't Vertrek en wederkomst der twee geliefden Johan ook bekend als "Toen ik was zestien jaar oud" en als "De ware liefde". Een jong meisje van 16 jaar oud (18 jaar in andere versies) is stapelverliefd op "ene kapoen", maar vader vind dat ze te jong is. Zij laat in het eerste refrein meteen duidelijk blijken dat ze het er niet mee eens is, en dus besluit de vader haar op te sluiten in haar kamer. Dat is echter buiten de ondernemende vrijer gerekend die haar 's nachts langs het venster helpt ontsnappen (met een ladder, zo blijkt uit de vierde strofe) en ze gaan tesamen op de vlucht. Naar het verre Parijs, en de vader rukt zich de haren uit van spijt. Daarom kunnen de geliefden twee jaar later terugkomen om nu wel met toestemming van de ouders voor kerk en familie te trouwen. Volgens Roger Hessel in "De filosofen van de straat" (2004) wordt het gezongen op de melodie van "Al doende leert men" en kwam de tekst in 1896 voor op een liedblad van marktzanger Vandamme. Hij publiceerde al eerder in "Het Volkslied in West-Vlaanderen" (1980) een versie die hij optekende bij Jeroom Heugelier in Brugge.
Fragment van een anoniem liedblad Op een (kopie van) een anoniem en ongedateerd - maar dat zou dus van voor 1896 moeten zijn - Brussels marktzangersblad vonden we het lied "Al doende leert men" terug, helaas ook zonder wijsaanduiding, wat inderdaad zou kunnen betekenen dat de muziek voor deze tekst werd bedacht. Die begint zo - het is overduidelijk een jongedame die vertelt: Op school werden wij goed geleerd Daardoor ons verstand steeds vermeerd Daar leerden wij Engelsch en Fransch Piano, muziek en ook dans
Latijn kunnen wij binnen 't jaar En spreken ook duitsch met elkaar Wij schilderen prachtig en fijn Met olie of wel met azijn Maar steeds blijft het mij een geheim (er staat "ongehem") Waarom men getrouwd wilt zijn. Refrein: No, dat weet ik niet, dat begrijp ik niet Zoo heb ik op school nooit geleerd. (bis) Merk op dat het in het dialect wel rijmt: niet - gelied. De melodie is als danswijsje terug te vinden op een aantal bekende opnames, ondermeer op "Airekes" van Jan Smed dat ook bij Amazon.com verkrijgbaar en gedeeltelijk beluisterbaar is. Omdat onze melodie opgetekend werd in West-Vlaanderen zijn er een paar verschillen met de dansversie die Jan Smed optekende in het Brusselse. Het is best mogelijk dat de melodie zijn oorsprong vindt in een operette of wals uit de 19e eeuw, maar die hebben we nog niet kunnen identificeren. U wel? Laat het ons weten! 't Vertrek en de wederkomst der twee geliefden En als ik was zestien jaar oud van vrijen was ik niet benauwd ik vrijde met ene kapoen die wand'len ging met mij in't groen. Wij waren een schoon jeugdig paar als mijn ouders 't wierden gewaar het was tegen vader zijn zin dat liefde mij dwong tot de min
Refrein: Maar dat liet ik niet en dat weet ik niet waarom vader aan mij dat verbiedt Ik sprak er mijn vader eens aan ik wille den trouw nu ingaan omdat er de liefde mij dwong maar hij sprak: gij zijt nog te jong. Zo sprak hij: gij wordt al gevrijd zo vroeg in uw jongheid verleid hij kreeg het gedacht in den kop en sloot er mij dadelijk op O wat droef getraan wierd mij aangedaan 'k moest alleen op mijn slaapkamer gaan Maar zowat twee dagen daarna mijn minnaar die wierd dat gewaar hij barstte bijna van de spijt omdat hij zijn liefste was kwijt en hij nam er een goed gedacht hij kwam in de duistere nacht en hij haalde zijn liefste bruid langs 't venster haar slaapkamer uit En hij sprak beducht: maak nu geen gerucht want nu gaan wij tesaam op de vlucht Maar als dan den ochtend kwam aan, en vader die ladder zag staan toen riep hij met droevig getraan: Mijn dochter die is weggegaan! Dan schreef hij haar spoedig een brief Maar zij met hare zoete lief Die waren al lange op reis Naar 't Fransch in de stad van Parijs Ja met geld en goed, vol van overvloed ziet wat dat de liefde toch doet Hun ouders die maakten droefheid Omdat ze hun kinders zijn kwijt
Maar na den tijd van twee jaar Dan keerden ze weer met malkaar Zij trouwden voor kerk en voor wet Die trouw was hun vroeger belet Asa ouders denkt er toch aan Dat gij ooit dat ook hebt gedaan En weest toch altijd in uw hart verblijd Eer dat gij uw kinders raakt kwijt Partituur * Vertrek en wederkomst der twee geliefden * Vertrek en wederkomst