Leefgroep 1 patiëntenwijzer
Inhoud Inleiding...5 1 Het leven in een leefgroep...6 1.1 Het dag en weekschema...6 1.2 De figuurtjes...9 1.3 Leefgroepafspraken...10 2 Bij wie kan u allemaal terecht?...13 3 Wat brengt u mee bij opname?...16 4 Wat brengt u NIET mee bij opname?...16 5 Bij vragen...16
Inleiding Wij zijn een leefgroep van de dienst kinder- en jeugdpsychiatrie van het AZ Sint-Lucas te Brugge. In onze leefgroep zijn er 7 à 8 kinderen tussen 6 en 11 jaar. De kinderen die in leefgroep 1 worden opgenomen, hebben te veel moeite om zich goed te voelen en controle over zichzelf te hebben thuis, op school én in de vrije tijd. De ophoping van negatieve ervaringen, onmacht, verlies van controle over zichzelf, vormen een aanleiding om een opname te overwegen. Bij de meeste kinderen is de eerste doelstelling om positieve krachten te herstellen. Dit kan inhouden: beter eten en slapen, contact maken met leeftijdsgenoten, hun mening uiten, gevoelens tonen, plezier maken, zelfvertrouwen herstellen, enz. Dit kan bij iedereen iets anders betekenen. De kinderen leren bij over zichzelf. Ze kijken in de spiegel tijdens de verschillende therapieën en contacten in de verpleegeenheid. Ze maken een band met de andere kinderen en met de teamleden. Dit vraagt tijd en kost soms moeite. Het duurt even vooraleer het kind een plaats vindt in de groep en vertrouwd is met de teamleden. Als tweede doelstelling lossen kinderen problemen weer op met hun ouders, familie en omgeving. Dit betekent bij iedereen iets persoonlijk, iets anders. Niet alle problemen zijn oplosbaar. Soms moet het kind beperkingen aanvaarden, of anders met grenzen en beperkingen omgaan. Hier kan diagnostisch onderzoek een rol spelen: wat zijn de sterktes en wat zijn de beperkingen? Tenslotte zoeken de kinderen hoe ze nieuwe ervaringen en inzichten kunnen inzetten in hun dagelijks leven thuis, op school en in de vrije tijd. Dit betekent het loslaten van de band met de groep en de verpleegeenheid. Nu wordt de energie ingezet op de aansluiting thuis, bij vrienden en op school. We zoeken hoe de samenwerking met (ambulante) hulpverlening terug opgenomen of uitgebouwd kan worden: waar kan men verder terecht na de opname? Wenst men nog eens langs te komen in de verpleegeenheid voor een opvolging? Op dit moment heeft u waarschijnlijk veel vragen. Via deze patiëntenwijzer maken we u wat wegwijs in het gebeuren in leefgroep 1. 5
1 Het leven in een leefgroep Neem gerust een kijkje in onze leefgroep! We maken in de leefgroep veel gebruik van pictogrammen. Dit zijn tekeningen waardoor de kinderen duidelijker weten wat er te gebeuren staat, waar ze iets kunnen terugvinden, wat van hen is, enz. 1.1 Het dag en weekschema Aan de muur prijkt een bord met de 7 dagen van de week, iedere dag is voorzien van een eigen pictogram: maandag = maan, dinsdag = dinosaurus, woensdag = hond, donderdag = donder, vrijdag = vrienden, zaterdag = zaag, zondag = zon. We hanteren een min of meer vast weekschema. Elke dag wordt onderverdeeld in verschillende activiteiten die in de leefgroep plaatsvinden. Dit kan individueel of met de ganse groep. Deze activiteiten worden s morgens onder elkaar opgehangen, duidelijk zichtbaar in de leefgroep. 6
