14 Eijkelkamp Agrisearch Equipment December 2003 Geijkt Nieuws Nieuwsbrief Thema: Klimaat In dit nummer o.a.: Sonicbore van Drilcorp Regenmeters Waterkringloop Eijkelkamp Training & Consultancy Telen met toekomst Divernieuws All it takes for environmental research
Sonicbore van Drilcorp 2 Drilcorp Ltd werd in 1992 opgericht en heeft een uitstekende reputatie binnen de boorsector. Het bedrijf is lid van de British Drilling Association, de UK Welldrillers Association en de Civil Engineering Contractors Association. Drilcorp is met name actief op het gebied van grondwater, uiteenlopend van het boren van waterputten voor de rendabele aanvoer van hoogwaardig water tot werkzaamheden voor diverse klanten en bedrijven. Dit omvat o.a. ontwatering voor de civieltechnische- en bouwindustrie en het controleren van putten voor Britse overheidsinstanties. Drilcorp loopt altijd voorop waar het nieuwe technologie betreft en heeft onlangs geïnvesteerd in de innovatieve Sonische Boortechnologie. Deze recent ontwikkelde boormethode zorgt voor bodemmonsters van een kwaliteit die tot voorheen voor onmogelijk werd gehouden. Drilcorp nam hiervoor contact op met Eijkelkamp die deze unieke techniek ontwikkelde. Na een demonstratie in Nederland in 2002 was Drilcorp bijzonder enthousiast over deze bemonsteringsmethode. In april 2003 werd Drilcorp de eerste Britse SonicSampDrill specialist onder de naam Sonicbore, een interne afdeling van Drilcorp Ltd. Met de introductie van de nieuwe sonische technologie in Groot- Brittannië bevestigt Sonicbore de GEIJKT 14 +31 313 88 02 00 reputatie van Drilcorp Ltd als innovatieve pionier binnen de sector en als organisatie die gegarandeerd accurate en gedetailleerde booroplossingen biedt. Tot op heden heeft Drilcorp Ltd. twee boorunits en er zijn plannen om dit aantal in de nabije toekomst uit te breiden naar vijf. Dit om aan de stijgende vraag naar hoogwaardige bodemmonsters te kunnen voldoen. Samenwerking De ontwikkeling van de sonische boortechniek is mede te danken aan de samenwerking tussen Drilcorp en Eijkelkamp. Voor Eijkelkamp is Sonicbore een ervaren partner die veel kennis in huis heeft over de boorindustrie en bovendien met haar innovatieve benadering een actieve interesse in de nieuwe technologie toont. Sonicbore heeft veel nieuwe ideeën aangedragen over de bemonsteringsapparatuur in het boorgat en aanpassingen van het bestaande systeem voor betere efficiency. Voor Sonicbore was Eijkelkamp een proactieve partner die deze ideeën op korte termijn in de praktijk heeft gebracht. Wat is sonisch boren? De SonicSampDrill unit van Eijkelkamp gebruikt hoogfrequente trillingen tot 150 Hertz die in de boorkop worden opgewekt door twee excentrische gewichten die de boorbuis doen trillen. De gewichten zijn automatisch gesynchroniseerd om er voor te zorgen dat de trillingen verticaal langs de boorkolom naar de kop worden gestuurd. Met behulp van deze trillingen kan zelfs een kleine machine vele malen zijn eigen gewicht op de snijkant van de kop uitoefenen. De 2,5 ton wegende boorinstallaties van Sonicbore oefenen 14 ton neerwaartse druk op de kop uit. Wanneer de boorkop zich in de sonische stand bevindt, worden de bodemdeeltjes die in aanraking komen met de boorinstrumenten gefluïdiseerd, hetgeen de wrijving vermindert en een snelle penetratie zonder spoelmedium mogelijk maakt. Deze fluïdisatie vindt alleen binnen enkele millimeters van de boorinstrumenten plaats en beroert de monsters dus gering. Zelfs in zeer zachte sedimentlagen kunnen gelaagde zand- en slibgedeeltes ongeroerd worden gewonnen en