Sneller herstellen door beter te eten Dieetbehandeling voor: Naam: Geboortedatum: Datum van afgifte: Naam diëtist: Telefoonnummer diëtist: Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat kunt u zelf doen? 1 Basis voor een goede voeding 2 Noteren 3 Tot slot 4 Persoonlijke dieetbehandeling 4 Noteer hieronder uw vragen 4 Belangrijke telefoonnummers 5 Ondervoeding door ziekte is een veel voorkomend probleem. Ongeveer een op de drie patiënten is ondervoed of loopt risico om ondervoed te raken. Ook wanneer u overgewicht heeft, kunt u tijdelijk ondervoed zijn. Ondervoeding door ziekte heeft meestal als gevolg dat de kans op complicaties (problemen) toeneemt, het herstel minder snel gaat en/of kwaliteit van het leven vermindert. Behandeling van ondervoeding ondersteunt en is een onderdeel van de medische behandeling. Het is dus van groot belang te streven naar een goede voedingstoestand. Omdat u door ziekte en/of pijn onbedoeld bent afgevallen en/of de afgelopen periode minder hebt gegeten is uw voedingstoestand (conditie) achteruit gegaan. Het is het erg belangrijk dat u voldoende eet. Voldoende calorieën (= energie) en zo nodig extra eiwit zijn belangrijk bij ziekte. Vooral bij misselijkheid en weinig eetlust kan voldoende eten moeilijk zijn. Voor sommige ziektebeelden bestaan specifieke folders ten aanzien van voeding. Vraag ernaar bij uw diëtist, verpleegkundige of arts. Wat kunt u zelf doen? Het vaak eten van kleine maaltijden kan de inname van calorieën verhogen. Het is daarom van belang dat u naast drie hoofdmaaltijden ook drie maal daags een extra tussendoortje eet. De dagindeling wat betreft maaltijden en tussendoortjes kan er dan als volgt uitzien: ontbijt; tussendoortje in de loop van de ochtend; warme maaltijd; tussendoortje in de loop van de middag; broodmaaltijd; tussendoortje in de loop van de avond. 1
Een tussendoortje bevat een ruime hoeveelheid calorieën en zo nodig eiwit. Dat kan een tussendoortje zijn dat bij u bekend staat als ongezond. Bij een slechte voedingstoestand is het echter belangrijk voedsel te eten dat veel calorieën bevat om verder gewichtsverlies te voorkomen. Calorierijke tussendoortjes Voorbeelden van calorierijke tussendoortjes zijn: worstenbroodje, saucijzenbroodje; zakje pinda s of noten; worst en (room)kaas; grote koeken zoals kokosmakroon, gevulde koek; candybar zoals Mars, Snicker, Twix, Balisto, Bounty, enz; roomkwark, (rijste)pap, volle vla met slagroom; chocolademelk met (ongeklopte) slagroom; ragout, hammousse, zalmmousse, pasteitje; huzarensalade; toast met salade. Bij combinaties met andere diëten kunt u contact opnemen met uw diëtist. Energierijke adviezen Enkele praktische tips zijn: Besmeer dik met roomboter of dieetmargarine en neem dubbel beleg. Drink regelmatig volle zuivelproducten of vruchtensappen tussendoor. Gebruik bij voorkeur geen soep of bouillon als voorgerecht, die bevatten weinig energie en geven voorafgaand aan de maaltijd een vol gevoel. Eet een nagerecht bij de warme maaltijd. Jus bevat over het algemeen veel calorieën, evenals (room)sauzen. Gebruik bij voorkeur geen rauwkost; dat bevat weinig energie en geeft een vol gevoel. Kook de groente liever en maak ze op smaak met een klontje boter of een (room)saus. Neem geen magere of lightproducten. Wanneer u uw gebruikelijk gewicht of streefgewicht heeft bereikt (het streefgewicht kan lager/hoger zijn als uw gebruikelijk gewicht), raden wij u aan gezonde voeding te gebruiken. Die is gericht op het voorkomen van welvaartsziekten. Hieronder vindt u richtlijnen voor een gezonde voeding. Meer informatie over gezonde voeding vindt u bij het Voedingscentrum; www.voedingscentrum.nl of op telefoonnummer (070) 306 88 88. Basis voor een goede voeding Een goed samengestelde voeding is belangrijk. Als basis voor een gezonde voeding heeft u per dag de volgende voedingsmiddelen nodig: 2-3 glazen melk of melkproducten (bijvoorbeeld yoghurt, karnemelk); 1-2 plakjes kaas; 100 gram vlees, vis of kip; 1-2 plakjes vleeswaar; dieethalvarine/dieetmargarine; 5-7 sneetjes brood; 1-2 aardappelen; 3-4 groentelepels groente; 2
2 stuks fruit; 1½ liter vocht (± 10 kopjes). Noteren Om inzicht te krijgen in de extra calorieën die u genuttigd heeft, vragen wij u een dagboekje bij te houden (zie onderstaande tabel). We vragen u dit dagboekje mee te nemen bij opname of komst op de dagbehandeling in het ziekenhuis. Tabel voor het invullen van de extra gegeten tussendoortjes Datum In loop van de ochtend In loop van de middag In loop van de avond 3
Ook vragen we u om uzelf wekelijks te wegen en het gewicht te noteren. Voor een zuivere meting is het van belang op hetzelfde tijdstip te wegen en geen kleding of schoeisel te dragen. Zie onderstaande tabel. Datum Gewicht Tot slot Neem voor meer informatie contact op met dietetiek@etz.nl of via uw diëtist. U vindt het nummer bovenaan deze folder. Persoonlijke dieetbehandeling Noteer hieronder uw vragen 4
Belangrijke telefoonnummers ETZ (Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis): (013) 221 00 00 Locatie ETZ Elisabeth Route 77 Locatie ETZ TweeSteden Locatie ETZ Waalwijk Diëtetiek, 41_540 06-17 Copyright ETZ Afdeling Communicatie Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. 5