KRA TAFRA AKRA en de ZIEL In de Winti religie
Inhoud. Inhoud....2 Definitie van de KRA AKRA en de ZIEL in de Winti cultuur....3 Inleiding....3 KRA of ZIEL....3 ZIEL of JEJE....3 KRA of AKRA....3 DEFINITIE VAN DE KRA WINTI FASI....3 Kari KRA....3 Kra tafra....4 Casseer water de dieren te slachten....4 Casseer water om handen je handen te wassen....5 POTI EN POEROE KRA TAFRA...5 Het opmaken van de tafel....5 Eten onder de tafel....5 Het opmaken van de stoel....5 Het plaatsen van de persoon aan de tafel....5 Het eten van de tafel....6 Het weghalen van de persoon van de tafel....6 Het afruimen van de tafel....6 Opmerking:...6 Gebed voor een kra tafra....6 Verklaring en definitie van de Ziel....7 Etymologie...7 De ziel in de klassieke oudheid...7 De ziel in de religie...8 Wetenschappelijke benadering...9 2
Definitie van de KRA AKRA en de ZIEL in de Winti cultuur. Inleiding. Al honderden jaren word er binnen de Afro Surinaamse cultuur de naam KRA of AKRA gebruikt. De KRA werd gezien en aangenomen als de ZIEL van de mens. We zullen hieronder uit de doeken doen dat dit helemaal niet het geval is. Het ritueel kari kra krijgt hierdoor een duidelijke en begrijpelijke onderbouwing. KRA of ZIEL. ZIEL of JEJE. Kijken we naar de definitie van de ZIEL of JEJE dan kunnen wij deze als volgt definiëren: Ziel is de ziele persoonlijkheid, is de goddelijke vonk in de mens, dat wat ons in levend houdt. Dus het bovennatuurlijk aspect van de mens. De levenslucht welke wij bij geboorte krijgen Deze heeft geen ontwikkeling nodig is altijd in de mens. Gods geest neemt of gaat voor de eerste keer door de deus om zelfstandig te ademen. Pas dan krijgt de kind baby een ZIEL. De ziel is ook de ziele persoonlijkheid wat incarneert. Wetens waardig is te vermelden dan je incarnatie eindigt op de dag dat je komt te overlijden op je verjaardag. We kunnen aannemen dat de ZIEL een energie is die geïncarneerd is. Een ziele persoonlijkheid KRA of AKRA. Kijken we naar de definitie van de KRA of AKRA dan kunnen wij deze als volgt definiëren: Is de karaktereigenschap van de mens. Het ik van de mens. Deze karakter veroorzaakt ellende, liegt bedriegt, steelt en kent jaloezie. Dus de KRA is bepalend voor het gedrag van de mens. DEFINITIE VAN DE KRA WINTI FASI. Gelet op bovenstaande analyse kunnen we de volgende definitie stellen voor de KRA. De KRA is een gedragsontwikkeling welke een mens/persoon heeft ontwikkeld tijdens zijn levensperiode. Het ritueel Kari KRA is dan niets anders dan het proces om gedragsstoornissen te corrigeren. Op het moment dat wij de goddelijke vonk ontvangen krijgen wij ook onze DJO DJO S, geestelijke ouders. Kari KRA. Dit ritueel wordt gedaan om je als mens innerlijk te vragen welke gunsten nodig zijn om de ziel te behagen. 3
Je Kra wordt aangeroepen door in een nieuwe schone kopje water in te doen. In dat kopje doe je een zilveren tien cent. De bedoeling is dat je als mens alles mag vragen wat je wilt weten. Met het doel om je leven te laten verlopen zoals jij dat wilt. Het aanroepen van je Kra kan volgens de regels maar een keer. Omdat bij een tweede keer aanroepen vrijwel dezelfde antwoorden zullen komen. Tijdens de uitvoering van deze ritueel is het zaak om deze gedegen en secuur uit te voeren. Want als dit niet goed gebeurd kan dat van invloed zijn op je verdere leven op deze aardbol. Dus deze klus altijd door specialisten laten uitvoeren. Kra tafra. Na dit ritueel is het verstandig om gelijk een kra tafra te geven. (geestelijke voeding). Hieronder volgen enkelen wetenswaardigheden bij het inrichten van een kra tafra.. Wetenswaardigheden voor de kra tafra. A. Eten voor de kra tafra wordt zonder zout gekookt. B. Het eten