2011 7. 1-6-2011 14-6-2011 10-6-2011 12-7-2011 4-8-2011 11-10-2011 8. 9-6-2011 14-6-2011 10-6-2011 12-7-2011 4-8-2011 11-10-2011 9. 11-6-2011 14-6-2011 14-6-2011 12-7-2011 4-8-2011 11-10-2011 10. 10-6-2011 14-6-2011 10-6-2011 12-7-2011 4-8-2011 11-10-2011 11. 10-6-2011 14-6-2011 10-6-2011 12-7-2011 4-8-2011 11-10-2011 12. 20-7-2011 22-7-2011 21-7-2011 13-9-2011 4-10-2011 14-12-2011 13. 28-7-2011 26-7-2011 29-7-2011 -- -- -- 14. 2-8-2011 3-8-2011 2-8-2011 13-9-2011** ** 1-5-2012 15. 19-8-2011 18-8-2011 5-9-2011 11-10- 25-10-2011 1-11-2011 2011*** 16. 19-9-2011 19-10-2011 19-9-2011 11-10-2011 21-10-2011 7-11-2011 17. 2-11-2011 3-11-2011 11-11-2011 6-12-2011 16-12-2011 9-1-2012 -- Het bezwaarschrift is ingetrokken. * Omdat het bezwaarschrift kennelijk niet-ontvankelijk was, heeft de bezwarencommissie van het horen afgezien (artikel 7:3 Awb). ** De hoorzitting is niet doorgegaan. Partijen hebben om aanhouding van het bezwaarschrift verzocht. Uiteindelijk zijn partijen er zelf uitgekomen. De commissie heeft geen advies meer uitgebracht. *** Aanvankelijk was de hoorzitting op 27-9-2011 gepland maar is, op verzoek van reclamant, verschoven naar 11-10-2011. 13
Bijlage II Samenstelling en werkwijze commissie Samenstelling commissie De bezwarencommissie is een onafhankelijke commissie. Zowel de voorzitter als de leden maken geen deel uit van het waterschap en zijn ook niet werkzaam onder verantwoordelijkheid van het waterschap. De benoeming van de voorzitter en de leden van de commissie geschiedt voor de zittingsduur van het algemeen bestuur van het waterschap. De samenstelling van de commissie was in de verslagperiode als volgt: de heer J.C. de Jong (voorzitter); de heer J.J.M. Bunnik (lid / plaatsvervangend voorzitter); de heer mr. F.G. van Hees (lid); de heer ing. D. Moerkens (plaatsvervangend lid). Werkwijze commissie Artikel 7:13 van de Algemene wet bestuursrecht biedt het waterschap de mogelijkheid om een adviescommissie in te stellen die over bezwaarschriften adviseert. De bezwarencommissie is zo n adviescommissie. De commissie hoort belanghebbenden en brengt advies uit aan het dagelijks bestuur over bezwaarschriften die bij het dagelijks bestuur zijn ingediend. Het gaat dan over zaken die het waterschap als overheid betreffen. De verordening zondert in artikel 2, tweede lid, wel bepaalde onderwerpen uit. Zo adviseert de commissie niet over bezwaren op het terrein van personele aangelegenheden, de belastingwetgeving en schadevorderingen op publiekrechtelijke grondslag. Voordat de commissie een advies geeft, hoort zij eerst de belanghebbenden. In uitzonderlijke gevallen kan van deze hoorplicht worden afgezien indien: a. het bezwaar kennelijk niet-ontvankelijk is, b. het bezwaar kennelijk ongegrond is, c. de belanghebbenden hebben verklaard geen gebruik te willen maken van het recht te worden gehoord, of d. aan het bezwaar volledig tegemoet wordt gekomen en andere belanghebbenden daardoor niet in hun belangen kunnen worden geschaad. Dit staat weergegeven in artikel 7:3 van de Algemene wet bestuursrecht. (Het betreft hier een bevoegdheid van de commissie op grond van artikel 7:13, vierde lid, van de Algemene wet bestuursrecht.) Voorafgaand aan de hoorzitting bezichtigt de commissie de situatie ter plaatse. Voor de planning van de hoorzitting geldt een vergaderschema waarin om de andere week een zitting staat gepland. Indien geen bezwaarschrift binnenkomt, vervalt de geplande zitting. In het verslagjaar is de commissie zevenmaal bijeengekomen. 14
De commissie brengt haar advies zo spoedig mogelijk na de hoorzitting schriftelijk uit en voegt hieraan het verslag van de gehouden hoorzitting als bijlage toe. Secretariaat De commissie wordt ondersteund door de secretaris, de heer mr. C.J. Vos (hoofd van de afdeling Bestuursondersteuning). De dames mr. K. Wijma, mr. J.W. Schippers en E. Kaiser en de heer R.S.P. Plaizier zijn de adjunct-secretarissen. 15