Noord-Zuid voor lokale besturen Geldtransfers naar het buitenland
Geldtransfers naar het buitenland Hoewel het concept van de stedenband zich richt op het uitwisselen van kennis en ervaring tussen collega s om zo de bestuurskracht te versterken, is het af en toe onvermijdelijk dat in het kader van deze uitwisselingen geldtransfers gebeuren van Noord naar Zuid. Dit geld kan bestemd zijn om noodzakelijke onkosten te vergoeden of om projectkosten te financieren. Het overschrijven van geld van binnen naar buiten de Europese Unie is niet altijd even vanzelfsprekend. Daarom reiken we in deze technische fiche graag enkele handvaten aan om op een veilige en verantwoorde manier het geld op bestemming te krijgen.
Met vallen en opstaan Het overschrijven van geld tussen twee officiële instanties (gemeentebesturen in Noord en Zuid) via een officiële weg is niet altijd een sinecure. In sommige landen worden geldtransfers vanuit het buitenland om diverse redenen streng gecontroleerd door hogere overheidsinstanties en moeten verantwoordingsstukken kunnen worden voorgelegd om het geld te kunnen ophalen en/of besteden. Deze hinderpalen kunnen aanleiding geven tot ongenoegen en bovendien het stedenbandproces vertragen. Om het proces te laten vooruitgaan, kan de verleiding ontstaan om geld via minder officiële kanalen over te dragen, hetzij via de klassieke broekzak tijdens een werkbezoek dan wel via het te laten voorschieten door een bevriende Vlaamse expat ter plaatse. De VVSG raadt echter aan in alle omstandigheden geldtransfers langs de officiële weg te laten verlopen. Het kan gezien worden als een onderdeel van de capaciteitsopbouw dat gemeentebesturen geld via de officiële weg leren beheren, hoe moeilijk deze weg ook is. De problemen die hiermee gepaard gaan, kunnen gezien worden als een uitdaging, een leerproces om hier mee om te gaan en er oplossingen voor te vinden, bijvoorbeeld door afspraken te maken met hogere overheidsinstanties, de boekhouder en de bank. Bovendien kunnen gemeentebesturen in principe enkel verantwoordelijk gehouden worden voor geld dat ze zelf officieel beheren en besteden. Als onofficieel geld verloren gaat of fout wordt besteed is het moeilijk om hiervoor het gemeentebestuur aansprakelijk te stellen. Het versturen van geld naar het Zuiden op de officiële rekening van het gemeentebestuur is dus ook een kwestie van goed bestuur voor de gemeente in het Noorden. Betalen via overschrijving Het internationaal overmaken van geld in een andere munt dan de euro valt niet onder de Europese regelgeving. Er worden dan ook niet alleen door uw eigen financiële instelling kosten aangerekend, maar ook door de eventuele tussenpersonen en door de bank van de bestemming. Omdat er meerdere spelers uit verschillende landen bij betrokken zijn, is het niet echt eenvoudig om vooraf uit te maken hoeveel de operatie u zal kosten. Maar uw bank moet u wel een schatting kunnen geven van de kostprijs. Deze manier van overschrijven is niet alleen de enige officiële weg, maar het is in bijna alle gevallen de goedkoopste. Afhankelijk van het partnerland kan het echter een aantal dagen duren vooraleer het geld op bestemming wordt ontvangen. Nog een klein detail, u moet op het moment dat u de overschrijving uitvoert, bepalen wie de kosten ten laste neemt: uzelf, de begunstigde of beiden. In dat laatste geval draagt elk de kosten van zijn eigen bank. Maak hierover duidelijke afspraken geldtransfers naar het buitenland 3
met de partnergemeente. Als u ervoor kiest alle overschrijvingskosten door de begunstigde te laten betalen, worden de kosten van de Belgische bank afgehouden van het getransfereerde bedrag. Bij de meeste stedenbanden neemt echter de Vlaamse gemeente de transferkosten op zich. Andere wegen Een bankoverschrijving is niet de enige oplossing. Voor geldtransfer buiten de Europese Economische ruimte kunnen ook andere paden worden bewandeld, hoewel dit in het kader van de stedenband niet wenselijk wordt geacht, tenzij in uitzonderlijke gevallen. 1) Western Union Bedrijven, zoals Western Union, verbinden zich ertoe om erg snel geld naar het buitenland over te maken. Dat kan interessant zijn als het over zeer dringende zaken gaat, als de bestemmeling niet over een bankrekening beschikt of als hij er geen toegang toe heeft. Maar die snelheid heeft ook een prijskaartje. De prijs is afhankelijk van het land van bestemming en van de overgemaakte som. Meer info vind je op www.westernunion.be. 2) Paypal Sinds enkele jaren zijn virtuele banken bezig aan een opmars op het internet. We denken hierbij in de eerste plaats aan Paypal. Via dit systeem kan voor een lage kostprijs geld worden overgeschreven naar een privépersoon. En dat kan op een heel eenvoudige manier. U moet gewoon een Paypal-rekening openen en het e-mailadres van de begunstigde kennen. De transactie is ofwel gratis, ofwel veel goedkoper dan elders. Alles hangt uiteraard af van het land van de bestemming en van het overgemaakte bedrag. Er is wel één nadeel: het geld staat snel op de rekening van de begunstigde, maar het duurt wel even voor uw rekening wordt gedebiteerd. Meer info vind je op www.paypal.be. 3) Creditkaart Een creditkaart kan in de meeste gevallen niet gebruikt worden voor geldtransfers naar overheidsinstanties of privépersonen. Het is wel mogelijk dat handelaars de mogelijkheid voorzien om internationale betalingen via een creditkaart te laten verlopen. Sommige producten en diensten in het Zuiden zullen dus in principe betaald kunnen worden vanuit het Vlaamse gemeentebestuur met een creditkaart. Dit ligt echter niet in lijn met het idee dat de Zuidelijke partner zelf de geldbeheerder is van de initiatieven in het kader van de stedenband. 4 geldtransfers naar het buitenland
Tot slot In sommige, eerder uitzonderlijke gevallen wordt het programma, inclusief het budget, van stedenband in het Zuiden niet rechtstreeks beheerd door het lokale gemeentebestuur. Zo wordt er in bepaalde gevallen in de partnergemeente een werkgroep opgericht waarin zowel gemeentebestuur, administratie en civiele maatschappij vertegenwoordigd zijn en gezamenlijk het geld beheren op een eigen rekeningnummer. Zo n particuliere rekening heeft als voordeel dat het geld over het algemeen gemakkelijker kan worden overgeschreven. Maar hoewel het beheer van de stedenband door een werkgroep in bepaalde gevallen zeker te rechtvaardigen is, probeert de VVSG de Vlaamse gemeenten zoveel mogelijk te stimuleren om rechtstreeks met het bestuur van de partnergemeente een samenwerking aan te gaan. De capaciteitsopbouw van het gemeentebestuur behoort immers tot de essentie van het stedenbandconcept. geldtransfers naar het buitenland 5
productie en redactie Jan Verschueren i.s.m. Team Internationaal fotografie Archief VVSG vormgeving Ties Bekaert, Communicatiedienst VVSG Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vzw Paviljoenstraat 9 1030 Brussel T +32 2 211 55 00 F +32 2 211 56 00 internationaal@vvsg.be www.vvsg.be