VRAGEN NR. 119 Haarlem, 29 november 2005 Onderwerp: Vragen van H. Putters (SP) Bijlage(n): 1 De voorzitter van Provinciale Staten van Noord-Holland deelt u overeenkomstig het bepaalde in artikel 45 van het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van Provinciale Staten mede, dat op 14 november 2005 van het lid van Provinciale Staten, de heer H. Putters, de volgende vragen bij Gedeputeerde Staten zijn ingekomen. Inleiding Blijkens een bericht in de krant van vorige week laat de veiligheid op de ferry tussen Amsterdam en IJmuiden nog te wensen over. Een half jaar nadat de Onderzoeksraad voor veiligheid de noodklok luidde over de veiligheid van de Fast Flying Ferry's op het Noordzeekanaal, zijn aan boord de aanbevolen maatregelen nog niet genomen. Passagiers krijgen geen uitleg hoe te handelen bij een ongeval of waar de reddingsvesten zich bevinden. Ook aanbevelingen om de veiligheidsvoorzieningen te verruimen zijn genegeerd. Aldus de krant en het citaat gaat aldus verder: In het onderzoek van mei liet de Onderzoeksraad al blijken het 'zeer zorgelijk' te vinden dat vervoerder Connexxion een jaar na het ernstige ongeval met de Voskhod 605 in Amsterdam nog geen veiligheidszorgsysteem voor de snelle boten had ingesteld. In de aanbevelingen besteedde de [Onderzoeks-]raad ruim aandacht aan het veiligheidsbeleid aan boord.,,naco Ferries/Connexxion wordt aanbevolen zorg te dragen dat het algehele veiligheids- en kwaliteitsniveau verhoogd wordt, zodat verantwoord en veilig vervoer van passagiers gewaarborgd is. Vragen 1. U bent als provincie ook verantwoordelijk voor genoemde veiligheid. Bent u ervan op de hoogte dat de veiligheid van de ferry nog altijd niet optimaal is? 2. Zo ja, heeft u al iets ondernomen, en wat dan? 3. Als het antwoord op vraag 2 nee is, hoezo dat? 4. De krant heeft ook de woordvoerder van Connexxion ondervraagd. Die zegt dat ' Connexxion ( )niet alle aanbevelingen van de Onderzoeksraad [zal] overnemen. De raad vraagt meer dan de wettelijke eisen, aldus Opmeer. Neemt u er genoegen mee dat Connexxion niet alle aanbevelingen zal overnemen? 5. Zo nee, wat gaat u doen? 6. Zo ja, is daarvan de reden dat de raad inderdaad meer vraagt dan de wet voorschrijft en u er dus niets aan kan doen? 7. Als dat het geval is, bent u dan van mening dat de wet zou moeten worden aangepast? Het nee of ja hierop, graag uitleggen. 8. Als het antwoord op vraag 5 nee is, wat is dan de reden van uw instemming? 1
Ons antwoord aan Provinciale Staten luidt als volgt: 1, 2 en 3. Vanzelfsprekend vinden wij de veiligheid in het openbaar vervoer, ook op de ferry, zeer belangrijk. De Onderzoeksraad voor veiligheid heeft een onderzoek ingesteld naar de toedracht van het ongeval met een van de schepen op 18 oktober 2003. De conclusies van de Onderzoeksraad hebben ons zorgen gebaard over de veiligheid van de bootverbinding. Aansluitend op het verschijnen van het rapport hebben wij onze opdrachtnemer Connexxion indringend gevraagd opheldering te verschaffen. Wij hebben gevraagd of de veiligheid aan boord, binnen de grenzen van het redelijke, gegarandeerd is. De Statenleden hebben een afschrift ontvangen van deze brief van 7 juli jl. (kenmerk 2005-30639). Gezien het grote belang van de kwestie hebben wij eveneens het ministerie van Verkeer en Waterstaat, het Gemeentelijk Havenbedrijf en de Onderzoeksraad geïnformeerd. Connexxion is uitgebreid ingegaan op onze vragen. De beantwoording van Connexxion toont aan dat het bedrijf een actief veiligheidsbeleid voert en de nodige maatregelen heeft getroffen naar aanleiding van het ongeval, ook ruim voorafgaande aan het rapport van de Onderzoeksraad. De extra veiligheidsmaatregelen hebben ons ervan overtuigd dat de veiligheid aan boord sterk is verbeterd ten opzichte van de veiligheid ten tijde van het ongeval. Naar aanleiding van de beantwoording van Connexxion hebben wij aanvullende vragen gesteld over de aanleiding van het ongeval, tweemansbediening aan boord en over de onderbouwing van de garantie dat de verbinding veilig is. Ook van deze brief van 12 september jl. (2005-36621) heeft u een afschrift ontvangen. Recent hebben wij de schriftelijke beantwoording van Connexxion op onze vragen ontvangen. In deze brief gaat Connexxion onder meer in op het menselijk falen ten tijde van het ongeval. De kapitein heeft de op zich niet ongebruikelijke koersafwijking te laat opgemerkt. Er was geen sprake van een technisch mankement. De brief ontvangt u bijgaand. 