door de uitvoerder worden vastgelegd. Deze boormethode kan in de juiste omstandigheden dieptes tot 30 meter bereiken en gaat verder daar waar de andere standaardmonstermethoden stranden. Uniek SonicSampDrill is een uniek concept voor boren en monstername dat wordt gekenmerkt door snelheid en kwaliteit, terwijl de omgeving of de omliggende bodem nauwelijks wordt verstoord. Eijkelkamp Agrisearch Equipment heeft ruim 7 jaar ervaring met de Sonic, die oorspronkelijk voor seismisch onderzoek werd ontworpen. Vandaag de dag worden de voordelen van de SonicSampDrill ook binnen de geologische en milieutechnologie erkend. Tegelijkertijd maken zijn snelheid en kwaliteit de Sonic ook steeds aantrekkelijker voor archeologisch onderzoek. De monstermethode is zo innovatief dat er nog veel meer mogelijkheden ontdekt en ontwikkeld kunnen worden. Met de SonicSampDrill worden uw kansen op de MEER KWALITEIT BINNEN KORTE TIJD MET DE
bodemmonstermarkt beduidend vergroot, want u bent nu in staat snel hoogwaardige monsters te leveren. Toepassingen SonicSampDrill heeft vele toepassingen en Eijkelkamp Agrisearch Equipment is ervan overtuigd dat deze lijst bij lange na niet uitputtend is: Het nemen van hoogwaardige monsters voor archeologische doeleinden Putonderzoek voor zandwinning of filtratieonderzoek voor drinkwater Milieu-/geofysisch onderzoek en het plaatsen van Direct-well of kwaliteitspeilbuizen Het opsporen van mineralen (bijvoorbeeld goudaders) Het plaatsen van diverse types sensoren, bijv. Divers by Van Essen Instruments Het plaatsen van seismische springladingen in de grond Het plaatsen van beluchtingsen/of spoelslangen voor saneringsprojecten Het vergroten van de mogelijkheden wat betreft de diepte en doorsnede van sondeermachines Het plaatsen van warmtewisselaars voor duurzame energietoepassingen. SONICSAMPDRILL! Succesverhalen over sonisch boren Vandaag de dag zijn er verscheidene bedrijven die de voordelen en unieke kwaliteiten van het sonische boorsysteem hebben ontdekt. Eijkelkamp Agrisearch Equipment is overtuigd van de mogelijkheden van de SonicSampDrill technologie en blijft daarom betrokken bij de verdere ontwikkeling en het zoeken naar zwaardere systemen, nieuwe toepassingen en instrumenten. Als u geïnteresseerd bent in het uitproberen van deze producten bij uw projecten, aarzel dan niet om contact met Eijkelkamp Agrisearch Equipment op te nemen. Zij verwijst u graag door naar bedrijven die deze nieuwe technieken aan de eisen van uw project kunnen aanpassen. 14 Regenmeters Regenmeters worden gebruikt om de neerslag tot een bepaald niveau - dat voor dat gebied representatief is - te bepalen. Soorten regenmeters van Eijkelkamp Agrisearch Equipment: 16.81 Regenmeter met datalogger De regenmeter is uitgerust met een datalogger. Gedurende elk wenselijk interval wordt de regenval geregistreerd, zodat de regenvalintensiteit accuraat afgelezen kan worden. De regenmeter is voorzien van een tuimelbakje en een ingebouwde éénkanaals datalogger voor registratie van de neerslaggegevens. Het tuimelbakje kantelt bij 0,2 mm neerslag en de opvangoppervlakte is 400 cm 2. De gemeten data worden opgeslagen. Het instrument voldoet aan de eisen van meteorologische stations over de gehele wereld. 16.84 Regenmeter met zonnepaneel De regenmeter met datalogger kan ook uitgerust worden met een zonne-energie systeem. 16.76 Regenmeter met grote opvangbak Deze regenmeter is verbonden met een externe verzamelbak (20 liter) en wordt vooral gebruikt bij intensieve regenval, zoals in de tropen. 16.77 Regenmeter, 200 cm 2 Standaard regenmeter met messing doorlaatring 200 cm 2. 16.78 Zelfschrijvende mechanische regenmeter Deze mechanische regenmeter is geschikt voor het meten van de neerslagintensiteit ter bepaling van de neerslagpieken. 3
