Sint-Niklaas belicht. dinsdag 22 november Filip Brokken diensthoofd landbouw - patrimonium

Sint-Niklaas belicht dinsdag 22 november 2005 Filip Brokken diensthoofd landbouw - patrimonium

Programma A. Inleiding: bevoegheidsverdeling B. Enkele kencijfers C. Stedelijk beleid D. Praktische werkwijze projecten E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) F. Sportterreinen Sinaai (oktober 2003) G. Besluit

A. Inleiding: bevoegdheidsverdeling De gemeente Artikel 135 2 van de gemeentewet: De gemeenten hebben tot taak te voorzien, ten behoeve van de inwoners in de veiligheid meer bepaald 1 alles wat verband houdt met een veilig en vlot verkeer op openbare wegen, straten, kaden en pleinen, hetgeen omvat de verlichting

A. Inleiding: bevoegdheidsverdeling De (distributie)netbeheerder a. Decreet van 17 juli 2000 (wijziging dd. 18 juli 2003) De Vlaamse regering kan, na advies van de reguleringsinstantie: 1 de netbeheerders supplementaire openbaredienstverplichtingen opleggen die betrekking kunnen hebben op: j) de exploitatie van openbare verlichting

A. Inleiding: bevoegdheidsverdeling De netbeheerder a. Decreet 17 juli 2000 (wijziging dd. 18 juli 2003) b. Uitvoeringsbesluit 26 maart 2004 (BS dd. 23 april 2004) De netbeheerder staat in voor: - onderhoud kabels, palen, steunen, armaturen, lampen - onderhoud schakelaars, meet-, regel- en communicatieapparatuur en transformatoren - organisatie meldpunt defecten (o.a. lampen) - opstellen aanbestedingsdossiers - bijstand aan de gemeenten voor aankoop elektriciteit - 5-jaarlijkse energieaudit openbare verlichting - jaarlijks REG-acties - sensibilisering gemeenten op vlak van lichthinder

A. Inleiding: bevoegdheidsverdeling De netbeheerder a. Decreet 17 juli 2000 (wijziging dd. 18 juli 2003) b. Uitvoeringsbesluit 26 maart 2004 (BS dd. 23 april 2004) c. Reglementering privé- en sociale verkavelingen - van kracht vanaf 1 januari 2005 - verlichting volgens richtlijnen gemeente - armaturen gekeurd BFE 005: * fotometrisch (o.a. lichtsterkte en opwaartse lichtstroom) * constructief (o.a. dichtheid van optiek en elektrisch deel)

A. Inleiding: bevoegdheidsverdeling

A. Inleiding: bevoegdheidsverdeling De netbeheerder a. Decreet 17 juli 2000 (wijziging dd. 18 juli 2003) b. Uitvoeringsbesluit 26 maart 2004 (BS dd. 23 april 2004) c. Reglementering privé- en sociale verkavelingen d. Eigenaar verlichtingsnetten sinds 1 januari 2005 (+ verkoop netuitbreidingen van private verkavelingen)

B. Enkele kencijfers 9.142 lampen 5.864 NaHp-lampen 1.836 NaLp-lampen 529 HgLp-lampen (TL-lampen van o.a. autobuswachthuisjes en stadsplanborden) 15 HgHp-lampen (kwikdamplampen o.a. projectoren klemtoonverlichting) 485 HgHPI-lampen (kwikjodidelampen o.a. wit licht CDMT) 413 allerlei (lampen in ontwerpfase, gloeilampen, ) 1997-2000: structurele REG-vervangingsoperatie van 791 TL en HPL-lampen (kwikdamphogedruklampen)

B. Enkele kencijfers 9.142 lampen totaal 1.152.408 W = 126 W / lichtpunt (lampvermogen ca. 100 W / lichtpunt) 475.000 EUR / jaar energiekosten = 52 EUR / lichtpunt / jaar 279,2 km gemeentewegen = 30 m gemeenteweg per lichtpunt (vgl. lichtpunthoogte 8 m)

C. Stedelijk beleid Witboek 2000-2006: aandacht voor de problematiek lichthinder met de realisatie van een duistergebied in Sinaai (Fondatie) Samenwerkingsovereenkomst milieu 2005-2007 met onder cluster hinder de problematiek lichthinder (niveau 2) Charter lichthinder Bond Beter Leefmilieu (BBL) vanaf 2005 Milieubeleidsplan 2006-2010 (exploitanten)

D. Praktische werkwijze projecten Uitgangspunten beperkte know-how opdracht distributienetbeheerder bijdrage van constructeurs (vgl. marktonderzoek) constructieve inbreng van lichtgebonden verenigingen/organisaties (milieuverenigingen, sterrenkundige verenigingen) win-win-situatie