moet gekookt worden in gecasseerde potten en pannen. C. Bij het koken in de keuken mogen er geen mensen vertoeven die in vijanschap zijn. D. Het eten moet worden klaargemaakt door vrouwen die niet meer mestrueren of door mannen. E. Het eten moet vroeg in de ochtend worden klaargemaakt omdat deze voor zonsondergang moet worden genuttigd. Je kra is eigenlijk het zonnetje in de mens daarom moet deze tijdens de zonuren worden gegeten. F. Ieder die aan de tafel gaat zitten moet gecasseerd zijn of te wel menstrueren vrouwen mogen geen plaatsnemen. Je handen moet in speciaal casseer water worden gewassen. G. Je mag geen botten kauwen tijdens het eten. H. De botten welke over zijn gebleven moeten begraven worden in een gat welke in de schaduw is. I. Het is gebruikelijk dat je van alle gerechten welke op de tafel zijn je een stukje op een bord ze en deze onder de tafel leggen. Daarbij hoort een glas water en een witte kaars. Dit doen we speciaal voor de overledenen die mogen niet samen met de levenden van boven de tafel eten. J. Gedurende dit ritueel worden er liederen gezongen welke sfeer verhogend zijn. Iedereen loopt rond de tafel etend te zingen. Casseer water de dieren te slachten. Casseer water om de dieren te casseren welke na dat ze zijn gemaakt op een kra tafel moeten. Het recept: Meng in een kalebas, Smeri wiri, konsaka wiri, kowroe ati wiri, een halve nootmuskaat, 7 ai kaseersowtoe, florida water, 1 bier en water. De uitvoering: Neem 3 takken sibi-wiri bint ze aan elkaar, hiermee moet je de dieren welke zullen worden geslacht. Je kan de dieren een beetje van de casseerwater geven anders gewoon water voor dat ze worden geslacht. De dieren kan je met een mes de nek snijden maar het beste is om ze met de hand de nek om te draaien dit om het bloed in het lichaam laten blijven. 4
Casseer water om handen je handen te wassen. Met dit water kan je onder andere je handen wassen voor dat je gaat deelnemen aan een kra tafra. Je kan het ook gebruiken om de tafel en stoel waar degene gaat zitten te casseren en ook de omgeving. De ingrediënten: Meng in een kalebas de volgende zaken. Smeri wiri, resida bloemen, kowroe ati wiri, rasp een stukje nengre kondre adroe, een beetje as, florida water, 2 druppel roosolie, 1 bier. POTI EN POEROE KRA TAFRA Er zijn vele manieren om dit te doen dit is te wijten aan de vrijheid en de leer van de Wintipriester. Er is wel een vast ritueel waar te nemen maar het verschil zit in de uitbundigheid en ervaring. Dit werk dient zeer verantwoordelijk en met alle respect te worden uitgevoerd. De kra is naast God het meest waardevolle wat je als mens bezit. Het wordt ook wel de kaars van je leven genoemd. Deze ritueel zal gepaard moeten gaan met veel plezier en vrolijkheid. Niet alleen de persoon welke de tafel heeft moet gecasseerd zijn maar ook de Wintipriester. Als hij zelf niet schoon is hoe kan je dan de persoon behulpzaam zijn. Alles van de kra tafel (pannen, potten etc..) moet gecasseerd zijn, ze moeten in een speciaal gemaakte casseerbad gedompeld worden. Het opmaken van de tafel. De tafel met casseer water sprenkelen. Met een droge schone doek de tafel droog wegen. Rasp wat nootmuskaat en een stukje nengre kondre adroe. Deze 2 samen met wat pimba mengen en op en rond de tafel strooien. Daarna een witte doek leggen op de tafel. Het kan ook voorkomen dat de persoon een ander kleur verlangd maar gang baar is de witte kleur. Verder kan je florida water, pompeja of andere lekkere geuren op de tafel sprenkelen. De etenswaren op de tafel leggen met psalm gezang of bazuinkoor muziek. Eten onder de tafel. Neem een bord en zet van alles wat op de kra tafel ligt een klein stukje. Dit met een glas