- Kennis voor Klimaat en het Deltaprogramma - Adaptief deltamanagement

Vergelijkbare documenten
Het Deltaprogramma. Nederland op orde: vandaag en morgen. Wim Kuijken / Bart Parmet. 7 december 2012 KNAG-Onderwijsdag

Deltaprogramma. De programmatische aanpak om Nederland veilig en leefbaar te houden. Onze delta. Uitdagingen. Kern Deltaprogramma

Deltaprogramma Bijlage F. Bestuurlijke Planning DP2015

Infrabeheren in een onzekere toekomst PBL 20 april 2015

Deltaprogramma Bijlage A. Samenhang in het watersysteem

Deltaprogramma Rivieren. Stand van zaken. 16 februari 2012

Deltaprogramma Nieuwbouw en herstructurering. Intentieverklaring

Deltaprogramma Bijlage C. Weergave bestuurlijke planning

Deltaprogramma: het werk aan onze delta is nooit af. Katja Portegies Staf Deltacommissaris 11 juni 2014

Deltaprogramma I IJsselmeergebied. Atlas van het IJsselmeergebied

Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden

Klimaatadaptatie. Charles Aangenendt

Deltaprogramma Rijnmond-Drechtsteden. Van mogelijke naar kansrijke strategieën. Uitwerking in gebiedsproces Hollandsche IJssel.

GESCAND. '6'f'i' 05JUNI TNT Post Pörtbetaald Port Payé Pays-Bas

Deltaprogramma Het nationale programma voor waterveiligheid en zoetwatervoorziening

Deltaprogramma Bijlage H. Vervangingsopgave Nate Kunstwerken

Waterveiligheid: van Kans naar Kans x Gevolg

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied

Potentiële VOORKEURSTRATEGIE BEDIJKTE MAAS (DELTAPROGRAMMA)

Eerste uitwerking van de systematiek meten, weten, handelen

ļll II ii l i.»j 'i! l ľ l! l ľlľ l lľ l!ih»ll Deltacommissaris

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Delta-knowhow biedt kansen

Deltaprogramma Rivieren. Samenvating. Plan van Aanpak

Zesde Nationaal Deltacongres

VOORSTEL AAN HET ALGEMEEN BESTUUR

Deltabeslissing Waterveiligheid

Ambities verzilveren in Grevelingen en Volkerak-Zoommeer

Deltaprogramma. Deltamodel. Het waterstaatkundig modelinstrumentarium voor het Deltaprogramma

Project ZON. Hoofdvraag. Uitvoering. Regionale afstemming op en inbreng Deltaprogramma. Samenwerking met regio Zuid

Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie

Deltaprogramma Zoetwater. Bijlage A2. Deltaprogramma 2014

Stand van denken voorlopige richtingen in het Deltaprogramma

ont, 2 1 M E I 2013 Beste deelnemer aan / genodigde voor de IJsselMeertop,

Conferentie Kennis voor Klimaat. WORKSHOP Afwegingskader voor het klimaatbestendig inrichten van Nederland

Klimaatbestendige ontwikkeling van Nederland. Is het rijk aan zet? Willem Ligtvoet, 19 april 2011

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Bijgaand doe ik u de antwoorden toekomen op de vragen gesteld door de leden Jacobi en Cegerek (beiden PvdA) over waterveiligheid in het kustgebied.

Uitnodiging Tweede Nationaal Deltacongres. Donderdag 3 november 2011, Auditorium Amsterdam RAI Convention Centre

Deltaprogramma IJsselmeergebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse IJsselmeergebied

WAT ZIJN GEVOLGEN VAN DELTAPROGRAMMA...T

Deltaprogramma IJsselmeergebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse IJsselmeergebied

Deltaprogramma IJsselmeergebied Plan van aanpak, fase 2 en verder

Dijken versterken en rivieren verruimen

LEI NO. 4 SEP i:i. iixih-lhil'l-'i'i-li-'li-'li'-l-ll INGEK.

Deltascenario s. Deltaprogramma

dagelijkse besturen van de provincies, waterschappen en gemeenten in de Zuidwestelijke Delta en leden van de Adviesgroep

SPEECH Opening symposium Verhalen over water Watersnoodmuseum 1 feb 2017

Opgaven en werkproces, stand van zaken DP2012

Opgaven en dilemma s dijkprojecten

evaluatierapport Op Peil dat was meegestuurd met kabinetsreactie van 1 juli 2016 (Kamerstuk 34513, nr. 1).