Goedemorgen! Iemand van de groepsleiding komt mij wekken in mijn slaapkamer. Het is tijd om mij te wassen en aan te kleden. Indien nodig krijg ik hierbij hulp van de groepsleiding. Iedereen komt fris gewassen samen in de leefgroep. We ontbijten samen. We blijven in de leefgroep om te spelen of gaan mee voor een therapie. Rond 10.00 uur gaan we even terug naar onze kamer. Daar lezen we verder in ons boek, luisteren we naar de luister-cd of maken we een woordzoeker. Terug in de leefgroep verdienen we snoep, drinken we water en eten we fruit. MORGEN ACTIVITEIT Elke dag een andere activiteit (bv. knutselen, Doos vol Gevoelens, gezelschapsspelletjes, sociale vaardigheidstraining, enz.) Tv kijken (half uurtje / kwartiertje) Middagmaal, we eten samen in de leefgroep. 7
Na het middagmaal speelt iedereen een tijdje in zijn kamer met zijn eigen speelgoed of met iets uit de leefgroep. Soms kijken we een film. Jongere kinderen blijven dikwijls in de leefgroep. GROEPS ACTIVITEIT Elke dag een andere activiteit (bv. therapie, zwemmen, koken, uitstap), op woensdag bezoek. Voor het avondeten gaan we in bad of in de douche en doen we onze pyjama aan. TV kijken. Rond 18u30 is het tijd voor het avondmaal. Na het avondmaal is het bedtijd voor de jongste kinderen in onze leefgroep. De oudere kinderen kunnen televisie kijken of een rustige activiteit doen in de leefgroep. Tanden poetsen en dan heerlijk gaan slapen. 8
1.2 De figuurtjes Ieder kind krijgt bij de start van de opname een herkenbaar figuurtje toegewezen dat op veel plaatsen terugkomt (op de snoepdoos, hun kastje in de badkamer en hun eigen werkmapje). De volgende figuurtjes worden hiervoor gebruikt: Zo ziet onze badkamer eruit: 9
1.3 Leefgroepafspraken We leven hier samen in een groep. Dit samenleven kan niet zonder afspraken. We geven ieder kind de tijd om deze afspraken te leren kennen en zich er ook aan te houden. Taakverdeling We vinden het belangrijk dat iedereen zijn steentje bijdraagt in de taken van de leefgroep. Dicht bij de keuken hangt een blad met de taakverdeling (tafel dekken, afruimen, afwassen en afdrogen). De groepsleiding controleert of de taken zorgvuldig uitgevoerd zijn en helpt waar nodig. Kledij Voor de sportactiviteiten is er sportkledij en zwemgerief nodig. Een pet of andere hoofddeksels kunnen niet in de leefgroep gedragen worden, wel als we naar buiten gaan. Privacy In de verpleegeenheid is het verboden foto s en film- en geluidsopnames te maken van de verpleegeenheid, groepsgenoten, medewerkers, bezoekers, enz. Speelgoed Het eigen speelgoed van de kinderen wordt bewaard in een speelgoeddoos. Dit kan eventueel ook een eigen radio, Nintendo, PSP, enz. bevatten. Indien de eigen spelletjes door de groepsleiding niet gepast of leeftijdsadequaat bevonden worden (+12jaar), worden ze met de ouders terug meegegeven. We hebben in de leefgroep een eigen Playstation. Spelletjes die hierop gespeeld worden zijn dus van de leefgroep en worden niet meegebracht van thuis. 10
Snoep Snoep die meegegeven wordt door de ouders, geen (fris)drank of chips, wordt bewaard in de kast in de leefgroep. Niemand heeft snoep of drank op de kamer. Deze snoepen worden gebruikt als beloning voor de beloningssystemen die we hanteren in de leefgroep. Telefoon U kan naar de leefgroep telefoneren, iedere avond tussen 18.00 en 20.00 uur, op T 050 36 99 05. Post Mits akkoord van de ouders kan er post ontvangen worden en/of kunnen brieven geschreven worden. Adres: (Naam) AZ Sint-Lucas kinder- en jeugdpsychiatrie, leefgroep 1 Sint-Lucaslaan 29 8310 Brugge Zakgeld Bij opname vragen we 5 euro zakgeld. Het zakgeld wordt bewaard bij de groepsleiding en wordt gebruikt voor