De welzijnsmonitor en cijferkorven van het Limburgse Steunpunt Sociale Planning 14 juni 2010 Tinne Mertens Steunpunt Sociale Planning PROGRAMMA 1. kennismaking Steunpunt Sociale Planning 2. de welzijnsmonitor 3. de cijferkorven 4. wat nog komen zal 1
1 het Steunpunt Sociale Planning 1.1 het Steunpunt Sociale Planning in het organogram van Provincie Limburg Provincie Limburg > Beleidsdirectie Mens > Beleidscel Welzijn en Onderwijs 2
1.2 onze missie en visie Missie Sociale beleidsplanners op provinciaal, regionaal en lokaal niveau ondersteunen bij hun sociale planningsopdracht via het ter beschikking stellen van cijfer- en studiemateriaal en het bevorderen van hun planningsdeskundigheid En dit vanuit een visie: Aandacht voor welzijn in de ruime zin van het woord Aandacht voor sociale uitsluiting als structureel fenomeen Aandacht voor sociale grondrechten Aandacht voor (de stem van) maatschappelijk kwetsbare groepen 1.3 wat brengen we in kaart? ruimere context of omgeving situatie in sectoren of levensdomeinen situatie van categorieën of (doel)groepen overzicht van voorzieningen uit welzijns- en gezondheidssector: www.desocialekaart.be 3
2 het vlaggenschip: de welzijnsmonitor 2.1 de welzijnsmonitor als basisinstrument: wat en waarom? wat? een set van kwantitatieve indicatoren volgens een vast systeem verwerkt en gepresenteerd jaarlijks geactualiseerd om maatschappelijke ontwikkelingen op het domein van welzijn en aanverwante levensdomeinen op te volgen met een signaal- en knipperlichtfunctie voor het beleid waarom? nood aan relevante cijfers voor omgevingsanalyses i.f.v. beleidsplanning heel veel cijfers voorhanden, maar... vaak nog bij mekaar te sprokkelen, te verwerken en te analyseren zelden geordend vanuit een visie en gebruiksvriendelijk gepresenteerd 4
2.2 de welzijnsmonitor: 100-tal indicatoren, 3 perspectieven, 11 rubrieken het omgevingsperspectief de context of de ruimere omgeving in kaart brengen demografie sociaaleconomische context het sectorale perspectief de situatie en sociale uitsluiting in sectoren of levensdomeinen in kaart brengen arbeidsmarkt wonen onderwijs en scholing het categoriale perspectief de situatie van bepaalde categorieën of maatschappelijk kwetsbare (doel)groepen in kaart brengen bestaansonzekeren jeugd allochtonen / minderheden personen met een handicap ouderen gezinnen 2.3 de welzijnsmonitor op 2 manieren ontsloten indicatoren in indicatorfiches en -kaarten gemeentelijke fiches 5
2.4 de welzijnsmonitor: editie 2009 vijfde editie evoluties 2004-2008 worden ook in kaart gebracht presentatie op 16 september en aansluitend ronde van de gemeenten Voorbeeld: jonge laaggeschoolde werkzoekenden 12,0 350 10,0 300 310 8,0 9,1 8,0 7,2 7,4 8,7 250 200 264 212 219 6,0 150 177 4,0 100 2,0 Hasselt Limburg Vlaams Gewest 0,0 2004 2005 2006 2007 2008 50 0 Hasselt 2004 2005 2006 2007 2008 6
3 de cijferkorven 3.1 overzicht van beschikbare cijferkorven surf naar: www.limburg.be/socialeplanning cijferkorf demografie cijferkorf wonen onderwijs(kansen)monitor (NIEUW vanaf 11/2008) cijferkorf jeugd cijferkorf minderheden cijferkorf ouderen cijferkorf kinderopvang cijferkorf bestaansonzekeren (NIEUW vanaf 5/2009) akcel en akcel-plus (arbeidsmarktgegevens): uitdovend 7
3.2 een cijferkorf op 3 manieren ontsloten basisdata in basisdatafiches indicatoren in indicatorfiches en -kaarten gemeentelijke basisdata en indicatoren in gemeentelijke fiches 3.3 basisdatafiches basisdatafiches bevatten absolute cijfers die: de situatie op een bepaald moment (meest recente toestand) belichten een evolutie tussen twee of meerdere jaren weergeven 8
B A S I S D A T A F I C H E S O N D E R W I J S ( K A N S E N ) M O N I T O R Editie 2009 04.03 Risicoschoolloopbanen bij leerlingen BaO lln met schoolse vertraging in GKO lln KO met lln met lln LO met risico- schoolse risico- lln BuKO lln KO lln BuLO lln LO school- loopbaan in GLO vertraging school- loopbaan in de rijen de 44 gemeenten de 5 streken Limburg Vlaanderen bron + jaartal/datum in de kolommen: meerdere kengetallen voorbeeld: risicoschoolloopbanen bij leerlingen BaO Alken 1 3 4 401 63 35 98 779 As 0 3 3 277 56 39 95 568 Beringen 12 18 30 1.692 446 310 756 2.982 Bilzen 3 12 15 1.043 189 148 337 1.931 Bocholt 7 2 9 452 109 54 163 864 Borgloon 0 8 8 334 53 32 85 589 Bree 6 6 12 497 102 72 174 901 Diepenbeek 2 3 5 697 94 67 161 1.225 