Vervangingsopgave Natte Kunstwerken. Gevoeligheidstest natte kunstwerken

Deltaprogramma Werk aan de delta. Investeren in een veilig en aantrekkelijk Nederland, nu en morgen

Handreiking Adaptief Deltamanagement

Water en Natuur: Een mooi koppel!

Pagina. Samenvating 4

Deltaprogramma Bijlagen. Maatregelen van nu, voorbereiding voor morgen

Daarnaast wordt er ook nog onderscheid gemaakt in de soort rivieren. Ook hier zijn er drie van:

Het verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE

Aan de minister van Infrastructuur en Waterstaat Cora van Nieuwenhuizen. Datum 12 juni 2018 Betreft Advies Varik-Heesselt.

Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum. Natte natuur voor droge voeten

Samen werken met water

GEMEENTE OLDEBROEK. D:\iBabs\WebServices\PdfConverterService\Temp\tdp2o4og.rw307f5d33f-b a8a7-e575baf46cf3.docx

Synthesedocument Rijn-Maasdelta

Overleg Infrastructuur en Milieu Voorziter mevrouw I.R. Adema p/a Plesmanweg JG Den Haag

Deltabeslissing Zoetwater

Geel in omgevingsvisies

Gevolgen van watertekorten voor stedelijk gebied. Marco Hoogvliet Projectmanager Stedelijk water en bodembeheer. Opdrachtgever: het Deltaprogramma

Resultaten Survey Deltaprogramma

Deltaprogramma Werk aan de delta. Maatregelen van nu, voorbereiding voor morgen

Bijlage 1: Opzet IF/DF

De economische betekenis van waterschappen. mr.drs. Peter C.G. Glas Voorzitter Unie van Waterschappen 5 september 2013

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland

Verklaring van Hoog & Droog

Sociaaleconomische Toekomstscenario s

Deltaprogramma Bijlage B. Hoogwaterbeschermingsprogramma

Rotterdam Climate Proof

Klimaatadaptatie in Zwolle (IJsselvechtdelta)

Voorzitters en leden stuurgroepen gebiedsgerichte deelprogramma s; voorzitters UvW en VNG-commissie Water en portefeuillehouder water IPO.

Deltaprogramma Waddengebied. Deltaprogramma 2012 Probleemanalyse Waddengebied

Systeem Rijn-Maasmond Afsluitbaar Open

sterke dijken schoon water Kijk op de dijk

Samenvatting SAMEN WERKEN MET WATER 9

Strategy PAPER. Op weg naar eenvoud met oog voor complexiteit. 15 oktober 2013 SMC Strategie en Management Consultants

IJsselmeergebied vanwege de ligging aan het Drontermeer (Randmeren).

ADVIES MEANDERENDE MAAS Dijktraject Ravenstein-Lith

Deltaprogramma Zuidwestelijke Delta. Samenvatting. Plan van Aanpak

Maascollege. Waterstanden in de Maas, verleden, heden, toekomst

Veelgestelde vragen Deltaprogramma Rivieren

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Mevrouw ir A.M. Burger. De heer drs C.B.F. Kuijpers. De heer drs W.J. Kuijken. Betreft: Advies Deltaprogramma

Deltaprogramma Zoetwater. Deltaprogramma Samenvating knelpuntenanalyse en mogelijke strategieën

Transitiedenken richting 2050

Zandsuppleties en Morfologie langs de Nederlandse kust

Integraal duurzaam opdrachtgeverschap Vervanging en Renovatie

De beheersing van overstromingsrisico s

TU Delft Nijhuis & Pouderoijen

Bijlagen Flevolands Deltacongres

Deltaprogramma IJsselmeergebied. Plan van aanpak, fase 2 en verder

Waterafhankelijke economie

Transcriptie:

- Kennis voor Klimaat en het Deltaprogramma - Adaptief deltamanagement Projectendag Kennis voor Klimaat Amersfoort, 7 april 2011 Pieter Bloemen Staf Deltacommissaris 1 Intentieverklaring DC - directie KvK; juni 10 Afstemming op hoofdlijnen, oa: o.a.: Deltacommissaris lid BAR Afstemming directeuren DP met KvK consortium leiders/hotspotcoördinatoren/directie (okt. 10) Actieve deelname aan Kennisnetwerk DP Wederzijdse betrokkenheid bij conferenties, b.v. sept. 10 Delta s in Times of Climate Change nov. 10 Deltacongres april 11 Projectendag KvK juni 11 Kennisconferentie DP 2 1

