Toespraak bij de beëdiging van burgemeester Andries Heidema, t.g.v. zijn herbenoeming als burgemeester van Deventer op 3 juli 2013. Geachte heer Heidema, geachte leden van de gemeenteraad van Deventer, geacht college, dames en heren, Dank voor de gelegenheid om uw burgemeester hier temidden van uw vergadering, in het openbaar te beëdigen. Het is de eerste keer dat ik dat doe voor een herbenoeming. Toen ik burgemeester Meijer van Zwolle vorig jaar beëdigde in mijn werkkamer in het provinciehuis hoorde ik van diverse kanten dat het zonde was om dit niet in het openbaar te doen temidden van de gemeenteraad. En ik was het daar van harte mee eens. De burgemeester is heel belangrijk voor de samenleving. Dat verdient een moment van markering. 1
Zo doen we dat dus voortaan! Dames en heren, Ik ken geen beroep dat veelzijdiger is dan dat van burgemeester. Op één en dezelfde dag zou je zo maar Aartsbisschop Desmond Tutu kunnen ontvangen, de politie-inzet rond een risicowedstrijd coördineren, een slachtoffer van een brand troosten en een vergadering van de gemeenteraad voorzitten. De enige twee overeenkomsten tussen al deze zeer uiteenlopende werkzaamheden is dat contstant alle ogen op jou als de burgemeester gericht zijn. En dat je het alléén moet doen. Weliswaar daar waar mogelijk gesteund door raad, college en ambtenaren. Maar toch. Het is een eenzaam beroep. En er hangt veel van af. 2
Dààr, geachte leden van de raad van Deventer, wil ik nog even kort bij stil staan, alvorens we overgaan tot de beëdiging van uw burgemeester. Als alle ogen op je gericht zijn heb je meestal maar één kans om het goed te doen. Eén kans - dat is niet zo veel. En, heeft de burgemeester van Deventer het goed gedaan? Het is aan u als raad om het functioneren van uw burgemeester te beoordelen. Het gaat dan niet alleen om een terugblik, maar ook over de vraag of er wensen zijn voor het functioneren van uw burgemeester in de nieuwe ambtstermijn. Het is inmiddels goed gebruik dat raad en burgemeester hier regelmatig over spreken. Ik als Commissaris van de Koning ontvang de verslaglegging hiervan. 3
Het functioneren van de burgemeester wordt in de herbenoemingsprocedure getoetst aan de profielschets en de verslaglegging van deze gesprekken. Het is goed om hieruit te constateren dat Deventer blij is met deze burgemeester. U ziet hem als een verbindende en toegankelijke persoon, hard werkend, met een groot netwerk, een prima bestuurder. Het advies van uw vertrouwenscommissie heeft geresulteerd in een positief besluit van de raad (13 februari 2013). En dat was -met de zgn. spiegelgesprekken die de afgelopen jaren zijn gehouden in Deventer - niet echt verrassend; burgemeester Andries Heidema wordt een 2 e termijn in Deventer van harte gegund. Ik vind het fijn om ook zo bevestigd te krijgen dat de contacten tussen uw raad en uw burgemeester goed zijn, dat de burgemeester goed functioneert, investeert in goede verhoudingen, een prima bestuurder is. 4
Ik adviseer u, raadsleden, en u, burgemeester, op deze constructieve manier in gesprek met elkaar te blijven. Dat is in het belang van het bestuur van deze mooie stad en haar inwoners. Als Commissaris van de Koning ben ik verantwoordelijk voor de kwaliteit van het proces van benoeming en herbenoeming. Dat is een goed en ordentelijk proces geweest. Mijn complimenten daarvoor. Ik bedank de leden van de vertrouwenscommissie en haar voorzitter hiervoor. Mijn taak is om toe te zien op een goed verloop van de procedure en ervoor te zorgen dat de aanbeveling van uw raad tijdig bij de minister van BZK ligt. Die heeft het Koninklijk Besluit voor herbenoeming voorbereid en dit is bekrachtigd door Koningin Beatrix op 19 april 2013 (afschrift KB verstrekt aan raad en burgemeester). 5
Dat maakt het Koninklijk Besluit voor herbenoeming van uw burgemeester één van de laatste van Koningin Beatrix, dames en heren. 6
Beste Andries, Voordat we overgaan tot het afleggen van de eed wil ik nog een paar woorden persoonlijk tot je spreken. Ik ervaar je als een daadkrachtig bestuurder en een prettig mens, betrokken bij het wel en wee van je gemeente en de regio. Je geeft op een constructieve wijze uitvoering aan de verschillende rollen als burgemeester. Ook landelijk en internationaal draag je je steentje bij. Je bent bestuurlijk actief binnen de Vereniging Nederlandse Gemeenten, de Regio Steden-driehoek, het bestuur van de Veiligheidsregio IJsselland en het dagelijks bestuur van het Internationale Hanzeverbond. Ik ben blij met jouw herbenoeming. Ik vraag je dan ook met plezier om hier voor mij plaats te nemen om de eed af te leggen. Ik zal de eed voorlezen en ik vraag je deze te beantwoorden met Zo waarlijk helpe mij God Almachtig. 7
"Ik zweer dat ik, om tot burgemeester benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik zweer dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik zweer dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als burgemeester naar eer en geweten zal vervullen. Wat is daarop uw antwoord? [Burgemeester Heidema:] Zo waarlijk helpe mij God almachtig!" Hierbij is burgemeester Heidema beëdigd en kan hij de gemeenteraadsvergadering voortzetten. Ik feliciteer u met uw herbenoeming, burgemeester. En ik feliciteer Deventer met haar herbenoemde burgemeester! 8