De waterkringloop In deze uitgave het laatste exemplaar van de serie De waterkringloop. In het jaar 2004 starten we met een nieuw vast onderdeel, waarbij iedere keer een andere afdeling van Eijkelkamp Agrisearch Equipment aan u wordt voorgesteld. Deze uitgave van Geijkt Nieuws heeft als thema klimaat. Een greep uit het aanbod van apparatuur dat Eijkelkamp op dit gebied levert: Regenmeters Windmeter (snelheid, windweg) Hoogteniveaumeter Barograaf Thermometers Verdampingsmeter Zonneduurschrijver Verdampingspanset Automatisch Agro-meteostation Thetaprobe, bodemvocht sensor Loggers voor meteo sensoren Gipsblokjes Saltifoon, winderosie sensor e-sense data-communicatie Meer informatie? Wilt u meer informatie over bovenstaande apparatuur, laat ons dat dan weten via het bijgesloten antwoordformulier of bekijk de apparatuur op 4 GEIJKT 14 +31 313 88 02 00
Eijkelkamp Training & Consultancy Ons kenniscentrum Eijkelkamp Training & Consultancy is al verschillende keren in Geijkt Nieuws aan de orde geweest, maar hierbij lag de nadruk veelal op de verschillende trainingen die zij verzorgt. In deze uitgave willen wij u graag bekend maken met de consultancytak: 14 Wat doet de consultancytak van Eijkelkamp Training & Consultancy eigenlijk? Kortweg: advies geven, vragen beantwoorden en indien nodig onderzoek doen om de gevraagde adviezen te kunnen onderbouwen. Voorbeeld Een bedrijf dreigt een belangrijke opdrachtgever te verliezen doordat in watermonsters met grote regelmaat een gechloreerde koolwaterstof voorkomt. Eijkelkamp Training & Consultancy werkt mee aan het oplossen van dit probleem, waarbij naast het pure veldwerk en de veldwerkmaterialen bijzondere aandacht uitgaat naar het laboratorium en de flessen. Uiteindelijk blijkt een buurbedrijf dat met de stof werkte de schuldige! Adviezen Naast dergelijke betaalde consultancyopdrachten werkt de consultancytak van Eijkelkamp Training & Consultancy mee in de NEN commissie die de normen voor het milieukundig veldwerk schrijft of herziet. Ook bij KIWA wordt de consultancy van ETC ingezet om vorm te geven aan de certificatieregeling rond vloeistofdichte vloeren bij tankstations en chemische industrie. Nog een voorbeeld: een klant doet met redoxmetingen onderzoek aan in-situ saneringen. Hij vraagt zich af hoe hij zijn redoxmeetapparatuur op werking bij lage redoxpotentialen kan controleren. Hiervoor zijn geen standaard ijkvloeistoffen in de handel. Tevens blijkt bij nader onderzoek vooraf reduceren van het platinaoppervlak van de elektrode absoluut nodig te zijn om elektrodes op enigszins nauwkeurige metingen voor te bereiden. Consultancy geeft de uitkomst van deze research door aan de klant en zet deze ook om in cursusmateriaal, zodat iedereen uiteindelijk van de vergaarde kennis zal kunnen profiteren. In het veld Daarnaast kan een bedrijf behoefte hebben aan een beter begrip tussen de projectleiders en de veldwerkers. Eijkelkamp Training & Consultancy kan dan middels een speciale velddag een deskundig en neutraal oordeel geven over de praktische uitvoering van het onderzoek gerelateerd aan normen en wetenschappelijke achtergrondkennis. Meerdere bedrijven, waaronder Geoconsult Milieutechniek in Schinnen, profiteerden reeds naar volle tevredenheid van deze mogelijkheid. Reden voor Geoconsult Milieutechniek om deel te nemen aan een dergelijke cursus was dat men, hoewel men zeer