water en een brandende witte kaars onder de tafel leggen. De achterliggende gedachte in deze is dat onze overleden niet van boven de tafel mogen/kunnen eten. Het opmaken van de stoel. Leg een angisa neer op de plaats waar de gecasseerde stoel komt te staan. De stoel word bekleed met doekjes, en na het mooi maken strooien we florida water of pompea op de stoel. Het plaatsen van de persoon aan de tafel. De persoon welke aan tafel gaat zitten moet de hoofd vastbinden met een doek. De persoon moet met de gezicht staan aan de kant waar de zon opkomt. De hand wordt vastgehouden en er wordt gebeden daarna vragen wij blessy voor het eten welke op tafel staat, roep de naam van de persoon en vertel dat we de kra van de persoon gaan voeden/gunstig gaan stemmen. Daarna pakken we de persoon aan de rechterhand vast en lopen 3 keer rond de tafel en daarna gaan laten zitten. Het zitten moet bij de 3 e keer gebeuren dus de persoon 2 keer schijn laten zitten en bij de derde keer wel laten zitten. Als de persoon zit deze met een lekkere geur besprenkelen. 5
Het eten van de tafel. Het eerste wat de persoon van de priester krijgt van de tafel is 3 slokjes water omdat water de basis is van ons leven. Daarna mag de persoon verder aangeven wat ze wilt eten. Dit alles gaat gepaard met het zingen van religieuze liederen. Als de persoon uitgegeten is mogen de aanwezige gasten (allen gecasseerd) van de tafel gaan eten. Het kauwen van botten is niet gebruikelijk waarom dit niet mag is niet duidelijk. Het weghalen van de persoon van de tafel. Als iedereen heeft uitgegeten zal de persoon op bijna dezelfde manier van de tafel worden gehaald als het laten zitten aan de tafel. Dus met dankliederen, gebed en dergelijke. De persoon 2 maal schijn laten opstaan en bij de 3 keer laten opstaan. Wederom deze 3 keer om de tafel leiden beginnend aan de andere kant. Het zingen van liederen moet aan deze afsluiting een bijzondere gevoel gegeven. Het afruimen van de tafel. Het afruimen van de tafel gebeurd op een speciale manier. Het eten welke niet is gegeten zal door de begeleider van de tafra worden opgeruimd en begraven. Opmerking: Het is gebruikelijk dat de persoon welke dit ritueel gaat doen van te voren een tafel voor gebed heeft klaargezet. Daarbij zal er gebeden moeten worden dat alles goed moet verlopen op de dag van het eten. Gebed voor een kra tafra. Masra Gado Jehova na fesi wi ala san de djaso de begi joe foe opo jesi arki wi. Anana keduaman keduampo. Meki da begi de wan leti anga rechtvaardig begi. (naam persoon die de tafra geeft). Tide na joeroe doro pe oenoe, pikin de go gi oenoe wan njan leki fa a ben pramisi. Mi de begi foe a kra.. teki na njan disi anga wan swieti kowroe en prisiri fasi. Jan de a de taki wan sani fergiti ete foe doe efoe poti na tapoe na tafra, ma mi de begi foe oenoe no teki atibron, ma sori oenoe pikien na ini sribi; efoe wan boen famiri noso mati foe en; ma efoe ala sani di e doe na fasi leki fa a fiti, dan toe oenoe moesoe sori marki gi oenoe pikien. Ini wan libisma de njan en dringi foe feni krakti sosrefi toe akra. Anga akra. Mi de begi foe kon na tafra kon njan en dringi leki fa a fiti. Ala disi mi de begi ini nem foe Nana Keduaman Keduampo. Baka dati joe de go na tafra na fasi fa a fiti. 6
