Beroepstypering Fijn constructiebankwerker / lasser Algemene informatie datum: 6 december 2002 versie: 2 Onder regie van kenniscentrum beroepsonderwijs bedrijfsleven Ontwikkeld door: Kenteq, kenniscentrum voor technisch vakmanschap Kenteq, afdeling kwalificatiestructuur Brondocument(en) 1. Beroepsprofiel Fijn constructiebankwerker/lasser Legitimering beroepscompetentieprofiel door: - op format vereisten - op de inhoud SOM Opleidingen Metaal d.d. 15 januari 2003 Resonansgroep Plaat en Constructie d.d. 15 januari 2003 Mogelijke functiebenamingen fijn constructiebankwerker / lasser aluminium constructiebankwerker RVS constructiebankwerker Beroepsbeschrijving Beroepscontext/ werkzaamheden Rol en verantwoordelijkheden De fijn constructiebankwerker/lasser werkt bij constructiebedrijven in de metaalproductenindustrie, toeleveringsbedrijven en bij de jachtbouw en interieurbouw. De fijn constructiebankwerker/lasser vervaardigt de fijnere constructiewerk door toepassing van scheidende, verbindende en vervormende technieken, waaronder verspanen, lassen en buigen. Hij vervaardigt zowel enkele tuks als kleine series producten. De fijn constructiebankwerker/ lasser werkt vaak met staaf-, profiel-, plaat- en pijpmateriaal en vooral met hoogwaardige niet corroderende materialen. De fijn constructiebankwerker/lasser werkt beperkt zelfstandig. Hij werkt volgens tekeningen en werkinstructies die door anderen worden bepaald Hij vervaardigt producten op basis van de aan hem verstrekte werktekeningen, instructies en werkorders. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen werk, maar niet eindverantwoordelijk. De complexiteit van het werk van de fijn constructiebankwerker/lasser wordt bepaald door de variatie aan diverse constructies waardoor uiteenlopende constructieve technieken nodig zijn en hoge eisen die worden gesteld aan de optische kwaliteit en afwerking van producten. Verder wordt de complexiteit beïnvloed door een groot afbreukrisico ten aanzien van nauwkeurigheid. Typerende beroepshouding De fijn constructiebankwerker/lasser combineert, nauwkeurigheid, zorgvuldigheid, betrokkenheid bij het product met vindingrijkheid, leergierigheid en communicatieve en sociale vaardigheden naast zijn technisch inzicht en vakkennis om producten te vervaardigen.
Trends /innovaties Marktontwikkelingen Wetgeving/ overheidsregulering Technologische ontwikkelingen Bedrijfsorganisatorische ontwikkelingen Internationale ontwikkelingen Loopbaanmogelijkheden De markt stelt strengere eisen aan producten t.a.v. technische en optische kwaliteit en vormgeving. Bovendien worden steeds nieuwe materialen ontwikkeld waardoor nog hoogwaardige productie mogelijk wordt. n.v.t. De fijn constructiebankwerker/lasser moet als gevolg van technologische ontwikkelingen (nieuwe materialen en strengere kwaliteitseisen) flexibiliteit ten aanzien van inzetbaarheid tonen. Voor de bedrijven is flexibel inzetbaarheid van de fijn constructiebankwerker/lasser van essentieel belang. Klanten vragen steeds exclusieve producten met hogere doorloopsnelheid. n.v.t. De doorstroom mogelijkheid van de fijn constructiebankwerker/ lasser is beperkt. Hij kan in principe doorstromen tot meewerkend leidinggevende. Kerntaken van het beroep 1. Interpreteert informatie en bereidt eigen werk voor. 2. Vervaardigt constructiedelen. 3. Stelt constructies samen. 4. Meet en controleert eigen werk.