tevreden was over het veldwerk, behoefte had aan wat opfrissing van de kennis op het gebied van de nieuwste normen, bemonsteringstechnieken en de bodemclassificatie. ETC heeft deze training verdeeld over drie zaterdagen, zodat de dagelijkse werkzaamheden van Geoconsult Milieutechniek gewoon door konden gaan. De eerste dag bestond uit theorie over grond en -water bemonstering, het plaatsen van peilbuizen, ph en EGV metingen en normen t.b.v. milieukundig onderzoek. De tweede dag kwam vooral de bodemclassificatie aan de orde waarna op dag 3 de volgende onderwerpen in de praktijk werden behandeld: Monsternemingsstrategie, plaatsen van peilbuizen, nemen van grond- en (grond)watermonsters zowel voor vluchtige als niet-vluchtige stoffen en allerlei verschillende technieken op het gebied van monsterneming. Geoconsult bleek een enthousiaste groep, waarbij al snel duidelijk werd dat er sprake was van een goede kennisuitwisseling tussen projectleiders en veldwerkers. Beiden kregen door deze cursusaanpak meer begrip voor de problemen van de andere beroepsgroep en men leerde over hoe je theoretische onderzoeksvragen naar een goede praktijk vertaalt, m.a.w. wat zijn de randvoorwaarden waarvan een projectleider zich bewust moet zijn wanneer hij een veldwerker op pad stuurt. Omgekeerd geldt natuurlijk dat de veldwerkers leerden welke informatie uit het veld van belang is voor de rapportage van de projectleider! Cursussen Behalve de consultancytak geeft Eijkelkamp Training & Consultancy een vijftiental cursussen. Momenteel is het programma 2004 nog volop in aanbouw. Naast de van 2003 bekende cursussen (zie ) zijn er cursussen in aantocht over GPS gebruik, GIS en onderzoek bij in-situ saneringen. Eijkelkamp Training & Consultancy werkt daarbij samen met deskundige partners. 5
Telen met toekomst Alterra biedt als kenniscentrum een combinatie van toegepast en wetenschappelijk onderzoek in een veelvoud van expertisevelden op het gebied van de groene ruimte en het duurzaam gebruik ervan. Alterra maakt deel uit van Wageningen Universiteit en Researchcentrum (Wageningen UR). Project In het project Telen met toekomst, dat wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van LNV en het Ministerie van VROM, werken ondernemers, onderzoekers en adviseurs nauw samen om begaanbare wegen te vinden naar het bedrijf van de toekomst op het gebied van akkerbouw, vollegronds groenteteelt, boomteelt en bollenteelt. Telen met toekomst is een breed opgezet project met vele aspecten. Een van de doelstellingen van het project is om te voldoen aan de scherpe milieueisen voor stikstofuitspoeling naar grond- en oppervlaktewater, dit betekent maximaal 11,3 mg N/l in het grondwater en maximaal 2,2 mg N/l in het oppervlaktewater. Het project is in de loop van 2000 gestart en heeft een looptijd van 4 jaar. Het combineert diepgaand onderzoek naar bodemprocessen en gewasreactie met het uitwerken van praktische maatregelen om te kunnen voldoen aan toekomstige hoge milieueisen. Meer informatie over dit project is te vinden op www.telenmettoekomst.nl Eijkelkamp apparatuur De heer Jan van Kleef is inmiddels zo n 2 jaar als technisch onderzoeker werkzaam bij Alterra en is verantwoordelijk voor de meetopstellingen voor m.n. bodemonderzoek: Ik ken de Eijkelkamp apparatuur nog vanuit mijn vorige betrekking bij Plant Research International, waarbij ik vooral in aanraking kwam met de fotosynthese apparatuur. Ik ging zogezegd van licht naar bodem en in mijn huidige functie werk ik vooral met MacroRhizons, keramische cups, tensiometers en TDRapparatuur van Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Proefvelden Voor elke sector is er een proefbedrijf en ik voer werkzaamheden uit op t Meterikse Veld in Horst. Dit proefbedrijf is bestemd voor de boomteelt en de vollegronds-groenteteelt. Ik zet MacroRhizons in om ter plaatse de concentraties van fosfaat en nitraat in bodemwater te meten om de effecten van verschillende bemestingsstrategieën op de uitspoeling in kaart te kunnen brengen. MacroRhizons leveren hierbij uitstekend werk. In Meterik zijn 10 proefvelden waarbij in ieder veld vier bemonsteringsplekken met elk vier MacroRhizons geplaatst worden. Deze blijven zo n 6 maanden in de grond, totdat ze in de weg staan in verband met nieuwe grondbewerking, aldus de heer Jan van Kleef. MacroRhizons Met MacroRhizons kunnen monsters tot iedere boordiepte, zelfs tot meer dan 10 m in onverzadigde grond, genomen worden. De MacroRhizons bieden dezelfde mogelijkheden als Rhizon MOM voor pot-, cylinder- en kolomonderzoek en kunnen worden toegepast bij: Modellen van nutriëntenopname die gebruik maken van de actuele concentratie van nutriënten in de bodemoplossing Transport van opgeloste stoffen door het bodemprofiel Onderzoek naar opgeloste organische stof in onverzadigde en verzadigde bodemlagen. De Eijkelkamp website op verbetert zich steeds verder om u te kunnen voorzien van de meest actuele informatie en noviteiten. 6 Download wat u wilt! Op de site kunt u gebruik maken van de diverse mogelijkheden productinformatie, gebruiksaanwijzingen van de Eijkelkamp apparatuur en training informatie van Eijkelkamp Training & Consultancy te downloaden. Op deze manier zit u nooit meer zonder de meest actuele informatie. Begin 2004 zal alle website informatie, behalve in het Engels, ook in het Nederlands en Duits beschikbaar zijn. Neem dus regelmatig een kijkje op deze GEIJKT 14 +31 313 88 02 00 innoverende website!
de boomzorg. Prohold B.V. bij werkzaamheden. Kennis van de bodem essentieel voor boomzorg Het komt nog te vaak voor dat de kennis van de bodem onvoldoende is, zodat men niet goed kan inschatten wat het effect op de beplanting kan zijn. Vooral bij nieuwbouwwijken is er eigenlijk bijna altijd een relatie tussen de verstoorde bodem en De heer Van Prooijen is, nadat hij in 1986 afstudeerde van de Hogere School voor Tuin- en Landschapinrichting (tegenwoordig Larenstein) via een kleine omweg als docent op de praktijkschool IPC Groene Ruimte terechtgekomen. Hier heeft hij zo n 11 jaar in verschillende functies gewerkt. De heer van Prooijen vertelt: Ik ben er letterlijk ingegroeid en werd door de contacten met verschillende gastdocenten e.d. steeds enthousiaster over boomzorg en bodemonderzoek. De laatste jaren geef ik vooral veel in-company trainingen aan gemeentelijke overheden en bedrijven. Je kan dan denken aan de plantsoendienst, maar ook aan bijvoorbeeld de sociale werkvoorziening. De inhoud van de training varieert van snoeicursussen tot visuele boomcontrole en boomonderzoek. Over zijn overstap zegt Gerrit-Jan van Prooijen: Bij IPC maakte ik veel gebruik van geleende kennis en hoewel ik vooral veel over de bodemproblematiek in relatie tot de boom praatte, kreeg ik steeds meer de drang om er nu toch ook zelf in de praktijk wat meer mee te doen. Dat was het moment waarop ik - nadat ik in korte tijd veel praktijkkennis had opgedaan bij Omegam Groenadvies (nu Ingenieursbureau Amsterdam) de overstap maakte en in het jaar 2000 voor mezelf ben begonnen onder de naam Prohold B.V. Het was een geleidelijke overgang, waarbij ik nog steeds 40% van mijn tijd spendeer aan het geven van