Verklaring en definitie van de Ziel. De ziel is in de meest gebruikte betekenis de niet-materiële, spirituele component van de mens. In een andere (esoterische) opvatting is het de drager, de uitdrukking of het voertuig van de (eeuwige) geest. Etymologie In de sfeer van het begrip ziel komen in vele talen woorden voor die adem(en), lucht, wind, ruiken e.d. betekenen. Grieks: het woord psyche (ziel) betekent evenals pneuma (geest) wind of lucht (< pne(w)ô = waaien). Latijn: de woorden anima (ziel) en animus (geest) betekenen wind, spiritus (geest) adem. Sanskriet: âtman (ziel) betekent lucht (vergelijk adem - misschien - Grieks "atmos"). Hebreeuws: de woorden nefesj (levensadem), nesjamah (ziel) en roeach (geest) betekenen respectievelijk geur, lucht en wind. Volgens de taalkundige H. Möller hangen nefesj en nesjamah samen met neus, roeach met reuk. Anderen zien ook in het Griekse woord nous of noös (geest) verband met neus. Het Nederlandse woord ziel is verwant met Gothisch saiwala (en misschien met Grieks *saiwolos, vergelijk Aeolus). De term geest mogelijk verwant met gist en geyser: associatie met bruisen en springbron. De ziel in de klassieke oudheid Bij Plato is de ziel het morele en intellectuele zelf, dit in onderscheid met de passies en lust c.q. plezier en allerlei zintuiglijke aspecten van het menselijk bestaan. Plato onderscheidt in zijn Faidros (Phaedrus 246A ff., 253C ff.) drie aspecten van de menselijke ziel die hij vergelijkt met een wagenmenner achter een tweespan. Zowel de menner als wel de twee (gevleugelde) paarden zijn onderdeel van de tripartite ziel (zie externe link). Deze drie onderdelen zijn (in meerdere verschillende transcripties van veelal hetzelfde): De menner, de logos of noes (nous) (intellect, het redenerende en kennende deel) Het nobele paard, de thumos, thumoeides (passie, wil, doorzettingsvermogen) Het weerspannige paard, epithumia, epithumetikon (trek, lust, driftleven) Hierbij kan aangetekend worden dat de term noes (nous) meer neo-platonisch dan Platonisch is en dat deze term geassocieerd wordt met christelijke (her)interpretaties van het oorspronkelijke schema. (Er ontstonden anders namelijk allerlei problemen, vond men, over de kwestie hoe de ziel zich kon verbinden met het vlees van de Christus-figuur) Bij sterfelijke wezens hebben de paarden hun vleugels verloren, de mens is - i.t.t. tot de goden - dus tot de aarde veroordeeld. 7
Opvallend is dat de menselijke ziel bij Plato grote overeenkomsten vertoont met die van de goden. De ziel in de religie De term ziel wordt door de verschillende religies anders geïnterpreteerd, vaak (onder andere in het christendom) als het ondeelbare en onsterfelijke deel van de mens, diens essentie. In het christendom bestaat de mens uit geest, ziel en lichaam. De geest zou je je wil of je geweten kunnen noemen. Het stelt de persoon in staat om empathie en emoties te voelen en te uiten. Het is meestal de bron van je geestelijke zowel vleeslijke verlangen. In het christendom wordt de geest niet van de ziel gescheiden; de ziel is van een geestelijke natuur en dit is de reden dat de ziel blijft voortbestaan. Dit in tegenstelling tot de dieren en planten waar de ziel niet geestelijk is en de ziel dan ook niet blijft voortbestaan. Het lichaam is als het ware de tijdelijke omhulsel om te kunnen functioneren in de natuurlijke wereld. Het lichaam kan niet zonder de ziel functioneren,omdat de ziel de ware persoon is die in het lichaam huist. De ziel is de essentie die een persoon levend maakt. Geschapen uit de adem van God maakt het de ziel het onvergankelijke gedeelte van de mens. De ziel heeft het lichaam nodig om te zien, horen, ruiken, proeven en spreken; om tot kennis van de buitenwereld te komen. Omdat het lichaam en de ziel van nature bij elkaar horen (voor de erfzonde bestond de dood niet) is doodgaan niet natuurlijk. Daarom worden op het einde der tijden lichaam en ziel weer één. Volgens een andere uitleg van de bijbelse leer over ziel, geest en lichaam is de geest het deel van de mens dat contact maakt met God, de ziel het deel waar wil, gevoel en