bepaalde activiteiten met de leefgroep (bv. uitstap, toneel, film of een ijsje). Geld wordt niet op de kamer bijgehouden. Weekends en bezoek Het is niet mogelijk om tijdens het bezoek boven in de verpleegeenheid te blijven. Het is de bedoeling dat het kind meegaat met de ouders. Verwittig de groepsleiding op voorhand indien er iemand anders dan de ouders het kind komt ophalen. Op woensdag kan het kind opgehaald worden om 14.00u en wordt hij/zij ten laatste terug in de leefgroep verwacht om 19.30u of blijft hij/zij thuis tot donderdag (max.) 9.00u. 11
De eerste twee weekends van de opname lopen van zaterdag 14.00u t.e.m. zondag 12.00u. In de namiddag is er terug bezoekmogelijkheid van 14.00u tot 19.30u of tot maandag (max.) 9.00u. De volgende weekends lopen van zaterdag 14.00u t.e.m. zondag 19.30u of tot maandag (max.) 9.00u. Uitzonderlijk is er ook bezoek in de verpleegeenheid mogelijk, bv. door een leerkracht of andere volwassene en dit na toestemming van de ouders en na overleg met het team. 12
2 Bij wie kan u allemaal terecht? Het kind is hier gekomen omdat hij/zij problemen heeft. Ons team wil hem/haar en de ouders graag begeleiden in het zoeken naar manieren om met deze problemen om te gaan. Eerst en vooral is er de groepsleiding: 7 mensen leven met de kinderen samen in de leefgroep. Ze willen hen zoveel mogelijk begeleiden, dit van het opstaan tot het slapengaan. Ze staan in voor de verzorging en de opvoeding van de kinderen en voor de behandeling van elk kind. Ze werken hierbij nauw samen met de andere leden van het behandelteam en met de ouders. De leefgroep is rechtstreeks te bereiken op T 050 36 99 05. Indien nodig, gelieve na 22.00u te bellen naar T 050 36 99 00. Bij de opname krijgt ieder kind ook een persoonlijk mapje, waarin uitleg over de pictogrammen, het dagschema en de verschillende activiteiten staat. Ook is hierin plaats voorzien waar het kind gedurende de opname zijn/haar blaadjes kan bijhouden van de therapie, klas, enz. Dit mapje gaat na de opname mee naar huis. Wie werkt nog samen binnen leefgroep 1: dr. Sara Willems Rik Marie de kinder- en jeugdpsychiater de hoofdverpleegkundige de orthopedagoge Els (momenteel vervangen door Debby) de ergotherapeute Sarah Paul Mieke Tania, Yves & Sofie de psychomotorisch therapeute de leerkracht de logopediste de nachtverpleegkundigen 13
Tweemaal in de week krijgen de jongeren creatieve therapie en bewegingstherapie. Bij Els (momenteel vervangen door Debby), creatief therapeute, ligt de klemtoon op het experimenteren en exploreren met diverse materialen. Zo kan het kind succeservaringen opdoen en leren om speels bezig te zijn. Men staat stil bij de vaardigheden, de interesses en mogelijks de beperkingen van het kind en er wordt gekeken naar de werkhouding, het tempo en de zelfstandigheid. Daarnaast zijn er ook meer groepsgerichte opdrachtsituaties: hoe functioneren in groep, welke rol, welke houding. In de bewegingstherapie gaat het kind samen met Sarah, de psychomotorisch therapeute, veel bewegen. In de sportzaal wordt er in kleine groepjes gewerkt en doet men allerlei spelletjes met elkaar met ballen, kegels, luchtmatrassen, enz. De kinderen zullen goed naar elkaar moeten luisteren en leren rekening houden met elkaar. Daarnaast gaat elk kind enkele malen individueel mee met Sarah, waarbij zij aan de hand van testen meer zicht probeert te krijgen op zijn/haar motorische mogelijkheden. Als het kind reeds in het lager