4, 5 en 6. Connexxion nuanceert op een aantal punten de analyse van de Onderzoeksraad. De Onderzoeksraad stelt: Naast het voldoen aan de wettelijke eisen zal een organisatie altijd zijn eigen verantwoordelijkheid moeten nemen om de veiligheid te waarborgen door waar nodig aanvullende maatregelen of voorzieningen te treffen. Navraag leert dat woordvoerder Opmeer tegenover de journalist heeft uitgelegd dat het niet een wetmatigheid is dat alle aanbevelingen van de Onderzoeksraad rechtstreeks worden overgenomen. Hij heeft niet gezegd dat Connexxion niet alle aanbevelingen heeft overgenomen. Dat heeft men namelijk wel gedaan. Connexxion stelt verder veiligheid voor de reiziger, bemanning en materieel staat voorop waarbij zij zich bewust is dat de wettelijke eisen slechts minimumcriteria zijn. Het bedrijf heeft deze verantwoordelijkheid vertaald in verschillende maatregelen die verder gaan dan de wettelijke eisen. Zo is het gebruik van een automatische piloot, die kan leiden tot verminderde concentratie van de kapitein, direct na het ongeval verboden. Daarnaast worden regelmatig trainingen gegeven, oefeningen gehouden en concentratieen reactietests afgenomen. Connexxion heeft zich niet alleen te houden aan de wet, maar ook aan de eisen van het Gemeentelijk Havenbedrijf in het kader van verlening van de snelheidsontheffing voor het Noordzeekanaal. Wij zullen in de aanbesteding van de verbinding aandacht besteden aan de veiligheid aan boord. Inschrijvers die hierin verder 2
gaan dan de wet voorschrijft en verder gaan dan hun concurrenten, zullen in de weging van de offertes hiervoor worden beloond. 7. Wij zijn van mening dat de wet, in combinatie met de eisen en regels van de instanties die vergunningen verlenen en ontheffingen verlenen voor het varen op hoge snelheid, voldoende waarborg biedt voor veilig vervoer. Daarnaast stimuleren wij de veiligheid in onze rol als opdrachtgever. Het beste instrument om dit bij de vervoerder af te dwingen is aanbesteding, concreet de eisen in de offerteaanvraag en de criteria op basis waarvan de beste offerte wordt gekozen. 8. Connexxion laat in haar visie op veiligheid en in de vertaling van deze visie in concrete maatregelen zien dat veiligheid zeer serieus wordt genomen. Direct na het ongeval in oktober 2003 heeft Connexxion ook zelf onderzoek ingesteld naar de toedracht van het ongeval, en heeft zelf de nodige maatregelen genomen die verder gaan dan de wettelijke eisen. Het bedrijf heeft de kosten van die maatregelen getroffen voor eigen rekening. Wat wij op prijs stellen, is dat Connexxion uit zichzelf contact heeft onderhouden met de reizigers die destijds verwondingen hebben opgelopen. Uit de beantwoording van onze schriftelijke vragen blijkt dat Connexxion op punten een andere visie heeft op de omstandigheden rond het ongeluk dan de Onderzoeksraad. Belangrijker is dat men gerichte actie heeft ondernomen om de veiligheid te verbeteren. Wij onderschrijven dan ook niet de toonzetting in het aangehaalde krantenartikel en delen niet uw mening dat de veiligheid van de ferry nog altijd niet optimaal is. Connexxion heeft wel degelijk het algehele veiligheids- en kwaliteitsniveau verhoogd, zoals de Onderzoeksraad heeft aanbevolen. Binnen de grenzen van wat redelijkerwijs verwacht mag worden, is er sprake van een veilige verbinding. Wij zijn wel van mening dat bij het vervelende incident dat kortgeleden plaatsvond, passagiers zonder meer uitleg hadden moeten krijgen over wat er gebeurde en wat te doen. Bemanningsleden hadden de reizigers moeten informeren en geruststellen, alvorens de reis te vervolgen. Woordvoerder Opmeer heeft in hetzelfde krantenbericht aangegeven dat de bemanning hierop is aangesproken en dat hieraan extra aandacht wordt gegeven. Wij verwachten dat dergelijk gedrag niet meer voorkomt en volgen Connexxion hierin kritisch. 3