Inhoudelijke afstemming op projectniveau: Een eerste afstemming is met name bereikt t.a.v.: Hotspot Regio Rotterdam DP Veiligheid DP Rijnm./Dr. Hotspot Grote Rivieren DP Rivieren Hotspot Waddenzee DP Waddengebied Hotspot Zuidwestelijke Delta DP Zuidwestelijke Delta Consortium Waterveiligheid DP Veiligheid Consortium Zoetwatervoorziening DP Zoetwater Consortium Stedelijk gebied DP Nieuwbouw en herstr. 3 4 2

Het Deltaprogramma: 1. Koersvast op het wat: Waterveiligheid id Zoetwatervoorziening Deltawet / Deltafonds / Deltacommissaris 2. Flexibel in het hoe en wanneer (uitvoering): A hoe: optiewaarde benadering B wanneer: verbinden LT-KT Adaptief deltamanagement 5 A. Flexibiliteit in het hoe Deltascenario 1 Piekafvoer Rijn Laagste afvoer Rijn Zeespiegel Economie Veiligheid 2000 10 20 40 50 60 70 90 2100 / zoetwater Investeringspad 1 (Opg./Amb.) Inlaatpunt Gouda verzilt Maeslant Verzilting Dordrecht -kering W-Nl. 2000 10 20 50 2100 6 3

A. Flexibiliteit in het hoe Deltascenario 1 Piekafvoer Rijn Laagste afvoer Rijn Zeespiegel Economie 2000 10 20 40 50 60 70 90 2100 Veiligheid / zoetwater Inlaatpunt Maeslant Verzilting Dordrecht Gouda verzilt -kering W-Nl. Deltascenario 2 Deltascenario 3 Deltascenario 4 7 Voorbeeld Omslagpunten-Beleidsanalyse IJsselmeergebied Jaar Zee (m) Bodem (m) Rijn (m 3 /s) 2000 2050-2100 2100-2200 >2200 0 m 0 m 1 m -0,5 m 2 m -1,0 m 3 m -1,5 m 15000 18000 20000 22000 Huidig Meestijgen Ruimte Pompen Open Ruimte 4

A. Flexibiliteit in het hoe Reele optiebenadering Wegverbreding A27 (Stratelligence) Zandsuppletie vs harde dijk (Blueconomy en IHE) Verdieping Twentekanalen (Stratelligence) Lunetten Everdingen Gorinchem Werkendam Hooipolder 2,50 2,60 2,80 3,50 Eefde Bolsbeek Delden Hengelo Enschede (Almelo) 9 B. Flexibiliteit in het wanneer Invalshoek: klimaatverandering Lange doorlooptijd Grote Ingreep Kritisch niveau Problemen veiligheid zoetwater Groot probleem Grote Ingreep (Omslagpunt) NU Tijd Groot Besluit (Deltabeslissing) 10 5

B. Flexibiliteit in het wanneer Invalshoek: ruimtelijke ontwikkelingen circa 1850 KV: benodigde rob./flex. neemt toe circa 1995 RO: beschikbare flexibiliteit neemt af 11 B. Flexibiliteit in het wanneer Invalshoek: klimaatverandering ruimtelijke ontwikkelingen Lange doorlooptijd Grote Ingreep KV Problemen veiligheid zoetwater Kritisch niveau RO Omslagpunt NU Deltabeslissing Tijd 12 6

Verken mogelijkheden inbedding in Deltaprogramma van 1. projecten waarin geanticipeerd wordt op de grote wateropgaven (gebiedsontwikkeling, projecten met natuur / landschap / recreatie doelstelling, lli ) Aanleg klimaatbuffers 2. kostenefficiente ex-ante inpassingen van grote lange termijn ingrepen Bypass bij Kampen/IJsselsprong 3. aanpassingen van reguliere projecten die ikv beheer, onderhoud en vervanging worden geinitieerd Vervanging kunstwerken in de Maas Voorbeeld traject 4 Casestudies 13 A. Flex. in hoe + B. Flex. In wanneer Traject 1. Bekendheid met benadering Vervolg DP2 Presentaties, discussiebijeenkomsten, workshops bij departementen, beleids/programmadirecteuren DP, RWS, waterschappen, provincies Traject 2. Uitwerking methodiek Verkenning met departementen en kennisinstituten van juridische, bestuurlijk en financiele aspecten en aanscherping methodiek; incl. verkenning mogelijkheden lenen uit de toekomst Traject 3. Ondersteuning deelprogramma s Expertise beschikbaar stellen tbv ontwikkelen strategieën; parallel ontwikkelen handreiking Traject 4. Casestudies Doorrekenen van concrete situaties met goede kansen en politiek draagvl.; Volkerak/Zoommeer, Sophia-strand, kunstwerken Maas 14 7