Kerntaak 1 Interpreteert informatie en bereidt eigen werk voor. Proces Rol/verantwoordelijk heden Ter voorbereiding op de scheidende, verspanende, vervormende en verbindende bewerkingen leest en interpreteert de fijnconstructiebankwerker-lasser de aangeleverde werktekeningen, instructies en werkorders. Hij haalt elementaire gegevens uit werktekeningen ten behoeve van laswerk. De fijnconstructiebankwerker-lasser kiest op basis van tekeningen, instructies en werkorders de te gebruiken gereedschappen. Hij onderscheidt de aangeleverde materialen en controleert ze op beschadigingen en dergelijke. Op basis van de werktekeningen leest de fijnconstructiebankwerker-lasser uitslagen of hij vervaardigt deze zelf. Hij maakt vormmallen op basis waarvan de onderdelen voor constructies en de constructies moeten worden vervaardigd. De fijnconstructiebankwerker-lasser stelt de gereedschappen en machines in en af. Het interpreteren van informatie en voorbereiden van eigen werk vindt binnen het bedrijf plaats. De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig maar onder begeleiding van een leidinggevende. De complexiteit van het interpreteren van informatie en het voorbereiden van het eigen werk wordt met name bepaald door de volgende factoren; de variatie aan constructies en constructieve technieken; de werkvolgorde: vervaardigen van de volledige constructie, tot en met de nabewerking; de vereiste kennis en vaardigheden van tekening lezen, machines, gereedschappen en materiaaleigenschappen. Betrokkenen De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt alleen. Hij heeft contact binnen de afdeling. (Hulp-) middelen Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Kwaliteit De kwaliteit van het bewerkingsproces en het product is in grote mate afhankelijk van de voorbereiding op het werk. Dat vraagt van de fijnconstructiebankwerker-lasser een nauwgezette en nauwkeurige werkwijze. Keuzes en dilemma s De fijnconstructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om informatie te interpreteren en zijn werk voor te bereiden. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met: ontbrekende, onduidelijke of naar zijn mening onjuiste informatie; beschadigingen aan te gebruiken materiaal of gereedschap; vervorming en/of afwijking van het materiaal; de constatering dat hij de veiligheids- en/of arbo voorschriften niet kan navolgen. Daarbij is de fijnconstructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn communicatieve en sociale vaardigheden, signalerend vermogen, kwaliteitsbewustzijn en kennis van arbo- en veiligheidsvoorschriften aanwenden.
Kerntaak 2 Vervaardigt constructiedelen. Proces Rol/verantwoordelijk heden Betrokkenen (Hulp-) middelen Kwaliteit De fijnconstructiebankwerker-lasser vervaardigt constructiedelen van (hoogwaardige) pijp-, staaf-, plaat- en profielmateriaal. Hiertoe verricht hij scheidende, verspanende of vervormende bewerkingen, dan wel een combinatie hiervan. In elk van deze bewerkingsprocessen plaatst de fijnconstructiebankwerker-lasser het materiaal in de betreffende machine. Voor de vervaardiging van constructiedelen bedient hij conventionele machines en gereedschappen in het betreffende bewerkingsproces. Indien nodig maakt hij hiertoe gebruik van vormmallen. Gedurende het betreffende bewerkingsproces meet en controleert de fijnconstructiebankwerker-lasser het werk op voortgang, maatvoering, oppervlakteruwheid en dergelijke. Wanneer de fijnconstructiebankwerker-lasser fouten of afwijkingen constateert, zet hij de betreffende machine of gereedschappen stil en moet hij het geconstateerde probleem zelf oplossen. Als hij dat niet kan of mag, moet hij collega s of zijn leidinggevende raadplegen. Na afronding van elk benodigde bewerkingsproces haalt hij het constructiedeel van de machine. De fijnconstructiebankwerkerlasser werkt de constructiedelen af door middel van verspanende bewerkingen. Het vervaardigen van constructiedelen vindt binnen het bedrijf plaats. De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig, maar onder begeleiding van een leidinggevende. De complexiteit van het vervaardigen van constructiedelen wordt met name bepaald door de volgende factoren: de uiteenlopende bewerkingstechnieken; de gestelde eisen aan optische kwaliteit en afwerking. De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt in een team. Hij heeft contact binnen de afdeling. Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Bij de vervaardiging van constructiedelen worden hoge eisen gesteld aan de nauwkeurigheid en kwaliteit van de constructiedelen, met name aan de afwerking en de optische kwaliteit en soms aan de trek- en spankracht. De fijnconstructiebankwerker-lasser moet na elke bewerking het werk meten en controleren op de maatvoering en de oppervlakteruwheid en de voortgang van het betreffende bewerkingsproces bewaken. De fijnconstructiebankwerker-lasser moet alert zijn op fouten en afwijkingen in het betreffende bewerkingsproces en de constructiedelen, om te voorkomen dat er fouten en afwijkingen optreden die de kwaliteit negatief beïnvloeden en/of onherstelbaar zijn. Kwaliteitszorg vergt derhalve voortdurende aandacht. In deze fase zijn voorschriften en regelgeving met betrekking tot arbeidsomstandigheden, veiligheid en milieu eveneens van belang.
Keuzes en dilemma s De fijnconstructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om constructiedelen te vervaardigen. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met de volgende situaties: onjuistheden in de werkvolgorde; hoge werkdruk; de gestelde eisen met betrekking tot afwerking en optische kwaliteit; fouten en afwijkingen in het bewerkingsproces; een fout of afwijking in de conventionele machine, gereedschappen of materiaal; Daarbij is de fijnconstructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn signalerend en oplossend vermogen, kwaliteitsbewustzijn, stressbestendigheid, commercieel bewustzijn en communicatieve vaardigheden aanwenden.