trainingen voor o.a. IPC Groene Ruimte, en ik daarnaast de eerste tijd Omegam vanuit mijn eigen bureau kon ondersteunen Samenwerking De werkzaamheden als zelfstandige breidden zich, door het netwerk dat ik in de afgelopen jaren heb opgebouwd, steeds verder uit. De kleinere bureautjes op het gebied van boomzorg hebben ieder zo hun eigen specialisme en daarom spelen we elkaar vaak een balletje toe. Ook het feit dat ik deel uit maak van de Kring Praktiserende Boomverzorgers (KPB) is belangrijk voor mijn netwerk. De KPB is een kennisvereniging voor mensen die zich vakmatig met boomverzorging bezig houden en telt zo n 400 leden. Het doel is het bevorderen en uitwisselen van praktische en theoretische kennis en hiertoe heeft de KPB zich in 1999 aangesloten bij de International Society of Arboriculture (ISA), een internationale vereniging. Bodemkundig onderzoek De heer van Prooijen vervolgt: Ik ben er een groot voorstander van om bij boomzorg en de training hierin, vooral de bodemkundige aspecten zwaar mee te laten wegen. Zo beschik ik als zelfstandige ook nauwelijks over echte boomzorgapparatuur, maar heb ik voornamelijk apparatuur voor bodemkundig onderzoek bij Eijkelkamp aangeschaft. Ik kende Eijkelkamp al van een opzichters- / uitvoerderscursus van het IPC waarbij wij jaren geleden een demonstratie van Wim Bulten van Eijkelkamp hebben gehad en een kijkje achter de schermen konden nemen. Eijkelkamp Het was voor mij dan ook een beklonken zaak dat ik de apparatuur voor Prohold bij Eijkelkamp af zou nemen. Zo heb ik een penetrometer voor het snel sonderen van eventuele verdichte lagen en de doorwortelbaarheid en een penetrograaf voor nauwkeurig onderzoek. Deze apparatuur gebruik ik vooral bij het onderzoek van nieuwbouwprojecten om te bepalen wat voor bewerking en verbetering voor de aanleg van groenvoorziening noodzakelijk is. Dit omdat er tijdens de bouw veelal van alles met de bodem gebeurd is. Ik maak dan gebruik van profielboringen en soms profielkuilen om de structuur beter te kunnen beoordelen. Daarnaast beschik ik over een zuurstofmeter, omdat veel bodemproblemen nu eenmaal afkomstig zijn van zuurstofproblemen en heb ik een multimeter. Met de multimeter meet ik de zuurgraad en de geleidbaarheid van de bodem, zodat ik kan adviseren over de meest optimale sortimentskeuze voor aan te planten bomen. Apparatuur Ook maak ik af en toe gebruik van een quick-draw-tensiometer. Recentelijk ontstond bij een nieuw ingeplant project schade door droogte. Normaal gesproken wordt dan handmatig bepaald of er wel voldoende vocht in de bodem aanwezig is, maar in dit geval ontstond hierover discussie en diende dit meetbaar gemaakt te worden. Daarvoor gebruik ik een quickdrawtensiometer. Natuurlijk is de grondboor van Eijkelkamp voor mijn onderzoek altijd de basis! Bodemaspecten De belangrijkste bodemaspecten zijn: Zuurstofvoorziening Vochtvoorziening (aanvoer en afvoer) Doorwortelbaarheid Voeding door organische componenten Ik pleit voor een goede kennis van de bodem voor boomverzorgers, sluit de heer Van Prooijen af. 14 7