D. Praktische werkwijze projecten Uitgangspunten Voorontwerpfase essentieel element in wegenaanleg (naast riolering, verkeersmaatregelen, groenelementen, ) voorkomen van concurrentie met bomen bepaling van lichtpunthoogte (en tussenafstand), lichtkleur en te verlichten ornamenten en monumenten (klemtoonverlichting)

D. Praktische werkwijze projecten Uitgangspunten Voorontwerpfase Ontwerp verlichting plenaire vergadering met netbeheerder, gemeentelijke diensten en externe adviseurs, waarbij elke constructeur zijn ontwerp kan toelichten offerte netbeheerder, na lichttoets ontwerpen * lichthinder * energieverbruik * onderhoudsopdracht netbeheerder

D. Praktische werkwijze projecten Uitgangspunten Voorontwerpfase Ontwerp verlichting Gebruik verschillende brandduurregimes Vlaanderen: van 40 lux tot + 20 lux avondregime (zonsondergang tot 23.00 uur) nachtregime (zonsondergang tot zonsopgang) avondregime met herontsteking (= herontsteking vanaf 5.00 uur tot zonsondergang) afzonderlijke circuits

D. Praktische werkwijze projecten Uitgangspunten Voorontwerpfase Ontwerp verlichting Gebruik verschillende brandduurregimes Private projecten Gemeenteraadsbeslissing van 25 juni 2004 tot vaststelling van een verkavelingsverordening: Het dossier van de verkavelingsaanvraag dient volgende gegevens te bevatten: 3 een gedetailleerd ontwerp van de openbare verlichting.

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Elementen

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005)

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Randvoorwaarden beperkt gebruik van verticale verlichting (o.a. grondspots) geen obstakels op het evenementenplein (i.f.v. vredefeesten, circussen, markten) gebruik wit-licht

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie: pleininrichting doel: evenementenplein 13 masten van 14 m lichtpunthoogte met lampen HPI-T 250 W (totaal: 3.250 W) afzonderlijk circuit, dus te doven buiten algemene brandduurregeling gemiddeld 19,4 lux opwaartse lichtcomponent 0

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie: boardwalk 26 armaturen op 6m lichtpunthoogte met lampen CDM-TT 70 W (totaal: 2.288 W effectief) gemiddeld 40,2 lux opwaartse lichtcomponent 0

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie: rijweg en terraszone 52 armaturen op 6m lichtpunthoogte met lampen CDM-TT 70 W en 6 lampen CDMT 150 W (totaal: 5.536 W effectief) gemiddeld 48 lux opwaartse lichtcomponent 0

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Totaal te installeren vermogen voor pleinen rijwegverlichting (33.250 m²): 11.494 W = 0,35 W / m² (ca. 20 lux)

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie monumentverlichting: stadhuis bestaande situatie tot 2004

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie monumentverlichting: stadhuis 34 armaturen met lampen totaal 3.120 W (35% van 2 de voorstel) sobere verlichting met accent op neo-gotische architectuur gebruik van tegenlicht-effect 2.005 W opwaartse verlichting (35% van 2 de voorstel) met o.a. gebruik van overkappende spiegelmodule die de rechtstreeks opwaartse lichtstroom weerkaatst naar het dak

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie monumentverlichting: stadhuis

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie monumentverlichting: cipierage / parochiehuis 14 armaturen met lampen totaal 945 W (30% van 2 de voorstel) beperkt aantal toestellen op historische gevels 105 W opwaartse verlichting (4% van 2 de voorstel)

E. Margarethaplan Sint-Niklaas (maart 2005) Realisatie monumentverlichting: cipierage / parochiehuis

F. Sportterreinen Sinaai (oktober 2003) Aanleiding

F. Sportterreinen Sinaai (oktober 2003) Uitgangspunten gebruik passende armaturen/lampen 6 palen met in totaal 8 armaturen/lampen i.p.v. 4 palen met 8 armaturen/lampen gemiddelde lichtsterkte ca. 60 lux (trainingen provinciaal voetbal)

F. Sportterreinen Sinaai (oktober 2003) Uitwerking 8 MHN-lampen van 1.000 W 50 % energieverbruik t.o.v. voorstel met 4 palen (8 armaturen van 2.000 W) geen opwaartse verlichting gemiddelde lichtsterkte 62,3 lux gelijkmatige lichtverdeling

F. Sportterreinen Sinaai (oktober 2003)

G. Besluit nieuw beleidselement externe adviezen relatie energieverbruik / lichthinder essentieel onderdeel in ontwerpfase projecten subtiele verlichting => LICHTTOETS