Patiënteninformatiedossier (PID) COLONCARE onderdeel Operatie volgens ERAS COLONCARE Operatie volgens ERAS
Inhoudsopgave Algemeen... 3... 3 Vóór de operatie... 4 Dag van operatie... 4 Na de operatie... 6 Darmvoorbereiding... 7 Fysiotherapie... 8 Antistolling... 8 Ontslag... 9 2
Algemeen Binnenkort wordt u geopereerd. Voor deze operatie zijn verschillende zaken van belang. Op de afdeling zal voor de operatie voorlichting gegeven worden over het ERAS beleid. ERAS staat voor Enhanced Recovery After Surgery. Dit wil zeggen een sneller herstel na een operatie. Het doel is om beter, met zo min mogelijk complicaties en met optimaal comfort voor u het herstel te bewerkstelligen. In deze folder kunt u de belangrijkste zaken nog eens teruglezen. Goede voeding is voor iedereen belangrijk, Maar zeker in uw situatie is het goed extra alert te zijn op wat u eet en drinkt. In een goede voedingstoestand kunt u de behandeling doorgaans beter aan en heeft u minder kans op complicaties na de operatie. Ook zult u na de operatie eerder de benodigde hoeveelheid voeding kunnen gebruiken. Om uw gewicht en conditie op peil te houden, gaat het erom voldoende energie, voedingsstoffen en vocht (minimaal 1,5 tot 2 liter) binnen te krijgen. 3
Gewichtsverlies voor of tijdens een behandeling is niet wenselijk. Uw conditie lijdt eronder en het herstel kan langer duren. Vóór de operatie Vóór de operatie wordt een afspraak bij de diëtist gemaakt om uw voedingstoestand te beoordelen. Bij ongewild gewichtsverlies kan zij u dieetadvies geven, zodat u zo optimaal mogelijk gevoed bent voor de operatie. Een verpleegkundige van de afdeling zal voor de operatie voorlichting geven over het ERAS beleid. U hoeft niet lang nuchter te zijn en na de operatie wordt snel weer voeding aangeboden, om de darmfunctie te herstellen. Dag van operatie Afspraken over eten en drinken Tot zes uur vóór de operatie U mag alles eten en drinken. Het is aan te raden geen alcohol te gebruiken en niet te roken. Tot vier uur vóór de operatie U mag heldere en niet heldere vloeistoffen drinken: koffie, melk, jus d orange, vla, yoghurt, pap. 4
Tot twee uur vóór de operatie U mag alleen heldere vloeistoffen drinken: water, limonade, thee. U krijgt een koolhydraatrijke drank aangeboden: preop. De bedoeling van het gebruik van preop is de bloedsuikerspiegel in balans te houden en de darm zo lang mogelijk te activeren. Daarnaast levert de drank extra energie en vult het mogelijke tekorten aan. De drank is gluten- en lactosevrij en mag ook door patiënten met diabetes mellitus worden ingenomen. s morgens: Zie afspraken eten en drinken 2 x 200 ml preop drank. Dit moet minimaal één uur voor opnametijd ingenomen zijn: om uur. In geval van diabetes moet het drankje minimaal twee uur voor de opnametijd ingenomen zijn: om uur. s middags: Zie afspraken eten en drinken Algemeen ontbijt mag tussen 7:00-7:30 uur. 2 x 200 ml preop drank. Dit moet minimaal één uur voor opnametijd ingenomen zijn: om uur. In geval van diabetes moet het drankje minimaal twee uur voor de opnametijd ingenomen zijn: om uur. 5
De laatste twee uur vóór de operatie U moet nuchter blijven om te voorkomen dat de maaginhoud in de longen komt als u onder narcose bent. Na de operatie Na de operatie wordt er zo snel mogelijk weer normaal eten aangeboden. Daarnaast krijgt u drie keer per dag kauwgom aangeboden, dit totdat de ontlasting op gang komt. Wetenschappelijk onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat het kauwen van kauwgom de maagdarmwerking stimuleert. Verder komt de diëtist u tijdens de opname bezoeken om u te begeleiden, rekening houdend met eventuele klachten die u hebt. Om te evalueren of u na de operatie voldoende energie en voedingsstoffen inneemt, worden er voedingslijsten bijgehouden. - Direct na de operatie: 400-800ml drinken/vloeibare voeding en indien mogelijk één flesje vezelrijke drinkvoeding. Vast voedsel langzaam opbouwen. - Dag één na de operatie: Minimaal twee liter vocht, vast voedsel opbouwen en twee flesjes vezelrijke drinkvoeding. - Vanaf dag twee: Streven naar 2 tot 2,5 liter vocht, gewone maaltijden (brood/warm eten) en twee flesjes vezelrijke drinkvoeding. 6
Heeft u een stoma? In dat geval krijgt u hierover nog gericht dieetadvies van de diëtist. Indien u last heeft van een vieze smaak of droge mond, dan kunnen kauwgom of snoepjes uitkomst bieden. Darmvoorbereiding Afhankelijk van de plek van de ingreep is (eventueel) darmvoorbereiding noodzakelijk. Er is geen darmvoorbereiding nodig. Avond voor de operatie (rond 18:00uur) één liter Moviprep drinken, waarna vloeibaar dieet. (Recept wordt door de coördinerend oncologie verpleegkundige op de polikliniek meegegeven.) Avond voor de operatie (rond 18:00uur) één liter Moviprep drinken, waarna vloeibaar dieet. Twee uur voor de operatie krijgt u een clysma. (Recept wordt door de coördinerend oncologie verpleegkundige op de polikliniek meegegeven.) U krijgt twee uur voor de operatie een clysma. 7
Fysiotherapie De fysiotherapeut zal u voor de operatie voorlichting geven. Deze adviezen en oefeningen mag u thuis al uitvoeren en dit doorzetten na de operatie. Het doel van zo snel mogelijk mobiliseren is het beperken van de afname van spiermassa en het stimuleren van de darmwerking. - Dag van de operatie: minimaal op de bedrand en indien mogelijk op de stoel. - Dag één na de operatie: bij het eten en wassen uit bed, drie tot zes uur totaal. - Dag twee na de operatie en verder: bij het eten en wassen uit bed, totaal ongeveer zes uur, daarnaast uitbreiden met wandelen. Antistolling Bij het gebruik van antistollingsmedicatie met controle trombosedienst: Volg het voorschrift van de anesthesist/arts. Post operatief: Elke avond tot zes weken na de operatie gebruik van Fraxiparine. Tijdens de opname zal gestart worden met het oefenen van het spuiten. 8
Ontslag - Criteria: De opnameduur is in principe vijf tot zeven dagen, tenzij er complicaties optreden. U mag met ontslag wanneer de bloedwaarden acceptabel zijn, u geen koorts heeft, voldoende kunt eten en drinken en de darmen goed op gang zijn. - Policontrole/PA: U krijgt bij ontslag een afspraak mee voor controle op de polikliniek en de uitslag van het weefselonderzoek (PA). In de meeste gevallen is dit ongeveer twee weken na het ontslag. Indien van toepassing wordt er ook een afspraak bij de stomaverpleegkundige gemaakt. Indien mogelijk wordt deze afspraak gecombineerd met een afspraak met de chirurg. Uitgave: Patiënteninformatie en -communicatie Harderwijk, augustus 2017 Internet: www.stjansdal.nl 9 CAZ CH 97.08.17