Nieuws Diver meet grondwater op terrein Corus 14 In Divernieuws dit keer een omschrijving van het gebruik van de Diver by Van Essen Instruments op het terrein van Corus in IJmuiden. Een gesprek met Hennie van den Belt van het energiebedrijf van Corus: Koninklijke Hoogovens werd op 20 september 1918 opgericht in Den Haag. De Nederlandse industrie wilde minder afhankelijk zijn van de staalimporten uit het buitenland. De gunstige ligging van Nederland bood bovendien uitstekende mogelijkheden voor de vestiging van een ijzer- en staalbedrijf. Zowel voor de aanvoer van grondstoffen als voor de uitvoer van producten was dit een voordeel. Als plaats van vestiging werd gekozen voor IJmuiden, omdat het direct aan zee lag. Bovendien was door het Noordzeekanaal het achterland goed bereikbaar. Het stichtingskapitaal werd bijeengebracht door ondernemingen, particulieren, de Nederlandse staat en de stad Amsterdam. In 1920 begon de eigenlijke opbouw van het bedrijf en in 1924 werd in IJmuiden de eerste hoogoven in gebruik genomen. Al in het midden van de jaren dertig was Hoogovens de grootste ruwijzer-exporteur ter wereld. Halverwege de jaren zestig besloot Hoogovens actief te gaan diversifiëren, met name in de sectoren aluminium en mijnbouw. Op 6 oktober 1999 werd onder de nieuwe naam Corus de fusie met British Steel een feit. Energiebedrijf Hennie van den Belt kwam in juni 1973 in dienst bij Koninklijke Hoogovens, tegenwoordig Corus Staal, als productiemedewerker. Inmiddels is hij al geruime tijd gegevensbeheerder bij het energiebedrijf van Corus. Hennie van den Belt houdt zich o.a. bezig met het in kaart brengen van de grondlagenstructuur van het terrein, de stroming van het grondwater in de watervoerende pakketten, het bewaken van de grondwaterstand, het nemen van watermonsters en het gebruik van zout grondwater. Het Corus-terrein Onder het Corus-terrein komen in de grondlagen 3 watervoerende pakketten voor. Deze bestaan voor het grootste gedeelte uit zandige lagen waarin het water de ruimte tussen de zandkorrels vult en daar doorheen stroomt: Het 1 e pakket bestaat uit een 20 meter dikke zandlaag. Eronder bevindt zich een voor water slecht doorlatende kleiveenlaag waarvan de dikte enkele meters is. Het 2 e pakket wordt gevormd door een dik pleistoceen zandpakket dat weer aan de onderzijde begrensd wordt door een kleilaag. De bovenkant van deze kleilaag ligt op circa 70 meter min NAP, en de onderkant min 110 meter NAP. Het 3 e pakket is het belangrijkste voor Corus, want daaruit wordt het zoutwater onttrokken voor koeling. Het is een overwegend grofzandig pakket dat ligt tussen 120 en 280 meter min NAP. We beschikken over 300 tot 400 waarnemingsfilters die overigens niet allemaal gemeten worden. De waarnemingsfilters bevinden zich zowel op het terrein als daarbuiten. Voor het uitlezen van de data maak ik gebruik van de DiverMate. Dit werkt heel handig. De gegevens zullen binnenkort door ons grondwaterprogramma Dawaco binnengehaald kunnen worden. Ik hoef dan niet meer 2 keer in de maand de waarnemingsfilters die vergunningsplichtig zijn op en buiten het terrein van Corus te bezoeken. Dat werkt een stuk efficiënter! Op locatie Hennie van den Belt besluit met te zeggen: Ik moet toch af en toe nog naar de Divers toe gaan, omdat ik de vraag kan krijgen om een grafiek of isohypsen kaart te maken van de grondwaterstroming op het terrein en natuurlijk om te kijken of de Divers nog goed werken. C OLOFON 8 GEIJKT 14 +31 313 88 02 00 Automatisering Hennie van den Belt: In het begin werkten we alleen met peillint en een notitieboekje. Alles moest met de hand ingevuld worden. De eerste stap richting automatisering kwam met de aanschaf van een datalogger en tegenwoordig komen de gegevens via de Divers. 2003 - Geijkt Nieuws is een uitgave van Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Nijverheidsstraat 30, 6987 EM Giesbeek T +31 313 88 02 00 F +31 313 63 21 67 E eijkelkamp@eijkelkamp.com Redactieadres: Eijkelkamp Agrisearch Equipment. Postbus 4, 6987 ZG Giesbeek Redactie: Laura van der Lecq Drukwerk: Drukkerij Hooiberg, Epe