Kerntaak 3 Stelt constructies samen. Proces Rol/verantwoordelijk heden Met de vervaardigde constructiedelen stelt de fijnconstructiebankwerker-lasser constructies samen van hoogwaardige, niet-corroderende materialen. Het betreft hier nonferro en in mindere mate ook ferromaterialen. De constructiedelen waarmee de constructies worden samengesteld, worden veelal door de fijnconstructiebankwerker-lasser zelf vervaardigd. Voor het samenstellen van de constructies past de fijnconstructiebankwerker-lasser diverse verbindingstechnieken toe, met name verschillende lastechnieken en andere verbindingstechnieken. Gedurende het samenstellen van de constructies meet en controleert hij de maatvoering, oppervlakteruwheid en optische kwaliteit van de constructies. Na het samenstellen van de constructie werkt de fijnconstructiebankwerker-lasser deze af door middel van diverse verspanende bewerkingen. Ter verplaatsing van de constructiedelen en de constructies kan hij gebruikmaken van diverse hijs- en transportmiddelen. Het samenstellen van constructies vindt binnen het bedrijf plaats. De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig, maar onder begeleiding van een leidinggevende. De complexiteit van het samenstellen van constructies wordt met name bepaald door de volgende factoren: de variatie van diverse constructies en de uiteenlopende constructieve technieken; de gestelde eisen aan de afwerking, optische kwaliteit (finesse) en de trek- en spankracht; de levertijd van de producten en de werkdruk; het seriematige karakter van de constructies. Betrokkenen De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt in een team. Hij heeft contact binnen de afdeling. (Hulp-) middelen Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Kwaliteit Er worden hoge eisen gesteld aan de maatvoering, kwaliteit, afwerking en optische kwaliteit van de constructies. De fijnconstructiebankwerker-lasser moet zijn werk en de voortgang van het bewerkingsproces op verschillende momenten meten en controleren. Hij moet alert zijn op fouten en afwijkingen in het samenstellen van de constructie om te voorkomen dat er afwijkingen en fouten optreden die de kwaliteit negatief beïnvloeden en/of onherstelbaar zijn. In deze fase zijn voorschriften en regelgeving met betrekking tot arbeidsomstandigheden, veiligheid en milieu eveneens van belang. Keuzes en dilemma s De fijnconstructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om constructies samen te stellen. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met de volgende situaties: een fout of afwijking in een van de constructiedelen; de constatering dat de montage niet voldoet aan de gestelde kwaliteits- en/of veiligheidseisen; de constatering dat de constructie niet binnen de gestelde tijd kan worden vervaardigd (tijd versus kwaliteit); de constatering dat hij de veiligheids- en/of
arbovoorschriften niet kan navolgen. Daarbij is de fijnconstructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn signalerend en oplossend vermogen, kwaliteitsbewustzijn, stressbestendigheid, commercieel bewustzijn, communicatieve vaardigheden en kennis van veiligheids- en/of arbovoorschriften aanwenden.
Kerntaak 4 Meet en controleert eigen werk. Proces Rol/verantwoordelijk heden De fijnconstructiebankwerker-lasser meet en controleert de door hem samengestelde constructies op maatvoering, oppervlakteruwheid, afwerking, optische kwaliteit en soms trek- en spankracht. Hierbij maakt hij gebruik van verschillende meetinstrumenten en voorgeschreven meetmethoden. Hij administreert zijn uren en gebruikte materialen. Het meten en controleren van het eigen werk vindt binnen het bedrijf plaats. De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt zelfstandig, maar onder begeleiding van een leidinggevende. De complexiteit van het meten en controleren van het eigen werk wordt met name bepaald door de volgende factoren: de eisen met betrekking tot maatvoering, afwerking, optische kwaliteit en trek- en spankracht; de vereiste nauwkeurig van het meten, met name op het gebied van maatvoering en oppervlakteruwheid. Betrokkenen De fijnconstructiebankwerker-lasser werkt alleen. Hij heeft contact binnen de afdeling. (Hulp-) middelen Alle gangbare relevante machines, gereedschappen en beschermingsmiddelen. Kwaliteit Aan de constructies worden hoge eisen gesteld ten aanzien van maatvoering, afwerking, optische kwaliteit en soms trek- en spankracht. De metingen en controles moeten systematisch, nauwkeurig en kritisch worden uitgevoerd. Hierbij is kwaliteitsbewustzijn en nauwkeurigheid van de fijnconstructiebankwerker-lasser van belang. Keuzes en dilemma s De fijnconstructiebankwerker-lasser staat voor de opgave om zijn werk te meten en te controleren. Hierbij kan hij worden geconfronteerd met een situatie waardoor het werk niet meer optimaal kan worden uitgevoerd. Daarbij kan hij worden geconfronteerd met de volgende situaties: beschadigingen aan het product; fouten of afwijkingen in de maatvoering, oppervlakteruwheid, afwerking en optische kwaliteit. Daarbij is de fijnconstructiebankwerker-lasser genoodzaakt de situatie tijdig te signaleren en adequate maatregelen te nemen om de situatie op te lossen. Daarbij moet hij zijn signalerend en oplossend vermogen, kwaliteitsbewustzijn, commercieel bewustzijn, technisch inzicht en communicatieve vaardigheden aanwenden.