verstand heersen. Deze leer wordt onder andere uitgewerkt door de bekende Chinese christen Watchman Nee. Het hindoeïsme gaat er van uit dat ieder schepsel zijn oorsprong heeft in het Paramatman, opperwezen, het universele, alles omvattende, alles doordringende zelf, Brahman of Paramatman, Atman is in dat geval synoniem voor ziel maar in dat geval onlosmakelijk van de Brahman, Kosmische ziel. Door emanatie, karma, kan een ziel drager van geest en/of lichaam zijn. En zo in de schepping emaneren. De wijsheid gekoppeld aan de ziel is het karmisch schaduwlichaam (geest) van de ziel. Dit emaneren herhaalt zich op basis van karma en beschikking tot het einde van een kalpa. Door zich bewust te worden van de Atma en te hechten en te identificeren met één en dezelfde Atman in elk schepsel van de schepping creëert de mens een eenheid tot Paramatman (het universele zelf). Dit kan omdat het zelf aanwezig is in alle zielen. Volgens het Hindoeïsme is dit de relatie tussen schepper en schepsel, ziel en superziel of Atman en Paramatman. Het boeddhisme ontkent het bestaan van een permanente ziel. Het beschouwt alles als anatta (pali); 'niet-zelf', 'leeg van zelf' of 'zonder zelf'. Het geloof in een essentie of kern van jezelf wordt geassocieerd met het als waar aannemen 8
van concepten als 'ik', 'mijn' en 'mijzelf'. Een van de kenmerken van een heilige in het boeddhisme is dat hij dit niet meer doet. In het boeddhisme is de weg om een dergelijke toestand te bereiken de meditatie. In de Egyptische mythologie bestond de ziel van een persoon, of persoonlijkheid, uit meerdere elementen. In de new age wordt met de ziel het niet-materiële deel van de mens aangeduid; dat wat de beweegredenen vormt voor het individuele handelen en leven. In ruimste zin: al die verschijnselen van een individu die niet tot het lichamelijke te herleiden zijn. De ziel wordt er vaak gezien als 'het ware Zelf' van een individu. Soms wordt de ziel gezien als een verbinding tussen geest en lichaam. In die laatste opvatting is de geest 'het ware zelf'. De term ziel is daarmee een filosofisch begrip dat veelal in religieuze context gebruikt wordt om de (of één) niet-stoffelijke component van het menselijk bestaan te benoemen. Die niet-stoffelijke component kan veel omvatten: zelf, bewustzijn, zelfbewustzijn, karakter, denken, intuïtie, wijsheid, ervaren, wil, leven, begeerte. Soms wordt de ziel gezien als drager van zo'n niet-stoffelijke component, soms wordt zij voorgesteld zelf zo'n component te zijn. Wetenschappelijke benadering Het begrip ziel wordt doorheen de geschiedenis en in vele culturen op heel uiteenlopende manieren ingevuld of gedefinieerd. Wetenschappelijk gezien kan het bestaan van de ziel (als een feitelijke entiteit) niet worden aangetoond. De wetenschap richt zich immers op verschijnselen die verifieerbaar en falsifieerbaar zijn, of die daar op rationele gronden uit afleidbaar zijn. Het zielsbegrip als term of idee kan daarentegen wel wetenschappelijk worden benaderd, namelijk (descriptief) vanuit historisch-kritisch of linguïstisch perspectief. Door de vooruitgang in de natuur-, mens- en cultuurwetenschappen in het bijzonder in de psychologie, de genetica en de neurowetenschappen is in de wetenschap het idee van een ziel stilaan in onbruik geraakt en als een overbodige hypothese beschouwd: er bleek steeds een betere verklaring voor die fenomenen die ooit aan een ziel werden toegeschreven. Heden wordt de ziel er beschouwd als een louter cultureel, associatief en een gevoelsmatig bepaald begrip, wat de divergente betekenissen ervan verklaart die intercultureel tot uiting zijn gekomen. Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/ziel 9