onderwijs les volgt, dan zal hij/zij ook enkele uren per week naar de klas gaan. Het schools aanbod (individueel of in kleine groepjes) bij Paul, de leerkracht, is op maat van het kind. Zo kan er worden getoetst welk niveau bereikt is qua bv. taal of wiskunde, kunnen het werktempo en de concentratie worden bekeken, enz. Er wordt hiervoor ook contact opgenomen met de school. Daarnaast gaan sommige kinderen ook naar Mieke, de logopediste, die aan de hand van testonderzoek het taalontwikkelingsniveau probeert te achterhalen. Wekelijks zijn er gesprekjes bij Marie, de orthopedagoge. Tijdens deze momenten probeert zij zicht te krijgen op de beleving van het kind. Aan de hand van spel, tekeningen, testonderzoek, enz. tracht zij te achterhalen met welke thema s het kind bezig is, wat zijn/haar krachten zijn en waar het moeilijk gaat. Ze is te bereiken op T 050 36 99 17. Tenslotte komt dr. Willems, de kinderpsychiater, regelmatig langs in de leefgroep en bij de kinderen voor het overlopen van de medicatie, beantwoorden van vragen, enz. 14
Oudergesprekken Gedurende de opname worden verschillende oudergesprekken voorzien met de groepsleiding. De oudergesprekken gaan voornamelijk door bij dr. Willems en Marie. Het is ook mogelijk dat Marie de ouders eens apart ziet. We proberen in totaal ongeveer 4 à 5 keer samen te zitten (opnamegesprek, 2 à 3 keer tijdens de opname en de teambespreking). Na elk gesprek is er de mogelijkheid om nog iets te doen met het kind om samen af te sluiten. Oudergroepen Op verschillende data wordt er een oudergroep georganiseerd. De uitnodigingen worden meegegeven op woensdag of het weekend voordien. De oudergroepen worden geleid door de groepsleiding en zijn bedoeld voor ouders, familie en opvoedingsfiguren. De oudergroepen gaan telkens over een bepaald thema. Het is de bedoeling een nauwere samenwerking tussen de ouders en kinder- en jeugdpsychiatrie te verkrijgen. Uw vragen, noden en verwachtingen staan centraal. Tijdens deze momenten kunnen ook ervaringen met andere ouders uitgewisseld worden. We zijn er ons van bewust dat deze opname voor u en voor uw kind een grote stap is en we hopen op een goede samenwerking. Met vragen of bedenkingen kan u zeker steeds terecht bij de groepsleiding, bij Marie of de andere teamleden. Met dank, het ganse team van leefgroep 1 15
3 Wat brengt u mee bij opname? voldoende kledij (ook pyjama, pantoffels en kamerjas); toiletgerief; sportkledij en sportschoenen; zwembroek of badpak; knuffels, foto s of een poster om de slaapkamer wat in te richten; boekentas met de schoolboeken en schriften; eigen speelgoed (wat past in één curverbak); eventueel eigen radio, mp3 of nintendo voor op de kamer (er worden afspraken gemaakt rond gebruik); eigen bedlinnen is mogelijk (donsovertrek) maar niet noodzakelijk; wat snoep (geen (fris)drank of chips); zakgeld 5. 4 Wat brengt u NIET mee bij opname? waardevolle voorwerpen, tenzij besproken tijdens het opnamegesprek; gsm of laptop. 5 Bij vragen Leefgroep 050 36 99 05 kinderpsychiatrielg1@stlucas.be Marie Deboutte 050 36 99 17 marie.deboutte@stlucas.be teamcoördinator Onthaal 050 36 99 00 onthaal.kinderpsychiatrie@stlucas.be MVD-SUBREHAB-C1-K&J-BROCHURE.LG1 (04/17) 16
algemeen ziekenhuis sint-lucas vzw sint-lucaslaan 29, 8310 brugge T 050 36 91 11 F 050 37 01 27 info@stlucas.be > www.stlucas.be Volg ons op sociale media www.facebook.com/az.sint.lucas.brugge @StLucasBrugge AZ Sint Lucas Brugge