Dilsen-Stokkem 2 3 5 700 222 94 316 1.393 Genk 28 26 54 2.625 892 408 1.300 4.576 Gingelom 6 0 6 315 58 17 75 496 Halen 9 3 12 318 72 54 126 561 Ham 0 8 8 390 53 58 111 631 Hamont-Achel 3 1 4 477 104 72 176 934 Hasselt 31 24 55 2.243 427 349 776 3.896 Hechtel-Eksel 1 5 6 397 80 52 132 764 Heers 1 5 6 260 24 25 49 397 Herk-de-Stad 1 3 4 435 52 50 102 746 Herstappe 0 0 0 1 0 0 0 1 Heusden-Zolder 7 10 17 1.251 367 149 516 2.207 Hoeselt 1 4 5 334 34 49 83 591 Houthalen-Helchteren 4 17 21 1.118 291 152 443 2.060 Kinrooi 4 3 7 406 118 59 177 854 Kortessem 3 4 7 269 35 52 87 524 Lanaken 5 13 18 789 265 97 362 1.548 Leopoldsburg 4 5 9 488 112 91 203 916 Lommel 9 12 21 1.125 257 200 457 2.223 Lummen 1 5 6 489 64 77 141 866 Maaseik 10 5 15 854 178 108 286 1.514 Maasmechelen 14 15 29 1.388 420 238 658 2.345 Meeuwen-Gruitrode 5 4 9 428 101 45 146 873 Neerpelt 2 3 5 567 124 75 199 1.021 Nieuwerkerken 1 1 2 239 28 25 53 414 Opglabbeek 1 0 1 406 71 36 107 704 Overpelt 1 7 8 478 108 77 185 866 Peer 7 4 11 565 101 63 164 1.098 Riemst 7 2 9 561 72 52 124 872 Sint-Truiden 18 11 29 1.259 219 173 392 2.190 Tessenderlo 1 4 5 622 99 77 176 1.099 Tongeren 4 3 7 966 177 146 323 1.756 Voeren 2 0 2 87 31 7 38 166 Wellen 2 2 4 254 43 31 74 448 Zonhoven 2 7 9 744 142 128 270 1.327 Zutendaal 0 3 3 256 56 16 72 430 Maasland 35 39 74 4.137 1.203 596 1.799 7.654 Midden-Limburg 68 83 151 8.366 2.029 1.195 3.224 14.786 Noord-Limburg 41 44 85 4.986 1.086 710 1.796 9.544 West-Limburg 35 56 91 5.685 1.265 866 2.131 10.008 Zuid-Limburg 49 55 104 6.323 1.026 792 1.818 11.154 Limburg 228 277 505 29.497 6.609 4.159 10.768 53.146 Vlaams Gewest 3.417 1.950 5.367 57.534 27.140 84.674 Bron: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Stafdiensten Onderwijs en Vorming (01.02.2008) Verwerking: provincie Limburg - 2de Directie Welzijn - stafdienst Strategie en Planning - Studiecel 3.4 indicatorfiches indicatorfiches bevatten indicatoren die: berekend worden op de basisdata door het gebruik van standaardscores inzichtelijk en uniform voorgesteld worden het vergelijken van gemeenten makkelijk maakt 9
soorten indicatoren percentage (%) promille ( ) index andere standaardscore als maatstaf voor elke indicator gaan kijken in welke mate de score van de gemeente afwijkt van de Limburgse score objectiveren en gemakkelijker interpreteren van de standaardscores door inkleuring z < -1,5: -1,5 < z < -0,5: -0,5 < z < +0,5: +0,5 < z < +1,5: z > +1,5: veel lager dan Limb. lager dan Limburg gemiddeld hoger dan Limburg veel hoger dan Limb. 10
één fiche per indicator in de rijen de 44 gemeenten de 5 streken LIM en VLA bron + jaartal/datum in de kolommen: teller - noemer indicator standaardscore rang voorbeeld: doorstromers naar HO 3.5 indicatorkaarten één kaart per indicator elke gemeente ingekleurd op basis van de standaardscore voorbeeld: doorstromers naar HO 11
3.6 gemeentelijke fiches gemeentelijke fiches bundelen: alle basisdata van de gemeente (gemeentelijke basisdatafiche) alle indicatoren van de gemeente (gemeentelijke indicatorfiche) gemeentelijke basisdatafiche één fiche per gemeente in de rijen en de kolommen: alle basisdata van één gemeente geordend per rubriek met bron- en jaartal-/datumvermelding 12
gemeentelijke indicatorfiche één fiche per gemeente in de rijen alle indicatoren van één gemeente geordend per rubriek met vermelding van bron en jaartal/datum in de kolommen aard indicator absoluut cijfer (teller) indicator gemeente standaardscore gemeente indicator streek indicator LIM indicator VLA rang gemeente 3.7 het interpreteren van de indicatoren hoge score op een indicator: positief, negatief of neutraal te interpreteren? waarvoor staat de indicator: wat is de teller en wat is de noemer? hoe scoren de gemeenten, vergeleken met Limburg? kijk naar de indicator en ter nuancering naar de absolute cijfers (macht van het kleine getal!) kijk naar de inkleuring van de standaardscores: hoe scoren de gemeenten op het continuüm van veel lager tot veel hoger? kijk op de indicatorkaart of er geografische patronen zijn hoe scoren de Limburgse streken en Limburg, vergeleken met Vlaanderen? 13
4 wat nog komen zal 1 presentatie welzijnsmonitor editie 2009 2 cijferkorf arbeidsmarkt / sociaaleconomische context VOOR MEER INFO Tinne Mertens Steunpunt Sociale Planning Directie Mens provincie Limburg 011 23 72 03 socialeplanning@limburg.be 14